Maurice Chevalier werd in korte
tijd de Napoleon van het chanson
In 1824 maakte men de eerste
pop die mama kon zeggen
Ballograf
NAAR EUROPESE CONVENTIE
VOOR SOCIALE ZEKERHEID
PHILIPS,Infraphil'
MR. J. R. H. VAN SCHAIK OP
31 JANUARI 75 JAAR
Waar zijn onze schepen?
ZATERDAG 26 JANUARI 1957
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ACHTENZEST1GJ ARIGE TREEDT WEER OP
Sentimentaliteit paart zich aan
nuchterheid in zijn optreden
„Het valt niet te ontkennen, dat niet de openingszitting van het
parlement, maar het opnieuw optreden van Maurice Chevalier de ge
beurtenis van de week in Parys is", zo schreef een Frans weekblad,
toen de grote Maurice zijn voorstellingen in het Paryse „Alhambra"
begon. Nadat hij reeds éénmaal met 55 symbolische avonden zijn vijf
envijftig jarig beroepsjubileum gevierd had en „voorlopig" definitief
afscheid van het publiek genomen had, treedt de onverwoestbare acht
enzestiger nu in het huis op, waar hij als twaalfjarig lid van de
claque een paar sous verdiende.
Met roem overladen keert Mau
rice op zijn uitgangspunt terug,
wordt hij mede-eigenaar van de
bühne en geeft hij deze amuse
mentsgelegenheid van de Parijze-
naars zyn naam. Met welgevallen
en vergenoegd op zijn succesvolle
en alleszins geslaagde loopbaan te
rugziend, zingt hij: „Le gars de
Ménilmontant est bougrement con
tent, pour ses soixante-huit ans..."
(De knaap van Ménilmontant
verdraaid blij om zijn achtenzestig
jaren) en de tweeduizend vijf hon
derd toeschouwers juichen hun
favoriet toe.
Weliswaar zijn de meesten van de
ze, die geduldig urenlang in de rij
voor een loket staan om een plaats
te bemachtigen arbeiders, hande
laars, ambtenaren en bedienden
met hun held mee opgegroeid, zon
der echter zijn jeugdige monterheid
bewaard te hebben en zij zoeken bij
hem een beetje melancholisch de ver
dofte glans van hun jeugdherinnerin
gen, zo schrijft Werner Bökenkamp
in de „Frankfurter Allgemeine Zex-
tung". Men neemt echter ook de jon
geren mee, opdat zij hem toch ook
nog éénmaal meegemaakt hebben.
Zijn uiterlijk is nauwelijks veran
derd, met zijn hemelsblauwe smo
king en zijn beroemde strohoed. Hoe
wel er nu rimpels in zijn voorhoofd
gekomen zijn, straalt hij nog steeds
van enthousiasme, glimlacht hij on
deugend en goed gehumeurd en ver
breidt hij sympathie, iets, wat het
publiek nog nooit heeft kunnen weer
staan.
Maurice Chevalier is de lol in per
soon en zijn chansons, als „Valenti
ne" of „Ma pomme", die hij opnieuw
door de zalen laat klinken, zijn. weer
treffend door die vreemde samengang
van sentimentaliteit en nuchterheid.
Men bewondert hem en hoopt niet,
dat hij spoedig zijn laatste lauwe
ren zal oogsten.
De Belle époque
En lauweren heeft hij geoogst! De
loopbaan van het negende kind van
eenvoudige ouders is sprookjesach
tig. bijna een filmverhaal. Opge
groeid in de goot van een overbe
volkte straat in de arbeiderswijk
Ménilmontant, moest de kleine Mau
rice on zijn tiende jaar als leerjongen
voor tien stuivers per dag werken.
En het volk waardeert in hem ook
die eigenschappen, de bedachtzame
eerzucht, de hardnekkigheid, de vlijt,
de spaarzaamheid en het gezonde
menselijke verstand, die hem op zo'n
hoog voetstuk geplaatst hebben.
„Ik reik liever te hoog naar boven
en krijg daarbij een stijve hals, dan
dat ik een bochel krijg, omdat ik
mijn hoofd te dicht bij de grond
houd" merkt Chevalier op en hij
toont daarmee tegelijk, dat de apho-
ristische geest tot in de muzieknal-
len doorgedrongen is.
