Zakelijke basis voor Amerika's hulp aan ontwikkelingsprogramma's Hoenderpark groeide uit tot Ouwehands Dierenpark PAALWORM IS BEDREIGING VOOR SLUIZEN EN STEIGERS HINDENBURG" EXPLODEERDE TWINTIG JAAR GELEDEN SPANJE ZIET KAMPEERDERS NU GRAAG KOMEN VRIJDAG 10 MEI 1987 PROVINCIALE ZEEUW8E COURANT 13 NIEUWE AANPAK VAN JAARLIJKS PROBLEEM Dulles stelt voor: Splitsing van militaire en economische steun De Amerikaanse volksvertegenwoordiging, het Congres, zal binnenkort beginnen met de behandeling van de regeringsvoorstellen op het gebied van de buitenlandse hulpverlening. Ieder jaar Is dat een van de hoogtepunten van het parlementaire leven in Washington en ieder jaar raakt de Ameri kaanse regering in pyn en nood over de wyze, waarop het Huis van Afge vaardigden en de Senaat in dit moeilijke en tere onderwerp rondwroeten. Er zün vele afgevaardigden en senatoren, die zich by de behandeling van dit begrotingsonderdeel opwerpen als vurige verdedigers van de Amerikaanse belastingbetalers, maar die dat doen op een wyze, waarop zy de internatio nale belangen van deze belastingbetalers ronduit schade toebrengen. Minis ter Dulles heeft nu een paar veranderingen voorgesteld in de wyze van hulp verlening, waardoor aan enkele van de grootste bezwaren zou worden tege moet gekomen maar over deze voorstellen zal nog wel breed en bitter worden gediscussieerd. Om te beginnen en dat zal de min ste tegenstand oproepen stelde Dulles voor, de defensiehulp aan het buitenland van de andere vormen van hulpverlening af te scheiden en voort aan op de militaire begroting 1c Slaatsen. Dat geeft een zuiverder eeld van wat de Verenigde Staten aan economische steun aan de rest van de wereld verlenen en ofschoon ook die steun mede in het belang van de Verenigde Staten is de militaire steun is dat in nog veel sterkere mate. De militaire kredieten wegen boven dien het zwaarst; zij maken 3.85 mil jard dollar uit van de voorgestelde be- froting voor de buitenlandse hulp van 4 miljard. Dit laatste bedrag nu wordt steeds genoemd als het totaal van de „buitenlandse hulp van de Ver enigde Staten", en dat schept in bin nen en buitenland verwarring. De wijze, waarop de Amerikaanse hulp wordt verleend, ontmoet steeds meer bezwaren, vooral waar het gaat om naties, die zelf geen zakelijke be nadering van de hiermee samenhan- fende problemen kunnen opbrengen, oen het voornaamste accent nog op de steunverlening aan de Westeuro- pese landen viel, leverde dit geen al te grote moeilijkheden op: deze lan den wisten zich wel met de Amerika nen te verstaan en als er eens misver standen of meningsverschillen rezen, dan konden ze gemakkelijk uit de weg worden geruimd. Het ligt echter anders, nu de na druk valt op de landen van Zuid-Ame- rika, Afrika en Azië en er zelfs com munistische landen Joego-Slavië en straks waarschyniyk Polen In meedelen. Hier zyn de gevoeligheden veel groter en hier kunnen veel ge makkelijker brokken worden ge maakt. Men kan, als het om deze landen gaat, niet alle overwegingen In de buitenlucht brengen om ze zoals In de Congrescommissie voortdurend gebeurt uitvoerig en zonder discretie te bespreken. Maar bovendien is deze wyze van hulpverlening niet economisch: het Congres moet volgens de nu bestaan de toestand van jaar tot jaar en van land tot land en zelfs van plan tot plan de hulpverlening goedkeuren. Dat veroorzaakt een weinig elasti sche gang van zaken, een adembene mende bureaucratie en een geprikkel de stemming in het ontvangende land waar men vaak niet precies meer be grijpt, waar het allemaal op vast zit. Het Congres heeft hier echter nooit van willen afwijken, omdat het pre cies wil weten, waar de Amerikaanse belastinggelden heen gaan, en omdat het door het aanhouden van deze van- jaar-tot-jaar basis