Scherp debat over bestaansrecht ministerie van Zaken Overzee Hernhutters gedenken morgen hun vijfde eeuwfeest KLANKSORV ROTTERDAMSE SCHOLIERENREL SNIPPERDAGEN GEËIST U EATERDAO 2 MAART 1957 PROVINCIALE ZEEUW ËB COURANT t MR. HELDERSBEGROTING IN TWEEDE KAMER V.V.D. stemde tegen begrotingspost waaruit minister wordt betaald (Van onze parlementaire redacteur) De fractie van de V.V.D. heeft vrijdagmiddag In de Tweede Kamer tegen de post op de begroting van Zaken Overzee voorheen Over zeese Rijksdelen gestemd,waaruit de kortgeleden benoemde nieu we minister aan het departement Zaken Overzee zijn salaris geniet. Dat was geen demonstratie tegen de persoon van mr. Helders, die na een korte tijd van inwerking in voor hem veel vreemde stof met de moed der wanhoop zijn begroting voor 3957 verdedigde. Dit tegenstemmen bedoelde duidelijk uit te spreken, dat de V.V.D. een afzonderlijke minister voor Zaken Overzee overbodig vindt. De gehele behandeling van de begroting was als het ware een manifestatie van de overtolligheid van het ministerie, waaraan altijd nog, naar me vrouw Fortanier-de Wit van de V.V.D. mededeelde, enkele honderden ambtenaren werken. Alleen de huishoudelijke dienst van het depar tement telt.... 36 ambtenaren. Met weet, hoe het gegaan is. Tij dens de langdurige kabinetsformatie van het vorige jaar was het algemene gevoelen van de diverse formateurs en informateurs, dat het ministerie van Overzeese Rijksdelen behoorde te verdwijnen. Op het laatste ogenblik werd echter toch nog besloten het te handhaven en wel om de anti-revolu tionairen, die twee departementen wensten Verkeer en Waterstaat en Economische Zaken tevreden te kunnen stellen. Toen inderdaad aan de A.R.P. twee zetels waren toegewe zen, kwam de C.H.U. ook voor twee zetels in aanmerking. Zij had er een defensie, waar ir. Staf de scepter zwaait en zij zou er een bijkrijgen, namelijk Overzeese Rijksdelen. Daar is nu dezer dagen de christelijk-his- torische mr. Helders benoemd. In zekere zin was direct de eer ste spreker al. de heer v. d. Wete ring. evenals de bewindsman c.h., een van de afgevaardigden, die zich hield aan de leus „gedane za ken nemen geen keer", die ook an deren huldigden. Aanvankelijk was zijn fractie tegen handhaving van het departement, zo zeide hij. La ter had zjj geen bezwaar meer. De anti-revolutionairen, zo be toogde de heer Bruins Slot, voor zitter van de A.R.-fractie, vinden het departement onnodig en onge wenst. Bovendien had hij't bezwaar een bezwaar dat door een aan tal andere leden gedeeld werd dat de zaken van Suriname en de Nederlandse Antillen enerzijds en Van Nieuw-Guinea anderzijds, die principieel zeer veel verschillen, bij een ministerie zijn ondergebracht. Andere mening De socialist drs. Nederhorst dacht anders over het voortbestaan van het departement. Dat was te verwachten. Zijn partijgenoot mr. Burger, die het kabinet verleden jaar tenslotte in elk aar getimmerd heeft, was met het oog op de politieke situatie toen, voorstander van de handhaving van het ministerie. De West had wel graag directe relaties met de Neder landse departementen onderhouden. Het ministerie van financiën, dat een en ander zou moeten financieren, wil de de zaken echter liefst in onderlinge samenhang bezien. Ook hierom bleek coördinatie in een departement wen selijk. Wilt U de bestaansgrond van uw ministerie nog eens in studie nemen nodigde drs. Nederhorst de bewinds man uit. De K.V.P., zo bleek uit de redevoe ring van de heer De Kort, had geen overwegende bezwaren tegen de hand- Doktoren onderscheidden de heer W. J. Bastiaan Het hoofdbestuur van