Niemand had kunnen veronderstel
len, dat deze jongeman, bijna zonder
schoolopleiding en zonder stem (te
genwoordig is het voor een tophit
zanger een erezaak, om het zo te zeg-
5en, om geen stem te hebben), eens
e Napoleon van het chanson zou
worden, gelukkiger dan Bonaparte,
daar hij geen Waterloo meegemaakt
heeft. De vruchtbare bodem, waarop
hij zijn gaven ontwikkelen kon, was-
het Parijs van de „belle époque", die
„goeie ouwe tijd", toen Parijs vol
was van levenslust met geestrijke en
boertige dubbelzinnigheden en met
de concertcafeetjes die destijds even
Advertentie
BALLPOINTS
zeqcj-ts
dal
IMF. PAPIER EN BOEK AMSTERDAM
talrijk waren als nu de bioscopen. In
een dergelijk café verdiende de 16-
jarige Maurice zijn eerste centen.
Hij deed eenvoudig de toen be
wierookte chansongroten na, maar
zijn beminnelijkheid verwierf hij
daardoor, dat zijn kleine gestalte
en zijn tere jeugdigheid in zo een
verbluffende tegenstelling tot de
door hem gezongen wulpse en
dubbelzinnige schlagers stonden.
Toen hij dan een welgebouwde
jongeman geworden was, met glad
geschoren lcin, met zijn spreek
woordelijke goede humeur, viel hij
zonder enige moeite in de smaak
van de meisjes en Christiné, een
operettencomponist schreef voor
hem de succesvolle schlager „De
vrolijke jongen".
Mistinguet
De geluksdag voor Maurice was
zijn kennismaking met Mistinguet.
Op zekere dag introduceerde een
vriend hem in de loge van Mistin
guet, ze keek een beetje wantrou
wend naar hem en sprak toen: „Nu,
kleine man, jij komt er wel, omdat je
zo'n leuk klein bekkie hebt". Na
enige tijd verving de „kleine man"
de partner van Mistinguet in de „Fo
lies Bergères" en danste met haar de
gedenkwaardige „Valse Renversan-
te"
Met zijn traditionele glimlachde
strohoed en (via een tape-recorder)
de stem van de beroemde Maurice
Chevalier gaf een marionet van de
befaamde „Piccöli" van Vittorio Po-
drecca een show-opvoering van
Maurice's oude succesnummers. Na
geslaagde imitatie feliciteert Mauri
ce Chevalier enthousiast zijn kleine
dubbelganger.
Nadat ze allebei op het toneel
stoelen, tafels en kasten omvergewor
pen hadden, walsten ze voortdansend
op een canapé en rolden zich tenslot
te onder donderend applaus in een
tapijt. Zo begon het eerste van de
tien jaar beroeps- en menselijke sa
menwerking. „Hij was de enige man
in mijn leven", verklaart Mistinguet
enigszins euphemistisch in haar me
moires en Maurice telegrafeerde haar
nog kort voor haar dood uit Las Ve
gas: „Geheel en al bij je". Tegen
woordig staan beiden zij aan zij, on
sterfelijk gemaakt in het museum
Grévin, de Parijse wassenbeelden
verzameling.
GRONDBEGINSELEN GOEDGEKEURD
Hinderpalen op sociaal
gebied zullen verdwijnen
(Advertentie)
Verwondingen...? Philips „Infraphil" weer fit
PHILIPS „Infraphil" zo gemakkelijk in uw gezin.
met dieptewerking
Dit infrarood beslra-
lingsapparaat kan ook
met succes worden ge
bruikt bij spierreuma-l
tick, spit, verwondin
gen, steenpuisten, ver
koudheid, winterhan
den en -voeten.
De ministers van sociale zaken, resp.
hun plaatsvervangers, van de zes lan
den der Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal zijn het ln een don
derdag te Luxemburg gehouden bij
eenkomst eens geworden over de
grondbeginselen van een ontwerp
voor een Europese conventie voor so
ciale zekerheid voor migrerende ar
beiders. De bijzondere raad van mi
nisters der E.G.K.S. zal het resultaat
van hun besprekingen in zijn bijeen
komst van 7 februari a.s. bestuderen.
Op basis van het bereikte beginsel
akkoord zullen deskundigen van het
internationale arbeidsbureau een ge
detailleerd ontwerp uitwerken, dat
uiterlijk 17 februari fas. gereed zal
zijn. Dit ontwerp zal vervolgens wor
den bestudeerd door een commissie
van deskundigen van de zes regerin
gen, die 25 februari haar werkzaam
heden zal beginnen. Het definitieve
ontwerp, dat op deze wijze tot stand
komt, zal tenslotte ter goedkeuring
worden voorgelegd aan de bijzondere
raad van ministers in een bijeen
komst, die zal worden bijgewoond
door de ministers van sociale zaken.
De voornaamste bepalingen van de
donderdag goedgekeurde ontwerp-
coaiventie hebben betrekking op de
verdeling tussen het land, waar de
arbeider werkt en het land, waar zijn
gezin woont, van de lasten, voort
vloeiende uit de kinderbijslag en der
gelijke gezinsbijslagen, zomede van de
lasten der overige sociale voorzienin
gen en van uitkeringen in geval van
werkloosheid. De kinderbijslag en der
gelijke gezinsbijslagen zullen uitslui
tend ten laste komen van het land,
waar de arbeider werkt. Zij zullen
niet hoger zijn dan de tarieven, die
gelden in het land, waar het gezin
van de arbeider woont.
De werkloosheidsuitkeringen zul
len in het algemeen gelden voor al
le migrerende arbeiders, maar op
het ogenblik van de ondertekening
der conventie kan iedere regering
verklaren, dat zij de uitkeringen
wenst te beperken tot bepaalde ar
beiders, Een werkloze, die het land
verlaat, waar hij zijn laatste werk-
Ongeluk met Firefly van
marine motor ontplofte
Het voorlopig onderzoek naar het
ongeval met een firefly opleidings
vliegtuig van de marineluchtvaart-
dienst op 21 december 1956 voor de
kust nabij Scheveningen, waarbij twee
militairen der zeemacht het leven ver
loren, heeft aan het licht gebracht,
dat in de motor van het vliegtuig tij
dens de vlucht door nog niet opgehel
derde oorzaak brand is ontstaan,
waardoor een ontploffing is veroor
zaakt.
De vlieger is vermoedelijk bij de
ontploffing dodelijk gewond, zodat hij
geen noodlanding kon uitvoeren.
De mede inzittende, die waarschijn
lijk reeds bij de ontploffing bewuste
loos was geraakt, is verdronken.
kring heeft gehad, zal gedurende
een uiteenlopende tijd, die echter
minstens verscheidene maanden
duurt, voor de werkloosheidsuit
kering in aanmerking blijven ko-
.men.
De ontworpen conventie, waaraan
reeds sedert juli 1954 wordt gewerkt,
zal alle loontrekkers omvatten en niet
alleen de mijnwerkers en de arbeiders
der staalindustrie. Zij zal gelden voor
alle soorten sociale voorzieningen en
haar doel is de hinderpalen op het ge
bied der sociale voorzieningen weg te
nemen, die een vrije circulatie van de
arbeidskrachten belemmeren.
STAATSMAN VAN ALLURE
Minister Van Staat en
lid Raad van State.
(Van onze parlementaire redacteur.)
Wie getuige Is geweest van de
rust, de waardighéi den de correct
heid, waarmee ae bekwame magi
straat mr. J. R. H. van Schaik de
vergaderingen van de Tweede Ka
mer der Sfaten-Generaal leidde; wie
zich herinnert de gewichtige func
ties, waarin deze bestuurder ons land
heeft gediend en wie bekend is met
de hoge onderscheidingen, die hem
deswege ten deel zijn gevallen, weet,
dat Nederland in mr. Van Schaik
een staatsman bezit van uitzonder
lijke kwaliteiten. Op 31 januari
wordt hij 75 jaar, een alleszins ver
diende gelegenheid om nog eens zijn
vele verdiensten te schetsen.
Op 31 januari werd Josephus Hen-
dricus van Schaik in Breda geboren.
Hij bezocht het gymnasium is 's-Her-
togenbosch en studeerde rechtswe
tenschappen aan de rijksuniversiteit
in Utrecht, waar hij in 1905 tot doc
tor in de rechtswetenschappen pro
moveerde op proefschrift „De over
heid tegenover de artikelen 1401 en
volgende van het Burgerlijk Wet
boek. Die artikelen handelen over de
onrechtmatige daad.
Daarna vestigde hij zich van
1905 tot 1919 als advocaat en pro
cureur eerst in Arnhem, vervolgens
in Den Haag.
Van 1917 tot 1933 en van 1937 tot
1948 was hij lid van de Tweede Ka
mer voor de r.-k. bevolkingsgroep,
het laatst voor de K.V.P.