het gevoel had, dat de Amerikaanse hulp aan het buiten land eigenlijk maar een aflopende af faire is, die alleen voortspruit uit de bijzondere omstandigheden van het ogenblik en die straks niet meer no dig is. Dulles heeft nu aan de hand van verschillende rapporten, die over het onbevredigende functioneren van de hulpverleningdiensten wa ren verschenen, voorgesteld, een ontwikkelingsfonds te vormen, dat leningen zal verstrekken. Dit fonds zou jaarlijks over 750 mil- Christelijke plattelands jongeren bijeen. Woensdag hehben de Nederlandse Christelijke Jonge Boeren- en Tuln- dersbond en de Bond van Christelijke Boerinnen, Boerendochters en ande re Plattelandsvrouwen en -meisjes in Nederland afzonderlijke bijeen komsten en een gemeenschappelijk samenzijn gehouden in „De Beurs" te Hoofddorp. De vergadering van eerstgenoemde bond stond onder leiding van de heer Joh. de Jong uit Alphen aan de Rijn, die in zijn openingswoord het pro bleem der onttrekking van bewoners van het platteland naar de stad be sprak. Spreker was van mening, dat ervoor gezorgd moet worden, aat de jongeren vorming krijgen, dan zul len zij het mooie van het bedrijfs leven zien. Sprekende over de wei nige kansen voor de jeugd, zeide de heer De Jong, dat van de achttien duizend jongeren van 25 jaar. die jaarlijks gereedstaan voor arbeid in de land- en tuinbouw, achtduizend j een eigen bedrijf kunnen krijgen. In ae bijeenkomst werd afscheid ?enomen van de vice-voorzitter, drs. J. Knibbe. die tien jaar bestuurs lid is geweest. Mevrouw F. Witterholt-Heidanus uit Winsum leidde de vergadering van de C.B.P.B. In haar openings rede sprak zij over geloof, moed en overgave van de vrouwen. Met muziek, samenzang, volks dansen en sportdemonstraties werd het programma verder gevuld. gen dollar moeten beschikken, et instituut van de schenkingen zou dan langzamerhand verdwij nen behalve voor noodsituaties en daartoe zou de president een fonds ter beschikking moeten staan, waaruit hij naar eigen inzicht zou mogen putten. Verder zou de be staande directe Amerikaanse hulp voor verschillende projecten en programma's zoals ook de in het kader van de Verenigde Naties verleende technische hulp, op de oude voet worden voortgezet. Over een meedoen van de Verenigde Staten aan het Sunfedprogramma, dat nu al iaren bjj de wereldorganisa tie in studie is, werd verder met ge sproken. Hier voelt men in Washing ton nog steeds niets voor; men wil ae rechterhand zeer duidelijk laten we ten wat de linker doet. Wanneer men dit laatste buiten be schouwing laat hebben de door Dul les ontvouwde plannen aantrekkelijke kanten. De omschakeling van giften naar leningen zal psychologiscn de Amerikaanse hulp in verscheidene landen beter aanvaardbaar maken, omdat het aangaan van leningen min der het zelfrespect kwetst dan het ac cepteren van êen gift. De ontwikkelingsprogramma's die met de Amerikaanse steun worden ge financierd, komen op een zekerder en zakeiyker basis te staan. En wat die splitsing betreft tussen militaire en economische hulpverlening: „The New York Times" sprak al de hoop uit, dat wanneer het tot het Amerikaanse volk zal doordringen hoe weinig het naar verhouding uitgeeft aan econo mische steun, „er wellicht een wat sympathieker atmosfeer zal ontstaan voor noodzakelijke uitbreiding van deze soort van hulp tot die delen van de wereld, die vrij zyn of die vrij trachten te worden van de overheer sing van communistisch, imperialis tisch Rusland". Onderzoekingen van het instituut voor de tropen leiding van ir. W. Spoon, teur van de afdeling tropi sche producten van het koninkli jk in stituut voor de tropen en hoofd van de laboratoria dezer instelling, wordt reeds vele jaren een paalwormonder- zoek langs de Nederlandse kust inge steld. Dit onderzoek