PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Indonesië: kabinet weigert heen
te gaan, minister neemt ontslag
Ontvoerde Meerhouse
in Egypte vermoord
Hongaren vierden kerstfeest
BILT
KERSTBOODSCHAP KONINGIN:
„In donkere tijd ons meer
dan ooit aaneensluiten"
DE uili
VERWACHT...
199e jaargang - no. 305
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunet-hoofdred.: O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 82 cent per
week; f 6.50 p. kw.j fr. p.p. f 6.75
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 27 dec. '56
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie f 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels»
23 cent p. regel met een minimum
van f 1,—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureau's: Vllsslngen, Walstr. 88-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 846 of 304); Middelburg, Markt 81, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Nleuwstraat 43, telef. 20; Terneuzen, Brouwerljstr. 2; Zlerikzee. N. Bogerdstr. 24. telef. 2'.
ENKELE PARTIJEN OVERWEGEN VERTROUWEN OP TE ZEGGEN
Volk wenst Hatta als premier,
Soekarno ziet in hem gevaar
Na acht nren vergaderen tijdens een spoedzitting, heeft het Indone
sische kabinet gisteren besloten niet af te treden. Het heengaan van
de regering-Sastroamidjojo was geëist door de militaire leiders Hoes
sein en Simbolon, die op midden en Noord-Sumatra de macht in han
den hebben genomen. Ook de partij „ter bescherming van de onaf-
hankelijkheidsproclomatie" had het heengaan van het kabinet geëist.
De vertegenwoordiger van deze partij in de regering, de minister voor
veteranenzaken heeft na de vergadering van gister zijn ontslag aan
geboden. In ingelichte kringen in Djakarta werd medegedeeld, dat de
Masjoemi en enkele christelijke partijen eveneens het voornemen heb
ben de regering niet langer te steunen.
Alom in Indonesië wordt gepleit
voor de terugkeer van de vroegere
vice-president dr. Moh. Hatta in de
regering, maar dan als premier. Soe
karno zou zich daartegen evenwel
verzetten, omdat hij bang is, dat Hat
ta de zaak dan teveel in handen zou
krijgen. Men brengt een en ander in
verband met de recente uitspraken
van Soekamo, die duidelijk maakten,
dat hij streeft in de richting van een
éénmansregering, met afschaffing
van de politieke partijen.
Wig drijven
Soekamo heeft geprobeerd een wig
tussen de opstandige militairen op
Sumatra te werken, door in een toe
spraak voor radio-Indonesia wel
ernstige verwijten te maken aan het
adres van Simbolon, maar met geen
woord te reppen over wat Hoessein
(eerder) had gedaan.
Simbolon werd tijdelijk uit zijn
functie ontheven verklaard, maar de
kolonel heeft laten weten, dat hij de-
Z8 schorsing niet erkent. De twee of
ficieren, die vanuit Djakarta als zijn
opvolgers waren aangewezen, blijken
volkomen achter de daad van Simbo
lon te staan
De onrust ii
meen. De commandant van Zuid
niet aan. In West-Java zijn de
Soendanezen verre van content
met de gang van zaken. Ook el
ders in de archipel heerst onrust
en revolutionaire gezindheid. Soe
karno heeft voor Sumatra de staat
van beleg afgekondigd. Vele bla
den in Djakarta drongen erop aan
de noodtoestand voor het gehele
rijk af te kondigen.
Beslag op vliegtuig
Kolonel Simbolon heeft een verbod
doen uitgaan tegen het in bezit ne
men door de bevolking van landbouw
ondernemingen, tegen demonstraties
en stakingen. Hij heeft een convair
van de Garoeda Indonesian Airways
in beslag laten nemen. De beman
ning werd gedwongen onder militaire
bewaking naar Kotaradja te vliegen.
Tot de bemanning behoren drie
Nederlanders; W. C. Volgers
(Enkhuizen), J. P. Terpstra (Sint-
Maartensdijk) en W. Lispet (Den
Haag). Zy bevinden zich in goede
welstand.
