Suez maandag in veiligheidsraad
Britten steunen Frankrijk
Vliegen op zijn best in Fokker Friendship
L. VAN HEUSTEIGENDOM
MOET WORDEN HERSTELD
VRIJDAG 17 MEI 1957
PROVINCIALE ZEEUWSE O OURANT
8
AMERIKANEN KOELTJES OVER FRANSE ACTIE
West-Europa moet van kanaal
minder afhankelijk worden
De veiligheidsraad van de Verenigde Naties zal maandagavond om acht
uur Nederlandse tyd bijeenkomen, om, op verzoek van Frankrijk te spre
ken over de Suezkanaal-kwestie. Britse en Franse diplomaten kwamen
gisteren bij elkaar om de taktiek te bespreken, die maandag zal worden ge
volgd. Engeland staat volkomen achter de Fransen bjj hun actie contra
Nasser in de Veiligheidsraad. De Amerikaanse vertegenwoordigers deden
koeltjes over de Franse stap.
De Engelse minister Selwyn Lloyd heeft gisteren in het Lagerhuis mee
gedeeld, dat Groot-Brittannië Frankrijk steunt en dat er nauw contact tus
sen belde regeringen bestaat.
Lloyd betoogde dat het verschil van
opvatting slechts hierin bestaat, dat
de Engelsen het verstandiger achten
toch het kanaal maar te ~ebruiken in
afwachting van een definitieve rege
ling van het geschil. Hij zei dat het
voornaamste bezwaar van Engeland
tegen de Egyptische plannen is, dat
de Egyptenaren op korte termijn heel
andere maatregelen zullen kunnen
uitvoeren, dan ze thans voorgeven.
Hij zegde toe, dat de Engelse rege
ring alles zal doen (o.a. bouw van
grote tankschepen) om de onafhan
kelijkheid van West-Europa van het
Suezkanaal te verminderen.
Zes beginselen
Goed ingelichte kringen in Pa
rijs gaven gisteren te kennen, dat
Frankrijk een regeling van de Su-
ezkwestie wil in de geest van de
zes principes die vorig jaar okto
ber door de veiligheidsraad zijn
aanvaard. De voornaamste punten
daarvan waren: het functioneren
van het kanaal mag niet afhanke
lijk zijn van de politiek van één
Ontslagaanvrage Fins
kabinet ingetrokken
De Finse regering onder Karl
August Fagerholm heeft doYiderdag
besloten de ontslagaanvrage, welke
zij vorige maand by president Kekko
nen had ingediend, in te trekken.
Tal en last
(Slot van i
1)
de Verenigde Staten zou op de duur
ook hier vastgroeien in „tal en last"
betekenen, eerder nog dan in Rusland.
Met andere woorden: laat het zover
niet komen, omdat daarvan het oos
ten zou kunnen profiteren
Een dergelijke opmerking bewijst
weer eens, dat de mens in deze tijd
toch wel onder vreemde verhoudingen
leeft. Want men vindt het al niet meer
abnormaal, dat een te verwachten be
volkingsoverschot gaat meetellen in
een politieke strijd. Of om het héél
simpel te stellen: kinderen, die nog ge
boren moeten worden, zyn reeds nu
betrokken in de felle tegenstellingen
tussen het oosten en het westen.
Wanneer men de zaken zó stelt,
dan krijgt het grappig-klin-
kende „baby-boom" toch wel
een naar bijgeluid. En dit typisch-
Amerikaanse woord van de twintigste
eeuw doet dan denken aan een oude
Nederlandse uitdrukking, die ook
Vondel in een van zijn reien in de
„Gijsbrecht" heeft gebruikt, namelijk
„de onnozele kinderen". De herden
king van de „onnozele kinderen" werd
in de eerste eeuwen van de oud-chris
telijke kerk ingesteld ter nagedachte
nis van de onschuldige knapen, die ten
tyde van Christus' geboorte te Beth
lehem door Herodes werden gedood,
tóen het begin van de stryd tussen
kerk en wereld. Het gaat er tweedui
zend jaar later naar uitzien dat zij
het in een andere strijd de plaats
van een Herodes nog eens zal worden
ingenomen door een of andere politi
cus of een generaal, die op grond van
de machtsverhoudingen tussen Oosten
en westen weliswaar geen kinderen
zal ombrengen, maar dan toch zal de
creteren hoe het bevolkingsoverschot
moet worden geregeldEen beslis
sing over de „onnozelen" die nog ge
boren moeten worden
Dat is bepaald geen opgewekte ge
dachte. Hopelijk is zij te somber en
zal het allemaal nog wel meevallen.
