Herv. Synode handhaaft oproep tot bezinning over Nieuw-Guinea Vertrouwen tussen overheid en onderwijzer moet worden hersteld f KLANKBORD 1 BESLIS SPOEDIG OVER DE iVENSEN DER LANDBOUWERS DONDERDAG 20 DECEMBER IBM PRO V1NOIA.LB ZBBÜWBB OOVRAMT X PUBLIKATIES OVER ANDERE PROBLEMEN OP KOMST geen beslissende rol hebben speeld. Zou dit wel gebeurd zijn, dan zou het stuk te zeer in het po litieke vlak zqn getrokken. De waarschuwing om hij het spreken op politiek terein grote omzichtig heid te betrachten, neemt de Sy node gaarne ter harte. Maar al spreekt zq met de grootste om zichtigheid, zij zal dikwijls juist moeten spreken in netelige kwes ties, die altijd wel reacties zullen wekken. Nadere bezinning Intussen heeft de Synode aan de Raad van Kerk en Theologie verzocht zich nader te bezinnen op de verhou- Politieke overwegingen speelden bij standpuntbepaling geen rol (Van een speciale verslaggever). De Ned. Hervormde Synode heeft besloten om haar oproep tot bezinning inzake de vraagstukken rondom Nleuw-Gulnea niet terug te nemen. Dat zou een volkomen verkeerde indruk wekken. Niemand acht immers de zorg van de Synode over de toekomst van Nleuw-Gulnea ongegrond. Bovendien is naar de mening van het moderamen der Synode gebleken, dat de oproep door de overgrote meerderheid der 54 klassikale vergaderingen met instem ming is ontvangen. Wel betreurt de Synode, dat enkele zinsneden in de op bouw van de argumentatie voor misverstand vatbaar zijn gebleken. Zo wordt nadrukkelijk erkend, dat het stuk bepaald niet bedoelde kritiek te leveren op de wjjze, waarop Nleuw-Gulnea thans door regering en gouvernement wordt bestuurd. Het Nederlandse bestuur kan zeker een vergelijking met andere landen doorstaan. Het gaat alleen om de status van Nleuw-Gulnea. De Synode heeft de handhaving van de status-quo onaanvaardbaar geacht en doet dit nog. Verder spreeat zij zich niet uit. Ze geeft geen bepaalde oplossing aan, maar zegt alleen, dat er iets veranderen moet en noemt daarbij slechts de voorwaarden, waar aan een nieuwe regeling naar haar haar mening moet voldoen. Politieke overwegingen hebben bij de bepaling van haar standpunt geen enkele rol gespeeld. Kritiek in die geest, dat er duidelijk socialistische invloeden werkzaam zouden zijn ge weest, wordt dan ook ten enenmale van de hand gewezen. Voor die leden van de kerk, die bij de A.R. of de C.H. U. zijn aangesloten, is er dan ook geen enkele reden om te veronderstellen, dat zij als tweede rangs leden worden beschouwd. Er is evenmin sprake van, dat de Synode heeft willen proberen om door middel van dit stuk bij de In donesische regering een wit voetje voor de zending te halen. Alleen het belang voor de bevolking van Nieuw- Guinea is het uitgangspunt voor de oproep tot bezinning geweest. In grote trekken is dit het belang rijkste deel van de toelichting op de besluiten, die de Generale Synode der Ned. Hervormde Kerk tqdens een maandag en dinsdag op Woudschot en gehouden vergadering genomen heeft. Deze vergadering was speciaal gewijd aan de reacties der ambtelijke verga deringen van de kerk, die op de op roep zqn gevolgd. Een commissie van rapport, waarvan ds. J. Vink eindrap- porteur werd, heeft alle reacties ver meld behalve de rapporten van alle klassikale en vele provinciale kerk vergaderingen, ook de reacties van gemeenteleden en van het Landelijk Comité van Bezwaarden en aan de hand van een samenvatting antwoor den en conclusies voorgesteld. Voor dat dit rapport behandeld werd, heeft de Synode zich nog in het algemeen beziggehouden met het probleem. De discussie liep uit op twee voorstellen. Het verst strekkende voorstel, dat werd ingediend door ds. H. J Smit uit Genderen en dat tot strekking had het stuk in te trekken en schuld te belijden, om dat de kerk in onrust is gebracht, werd met 48 tegen 5 stemmen ver worpen. Met 45 tegen 8 stemmen werd vervolgens het voorstel van de praeses, dr. G. de Ru, aanvaard om net rapport tot grondslag te ne men voor de te formuleren conclu sies. Tijdens een woensdag gehouden persconferentie heeft het modera men der