de Konink lijke Nedei-landse Maatschappij tot Bevordering van de Geneeskunst heeft aan de heer W. J. Bastiaan, oud-directeur van de stenografische inrichting van de beide Kamers der Staten-Generaal, die gedurende 40 jaar de stenografische en analiti- sche verslagen heeft geredigeerd van de vergaderingen van diverse maat schappij-instanties. de zilveren pla quette van de maatschappij aangebo den. Dit is een zeer bijzondere onder scheiding, daar deze plaquette nim mer aan personen wordt geschonken, die niet tot het medische corps beho ren. having van het departement, al vond ook zg het, evenals mevrouw Forta- niet-De Wit, te zwaar bezet. Dit geheel debat ging eigenlijjk een beetje langs minister Helders heen. Hy heeft aan de beslissing tot het handhaven van „Zaken Overzee" part noch deel. Niettemin had hy zich af gevraagd, zo verklaarde hy, of er wel voldoende grond lg het ministerie te laten voortbestaan en of het dus ver antwoord was de functie te aanvaar den. Hy was tot een bevestigende con clusie gekomen. Uit de ervaringen, die hy ln enkele weken op zyn departement had opge daan, was hem gebleken, dat aeze conclusie juist was. In elk geval kwam hy grif tegemoet aan het ver langen van de heer Nederhorst om nog eens een onderzoek naar het be staansrecht van zjjn ministerie in te stellen. Wat de bezetting betreft zeide hit dat een commissie zal nagaan of effi ciënter en met minder ambtenaren gewerkt kan worden. De heer v. d. Wetering (cJi.) vond de naamsverandering niet gelukkig. In het algemeen nad hij trouwens geen bewondering voor de nieuwe namen, zoals voor bin nenlandse zaken en voor volks huisvesting. Hoe komt men aan de naam Zaken Overzee vroeg hij. Waarom niet gesproken van het departement van „heinde en ver", of van „West tot oost", of van „Stad tot stad". Gouverneur van Antillen Wat de eigenlijke bemoeiingen van minister Helders aangaat, bleek veel belangstelling te bestaan voor de be noeming van een nieuwe gouverneur voor de Nederlandse Antillen. Ver schillende Kamerleden drongen op spoed aan. Drs. Nederhorst (p.v.d.a.) meende blijkbaar te ontdekken, dat de K.V.P. voor de bezetting van de functie in aanmerking wenst te komen. Hó was van oordeel, dat de K.V.P. evenmin recht heeft op de Antillen als de P.v. d.A. op Suriname, al verheugde het hem wel, dat in Suriname een socialist benoemd is en al vond hij, dat K.V.P. en P.v.d.A. gelijke kansen moeten hebben. „En de rest?" interrumpeerde me vrouw Fortanier-De Wit van de V.V.D. „De rest ook", antwoordde de heer Nederhorst. Mevrouw Fortanier was daarmede niet tevreden gesteld en even later ontwikkelde zich tussen deze twee een vinnig debatje vol misverstanden. De gedachtenwissellng over de za kelijke dingen van het departement bracht weinig nieuws. Het zou ge bruikt kunnen worden om de overbo digheid van het departement aan te tonen. De Kamer nam de begroting zonder hoofdeiyke stemming, doch met aan tekening, dat de C.P.X. tegen was, aan. POLITIE HAD HANDEN VOL WERK Stadhuis was echter onneembare vesting Een uur lang heeft het verkeer op de Coolsingel te Rotterdam gistermid dag hinder ondervonden van honder den scholieren, die op rumoerige en luidruchtige wyze uiting hebben ge geven aan hun ongenoegen. Handen vol werk bezorgden zij de politie, die probeerde orde en rust te herstellen en menigmaal moest wapen- of gum mistok eraan te pas komen om onwll- ligen te bewegen door te lopen. Leerlingen van middelbare ryks- scholen in Rotterdam (in Den Haag ook van middelbare gemeentescho len) hebben heden en maandag vrij, maar hun minder gelukkige collega's, de Rotterdamse