Zakelijke basis voor Amerika's hulp
aan ontwikkelingsprogramma's
Hoenderpark groeide uit tot
Ouwehands Dierenpark
PAALWORM IS BEDREIGING
VOOR SLUIZEN EN STEIGERS
HINDENBURG" EXPLODEERDE
TWINTIG JAAR GELEDEN
SPANJE ZIET KAMPEERDERS
NU GRAAG KOMEN
VRIJDAG 10 MEI 1987
PROVINCIALE ZEEUW8E COURANT
13
NIEUWE AANPAK VAN JAARLIJKS PROBLEEM
Dulles stelt voor: Splitsing van
militaire en economische steun
De Amerikaanse volksvertegenwoordiging, het Congres, zal binnenkort
beginnen met de behandeling van de regeringsvoorstellen op het gebied van
de buitenlandse hulpverlening. Ieder jaar Is dat een van de hoogtepunten
van het parlementaire leven in Washington en ieder jaar raakt de Ameri
kaanse regering in pyn en nood over de wyze, waarop het Huis van Afge
vaardigden en de Senaat in dit moeilijke en tere onderwerp rondwroeten.
Er zün vele afgevaardigden en senatoren, die zich by de behandeling van dit
begrotingsonderdeel opwerpen als vurige verdedigers van de Amerikaanse
belastingbetalers, maar die dat doen op een wyze, waarop zy de internatio
nale belangen van deze belastingbetalers ronduit schade toebrengen. Minis
ter Dulles heeft nu een paar veranderingen voorgesteld in de wyze van hulp
verlening, waardoor aan enkele van de grootste bezwaren zou worden tege
moet gekomen maar over deze voorstellen zal nog wel breed en bitter
worden gediscussieerd.
Om te beginnen en dat zal de min
ste tegenstand oproepen stelde
Dulles voor, de defensiehulp aan het
buitenland van de andere vormen van
hulpverlening af te scheiden en voort
aan op de militaire begroting 1c
Slaatsen. Dat geeft een zuiverder
eeld van wat de Verenigde Staten
aan economische steun aan de rest
van de wereld verlenen en ofschoon
ook die steun mede in het belang van
de Verenigde Staten is de militaire
steun is dat in nog veel sterkere mate.
De militaire kredieten wegen boven
dien het zwaarst; zij maken 3.85 mil
jard dollar uit van de voorgestelde be-
froting voor de buitenlandse hulp van
4 miljard. Dit laatste bedrag nu
wordt steeds genoemd als het totaal
van de „buitenlandse hulp van de Ver
enigde Staten", en dat schept in bin
nen en buitenland verwarring.
De wijze, waarop de Amerikaanse
hulp wordt verleend, ontmoet steeds
meer bezwaren, vooral waar het gaat
om naties, die zelf geen zakelijke be
nadering van de hiermee samenhan-
fende problemen kunnen opbrengen,
oen het voornaamste accent nog op
de steunverlening aan de Westeuro-
pese landen viel, leverde dit geen al
te grote moeilijkheden op: deze lan
den wisten zich wel met de Amerika
nen te verstaan en als er eens misver
standen of meningsverschillen rezen,
dan konden ze gemakkelijk uit de weg
worden geruimd.
Het ligt echter anders, nu de na
druk valt op de landen van Zuid-Ame-
rika, Afrika en Azië en er zelfs com
munistische landen Joego-Slavië
en straks waarschyniyk Polen In
meedelen. Hier zyn de gevoeligheden
veel groter en hier kunnen veel ge
makkelijker brokken worden ge
maakt. Men kan, als het om deze
landen gaat, niet alle overwegingen
In de buitenlucht brengen om ze zoals
In de Congrescommissie voortdurend
gebeurt uitvoerig en zonder discretie
te bespreken.
Maar bovendien is deze wyze van
hulpverlening niet economisch: het
Congres moet volgens de nu bestaan
de toestand van jaar tot jaar en van
land tot land en zelfs van plan tot
plan de hulpverlening goedkeuren.
Dat veroorzaakt een weinig elasti
sche gang van zaken, een adembene
mende bureaucratie en een geprikkel
de stemming in het ontvangende land
waar men vaak niet precies meer be
grijpt, waar het allemaal op vast zit.
Het Congres heeft hier echter nooit
van willen afwijken, omdat het pre
cies wil weten, waar de Amerikaanse
belastinggelden heen gaan, en omdat
het door het aanhouden van deze van-
jaar-tot-jaar basis het gevoel had, dat
de Amerikaanse hulp aan het buiten
land eigenlijk maar een aflopende af
faire is, die alleen voortspruit uit de
bijzondere omstandigheden van het
ogenblik en die straks niet meer no
dig is.