Maar toch blijft de zorg om het
groeien „in tal en last". Ook zonder
politieke achtergronden ontwikkelt
zich vooral in ons land een pro
bleem, dat' de aandacht móet blijven
bezighouden
WAT ZE ZEGGEN. De Prawda:
„Russische kranten zijn kleurloos,
saai vervelend en ook moeilijk tc le
zen' De Franse premier Mollet: „Het
enige feit in de Suez-affaire waarvan
ik spijt heb, is, dat ik gedwongen was
om er mee op te houden".
STRAATARM. Op een bijeenkomst
van Arabieren gaf een Amerikaan
een uiteenzetting van alles, wat het
rijke Amerika voor de „onderontwik
kelde gebieden", heeft gedaan, doet
en nog zal doen. Plots stond een sjeik
op. Plechtig zei hij tot het gehoor:
„Laat je niets wijsmaken, broeders.
Die Amerikanen zijn straatarme men
sen. Niemand van hen heeft meer dan
één vrouw".
ROOD. „Er moeten hier erg veel so
ciaal-democraten zijn", sprak Bre-
mens burgemeester Kaisen tot zijn
perschef, toen hij een officieel bezoek
bracht aan Parijs. Een groot aantal
gasten aan het diner droeg namelijk
rode lintjes in het knoopsgat. Lintjes,
zo vernam Kaisen later, die behoren
bij het Legioen van Eer.
land en de vaststelling van de
tolgelden moet geschieden in over
leg met de kanaalgebruikers.
V.N.-secretaris-generaal Hammars-
kjöld heeft gisteren verklaard, dat
het internationaal gerechtshof in Den
Haag de aangewezen instantie is oni
uit te maken of Egypte het recht
heeft Israëlische schepen uit het ka
naal te weren.
De eigenaar van het Noorse vracht
schip Mars, dat door Israël is gechar
terd, heeft in Oslo laten weten, dat
het de bedoeling is, dat dit schip via
het Suezkanaal naar Japan zal varen.
Gezaghebbende kringen in Jeruzalem
hebben gisteren meegedeeld, dat Is
raël geen Droefschip door het Suez
kanaal zal sturen voor de veiligheids
raad de kwestie besproken heeft.
De Deen Bartels, administrateur
van de vereniging van gebruikers van
het Suezkaanaal heeft gisteren om
persoonlijke redenen ontslag ge
vraagd. Er zal geen opvolger worden
benoemd.
Herstel van betrekkingen
Het aantal konvooien dat per dag
door het Suezkanaal vaart, zal met
ingang van zaterdag worden ver
hoogd van twee tot drie, Het Londen-
se instituut van assuradeuren heeft
de toeslag voor scheepvaartrisicota-
rieven voor ladingen die het Suez
kanaal passeren teruggebracht tot 1
shilling 3 pence per 100 pond sterling.
Op het hoogtepunt van de Suezcrisis
was de toeslag 10 shilling.
Zeventien oliemaatschappijen zou
den gisteren te Londen besloten heb
ben een oliepypleiding naar de Mid
dellandse Zee aan te leggen, die het
Suezkanaal als „olie-ader" zou kun
nen vervangen.
In Londen is voorts vernomen, dat
Saoedi-Arabië de Britse regering
heeft laten polsen over herstel van
de diplomatieke betrekkingen, die op
het hoogtepunt van de Suezcrisi9
werden verbroken.
R.-K. WERKGEVERS BIJEEN
Collectiviteit neemt
het bezit over.
