PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Ook rebellie in Zuid-Sumatra;
Borneo en Celebes in beweging
Ruiming Suezkanaa)
gisteren begonnen
De ontwikkeling van het Wester scheldebekken
BILl
TWEE KINDEREN GEDOOD EN
TWEE ZWAARGEWONDEN
199e jaargang - no. 306
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 82 cent per
week; t (J.50 p. kw.; fr. p.p. t 6.75
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 28 dec. 1956
ADVERTENTIEPRIJS 23 cent per
mm. Min lm. p. advertentie t 4.—.
fng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentlea (max. 6 regel»)
23 cent p. regel met een minimum
van f 1.—. „Brieven of adre»
bureau v. d. blad" 23 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureau's: Vlissingen, Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 546 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Nieuwstraat 43. telef. 20; Terneuzen, Brouwerijstr. 2; Zlerlkzee. N. Bogerdstr. 24. telef. 26.
NOG VIJF DAGEN VOOR ALISASTROAMIDJOJO?
Opstand in Noord-Sumatra zou
onderdrukt zijn
De gouverneur van Zuid-Sumatra heeft donderdag bekendgemaakt,
dat het provinciaal bestuur de staatsinkomsten uit belastingen en
in- en uitvoerrechten van de centrale regering heeft overgenomen.
Ongeveer tweederde van Indonesië's inkomsten in buitenlandse de
viezen zijn afkomstig uit dit rijke oliegebied. Er wordt melding ge
maakt van „ongebruikelijke en verdachte activiteit van het leger op
Celebes en Borneo. Radio-Djakarta heeft bekendgemaakt, dat kolonel
Ginting het commando van het eerste militaire territorium (Noord
en Midden-Sumatra) heeft overgenomen van kolonel Simbolon en de
betrekkingen met Djakarta heeft hersteld. In sommige kringen vreest
men, dat dit ingrijpen toch nog tot bloedige acties zon kunnen leiden.
Twiifel ^et hiitiatief hiervoor door het par-
lement zou moeten worden genomen,
anders zou het niet anders zijn dan
een staatsgreep
De voorzitter van de grote Masjoe-
mi-partij zocht Hatta gisteren op om
met hem over een mogelijk premier
schap te praten.
De financiële maatregel van Zuid-
Sumatra is volgens de gouverneur
genomen voor de uitvoering van de
wederopbouwplannen. Djakarta ver
waarloosde die volkomen.
Overste Ginting zou erin geslaagd
zijn radio-Medan weer in handen te
krijgen.
Waarnemers waren geneigd eni
ge twijfel te laten bestaan ten
aanzien van de mededelingen
over de contra-actie van Gi-ntiing,
die steeds een vurig aanhanger
van Simbolon is geweest. Poli
tieke kringen in Djakarta noem
den de maatregel vain Zuid-Su
matra een nieuwe zware slag
voor het kabinet-Ali Sastroamid-
Jojo. Deze kringen gaven het ka
binet maximaal nog vijf dagen.
Donderdag laat deden in Dja
karta geruchten de ronde dat in
Zuid-Sumatra eveneens de macht
geheel in eigen hand zou zijn
genomen.
Hatta favoriet
Amerikaanse autoriteiten hielden
het gisteren op de spoedige totstand
koming van een zakenkabinet onder
leiding van dr. Mohammed Hatta.
Hatta zelf verklaarde gisteren, dat de
huidige noodtoestand de vorming van
een sterke regering noodzakelijk
maakt. Hij pleitte voor een presiden
tieel kabinet, maar waarschuwde, dat
Bijna twee ton van „Goed Zo"
voor hulp aan Hongaren
Tijdens de uitzending van de „ster
avond" heeft de heer G. H. Hoek,
programmaleider van de N.C.R.V.,
namens deze omroepvereniging aan
de penningmeester van het Nationaal
Comité Hulpverlening Hongaarse
volk, mr. Kernkamp, een cheque
overhandigd met de opbrengst van de
eerste drie weken der radio-actie
„Operatie Goed Zo", die was omge
schakeld ten bate van het Hongaarse
vluchtelingenkind. Deze cheque was
groot f 196.352,33. Door dit bedrag, zo
deelde mr. Kernkamp in zijn dank
woord mede, is giiro 999 de vier mil
joen gulden met ruim f70.000 over
schreden.
De heer Hoek deelde voorts mede,
dat de totale opbrengst van „Goed
Zo" gedurende de eerste zes weken
f 502.320,27 is, zodat reeds ruim drie
ton bijeen is voor het oorspronkelijke
doel: de door kinderverlamming en
andere ziekten getroffen kinderen.
Hij durfde de totale opbrengst van
24 weken dezer „Operatie Goed Zo"
op ruim anderhalf miljoen gulden te
schatten.
In opdracht van de commissie voor
de feestviering van het 350-jarig be
staan van de Amerikaanse staat Vir
ginia zijn drie schepengetrouwe ko
pieën van de schepen waarmee de
Jamestown Settlers" in 1607 de At
lantische Oceaan zijn overgestoken,
gebouwd op een werf in West-Nor
folk. Op de foto ziet men drie trom
petspelers in 17e eeuwse dracht naar
oud gebruik de kerstviering op de
scheepswerf, waar de schepen zijn
gebouwd, inluiden. De boten „Susan
Constant", „Godspeed" en Discove-
ry" zijn op de achtergrond zichtbaar.
Peha verwerpt de Engelse
voorstellen voor Cyprus.
De Cyprische ondergrondse bewe
ging „Peka" heeft donderdag 'n „pro
clamatie" uitgevaardigd waarin ver
klaard wordt, dat de Britse voorstel
len voor een Cyprische grondwet in de
„vuilnisbak" geworpen moeten wor
den. Geen Cyprioot ls bereid zelfs
maar een blik te werpen op de grond
wetsvoorstellen, die niet voorzien in
zelfbeschikkingsrecht, aldus de Peka.
(Men gelooft, dat de Peka een politie
ke afdeling van de Grieks-Cyprische
verzetsbeweging Eöka is).
Het antwoord van de Cyprioten op
de Britse voorstellen moet luiden:
geen onderhandelingen zonder aarts-
bisschop Makarios, die naar Cyprus j
moet terugkeren, geen grondwet kan
aanvaardbaar zijn zonder het zelf
beschikkingsrecht, er kan geen rege
ling bereikt worden zolang sir. John
Harding gouverneur is, aldus de Peka.
Naar United Press verneemt, is de
Peruaanse V.N.-diplomaat Victor Be-
launde druk bezig met plannen voor
een Grieks-Brits-Turkse conferentie
ter definitieve oplossing van de kwes-
tie-Cyprus. Bijzonderheden zijn nog
niet bekend. Belaunde is voorzitter
van de politieke commissie der Ver.
Naties.
De V.N.-opzichter over de opruimingswerkzaamheden heeft gisteren ver
klaard, dat de bergingswerkzaamheden, waaraan door Nederlandse en
Deense, maar ook door Franse en Britse bergingsvaartuigen zal worden
deelgenomen, dezelfde dag «en aanvang zou nemen. Wegens het mijnenge
vaar zal het accent bij de werkzaamheden liggen op het zuidelijk deel van
het kanaal.
Geen olie voor Westen,
zolang Gaza bezet is.
Hammarskjöld, de secretaris-gene
raal van de V.N. heeft laten weten
dat hij op verzoek van Engeland een
onderzoek zal instellen naar het lot
van de ontvoerde Britse luitenant
Moorhouse, die naar Nasser zelf toe
gaf vermoord is.
Israël heeft de Verenigde Staten
verzocht een einde te maken aan
de voortdurende activiteit van
Egyptische zelfmoordcommando's
op het gebied van Israël. Een Isra
ëlisch oorlogsschip is gisteren aan
gekomen in de haven va.n Eilath
aan de Golf van Akaba (Rode
Zee). De eilanden van waaraf de
Egyptenaren met kanonnen de
toegang tot deze haven voorheen
verhinderden zijn tijdens het offen
sief door de Israëli's veroverd.
Israël verwacht veel van de haven
Eilath.
De Arabische landen zullen het
Westen geen olie leveren, zolang
Egypte niet geheel is ontruimd, aldus
is namens de Arabische Liga mee
gedeeld. Men doelt hierbij op de
streek van Gaza, die nog in Israëli
sche handen is. Syrië heeft geweigerd
de oliebuisleidingen te laten herstel
len voor de Israëli's uit dit gebied
weggetrokken zijn.
Egypte, Saoedie-Arabië en Syrië
zouden zich garant gesteld hebben
Jordanië jaarlijks 30 miljoen dollar
te leveren, als het de verdragen met
Engeland verbreekt. Engeland stelde
tot nu toe jaarlijks een even groot be
drag ter beschikking van Jordanië.