Mr. Van Schalk was een kundig
lid, op wiens oordeel men hoge prijs
stelde. In 1929 riep men hem tot het
voorzitterschap van dit hoge staats
college. Hij bleef het tot 1933, tot
zijn aftreden. Toen hij in 1937 op
nieuw zijn intrede in de Tweede Ka
mer deed, benoemde de koningin hem
op voordracht van de Kamer onmid
dellijk opnieuw tot voorzitter. De
Tweede Kamer heeft ln hem een
voortreffelijke president gehad.
Van 1933 tot 1937 was hij mi
nister van Justitie in het tweede
en in het derde kabinet-Colijn.
Dat was de reden van de onder
breking gedurende deze vier jaar
van zijn Kamerlidmaatschap. In
1948 bedankte hij als lid van de
Tweede Kamer wegens zijn be
noeming tot minister zonder por
tefeuille in het kabinet-Drees-Van
Schaik, waarvan hij zelf de for
mateur was. Hij bekleedde dit
ambt tot 15 maart 1951. Op die
datum trad het kabinet namelijk
af. De "fractie van de V.V.D. in
de Tweede Kamer zegde het mi
nisterie het vertrouwen op, waar
na de liberale minister van Bui-
Mr. J. R. H. van Schaik.
tenlandse Zaken, mr. D. U. Stik
ker, besloot ontslag aan te vra
gen. Daardoor wera aan het ka
binet de vier-partijengrondslag
ontnomen.
Mr. Van Schaik heeft in 1951
als formateur geprobeerd een
nieuw kabinet samen te stellen,
doch hij slaagde niet en gaf op 16
februari zijn opdracht terug.
HOGE ONDERSCHEIDINGEN
Zeer eervol voor hem was, dat hij
als onderscheiding voor de gewich
tige aan ons land bewezen diensten
met ingang van 15 maart 1951 tot
minister van staat benoemd werd.
Kort daarna, op 1 juni 1951, kreeg
hij bovendien zitting in de Raad van
State.
Zijn bemoeiingen met de West
hebben hem voorts bekendheid ver
schaft. Hij heeft enige bezoeken aan
Suriname en de Nederlandse Antil
len gebracht en wel in verband met
de zogenaamde eilandenregeling en
tér voorbereiding van de Ronde Ta
fel Conferentie met de West, waar
op de nieuwe verhouding van de
Overzeese Rijksdelen tot Nederland
zou worden vastgesteld. Hij was
verder algemeen adviseur van de Ne
derlandse delegatie op de conferentie
van Nederland, Suriname en de Ne
derlandse Antillen, die in 1954 over
het statuut voor het koninkrijk is ge
houden.
Op maatschappelijk gebied heeft
mr. Van Schaik verscheidene functie»
vervuld. Hij was om er enkele te
noemen voorzitter-curator van de
r.-k. universiteit in Nijmegen. Tot
1933 was hij lid en voorzitter van
het centraal college voor de reclas
sering en de psychopathenzorg. Hij
is voorzitter van de Tabakcommissie,
voorzitter van het. college van toe
zicht, bedoeld in artikel 119 van de
Ziektewet en van 1932 tot 1933 voor
zitter van de Miinraad geweest.
Voorts heeft hij deel uitgemaakt van
de commissie ter voorbereiding van
Ampenan 24 te Halifax.
Aagtekerk 23 280 m. o. v. Ascension,
Aalsdijk 23 te New York.
Aardijk 23 te Colombo.
Adina 23 v. Leixoes n. Dover.
Albireo 23 v. Calcutta te Rotterdam.
Almkerk 23 te Barcelona.
Alnaü 23 v. Las Palmas.
Afliphacca 22 te B. Aires.
Alpherat 23 te Santos.
Amstetkade 23 60 m. w. v. Ouessant.
Andijk 23 v. Rotterdam n. New Orleans.
Ajrendskerk 24 te Port Elisabeth.
Arkeldfjk 22 300 m. z.o. v. St.-Helena.
Altje Ray S. 23 630 m. w. v. de Scillies.
Averdijk 22 v. Antwerpen.
Bali 22 te Makassar.
Banda 23 450 m. w.n.w. v. Walvisbaai.
Bloemfontein 23 550 m. n.o. v. Las Palmas
Bussum 23 230 m. w.z.w. v. Kaap Vincent.