Synode verslag van de be sprekingen uitgebracht. Conclusies De hoofdinhoud van de conclusies luidde als volgt: De Synode deed haar oproep uitgaan in het geloof, dat de heerschappij van Christus alle terrei nen van het leven omvat en dat ook het vraagstuk Nieuw-Guinea de aan dacht van kerk en volk moet hebben. Deze aandacht heeft tot nu toe vaak ontbroken. Het verwijt, dat de Synode zich niet genoeg zou hebben bezonnen wordt afgewezen. Het recht en de plicht van de Synode om een dergeln- fce oproep te doen uitgaan, is vrij al gemeen erkend. Het staat vast. dat er geen verplichting bestaat om in een zo gewichtige zaak eerst de klassikale vergaderingen te raadplegen. Dit wordt aan het beleid van de Synode overgelaten. Doch in dit geval leek het de Synode onjuist om overleg te plegen. Men kan toch niet eerst aan de klassikale vergaderingen vragen zich te bezinnen, of men zich zal be zinnen. Of het tijdstip van publi- katie ongelukkig was is door de Synode in het midden gelaten. Zij antwoordt echter, dat overwegin- cling van kerk en overheid, zowel bü- bels-theologlsch als naar de belijdenis der reformatie in verband niet art. 36 der Nederlandse geloofsbelijdenis (welk artikel betrekking heeft op de taak van de overheid). In deze bezin ning zal het dienen te gaan om „richt lijnen en grenzen voor het spreken der kerk op sociaal-ethisch en politiek terrein in verband met de vragen van het kolonialisme dit In aansluiting aan de volgende punten: Gods gerech tigheid, de leiding Gods In de geschie denis en de theocratie". Nader ingaande op het beleid, dat er in de Synode socialistische invloeden hebben gewerkt, werd door een der leden van het mode- ramen nog opgemerkt: „Hoe zou dit kunnen; de P.v.d.A. is zelf ver deeld. Een dergelijke invloed is uit gesloten. Dit neemt niet weg, dat er best eens een stuk kan komen, waarvan men zegt „Dat is van de P.v.d.A.. Dat kan ons niet schelen". Als de Synode meent, dat ze op grond van het Evangelie iets zeg gen moet. dan zegt ze dat". Tenslotte deelde ds. De Ru mede te geloven, dat er in de toekomst wel meer publlkaties van de Synode over andere onderwerpen kunnen worden verwacht, in welke vorm ook. Tal van vraagstukken z(jn in studie. Zo wordt overwogen tot de regering een adres te richten oyer het gebruik van kern wapens. Er is al een ontwerp. Voorts zijn allerlei punten in studie, als hu welijk en gezin, de geestelijke volks gezondheid. het vraagstuk van de al cohol, arbeid in industrialisatie, enz. LANDBOUWSCHAP AAN REGERING Brief kwam niet zonder problemen tot stand In een ter vergadering geconcipieer de brief aan de regering, zegt het Landbouwschap het te betreuren, „dat de S.E.R. bij het opstellen van het ad vies inzake de bestedingen uiter aard niet voldoende rekening heeft kannen houden met de financiële con sequenties van het in het jaar 1957 te voeren loon- en prijsbeleid in de land bouw, mede omdat de regering nog steeds geen standpunt heeft ingeno men met betrekking tot de voorstel len van het Landbouwschap inzake de uitgangspunten van de kostprijs berekening en de beloning van de landarbeid 350.000.000 per jaar meer, uit te drukken in produkten- prijzen In verband met het belang, dat in het algemeen aan genoemd S.E.R.- advies wordt gehecht, dringt het Landbouwschap dan ook nogmaals bij de regering aan op een spoedige be slissing betreffende de onderhavige voorstellen. „Een spoedige beslissing", aldus de brief, „is met name van groot belang, omdat het met terugwerkende kracht aanbrengen van prijscorrecties in vele gevallen wel mogelijk is, doch nabe taling van loonsverhogingen op be zwaren stuit". Het concipiëren van deze brief had heel wat voeten in de aarde, omdat de afvaardiging van de Alg. Ned. Landarbeidersbond, A.N.A.B., bij monde van de heer Tichelaar aan drong op een zinsnede, waarin reali sering van een loonsverbetering van drie procent en twee procent vakan tietoeslag per 1 januari aanstaande werd gevraagd. Deze opvatting werd bestreden door ir. Knottnerus (Kon. Ned. Landbouw- comité), door de heren Mertens (Ka tholieke