c
"üzóHtvenpaqina
Maria Blom uit Gouda: de enige
beiaardierster van Nederland
Brandende flensjes op kerstmenu
C tot OZOtilV
ZATERDAG Tl DECEMBER 1956
PROVINCIAL hi Z b bl U W H bi COURANT
11
„DE KLOKKEN WEERHIELDEN MIJ VAN EMIGREREN
Thuis bij Maria Blom in Gouda
staat een vreemdsoortig instru
ment. Een kastje zonder boven
blad, met een paar rijen uitsteken
de ronde stokken. En wie het bin
nenwerk ervan bekijkt, ontdekt
een partij blikken plaatjes, die een
mager geluid opleveren, als er te
genaan getikt wordt.
„Het is mijn oefenbeiaard", zegt
Maria Blom met zachte stem, alsof
ze er verlegen mee is, dat een bui
tenstaander haar domein betreedt.
„Ja natuurlijk!" is het enige,
wat de bezoeker dan weet te zeg
gen. „Zogoed als een pianiste of
zangeres, zal ook een beiaardier-
ster moeten oefenen, voordat ze
haar melodieën over de daken laat
buitelen. Natuurlijk...." En dan is
de bezoeker verlegen, omdat hij zo
onnadenkend was geweest te gelo
ven, dat dat vrolijke getingel van
de stadsklokken moeiteloos gebo
ren kan worden.
Maria Blom, de stadsbeiaardierster
van Gouda, is de enige vrouwelijke
klokkenist van Nederland en mis
schien wel de enige beroepsklokkenis-
te van de wereld. Hoe ze dit geworden
is „Een beetje bij toeval", bekent ze.
„Ik heb nooit plannen in die richting
fehad. Ik had willen tekenen en schil-
eren, kwam bij het kleuteronderwijs
en liefhebberde in die tijd wat in mu
ziek. Piano en orgel vooral. Toen mijn
oude muziekleraar in Gouda een eigen
muziekschool oprichtte, vroeg hij mij
hem te assisteren in de zangklasse.
Dat heb ik gedaan, met het gevolg,
dat ik weer orgel ging studeren ook.
By tyd en wjjle mocht ik de muziekle
raar, die ook organist was van de be
roemde Goudse St.-Janskerk vervan
gen. En van lieverlee gebeurde dat
ook op de beiaard, hoog boven het
stadsgewoel in de klokkentoren. Eerst
mocht ik de honderdzestig treden van
de toren met hem beklimmen, alleen
om zijn tas met muziekboeken te dia
gen. Daarna ook wel eens aan de stok
ken van het klavier trekken. In het
begin was ik er doodsbang van. Ik
dacht, dat de hele gemeente de klap
pen moest horen. Drie maanden later,
toen ik nog maar net enkele melo
dietjes onder de knie had, werd mijn
leraar ziek. Van zijn ziekbed af heeft
Coco Chanel, de beroemde Parijse
mode-ontwerpster uit de twintiger ja
ren die sinds enkele seizoenen weer
van zich spreken doet, heeft evenals
vele van haar collega's deze winter de
nodige aandacht besteed aan zwart
fluweel. Ze maakte er deze eenvoudi
ge japon van, bestaande uit een wyde
rok met steekzakken, en een blouse
waarvan de wyde halsuitsnijding is
gegarneerd met een witte gesteven
kraag. De mouwen hebben witte man
chetjes, een zwarte ceintuur uit gros-
grain-band wordt om het middel ge
dragen. Bij deze japon hoort 20'n mo
derne wijduitstaande onderrok, zodat
de ruime rok goed uitwaaiert.
te carillon, in haar kleine torenka
mertje met de zware eikenhouten bal
ken en de altijd wijdgeopende luiken.
Tweemaal in de week minstens,
maar daar tussendoor nog bij vele bij
zondere gebeurtenissen klimt deze be
seheiden jonge vrouw naar haar een
zame post zestig meter boven de
straat. En zo nu en dan trekt ze liet j
land in om gastconcerten te verzor
gen in andere carillon-steden, om daar
de klokken te laten zingen. „Neder
land js een bevoorrecht land met zyn
bijna honderd carillons", zegt ze. „De
klokken hebben me weerhouden te
emigreren. Ik kon ze niet missen
het minst n°g °P de vredige kerst
avonden met vriesheldere nachten!".
