Documentatie van valse munterij
wordt in Nederland uitgegeven
Bommenwerpers
dienst van de
met camera s
wereldvrede
in
MANUSJE-VAN-ALLES VOOR
HET PLATTELAND
BUNGALOWS IN DOORN VOOR
ERNSTIGE OORLOGSGEWONDEN
DONDERDAG 7 FEBRUARI 1957
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
T
IN DEN HAAG STAAT GEHEIMZINNIG HUIS
Te Amsterdam werd in twintiger
jaren belangrijke bende ontmaskerd
(Van een speciale verslaggever)
VrtJwel Iedere Nederlander vertrouwt er op, dat het door hem ontvangen
geld echt is. En dat vertrouwen is gerechtvaardigd. Het komt in ons land
maar uiterst relden voor, dat een valsemunter de Nederlandse Bank con
currentie denkt te kunnen aandoen. En wanneer het gebeurt zoals on
langs met muntbiljetten van een rijksdaalder dan duurt het meestal
maar kort, of de vogel is geknipt. Daar zorgt de Nederlandse Valsgeldcen-
trale wel voor, de in het begin van de twintiger jaren in Amsterdam in het
leven geroepen organisatie, die na de jongste wereldoorlog zyn bureau
naar Den Haag heeft overgebracht.
De centrale is gevestigd in het grote
wat villa-achtige kantoorgebouw van
het Ministerie van Justitie aan de
Raamweg. Ze deelt er de beschikbare
ruimte vertrouwelijk met andere cen
trale diensten van ons nationale op
sporingsapparaat: de opiumcentrale,
de centrale voor de bestrijding van de
Vrouwenhandel, de internationale
misdadigerscentrale, het gerechtelijk
laboratorium, enz. Met elkaar vor
men deze centrales het Nederlandse
contactceutrum voor de te Parjis ge
vestigde Internationale criminele po-
litie-organisatie, die kortweg „In
terpol" wordt genoemd.
Óp de tweede étage van het vrien
delijke gebouw aan de Raamweg,
heeft commissaris J. W. Kallenborn
zijn domein. In februari zal deze 59-
iange politieman veertig dienstjaren
bij de overheid tellen. Van die veertig
overheidsjaren heeft hij er zo'n der
tig bij de Valsgeldcentrale gewerkt.
Onder wijlen commissaris Broekhoff,
de befaamde Amsterdamse politie
man, die de grondlegger was van de
Nederlandse Valsgeldcentrale is hij
zijn carrière bij deze centrale als
diens naaste medewerker begonnen.
Toen na de oorlog aan de activi
teiten van Interpol nieuw leven
werd ingeblazen, werd de docu
mentatie van valse waardepapie
ren aan een z.g. „Office délégué"
toevertrouwd dat in Den Haag ge
vestigd werd. In 1951 werd com
missaris Kallenhorn met de lei
ding van deze dienst belast, in
verband met zijn kennis en erva
ring van de valsemunterij. De gla-
zen deur van zijn werkkamer in
het Haagse gebouw draagt een
j Frans opschrift: Service de docu
mentation sur les contrefagons et
falsifications. Het kantoor is een
stukje Frans terrein en de enige
1 buitenlandse sectie van de ln de
internationale misdadigerswereld
zo gevreesde Interpol te Parijs
met zijn vertakkingen en 56 na
tionale bureaus over de gehele we
reld.
Voor de bestrijding van de interna
tionale valsemunterij is een goede do
cumentatie eerste vereiste. Zodra in
enig land ter wereld de nationale
valsgeldcentrale van het betreffende
land een vals bankbiljet in de circula
tie vindt, wordt het via Parijs naar
Den Haag gestuurd. Hier wordt het
door commissaris Kallenborn en zyn
medewerkers aan alle kanten beke
ken voor een expertise, die vervol
gens gepubliceerd wordt in de uiter
aard op onregelmatige tijden ver
schijnende werelduitgave „Contrefa
gons et falsifications Er zijn maar
weinig mensen aan wie het bekend is,
dat deze tweetalige uitgave, die abo-
nees heeft op Haiti en m Bussum, in
Tokio en het Zuid-Amerikaanse Ro-
sario, hier in Nederland wordt sa
mengesteld en gedrukt. De uitgever
ervan is Keesing te Amsterdam, een
bedrijf, dat zich gespecialiseerd heeft
ln de documentatie en er wereldfaam
mee heeft verworven in een veertig
jarige praktijk, maar dat een enorm
vertrouwen geschonken kreeg door
ook nu al zo'n goede dertig jaar
dit bijzondere „politieblad" te mogen
uitgeven.
Vermetel plan
Het is ongetwijfeld boeiende
lectuur om er eens even een onbe
scheiden blik in te werpen. Er wordt
de herinnering in levendig gehouden
aan het vermetele plan uit de twinti-
sche beweging, waarvan talloze oud
officieren van het Hongaarse leger
deel uitmaakten, de bij de vrede van
St.-Germain en Trianon verloren
Hongaarse gebieden weer terug te
winnen Het was een militair plan;
om de nodige wapenen te kunnen ko
pen was er geld nodig. Dat had de
groep niet. En daarom begon men
met net te maken. Er werden Fran
ce duizend francs-biljetten gefabri
ceerd Duizenden stuks. Met de ver
spreiding ervan werden de oud-offi
cieren belast. Ze moesten er diaman
ten voor kopen, die gemakkelijk als
betalingsmiddel voor de wapens zou
den kunnen worden aangewend. Am-
De Willy's
F.C. 150 met
frontbesturing. Een manusje-van-al
les in een on-Hötlands landschap,
maar prima geschikt voor onze vet
te klei. z
sterdam, in die jaren nog zo'n belang
rijk wereldcentrum voor de diamant
industrie, was de twijfelachtige eer te
beurt gevallen op een serie valse dui
zend francs-biljetten getrakteerd te
worden m ruil voor waardevolle dia
manten.
Het plan is niet doorgegaan, want
op het moment, dat de heren op hun
hotelkamer in de hoofdstad hun hele
voorraad vals geld zaten te tellen,
stapten de rechercheurs binnen. Of
ze het complot hadden geroken?
Welnee. Het paspoort van een van de
officieren was niet helemaal in orde
bevonden. Hjj was aan de grens door
gelaten op voorwaarde, dat hij de
zaak by de Rykspaspoortencentrale
in orde zou laten maken. Tijdens die
reis naar Den Haag was hy genood
zaakt een vals bankbiljet te wisse
len. Het leidde tot de ontdekking, dat
het vals was en er kon dus alarm
worden geslagen. Nog voordat er een
cent uitgegeven was, had de Amster
damse recherche de heren al by
hun kuif.
Deze gebeurtenis heeft destijds nog
al wat opschudding gegeven in
Frankrijk. Het was ook de grootste
valsemunterij, die de wereld ooit te
zien was gegeven. Slechts de valse
munterij van Himmler is nadien van
nog grotere allure geweest. Deze
laatste heeft in de oorlog duizenden
Engelse bankbiljetten laten namaken
door de dwangarbeiders van het con
centratiekamp Sachenhausen-Ora-
nienburg. Het was de bedoeling van
Himmler er de Britse economie mee
te ontwrichten. De biljetten zouden
boven Engeland worden uitgestrooid.
Bovendien betaalde hij er z'n gehei
me Duitse agenten mee.
Nederland heeft na de bevrijding
ook deze grootscheepse zwendel
kunnen helpen oplossen, omdat
zes Nederlandse dwangarbeider»
die in de Himmlerfabriek te werk
gesteld waren geweest, bij hun te
rugkeer in het vaderland de vals
geldcentrale kwamen inlichten en
biljetten overhandigden. Het leid
de tot een vruchtbare samenwer
king met Scotland Yard, welk be
faamd Engels politie-apparaat er
ook al een spoor van in handen
had gekregen. Duizenden van de
ze biljetten waren in handen van
de Amerikaanse soldaten geval
len. De meeste konden worden
achterhaald, maar nog jaren erna
druppelde er af en toe nog zo n
Himmler biljet ergens binnen.