De voorzitter van de party Nahda-
toel Oelama heeft de staatsgreep
van Simbolon een „correctieve actie*'
genoemd. De communisten beschul
digden de Masjoemi en de socialis
ten met de opstandelingen samen te
spannen. De „New York Times"
schreef in een commentaar op de ge
beurtenissen, dat Indonesië een
nieuwe regering nodig heeft.
Sumatra heeft erkend, dat ook in
zr|n gebied grote ontevredenheid
heerst. Een staatsgreep raadde hy
Ver. Staten wensen geen
dollar-discriminatie.
Volgens officiële kringen te Lon
den keurt de Amerikaanse regering
het plan voor een gemeenschappelijke
Europese markt goed, maar wenst zij
niet, dat een gemeenschappelijke
markt zich ontwikkelt tot een han
delsgebied, dat discriminerend is te-
f enover de dollar. Dit standpunt wekt
e Londen geen verbazing en naar de
woordvoerder van het Engelse minis
terie van buitenlandse zaken te ken
nen gaf, is dit precies de houding, die
Engeland had verwacht.
Voor de Amerikaanse senaats-
commissie voor internationale
veiligheid te Washington ver-
schijnen vele in Amerika opge-
nomen Hongaarse vluchtelin- M
gen om over de toestanden in
Hongarije en hun ervaringen
verklaringen af te leggen. Op
de foto ziet men een jonge ge- f|
maskerde Hongaardie onder M
de schuilnaam .Max Josef'
verklaart, dat de Hongaren
naar Rusland worden gedepor-
tserd, hij zelf is gevlucht vit m
een transporttrein, waarin hij
was opgesloten
Beeld vati De Lesseps opgeblazen
Egypte wil schadevergoeding van Engeland, Frankrijk en Israël, wegens
de Egyptische verliezen tijdens de gevechten in de kanaalzone en de Sinai-
woestïjn. Egypte heeft daartoe een ontwerpresolutie bij de Ver. Naties in
gediend. Het standbeeld van de schep per van het Suezkanaal, Ferdinand de
Lesseps heeft het tegen de haatuitbarstingen van de Egyptenaren niet kun
nen bolwerken.
Maastrichts binnenstad door
brand geteisterd.
In Finsterwolde brandde
grootste hotel uit
Door de felle uitslaande brand die
maandagavond te Maastricht heeft
gewoed in een complex gebouwen tus
sen Gubbelstraat en Kleine Gracht
zijn twee magazijnen, n.l. van een
meubel- en stoffeerdersonderneming
en van een matrassenfabriek uitge
brand. Drie magazijnen, n.l. van éen
wynhandel en van een aannemersbe
drijf liepen ernstige schade op door de
hitte en bluswater.
In het oude stadsgedeelte waar de
brand woedde vonden de vlammen
overal voedsel in het brandbare mate
riaal in de magazijnen. De brandweer
korpsen van Heerlen en Aken hebben
de vuurzee mee bestreden.
Omstreeks negen uur was men de
brand meester. De brand heeft zich
uitgestrekt over een oppervlakte van
bijna tweeduizend vierkante meter.
Uit voorzorg hadden maandagavond
reeds gezinnen de door de vlammen
bedreigde woningen verlaten. In de
loop van eerste kerstdag zijn zij naar
him huizen teruggekeerd, op tweede
kerstdag heeft de politie vijf gezinnen
aangezegd hun haardsteden te verla
ten met het oog op het toegenomen
gevaar van instorten van enkele ho
ge gevels, die beginnen over te hellen.
Op de morgen van tweede kerstdag
om circa zes uur, is brand uitgebro
ken in hotel café restaurant „De
Unie" te Finsterwolde. Ondanks blus-
singswerkzaamheden van de brand
weer van Finsterwolde, Beerta en
Winschoten Is het hotel, het grootste
van Finsterwolde, door het vuur ver
woest. Van de inboedel en van de in
ventaris kon niets worden gered.
Wereldbank zal Hongaren
geen lening verstrekken.