Dulles heeft nu aan de hand van
verschillende rapporten, die over
het onbevredigende functioneren
van de hulpverleningdiensten wa
ren verschenen, voorgesteld, een
ontwikkelingsfonds te vormen, dat
leningen zal verstrekken. Dit
fonds zou jaarlijks over 750 mil-
Christelijke plattelands
jongeren bijeen.
Woensdag hehben de Nederlandse
Christelijke Jonge Boeren- en Tuln-
dersbond en de Bond van Christelijke
Boerinnen, Boerendochters en ande
re Plattelandsvrouwen en -meisjes
in Nederland afzonderlijke bijeen
komsten en een gemeenschappelijk
samenzijn gehouden in „De Beurs"
te Hoofddorp.
De vergadering van eerstgenoemde
bond stond onder leiding van de heer
Joh. de Jong uit Alphen aan de Rijn,
die in zijn openingswoord het pro
bleem der onttrekking van bewoners
van het platteland naar de stad be
sprak. Spreker was van mening, dat
ervoor gezorgd moet worden, aat de
jongeren vorming krijgen, dan zul
len zij het mooie van het bedrijfs
leven zien. Sprekende over de wei
nige kansen voor de jeugd, zeide de
heer De Jong, dat van de achttien
duizend jongeren van 25 jaar. die
jaarlijks gereedstaan voor arbeid
in de land- en tuinbouw, achtduizend j
een eigen bedrijf kunnen krijgen.
In ae bijeenkomst werd afscheid
?enomen van de vice-voorzitter, drs.
J. Knibbe. die tien jaar bestuurs
lid is geweest.
Mevrouw F. Witterholt-Heidanus
uit Winsum leidde de vergadering
van de C.B.P.B. In haar openings
rede sprak zij over geloof, moed en
overgave van de vrouwen.
Met muziek, samenzang, volks
dansen en sportdemonstraties werd
het programma verder gevuld.
gen dollar moeten beschikken,
et instituut van de schenkingen
zou dan langzamerhand verdwij
nen behalve voor noodsituaties en
daartoe zou de president een fonds
ter beschikking moeten staan,
waaruit hij naar eigen inzicht zou
mogen putten. Verder zou de be
staande directe Amerikaanse hulp
voor verschillende projecten en
programma's zoals ook de in het
kader van de Verenigde Naties
verleende technische hulp, op de
oude voet worden voortgezet.
Over een meedoen van de Verenigde
Staten aan het Sunfedprogramma,
dat nu al iaren bjj de wereldorganisa
tie in studie is, werd verder met ge
sproken. Hier voelt men in Washing
ton nog steeds niets voor; men wil ae
rechterhand zeer duidelijk laten we
ten wat de linker doet.
Wanneer men dit laatste buiten be
schouwing laat hebben de door Dul
les ontvouwde plannen aantrekkelijke
kanten. De omschakeling van giften
naar leningen zal psychologiscn de
Amerikaanse hulp in verscheidene
landen beter aanvaardbaar maken,
omdat het aangaan van leningen min
der het zelfrespect kwetst dan het ac
cepteren van êen gift.
De ontwikkelingsprogramma's die
met de Amerikaanse steun worden ge
financierd, komen op een zekerder en
zakeiyker basis te staan. En wat die
splitsing betreft tussen militaire en
economische hulpverlening: „The New
York Times" sprak al de hoop uit, dat
wanneer het tot het Amerikaanse
volk zal doordringen hoe weinig het
naar verhouding uitgeeft aan econo
mische steun, „er wellicht een wat
sympathieker atmosfeer zal ontstaan
voor noodzakelijke uitbreiding van
deze soort van hulp tot die delen van
de wereld, die vrij zyn of die vrij
trachten te worden van de overheer
sing van communistisch, imperialis
tisch Rusland".
Onderzoekingen van het
instituut voor de tropen
leiding van ir. W. Spoon,
teur van de afdeling tropi
sche producten van het koninkli jk in
stituut voor de tropen en hoofd van
de laboratoria dezer instelling, wordt
reeds vele jaren een paalwormonder-
zoek langs de Nederlandse kust inge
steld. Dit onderzoek geschiedt zowel
ten behoeve van de Rijkswaterstaat
als van de houtimporteurs en heeft
ten doel de houtsoorten te vinden, die
tegen paalwormaantasting bestand
zijn en aldus de veiligheid van onze
sluis- en steigerwerken kunnen ga
randeren.