Een lentebloem in december zou men
deze vrolijke en originele regenman
tel, bedoeld voor komend voorjaar,
kunnen noemen. Het is een ontwerp
van een Australisch modehuis, het
materiaal is plastic: zwart, en wit met
zwarte stipjes. Het rechte model ver
smalt zich naar onderen een weinig en
heeft onder de knie een geplisseerde
strook. Ook de hoed is van plastic ge
maakt.
Qoedi
e voornemens, mevrouw.
hij mij aangespoord het werk op de
toren voort te zetten. Ik ben het blij
ven doen, ook na zijn dood, nu al meer
dan tien jaar geleden. En nu mag ik
zeggen, dat ik het hoe langer hoe ple
zieriger ben gaan vinden. Ilc zou er
geen afstand meer van kunnen doen.
Het carillon is zo'n machtig instni-
ment. Het hoort zo echt bij de ge
meenschap. De klokken begeleiden
ons door het hele leven. Op feeste
lijke herdenkingsdagen, maar ook
in rampspoed laten ze hun bron
zen geluid galmen over stad en
dorp. Het carillon is van iedereen
en voor iedereen en wordt door
iedereen gehoord. Daar komt bij.
dat je daar hoog in de toren als
beiaardierster zo vrij bent als een
vogeltje in de lucht. Je kunt binnen
zekere grenzen je eigen program
maken, dat wisselt met de stem
mingen van de mensen.
De eenvoudige volksliederen en de ko-
Beroemde Franse modehuizen
gaan procederen
De Franse modehuizen Dior. Fatlr
en Balenciaga hebben meegedeeld,
dat zij in Zwitserland een aanklacht
in zullen dienen in verband met de
namaking van naamkaartjes op hoe
den, die in Zwitserland worden ge
maakt en dan over de hele wereld
worden verkocht.
Genoemde modehuizen en het Pa
rijse syndicaat van de „haute coutu
re" beweren, dat gedurende de laat
ste jaren hoeden, die hun nagemaak
te namen dragen voor een waarde
van een miljard francs (meer dan 10
miljoen gulden) zijn verkocht, met
of zonder het woord „copie" of „naar
het model van".
Zij delen mede, dat zij aan hun
advocaat in Genève opdracht hebben
gegeven om een aanklacht in te die
nen.
Het bedenken van toetjes is een dank
baar en prettig werkje. Alleen al bij de
melkgerechten zijn er heel wat mogelijk
heden, te meer als U in plaats van melk
eens karnemelk gebruikt.
Gort-, rijst-, havermout- en bloempap
bijvoorbeeld smaken zowel zoet als zuur
best.
Afwisseling kunt U ook bereiken door
een extra smaakje: dadels, rozijnen of
krenten, gebrande suiker of koffie-ex-
tract. Rijstebrij en een havermout- of
custardpudding met het sap van een ci
troen of sinaasappel erdoor zijn werkelijk
het proberen waard.
Advertentie)
Wn\S:
ralen van Bach laten er zich wonder
schoon op vei-tolken; volksdansliedjes
uit alle landen, zo goed als de mooiste
concertnummers. Én dan de kerstlie
deren. De oude kerstliederen 2ijn ook
muzikaal zo bijzonder mooi. Er zit zo
iets feestelijks in, dat ik de kerstbe
spelingen van het carillon de plezie
rigste vind van het hele jaar. Mis
schien komt het ook wel door het we
ten, dat er dan altijd zo'n drie vier
duizend mensen aan de voet van de to
ren staan mee te luisteren. Belang
stellenden voor de kerstdienst in de
kerk. Maar toch, de beiaard heeft al
tijd iets vrolijks in zich. Behalve mis
schien op mistroostige mistige dagen.