In Hongaarse regeringskringen
wordt gemeld dat de Hongaarse re
gering besloten heeft de Wereldbank
te Parys te benaderen voor een lening
van ruim 100 miljoen gulden, nood
zakelijk voor het herstel van de veel
soortige schade welke tijdens de op
stand in Hongarije is ontstaan.
President Eugen Black van de We
reldbank heeft woensdag verklaard
dat er geen enkele mogelijkheid is dat
de Wereldbank een lening aan het
huidige Hongaarse regime zal ver
strekken.
Het orgaan van de Hongaarse com
munistische partij „Nepszabadsag",
speld, dat er volgend jaar
hoofdzakelijk tengevolge van het te-
Het reusachtige beeld werd door jon
ge Egyptenaren met zware ladingen
dynamiet opgeblazen. Gisteren zou
den orders zijn gegeven om een start
te maken met de opruimingswerk
zaamheden in het Suezkanaal. Uit
Washington wordt echter gemeld, dat
Hammarskjöld, de V.N.-secretaris-
generaal erop zou staan, dat op de
Franse bergingsschepen personeel uit
Scandinavië zal dienst doen. Het is
vrijwel zeker, dat de Britten en Fran
sen daarmee niet akkoord gaan.
Diplomatieke kringen verwachten
aan het begin van het volgende jaar
hervatting van de onderhandelingen
over een permanente regeling betref
fende het Suezkanaal.
Nasser heeft gisteren aan een En
gels parlementslid, dat speciaal
voor die kwestie naar Cairo was
gevlogen meegedeeld, dat de ont
voerde Britse luitenant Anthony
Gerard Moorhouse door Egyptena
ren vermoord is. Hy beloofde een
onderzoek. Vorige week zaterdag
deelde men in Port Said nog mee,
dat de ontvoerde militair in goede
welstand was. Een V.N.-officier
had hem ontmoet. Engeland heeft
de V.N. en Zwitserland (dat de
Britse belangen in Cairo behar
tigd) gevraagd uit te zoeken wat
er met Moorhouse gebeurd is,
V.N.-generaal Burns had gisteren een
onderhoud met de Israëlische opper
bevelhebber Dayan over de terugtrek
king' uit de Sinaï-woestiju. Irak heeft
by Egypte geprotesteerd tegen wat
men noemt ae voortdurende kritiek
op de Iraakse regering en leiders door
pers en radio van Egypte, die feiten
verdraaid zouden weergeven...
Vorstgrens boven Zeeland.
(Van onze weerkundige n
medewerker)
H Een storing van zuid-Engeland M
afkomstig heeft tweede kerst- n
dag kans gezien in Zeeland een
groot deel van de dag lichte
sneeuwval te veroorzaken.
H plaatselijk lag er gisteravond
byna 1 cm sneeuw. Deze
sneeuwgrens was om negen uur
gisteravond gevorderd tot de
lijn Amsterdam-De Bilt-Nijme-
gen. In Vlissingen steeg de tem
peratuur tot om het vriespunt,
terwijl in het noordoosten van
ons land gisteravond alweer zes
graden vorst voorkwam. De
vorstgrens blijft in onze omge
ving liggen en de kans is aan
wezig, dat later de koudere
lucht weer terrein gaat winnen.
Het hoge-drukgebied boven
Scandinavië neemt wel iets in
betekenis af, maar blijft de ko
mende dagen toch nog koude
lucht over Duitsland naar onze
omgeving transporteren. Het is
daarom waarschijnlijk, dat de
lichte dooi, die tydelijk in Zee-
land verwacht kan worden, van
korte duur zal zijn.
IIIIIIIIIII1IIIIM
kort aan brandstof honderd- tot twee
honderdduizend arbeiders zonder
werk zullen zijn.
Japanse krijgsgevangenen die gis
teren naar hun vaderland zijn terug
gekeerd na 11 jaar krijgsgevangen
schap in Rusland, vertelden, dat hun
gezegd is dat zy in het beruchte Si
berische kamp te Chabarowsk ver
vangen zouden worden door Hongaar
se „rebellen".