geschiedt zowel ten behoeve van de Rijkswaterstaat als van de houtimporteurs en heeft ten doel de houtsoorten te vinden, die tegen paalwormaantasting bestand zijn en aldus de veiligheid van onze sluis- en steigerwerken kunnen ga randeren. In een onderhoud met het A.N.P. wees ir. Spoon erop dat langs onze kust en havenmonden veel hout ge bruikt wordt dat niet alleen bestand moet zijn tegen weer en wind, maar ook tegen de ondermijning door de paalworm. De strijd tegen de paal worm, zo vervolgt hij, dateert niet van de laatste tijd. Reeds in de dagen van de Oostindische Compagnie was men bevreesd voor de paalworm en daarom werden de schepen toen wel aan de onderkant met Koper besla gen. De paalworm is een weekdier met een onbeschermd lichaam, dat soms een paar decimeter lang kan worden. De larve van dit weekdier boort zich in het hout, waarin het zich verder ontwikkelt en waar het nooit meer uitkomt. Door in het hout gaten te maken worden sluisdeuren, steigerwerken, enz. vernield. Hard heid van het hout geeft op zich zelf geen bescherming tegen de paal worm, die ook in de hardste hout soorten kan doordringen. De weinige houtsoorten, die inderdaad bestand blijken te zijn, danken die bestendig heid aan bijzondere eigenschappen, zoals de aanwezigheid van giftige al- caloïden in het nout of het voorko men van microscipisch kleine kiezel lichaampjes in sommige houtcellen. Om nu na te gaan, welke houtsoorten tegen de ondermijning door de paal worm bestand zijn, zette het konink lijk instituut voor de tropen in 1938 in samenwerking met de dienst van de Rijkswaterstaat het paalwormon- derzoek op. Aangezien met paalwormen in gevangenschap niet in leven kan houden, gebeurt dit onderzoek niet in een laboratorium, maar aan de zeekust zelf. Hierbij hangt men houtblokken van ongeveer 60 cm op verschillende plaatsen langs de kust vertikaal in zee. In de loop der jaren zijn dergelijke houtblok ken, die het koninklijk instituut voor de tropen, onder andere uit Suriname van verschillende im porteurs ontvangt, op diverse plaatsen langs de kustlijn uitge zet, zo bijvoorbeeld bil Delfzijl, Terschelling, de Afsluitdijk, IJmuiden, Hoek van Holland en de Scheldemonden. Dit uitzetten geschiedt steeds in het voorjaar, omdat de paalworm in de zomer, wanneer het water warm is, de grootste activiteit ontwikkelt. Bij elk pakket houtblokken er staan er soms zestien bij elkaar plaatst men een klein blokje van zacht populierenhout waarin de paal worm zich gemakkelijk nestelen kan. Er bestaat namelijk altijd de moge lijkheid dat op een bepaalde plaats geen paalwormlarven zijn geweest en dan zou men uit de onbeschadigde Kijk eens pappa. Hansje kan zichzelf al aankleden. Concours d'élégance voor touringcars Voor de zesde maal in successie is woensdag te Arnhem het concours d'élégance voor touringcars gehou den, georganiseerd door de vakafde ling tocrwagens van de Federatie van Nederlandse organisaties voor het personenvervoer. Aan dit con cours namen 81 toerwagens met een totale waarde van ongeveer zes mil joen gulden deel. In series werden de wagens voorgereden op de met vele vlaggen versierde markt en daar beoordeeld door een Jury, die lette op comfort, uitzicht, ruimte en interieur der wagens, die in afdelin gen waren ingedeeld al naar gelang het aantal zitplaatsen en het bouw jaar. De prix de concours viel ten deel aan de firma L. Beuk en Zn. te Noord wijk aan Zee. In afdeling III, bouwjaar 1957, werd de ereprijs toe gekend aan de N.V. Megga te Rot terdam. In afdeling II. bouwjaar 1957 werd de ereprijs behaald door Westercoath te Den Haag. De ere prijs in afdeling I, bouwjaar 1957, ging naar Bruins N.V. te Ooster hout. De ereprijs in afdeling I, bouw jaar 1956 en ouder werd toegekend aan de firma L. Beuk