Caltex „The Hague" 24 Turkse eil. n.
Corpus Christi.
Caltex „Pemis" 23 135 m. o.z.o. v. Kreta.
Colette 23 40 m. z.w. Noord-Hinder.
Congokust 22 te Monrovia.
Dalerdijk 24 te San Francisco.
Delft 22 te La Guaira.
Delfshaven 24 te Marseille.
Drente 22 te Belawan.
KLEINE GESCHIEDENIS VAN HET SPEELGOED
Paarden op wieltjes bestonden al
in het oude Griekenland
„Men hield ons, kinderen, meer dan tot nu toe thuis en probeerde
ons op allerlei manieren bezig te houden en te vermaken. Voor dat
doel had men het door grootmoeder aan ons vermaakte poppenspel
weer opgesteld en zó ingericht, dat de toeschouwers in mijn kamertje
zaten, en de spelende kinderen en leidende volwassenen in een klein
zijkamertje", zo vertelt Goethe uit zijn jeugd. En niet minder goed
zorgde de moeder van Goethe later voor haar kleinkinderen, die ze
elk jaar bonbons, en Frankforter snoepjes maar vooral ook speel
goed stuurde opdat ze zich op de lange winteravonden zouden
kunnen amuseren.
Toen echter in 1793 bij het einde
van de Franse revolutie kleine guil
lotines als kinderspeelgoed aan de
markt kwamen, schreef ze haar zoon
een boze brief: „In géén geval koop
ik zo'n infame moordmachine! Als ik
de overheid was, dan zou ik de ma
kers daarvan in het schandblok vast
zetten en dat speelgoed door de beul
in het openbaar laten verbranden! De
jeugd met zó iets te laten spelen! Hun
moord en bloedvergieten als speel
goed in handen geven! Nee daar
loe ik niet aan mee!" In 1829 kwa
men de eerste speelgoedtreinen uit
Engeland: een model van de locomo
tief van Stephenson met kolentender
en wagons op bontbedrukt karton.
Een exemplaar van zo'n trein is nog
in het Goethemuseum te vinden. En
gelse vereerders stuurden het de dich
ter voor zijn kleinkinderen.
De eerste mechanische sensatie in
de speelgoedindustrie was in 1824 een
pop, die „mama" kon zeggen. De uit
vinder ervan was de in wenen wonen
de Malzel, een vriend van Beethoven,
die ook de metronoom heeft uitgevon
den. De speelgoedindustrie in Neuren
berg begon jnmiddellijk met de ver
vaardiging van mechanisch speelgoed
en al omstreeks 1840 was er blikken
speelgoed, dat opgewonden kon wor
den.
Van het begin af aan werkte de
.speelgoedindustrie met nagemaakte
dieren. Oorspronkelijk paarden, koei
en en schapen. Bij de schapenkudde
hoorde de herder, bij het paard de rui
ter en ook de stallen het huis, het
weiland, het hele dorp.
Zo werd de wereld van het kin-
derspeelgoedland gebouwd.
Paarden op wieltjes bestonden al
in het oude Griekenland en pop
pen uit klei met beweegbare le
dematen waren dat bewezen
de opgravingen te Pompeii al
omstreeks het begin van de jaar
telling bekend. Maar nóg twee
duizend jaar ouder is waar
schijnlijk het speelgoedvrouwtje
in het Leidse museum, dat een
oude korenmolen bedient.
Sedert de 12e eeuw bestonden er in
Duitsland poppen, die door middel
van touwtjes bewogen konden worden
en in een poppenspel, zoals Goethe
dat nog kende, werden gebruikt. Ge
heimzinnig was de Chinese pop die,
op de trede van een trap staande, zich
met gebogen armen naar voren boog,
de handen op een lagere tree zette,
en koppetje duikelend op de lagere
tree terechtkwam en zo de nele
trap naar beneden. Dat was mógelijk,
omdat zich in de pop een bulzen-
systeem met kwikzilver bevond,
waarin het kwik zich langzaam ver-
laatste, zodat het zwaartepunt van
et poppetje steeds werd verlegd.
Molens en andere machines werden
door middel van het zogenaamde
zand rad gedraaid. Dat was een in het
speelgoed verborgen scheprad, waar
op uit 'n trechter droog zand vloeide.