Dan zijn de klokken altijd een beetje
verkouden. De andere dagen échter
met hoge, heldere Hollandse luchten,
dan gé'üeurt het meermalen, dat ik
niet los kan komen van mijn instru
ment en nog een half uurtje langer
blijf spelen, dan voorgeschreven is.
Trouwens, met stormweer, wanneer
het geluid van 37 Hemony-klokken
boven je hoofd aan flarden wordt ge
scheurd. dan gaat er ook een aparte,
inspirerende bekoring van dit werk
uit. Het verleidt je tot de meest ge
durfde improvisaties!"
Thuis oefent Maria Blom regelma
tig. Ze zou graag de beiaarddierschool
in Mechelen bezocht hebben, maar dit
was niet mogelijk. Anderen hebben
haar dus verder de weg gewezen bij
dit voor een vrouw eigenlijk zware
werk. Zelf arrangeert ze nu haat- ca-
rillon-muziek. Het repertoire van haar
eerste leermeester heeft al heel wat
uitbreiding gekregen. Op de oefen
beiaard in haar woonkamer werkt ze
regelmatig aan de verbetering van
haar techniek. Er komt maar een ma
ger geluid uit het instrument, maar.
voor Maria is het genoeg. Aan haar
voordracht werkt ze wel met het ech-
(Van onze redactricel
Het is een verschijnsel dat
ieder jaar terugkeert; als
„oud en nieuw" nadert
komen prompt de vele goede
voornemens aandraven. Die
goede voornemens zyn in de
eerste plaats een verrukkelijk
excuus om in deze laatste we
ken van het jaar alles maar op
zyn beloop te laten. Visites ma
ken T Welnee, na nieuwjaar
gaat men alle sinds lange tijd
lopende afspraken eens keurig
afwerken. Bezoek vragen f
Daarmee wacht men tot na
nieuwjaar. De kerstdagen bren
gen al drukte genoeg mee
Veel zeldzamer zijn goede
voornemens in het volgen
de genre: ,Met ingang
van het nieuwe jaar weiger ik
botweg, nog langer mee te doen
aan de roddelpraatjes van mijn
vriendinnen. Ik zal spontaan de
partij kiezen van mevrouw X.,
die altijd zo bekletst wordt als
ze er niet bij is".
Of: nieuwjaar bedank ik
voor de bridgeclub waaraan ik
nu al vijf jaar tegen heug en
meug mee doe. Ik zal eerlijk
bekennen, dat ik bridge dus
danig hfidt. dat ik graag alle
speelkaarten van het Europese
vasteland op een grote stapel
sou verbranden." Of: „Vanaf
lieden zal ik nooit meer driftig
worden wanneer mijn echtge
noot, door omstandigheden, al
dan niet buiten zijn wil. één of
meer kwartieren te laat komt
voor de warme maaltijd."
Dit soort voornemens wordt
nóóit uitgevoerd. Toegegeven
het is ook niet zo heel ge
makkelijk om ze te realiseren.
Maar de meeste goede voor
nemens liggen voor de
vrouw op het huishoude-
lijk vlak: Zo ken ik iemand,
die zich ieder jaar opnieuw
hardnekkig voorneemt om een
huishoudkasboek te gaan bij
houden. Waarom? ,J)an kun
je tenminste zien waar het geld
blijft in deze dure tijd." Haar
echtgenoot zegt dan geschrok
ken: „Maar kind, dat hoeft
toch niet. ik weet heus teel dat
je het geld. niet over de balk
gooit." Hij heeft namelijk
vreemde herinneringen aan het
kasboek, dat zijn echtgenote in
het eerste jaar van hun huwe
lijk heeft trachten bij te hon
den. Hig was toen nog helemaal
vertederd door haar pogingen
tot het roeren van een strikt-
v oorbeeld i g huishoudkund ig
beleid en sloeg haar met onge
veinsde bewondering gade wan
neer zy het kasboek zat „bij te
werken". Tot hij op een .keer de
belangstelling zo ver dreef, dat
hy eens wat ging bladeren in
dat indrukwekkende document
en temidden van allerlei huis
houdelijke postjes plotseling
zijn naam zag prijken met
daarachter de vermelding
..Zakgeld f 15.00". Een half
kolommetje verder vond hij
opnieuw zijn naam, met de ver
melding JZakgéld f 85.00". en
op de laatste dag van de maand
stond hij nogmaals ingeschre
ven voor een gulden 'of acht.