en Zn. te Noordwijk aan Zee. In afdeling II, bouwjaar 1956 en ouder, viel de ere prijs ten deel aan J. van Dijk te Den Bosch. De Nederlanden van 1845 Het concern De Nederlanden van 1845 boekte in 1956 voor aftrek van belastingen 'n winst van f 13.825.000 (vorig jaar f 12.601.000). Van dit be drag wordt gereserveerd voor belas tingen f2.390.000 (f3 232.000), aan het pensioenfonds wordt een extra donatie gedaan van f 3.500.000 (500.000), terwijl aan de vrije reser ves f5.695.000 (f6.628.000) wordt toegevoegd, waarna een onveranderd dividend van f 140 per aandeel, resp. f 35 per onderaandeel wordt voorge steld. t .estand van de uitgezette proefblok- ken ten onrechte de conclusie kunnen trekken dat deze tegen de ondermij ning door de paalworm bestand zijn. Het beproeven van de houtblokken is geen kwestie van een enkel zomer seizoen maar van jaren. Men wil na melijk met -zoveel mogelijk factoren rekening houden, zoals de geringe ac tiviteit van de paalworm in een koele zomer, het eventueel uitlogen van giftige stoffen, invloed van slibafzet- ■""ig enz. Het koninklijk instituut voor de tropen geeft elk jaar een publikatie uit omtrent de in het afgelopen jaar verstrekte adviezen en verrichte on derzoekingen, waarin ook geregeld de met paalwormproeven verkregen re sultaten vermeld worden. RAMP MET LAATSTE ZEPPELIN De 38 passagiers waren com'fortabel linstalleerd in de rookzaal of de Nog een toekomst voor het luchtschip? Op drie mei was het precies twin tig jaar geleden dat een groot, zilve ren luchtschip „Hindenburg" de meerpaal verliet van het Rhein-Main vliegveld in Frankfurt, en naar het westen vloog voor de laatste trans atlantische vlucht van een zeppelin. BMPWMi omfor' gei coi luxueuze maaltijd werd in de keukens gereedgemaakt. Drie dagen later, na een rustige overtocht, waren de koffers weer ge pakt en stond men klaar voor de ae- barkatie in Lakehurst. Het sigaar- vormige luchtschip had drie uur bo ven New York en New Jersey heen en weer gevlogen, tot het weer be ter zou worden, maar om zeven uur des avonds zagen de grote mensen menigten haar tenslotte langzaam de landingsmast naderen. HET BEGON MET EEN SIGARENFABRIEK Ontembare ondernemingslust.... „Je moet maar eens voor jezelf beginnen" heeft een Rotterdamse vader een veertig jaar geleden tegen zijn zoon gezegd. „In Rhenen, op de grens van Gelderland en Utrecht heb ik een klein sigarenfabriekje voor je gekocht. Laat nu in de praktijk maar eens zien, of je het beter kunt dan ik. Maar hier, in Rotterdam, blijf ik baas en mijn fabriekje leiden, zoals ik meen, dat het moet gebeuren". Het was niet tegen dovemansoren gezegd. De jonge Ouwehand ging naar het landelijke Rhenen met zijn gevestigde naam als tabaksman en werkte er hard om zijn bedrijfje te laten meetellen. Het was geen eenvoudige opgaaf voor deze jonge vrijbuiter, die liever de frisse, vrije natuur inging, dan opgesloten te zyn in de stoffige ruimte van een sigarenfabriek. Maar het lukte met heel hard werken. Alleen: hij zette niet al zijn energie op één kaart, 's Mor gens om vijf uur kon men hem wel dra buiten vinden om konijnen- en kippenhokken te timmeren en de dieren, die hij daarin onderbracht, de nodige verzorging te geven. Zijn zaken-instinct deed hem daar bij beseffen, dat er in wat hij met veel zorg gebouwd en gefokt had, ook handelsmogelijkheden scho len. En daarom kocht hij zich, zo dra hij wat meer geld in handen had gekregen, een stuk grond om er een hoenderpark te vestigen, waar hij'kersvers uit Amerika ge- importeerde Rhode Islands begon te fokken. Zoals zo dikwijls in het leven, kwam van het een het ander. In dit geval een eigen mengvoederbedrijf, dat al gauw meer produceerde dan voor het eigen hoenderpark nodig was. En dat leverde dus weer nieuwe mogelijkhe den op om de handelsvleugels uit te slaan. Prachtige eigen foktomen in modelhokken leverden het bewijs, dat er goede kwaliteit voer geprodu ceerd werd. Honderden mensen kwa men die resultaten bekijken, maar toefden daarbij vaak langer bij de... apen en vogelhokken, die de dieren vriend Ouwehand uit liefhebberij op zijn terrein had geplaatst. Men begrijpt wat er verder ge beurd is. Het is Ouwehands Die renpark geworden. De crisis van '29 heeft er toe bijgedragen. De eieren waren toen zo goed als niets meer waard, en dat zette de heer Ouwehand aan het piekeren. Dit had tengevolge, dat hij er nog wat hokken met vreemde dieren bijplaatste, en vervolgens over de inrichting van een volslagen die renpark praatte. Iedereen ver klaarde nem natuurlijk op dat ogenblik voor gek. Maar hij ging door en 18 juli 1932 een kwart eeuw geleden dus werd dit Ouwehands Dierenpark op de Grebbeberg bij Rhenen heel offi cieel door burgemeester Holten tot Echten voor het publiek geopend. Er waren beren en leeuwen, lama's en apen, maar de kippen hadden in het begin nog de overhand. De heer Ouwehand wist echter, hoe hij zake lijk iets moest aanpakken. In '38 im porteerde hij zelfs duizend krokodil len en liet ze in een enorme vijver op de Grebbeberg door elkaar krioelen. Zelfs alle grote bazen van grote die rentuinen kwamen er naar kijken en ze moesten toegeven, dat er hier een showbedrijf was gemaakt, waarvan I zij in dt eerste plaats ais weten- I schapsmensen nog wat op konden i steken. OORLOGSSLACHTOFFEK De krokodillen hebben de oorlog niet overleefd. Ze moesten onder druk der omstandigheden worden afgemaakt om te voorkomen, dat er een ramp zou gebeuren. En zo is het ook geweest met de rest van de le vende have van het park. Ongelukki ger plaats dan dit strijdpunt Is er niet geweestMaar geen sterve ling neeft dat van tevoren kunnen bekijken. Schoner en grootser nog dan wel eer is het dierenpark na de bevrij ding weer tot leven gewekt. Twintig hectare terrein omvat het thans met als laatste uitbreiding een prachtig natuurbad met speelweide en fraai restaurant, waar dus de rest van de dag kan worden doorgebracht, na dat men in het dierenpark uitgeke ken is. Een zoon en schoonzoon van de stichter beheren het bedrijf thans Aan ondernemingslust ontbreekt hun niet. Een half miljoen bezoekers trekken ze nu jaarlijks naar Rhenen. Men moet niet te gering over een dergelijke onderneming denken. „Er zijn enorme bedragen mee gemoeid", vertelde ons de heer A. Ouwehand (42), die zelf zijn opleiding als die- renoppasser genoot bij Hagenbeek en in de New Yorkse dierentuin en o.a. met de leeuwen nog een goede vriendschap onderhoudt. Waardoor Ouwehands dierenpark zich in het bijzonder onderscheidt van andere dierenparken? „De open aanleg", zegt de heer Ouwehand „De Toen geschiedde de onvergetelijke ramp. Om 19.20 uur, enige seconden nadat de neus van het luchtschip bil de mast was gekomen, liep er een kleine likkende vlam langs de romp. De tanks vol waterstof ontploften met een geweldige dreun. In 32 seconden zag men machteloos het geweldige luchtschip naar de grond zinken, terwijl de vlammen de romp verschroeiden. Tweeëntwintig leden van de 59 koppen tellende be manning, en 13 van ae 38 passagiers kwamen om. Maar kapitein Max Prus8 ontsnapte aan de dood. Nu, twintig laar later, gelooft hij er nog in dat net luchtschip een rol kan spelen bij het internationale vervoer. Pruss ontkent het gerucht dat de nazi's verspreidden als zou sabotage de oorzaak van de ramp zijn ge weest. Hij meent dat de luchtschepen in vredestijd mits met onbrand baar helium in de tanks goede diensten kunnen doen. Ten tilde van de ramp met de „Hin denburg waren er in Kiel twee in aanbouw, de LZ 130 en de LZ 131. Deze zouden met helium worden ge vuld. Zeppelins kunnen in deze tijd lichter, sneller en veiliger zijn dan ooit tevoren, zegt de oud-kapitein. Helium is voldoende voorradig. Nieu we plastics en andere synthetische vezels kunnen worden gebruikt voor het frame. Kapitein Pruss zegt dat wie ooit met een zeppelin vloog die ervaring nooit zal kunnen vergeten. En de ex perts, die destijds met de zeppelin vlogen zijn nog in leven om van ad vies te dienen wanneer men ooit weer mocht ontdekken dat het wel kan. en dat de zeppelin praktischer is dan U denkt. dieren zitten hier nagenoeg niet ach ter tralies, maar hebben een grote vrije ruimte ter beschikking. De leeuwen bijvoorbeeld 2000 m2. Een waterstrook is er tussen hun grond en -het „publieke domein". Soms ga ik nog wel eens tussen de dieren als dat nodig is. Een Brabantse geeste lijke was er toevallig kortgeleden nog getuige van, hoe ik enkele no bele knapen de hokken in dreef. Toen het gebeurd was, kwam hij op me af, „D& hedde gij schoon gedaan", moest-ie me een paar keer verzeke ren en ik was gevleid door zijn lof. Maar ik hoop, dat die twee kwa jongens van me 8 en 10 jaar en natuurlijk kind aan huis in het park dat soort grappen voor lopig nog uit hun hoofd laten Verbazen zou het me niks, wan neer ze eens op een goede dag thuiskomen met de lakonieke op merking. dat ze tussen de leeu wen hebben gezeten Tja, het bloed zal wel kruipen, waar het niet gaan kan. Was er zo'n veertig jaar geleden niet een vader Ouwehand, die de onderne mingslust van een zoon niet tem men kon Goede kampeerterreinen worden aangelegd (Van een speciale correspondent.) De kam peerliefhebber uit noorde lijker streken behoeft niet meer bang te zijn, dat men hem hier, in Spanje, met de nek zal aanzien, als hij aan dc blauwe Middellandse Zee of onder de palmen van Andalusië zijn tent opzet en de hotels en pensions link» laat liggen. Want de centrale rege ring te Madrid heeft de provincies, stenen en districten de opdracht ge geven, op daarvoor geschikte plaat sen kampeerterreinen aan te leggen, die in hygiënisch opzicht aan moderne eisen voldoen en voor alle toeristen voor een geringe vergoeding open staan. Enkele steden, zoals Barcelona en Santander, die deze ontwikkeling vóór waren, bezitten reeds omvang rijke en voorbeeldig ingerichte kam peerterreinen. Deze bevordering van het kampeer- toerisme was een dringende nood zaak. want de hotels zijn onvoldoen de om de vreemdelingenstroom te herbergen en ondanks een strenge controle voerde dit tekort aan logies- ruimte tot uitbuiting van mensen, die ter plaatse volkomen onbekend wa ren. Terwijl het aantal buitenlandse toeristen in viif jaar tljds verdrievou digd is, steeg het aantal in Spanje be schikbare hotelbedden slechts van 50.000 tot 67.000, zodat een buiten gewoon tekort aan logies is ontstaan, temeer omdat de meerderheid van de nieuwgebouwde hotels en pensions in de luxe klasse valt en de billijke toe- ristenhotels slechts met tien procent in capaciteit groeiden. Het hoofdcontingent van de toeris ten zet overigens koers naar de Ba learen. Mallorca is het meest begeer de reisdoel en de instelling van de luchtverbindingen met dit eiland heeft wezenlijk bijgedragen tot dezo ontwikkeling. Ook de Catalaanse kustplaatsjes en het kleine Balearen- eiland Ibiza trekken vele bezoekers. De voor veel toeristen verlokkende oversteek naar Marokko was in de laatste jaren door de invoering van een visum aanzienlijk moeilijker ge worden, maar than- is voor Tanger het visum afgeschaft. Wie dus voor een paar dagen van Andalusië uit de Straat van Gibraltar wil oversteken, kan dit zonder zorge- doen. Hij moet er zich echter wel van vergewissen, dat zijn Spaanse visum geldig Is voor meerdere in- en uitreizen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 9