Vocht De Ruyter ook bij Bergen op Zoom?
TWEE AUTOTUNNELS ONDER
NOORDZEEKANAAL GEWENST
GR0ENE-KRUISV00RZITTER
PROF. TUNTLER OVERLEDEN
De volledige Sturka-collectie
WOENSDAG 10 APRIL 1957
PROVINCIALE ZEMUWSE COURANT
9
Eerste Kamer nam
motie-Matser aan,
(Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer heeft dinsdag
middag de begroting van verkeer én
waterstaat voor het jaar 1957 zon
der hoofdelijke stemming goedge
keurd. Verleden week heeft de ka
mer deze begroting behandeld. Zij is
toen niet meer tot de eindstemming
gekomen, omdat de kamer eerst een
beslissing wenste over een motie van
de heer Matser van de K.V.Pi betref
fende de bouw van tunnels in Noord-
Holland. De Kamer heeft deze motie
nu zonder hoofdelijke stemming, doch
met aantekening, dat de fractie van
de A.R.P. tegen was, aangenomen. In
de oorspronkelijke motie werd tot
de minister de uitnodiging gericht:
a. De onverwijlde voortgang van de
bouw van de IJtunnel te willen bevor
deren; b. een redelijke rijksbijdrage in
de kosten van deze bouw te willen
vaststellen; c. krachtig voortgang
te geven aan de voorbereiding van de
bouw van een tweede autotunnel on
der het Noordzeekanaal, die noodza
kelijk geacht wordt voor de ontwik
keling van de Zaanstreek.
De motie was mede-ondertekend
door de heren Schermerhorn van de
P.v.d.A., De Vos van Steenwijk van
de V.V.D. en Lichtenauer van de
C.H.U.
Aangezien de minister van verkeer
en waterstaat, mr. Algera, enkele be
zwaren tegen de motie had, wijzigde
de heer Matser dinsdagmiddag het
onder b genoemde woord „vaststel
len" ln „bevorderen". Ook in de aan
hef van de motie schrapte hij het een
en ander.
Wel beschouwde minister Algera
de veranderde motie als een ver
beterde editie van de oorspronke
lijke, doch voor hem bleef een be
zwaar, dat zij niets zeide over de
spoortunnel. Hij deelde mee, dat
het kabinet nc^; geen beslissing
genomen heeft, dat nog bespre
kingen gevoerd moeten worden
met gemeente- en provinciaal be
stuur en dat de regering, als de
motie werd aangenomen, zich
ernstig over de inhoud ervan zou
beraden.
Hoewel de motie de heer Van Riel
van de V.V.D. niet ver genoeg ging,
verklaarde hy te zullen voorstemmen
Daartegenover was de heer Diepen
horst (A.R.) van oordeel, dat zy dis
crimineert ten nadele van de spoor
tunnel. Hy en zyn fractiegenoten kon
den daardoor hun stem niet er aan
geven.
Instorting Vijzelstraat
voor Hoge Raad
De procureur-generaal bij de Hoge
Raad der Nederlanden heeft gisteren
conclusie genomen tegen de 41-jarige
bouwkundige B. D. uit Amstelveen.
Deze was door het gerechtshof te
Amsterdam als verantwoordelijk zijn
de voor de instorting van een pilaar
aan een gebouw in de Vijzelstraat te
Amsterdam, waardoor enige bewo
ners verwondingen opliepen, veroor
deeld tot 150 boete, subsidiair der
tig dagen hechtenis.
D. was bij de Hoge Raad in beroep
van cassatie gegaan, omdat hij meen
de niet verantwoordelijk te zijn voor
het niet-stutten van het flatgebouw
toen aan de pijler reoaraties werden
verricht.
De procureur-generaal bleek van
mening dat D. op grond van bestaan
de bepalingen en uitvoeringsbesluiten
wel degelijk verantwoordelijk voor
deze affaire was, hetgeen hem reden
gaf te concluderen dat het vonnis be
vestigd zou moeten worden. De Hoge
Raad doet op 14#mei uitspraak.