Boeren- en Tuindersbond), Stokman (chr. landarbeiders), Van der Ploeg (kath. landarbeiders), Bies heuvel (Chr, Boerenbond) en ande ren. De voornaamste tegenargumen ten waren, dat de vier eisen (vergoe ding eigenaarslasten, vergoeding voor de boer als bedrijfsleider, beloning van de boer en gezinsleden en het landarbeidersloon op basis van werk- klassificatie) in één complëx werden gesteld. Het zou aan de eenheid af breuk doen nu een tussentijdse ver betering voor één categorie (en dan nog maar van een deel der wensen dezer categorie) te vragen. Dit laatste zou toch weer op weigering stuiten, omdat duidelijk is kenbaar gemaakt, dat verbeteringen der landarbeiders- lonen op basis van werkklassificatie dienen te geschieden. Men zou dit principe door de gewenste vraag in s In het Italiaanse plaatsje Montecomry Patri, een 20 kilo- e§ meter van Rome, heeft de Ne- H derlandse kunstschilder Wil. lem Halewijn zijn atelier in ge- H richt in een gedeeltelijk ver- s vield oud stationsgebouw, dat Hf hem door de gemeente is ver- ff H huurd en waar hij nu reeds 1 jaar ook woont. Halewijn, die ff 29 jaar is, heeft reeds een 200 pasteltekeningen en SO olie- H rerfschilderijeii van vrij groot H formaat vervaardigd. De foto toont de schilder met één van zijn schilderijen, dat ff een Jordaanse vrouw met haar kind uitbeeldt, die. op de vlucht, een laatste blik werpt H op Israël. IlllllM gevaar brengen, zo meenden vele le den. Alle bestuursleden op vier na stemden dan ook tegen een amen dement-Tichelaar om de vraag om de 2 en 3 procent per 1 januari in de brief aan de regering op te ne men. De meeste sprekers legden de klemtoon in hun betoog op het bewaren van de eenheid tussen werkgevers en werknemers in al- Ier belang. Een argument, dat de regering van wege de prijsstabilisatie niet aan dc eisen van boeren en arbeiders tege moet zal komen, werd bestreden met de regeringsmededeling, dat de prijs- stabilisatiepolitiek niét in de weg zal staan aan prijsverhogingen, welke door redelijke omstandigheden nood zakelijk worden. Omzet Centraal Bureau nam met 9 miljoen toe In het jaarverslag, van de Natio naal Coöperatieve Aan- en Verkoop- vereniging voor de Landbouw „Cen traal Bureau" G.A. (1 juli 195530 juni 1956) die vandaag haar jaar vergadering in Amsterdam houdt wordt door de directie o.m. opge merkt, dat de totale geldomzet in het boekjaar 19551956 'n nieuw hoog tepunt bereikte, tamelijk 355 miljoen gulden, een toeneming van circa 9 miljoen vergeleken bij het vorige jaar. Afgezien van de afdeling kunst meststoffen, die een daling in kwan titatieve omzet te zien gaf. behaalden alle andere takken van het bedrijf in goederen gemeten een hogere omzet. De daling van de omzet bij de mest- stoffenafaeling vond haar oorzaak niet zozeer in een minder verbruik van kunstmeststoffen dan wel in het grotendeels wegvallen van enkele ne- venprodukten, zoals landbouwgips, aldus het verslag. De afdeling binnenlandse granen boekte dit verslagjaar een record omzet, waarbij vooral de sterk geste gen afzet in binnen- en buitenland van brouwgerst opviel, aldus het ver slag. De werkzaamheden van de ver eniging op het gebied van de binnen landse voorziening met zaaizaden en pootgoed namen m omvang toe. De export neemt ook bij deze afdeling een steeds grotere plaats in. ZWAKKE VERDEDIGING VAN MINISTER CALS Het Wereldgebeuren Een doel bereikt H' ci zal niet lang meet dui en, of Isjlro Hatoyama kan zich hele maal wijden aan zijn prachtige 1 verzameling uzen bij zijn landgoed in Tokio. Dun «an hij, ais ue voortekenen niet bedriegen, 's avonds ongestoord met zijn kinderen en kletnkinoei en de Christelijke liederen zingen, die hem Hef zijn. En dan kan hij zien naar be lieven wyden aan „Go", het Janpansc schaakspel waarin hij een meeseer is. Niet langer zal de telefoon hom dan telkens opnieuw lastig vallen omdat er politieae knopen moeten worden doorgehakt. Hatoyama is ondanks zijn 13 jaren en ondanks een verlam ming van zijn linkerarm en linkerzijde door een beroerte, die hem in 1951 op de golflink» trof. nog steeds premier van Japan. