Nederlands bedrijfsleven bezint -
zich op kernenergie
TYFUS-EPIDEMIE IN IRAN
NA SERIE AARDBEVINGEN
KLAHKBüRV
Edam in afwachting van de feestvreugde
DONDERDAG 11 JULI 1957
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
S
„INDUSTRIëLE TOEPASSING
Grootverbruikers van energie
zouden centrale kunnen bouwen
De eerste van drie voorlichtingsconferenties over de toepassing van kern
energie voor industriële doeleinden is woensdag te Aalsmeer begonnen. Cir
ca 350 leidende figuren uit het gehele Nederlandse bedrijfsleven waren daar
toe naar het wereldbloemencentrum, nabij „Het Atoom" gekomen. De con
ferentie-voorzitter, prof. dr. J. M. W. Mi lat z, richtte zich ln zyn begroetings
woord speciaal tot de minister van economische zaken prof. dr. J. Zijlstra.
HU wenste hem geluk met zijn aan de vooravond van deze conferentie ver
schenen nota over de kernenergie.
Deze voorlichtingsconferenties voor
het bedrijfsleven worden georgani
seerd door de Stichting Reactor Cen
trum Nederland, de energiecommissie
van het Verbond van Nederlandse
Werkgevers, het Katholiek Verbond
van Werkgevers Vakverenigingen, het
Verbond van Protestants Christelijke
Werkgevers in Nederland en de Stich
ting internationale tentoonstelling
„Het Atoom".
Prof. Milatz zei o.m.: „Men kan zeg
gen dat de wetenscnap van de atoom
kern, gecombineerd met de zusterwe-
tenschappen. in haar vreedzame toe
passingen het thans mogelijk maakt,
dat iedereen op deze planeet een meer
dar voldoende materiële levensstand
aard krijgt. Moge de Nederlandse be
volking en de industrie hiervan haar
paosenae bijdrage ontvangen".
In de middag meld prof. >r. L. H. de
Langen, directeur van de A.K.U. een
voordracht over de visie van de indu
strie uit op de atoomenergie waarin hij
een aantal gedachten besprak die bij
hem als industrieel waren ODgekomen.
Hij wees o.m. op het verband tussen
welvaart en energievoorziening. In
Nederland staan wij bijvoorbeeld met
het elektriciteitsverbruik per hoofd
van de bevolking nu op hetzelfde peil
als dat reeds in de Verenigde Staten
voor de oorlog was. Er kan een grote
re produktie welvaart komen,
als wij over meer erorgie beschikken.
Volgens prof. De Langen ziet het
er niet naar uit, dat de Industrie
de eerste jaren een eigen atoom-
centrale gaat bouwen, omdat een
kleine centrale te duur is. Wel zag
spreker de mogelijkheid van de
bouw van een centrale door een
combinatie van groot-verbruikers
van energie.
Het energieprobleem is volgens de
volgens hoogleraar een primair pro
bleem der industrie. Vervolgens be
handelde spreker de leveringsmoge
lijkheden van de Nederlandse industrie
bij de bouw van atoomcentra!e°. „Wjj
zullen geld voor de bouw in Neder
land moeten besteden, dit is een dwin
gende eis van onze economische posi
tie, want anders komt er om, een ver
storing in de betalingsbalans".
De research arbeid is nu gemakke
lijker geworden door de collectieve sa
menwerking in het Reactor Centrum
Nederland. Er ls, zo voegde spreker
hier aan toe, een actie in voorberei
ding, om alle bedrijven, die nog niet
bijdroegen in de exploitatie van het
R.C.N., te bewegen daaraan een sub
sidie te geven.
Pleidooi voor arbitrage
in tandartsenconflict
„Verleen restitutie voor
gedane betalingen"
De Nederlandse Maatschappij tot
Bevordering der Tandheelkunde deelt
ons het volgende mede:
„Verschil van mening tussen de
ziekenfondsorganisaties dreigt de be
ëindiging van de stagnatie in de
tandheelkundige behandeling van
ziekenfondsverzekerden nog verder
op de lange baan te schuiven. De
Centrale Bond van Onderling Be
heerde Ziekenfondsen heeft de Ne-
deriandsche Maatschappij tot Bevor
dering der Tandheelkunde laten we
ten, dat zij zich niet kan scharen
achter een voorstel, dat de andere
ziekenfondsorganisaties tijdens de
laatste bespreking onder leiding van
de minister van sociale zaken en
volksgezondheid had geopperd als
ernstige poging om uit de impasse te
geraken. Overigens doorkruiste dit
tussentijdse voorstel de besprekingen
over arbitrage, waaromtrent partij
en juist nader tot elkaar schenen te
zijn gekomen.
Door deze verdeeldheid worden
verzekerden dus opnieuw gedupeerd,
zij zullen voorlopig nog moeten
voortgaan premie te betalen, zonder
dat hier de gegarandeerde tandheel
kundige behandeling tegenover kan
staan.
Onder deze omstandigheden blijft
naar de mening van het hoofdbestuur
van de Nederlandsche Maatschappij
tot Bevordering der Tandheelkunde
arbitrage nog slechts als mogelijl
■heid over als uitweg voor de bi
staande moeilijkheden. Deze mening
heeft het hoofdbestuur dan ook aan
de minister van sociale zaken
volksgezondheid bericht.
Tevens heeft het hoofdbestuur
de minister verzocht te willen be
vorderen, dat aan de verzekerden
restitutie wordt verleend voor ge
dane betalingen ter zake van tand
heelkundige hulp, omdat niet is te
beoordelen hoeveel tijd de bespre
kingen nog in beslag zullen ne
men en de tandheelkundige belan
gen der ziekenfondsverzekerden
op de ernstigste wijze worden ge
schaad.
Intussen doen zich meer en meer
gevallen voor waaruit blijkt, dat
Poging tot vergiftiging
in een bejaardentehuis
Boterhammen met rattenkruit
De rijkspolitie van de groep Mant-
gum (Fr.) heeft de "3-jarige W. K.
van der M. uit Welduni aangehou
den, omdat hij ervan wordt verdacht
te hebben gepoogd de minder valide
medebewoner Sterkenburg van het
bejaardentehuis te Weidum door mid
del van rattenkruit te vergiftigen. De
aangehoudene, die is overgebracht
naar Mantgum, ontkent hardnekkig.
De heer S-, die te Leeuwarden
werkzaam is bij de „Leeuwarder ge
meenschap voor minder validen",
werd de laatste dagen steeds onpas
selijk. Men besloot de boterhammen
te onderzoeken die de heer S. elke
dag van het tehuis meekrijgt. Het
bleek dat zij rattenkruit bevatten.
De politie werd in de zaak gemengd
en de verdenking viel op de 73-jari-
ge K. van der M.
De groepscommandant van de rijks
politie te Mantgum besloot de gang
van zaken in het tehuis eens van na
bij te laten volgen. Men zat er op een
nacht op wacht in de nabijheid van
het voor de heer S. bestemde trom
meltje brood, maar er gebeurde
niets. Maar aan het einde van de
tweede nacht, 's morgens vroeg, zag
men dat K. van der M„ zich naar de
plaats begaf waar het trommeltje
stond. Hij nam het op en ging er
mee naar zijn kamer, maar men zag
hem even later ook, omdat hij blijk
baar onraad vermoedde, het trom
meltje terug brengen. De politie
heeft eens een kijkje genomen op de
kamer van de 73-jarige en daar een
hoeveelheid rattenkruit gevonden.
Daarna heeft zij de bewoner van de
kamer aangehouden.
INTERNATIONALE HULPACTIE OP GANG
Bovendien vijfduizend
griep-patiënten
Zeven aardbevingen hebben in de
afgelopen 24 uur de kus van de
Kaspische zee van Iran geteisterd.
Officieel is verder bekendgemaakt
dat in het gebied, waar de vorige
week bij de aardbeving rond 2000
doden vielen, een tyfus-epidemie
is uitgebroken.
Prins terug in ons land
Z.K.H. de Prins der Nederlanden
is woensdagmiddag oer vliegtuig in
ons land teruggekeerd uit Parijs, waar
hij een vergadering van het „Stearing
Committee" van de Bilderberg-confe-
rentie heeft geleid. Het vliegtuig
waarmee de prins reisde, landde om
streeks kwart over vijf op het vlieg
veld Soesterberg.