De ambassadeur van Guatamala in
de Verenigde Staten, Jose Luiz Cruz-
Salzar, heeft in San Francisco ver
klaard dat de eenmaking van Guata
mala, Nicaragua, Costa Rica, EI Sal
vador en Honduras overwogen wordt.
Hij legde deze verklaring af op een
bijeenkomst van de organisatie van
Amerikaanse staten.
Handwerkexpositie in Statenzaal
Kooplieden veroordeeld
wegens flessentrekkerij.
Baron leende zijn naam aan
duistere praktijken.
De Haagse rechtbank heeft gister
morgen vier Hagenaars die zich aan
flessentrekkerij zouden hebben schul
dig gemaakt veroordeeld tot gevan
genisstraffen, die variëren van vier
maanden voorwaardelijk tot drie
jaar gevangenisstraf. De zwaarste
straf drie jaren met aftrek
kreeg de 32-jarige A. C. M. V. De
koopman W. van L. werd veroor
deeld tot twee jaren met aftrek en
de 33-jarige fabrikant J. E. J. V. tot
anderhalfpaar met aftrek. Al deze
straffen waren overeenkomstig de
eis van de officier van justitie. De
vierde veroordeelde was de 70-jarige
A. S. J. W. baron van der B. tot V.
van V., die tegen betaling van kleine
geldsbedragen zijn naam had geleend
voor de praktiiken van de drie ande
ren. Hij werd veroordeeld tot vier
maanden voorwaardelijk. Tegen hem
was geëist zes maanden waarvan
drie voorwaardelijk.
Chessman: Laatste keer
in beroep gegaan
Toen hij vernam dat het hoogge
rechtshof zijn nieuwe beroep in over
weging zou nemen, heeft Caryl Chess
man, die jaren geleden ter dood werd
veroordeeld en in de gevangenis te
San Quentin (Californië) enkele boe
ken heeft geschreven die bekendheid
verwierven verklaard dat dit de laat
ste is dat hij in beroep gaat. „Het is
geen genoegen om in de afdeling van
de ter dood veroordeelden te leven",
zei hij.
Station voor
twee kinderen....
De Engelse Spoorwegen heb-
ben besloten f 5000 uit te trek
ken boor een station dat uit
sluitend door twee schoolkinde
ren zal worden gebruikt.
Michael Gross en Li/n Scales,
beiden vijf jaar, worden vanuit
hun afgelegen dorpje Sleights, in
het graafschap Yorkshire, iedere
dag per taxi, op kósten van het
ministerie van Onderwijs, naar
Sleights gebracht.
net zit hem in de afstand
de families Gross en Scales wo
nen op alleenstaande boerderijen,
ver van het dorp af.
Als nu het stationnetje klaar
is er ligt een spoorlijn dan
stopt daar iedere ochtend en iede
re namiddag 'u trein, speciaal
weer voor Michael en Lyn.
Het ministerie is blij met de
nieuwe oplossing. De beginkosten
zijn wél hoog, voor twee kinde
ren, maar op den duur is het
toch goedkoper dan die taxiritjes
elke dag.
Men vraagt zich alleen af hoe
het met de trein gaat als Mi
chael e-n Lyn eens school moeten
blijven. (UP)
Uit het nieuw verschenen statische
jaarboek van de Verenigde Naties blijkt
dat de communistische landen ongeveer
een derde van de wereldbevolking om
vatten. Ruim 533 miljoen mensen wonen
in China, ruim 200 miljoen ln de Sow-
j et-Unie.
EEN GROOT VERLIES
Respectabele staat
van dienst.
In de nacht van vrijdag op zater
dag is na vrjj lang ziek te zyn ge
weest te Groningen overleden prof.
dr. J. H. Tuntler, hoogleraar in dc
sociale en preventieve geneeskunde
aan de Rijksuniversiteit te Gronin
gen en landelijk voorzitter van de
Algemene Nederlandse Vereniging
„Het Groene Kruis". Prof. Tuntler is
69 jaar geworden.
De teraardebestelling is gisteren
in stilte te Groningen geschied. In
alle universiteitsgebouwen te Gro
ningen was de rouw aangenomen.
Het was de wens van prof. Tuntler
dat aan zyn overlijden pas na de ter
aardebestelling ruchtbaarheid zou
worden gegeven.