Prijzenrem voor havermout,
limonade, kachels, kappers.
Tussen Kerstmis en nieuwjaar zal,
naar het A.N.P. van betrouwbare zy-
de verneemt, de prijzenrem voor ha
vermout, limonade, haarden kachels
en kappers worden aangehaald.
Fabrikanten van losse en verpakte
havermout verhoogden, tegen de af
spraak met de minister van econo
mische zaken in, hun prijzen met 5
tot 10 procent. Hun prijspeil zal tot
dat van 1 juli j.l. moeten dalen.
Met twee en meer centen per fles
werden limonadesiroop, koolzuurhou
dende alcoholvrije dranken, vruchten
dranken, „tonics" en mineraalwaters
van sommige fabrikanten duurder. Zy
zullen terug moeten naar het prijs
niveau van 1 november jj.
Enige fabrikanten van haarden en
kachels voor het stoken van kolen of
olie hebben, tegen de afspraak om
trent de prysstabilisatie in. hun prij
zen in de loop van november met 8
tot 30 gulden per stuk verhoogd.
De prijzen dezer produkten moeten
terug tot het peil van 1 november j.l.
Ook de dames- en herenkappers
zullen niet hoger mogen gaan, dan
hun tarieven op 1 november aanga-
ven.
Koningin Juliana heeft dinsdagmiddag om één uur via beide
Nederlandse radiozenders een kerstboodschap uitgespro
ken. H.M. zeide o.m.: „De ster van Bethlehem, een licht van bo
ven ons aardse leven, %vas zichtbaar voor drie wijzen die de
dwaasheid, zo leek het, hadden dat te volgen. En zo kwamen zij
terecht by het begin van dat belissende wereldgebeuren, dat de
mensheid van toen al nooit meer rust noch duur heeft gelaten.
Alleen door enkelen wier ogen nog anders open waren dan die
van anderen werd het opgemerkt. Maar het veroorzaakte onrust
bij een machtige collaborateur, die willekeurig wraak nam op
onschuldigen.
Het gebeurt immers meestal onopgemerkt, dat wat wezenlijk van
belang is? Hoertoe kan men rekenen alle gebeurtenissen, groot of
klein, waarby het licht het wint van de duisternis, de waarheid van
de leugen, het recht van het onrecht, het grootse van het benepene,
de liefde van de haat, het leven van de dood. Het licht, de levenwek
kende geest, zal zegevieren door de loop aller eeuwen heen.
De strijd tussen licht en duisternis is de strijd van deze wereld en
van alle mensen die daarin leven.
Ik spreek graag tot U allen, ieder verschillend van de ander, want
het ligt geheel in de lijn van myn opvoeding en ambt en van mijn
natuurlijke neiging, dat ik wil zoeken naar datgene dat allen bindt.
Soms zien mensen ergens kans van verschillende zyden samen te
komen, geestelyk op voet van gelykheid, als de bewezen erkenning
van gewetensvrijheid, om dan in elkaar Gods kinderen te herkennen
en hun broeders. Hoezeer liggen deze vrijheid, de eigen weg te gaan,
en andere waarden, niet verankerd in onze grondwet, omdat wij ze
elkander willen waarborgen. Welk een voorrecht was het voor mij
daarop een eed te hebben mogen afleggen.
Het vok van Nederland en van de andere rijksdelen voelt intuïtief wel
aan, wat de hoogste goederen zijn waar het uiteindelyk om gaat.
Als alle volken gaan wy onze gangen met vallen en opstaan, maar,
zoals Iedere Nederlander die heeft, zo hebben wy ook als volk deze
wens: wy willen onszelf zyn en blijven.
Enerzyds doen wij stervelingen allen mee aan een grote samen
zwering tegen het licht. Maar anderzijds mogen en kunnen we
allen, ieder voor zich, deel uitmaken van die menigte die bereid
is het licht onbevreesd tegemoet te treden.