Tevergeefs trachtte hij zich te
herinneren aan welke plezieri
ge zaken hij die maand zoveel
extra zakgeld had verbrast,
maar tenslotte hielp zyn nieuw
bakken echtgenote hem uit de
droom. Hei kasboek wilde
maar niet kloppen, en dus
placht ze iedere maand de te
korten maar toe te schrijven
aan 't feit, dat hij van tijd tot
tijd overigens met haar vol
ledig medeweten wel eens 'n
greep in de huishoudkas deed
om onvoorziene uitgaven" te
financieren.
Ook dit jaar zal op de ach-
tergrond van haar den
ken wel weer het vaste
voornemen smeulen om einde
lijk eens een grondige en dege
lijke huisboekhouding op poten
te zetten en vermoedelijk zijn
er onder de zoveel miljoen in
woonsters van ons land méér
vrouwendie een dergelijk plan
op haar lijst met „goede voor
nemens" hebben staan. Dat
plan kunnen ze komend jaar
ten uitvoer brengen, want het
G.B.J. (het Gezins-Begrotings-
Instituut) heeft een fraai huis-
haudkasboekje uitgegeven dat
er zo aantrekkelijk uitziet, dat
men er in aan het boekhouden
is voor men het weet. Dit boek
kan „niet alleen een financieel
geheugen, maar ook een f inan
cieel geweten" zijn, zoals de sa
menstellers i» het voorwoord
zeggen, en al klinken die woor
den financieel geweten" wel
licht wat onbehaaglijk van
tijd tot tijd hebben ire zo'n ge
weten allemaal wel eens no
dig! Er staan ook nog heel
nuttige huishoudelijke wenken
in dit boek. Hebt U dus tóch
het plan om komend jaar ein
delijk eens een kasboek te. gaan
bijhouden, dan is dit GBI-huis-
houdkasboekje juist iets voor
U. Het is te koop by spaarban
ken, boerenleenbanken, post
kantoren en de commissies
voor huishoudelijke voorlich
ting, en het biedt een uitgele
zen kans om een van uw vele
„goede voornemens" een gron
dig en degelijk in de praktijk
te brengen'.
~öan ozcuw
De afstand, zowel in tijd als in
ruimte, verleent aan gestalten
en gebeurtenissen een bedrie-
gclijkc retouche. In de ruimte ver
kleint en verzacht zij, om het kleine
menselijk zintuig niet al te zeer te
verbijsteren: een laaiende vuurbol
wordt een pinkelende ster. Maar In
de tijd verdraait of vertekent de af
stand al naar gelang een illusie
moet gevoed worden of laster ge
handhaafd: zo blijft Augustus ver
heven en Tiberius bloeddorstig.
Het kerstverhaal is aan die verte
kening door de afstand evenmin ont
komen. En waar de werkelijkheid
zoals meestal geen vleiend beeld
gaf van dc menselijke verhoudingen,
moest het gehele gebeuren wer
st raa ld worden door een romantische
glans, en de hoofdpersonen moesten
de allure krijgen van vorstelijke
personen incognito. Hoe weinig blijft
daarvan bij nauwkeurige lezing
over
Er gebeurt uiterlijk niets specta
culairs of verhevens. In feite heeft
er niets anders plaats dan een klein,
alledaags, wat navrant gebeuren aan
de rand van een rijk. dat wel ande
re zorgen aan het machtig hoofd had
dan het wat bekneld geraakte lot
van twee dorpse provincialen. Er
zijn altijd wel veldtochten gaande of
er moeten strafexpedities worden
uitgezonden, het beheer van de plaat
selijke bestuursambtenaren eist
voortdurende controle, er is vaak
onrust aan de grenzen, de satelliet
staten veroorzaken moeilijkheden,
er zijn tekorten die om nieuwe be
lastingen vragen: dat alles geeft be
drijvigheid en zorgen op het aller
hoogste niveau.
Hoe onder al die bedrijven het ge
wone volk, speciaal van de bezette
gebieden, leeft of tracht te leven:
het wordt, als immer, aan hun eigen
vitaliteit en vindingrijkheid overge-
laten. Waar de grote ingewikkelde
machine van het Imperium glad en
geruisloos moet functioneren dient
ieder te zorgen niet tussen de rade
ren te geraken.
En zeker niet de pasgeboren zoon
van een dorpstimmerman, als zijn
moeder door de zoveelste ambtelijke
maatregel op de meest ongelegen
tijd uit haar bescheiden huis wordt
gedreven. Dat de jaloerse haat, die
Hem onder Augustus al naar het
prille leven stond', onder Tiberius
eindelijk zijn dood weet te bewerk
stelligen heeft geen dier beide gro
ten ook maar een ogenblik vermoed.
Want Hij was, wereldlijk ge
sproken, niemand. Zijn ver
meende pretenties op een
troon, door een regelrechte afstam
ming die zijn ouders alleen maar
een lastige reis maar geen enkel
privilege in de koninklijke vaderstad
bezorgde die louter fictieve on
derscheiding was al lang verjaard.
Zoon van David was een titel zonder
enige inhoud, een hoogstens histori
sche merkwaardigheid geworden,
waarop krediet noch voorrang te
verkrijgen was.
(Van onze redactrice)
Eigenlijk zou ieder menu. bedoeld
voor feest- en hoogtijdagen, verge
zeld moeten gaan van een waarschu
wing aan dc huisvrouw die dat menu
gaat klaarmaken: de waarschuwing:
„Neem niet te veel hooi op uw vork!"
Anders is het slot van het liedje, dat
het hele gezin weliswaar met be
wondering en waardering kijkt naar
een smakelijke en uitgebreide maal
tijd, maar dat degene, die al dit
lekkers heeft gewrocht, zelf geen
pap meer kan zeggen, laat staan
eten.
Wanneer U geen hulp in de keuken
hebt en de meeste vrouwen ver
keren tegenwoordig in deze om
standigheid wees dan zo verstan
dig om geen al te uitgebreide maal
tijd samen te stellen, en waag U niet
aan het proberen van ingewikkelde
en tijdrovende recepten. Zonder dit
laatste kan de kerstmaaltijd even
goed een succes worden.
Neem bijvoorbeeld als koud voor
gerecht eens zo'n garnalencocktail.
Feestelijk, en toch vrij gemakkelijk
te maken: men legt de gewassen gar
nalen in grote wijde glazen en giet
hierover een mavonnaisesaus, ver
mengd met wat sherry of cognac,
wat tomatenketchup, paprikapoeder
en cayennepeper, en eventueel wat
room. De garnalen moeten geheel
bedekt zijn met de saus; daarna
gaat er nog wat fijngehakte peter
selie en wat paprikapoeder over.
Een. ander koud voorgerecht; gan-
zeleverpastei, die men in stenen pot
jes kan kopen. Het serveren is heel
eenvoudig: met toast en boter.
Liever een soepjé vooraf? Maak
dan „Crème Argentueil": dat is een
aspergesoep die natuurlijk niét uit
een pakje komt! Koop een blik as
perges en maak de soep van bouil
lon (getrokken met wortel, ui, prei
en selderie), boter, bloem en even
tueel wat melk of room. dit alles
vermengd met puree van asperges.
De aspergepunten dienen als vulling,
tezamen met wat fijngehakte verse
kervelblaadjes.
Staat er als hoofdschotel kip
op het menu, dien die dan eens
niet op met de traditionele appel
moes, maar met schijven ananas
uit Wik- Een uitstekende en frisse
combinatie! Geen gekookte aard
appelen er bij, maar zo dun moge
lijk gesneden patates frites. Wilt
j U een gemakkelijke vleessoort,
dan koopt U bij de slager gebra
den roastbeef, in mooie dunne
plakken gesneden. Het bespaart
I U de moeite van het braden en
snijden.