In Zwitserse Alpen: zes doden
in kerstweekend.
In de Zwitserse alpen zijn tijdens
het kerstweekeinde zes personen om
het leven gekomen.
Op de hellingen van de Mont Blanc
wordt nog gezocht naar een bekende
Italiaanse alpinist, die sinds twee da
gen wordt vermist. Deze alpinist,
Walter Bonatti, die deel uitmaakte
van de Italiaanse Himalaya-expeditie,
welke de K-2-bergtop beklom, is ver
moedelijk in een sneeuwstorm ge
raakt, toen hij een poging deed de top
van de Mont Blanc te bereiken langs
de moeilqke „Polre'-helling. Hg was
Minister over salaris
verhoging hogere
ambtenaren
Het is de minister niet ontgaan dat,
zoals altijd het geval is bij een salaris
verhoging die geen algemeen karak
ter draagt, ook in verband met het
voornemen der regering de salarissen
van de hogere rijksambtenaren met
uitzondering van enkele groepen) te
verhogen onrust is ontstaan in de
kringen van dc functionarissen, die
niet in de verhoging delen.
Dit antwoordt minister Struycken
op schriftelijke vragen van het Twee
de-Kamerlid de heer Smallenbroek.
De minister antwoordt voorts bevesti
gend op de vraag of hij zou willen
bevorderen, dat geen uitvoering
wordt gegeven aan het voornemen
der regering, voordat de Kamer, even
tueel bij de behandeling van de be
groting van binnenlandse zaken, be
zitsvorming en publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie, gelegenheid heeft
gehad zich hieromtrent uit te spreken.
Zondagsrijverbod: eind
nog niet in zicht
Ofschoon voldoende tankers op de
wereldzeeën aanwezig zijn, is de aan
voer van aardolie uit de verschillen
de windstreken der wereld naar Rot
terdam nog niet zodanig dat de daar
aanwezige raffinaderijen op volledige
capaciteit kunnen werken.
Naar schatting werken deze raffi
naderijen op slechts 90 percent van
hun totale vermogen, zodat ook de
voorziening van Nederland en ande
re Westeuropese landen nog niet toe
reikend kan worden geacht. De in
Nederland beschikbare rafflnage-ca-
paciteit zou ruim vier maal de Ne
derlandse behoeften kunnen dekken,
ware het niet dat ongeveer 70 per
cent van de eindproduktie op con
tract geëxporteerd moet worden naar
nabuurlanden. Het ziet er dan ook
nog niet naar uit, dat in Nederland
het zondagsrijverbod kan worden op
geheven. Dit wordt, zo verneemt het
A.N.P., dan ook niet in regerings
kringen overwogen.
Woensdag is hef. beeld van de
ontwerper van het Suezkanaal,
de Fransman Ferdinand de
H Lesseps, dat by de havenin-
H gang van Port Said stond op-
gesteld, verwijderd. Nadat het
|e beeld, na een mislukte opblaas-
H poging achterover was ge-
tuimeldf zwermde een juichen-
de menigte om de sokkel, waar s
=1 tot voor kort het standbeeld n
H van De Lesseps had gestaan en
waar mettertijd een Egyptisch H
vrijheidsbeeld zal verrijzen, m
llllllHlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllf
Abdoelgani minister af als
bewijzen zijn overgelegd.
Het Indonesische kabinet heeft don
derdag bekendgemaakt, dat het be
sloten heeft om de zaak tegen minis
ter Roeslan Abdulgani voor te leggen
aan het Hooggerechtshof, nadat nog
aanvullende gegevens zullen zijn ver
kregen.
In het communique van de regering
wordt gezegd, dat zij geen aanleiding
ziet voor vervolging van minister Ab
doelgani met betrekking tot de be
weerde corruptie, waarnaar in sep
tember jongstleden door een speciale
ministeriële commissie een onderzoek
werd ingesteld. Doch gebleken is, dat
er een andere zaak is, waariu de mi
nister van buitenlandse zaken betrok
ken is, namelijk overtreding van de
deviezenbepalingen.
Volgens het communique heeft mi
nister Abdoelgani zich bereid ver
klaard tot ontheffing uit zijn ambt,
zodra de bewijsstukken aan de procu
reur-generaal zullen zijn overgelegd.
ERNSTIG VERKEERSONGEVAL BIJ UTRECHT
Auto vloog tegen bus
Een botsing tussen een personen
auto en een autobus van de Neder
landse Buurtspoorwegen op de rijks
weg UtrechtZeist heeft donderdag
avond het leven geëist van twee kin
deren, terwijl de bestuurder van de
personenauto, de 48-jarige G. J. Dek
kers, directeur van de Internationale
Industrie Ontwikkeling te Utrecht,
alsmede een ander kind in levensge
vaarlijke toestand naar ziekenhuizen
in Utrecht zijn vervoerd.
Djakarta bevordert
„ketterjagers"
Zes politieambtenaren, wier na
speuringen leidden tot de arrestatie
van een aantal Nederalnders op grond
van subversieve activiteit, werden
donderdag tijdens een plechtigheid op
het bureau van de staatspolitie in
Djakarta bevorderd.
Hun bevordering was een „uiting
van waardering voor hun diensten bij
het opsporen van de subversieve be
wegingen onder leiding van wijlen
Leon Jungschlager en de vroegere
kapitein van 't K.N.I.L., H. Schmidt."
HET HAVENBEKKEN aan de Wes-
terschelde kan slechts tot ontwikke
ling worden gebracht, wanneer de
overheid de aldaar aanwezige natuur
lijke vestigingsfactoren stimuleert. Er
mag niet worden vertrouwd op een
„natuurlijke ontwikkeling", maar er
mag evenmin dwang worden uitge
oefend. Want wanneer men slechts
rekening houdt met een „natuurlijke
ontwikkeling", dan zal een onderont
wikkeld gebied nimmer tot ontplooi
ing komen, en wanneer men dwang
zou uitoefenen, dan zou men aldus te
sterk ingrijpen in het subtiele net
werk van het economisch leven. Tot
deze conclusie komt de directeur van
het E.T.I. voor Zeeland, drs. M. C.
Verburg, in een uitvoerige studie in
het pas-verschenen Tijdschrift voor
economische en sociale geografie.
Als uitgangspunt van zijn beschou
wing neemt de schrijver het verband
tussen de vestigingsfactoren van de
belangrijkste welvaartsbronnen en
het migratieverschijnsel, zoals dit al
vele tientallen jaren geleden leidde
tot een onevenwichtige bevolkings-
spreidiing in West-Europa. Een studie
van de standplaatsfactoren, aangeven
de waarom bepaalde bronnen op de
ene plaats rijkelijk en op de andere
spaarzaam of niet zijn vertegenwoor
digd, kan angeven waar zonder ol
met hulp van de overheid in die sprei
ding een verbetering kan optreden.
De auteur ziet hierin de specifieke
E.T.I.-taak, evenals de planologische
taak die „naar een esthetisch en
doelmatig verantwoorde besteding
van de ter beschikking staande ruim
te" streeft een partiële technische
taak. Bij voorbaat hebben geen van
beide voorrang; deze voorrang dient
langs democratische weg door Gede
puteerde Staten te worden bepaald.
Wat dit betreft heeft de Werkgroep
Deltazaken Zeeland een nieuwe regi
me geschapen, daar voorheen meest
al de planologie coördineerde.
Een uitvoerige beschouwing over
de oorzaken van de grote bloei van
het deltagebied van de 13e eeuw tot
de 19e eeuw, toen het op een kruis
punt van wereldwegen lag, leidt tot
het inzicht in de oorzaken van het
diepe verval in de 19e eeuw. Waar
de Zeeuwse economie in het eerste
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
Niet dwingen, wèl
stimuleren!
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllll
tijdvak im vele geledingen werd be
vrucht. door het wereldcontact, gaf
de vorige eeuw een afkappen van
deze contacten te zien, zodat die eco
nomie sterke autarke. zichzelf bedrui
pende tendenzen ging vertonen. Be
halve de landbouw was Zeeland toen
niet opgenomen in de groeiende in
ternationale arbeidsverdeling. Zo ver
dwenen de beroemde Zeeuwse choco
ladefabrieken naar de Hollandse be
volkingscentra. Aan de hand van
theoretische modellen wordt dit ver
schijnsel door de schrijver geanaly
seerd.
Dc opkomst der fabrieken deed
de prijzen dalen, waardoor de
transportkosten naar en van Zee
land relatief te zwaar gingen
drukken. Bovendien werden nu
massa's grondstoffen verbruikt,
die door de grote hoeveelheden
afval beter direct in de grote
centra dan indirect via Zeeland
daarheen konden worden aange
voerd. De lage lonen in deze pro
vincie kregen door de mechani
satie minder betekenis en ten
slotte oefenden de grote steden
een magnetisch „agglomeratie"
effect uit. Door dit alles ver
dwenen hier zelfs de verzorgen
de ambachten als brouwerijen,
korenmolens, stijfselfabriekjes,
leerlooierijen, meestoven enz.