gemeentescholieren, „namen" het niet. Besloten werd een poging te wagen de wethouder van onderwijs te bewe gen ook hun twee snipperdagen te ge ven. Een deputatie werd gekozen, spandoeken vervaardigd en omstreeks half vó'f vertoonden de eerste groepen scholieren zich op de Coolsingel en het Raadhuisplein. Er waren enige agenten op de been en eerst keek men de zaak wat aan. Toen zich echter een stoet begon te formeren greep de politie in, weldra geassisteerd door twee agenten te paard, die charges uit voerden. Geloei was het antwoord van de jongens en meisjes, die joe lend uiteenrenden. Aan sommaties naar huis te gaan, werd geen ge volg gegeven en spoedig versche nen agenten met motoren-met-zij span ten tonele en geprobeerd werd trottoirs en vluchtheuvels schoon te vegen. Onder de bedrij ven door trachtte de deputatie aan de voorzyde het stadhuis binnen te komen, kennelijk om een smeek schrift een grote rol papier on- NIEUW GELUID. Radio-Cairo zond vroeger nogal eens een liedje uit, waarvan de tekst begon met „Ik houd van Parijs". Het liedje heeft men niet afgeschaft, maar het begint tegen woordig met „Ik houd van Madrid". ONSCHULDIG. Een moeder in Parijs verbood dezer dagen haar vijfjarig zoontje: „Jean, trek niet aan de staart van de kat". Waarop de jonge nen antwoordde: „Ik trek helemaal niet, ik houd alleen maar vast". OFFICIËLE THEE. Vijfhonderd mijnwerkers zijn in Chesterfield in staking gegaan omdat de vrouw die in de kantine thee voor hen placht te zetten was ontslagen. He reden voor dit ontslag van me vrouw Frances Hancock was dat zij in porseleinen potten thee wenste te zetten en niet in de grote metalen ke tel die daarvoor was aangewezen. Bo vendien wenste zij de mannen méér dan een schep suiker in de thee te ge ven, in tegenstelling tot de directie, die dit niet goed vond. Zij verklaarde dat de mijnwerkers de „officiële" thee niet lustten. Dezer dagen is men in de Cine tone-studio's te Duivendreclit be gonnen met de opnameen voor de Ne derlandse speelfilm JrDe vliegende Hollander". Foto: Bob de Lange, Ha rold Horsten en de hoofdrolspeler Ton Kuyl (als Fokker). der de arm van een der jongelui aan te bieden. Tevergeefs, de voor deuren waren hermetisch gesloten en ook vielen spoedig de jjzeren deuren, die de zij-ingangen kunnen afsluiten, in het slot. Onneembaar bleek het stadhuis. Agenten verzamelden elders span doeken en weer op andere plaatsen trachtte men eveneens de rust te her stellen. De politie kreeg nogmaals versterking, nu met rechercheurs en nog enige agenten te paard. Er wer den hier en daar rake klappen uitge deeld. Langzamerhand keerde de rust weer. Onwilügen gingen in de straf bank, te weten een politiebusje, maar gezien de gezichten maakte dit weinig indruk op de „martelaren". De politie ging door de jongens en meisjes te verspreiden en korte thd daarna hernam het verkeer zyn récn- ten. Giften van 200-jarige vrijmetselaarsorde De Orde van Vrijmetselaren onder het Groot-Oosten der Nederlanden heeft gistermiddag ter gelegenheid van haar 200-jarig bestaan in het ge bouw der orde in Den Haag een recep tie gehouden. Op deze receptie waren o.a. aanwezig de minister-president dr. W. Drees, de gevolmachtigde mi nister van Suriname mr. dr. R. Pos, de gevolmachtigde minister van de Nederlandse Anttlien de heer W. F. M. Lampe en de commissaris der ko ningin in de provincie Zuid-Holland mr. J. Klaasesz. Nadat de grootmeester van het Grootoosten der Nederlanden ir. C. M. R. Davidson, minister-president Drees de zilveren gedenkpenning had uitge reikt, die ter gelegenheid van het 200- jarig bestaan werd geslagen, over handigde hjj aan mr. Klaasesz, in diens hoedanigheid van voorzitter van het Nationale fonds ter bestrijding van de kinderverlamming, een cheque ten bedrage van 50.000 gulden. De Ne derlandse stichting voor gebrekkige kinderen te Amsterdam ontving een gift van 10.000, de stichting Kinder hulp te Amsterdam een gift van 5000 en de stichting „Vreugde voor de ge brekkige jeugd" in Den Haag een gift van 3000. Het van Marenfonds voor ondersteuning van behoeftige wedu wen en wezen van vrijmetselaren ont ving 25.000. terwyl het zgn. dubbel tjesfonds voor het tehuis van ouden van dagen „Het Oosten" In Bilthoven een cheque ontving van 5000. Al de ze giften werden door de 5000 leden van de orde der vrijmetselaren in Ne derland dit jaar by een gebracht ter ge legenheid van het 200-jarig bestaan der orde. In deze tijd worden raketten voor allerlei doeleinden ge. s bruikt en zo heeft men in Zwitserland een apparaat ge- construeerd, waarmee men la- wlnes-in-wording kan teeg- schieten in plaats van te moe- ten wachten tot zb naar bene- den komen. De raket met bij- jp behorend apparaat ia gemaakt van plastic en kan gemakke- lijk worden gemonteerd op een paar omgekeerde ski's, zoals s de foto laat zien. ff ii i iihii ïiini 111111 iijii tiiiim ininTf i innini inRiinitiinn i innniirnn m iniiiii Grondorganisatie voor straaljagers niet klaar (Van onze parlementaire redacteur) net socialistische Tweede Kamer lid de heer E. Vermeer heeft vrijdag middag bulten de agenda om aan de minister van oorlog, ir. Staf, vragen gesteld over de Nederlandse straalja gers. Hij Informeerde o.m. waarom weinig vlieguren worden gemaakt. Minister Staf antwoordde, dat de Sabre F-86 k's goede vliegtuigen zijn, die in hun bewegingen niet worden be perkt door de nacht of door slecht weer. Het Is de grondorganisatie, die verhindert, dat op volle capaciteit ge vlogen wordt. Aanvankelijk was afge sproken, dat by de aflevering van de vliegtuigen de grondorganisatie en do grondapparatuur voor een basis ge reed zou zijn. De toestellen werden echter een half jaar eerder afgeleverd dan verwacht was. Intussen zijn al weer nieuwe vliegtuigen aangekomen en bovendien is het nodig gebleken ze over meer dan één basis te versprei den. Hieraan is het toe te schrijven, dat stagnatie is opgetreden. De moeilijkheden ziln aan de Amerikaan se autoriteiten bekend, zy stellen al les in het werk om de achterstand in de grondapparatuur in te halen. I Het Wereldgebeuren Nuttige rol Tijdens de weekeinden gaat Guv Mol let. de Franse duur record houder wat het na-oorlogee prr- mierschap betreft, gewoonlijK naar Arras, waar hy indertijd zijn maat- 1 schappelijke loopbaan begon ais lc- j raar in het Engel» en in het Latyrr I en waar zyn vrouw ervoor zorgt, dat zijn burgemeesteraplichten niet hele maal vergeten worden. I>eze Franse I eerste minister houdt er heel wat so- herder levensgewoonten op na, dan, hijvoorbeeld, de koning van Saoedi- Arabic. Voor hern geen dagelijkse uitgebreide maaltijden met honderd gasten. Hy is in zQn nopjes wanneer j hy in zijn eentje eet in <le keuken van het appartement, dat hü in de week bewoont nabij liet I'aryse Bols de Boulogne. En tjjdens die weekends in Arras speelt hij net als vroeger een partytje billart of „belotte" in zyn I stamcafé. Molet is in de eerste drie i maanden van zijn premierschap veer- tien pond afgevallen maar sindsdien j beeft hy met die eenvoudige maalty- den ln zijn keukentje kans gezien om i acht pond by te spijkeren. Afgezien dus van wat gewichtsverlies, is hy de oude gebleven. Met de betrekkingen tussen de Verenigde Staten en Frankrijk was het sinds de Brits-Franse militaire actie tegen Egypte, (waar van de Amerikanen tevoren niet op de hoogte waren gesteld) niet wat men noemt botertje tot de boom. De verwijdering was niet mis.Pas deze week kwam het zover dat Mollet tie Atlantische Oceaan kon overste ken om in Washington de gast te zijn van president Eiaenhower. Minister van buitenlandse zaken. Christian Pi- neau vergezelde hem en samen heb ben zij langdurig en diepgaand van gedachten gewisseld met de man die in 1943 toen Mollet in de Franse ondergrondse beweging werkte het opperbevel voerde over de geallieerde landing in het Franse Normandië. En met Pineau's Amerikaanse colle ga John Foster Dulles. STEMMEN UIT DE KERKEN Hun werk groeide ondanks vele moeilijkheden Op een avond in het jaar 1705 fladderde er een stukje papier uit een van de ramen van de bovenverdieping van het kasteel Hennersdorf, dat ergens in het tegenwoordige Oost-Duilsland ligt, niet ver van de grens van Tsjecho-Slowakije. Het werd door de wind meegevoerd, dwarrelde wat heen en weer en viel neer in de tuin die bij het kasteel behoorde. De volgende dag vond een van de knechten dit stuk papier. Het bleek een briefje te zijn van de jonge graaf Von Zinzendorf, die toen nog maar 5 jaar oud was en in dat kasteel van zijn grootmoeder werd opgevoed, sinds zijn vader over leden was, toen hij nog maar zes weken geleden het levenslicht had aan schouwd. Het was een briefje aan De Lieve Heer" waarin dat kind Hem vertelde, hoeveel hij van Hem hield en dat hij zijn leven Hem wilde wijden. Nu zeggen en doen kinderen wel meer van zulke dingen. Daaruit is niet vast te stellen hoe hun latere levensloop zal zijn. Doch het leven van dit vijfjarige jongetje heeft zich geheel en al bewogen in de lijn van dit briefje. Hij heeft zich niét veel bekommerd om de twisten van theo logen en „wist niet wat engheid van dogmatiek betekende." „Hij zelf had met al de vrome toewijding, waar voor hij vatbaar was. zich aan Jezus Christus verbonden en zou voor de zaak van Christus op aarde broeders gaan werven." Deze begeerte heeft op heel bijzon dere wijze haar gestalte gekregen. Toen hij zijn studie in de rechten vol tooid had en een werkkring kreeg in dienst van de koning van Saksen, kocht hij in 1722 het landgoed Ber- thelsdorf. waar hij voor zich en zijn aanstaande vrouw, met wie hij in ditzelfde jaar trouwde, een, voor een graaf, eenvoudige behuizing vond. Eveneens in ditzelfde jaar, ter wijl hij nog op zijn huwelijksreis was, kreeg hij de vraag van een paar Moravische broeders, die terwllle van hun geloof uit het tegenwoordige Tsjecho-Slowakije werden verdreven of zij zich op zijn landgoed mochten vestigen. Toen lilj in december terugkeerde, zag hij midden in de verlaten bos sen een licht branden. Twee ge zinnen hadden zich daar gevestigd. Ze behoorden tot de handwerk- Htarid. Ze hadden In 't bos bomen gehakt en daarvan een woning ge bouwd. Ze hadden dat eenvoudige huis „Hernhut" genoemd. Zij wis ten zich „onder de hoede des Heren" en hadden zich voorgeno men „de «acht des Heren" tc be trekken In deze, hun nieuwe om geving. Toen Yon Zinzendorf het licht zag. liet hij de koets waarin hij reed, stil houden. Hij ging de woning binnen, riep allen een hartelijk welkom toe en knielde met de bewoners neer om Gods zegen over het huis af te sme ken. Dit was zijn eerste aanraking met deze Moravische broeders, wier leider hij in de toekomst zou wor den en die, naar de naam van de eer ste woning op zijn landgoed, meer bekend zou worden onder de naam Hernhutters. Nu wordt in de broedergemeente van de Hernhutters over heel de we reld het 5e eeuwfeest van hun be staan gevierd. Om 5 uur zal er mor gen een heruitzending door de radio zijn van de dienst, die des middags in de kerk van de broedergemeente op het Slotplein te Zeist is gehouden. Daar vinden we in ons landde voor naamste nederzetting van de Hern hutters. Wanneer we van het jaar, dat wij nu beleven. 5 eeuwen terug tellen. komen we niet in de 18e eeuw terecht, maar in het jaar 1457. Dat is dus nog een hele tijd voor de kerk hervorming doorbrak. Eigenlijk zou den we nog verder terug moeten gaan om de oorsprong van de Hernhutters op te sporen. nJ. tot Johannes Hus. die in 1415 als ketter te Constanz werd verbrand. Na zijn dood en als gevolg daarvan, zijn er in Bohemen heel wat beroeringen ge weest. Maar ln het jaar 1457 sloten aanhangers van verschillende sekten zich aaneen tot een „Broedergemeen schap", waar men een „apostolisch leven" wilde leiden in strenge ge bondenheid aan de geboden van de Bergrede (Matth. 57). Eigenlijk (Vervolg op pag. it het communiqué, dat dondcr- delijk. dat zoals Dulles bij hun vertrek uit Washington zei het Franse bezoek „het gebied van wederzijds begrip en overeenstem ming heeft uitgebreid" en dat het de blijvende vriendschap van het Ame rikaanse volk voor Frankryk heeft bewezen. De Franse premier, die met het vliegtuig van president Eisenho wer naar New-York vertrok voor be sprekingen met de secretaris-gene raal van de Verenigde Naties. Dag Hammarskjöld en de leden van de Franse delegatie by de volkerenorga nisatie, verklaarde op het vliegveld dat de besprekingen „openhartig en bijzonder vriendschappelijk" waren geweest. llerlei problemen zijn op het x A Witte Huis door gasten en gast heren aangesneden: de plannen voor een Europese gemeenschappelijke Markt en een Europees Vryhanclels- gebied, de ontwikkeling van de Afri kaanse gebieden, de Navo en de noodzaak om op 't Europese vaste land voldoende strijdkrachten met gewone bewapening en moderne wa pens gelegerd te houden, het belang van een spoedige vereniging van Duitsland aoor middel van vrije ver kiezingen... Maar men mag aannemen, dat voor namelijk de kwesties onder de loep zyn genomen, dl© vorig jaar aanlei ding waren tot de verwijdering tussen de Verenigde Staten en Frankrijk en nog steeds de politieke gemoederen bezighouden: die van het Midden- Oosten. Wat deze problemen betreft, kwam men nu in Washington tot de overtuiging, dat daarvoor een vreed zame oplossing gevonden kan wor den. Het is niet bekend in hoeverre de Franse visite ertoe heeft bygedragen dat de Amerikanen thans meer De- grip tonen voor 't standpunt dat gis teren door de Israëlische afgevaar digde in de VN', werd bekendge maakt met betrekking tot de terug trekking van hun troepen uit Egypti sche gebieden. Maar dat Mollet en Pi- neau zich daarvoor (in het belang van hun Israëlische vrienden) heb ben ingespannen, mag wel worden aangenomen. Niet zonder reden zei de Israëlische ambassadeur in Wash ington. Abba Eban. toen men hem daarnaar vroeg: „Wij zijn steeds van oordeel geweest, dat Frankrijk een nuttige rol inzake de toestand in het Midden-Oosten heeft gespeeld..." Waar schijnlijk zal Mollet met voldoe ning terugdenken aan zijn Ameri kaanse reis. wanneer hij straks weer aan het biljart staat in zyn favoriete bistro in Arras. wi.R Gl'Y MOLLET sobere recordhouder... Edenaanzienlijk beter" Vrijdag is tc Auckland Nieuw- Zeeland) officieel medegedeeld dat de gezondheidstoestand van oud- premier Eden aanzienlijk Is verbe terd. Eden behoeft niet langer het bed te houden.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 3