De heer L. A. J. M. van Heijst, al
gemeen voorzitter van de Algemene
Katholieke Werkgeversvereniging
heeft op de gisteren in Den Bosch
begonnen algemene ledenvergadering
van de A.K.W. een toespraak gehou
den over herstel van de eigendom.
Er is een ontwikkeling te zien, al
dus de heer Van Heijst, die erop
neerkomt, dat het verantwoordelijke
beheer over steeds groter wordende
eigendommen in handen komt van
enkelingen, die zich hiervoor nauwe
lijks meer verantwoordelijk kunnen
voelen en dit in wezen ook niet zijn.
Spreker noemde hier de grote eco
nomische machtsconcentraties, door
fusies van bedrijven en het beheer
van grote spaarkapitalen en hij zei-
de, dat wat betreft de verantwoorde
lijkheid voor het opvangen van de
ongewisheid van het leven, allengs de
collectiviteit geheel in de plaats
treedt van het individu.
Spreker wees op het grote onrecht
z.i. aangedaan aan de bezitters van
een bepaald soort eigendom: de huis
eigenaren. En hij vroeg zich voorts
af of het nu bepaald nodig is, dat
de nog onlangs tot stand gekomen
of in voorbereiding zijnde wettelijke
regelingen van vakantie, van afbeta
ling, van cadeaustelsel, door de staat
vastgesteld worden, of dat we het
alleen maar gemakkelijk vinden. Hij
stelde de vraag of het, indien er op
deze terreinen regelingen dienen te
worden getroffen, dan niet de pu
bliekrechtelijke organen van het be
drijfsleven zelf zijn, die hiervoor in
aanmerking komen.
Verontrustend noemde de heer
Van Heijst in de financieel-eco-
nomische sfeer de steeds grotere
bedragen, die door de overheid
worden geïnvesteerd. Hij deelde
mede, dat in 1956 in totaal bijna
4 miljard gulden aan investe
ringsuitgaven direct of indirect
voor rekening van de overheid
komt.
Stelt men hiertegenover de in
vesteringsuitgaven van het par
ticuliere bedrijfsleven van onge
veer 5,5 miljard gulden, dan
blijkt dat van het totaal der in
vesteringsuitgaven in 1956 ruim
40 procent aan de overheid kan
worden toegerekend. In de wo
ningbouwsector werd 64 procent
van het totaal aantal woningen
door de overheid gebouwd of ge
financierd.
Zo zien we allerwege, aldus spre
ker, een overname door de staat of
de collectiviteit van het bezit of het
beheer over het bezit, dat eigenlijk
in particuliere handen diende te zijn.
De oplossing van de gesignaleerde
tendens zag spreker hierin, dat de
individuele ondernemers de moed
moeten opbrengen om de eigen ver
antwoordelijkheid te dragen, welke
de essentie uitmaakt van het vrije
ondernemerschap.
Voorts dient in het politieke vlak
de K.V.P. hier een belangrijke rol te
spelen, aldus spreker.
Verwacht mag worden, dat zij deze
trend naar langzame socialisatie of
nationalisatie van het private bezit
zal weten om te buigen naar 'n trend
van persoonlijke bezitsvorming. Zij
zal daarenboven niet alleen mogelijk
heden tot nieuwe en ruimere bezits
vorming hebben te bevorderen, zij
zal ook beschermend moeten optre
den om het bestaande bezit, het reeds
gevormde vermogen te behouden, zo
besloet de heer Van Heijst.
Foto boven: Tezamen met het ge
maal Lovink bij Harderwijk en het
gemaal Coltjn bij Kampen, pompt 't
dieselgemaal Wort man te Lelystad
6j/00 Jcnbieke meter water per mi
nuut uit de steeds verder droogval
lende nieuwe Nederlandse polder
Oostelijk Flevoland. De opname
toont het gemaal Wortman in volle
glorie.
Foto onder: Al z\jn grote gedeelten
van de nieuwe polder nu droogge
vallen, dat betekent nog niet, dat zij
ook gemakkelijk toegankelijk zijn.