Dank zij de inmiddels echter zo
hecht gefundeerde organisatie
van Interpol is er echter weinig
onheil mee aangericht.
Als stil saluut voor de activitei
ten van deze organisatie staat
daar in Den Haag het gebouw met
het „Franse" kamertje op de
twééde étage, waar die vertrou
welijke en uitzonderlijke wereld
uitgave wordt samengesteld.
Maar waar men tevens in een
slechts voor geselecteerd publiek
toegankelijk museum een uniek
museum mogen we wel zeggen
alle vervalsingen kan vinden, die
de wereld de laatste vijfentwintig,
dertig jaar in opschudding brach
ten, nevens expositie-materiaal
over de methodes en grondstoffen,
die de valsemunters in de loop der
tijden toepasten. Voorwaar een
terrein, waar het voor snode lie
den goed toeven zou zijn
Stijgend aantal leerlingen
op kweekscholen
Blijken» de door het C.B.8. gepu
bliceerde cijfer» steeg het aantal
leerlingen bij de normale kweek
schoolopleiding voor de onderwijzers
akte van 13.478 in 1955 tot 14.140 ln
1956 (stijging 5
Er werden in 1955 ongc\'eer even
veel leerlingen tot de kweekscholen
toegelaten als ln 1954 (resp. 4264 en
4309).
Het aantal uitgereikte onderwij
zersakten aan de kweekscholen be
droeg 4898 (w.o. 1823 van de in 1955
ingestelde spoedopleiding. Voor het
staatsexamen slaagden, afgezien van
de nog niet bekende aantallen ge
slaagden voor het staats-herexa
men, 312 personen. Van de geslaag
den gingen 2048 de opleiding tot
volledig onderwijzer in de 3e 1eer
kring volgen, zodat ca 3200 geslaag
den voor een functie bij het lager
onderwijs beschikbaar kwamen.
In Westerham Is mi
Winston Churchill zijn
te Chartwell ln Zuld-E
Churchill kocht ze tien
een boerderij woont z
museum van de Interpol
Scherpe koersdaling
in Wallstreet.
Als gevolg van een reeks pessi
mistische berichten over de gang van
zaken in het bedrijfsleven zijn de
koersen op de effectenbeurs te New
York dinsdag met 1 tot 5 dollar ge
daald.
Oud-president Hoover had gewaar
schuwd, dat de staatsuitgaven en an
dere inflatoire factoren tot een de
pressie zouden kunnen lelden, indien
er geen tegenmaatregelen worden ge
nomen. De grootste koersdalingen
vertoonden staalwaarden. Verder
vonden omvangryke verkopen plaats
In kof>«r-, auto-, spoorweg-, olie- en
vliagtuigaandalcn.
OOK OP DE R.AJ.
(Van een speciale verslaggever)
Men kan op de 37e RAI voor be-
dryfsautomobielen enkele zeer impo
sante kolossen aanschouwen, zoals
bijvoorbeeld de gelede bus van Ver
heul of - voor het eerst in ons land
niet de dump" - een machtige
Mack.
Maar naar aantal winnen de klein
tjes het toch. Er worden namelyk 26
verschillende merken combinatie
auto's of stationcars geëxposeerd
en zeven merken microbussen. De
stationcar in de Europese merken
veelal eenvoudig gehouden, in Ame
rika dikwyls een luxe wagen, welke
sterk beïnvloed is door de mode
is afkomstig uit de nieuwe wereld
evenals de daaraan verwante pick
up.
