J. H. van Dale, een autodidact
NIEUWS UIT ZEELAND
WALCHEREN
KLMffl
hit de ETHER
Chefarine
c
3
WOENSDAG 30 JANUARI 1957
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MIDDELBURG
Nieuwe straatnamen
In verband met de afsluiting van
de Breeweg te Middelburg moet de
omschrijving in de stratenlijst van de
Zeeuwse hoofdstad gewijzigd worden.
De Koudekerkseweg wordt thans in
twee gedeelten gesneden, die in ver
band met het uitbreidingsplan niet
meer in elkaar overgaan. Ook moet
door het uitbreidingsplan de afschei
ding PoelendaelewegKoudekerkse
weg opnieuw vastgesteld worden.
De Breeweg zal thans lopen van een
punt achter perceel Langevielesingel
38 A tot de grens der gemeente; de
Koudekerkseweg loopt thans van Do-
res Rij k e rsstra at/B a n cker tp lein tot de
grens der gemeente (Abeelseweg); de
Poelendaeleweg loopt van Nieuwe Vlis-
singseweg/Vlissingsesingel tot Dorus
Rijkersstraat/Banckertp'lein; de Ter
Hogestraat van Banckertplein/Konin-
ginnelaan tot Koudekerkseweg en het
complex maycretewoningen achter de
Breeweg met de toegang vanaf de
Langevielesingel zal in het vervolg 't
Zanddorp heten.
De laan van de Veerseweg tot de
Sportlaan zal de naam krijgen van
Nassaulaan, terwijl het gedeelte voor
het pleintje tussen de Prinses Beatrix-
straat en de Koningin Julianastraat de
Driehoek zal genoemd worden. De
Meidoornlaan van Noordsingel tot
Nassaulaan zal in het vervolg Sport
laan heten.
Van onze adverteerders.
Reclame-studio De Ruyter
opende nieuwe af deling
Maandagmiddag is de nieuwe zaak
van de Middelburgse allround recla
mestudio De Ruyter, die gevestigd Is
in het pand Gortstraat 2426 en te
vens een belangrijke uitbreiding be
tekende voor deze etalage, en recla
mestudio, geopend. Zoals bekend,
had de heer De Ruyter reeds een re
clamestudio in het pand Gortstraat
22, terwijl op nummer 28 een opslag
ruimte ingericht was. Deze nieuwe
verkoop-etalagematerialenafdeling
had niet efficiënter ingericht kunnen
worden. Dit is niet alleen het oordeel
van de heer De Ruyter zelf, maar
van vooraanstaande economen in
Zeeland en in Nederland.
Inderdaad is de nieuwe afdeling
van de allround reclamestudio de
enige in Zeeland ingesteld op
economisch werken. Het uitstekend
voor zijn taak berekende personeel
heeft met de heer De Ruyter de be
schikking gekregen over de aller
nieuwste machines en apparaten,
waarmee een belangrijke arbeidsbe
sparing verkregen wordt. Zo is er
een vergrotingsapparaat, waarmee
men bijvoorbeeld folders alleen maar
hoeft na te schilderen zonder me
ten, tekenen enz. Verder is er een
figuurzaagmachine voor massare
clame, die letterlijk alles zaagt en
liefst twaalf figuren tegelijk inplaats
van één. Een ingenieus stukje mate
riaal is de schakelmachine, dié
zaagt, slijpt en boort naar wille
keur.
Iets geheel aparts zijn de rijdende
werktafels en de rijdende gereed
schapsborden, aan de ene zijde voor
houtbewerking en aan de andere
voor metaalbewerking. Eenzelfde
bord is er ook voor de verfwaren.
DONDERDAG 31 JANUARI.
HILVERSUM I. 402 m 746 kc/s. 7.00
VARA. 7.50 VPRO. 8.00 AVRO. 20.00—24.00
Nationaal programma.
VARA: 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nws.
8.15 Gram. 9.00 Gym. voor de vrouw. 9.10
Vqor de vrouw. 9.15 Gram. 9.35 Waterst.