Grotere kinderen speelden ook graag
met de magneet, waarmee schepen,
zwanen, ganzen en eenden over het
water getrokken konden worden. Ook
bouwdozen waren zeer geliefd, om
dat men er iets mee kan „doen". Veel
aftrek vond ook al het speelgoed, dat
geluid maakte, zoals ook nu nog klei
ne kinderen bijvoorbeeld graag met
een bromtol spelen. In 1903 begon de
fabrikant Richard Steiff uit Würtem-
berg met de vervaardiging van kleine
pluche beertjes met beweegbare lede
maten, die ook in het buitenland veel
werden gekocht. De Amerikanen
noemden dit speelgoed, naar hun pre
sident Theodoor Roosevelt, die een
hartstochtelijk berenjager was, Ted
dybeer een naam, die het nog
steeds draagt.
Dezelfde Richard Steiff, die in 1923
naar Amerika trok en daar tien jaar
later stierf, bracht ook de autoped
voor kinderen aan de markt
En wanneer men zoekt naar de
uitvinder van de helicoptère. dan
vindt men die op een in 1560 ge-
Esso „Amsterdam" 24 te Antwerpen.
Esso „Den Haag" 23 200 m. n. v. Dakar.
Esso „Nederland" 23 1600 m. n. v. Aruba.
Fedala 23 v. Djibouti n. Haifa.
Gaasterland 25 te Paranagua.
Gaasterkcrk 24 eil. Majorca n. Genua.
Groote Beer 25 te Halifax.
Gulneekust 22 v. A'dam te Lobito.
Heëmskerk 23 v. Genua n. St.-Vlncent.
Haulerwijk 23 6 m. o.t.z. v. Dover.
Houtman 23 v. Hongkong n. Singapore.
Ivoorkust 24 v. L. Havre n. Antwerpen.
Japaar KRL 22 te Makassar.
J. v. Oldenbarnevelt 23 v. Las Palmas.
Kabylia 23 v. San Lorenzo n. New York.
Katelysia 25 540 m. n.w. v. Puerto Rico.
Kenia 24 v. Mena al Ahmadi n. Geelong.
Kermia 23 v. Holtenao te Rotterdam.
Kinderdijk 23 v. Rotterdam n. Boston.
Korenia 23 950 m. z.w. v. Azoren.
Korovina 24 v. Singapore n. Lyttleton.
Kota Baroe 24 te Bombay.
Kryptos 24 v. Perth Amboy n.
Bajogrande.
Langkoeas 23 te Dakar.
Lekhaven 23 te Santos.
Lekkerkerk 24 te Bahrein.
Lieve Vrouwekerk 23 v. Antwerpen.
Loul Lantz 23 155 m. z. v. Las Palma».
Lombok 22 te San Francisco.
Maashaven 23 85 m. o.n.o. St.-Pauls Rock»
Maaslloyd 23 700 m. z.t.o. v. Las Palmas.
Mijdrecht 24 te Ras Tanura.
Molenkerk 24 v. Hamburg te Bremen.
Nestor 23 v. Aruba.
Ouwerkerk p. 22 Dakar.
Parkhaven 24 v. Bahia Blanca te B. Aires
Peperkust p. 24 Las Palmas n.
Antwerpen.
Pr. Fr. Willem 23 v. Rotterdam n.
Bremen.
Reyniersz. 23 v. Makassar n. Soerabaya.
Saroena 23 te Djakarta.
Stad Alkmaar 23 sio m. w.z.w. v.
Bermuda.
Straat Soenda 240 R. de Janeiro n.
Santos.
Telamon 23 320 m. n.w. Finlsterre.
Tabinta 24 te Umm Said.
Tjiluwah 22 te Djakarta.
Van Noort 23 te Se ma rang.
Weltevreden 23 v. Hamburg n. Hampton
Roads.
Willem Ruys 23 450 m. n.n.o. v.
St.-Helena.
f Advertentie)
minimum
HAZETFABRIEKEN TE ZEVENBERGEN
maakt schildern van Pieter
Brueghel, dat zich in het kunst
historisch museum in Wenen be
vindt. Daar staat namelqk een
ronde tol op, waaruit een stokje
steekt. En aan dat stokje bevin
den zich op verschillende hoogte
vier vleugels. Een touwtje, aat
door een gaatje tot binnen in de
tol loopt en om de stok gewonden
kon worden, werd zo snel afge
trokken. dat de tol begon te
draaien. De vleugels aan het
loodrechte stokje werkten als
een propeller en de tol schoot als
een vliegtuig de lucht in!