Zolang het per helikopter ingezaai
de riet zijn taak, het verstevigen
van de bodem, nog niet heeft 'ge
daan, zullen waarschuv)ingsborden
als op deze foto allerminst een over
bodige luxe blijven.
Nieuw passagiersschip op
lijn New York-Zeebrugge
De voorziter van de Amerikaanse
rederij „American Banner Line" Ar
nold Bernstein, heeft woensdag te Pa
rijs tegenover Verslaggevers ver
klaard, dat zijn maatschappij op de in
1958 te openen lijn New YorkZee-
brnggeAmsterdam een nieuw pas
sagiersschip. de 20.000 ton metende
„Atlantic" zal laten varen.
De „Atlantic" zal 900 passagiers
kunnen vervoeren, namelijk 860 in de
zogenaamde „toeristenklasse" en 40
eerste-klasse-passagiers. De passa-
geprijs voor ae oversteek Amerika
Europa en terug zal in de toeristen
klasse 390 dollar bedragen.
De heer Bernstein wees er nog op
dat zeer vele Amerikanen als passa
giers van de toeristenklasse Europa
zullen bezoeken, daar zij op deze wij
ze geriefelijk en toch niet duur reizen.
Hij kondigde ook aan dat, drie jaar
na het in de vaart brengen van de
„Atlantic", twee nog grotere passa
giersschepen op de nieuwe vaarroute
zullen worden ingelegd.
De „Atlantic" zal in zeven dagen
van New York naar Zeebrugge va
ren.
I.P.I. veroordeelt detentie
van Mochtar Loebis
Aan het eind van de conferentie
van het internationaal persinstituut
te Amsterdam hebben de 200 aanwe
zige hoofdredacteuren een drietal re
soluties aangenomen.
De eerste bevatte een aansporing
aan het I.P.I.-bestuur er zoveel mo
gelijk toe bij te dragen een algemene
reductie te verkrijgen in de telefoon-
en telegramtarieven voor de pers.
De tweede resolutie had betrekking
op de hoofdredacteur van een Indo
nesisch dagblad, t.w. Mochtar Loe
bis, van Indonesia Raya, die vier
maanden geleden werd gearresteerd
en aan wie nu al maandenlang huis
arrest is opgelegd, ronder dat hij
enig contact met zijn krant mag heb
ben.
In de resolutie werd er tegen ge
protesteerd, dat de vier maanden
huisarrest zijn verstreken zonder dat
Loebis voor een gerecht gedaagd is,
terwijl de regering van Indonesië
aanvoert, dal de detentie niet het ge
volg is van enig persdelict. Wat de
hoofdredacteur dan we#l op zijn ge
weten heeft, vertelt de'regering niet.
De derde resolutie veroordeelde 'n
geval van persvervaising, dat zich
dezer dagen in Oost-Duirsland heeft
voorgedaan.
Britse bijdrage voor
Arabische vluchtelingen
Engeland is van plan 5.400.000 dollar
beschikbaar te stellen voor de V.N.-
organisatie voor hulp aan Palestijnse
vluchtelingen. De helft van dit bedrag
zal in de tweede helft van dit jaar
beschikbaar komen, da rest volgt be
gin januari 1958. zo heeft de Britse
minister van buitenlandse zaken, Sel
wyn Lloyd, donderdag in het Lager
huis bekendgemaakt.
Het Lagerhuis moet oog zijn goed
keuring aan dit plan hechten.
ONBELEMMERD UITZICHT
Proefvlucht met het tweede
experimentele toestel
Het Wereldgebeuren
Eruit zetten
In Atrecht wordt dit verhaal ver
teld over Guv Mollet. die daar al
jarenlang het burgemeester
schap bekleedde, voordat hij premier
van Frankrjjk werd: Al» jongeman
sprak Guy een socialistische vergade
ring toe. Eensklaps stormden com
munisten naar voren en gooiden hem
het raam uit. Maar de spreker ver-
loor zijn kalmte niet. Hij klopte zjjn
pakje af en keerde, nu niet via het
venster maar door de deur. naar dc
vergaderzaal terug om het betoog
voort te zetten waar hij het even te
voren crp onvrijwillige manier afge
broken nad.
Millet heeft woensdag het plan ge
opperd. om zichzelf „eruit te
zetten". Niet uit een roerige
vergaderzaal, maar uit de regerings
gebouwen. Na een kabinetszitting die
niet korter dan drieëneenhalf uur
duurde, toog de Frans:* premier naar
het Elyséc om aan president Coty te
vertellen, dat hij zo „walgde" van het
besluit der geallieerden van Frankrijk
om de SuezKanaal-boycot op te schor
ten, dat hy er verder de brul aan gaf.
Coty, die nog opgewekt waa van de
hartelijke ontvangst, hem vorige
week in Italië ten deel gevallen, wil
de aan deze demonstratie echter niet
meewerken. Bij de boze premier
drong hij erop aan, het niet al te bont
te maken. En ten langen leste nam
Mollet zijn ontslagaanvrage terug
's Avonds trad hij. niet voldaan
maar met een gezicht alsof het de ge
woonste zaak van de wereld was, de
deur van het regeringsgebouw weer
binnen. En hij zette aaar een discus
sie voort, die hij even tevoren afge
broken had.
Algemeen is men ervan overtuigd
dat de Suezkous nog niet af is.
De leden van de internationale
vereniging der Kanaalgcbrulkers, van
wier optreden Mollet „walgde", heb
ben immers op hun vergadering te
Londen vastgesteld, dat zij de Egyp
tische verklaring inzake de vaart
door het Suezkanaal onvoldoende
achten.
Kennelijk hebben zakelnke overwe
gingen hen doen besluiten, het
met zoveel moeite van wrakken
bevrijde kanaal niet langer te mij
den. Door om te varen langs de Kaap
benadeelt men immers niet alleen de
Egyptische dictator Nasser, maar ook
zichzelf. En hoe lang zou een boycot
moeten duren, voordat men de dicta
tor op de knieën krijgt en hem „eruit
kan zetten?" Zoals andere dictators
bekommert hij zich weinig om de
schrikbarende sociale toestanden in
zijn land, vooral niet nu zijn eigen po
litieke bestaan afhangt van volhou
den, door dik en dun. Zoals Anthony
Nutting, de vroegere Britse ondermi
nister van buitenlandse zaken, nog
gisteren verklaarde, is echter de kans
groot dat Nasser nu hij de sympa
thie van een aantal Arabische landen
verloren heeft toch vroeg of laat
ten val zal komen.
Het zal voor Frankrijk op de duur
niet mogelijk ziin. op eigen
houtje de kanaalboycot voort te
zetten. Daardoor komt immers de
Franse scheepvaart in een te on
gunstige concurrentiepositie. En
het zijn juist financiële pro
blemen, die de Franse gemoederen op
dit ogenblik het meest bezighouden.
Bij het parlement moesten ingrijpende
voorstellen tot bezuiniging en tot be
lastingverhogingen aanhangig wor
den gemaakt. Mollet heeft bij het te
rugtrekken van zijn ontslagaanvrage
zoals hij zelf zei. overwogen d3t aftre
den teveel od weglopen zou gelijken
nu het fiscale plan in het parlement
verzet ontmoet". Franse politieke
kringen brengen echter Mollcts ont
slag-manoeuvre wel met die finan
ciële moeilijkheden in verband. Het
zou Mollets bedoeling zijn geweest om
een soort geest van „nationale een
heid" te doen ontstaan. De Franse
beslissing om de Suezkwestie weer
voor de Veiligheidsraad te brengen,
zag men tc»cn dezelfde achtergrond.
Wat die laatste beslissing betreft: die
kan ongetv.-iifcld niet alleen gunstige
gevolgen hebben voor Mollet op het
terrein van de binnenlandse politiek
maar ook de internationale toestand
ophelderen.