9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 10.50 Voor
de kleuters. 11.00 Kookpraatjé. 11.15 Zang
en plano. 11.43 Een film-genie, caus. 12.00
Orgel en zang. 12.25 In 't spionnetje. 12.30
Land- en tulnbouwmeded. 12.33 Westln-
dlsch ork. 12.50 Uit het bedrijfsleven,
caus. 13.00 Nws. 13.15 Meded. of gram.
13.20 Theaterork. en soliste. 13.55 Koer
sen 14.00 „Marie Antoinette", hoorspel.
14.45 Jiddische liederen. 15.15 Voor de
zieken. 16.00 Gram. 16.15 Voordr. 16.30
Gram 16.40 Jazzmuz. 17.00 Voor de jeugd.
17.45 Regerlngsultz.: Nedtrland en de we
reld: mr. w. F M. Albers: „Interna
tionale tcehnlsche hulp aan tot ontwik
keling te brengen gebieden". 18.00 Nws
18.15 Radiojourn. 18.25 Lichte muz. 18.55
Gesproken brief uit Londen. 19.00 Voor
de kinderen. 19.05 Piano, gitaar en bas.
19.25 Fanfare ork. 19.45 Voor de jeugd.
Nationaal programma: 20.00 Nws. 20.05
„Een genouehsame ende vermaerde scho-
le ofte universiteit, klankb.^20.20 Vraag-
gesprekjes en gram. 21.00 Gevar. progr.
22.20 Sociologie, caus, 22.30 Studentenork
23.00 Nws. 23.15 Gram. 23.50—24.00 Dagslui
ting.
HILVERSUM II. 298 m 1007 kc/s. 7.00
KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 14.00 NCRV.
20.0024.00 Nationaal programma.
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.45 Morgen
gebed en Ut. kal. 8.00 Nws.- en weer-
ber. 8.15 Gram 8.50 Voor de huisvrouw
9.40 Schoolradio. NCRV: 10.00 Gram. 10,30
Morgendienst. KRO: 11.00 Voor de zie
ken. 11.45 Gram. 12,00 Angelus. 12.03 ln-
str. octet. 12.25 Voor de boeren. 12.35
Land- en tulnbouwmeded 12.38 Lichte
hiuz. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws, en
kath. nws. 13.20 Piano en bariton, 13.45
Gram. NCRV: 14.00 Metropole ork. en kl.
koor. n.45 Voor de vrouw. 15.15 Dubbel
kwart. 15.30 Gram. 16.00 Bijbeloverden
king. 16.30 Cello en piano. 17.00 Voor de
d Uf. 17,30 Gram- l7-*° Beursber. 17 45
Radlophilharm. ork. 18.45 Leger des
Hells-kwaruer. 19.00 Nws. en weerber
19. 0 Gram. 19.20 Sociaal perspectief
ï,3° Ver2- Progr. 19.55 Geen eigen
mmSespr- Na"onaal programma:
20.00—24.00 Zie Hilversum 1.
TELF.VISIEPROGRAMM.
VPRO: 20.00 Nationaal programma: H.
K H. prinses Beatrix is jaar.
2U.05 JoUrn. en weeroverz. 20.20 Ge
sprek aan de schrijftafel. 20.30 Voordr.
mime en zang. 21.00 pauze 21.05 Ontmoe
ting met de jazz, documentair progr.
Voorts verkoopt de heer De Ruyter
ook ruw materiaal, waarmee de
klanten naar eigen inzicht de zaak
kunnen inrichting. Het behoeft geen
betoog, dat vele zakenrelaties en be
kenden voor deze derde uitbreiding
in drie jaar belangstelling toonden.
Legaat Hervormde Gemeente
Uit de nalatenschap vap mevrouw
Langebeeke-Louwerse is door de
kerkvoogdij van de hervormde ge
meente van Middelburg een legaat
ontvangen groot f 500.
Leden der DrentsOverijsels—
Gelderse vereniging bijeen
In café-restaurant „Wöhler" te
Middelburg hield de DrentsOver
ijselsGelderse vereniging een bijeen
komst. De avond werd geopend door
de heer H. J. Ikkink, die erop wees,
dat het ledental der vereniging zeer
zeker nog voor uitbreiding vatbaar is.