Of het deugt wat we doen zien we by het licht van onze ster en
zegt ook ons geweten ons. En dat moet en hoort een en hetzelfde
oordeel te zyn. Het ls ons grote voorrecht te mogen meestrijden om
Iets tot stand te brengen dat zo van wezeniyk belang is, ook al biyft
het verborgen.
Waar een volk strydt voor het recht zichzelf te mogen zyn tegen alle
redelyke hoop in, zoals nu het Hongaarse volk dat doet, dan bevroe
den we geredelyk, dat er dan toch wel iets veel groters tot stand
wordt gebracht dan het ogenschijnlijk lijkt en dan wy nu ook nog
maar kunnen schatten. Daar is de geest waarlyk vry en levenwek
kend vaardig geworden.
Of men nu het hoofd stoot aan traagheid, onbegrip, of de lagere
menselyke reacties laten we ons met Kerstmis, en heel het jaar,
voor ogen houden dat het licht dat we waarnemen het zal winnen
van de duisternis die ons omvat.
Hoe scheller het licht, dat ons doel is, voor ons schijnt, hoe erger
lijkt ons het contrast met het donker. Maar het is de sterkere macht
die zal zegevieren. Laat ons daarentegen ook volle waardering heb
ben voor al het goede dat we van onze medemensen ervaren. Er is by
hen veel warm spontaan gevoel en veel eerlijk denken. Ook ik heb
dit ondervonden en het vervult me met diepe dankbaarheid. Er is
geen groter smart dan te zien hoe het kwaad, het onrecht zijn beloop
heeft, zoals we dit op allerlei wyze in het nu aflopende jaar hebben
zien gebeuren. Waarom, byvoorbeeld, vallen sommige mensen iemand
aan langs slinkse wegen met onware beweringen? Waarom, byvoor
beeld, trachten zy een wig te drijven tussen een man en een vrouw
in vergeefse pogingen tot het vernietigen van een diepgewortelde
eenheid? Waarom valt men daarby nog anderen aan dan degene
die men op het oog heeft? Kan men aan diegene dan niet zelf eerlijk
rechtstreeks schryven wanneer men zekere bezwaren voelt aangaan
de diens persoonlyke houding, dat men meent dat die persoon ze be
paald weten moet Ook dit heb ik ervaren. Wat bezielt zulke mensen
dan toch? Wat zyn hun eigenlyk drijfveren? Maar: heb ook ik soms
het recht niet te trachten mezelf te zyn?
Laat ons dan in donkere tyd ons meer dan ooit aaneensluiten als
bewuste mensen die duidelyk voelen wat erop aankomt en wat
niet. We leven in een tyd die ons meer dan ooit laat zien de
ernst van het erop of eronder.
Vooral wie in Gods leiding gelooft ziet in dat het niet voor niets
is wanneer Gods smeltkroes staat op een zo heet vunr als waarvan
de thans levende geslachten kunnen getuigen. Maar al dat wat de
toets der tijden zal kannen doorstaan en dat dan levend zal zijn ge
bleken begint even teer als het mensenleven op aarde begint. Een
kind vertrouwde God aan ons, de mensheid, toe waarbij hij wist dat
wij het tenslotte zonden vermoorden. Hij deed het toch en het kindeke
overwint toch de wereld.
Aan ons is de eervolle taak, Gods medewerkers te mogen zijn.
In deze staat van wydlng zien wij licht. Dat ls ons eigen licht en wy
herkennen het by anderen. Dat licht is ons van God gegeven cn komt
van de zon die ons allen eens omstralen moet. Het zal doorbreken
en eenmaal alles zuiveren".
In Vlissings militair tehuis
„De thuishaven".
In het Vlissingse Militair Te
huis De thuishavenvertelde
onder een hoge, feestelijk op
getuigde kerstboom Hetyey
György een kerstverhaal aan
zijn Hongaarse makkers uit
Biggekerke. Stil luisterden alle
aanwezigen naar zijn rustige
stem, naar de kerstvertelling,
oals er op dat moment overal
ter wereld honderden wellicht
werden verteld. Een verhaal
over een gezin, dat zich in de
dagen van Kerstmis van zijn ge
luk bewust wordt. Geluk en ge
zin o Dat misten de jonge
Hongaren die alles in hun land
achterlieten, aanvankelijk in
Biggekerke het meest van al.