De secretaris van de Prov. Zeeuw
se Vereniging „Het Groene Kruis",
de heer A. de Lange te Goes, schrijft
ons:
De AJg. Nederlandse Vereniging
Het Groene Kruis heeft door het
overlijden van haar voorzitter, pro
fessor dr. J. H. Tuntler, hoogleraar te
Groningen, een groot verlies geleden.
Zijn staat van dienst is respectabel:
gemeente-arts te Groningen genees
kundig inspecteur van de volksge
zondheid, directeur van de G.GJD. te
Amsterdam, hoogleraar te Gronin
gen, alle functies en ambten, waar
in hij veel heeft gedaan in het be
lang van de volksgezondheid.
In zijn functie van voorzitter van
de A.N.V. Het Groene Kruis hebben
wij hem lange tijd mogen kennen en
van nabij mogen meemaken en tevens
hem steeds meer leren waarderen.
Overtuigd als hij was van de grote
betekenis van het Groene Kruis voor
de samenleving, gaf hij zich daaraan
zoveel hem maar mogelijk was. Het
was voor 't Groene Kruis wel 'n bij
zondere eer een voorzitter van der-
;elijk formaat zovele jaren te mogen
lebben.
Hij was niet de hoog-tronende pro
fessor. die alles wist, maar een een
voudig man onder de gewone Groene
Kruis-bestuurders. Een vriendelijk,
hartelijk en met anderen meelevend
mens, die altijd toegankelijk was voor
de argumenten van mede-bestuursle-
Waar anders de heren
Statenleden vol vuur
debatteren over de
concentratie van pol
ders en waterschappen
of over de noodzaak
van de bouw van de
tweede veerboot, lig
gen thans op de grote
tafels in de Statenzaal
te Middelburg vele
fraaie handwerken en
andere nuttige voor
werpen te prijken.
Vandaag (woensdag)
en morgen is de Sta
tenzaal het domein
van de vrouw, wan
neer er vanmiddag om
half drie de „exjiositie
van vrouwelijke hand
werken en andere nut
tige zaken" die in
1838, volgend iaar dus
120 jaar geleden, voor
't eerst gehouden werd
geopend wordt. De
leden van het organi
serend comité, de da
mes S. C. de Casem-
broot-baronesse Van
der Feltz, J. van der
Weel-den Heijer, A. L.
Storm van 's-Graven-
zande-van Teijlingen
en H. S. F. Scliorer-
Tedïng van Berkhout,
hebben er evenals vo
rige jaren weer een
aantrekkelijk geheel
van gemaakt, dat een
bezoek ten volle ivaard
is.
Naast de pronkstuk
ken van geweven
kleedjes en andere be
wonderenswaardige
handwerken, liggen
daar in de grote zaal
onder de Zeeuwse ge
meentewapens aan de
muur ook de heel klei
ne werkstukjes, ge
maakt van een stukje
hout,' learton. vilt of
ruitstof. Ook prijken
er fotolijstjes, rieten
?nandjcs; een schilde
rijtje, terwijl ook de
Middelburgse winke
liers vele 'aardige voor
werpen instuurden.
Naast deze tentoon-
stéllingsvoorwerpen
zijn er nog andere at
tracties. Zo is er de
bekende theeschenke-
r\j met belangeloze
medewerking van Ba
by den Toonder met
piano en slagwerk
en dc loterij, waarvan
dank zij de belangeloze
medewerking van ver
koopsters en verko
pers, reeds heel wat lo
ten verkocht zijn, ter
wijl een aantal meisjes
van de industrie- en
huishoudschool woens
dagavond allerlei hand
werktechnieken zal to
nen. Zoals altijd wordt
hef, geëxposeerde ma
teriaal verkocht. De
opbrengst gaat ook
ditmaal weer naar ker
kelijke en sociale in
stellingen van alle ge
zindten. De hoofdprij
zen van de expositie
worden betaald uit de
legaten KallandLeen-
houts en Van Thoorn,
die het comité reeds
vroeger heeft gekre
gen.