WAT ZE ZEGGEN. Halldor Laxness,
Fins dichter: „Het belangrijkste van
de deugd is niet de theorie, maar de
praktijk". Katherine Hepburn: „Men
moet de eeuwige liefde volstrekt
meermalen beleven om te kunnen
vergelijken". Albert Schweitzer:
„Hoe meer de mensen aan de ster
ren geloven, hoe minder zij geloven
aan dat, wat boven de sterren is".
BLAUWE BRUILOFT. Leslie Ander
son kreeg in Muncie (V.S.) een boete
van veertien dollar. Hij was namelijk
op de verjaardag van zijn trouwerij
naar zijn vrouw getogen, die van hem
weggelopen was. Zonder een woord
van felicitatie sloeg hij haar een
blauw oog.
Brutale juwelendiefstal
in Soesterberg
Inbraak op klaarlichte dag
(Van onze correspondent)
Op klaarlichte dag heeft in Soester
berg een uiterst brutale inbraak
plaats gehad in het huis van oud-no
taris H. C. Labberton aan de Amers-
foortsestraat 78, waarbij de dief of
dieven juwelen ter waarde van niet
minder dan 20.000 hebben meegeno
men.
Een geldkist met ongeveer 650,
die bewerkt was en waarvan de sleu
tels op de grond lagen, hebben de
onverlaten blijkbaar niet mee kun
nen nemen, want deze was nog aan
wezig.
Notaris Labberton, die enige tijd in
een ziekenhuis verpleegd wordt, had
bezoek van zijn vrouw. De huishoud
ster, mejuffrouw C. G. van Es, die
dag en nacht in het huis verblijft, was
omstreeks 4 uur de deur uitgegaan
om enige boodschappen in het dorp
Soesterberg te doen. Toen zij om
streeks 5 uur terug kwam ontdekte
zij een man bij de geopende voordeur.
Mejuffrouw Van Es schrok hevig en
vroeg hoe de deur open kwam. De
man, een agent van een stomerij, wist
dat niet, maar verklaarde dat alles
open was voorzover hij kon zien. Me
juffrouw Van Es snelde naar binnen
en vond daar alles in disorde.
Hooimijten verdelgd
te St Oedenrode
De directeur van een Rotterdamse
des-infectiecentrale, is er met een
medewerker in geslaagd een einde te
maken aan de hooimijtenplaag in de
boerderij van de familie Van der
Heyden'te St. Oedenrode. De heer
Muurlink bestreed de insekten ter
frootte van een speldekop, met een
oor hem samengesteld verdelgings
middel, dat onder hogé druk in alle
hoeken en gaten van het huis werd
gespoten en waarmee de kleren wer
den bestoven.
De firma heeft het werk kosteloos
verricht en heeft tevens op zich ge
nomen de insektenhaard in de schuur
te vernietigen en het huis veilig
heidshalve nogmaals een „beurt"
met het bestrijdingsmiddel te geven.
Het werk is door de directeur van de
dienst geementewerken te St. Oeden
rode na afloop geïnspecteerd en in
de I orde bevonden.
,Men
Honderden hutten zijn bij de laat
ste aarbevingen in elkaar gezakt,
maar tot nog toe zijn geen persoon
lijke ongelukken of doden gemeld.
Men vreest dat in Saugchal, waar
honderden doden dagenlang in de
open lucht hebben gelegen, de ty
fus vele doden zal eisen.
Bovendien is Teheran door een
griep-epidemie getroffen. Volgens
officiële opgave zijn reeds 5001) pa
tiënten gemeld.
Uit vele landen wordt op het ogen
blik een hulp-actie georganiseerd
voor het getroffen Iraans gebied. De
Russische ambassadeur heeft een
bedrag van ongeveer 13.000 dollar
toegezegd; Engeland stuurt twee
vooraanstaande autoriteiten van de
gezondheidsdienst, die over een vol
ledige staf van medisch personeel,
en complete uitrustingen beschikken,
terwijl de Engelse regering boven
dien 28.000 dollar heeft geschonken.