I Een aardig en spectaculair dessert
zijn „Crêpes Suzettes". Crêpes, U
weet het wellicht, zijn die mooie dun
ne flensjes, die U bakt van beslag,
dat in de volgende verhoudingen ge
maakt wordt: op elke honderd gram
f gezeefde) bloem, neemt U twee
eieren, een kwart liter melk. 25 gram
poedersuiker, een paar korrels zout.
De „finishing touch" voor de Crêpes
Suzettes is als volgt: wanneer de
flensjes gebakken zijn, laat men in
de koekepan wat boter smelten met
wat suikerklontjes, die eerst over de
schil van een sinaasappel zijn ge
haald. Er gaat wat sinaasappelsap
bij en wat oranjecuragao. Laat dit op
een zacht vuurtje stroperig worden,
haal de flensjes er door, vouw ze in
vieren, besprenkel ze met wat cog
nac en flambeer ze. De flensjes wor
den brandend geserveerd.
Dit zijn enkele ideeën, naar eigen
smaak te verwerken in uw kerst-
menu's. welke U in grote lijnen ver-
moedelijk toch al in het hoofd hebt!
Misschien is wel daarom de stal
spottend als zijn geboorteplek aan
bevolen: de meest geëigende plek
tenslotte voor iemand die zijn stam
boom kon terugvoeren tot de schaap-
herdersjongen, die koning werd
Met die enige, ironische gunst van
het publiek moet Hij het stellen: ga
naar de stal, de stamvader is ook
tussen het vee vandaan geroepen.
En wees voorzichtig met aanspra
ken op méér: het zal uitlopen op een
schandhord in drie talen, een publi
citeit die een gehele wereld be
strijkt: Jezus de Nazarener, de ko
ning der Joden. Afstammeling van
David te zijn is een levensgevaarlij
ke erfenis. En ook dat laatste en
enige wat Hem van zijn leeftijdsge
noten onderscheidde is Hem niet en
kel benijd, maar stelselmatig ont
houden.
Er is geen andere wereldreligie,
die het met een dergelijke on
aanzienlijke staat voor haar
stichter stellen moet. Boeddha deed
afstand van een prinselijke rang en
vorstelijke rijkdommen. Mohammed
trok zich terug uit de winstgevende
bedrijvigheid van een welgesteld
handelshuis. Mozes verzaakte de pri
vilege van een hooggeplaatst ambte
naar en beschermeling ener prinses.
Maar de Man van Nazareth, die
nog juist lezen kon maar geen letter
schrift heeft nagelaten, heeft ook
met van het kleinste eigendom of
aanzien afstand behoeven te doen
Want Hij bezat niets: zelfs de kle
ren die Hij droeg waren Hem ge
schonken en werden nog onder zijn
stervende ogen verdobbeld. Hij bleef
een kort leven lang niet anders dan
de man uit het volk.
Met slechts één middel om zich
gelding te verschaffen, om onbestre
den macht uit te oefenen over hon
derden bij zijn leven en miljoenen
na zijn dood; de onoverwinnelijke
oerkracht van het Woord, dat naar
profetische definitie een hamer en
een vuur is. dat de hardste rotsen
versplintert.
Het mag geen romantisch schouw
spel zijn. het slapend kind in een
voerbak, maatschappelijk even wei
nig aantrekkelijk als de jonge rabbi
die te voet het land doorkruist met
een groep ongeletterde metgezellen,
levend van giften en terend op gast
vrijheid. Deze volstrekte bezitloos
heid. deze volkomen afwezigheid
van enig wereldlijk aanzien doet de
gloed van zijn Woord des te feller
branden.
Het bindt de haveloze aan Hem
met een broederlijke genegenheid,
en verleent Hem een koninklijke uit
daging tegenover de bezitter: Gij
dwaas: verkoop al wat gij hebt, en
volg Mij na.
SASK1A