De openingsuren der
tentoonstelling zijn
woensdagmiddag van
half drie tot vijf uur
en des avonds van half
acht. tot negen uur en
donderdagmiddag van
twee tot vijf uur.
Advertentie J
een weldaad voor de heel!
den, maar die ook wist te vechten
voor zijn overtuiging, als hij stellig
van mening was, dat deze de juiste
was.
Hij was een harde werker. Altjjd
stond bij klaar voor vergaderingen en
besprekingen van het Groene Kruis,
maar ook om deze organisatie in al
lerlei bésturen, commissies en instan
ties te vertegenwoordigen. Hij diende
het Groene Kruis in. grote oprecht
heid en eerlijkheid en met zeldzame
trouw. Hij aarzelde niet om, als het
moest, de degen te kruisen zelfs met
autoriteiten en regeringspersonen,
als de belangen van het Groene Kruis
en het particulier initiatief naar zijn
mening in het gedrang dreigden te
komen. Wij denken in dit verband aan
de voorbesprekingen over de Gezond
heidswet.
Hij sprak met kennis van zaken en
daarom had zijn woord gezag. Het
Groene Kruis is voor dit alles buiten
gewoon dankbaar. Maar het zal zijn
prettige, soms humoristische en
steeds deskundige leiding heel erg
'missen.'
Kort na zijn reis door Zeeland in
september 1956 met de vertegenwoor
digers van de Zwitserse schenkers
van de vorstelijke gift voor de wijk-
gebouwen in het rampgebied, open
baarden zich de eerste symptomen
van een ziekte, waarvan hij helaas
niet meer mocht genezen. Mogen alle
werkers en werksters in het Groene
Kruis zijn nagedachtenis eren door 'n
toenemende activiteit bij het werk
aan de dag te leggen.
Oostduitse boosheid op
bisschop Dibelius
Wirth, een hoofdbestuurslid van de
C.D.U. in Oost-Duitsland, heeft de
Evangelische bisschop van Berlijn,
Otto Dibelius, ervan beschuldigd dat
hij in de preek die hij zondag in Oost-
Berlijn heeft gehouden, „misbruik van
het gewijde woord" heeft gemaakt.
Volgens radio-Oost-Berlijn zou Wirth
gezegd hebben dat de preek van Dibe
lius „een rede was, doorspekt met uit
vallen tegen de republiek Oost-Duits
land". Dibelius heeft zich zondag in
de Mariakerk uitgesproken tegen de
communistische leer.
^tu'iL - tailors
to the
Man-about-Town
Bedankt Italiaanse meesters
In dessin en ldeur -
bedankt voor de geraffineerde
•tof van Sturka'» nieuwe
•portcolberts. Ze zijn er.
Man-abovt-Town, met
vloeiende («houders,
ingezette kIep-zak en weer
éven korter. En Sturka's maat-
opvatting garandeert perfecte
pasvorm t
En hier is nieows ran Sujrka's
elegante, zo goed-vaOeode eo correcte
broeken: Weer iets elanker op de
roet en ook de héle pijp wat
afgeslankt. En in de fijnste kaïngaren
mattings, flannels, multi-colours.
MAN-ABOUT-TOWN
colberts pantalons
natuurlijk bij de sportkleding-specialist
Lange Kerkstraat 35 - Goes - Tel. 01100-2538
Treinontsporing voor de
rechtbank: 60,- boete
De Alkmaarse rechtbank heeft gis
termorgen de 25-jarige spoorwegbe
ambte E. van L. uit Bovenkarspel
veroordeeld tot zestig gulden boete of
twintig dagen hechtenis de officier
van justitie had 150 of 30 dagen ge-
eist ter zake van het doen ontspo
ren van een dieseltrein Hoorn-Erik-
huizen op 26 januari op het stations
emplacement Hoogkarspel. Hij had te
vroeg een wissel overgehaald, waar
door drie wagons ontspoorden.
Engeland wenst vrijere
handel met China
Wanneer er niet spoedig overeen
stemming met de Verenigde Staten
wordt bereikt zou, naar maandag
van bevoegde Engelse zyde wordt
vernomen, de Engelse regering vast
besloten zijn over te gaan tot eenzij
dig althans gedeeltelijk vrijlaten van
de handel met communistisch China.