Het Internationale Rode Kruis in
Genève heeft bericht, dat de geld-in-
zameling zeer §:oed loopt, en dat gro
te sommen zijn toegezegd uit ver
schillende landen.
Britse helikopter met
straalaandrijving
De eerste Britse helikopter met
straalaandrijving, de Westland
„Wessex", heeft dinsdag zijn eerste
vlucht gemaakt. De Britse marine
wil de „Wessex" gebruiken voor on-
derzeebootbestrijding.
De toestand van de
Nieuwe Kerk te Amsterdam
Vragen van Tweede Kamerlid
Ritmeester
Het Tweede Kamerlid de heer Rit
meester heeft aan de minister van
onderwijs, kunsten en wetenschappen
schriftelijk vragen gesteld over de
toestand van de Nieuwe Kerk te Am
sterdam. De heer Ritmeester vraagt
o.m. of het de minister bekend is. dat
enoemde kerk krachtens besluit van
en W. van Amsterdam wegens ge
hele of gedeeltelijke bouwvalligheid of
vermeende bouwvalligheid is gesloten,
waardoor ook de herdenking van de
Vierdaagse Zeeslag, welke op 15 juni
van dit jaar ln dat gebouw zou wor
den gehouden, niet is kunnen door
gaan.
Voorts vraagt de heer Ritmeester
of de minister reeds thans in de mo-
gelnkheid is te verklaren of en, zo ja,
welke afdoende maatregelen zullen
worden genomen om ondergang van
dit historisch gebouw waarin niet
alleen de graftomben van de luite
nant-admiraal-generaal van Holland
en West-Friesland en van enigen zij
ner onderbevelhebbers aanwezig zijn,
maar dat mede voor het Nederlandse
volk van de grootste betekenis is, om
dat 't de plaats ls waar de koningen
van Nederland worden beëdigd en ge
huldigd niet alleen op dit ogenblik,
maar ook voor de toekomst te voorko
men.
Congres voor weduwen en
weduwnaars te Enschede
Wegens organisatorische moeilijk
heden heeft ae heer G. Greyn, initia
tiefnemer tot het houden van een we
reldcongres voor weduwen en weduw
naars, besloten dit congres niet in
Nijmegen te houden, zoals oorspron
kelijk was bepaald, maar in Enschede,
'op 27» 28 en 29-september'1957.
prei
dor Heuss heeft een bezoek
van enige uren gebracht aan
de grote internationale bouw-
tentoonstelling in het Hansa-
District van West-B erlijn.
De foto laat zien hoe de pre
sident (vijfde van rechts) bij
zijn bezoek aan de Nederland
se inzending van de Neder
landse minister voor bouwnij
verheid en volkshuisvesting,
ir. H. B. J. Witte met donke
re bril) uitleg kreeg bij een
maquette van waterbouwkun
dige werken.
!lllllllllllllillllllil!llllll!Hlillll[lllil!l!l!!itlllllllillll!lill!!llii!lliininil
Demilitarisering aan
grens van China en Birma
Premier Tsjoe en Lai van commu
nistisch Cnina heeft dinsdag ver
klaard, dat zijn land en Birma het
eens zijn geworden over de totale
demilitarisering van de drie omstre
den gebieden aan de grens tussen
Birma en Communistisch China.
De onderhandelingen ter bepaling
van de juiste grens tussen beide lan
den zullen worden voortgezet, aldus
Tsjoe en Lai.
Jongeman gaf meisje
vergiftigde bonbons
Het gerechtshof te 's-Hertogen-
bosch heeft de 18-jarige P. A. H. V.
uit Eindhoven conform de eis van de
procureur-generaal veroordeeld tot
een jaar en zes maanden gevangenis
straf, door te brengen in een speciale
gevangenis voor jeugdige deliquenten.
De verdachte had op 1 Augustus
1956 gepoogd het meisje M. van de
Meer uit Eindhoven van het leven te
beroven, door haar vergiftigde bon
bons te geven. Het gerechtshof heeft
hem vrijgesproken van poging tot
moord, doch wegens poging tot zwa
re' mishandeling.
Hittegolf (nu ten einde) eiste in
Europa honderden slachtoffers
Koele winden uit het noorden van de
Atlantische Oceaan hebben het dóór
warmte geteisterde Europa eindelijk
verlichting gebracht. Meer dan 400
personen zyn in de afgelopen tien da
gen tengevolge van het buitengewoon
warme weer om het leven gekomen.
In Italië, dat nu nog zucht onder een
temperatuur van 32 graden, kwamen
bijna 200 personen om het leven.
In Oostenrijk, waar miljoenen gul
dens schade werd geleden aan de ge
wassen die door de brandende zon
werden vernietigd, daalden de tempe
raturen in Wenen van 40 tot 21 gra
den. Volgens de Weense politie stier
ven in totaal 46 Oostenrijkers aan zon
nesteek of de verdrinkingsdood gedu
rende de afgelopen week.
Voor de komende dagen worden koe
le winden en veelvuldige regens ver
wacht.
Ook in Zwitserland daalden de tem
peraturen, vooral in de Alpengebieden.
Meer dan 35 personen verdronken tij
dens het afgelopen weekeinde.
Noord- en Midden-Frankrijk en En
geland hadden temperaturen van on
geveer 15 graden, met hier en daar re-
gen. In de Pyreneëen kwamen on
weersbuien voor. Een werkman die
aan een dam werkte, werd door de
bliksem getroffen.
Vrijdag begint in Edam, een feest-
week ter gelegenheid van het 600-
jarig bestaan van de stadsrechten
van Edam. Dinsdagmiddag vond
reeds een voorproefje plaats, toen de
ingezetenen zich in hun feestkled:
:n de straten van de stad vertoon
den. Voorafgegaan door Edams bur
gemeester C. G. M. van Baar met
echtgenote en kinderen, bewoog de
stoet zich door de straten in mid
deleeuws kostuum. Op de achter
grond ziet men de speeltoren van
Edam.
Het Wereldgebeuren
Voorzichtig
gen in de Sowjet-leidiog een be
langrijke rol kunnen spelen, be-
l Nikolai MikhaltowiUj Sjwer-
die vorige maand zijn 69-ste ver
lag en dezer dagen het 250-jarig
■an van zijn geboortestad Lenin-
vierde. Daar ;n Leningrad liep
hij vijfenvijftig jaar geleden rond
als een eenvoudige leerling van een
fabriek, waar elektrische apparaten
werden vervaardigd. SJwernik kwam
ige week terug als volledig
presidiumlid van het communistische
partij-apparaat. Hij was zojuist in dat
presidium beland, nadat met een
soort elektrische schok de collega's
partijmensen Molotow, Malenkow,
Kaganowitsj en Sjepilow eruit ver
dwenen waren. En Sjwemik vergast
te zijn oud-stadgenoten niet alleen op
zijn hoge aanwezigheid. Hij hield een
toespraak, die zo belangrijk was, da'.
iten de stad grote aandacht er
aan werd besteed. Het kwam daarbij
vooral aan op deze verklaring: „Bij
het corrigeren van de overtredingen
der revolutionaire wetten, die wer
den toegestaan door Malenkow, Kaga
nowitsj en Molotow in de periode der
e onderdrukking, heeft de con
trolecommissie van de partij in 1957
een groot aantal gevallen van vroe
gere partijgenoten onderzocht, die
door de rechtbanken gerehabiliteerd
waren. Het merendeel van hen werd
door de controlecommissie van de par
tij in hun vroegere partijfuncties her
steld".
Sjwerntk is in zijn partijcarriête
altijd aan de voorzichtige kant
geweest. Hij heeft nooit op kan
sen geaasd; misschien heeft hij het
daaraan wel te danken dat hij nu
door de grote baas Kroesjtsjew in het
presidium is gestopt. Men schrijft het
in elk geval daaraan toe, dat hij in
de dertiger jaren als enige lid van het
secretariaat der Sow jet-vakorganisatie
de zuiveringen overleefde, die Stalin
in de jaren 1937 en 1938 liet uitvoeren.
Stalin zag kennelijk in hem geen ri
vaal: ongestoord kon de altijd keu
rig in donkere pakken geklede Sjwcr-
nik van 1946 tot 1953 voorzitter zijn
van het presidium der Opperste Sow-
jet, een baan die men gelijk kan stel
len met het tegenwoordige president
schap. Klaarblijkelijk heeft de voor
zichtige Sjwemik het volste vertrou
wen in het welslagen ook op lan
gere termijn van de zuivering die
partijsecretaris Nikita Kroesjtsjew nu
heeft ondernomen. Hij rekende al
thans niet met de mogelijkheid van
wraak, toen hij zich te Leningrad aan-
sloot bij de felle beschuldigingen, die
Kroesjtsjew aan het adres van de ver
stoten mede-leiders had laten horen.
Zou het Russische volk werkelijk
kunnen geloven, dat alleen Mo
lotow, Malenkow en Kagano
witsj een rol hebben gespeeld in hel
foutieve beleid van de dertiger jaren
en van na de Tweede Wereldoorlog.'
Men moet tooh haast wel aannemen,
dat velen van Kroesjtsjews en van
Sjwerniks toehoorders begrepen dat
de drijfveren^ tot de laatste zuiverin
gen niets met morele aangelegenhe
den te maken hadden, maar slechts
een uitvloeisel warren van de machts
strijd in het Kremlin. Trad Kroesjts
jew zelf niet tot het politieke par
tijcomité toe op een ogenblik, dat
Stalins wreedheden op een hoogte
punt waren? En moet hij dientenge
volge niet tenminste worden be
schouwd als iemand, die van deze
gerechtelijke moorden heeft geprofi
teerd? Van Sjwemik is bekend, dat
hij in Leningrad Stalin grote diensten
bewees door de oppositie-organisatie
van Grigor: Zinoview uit te schake
len.
In Moskou wordt ontkend, dat
Kroesjtsjew zoals verschillende com
mentators verwachtten, de uitstoting
van zijn vroegere vrienden door zuive
ringsprocessen zal laten volgen. Toch
handelt hij in zijn willekeur
volgens een schema, dat hij moet heb
ben afgekeken van Stalin, ae dicta
tor, die hij zeventien maanden gele
den in een lange rede van alle post hu-
me luister ontdeed. Zouden welden
kende Russen langzamerhand niet tot
de conclusie komen, dat het hoog
tijd wordt om dit onderling intrige
rende schelmenbewind te vervangen
door iets dat representatief is voor
dit rijkbegaafde miljoenenvolk?
Pandit Nehroe vertrokken
De eerste minister van India, Pan
dit Nehroe. is woensdag aan boord
van een Vickers Viscount van de In
dische luchtmacht van liet militaire
vliegkamp Valkenburg vertrokken.
De premier van India begeeft zicii
met een tussenlanding in Brlndisi
naar Cairo, waar hij een bezoek
brengt aan president Nasser en waar
hij twee dagen zal verblijven. Nehroe
I zal eveneens een bezoek aan de Soe
dan brengen.
Federatie Geestelijke
Volksgezondheid
in eigen huis
Minister J. G. Suurhoff van sociale
zaken en volksgezondheid heeft
woensdag het nieuwe eigen huis in
de Viottastraat te Amsterdam van
de Nationale Federatie voor de Gees
telijke Volksgezondheid officieel geo
pend.
In ziln openingswoord liet minister
Suurhoff enige waarschuwingen ho
ren tegen gevaren, die z.i. opduiken
en meer dreigen naarmate de zorg
voor de geestelijke volksgezondheid
voortschrijdt, namelijk het gevaar
van perfectionisme en dat der over
drijving. „Iedere Nederlander zijn
eigen psychiatrische werkster" vond
de minister geen aantrekkelijk desi
deratum en hij vroeg medewerking
van zijn gehoor om met hem tenden
ties in deze richting tegen te gaan.
De gemeenteraad van fort Lauder
dale in de Amerikaanse staat Flori
da heeft, nadat een rechter had be-
I volen negers toegang te verlenen tot
I de gemeentelijke golfbaan, er de
voorkeur aan gegeven de baan voor
de helft van de waarde te verkopen.