In een onderhoud met het A.N.P.
wees ir. Spoon erop dat langs onze
kust en havenmonden veel hout ge
bruikt wordt dat niet alleen bestand
moet zijn tegen weer en wind, maar
ook tegen de ondermijning door de
paalworm. De strijd tegen de paal
worm, zo vervolgt hij, dateert niet
van de laatste tijd. Reeds in de dagen
van de Oostindische Compagnie was
men bevreesd voor de paalworm en
daarom werden de schepen toen wel
aan de onderkant met Koper besla
gen. De paalworm is een weekdier
met een onbeschermd lichaam, dat
soms een paar decimeter lang kan
worden. De larve van dit weekdier
boort zich in het hout, waarin het
zich verder ontwikkelt en waar het
nooit meer uitkomt. Door in het hout
gaten te maken worden sluisdeuren,
steigerwerken, enz. vernield. Hard
heid van het hout geeft op zich zelf
geen bescherming tegen de paal
worm, die ook in de hardste hout
soorten kan doordringen. De weinige
houtsoorten, die inderdaad bestand
blijken te zijn, danken die bestendig
heid aan bijzondere eigenschappen,
zoals de aanwezigheid van giftige al-
caloïden in het nout of het voorko
men van microscipisch kleine kiezel
lichaampjes in sommige houtcellen.
Om nu na te gaan, welke houtsoorten
tegen de ondermijning door de paal
worm bestand zijn, zette het konink
lijk instituut voor de tropen in 1938
in samenwerking met de dienst van
de Rijkswaterstaat het paalwormon-
derzoek op.
Aangezien met paalwormen in
gevangenschap niet in leven kan
houden, gebeurt dit onderzoek niet
in een laboratorium, maar aan de
zeekust zelf. Hierbij hangt men
houtblokken van ongeveer 60 cm
op verschillende plaatsen langs de
kust vertikaal in zee. In de loop
der jaren zijn dergelijke houtblok
ken, die het koninklijk instituut
voor de tropen, onder andere uit
Suriname van verschillende im
porteurs ontvangt, op diverse
plaatsen langs de kustlijn uitge
zet, zo bijvoorbeeld bil Delfzijl,
Terschelling, de Afsluitdijk,
IJmuiden, Hoek van Holland en
de Scheldemonden.
Dit uitzetten geschiedt steeds in
het voorjaar, omdat de paalworm in
de zomer, wanneer het water warm
is, de grootste activiteit ontwikkelt.
Bij elk pakket houtblokken er
staan er soms zestien bij elkaar
plaatst men een klein blokje van
zacht populierenhout waarin de paal
worm zich gemakkelijk nestelen kan.
Er bestaat namelijk altijd de moge
lijkheid dat op een bepaalde plaats
geen paalwormlarven zijn geweest en
dan zou men uit de onbeschadigde
Kijk eens pappa. Hansje kan zichzelf al aankleden.
Concours d'élégance voor
touringcars
Voor de zesde maal in successie is
woensdag te Arnhem het concours
d'élégance voor touringcars gehou
den, georganiseerd door de vakafde
ling tocrwagens van de Federatie
van Nederlandse organisaties voor
het personenvervoer. Aan dit con
cours namen 81 toerwagens met een
totale waarde van ongeveer zes mil
joen gulden deel. In series werden
de wagens voorgereden op de met
vele vlaggen versierde markt en
daar beoordeeld door een Jury, die
lette op comfort, uitzicht, ruimte en
interieur der wagens, die in afdelin
gen waren ingedeeld al naar gelang
het aantal zitplaatsen en het bouw
jaar.
De prix de concours viel ten deel
aan de firma L. Beuk en Zn. te
Noord wijk aan Zee. In afdeling III,
bouwjaar 1957, werd de ereprijs toe
gekend aan de N.V. Megga te Rot
terdam. In afdeling II. bouwjaar
1957 werd de ereprijs behaald door
Westercoath te Den Haag. De ere
prijs in afdeling I, bouwjaar 1957,
ging naar Bruins N.V. te Ooster
hout. De ereprijs in afdeling I, bouw
jaar 1956 en ouder werd toegekend
aan de firma L. Beuk en Zn. te
Noordwijk aan Zee. In afdeling II,
bouwjaar 1956 en ouder, viel de ere
prijs ten deel aan J. van Dijk te Den
Bosch.