Dit vraagstuk kwam tijdens de jong
ste besprekingen tussen Eisenhower
en MacMillan op de Bermuda-eilan
den ter sprake en wordt op het ogen
blik door het Amerikaanse ministe
rie van handel bestudeerd. Bovendien
maakt het onderwerp uit van nieuwe
besprekingen tussen Londen en
Washington.
Moordenaar van mevrouw
Carroll bekende
Het Pakistaanse ministerie van bin
nenlandse zaken heeft officieel mede
gedeeld dat Ahmad Shah, broer van
de Iraanse roverhoofdman Dad Shall
bekend heeft dat hij de Amerikaanse
mevrouw Carroll heeft vermoord.
Volgens hem is Dad Shah inmiddels
gesneuveld.
Ahmad werd gedurende het week
einde samen met zijn broer Moham
med gearresteerd toen Pakistaanse
grensbewakingstroepen een kleine
groep rovers van Dad Shah's -b|ndc
omsingelden. Deze bende wordt •er-
antwoordelijk geacht voor dc in Iran
gepleegde moord op drie Amerikanen
(onder wie r"w-a
Bonn voor toetreding van
Spanje tot de NAVO.
In het officiële bulletin van de
West-Duitse regering wordt gezegd
dat de regering elke poging om Span
je de Navo binnen te halen zal steu
nen. Toetreding van Spanje tot de
Navo is niet alleen een kwestie van
strategische belangen of politiek op
portunisme, maar zou ook een daad
van Europese solidariteit zijn. aldus
j het bulletin.
Een interessante
strijdvraag
Op een schoolexpositie over de
grote zeeheld Michiel Adriaans-
zoon de Ruyter, die gehouden werd
in de Amsterdamse Alberdingk
Thijmschool hadden de leerlingen
een bord geplaatst, waarop met
onhandige, maar duidelijke letters,
geschreven stond, dat Vlissinger
Michiel nóóit aan het beleg van
Bergen op Zoom heeft deelgeno
men. Dit simpele feit is er dc oor
zaak van geworden, dat een histo
risch kruisvuur is ontdaan tussen
Ton Koot, de directeur van het
Rijksmuseum en prof. dr. Th. Milo,
hoogleraar in de geschiedenis van
de overzeese gebiedsdelen en van
het zeewezen enerzijds en de heer
C. Slootmans, stadsarchivaris van
Bergen op Zoom anderzijds. De
Amsterdammertjes, die het sein
voor dit overigens vreedzame
vuurgevecht gaven, hadden deze
wetenschap van niemand minder
dan de stadsarchivaris van Bergen
op Zoom zelf, die zij om inlichtin
gen geschreven hadden.
De bal ging pas goed aan het rollen
toen het dagblad „Het Parool" op in
formatie uittrok. Dat had namelijk op
de De Ruyter-expositie in het Rijks
museum een ets aangetroffen waar
van de catalogus vertelde, dat die het
beleg van Bergen op Zoom in 1662
voorstelde, waaraan de zeeheld als 15-
jarige al had deelgenomen.
Wie had er nu gelijk, de scholieren,
i.e. de heer Slootmans, of hun oppo
nenten, de historici
Ook het „Brabants Nieuwsblad"
heeft over deze interessante kwestie
zijn licht opgestoken by de heer Sloot
mans zelf, die heel wat stevige argu
menten voorschotelde. Hieruit bleek
dat de deelname van de jonge Michiel
aan genoemd beleg zachtjes gezegd
niet erg waarschijnlijk is.
De archivaris treedt thans in het
strijdperk tegen niemand minder dan
de historicus Brandt, die 't feit zelf
opgetekend zou hebben uit de mond
van De Ruyter en Blok, die het, op ge-
fevens van Brandt, releveert in zijn
iografie over De Ruyter.
Legende en misverstand
„Volgens my" aldus de heer Sloot
mans, „hebben we hier te doen met
een mooi voorbeeld van legendevor
ming en met een geweldig misver
stand. Het Is namelyk heel goed mo
gelijk dat de groo'vader van Michiel,
die ook Michiel heette, en n Bergen
op Zoom gewoond heeft, wel deelgeno
men heeft aan een beleg. Zij het niet
dat van 1622, maar dat van 1588".
Waarop de heer Slootmans zich ba
seert
Ten eerste op de historie van het
spectaculaire beleg van 1622. Dat is
een boeiend stuk krijgsgeschiedenis.
Spinola, de Spaanse bevelhebber, ruk
te n.l. in de maand juli op vanuit
Vlaanderen, met als bestemming Ber
gen op Zoom. Maar de Staten Gene
raal, die vermoedden dat de Span-
J'aard een ander marsdoel had, trok-
:en het garnizoen uit de stad terug
en stuurden het verder Brabant in.
Was Spinola toen ineens doorgelopen
naar de Scheldestad, dan had hij haar
onmiddellijk kunnen veroveren, maar
hij beging de fout om eerst Steenber
gen te bezetten. Toen hadden de Sta
ten Generaal in de gaten wat hij van
plan was, en stuurden de troepen nog
net op het nippertje terug binnen Ber
gen op Zoom. Deze soldeniers waren
voornamelijk ruiters, en onder hen zou
zich, aldus de historici, ook Michiel
hebben bevonden.
Op 16 juli begon Spinola zijn beleg,
en al heel spoedig bleek, dat de ver
dedigers met ruiterij niets konden be
ginnen. Daarom werden de mannen
en paarden op 2 augustus od schepen
gezet en naar Zeeland vervoerd, ter
wijl tegelijkertijd via Veere infanterie
getransporteerd werd naar de bele
gerde veste. Dit vuurvretersvolk le
verde gevechten van man tegen man
op het hoogste punt van wat nu de
Balsebaan is en aan de Rijsselberg-
seweg.
Geen Michiel
Maar om terug te keren naar die
ruiterij, waar Michiel by geweest
zou zijn volgens Brandt er zijn in
het Bergse archief inkwartierings-
ltjsten van alle manschappen, die
daarbij thuishoorden. Welnu, de
heer Slootmans heeft deze lijsten
zorgvuldig nagegaan, maar de
naam van Michiel staat er niet bij.
Vergeten of over het hoofd gezien,
zoals prof. Milo aanneemt? Dat is
nogal onwaarschijnlijk, want burgers
die inkwartiering hadden, kregen al
leen vergoedingen wanneer „hun" mi
litair op het lystje stond. En wie zou
zich het inkwartieringsgeld laten ont
gaan?
Bovendien waren ruitergevechten,
zo ze al geleverd werden in dit beleg.
geen karwei voor 15-jarige jongens,
ie mochten hoogstens dienst doen
als boodschapper of trompetter. En
dat, zoals Blok vertelt, Michiel van
zijn eigen geld een paard gekocht zou
hebben, is helemaal nogal sprookjes
achtig, want paarden waren in die tijd
peperduur, en 15-jarige soldaten zeer
slecht bij kas.
Tot zover de legendevorming.
Grootvader-vechtjas
En nu het waarschijnlijke misver
stand, zo schrijft het „Brabants
Nieuwsblad" verder.
Zoals hierboven al aangegeven,
neemt de heer Slootmans op goede
gronden aan dat niet Michiel zelf.
maar grootvader Michiel aan een be
leg heeft 'deelgenomen, en wel in 1588.
Toen werd Bergen op Zoom namelijk
belaagd door niemand minder dan
Parma.
In die tyd moet grootvader Michiel
gewoond hebben op de boerenhoeve
„de Goot", het tegenwoordige Ruyter-
hove. Hij had, dienst gedaan bij de
Staatse troepen als ruiter, was in Ber
gen op Zoom uit het leger gegaan en
boer geworden. Zoals wij al eens eer
der vertelden, werden eerst zijn paar
den gestolen en later zijn boerderij in
brand gestoken, waarbij de jonge
Adriaan, de vader van de admiraal op
het nippertje gered kon worden.
Grootvader De Ruyter moet zich
toen in de stad gevestigd hebben om
dat het „buiten" te warm werd in ver
band met de oorlogshandelingen. En
het is zeer waarschijnlijk, aldus de
heer Slootmans. dat hij weer dienst