Misten want sinds enige tijd
is de kleine gemeenschapdie
in het kamp is overgebleven,
tot een groot gezin geworden.
Van de oorspronkelijk twee en ne
gentig bewoners zijn er nog maar
zeventien over en daardoor kunnen
de tolken en de sociaal-werksters on
der leiding van de sociologe Atie
Kleinjan, meer aandacht aan ieder
van deze jongens besteden om hen
op hun gemak te stellen en hen aan
hun nieuwe omgeving te doen wen
nen.
Dat dit inderaad is bewezen
Dat dit inderdaad gelukt is be
wezen de twee Hongaren, die al
enige tijd in Dordrecht wonen.
Vrijdag kwamen zij op geleende
fietsen naar het Walcherse dorp
om een dag in „hun gezin" door
te brengen, 's Avonds vertrokken
zij welgemoed voor de lange te
rugreis naar hun nieuwe pleeg
ouders.
Hetyey György zelf had hemel
en aarde bewogen om de kerst
dagen in Biggekerke te mogen
doorbrengen. Hij zou zaterdag
j.l. naar zijn nieuwe bestemming
vertrekken, maar heeft gedaan
gekregen, dat dit tot 88 decem
ber werd uitgesteld.
De kerstviering begon maandag
avond. Na een gemeenschappelijke
maaltijdook dat is nu mogelijk;
volgde een gezellige avond. Het
Zeeuws Comité had voor pakjes ge
zorgd, Middelburgse en Biggekerkse
bakkers voor kerstkransen en ande
re versnaperingen. Om vier uur
's morgens stonden allen ook de
niet-katholieken aangetreden om
samen met de twaalf Hongaren, die
in Vlissingen zijn ondergebracht, de
nachtmis in de r.-k. kerk te Vlissin
gen bij te wonen. Daarna volgde een
vorstelijk ontbijt in het St. Joseph-
ziekenhuis, dat door de spontane me
dewerking van zusters en patiënten
een extra feestelijk karakter droeg.
Onder leiding van kapelaan Kroon
maakten de jongens vervolgens een
excursie over Walcheren en naar
Zeeuwsch-Vlaanderen. In Veere werd
thee aangeboden en in Breskens
werd de maaltijd gebruikt.
De eerste kerstdag werd besloten
met een gezellig samenzijn in het
militair tehuis „De thuishaven".
Hetyey vertelde hier zijn verhaal
(het had hem bijna een dag gekost
om de oorspronkelijk Duitse tekst
in het Hongaars te vertalen) en be
geleid door een violist en pianist zon
gen de jongens uit volle borst volks
liedjes uit hun eigen land.
Deze excursie en de maaltijden
waren mogelijk geworden door de
(Vervolg op pag. 2)
Nederlandse schepen uit
Tandjong Pinang geweerd.
De bemanningen van twee Neder
landse schepen, de „Lamu" en de
„Landak", die kort geleden naar In
donesië waren vertrokken, hebben
woensdag by hun terugkeer in Singa
pore meegedeeld, dat de Indonesische
autoriteiten hun geweigerd hadden de
haven van Tandjong Pinang (Riouw
archipel) binnen te varen. De Indone
sische kustwacht had geen enkele re
den voor deze maatregel opgegeven.
DOOI WINT TERREIN.
Vry veel bewolking, maar geen
sneeuw van betekenis meer. Hier en
daar ook opklaringen. Zwakke tot
matige wind uit zuidelijke richtingen,
geleidelyk wat toenemend.
In het noord-oostelyk deel van het
land nog tot de avond temperaturen
beneden het vriespunt, elders styging
van de temperatuur tot boven nul.
ZON EN MAAN
28 december
Zon op 8.48 onder 16.35
Maan op 5.17 onder 14.01