De Nederlanden van 1845
Het concern De Nederlanden van
1845 boekte in 1956 voor aftrek van
belastingen 'n winst van f 13.825.000
(vorig jaar f 12.601.000). Van dit be
drag wordt gereserveerd voor belas
tingen f2.390.000 (f3 232.000), aan
het pensioenfonds wordt een extra
donatie gedaan van f 3.500.000
(500.000), terwijl aan de vrije reser
ves f5.695.000 (f6.628.000) wordt
toegevoegd, waarna een onveranderd
dividend van f 140 per aandeel, resp.
f 35 per onderaandeel wordt voorge
steld.
t .estand van de uitgezette proefblok-
ken ten onrechte de conclusie kunnen
trekken dat deze tegen de ondermij
ning door de paalworm bestand zijn.
Het beproeven van de houtblokken
is geen kwestie van een enkel zomer
seizoen maar van jaren. Men wil na
melijk met -zoveel mogelijk factoren
rekening houden, zoals de geringe ac
tiviteit van de paalworm in een koele
zomer, het eventueel uitlogen van
giftige stoffen, invloed van slibafzet-
■""ig enz.
Het koninklijk instituut voor de
tropen geeft elk jaar een publikatie
uit omtrent de in het afgelopen jaar
verstrekte adviezen en verrichte on
derzoekingen, waarin ook geregeld de
met paalwormproeven verkregen re
sultaten vermeld worden.
RAMP MET LAATSTE ZEPPELIN
De 38 passagiers waren com'fortabel
linstalleerd in de rookzaal of de
Nog een toekomst voor
het luchtschip?
Op drie mei was het precies twin
tig jaar geleden dat een groot, zilve
ren luchtschip „Hindenburg" de
meerpaal verliet van het Rhein-Main
vliegveld in Frankfurt, en naar het
westen vloog voor de laatste trans
atlantische vlucht van een zeppelin.
BMPWMi omfor'
gei
coi
luxueuze maaltijd werd in de keukens
gereedgemaakt.
Drie dagen later, na een rustige
overtocht, waren de koffers weer ge
pakt en stond men klaar voor de ae-
barkatie in Lakehurst. Het sigaar-
vormige luchtschip had drie uur bo
ven New York en New Jersey heen
en weer gevlogen, tot het weer be
ter zou worden, maar om zeven uur
des avonds zagen de grote mensen
menigten haar tenslotte langzaam de
landingsmast naderen.
HET BEGON MET EEN SIGARENFABRIEK
Ontembare ondernemingslust....
„Je moet maar eens voor jezelf beginnen" heeft een Rotterdamse
vader een veertig jaar geleden tegen zijn zoon gezegd. „In Rhenen, op
de grens van Gelderland en Utrecht heb ik een klein sigarenfabriekje
voor je gekocht. Laat nu in de praktijk maar eens zien, of je het
beter kunt dan ik. Maar hier, in Rotterdam, blijf ik baas en mijn
fabriekje leiden, zoals ik meen, dat het moet gebeuren".
Het was niet tegen dovemansoren gezegd. De jonge Ouwehand ging
naar het landelijke Rhenen met zijn gevestigde naam als tabaksman
en werkte er hard om zijn bedrijfje te laten meetellen. Het was geen
eenvoudige opgaaf voor deze jonge vrijbuiter, die liever de frisse,
vrije natuur inging, dan opgesloten te zyn in de stoffige ruimte van
een sigarenfabriek.
Maar het lukte met heel hard
werken. Alleen: hij zette niet al
zijn energie op één kaart, 's Mor
gens om vijf uur kon men hem wel
dra buiten vinden om konijnen- en
kippenhokken te timmeren en de
dieren, die hij daarin onderbracht,
de nodige verzorging te geven.
Zijn zaken-instinct deed hem daar
bij beseffen, dat er in wat hij met
veel zorg gebouwd en gefokt had,
ook handelsmogelijkheden scho
len. En daarom kocht hij zich, zo
dra hij wat meer geld in handen
had gekregen, een stuk grond om
er een hoenderpark te vestigen,
waar hij'kersvers uit Amerika ge-
importeerde Rhode Islands begon
te fokken.
Zoals zo dikwijls in het leven, kwam
van het een het ander. In dit geval
een eigen mengvoederbedrijf, dat al
gauw meer produceerde dan voor het
eigen hoenderpark nodig was. En dat
leverde dus weer nieuwe mogelijkhe
den op om de handelsvleugels uit te
slaan. Prachtige eigen foktomen in
modelhokken leverden het bewijs,
dat er goede kwaliteit voer geprodu
ceerd werd. Honderden mensen kwa
men die resultaten bekijken, maar
toefden daarbij vaak langer bij de...
apen en vogelhokken, die de dieren
vriend Ouwehand uit liefhebberij op
zijn terrein had geplaatst.
Men begrijpt wat er verder ge
beurd is. Het is Ouwehands Die
renpark geworden. De crisis van
'29 heeft er toe bijgedragen. De
eieren waren toen zo goed als
niets meer waard, en dat zette de
heer Ouwehand aan het piekeren.
Dit had tengevolge, dat hij er nog
wat hokken met vreemde dieren
bijplaatste, en vervolgens over de
inrichting van een volslagen die
renpark praatte. Iedereen ver
klaarde nem natuurlijk op dat
ogenblik voor gek.
Maar hij ging door en 18 juli 1932
een kwart eeuw geleden dus
werd dit Ouwehands Dierenpark op
de Grebbeberg bij Rhenen heel offi
cieel door burgemeester Holten tot
Echten voor het publiek geopend. Er
waren beren en leeuwen, lama's en
apen, maar de kippen hadden in
het begin nog de overhand. De heer
Ouwehand wist echter, hoe hij zake
lijk iets moest aanpakken. In '38 im
porteerde hij zelfs duizend krokodil
len en liet ze in een enorme vijver op
de Grebbeberg door elkaar krioelen.
Zelfs alle grote bazen van grote die
rentuinen kwamen er naar kijken en
ze moesten toegeven, dat er hier een
showbedrijf was gemaakt, waarvan
I zij in dt eerste plaats ais weten-
I schapsmensen nog wat op konden
i steken.
OORLOGSSLACHTOFFEK
De krokodillen hebben de oorlog
niet overleefd. Ze moesten onder
druk der omstandigheden worden
afgemaakt om te voorkomen, dat er
een ramp zou gebeuren. En zo is het
ook geweest met de rest van de le
vende have van het park. Ongelukki
ger plaats dan dit strijdpunt Is er
niet geweestMaar geen sterve
ling neeft dat van tevoren kunnen
bekijken.
Schoner en grootser nog dan wel
eer is het dierenpark na de bevrij
ding weer tot leven gewekt. Twintig
hectare terrein omvat het thans met
als laatste uitbreiding een prachtig
natuurbad met speelweide en fraai
restaurant, waar dus de rest van de
dag kan worden doorgebracht, na
dat men in het dierenpark uitgeke
ken is.
Een zoon en schoonzoon van de
stichter beheren het bedrijf thans
Aan ondernemingslust ontbreekt hun
niet. Een half miljoen bezoekers
trekken ze nu jaarlijks naar Rhenen.
Men moet niet te gering over een
dergelijke onderneming denken. „Er
zijn enorme bedragen mee gemoeid",
vertelde ons de heer A. Ouwehand
(42), die zelf zijn opleiding als die-
renoppasser genoot bij Hagenbeek
en in de New Yorkse dierentuin en
o.a. met de leeuwen nog een goede
vriendschap onderhoudt.
Waardoor Ouwehands dierenpark
zich in het bijzonder onderscheidt
van andere dierenparken? „De open
aanleg", zegt de heer Ouwehand „De
Toen geschiedde de onvergetelijke
ramp.
Om 19.20 uur, enige seconden nadat
de neus van het luchtschip bil de
mast was gekomen, liep er een kleine
likkende vlam langs de romp. De
tanks vol waterstof ontploften met
een geweldige dreun.
In 32 seconden zag men machteloos
het geweldige luchtschip naar de
grond zinken, terwijl de vlammen de
romp verschroeiden. Tweeëntwintig
leden van de 59 koppen tellende be
manning, en 13 van ae 38 passagiers
kwamen om. Maar kapitein Max
Prus8 ontsnapte aan de dood. Nu,
twintig laar later, gelooft hij er nog
in dat net luchtschip een rol kan
spelen bij het internationale vervoer.
Pruss ontkent het gerucht dat de
nazi's verspreidden als zou sabotage
de oorzaak van de ramp zijn ge
weest. Hij meent dat de luchtschepen
in vredestijd mits met onbrand
baar helium in de tanks goede
diensten kunnen doen.
Ten tilde van de ramp met de „Hin
denburg waren er in Kiel twee in
aanbouw, de LZ 130 en de LZ 131.
Deze zouden met helium worden ge
vuld. Zeppelins kunnen in deze tijd
lichter, sneller en veiliger zijn dan
ooit tevoren, zegt de oud-kapitein.
Helium is voldoende voorradig. Nieu
we plastics en andere synthetische
vezels kunnen worden gebruikt voor
het frame.
Kapitein Pruss zegt dat wie ooit
met een zeppelin vloog die ervaring
nooit zal kunnen vergeten. En de ex
perts, die destijds met de zeppelin
vlogen zijn nog in leven om van ad
vies te dienen wanneer men ooit weer
mocht ontdekken dat het wel kan. en
dat de zeppelin praktischer is dan U
denkt.
dieren zitten hier nagenoeg niet ach
ter tralies, maar hebben een grote
vrije ruimte ter beschikking. De
leeuwen bijvoorbeeld 2000 m2. Een
waterstrook is er tussen hun grond
en -het „publieke domein". Soms ga
ik nog wel eens tussen de dieren als
dat nodig is. Een Brabantse geeste
lijke was er toevallig kortgeleden
nog getuige van, hoe ik enkele no
bele knapen de hokken in dreef. Toen
het gebeurd was, kwam hij op me af,
„D& hedde gij schoon gedaan",
moest-ie me een paar keer verzeke
ren en ik was gevleid door zijn lof.
Maar ik hoop, dat die twee kwa
jongens van me 8 en 10 jaar
en natuurlijk kind aan huis in het
park dat soort grappen voor
lopig nog uit hun hoofd laten
Verbazen zou het me niks, wan
neer ze eens op een goede dag
thuiskomen met de lakonieke op
merking. dat ze tussen de leeu
wen hebben gezeten
Tja, het bloed zal wel kruipen,
waar het niet gaan kan. Was er
zo'n veertig jaar geleden niet een
vader Ouwehand, die de onderne
mingslust van een zoon niet tem
men kon
Goede kampeerterreinen
worden aangelegd
(Van een speciale correspondent.)
De kam peerliefhebber uit noorde
lijker streken behoeft niet meer bang
te zijn, dat men hem hier, in Spanje,
met de nek zal aanzien, als hij aan
dc blauwe Middellandse Zee of onder
de palmen van Andalusië zijn tent
opzet en de hotels en pensions link»
laat liggen. Want de centrale rege
ring te Madrid heeft de provincies,
stenen en districten de opdracht ge
geven, op daarvoor geschikte plaat
sen kampeerterreinen aan te leggen,
die in hygiënisch opzicht aan moderne
eisen voldoen en voor alle toeristen
voor een geringe vergoeding open
staan.
Enkele steden, zoals Barcelona en
Santander, die deze ontwikkeling
vóór waren, bezitten reeds omvang
rijke en voorbeeldig ingerichte kam
peerterreinen.
Deze bevordering van het kampeer-
toerisme was een dringende nood
zaak. want de hotels zijn onvoldoen
de om de vreemdelingenstroom te
herbergen en ondanks een strenge
controle voerde dit tekort aan logies-
ruimte tot uitbuiting van mensen, die
ter plaatse volkomen onbekend wa
ren. Terwijl het aantal buitenlandse
toeristen in viif jaar tljds verdrievou
digd is, steeg het aantal in Spanje be
schikbare hotelbedden slechts van
50.000 tot 67.000, zodat een buiten
gewoon tekort aan logies is ontstaan,
temeer omdat de meerderheid van de
nieuwgebouwde hotels en pensions in
de luxe klasse valt en de billijke toe-
ristenhotels slechts met tien procent
in capaciteit groeiden.
Het hoofdcontingent van de toeris
ten zet overigens koers naar de Ba
learen. Mallorca is het meest begeer
de reisdoel en de instelling van de
luchtverbindingen met dit eiland
heeft wezenlijk bijgedragen tot dezo
ontwikkeling. Ook de Catalaanse
kustplaatsjes en het kleine Balearen-
eiland Ibiza trekken vele bezoekers.
De voor veel toeristen verlokkende
oversteek naar Marokko was in de
laatste jaren door de invoering van
een visum aanzienlijk moeilijker ge
worden, maar than- is voor Tanger
het visum afgeschaft. Wie dus voor
een paar dagen van Andalusië uit de
Straat van Gibraltar wil oversteken,
kan dit zonder zorge- doen. Hij moet
er zich echter wel van vergewissen,
dat zijn Spaanse visum geldig Is voor
meerdere in- en uitreizen.