De landbouwer vraagt naar een
wagen, waarmee hy naar de stad kan
rijden en 's zondags met zyn gezin
naar de kerk, waarin hij gereedschap
en zaaigoed naar verafgelegen land
kan brengen of de melkbussen naar
de wei. De stationcar met zijn uit-
neembare banken heeft hier in een
behoefte voorzien. Het is de wagen
waarmee je een tocht kan maken,
die tegelijkertijd tegen een stootje
kan en vuil mag worden, omdat zijn
vlakke vloer gemakkelijk weer is te
bezemen. En ditzelfde geldt voor de
winkelier in de stad, die in de eerste
plaats een bestelwagen nodig heeft,
maar toch ook wel ook eens „uit rij
den" wil met zyn gezin. Ook hij zal de
stationcar kiezen. De pick-up is iets
ander type. Hierbij heeft men een
kleine open bestelwagen op het oog
gehad, welke zuinig is, gewillig op
slecht terrein en in de cabine vol
doende comfort biedt voor een ple-
zierrit. Ook zo'n pick-up is een ma
nusje van alles en in vele gevallen
de opvolger van een direct na de
oorlog billijk op de kop getikte, maar
tenslotte toch versleten jeep.
Overigens behoeft men de jeep
niet ontrouw te worden: de Kaiser-
Frazer fabrieken in Rotterdam ver
vaardigen een buitengewoon aan
trekkelijke Willy's jeep pick-up, die
tegen een stootje kan. Doordat front
besturing is toegepast, kon een rui
me cabine ontstaan zonder dat daar
bij de laadbak er bekaaid afkwam.
Ook Simca komt met een aardige
pick-up, de „Aronda Interdante".
Vele andere merken brengen soort
gelijke typen, welke ongetwijfeld,
vooral op het platteland, goed ont
vangen zullen worden.
Op het Amsterdamse Schelde-
H plein nabij de R.A.I. exposeert
Ford ziin personenwagens.
Tot de nieuwe Amerikaanse
j§ Fords 195 7 behoort deze Cus-
torn „500" vierdeurs Sedan.
Deze wagen heeft een 190 pk
V-8 motor of de lJflf pk Milea-
ge Maker Sxx.
K.L.M. hervat dienst
op Boedapest.
Het is thans zeker, dat de K.L.M.
de dienst op Boedapest, in oktober
van het vorig jaar tijdens de opstand
in de Hongaarse hoofdstad gestaakt,
zal hervatten. Donderdag 7 februari
vertrekt het eerste toestel van Schip
hol via Frankfort naar Boedapest,
met eindbestemming Cairo via Istan-
boel. De volgende dag keert het
vliegtuig langs dezelfde route terug.
Deze dienst wordt eenmaal per week
uitgevoerd.
IR. STAF LEGT EERSTE STEEN
Inrichting aangepast
aan leefwijze.
Op 15 februari a-s. zal de minister
van defensie ir. C. Staf in Doom de
eerste steen leggen van een bunga
lowdorp dat bestemd is voor ernsti
ge ooriogsgewonden. In deze bunga
lows zullen in het bijzonder de z.g.
dwarslaeses dat zyn zy die tenge
volge van rugverwondingen gedeelte
lijk verlamd z(jn een onderkomen
vinden. De inrichting van deze huis
jes is geheel aan de leefwyze van de
ze invaliden aangepast. Daar zij zich
in rolstoelen voortbewegen hebben
deze verblijven geen drempels, zyn
er geen scherpe hoeken en zijn de
lichtschakelaars laag aangebracht.
Het sanitair is bovendien zo ge
plaatst dat hiervan gebruik gemaakt
kan worden zonder de hulp van an
deren.
Daar verscheidenen van deze inva
liden over een auto met handbedie
ning beschikken, is bij elke bungalow
een garage gebouwd, die van huis uit
in de rolstoel gemakkelijk is te be
reiken. Het dorp zal bestaan uit 14
bungalows voor gehuwden en een
hoofdgebouw dat plaats zal bieden
aan 17 alleenstaande invaliden. Aan
't hoofdgebouw zal tevens een werk
plaats worden toegevoegd waar deze
gehandicapten een hun passend be
roep kunnen uitoefenen.
Bovendien is er een afdeling voor
het verplegend personeel.
De kosten voor dit gehele project.