De Fokkerfabrieken werken naar
stig aan de ontwikkeling van de Fok
ker Friendship, waarvoor reeds tal
van opdrachten zijn ontvangen. Men
is thans weer een stapje verder geko
men met de gereedkoming van liet
tweede experimentele toestel, de PH-
XVF. Een aantal civiele en militaire
autoriteiten en persvertegenwoordi
gers uit binnen- en buitenland heb
ben dezer dagen boven het noorden
van ons land kennis kunnen maken
met de eigenschappen van de Friend-
ship-in-wording.
Vanuit de in aardige pasteltinten
geschilderde cabine hadden wij een
riant uitzicht op de poppendorpjes en
legkaartlanderijen tussen Schiphol en
Eelde onder en de wattenwolken bo
ven ons. Overal in het vliegtuig kan
men onbelemmerd naar buiten kyken
doordat de vleugels boven de raam
pjes zjjn aangebracht. Men wordt
evenmin gehinderd door storend ge
brom van motoren. De krachtige
Rolls Rovce-motoren. die de F 27 een
kruissnelheid van 442 km per uur ge
ven, zijn trillinp-vrij opgehangen. De
cabine van de Friendship zal 32 tot
40 zitplaatsen kunnen bevatten. In
het experimentele toestel is slechts
nlaats voor 28, doordat het voorste
■'tuk wordt ingenomen door de om-
angrijke testapparatuur.
We hebben ook even gekeken in
de cockpit, waar invllegér H. Bur
gerhout in hemdsmouwen achter
zijn dashboard met vele knoppen en
meters zat. Met de hand losjes op
de stuurknuppel duwde hij het toe
stel van de ene bocht in de andere.
Op een gegeven moment wordt
een van ae motoren op kruishoog-
te afgezet en op één motor glijdt
de Friendship zonder merkbare
overgang verder. Als er oen motor
door storing uitvalt, kan het vlieg,
tuig op die manier zonder blikken
of blozen van de passagiers, de
plaats van bestemming Dereiken.
Fokker Nederland en Fairchild V S.
hebben op het ogenblik gezamenlijk
aan vaste orders 82 toestellen en aan
opties 45. Fokker zal orders ter groot
te van 100 totaal moeten boeken om
winst te kunnen maken. De Friend
ship is gebouwd voor korte en middel
lange afstand. Men wil met dit tvpe
het vliegen goedkoper maken. Daar
om zijn de stoelen niet verstelbaar
al kunnen zij naar wens verstelbaar
worden geleverd en is de pantry
betrekkelijk klein gehouden.
Kameroen heeft zijn
eerste premier.
De wetgevende vergadering van
Frans Kameroen heeft woensdag met
56 tegen tien stemmen de gematigde
politicus AndréMarie Mbida beves
tigd als eerste minister-president van
het land.
Mbida zal zijn land regeren krach
tens het nieuwe politieke statuut,
waarbij Frankrijk het een grote mate
van zelfbestuur heeft verleend.
Mbida's party, de democratische
groep van Kameroen, is voorstander
van het handhaven van nauwe ban
den met Yankrijk.
GUY MOLLET
.kalmpjes teruggekomen.
Bijna 31.000 studenten bij
universeiten ingeschreven
Volgens door het centraal bureau
voor de statistiek gepubliceerde voor
lopige cijfers was het aantal inge
schreven studenten in het studiejaar
1956/'57 omstreeks 1 april 1957 ten
opzichte van een jaar tevoren geste
gen van 29.397 tot 39.790, of met 5
procent en dat der eerstejaars van
4.840 tot 5.525 of met 14 procent.
Bij de eerstejaars ram de belang
stelling bij vrijwel alle faculteiten
toe (o.a. bij tandheelkunde 37 pro
cent. politieke en sociale wetenschap
pen 35 procent, wis- en natuurkunde
25 procent, sociale wetenschappen,
aardrijkskunde en psychologie ieder
23 procent, technische wetenschappen
20 procent en economische weten
schappen 18 procent). Een daling ga?
alleen het aantal ingeschrevenen voor
de geneeskundige faculteiten te zien
(met 4 procent).