Op boeiende wijze vertelde hij daarna
over een vakantiereis naar Zwitser
land. Aan de hand van een groot aan
tal kleurendia's gaf hij de aanwezigen
indrukken mee van dit prachtige land.
Vooral de opnamen van het meer van
Lugano en omgeving waren buiten
gewoon geslaagd. Tot slot bleef men
nog enige tijd gezellig bijeen voor een
dansje.
Examen
Voor het examen typiste van de
Teniging van leraren „Groote",
dat te Vlissingen werd gehouden,
slaagde mej. M. R. Wattel te Middel
burg.
Motorrijder gleed uit
De motorrijder H. P. uit Middelburg
is zondagavond bijna in aanraking ge
komen met de motorrijder J. v. uit
Bergen op Zoom, die hij op de Ant
werpsestraat aldaar passeerde. V. ver
anderde plotseling van richting met
het gevolg, dat P. door krachtig rem
men met moeite een aanrijding met
een wielrijder kon voorkomen. P.
kwam daarna op het gladde wegdek
te vallen. De politie heeft na het on
derzoek tegen V. proces-verbaal op
gemaakt.
WESTKAPELLE
Westkappels Dameskoor gaf
geslaagde uitvoering
Dezer dagen heeft het Westkappels
Dameskoor onder leiding van haar di
rigent Piet de Rooij een uitvoering
gegeven in het verenigingsgebouw
„Herrijst" te Westkapelle. Medewer
king aan dit zangprogramma verleen
den de heren J. J. den Haan, fluit; J.
van Rooij en, sopraansax; J. Cijsouw,
altsax en P. Minderhoud, tenorsax.
Met „Blijf bij mij Heer" van W. H.
Monk in een bewerking van J. van
Meurs, werd het verzorgde program
ma geopend. Na het „Wiegelied" van
Franz Schubert werd een „Italiaanse
serenade" van M. C. v. d. Roovert
door de dames op voortreffelijke wij
ze uitgevoerd. Een hoogtepunt in het
programma betekende o.a. „Im
Frühling" van Bargiel. Een uitste
kende vertolking gaf het koor tenslot-
van het „Landliedenkoor" uit de
opera „Die verkaufte Braut" van F.
Smetana. Na de pauze voerde de per
soneelsvereniging van de n.v. stoom
tram Walcheren het blijspel in drie
bedrijven „De Distel" ten tonele. De
voorzitter van het „Westkappels Da
meskoor" dankte na afloop alle me
dewerkenden. De bijeenkomst werd
met een bal besloten.
OOSTKAPELLE
Ontspanningsavond
L.J.G. en Z.P.M.
De afdelingen Oostkapelle, Seroos*
kerke en omstreken van de Z.P.M. en
L.J.G. gaven zaterdagavond hun
jaarlijkse ontspanningsavond in het
verenigingsgebouw te Oostkapelle.
De voorzitter, de heer J. Poppe Kzn.,
kon een overvolle zaal welkom heten.
Opgevoerd werd het toneelspel in
vier bedrijven „De kwetsbare plek"
van C. HanstraVos De regie was
in handen van de E. WedtsDe
Swart. Deze opvoering wordt in fe
bruari te Grijpskerke en Seroosker-
ke herhaald.
In vaste dienst bij P.P.T.
De heer W. Dekker in Vrouwen
polder, sinds 1948 hulpbesteller bij de
P.T.T. is in vaste dienst aangesteld,
met standplaats Oostkapelle.
(Advertentie)
Vier middelen die
betrouwbaar zijn!
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar en doen wonderen I
De vier geneesmiddelert Van Chefarine
„4" worden in de hele wereld op grote
schaal gebruikt. Ze hebben hun volkomen
betrouwbaarheid wel reer afdoende be
wezen. Stuk voor stuk hebben zij mil-
iioenen mensen baat gebracht. Tezamen
in één tablet verenigd werken zij nóg beter
en helpen vaak waar andere middelen
(alen. Chefarine „4" is een middel tegen
pijnen en griep, dat Uw vertrouwen in
derdaad waard is. m
Tegen pijnen en griep. Geschikt voor de gevoeligste mosg.
«ran! die wordt beschermd door hel bestanddeel (helorox
Algemene vergadering C.F.A.
De algemene vergadering van de
Chr. Fllmactie (C.P.A.) zal op 30
maart a.s. in „Esplanade" te Utrecht
worden gehóuden, onder leiding van
de heer G. H. Hoek te Hilversum
Het hoofdbestuurslid, de heer J. Hu-
ser te Middelburg, is o.m. aan de
beurt van aftreden.
O.- EN W.-SOUBURG
Souburgse zangvereniging
concerteerde
In de concertzaal „De Zwaan" te
Souburg concerteerde zaterdagavond
de gemengde zangvereniging „Uit
spanning Door Inspanning onder
leiding van haar dirigent Ab Lich
tendahl. De voorzitter van de vereni
ging, de heer B. Reijerse, heette in
zijn openingswoord in het bijzonder
welkom de ere-voorzitter, burge
meester A. H. S. Stemerding en diens
echtgenote. Aanwezig waren voorts
vele afgevaardigden van zusterver
enigingen. Het programma werd ge
opend met een speels lenteliedje van
Hendrik Altink onder dc titel „Len-
te's ontwaken". De gebruikelijke ner
vositeit bij de dames en heren zan
gers en zangeressen bij een openings
nummer speelde mogelijk ook „U.
DJ." parten. „Het liedeken van Ro
zemarijn" van Jos de Klerk werd dan
ook met meer overtuiging gezongen.
Het programma werd voortgezet
met „Het Russische Vesperkoor' van
D. Bortnianski en ,3eati Mortui" van
Felix Mendelssohn, waarbij evenwel
bleek, dat de mannenstemmen niet
altijd even correct waren. Na „Ne
derland" van J. P. j. Wierts speelde
dirigent Ab Lichtendahl op uitnemen
de wijze enkele kleine pianowerkjes
van Goedicke, Pantchenko en May-
kapar. Na dit solistisch optreden
bleek de vele bezoekers, dat er in
„Uitspanning Door Inspanning" ook
f:oede solisten zijn. De heer C. Ver-
regt zong namelijk de bassolo in
„Die zwölf Rauber" in een bewer
king van H. A. Steen. De uitvoering
hiervan vormde een hoogtepunt van
de avond. Na een drietal zangnum
mers van Felix Mendelssohn werd
tenslotte de wals „Frühlingsstimmen"
van Johan Strauss ten gehore ge
bracht. De voorzitter van de zang
vereniging dankte vervolgens de le
den van „Uitspanning Door Inspan
ning" voor het gebodene en in hot
bijzonder Ab Lichtendahl voor zijn
gewaardeerde leiding.
Ter gelegenheid van haar vijfen
twintigjarig jubileum als lid van de
zangvereniging overhandigde de heer
Reijerse hierna aan mevrouw J. J.
Vertregt—Schipper een schilderij,
waarbij opgemerkt dient te worden,
dat de jubilaresse van haar jubileum
in het geheel niet op de hoogte was.
Na de pauze voerden een vijftal le
den de klucht in twee bedrijven „O,
die mannen" van G. Mielke ten tonele.
Een gezellig bal met medewerking
van het Clavioline Ensemble besloot
de avond.
VROUWENPOLDER
A.R. Kiesvereniging
Op de vergadering in Vrouwenpol
der van de a.-r. kiesvereniging, o.l.v.
de heer W. Maas, sprak, na afdoe
ning der huishoudelijke zaken, bur
gemeester A de Kam over velerlei
uit de gemeentehuishouding. Het was
een zeër interessante lezing Een ge
animeerde bespreking volgde hierna.
RITTHEM
Kom der gemeente heeft nu
nieuwe straatverlichting
De kom in de gemeente Ritthem
heeft thans een nieuwe straatver
lichting gekregen, welke geheel aan
de tegenwoordige eisen is aangepast.
De lichtmasten van 4% meter hoog
te met gewone gloeilampen van 100
Watt zijn op een paar uitzonderin
gen na, welke konden worden ver
bouwd. vervangen door nieuwe sta
len lichtmasten van 6 meter hoogte,
voorzien van H.P.L-lampen van 80
Watt. Tevens is het aantal lichtpun
ten in de kom bijna verdubbeld. De
H.P.L.-lampen, hebben het voordeel,
dat ze bij lager stroomverbruik dan
de gloeilampen meer dan tweemaal
zoveel licht geven. Bovendien is de
levensduur van deze lampen drie
maal zo lang als van de gewone
gloeilamp. Ook in de Zuid-Watering
straat wordt nog een lichtpunt bijge
plaatst. De verlichting buiten de
kom blijft echter gehandhaafd met
gewone lampen van 100 Watt.
NW.- EN ST.-JOOSLAND
Jonge Kerkdag op Walcheren
zondag 10 februari a.s.
De classicale commissie van de
(hervormde) Jonge Kerk op Walche
ren, heeft evenals in november 1955,
een Jonge Kerkdag voor Walcheren
op het programma staan en wel op
zondag 10 februari a.s. te Nieuw- en
St.-Joosland.
De Jonge Kerkdag zal beginnen
met een dienst in de hervormde kerk
te Nieuw- en St.-Joosland, waarin de
plaatselijke predikant, ds. A. van
Haarlem zal voorgaan. In het nieu
we verenigingsgebouw zal vervol
gens koffie worden gedronken.
Voorts zal er discussie zijn. Om 3
uur spreekt ds. Durks'tra van 't
Zand over zijn ervaringen tijdens zijn
recent bezoek aan Nieuw-Guinea.
Om 4 uur volgt een nabespreking.
Om 6 uur is er broodmaaltijd, waar
na de toogdag om 7 uur zal worden
gesloten.
SlNT-LAURENS
Vergadering N.C.V.B.
In de maandelijkse vergadering van
de afdeling Sint-Laurens van de
NCVB onder leiding van mevrouw D.
H. Baas-Kemp, sprak mevrouw N.
Verschoor-van der Vlis te Vlissingen
over „Een boek voor uw kind". Op 21
februari a.s. wordt de jaarvergadering
gehouden.
VLISSINGEN
Examen
Voor het examen typiste, afgeno
men door de nationale "vereniging van
leraren in stenografie „Groote"
slaagde mej. G. Meerman te Vlissin
gen.
DOMBURG
Uilvoering „Apollo"
Onder leiding van de directeur, de
heer A. L. O. Wallenburg, gaf de mu-
A r.nlIn" in Tram.
„Apollo'
jaarlijkse
Voor de pauze braent „Apollo"
in „Tram
uitvoering.
aantal muzieknummers ten gehore.
De leden der aan „Apollo" verbon
den toneelgroep voerden daarna het
toneelspel „Wiener Melange" op,
hetgeen op een vlotte wijze geschied
de. Onder de ruim 350 belangstellen
den bevonden zich o.a. de burge
meester van Domburg, mr. W. J. E.
Crommelin en zijn echtgenote. Ver
der hadden verschillende ouden van
dagen met een vrijkaart een plaatsje
in de zaal gevonden. De voorzitter
van „Apollo de heer W. Brand,
sprak een slotwoord.
O.- EN W.-SOUBURG
Christelijke jongensclub „Samuël"
Dezer dagen herdacht de christe
lijke jongensclub „Samuël" te Sou
burg "het 40-jarig bestaan. Tesamen
met ouders, donateurs en enkele
oud-leiders werd genoten van enkele
toneelstukjes, die door de leden wer
den opgevoerd. Een fluitclubje zorg
de voor de muzikale omlijsting. Ds.
Van Duyne sprak een slotwoord.
Scheepvaartberichten
Vlissingen aangekomen op 26 Januari:
Deni, Oostende. 27 januari: Angeja.
Twente, Diana V, alle Antwerpen. Caltex
Nederland. Rotterdam. 28 Januari: Key
ser. Antwerpen. Tromp, Oostende.
Vlissingen vertrokken op 28 Januari:
Angeja, Futham. Twente, Londen, Diana
V, Londen. Keyser. Caen. 29 januari:
Tromp, Blyfch.
Gepasseerd naar Antwerpen op 26 Janua
ri: Oleum. Rotterdam. Rijnkeik, Kaap
stad. Jato, Zee/Gent. 27 januari: Albion.
Cardiff. Ariës, New Port Mon. Sporu,
Rotterdam. Ameland, Londen. Beekber
gen. Huil/Gent. Elda, Londen. Molenkerk,
Bremen. Keyser, Zee. Antje. Kings Lynn.
Evertsen, New Port. Heemraadslngel,
Lelth. Abbekerk. Bremen. Aardenburgh.
Rotterdam. 28 januari: Frisla, Par. Pyg
malion, Ponce. Schiedijk, New York.
Gramsbergen, Port Talbot. Aurora, Zee.
Januari: Bloemgracht, Amsterdam.
Oleum, Rotterdam.
Gepasseerd van Antwerpen op 26 Janua
ri: Thaletas, Rotterdam. Bernina, Kopen
hagen. Herman Buisman, Bristol. Wit-
marsum, Houston. Statenlaan. Whiteha
ven. Globe, Halmstadt. 27 Januari: Cana
da. Kopenhagen. Betty. Swansea. Arends-
dtjk, Rotterdam. Rex. Korsor. Astra. Lon
den. Oleum. Rotterdam. Import. Rotter
dam. Alioth. Rotterdam. Leendert B. Ge-
1. Aldabi, Hamburg. Esma. Rotter
dam. Esso Amsterdam, Venezuela. Ivoor
kust. Amsterdam. Westpolder, Oporto. 28
Januari: Hado. Ipswich. Westereems. Fo-
■ey. Aardenburgh. Stockholm. 29 janua-
i: Elda. Greenwich. Odile R„ Kings
Lynn. Rljnkerk, Amsterdam. Pygmalion.
Amsterdam
Taalkundige en
historicus
De nieuwe openbare lagere school
te Oost- en West-Souburg krijgt
de naam van „J. H. van Dale-
school"; de eerste openbare school
zal „Pieter Louwerse-school" he
ten. Beide personen zjjn onderwy-
zers geweest. Dat P. Louwerse
nauw met Souburg is verbonden,
is vrij algemeen bekend. Zjjn borst
beeld op het OranjepJein is een blij
vende herinnering aan hem.
J. H. van Dale heeft heel zijn
leven te Sluis doorgebracht. Door
door B. J. DE MEId
zijn geleerdheid en zijn publikaties
op taalkundig en historisch gebied
is hij voor het nageslacht van gro
te betekenis.
Door bovengenoemde naamge
ving meende het gemeentebestuur
van Souburg deze Zeeuw te blijven
eren, ook buiten zijn geboorte
plaats.
In heel Nederland Is Vat» Dale's
woordenboek der Nederlandse taal
bekend, maar voor de meeste ge
bruikers is Van Dale een onbekend
persoon. Daarom geven wij hierby
een korte levensbeschouwing 1
hem.
Johan Hendrik van Dale werd 15
februari 1828 te Sluis geboren. Zijn
ouders, Abraham van Dale en Pieter-
nella du Bois, behoorden tot de „ge
wone" burgerstand.
In zijn jeugd was Johan vaak ziek.
Als hij daarom huisarrest had, greep
hi; naar boeken; want lezen was zrjn
liefste bezigheid Het gezegde „Wie
leest baat zijn geest", was op hem
van toepassing. Door zijn lüst tot stu
die, daarbij een vlug begrip en een uit
nemend geheugen hebbende. Vergaar
de hy in zijn ionge jaren reeds veel
kennis.
Zijn begeerte was onderwijzer te
worden. Op 16-jarige leeftijd behaalde
hij de vierde rang en stond hij in Sluis
voor dc klas. Twee jaar later behaal
de h« de derde rang om weer twee
iaar later de akte Frans te behalen.
Ja korte tijd waarnemend hoofdon
derwijzer in Hoofdplaat te zijn ge
weest, werd hij onderwijzer aan de
school ta Oostburg.
In 1850 behaalde hij de tweede rang
als onderwijzer, welke rang niet vele
onderwijzers hadden. Toen de hoofd
onderwijzer P. Meesters te Sluis in
1854 was overleden werd J. H. van
Dale zijn opvolger, waardoor hg zijn
vurige wens zag vervuld
Ondertussen had hij de hoogste^ na
melijk de eerste rang als onderwijzer
behaald. Slechts zeer weinige onder
wijzers hadden die akte In de zak.
In 1859 slaagde uij' voor wiskunde,
In 1860 voor Engels, in 1861 voor
hoogduitB. in 1862 voor natuurkunde
en in 1863 voor landbouwkunde.
Steeds slaagde hg met de hoogste lof.
Hij had een bijzondere liefde voor
geschiedenis, inzonderheid van
zijn geboortestad Sluis, zodat hij
in 18o5 do.jr het gemeentebestuur
benoemd weij tot archivaris.
Buiten zijn echoolwerkzaamhe-
den en znn andere studie onder
zocht hij net archief. Als zodanig,
heeft hij schatten voor de historie
t archief. Als zodanig
Burgerlijke stand
MIDDELBURG.
Bevallen: J. Joosse— De Hollander, d.;
C. A. M. Borst—Aernout, z.; E. H. Bults
—De Pauw, c.; E. M. Brandsen—Groos-
man, z.; J, LuitwielerGrootjans, z.; A.
Pijlman—Mol, z.; J. van Soelen—De Pun-
der, d.; I. B. Reekers—Potvlieger, d.: M.
J. van Hoorn—Schouls, z.
Ondertrouwd: 3. van der Be!, 28 J. en
J. M. Bos, 27 j.; J. E. Huijgens, 35 J. en
J. S Hamelink. 32 j.
Getrouwd: J. van Rijssel, 22 J. en C.
Schejjbeier, 19 j.
Overleden: D. Coppoolse, 71 geh. m.
N. A. Koster; 3. Bosschaart, 85 J.. wede.
P. A. Eifl; J. Polderman, 62 j.. geh. m.
P." M. van Poortvliet; F. J. van Noort,
64 j„ geh. met C J. Deurloo; D. J. Fre-
lier, 74 j., geh. met N. C. Schout; J.
Huijsman, 77 wedn. 3. Sanderse; P.
Schunselaar, 52 J., geh. met M. A. M.
Geeraard; D. Gans, 83 J., geh. met S. P.
Maas.
RAAD ZOUTELANDE
Vijftal bezwaren tegen
streekplan Walcheren.
De raad van de gemeente Zoute-
lande heeft in haar vergadering van
maandagavond onder voorzitterschap
van burgemeester D. Kodde een vyf-
tal bezwaren kenbaar gemaakt tegen
het streekplan Walcheren. De bezwa
ren zijn: de beheersgrens is niet
nauwkeurig vast te stellen; de raad
wir deze graag op grotere schaal heb
ben. In de tweede plaats is er in Zou-
telande slechts één plaats aangewezen
voor het inrichten van een kampeer
terrein; dit zal volgens de raad een
monopolistische positie geven aan de
eigenaar. In de derde plaats wordt er
geen mogelijkheid gelaten om te kam
peren in vaste kampeergeiegenheden,
alleen maar In tenten of caravans.
Ten vierde is er geen terrein aange
wezen voor vaste kampeer hutten, ten
vijfde is er geen terrein aangewezen
voor de bouw van zomerwoningen of
'bungalows, waaraan grote behoefte
bestaat.
Wat betreft de aankoop van eigen
dommen besloot de raad grond aan te
kopen van mevrouw de weduwe Kop-
an-Kodde voor f 2382. Van de heer
Leynse werd een woon- en winkel
huis, een smederij, showroom en bij
gebouwen aangekocht voor t 83.353.
In de verordening van de straatbelas
ting werden enkele wijzigingen aan
gebracht. Voorts besloot de raad aan
de heer H. Melis 286 vierkante meter
grond te verkopen, gelegen aan de
oostzijde van de Zuidstraat voor f 7.50
per vierkante meter. De heer J. Rie-
mens (c.h.) stelde voor. een clausule
op te nemen, dat op verkoop van der
gelijke stukken grond een verplich
ting rust. dat binnen twee jaar tot
bebouwing moet worden overgegaan.
In verband met het ophalen van
huisvuil, dat in de toekomst door de
gemeente Wissingen ter hand geno
men z3l worden, en gezien de lange
levertijd, besloot de raad nu reeds 250
uniforme huisvuilemmers te bestellen.
Besloten werd de overdracht van de
woningwetwoningen Noordstraat 5
en 7a te doen zrin ingegaan 1 lanuari
1957. ^De bezoldiging van de wethou
ders werd op voorstel van Ged. Staten
herzien.
en voor de oude Nederlandse taal
aan het licht gebracht. Zijn on
derzoeking beperkte zich niet tot
Sluis maar strekte zich uit tot
de rijke geschiedenis van geheel
westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen.
Het kon niet anders of met zijn
zwak lichaam moest zijn gezondheid
er onder lijden. Niettegenstaande zgn
beste vrienden em aanraadden zich
meer In acht te nemen, bleef hij stu
déren. Hy kon het eenvoudig niet la
ten.
Op 14 november 1850 was hij op 22-
jarige leeftijd gehuwd met Maria Ja-
coba Moens, met wie hij ruim 21 Jaar
verbonden is geweest. Hij heeft meni-
g bijdrage geleverd in de Taalgids
en in de Taal- en Letterkunde. Zijn
taalboekje voor de lagere school en
kwekelingen is vaak herdrukt.
Hij werd 'n paar malen uitgeno
digd om als medewerker op tc tre
den aan 'n woordenboek der Ne
derlandse taaL Later heeft hij dit
veelomvattend werk alleen ter
hand genomen. Jammer dat hy
de uitgave van zijn Nieuw Woor
denboek der Nederlandse taal
niet geheel heeft mogen beleven.
Hij heeft zi|n werk wel afge
maakt. maar niet geheel In druk
gezien.
Nog altijd geldt zijn woordenboek
als gezaghebbend. Daar de Ne
derlandse taal een levende taal Is
en er dus geregelde nieuwe woor
den worden gevormd, terwyi
oudere vervallen werd later een
redactie gevormd, waarvan thans
dr. C. Kruytkamp de leider I*.
Het woordenboek ls zodanig In om
vang toegenomen, dar men spreekt
vai de dikke Van Dale. De prijs ervan
bedraagt dan ook f 47.50. Door 2i1n
woordenboek vooral heeft Van Dale
zich een onsterfelijke naam verwor
ven.
Behalve een groot taalgeleerde was
hii ook een befaamd historicus
Samen met H. Q. Janssen, predi
kant te Slnt-Anna ter Muiden. «rhreef
hij in zes delen ..Bijdragen tot de oud
heidkunde en geschiedenis van
ZeeUwsch-Vlaanderer." Met nog an
deren verzorgde hii 6 jaargangen van
het jaarboekje .Cadsandria", dat de
geschiedenis van het Land van Cad-
zand behandelt. Zijn vele grote ver
diensten werden beloond met het lid
maatschap van verscheidene genoot
schappen, zoals van het Zeeuws Ge
nootschap vap Wetenschappen het
Historisch Genootschap te Utrecht,
het Friese genootschap van geschled-
oudheid en taalkunde en van de Maat-
schannh van Nederlandse Letterkun
de Vérder nog van verscheidene Bel
gische genootschappen op taal- en let
terkundig gebied
Van Dale Is niet aan een gewone
ziekte gestorven, maar aan de pok
ken Ziin toch reedc zwak lichaam kon
de ziekte niet weerstaan zodat hii op
zondag 39 mei 3872 overleed, rog
maar 44 jaar oud diep betreurd door
ztin weduwe, kinderen en allen, die
hem gekend hadden.
Een commissie uit Sluis plaatste op
ztin graf een monument, versierd met
per en lauwerkrans Het opschrift
luidt: „Hier rust J. H van Dale,
heofdonderwtj-.er en archivaris te
Sluis, aldaar geb. 35 Febr 3828 en
gest. 39 Mei 3872 Ongericht door zijn
vrienden."
Als voortdurende herinnering .:-n
Van Dale is door het gemeentebestuur
van Sluis de openbare school aldaar
de „Van Da!e"-school genoemd. Dit
voorbeeld Is door de gemeente Oost
en West-Sonhurg gevolgd door de
tweede openbare school, die 1 februari
a-s. geopend wordt, de „J. H. van Dn-
lesehool" te noemen. Niet alleen Sluis
kan trots op hem zijn. maar ook wes
telijk Zeeuwsch-Vla'anderen en geheel
Zeeland.