Verbetering
In de personenauto, bestuurd door
de heer D., bevonden zich zijn twee
zoontjes, de 9-jarige Peter en de 10-
jarige Marius Dekkers en een vriend
je, de 9-jar:ge Jan Gerard Knotnerus
uit Zeist. Door tot nu toe onbekende
oorzaak vloog de auto, die uit de
richting Zeist kwam, plotseling op een
uit tegengestelde richting komende
N.B.M.-bus op. De gevolgen waren
verschrikkelijk. De 9-jarige Peter was
op slag dood, terwijl zijn broertje tij
dens het vervoer naar het ziekenhuis
in Utrecht overleed. De heer D. werd
in zorgwekkende toestand naar het
stads- en academisch ziekenhuis te
Utrecht vervoerd. Voor zijn leven
wordt gevreesd. De 9-jarige J. G.
Knotnerus werd eveneens levensge
vaarlijk gewond en naar het Sint-
Antoniusziekenhuis te Utrecht over
gebracht.
In verschillende factoren trad een
verbetering op door de aanleg der
Zeeuwse spoorlijn (1869). De vertra
ging van deze aanleg met 25 jaar mag
dus wel funest worden genoemd. Het
jaartal 1869 moet men in samenhang
zien met dat van 1875, toen de Kon.
Mij. „De Schelde" werd gesticht. Een
tweede impuls vormde de verbinding
van de regionale waterwegenstelsels
tot een landelijk waterwegennet, na
1880. Na 1920 zorgde de vrachtauto
voor een verdere ontsluiting.
Hierdoor werd in onze volkshuis
houding de decentralisatie-tendenz in
gang gezet. Ook dit proces werkt de
schrijver weer uit aan de hand van
theoretische modellen. Een sprekend
voorbeeld hiervan is de ontwikkeling
van de tuinbouw over steeds grotere
delen van Zeeland. Ook bij andere j
produkties wordt de standplaatsfiguur
rond de grote afzetgebieden steeds
ruimer. De studie wijdt hieraan aan
dacht riet betrekking tot de belang
rijkste welvaartstakken, waarvoor tel
kens de economische waarde is opge
geven.
In bet derde deel worden de lijnen
doorgetrokken en wordt de invloed
van de (vracht)auto op dit vestigings
patroon nagegaan. De revolutionaire
(Vervolg op pag. 2)
Vier man omgekomen op
hoogste berg van Engeland
Vier jongemannen zgn met het kerst
feest omgekomen in een zware
sneeuwstorm op Engelands hoogste
berg, de 1300 meter hoge Ben Davis,
die zij beklommen hadden om er de
kerstdagen door te brengen.
Drie van hen, de 19-jarige Michael
Hornby, de 20-jarige Frank Wearden
cn de 20-jarige Ivor Summer, werden
in een kuil doodgevroren gevonden, de
lichamen dicht tegen elkaar. Het
lichaam van de vierde, de 19-jarige
Jeffrey Bond, werd gevonden op de
bodem van een 100 meter diepe kloof.
Ploegen van de politie en de ko
ninklijke luchtmacht waren er op uit
getrokken na gewaarschuwd te zijn
door een overlevende van de groep, de
21-jarige Thomas Carroll, die de tocht
naar beneden had gewaagd om hulp
te halen. Caroll zeide dat de groep
voor dekking de kuil had gegraven, in
de hoop dat het spoedig gebeurd zoii
zijn.
Franse Senaat keurde
Saarverdrag goed
Na de Franse nationale vergade
ring heeft thans ook de raad der re
publiek, de Franse senaat, het Frans-
Westduitse verdrag over liet Saar-
gebied goedgekeurd en met 209
tegen 66 stemmen.
DE
VERWACHT...
MEER WIND.
Overwegend zwaar bewolkt met
plaatselijk enige sneeuw of regen.
Matige tot krachtige en langs de kust
tijdelijk wellicht harde zuid-oostelijke
wind. In het noorden van bet land
lichte vorst, elders temperaturen om
het vriespunt tot lichte dooi.
ZON KX MAAN
29 december
Zon op 8.48 onder 16.36
Maan op 6.20 onder 14.43