Inclusief de inrichting van het hoofd-
febouw en de werkplaats, worden op
.5 miljoen gulden geraamd terwyl
de jaarlijks terugkomende lasten op
250.000 zijn begroot. De minister
van defensie heeft inmiddels reeds
een bedrag van f 600.000 geschonken
als bijdrage in de bouwkosten.
De Bond van Nederlandse Mi
litaire Oorlogsslachtoffers die in
samenwerking met de architect
A. C. Cathier uit Oegstgeest dit
zogenaamde „Plan Doorn" heeft
ontwikkeld om de dwarslaeses on
der de oorlogsinvaliden 'n mens
waardig bestaan te geven, hoopt
dat uit de actie die de bond voor
nemens is te ondernemen zal blij
ken dat het Nederlandse volk zijn
militaire oorlogsslachtoffers niet
heeft vergeten. Over enkele we
ken zal de heer A. M. Bergers uit
Rotterdam een oproep richten tot
OPEN SKIES FOR PEACE
het Nederlandse volk en zal de
gelegenheid worden geopend deel
te nemen aan een lotery waarvan
de opbrengst zal dienen ter dek
king van de bouwkosten van het
bungalowdorp.
De bond heeft ook de bouw van 'n
vakantiehuis voor de weduwen en
wezen van de gesneuvelde militairen
op het oog, van wie velen sedert 1940
nimmer niet vakantie zyn geweest.
Ook moet gezorgd worden voor de
echtgenoten van de ernstige invali
den, die naast haar gezin Tiaar inva
lide man moeten verzorgen en die
&rote behoefte aan ontspanning heh-
en. De bond vertrouwt erop «lat de
hiervoor benodigde gelden bijeenge
bracht zullen worden door hen die
voor de vrijheid vochten en deze met
hun gezondheid of zelf» met hun le
ven hebben gekocht.
Prijzen kunstenaarsverzet
prof. Esser en H. Hoekstra.
De stichting Kunstenaarsverzet
19421945 heeft de prijzen voor 1956
toegekend. De prys voor beeldende
kunst deze keer voor de penning
kunst is toegekend aan prof. V. P.
S. Esser. De jury bestond uit de he
ren prof. F, A. Carasso. prof. J.
Gregoire, dr. H. L. C. Jaffe en J. J.
Voskuil (voorz.j
De prys voor letterkunde deze
keer voor jeugdliteratuur i» toege
kend aan Han G. Hoekstra, op voor
dracht van een jury, bestaande uit
mevr. Henr. van Eyk (voorz.j, mej.
Wim Hora Adema, mej. J. R. Wolif
en de heer D. L. Daalder.
De officiële prijsuitreiking zal
gebeuren op zaterdag 16 februari om
half vier in de aula van het Stedelijk
Museum, waar een rede zal worden
gehouden door dr. L. Neher.
Australische duikers
vonden koperschat
Drie amateur-duikers uit de Zuid-
Australische stad Mount Gabier heb
ben voor de kust van Zuid-Austr&llë
een gezonken schip met 'n schat aan
boord ontdekt, een schat van koper,
die 30.000 Australische ponden
waard zou zijn.
Het drietal deed deze ontdekking
twee weken na het lezen van een re
laas over het zinken van het
stoomschip „Admelladat in een
storm van het jaar 1859 met man en
muis verging. Er kwamen daarbij 110
mensen om net leven.
De drie duikers hebben een kleine
hoeveelheid koper naar de oppervlak
te van d zee gebracht, ter waarde
van 50 pond.
reosco;»!:
trainde
hoogte vai
Vliegbases moeten al hun
geheimen prijsgeven
(Van onze Londense correspondent).
In Londen wordt tot eind januari een tentoonstelling gehouden, die,
hoewel sober-informatief van karakter tienduizenden bezoekers trekt. De
naam: „Open skies for peace" (Het luchtruim vrü terwille van de vrede).
De plaats: de Royal Exchange, de Londense Beurs, nog altijd een der be
langrijkste centra der wereldeconomie. Dat de machtige Royal Exchange
haar poorten voor deze Amerikaanse tentoonstelling heeft opengeworpen
bewijst wel hoe belangrijk de Britten de boodschap achten, die door deze
expositie wordt verkondigd. Deze boodschap: de fotografische luchtverken-
ning is een machtig middel om«de wereldvrede te handhaven, zo het slechts
door oost en w est, door de communistische en de democratische landen aan
vaard wordt. En zover zijn we, helaas, nog lang niet.
De idee van fotografische luchtver-
kenning als middel om het bewape-
ningspeil der grote mogendheden te
controleren, werd tijdens de Geneefse
conferentie van juli 1955 door presi
dent Eisenhower aan een evenzeer
verrukte als sceptische wereld ter
overdenking voorgezet.
Het bleek dat de Russen er niet
veel voor voelden en de wereld vroeg
zich af of de idee van fotografische
luchtverkenning praktisch uitvoer
baar was, en betwijfelde bovendien of
van grote hoogte genomen foto's in
derdaad alle geheimen van het bewa-
peningspeil zouden openbaren.
Fantastisch!
Wat fotografische luchtverken
ning vermag, dat willen de Ameri
kanen met hun tentoonstelling
„Open skies for peace" bewij
zen. En er is slechts één kwalifi
catie mogelykfantastisch, haast
ongelooflik. ais de feiten niet be-
bevinden, ja, zelfs wat voor soorten
wasgoed er aan een uaslyn in de ach
tertuin van een bepaald huls hangen.
Vliegbases, vanuit de lucht gefoto
grafeerd geven al hun geheimen prijs.
Experts kunnen precies nagaan hoe
groot hun capaciteit is. wat voor soort
vliegtuigen er van de startbanen kun
nen opstijgen, en waar zich onder
grondse brandstoftanks of werkplaat
sen bevinden.
Concentraties van legereenheden,
voertuigen en zware wapens blijven
niet verborgen, ook a! zijn ze geca
moufleerd. Men gebruikt een speciaal
soort film, die het in alle natuurlijk
groen aanwezige chlorofyl in rood
doet uitkomen. Zyn er evenwel takken
van de bomen gerukt en over tanks
n komen zij op de film
:n. Met behulp van ste-
trumenten kunnen ge
sten nauwkeurig de
icuvels. huizen, schoor
stenen, standbeelden, kortom, de
hoogte van alle driedimensionale ob
jecten bepalen.
De Italiaanse luchtmacht heeft be-
i wat luchtverkenning vermag:
in één uur tyds heeft één straalvlieg
tuig de hele oppervlakte van Italië,
van .Sicilië tot de Povlakte, op de film-
band vastgelegd. De Verenigde Staten
zyn met hun oppervlakte van 8 mil
joen km2 242 zo groot al» Nederland,
Sowjet-Rosland is. met een opper
vlakte van 22.3tm.OOD km2, 655 zo
groot. Doch ook deze enorme gebieden
kunnen binnen enkele dagen tot In
hun verste uithoeken gefotografeerd
worden!
Inderdaad: fotografische luchtver
kenning kan een machtig wapen in
dienst van de vrede zijn indien de
grote mogendheden dit middel slechts
willen aanvaarden.
wezen, wat er zoal bereikt kan
worden.
Bekijkt U eena bijgaande foto.
U ziet een reliëfkaart van de Ver
enigde Staten, en daarop een
strook, zich uitstrekkend van Los
Angeles tot New York. 4400 km
lang en 790 km breed. Deze strook
kan door één enkele straalbom-
menwerper, vliegend op een hoog
te vhn 13.000 meter, in minder
dan vier uur tjjds gefotografserd
worden. Het vliegtuig is „bewa
pend' met 7 continu-werkende ca-
mera's, die het voorbijtrekkende
landschap vanuit verschillende
hoeken fotograferen en op een I
filmband vastleggen.
Een geschoold analist kan uit de al-
du» verkregen foto's allerlei belang
rijke gegevens concluderen: het aan
tal huizen van een stad, aard, omvang
j en capaciteit van haar spoorwegem- j
placement?», door hoeveel straatlan-
taarn» zy bjj nacht verlinkt wordt:
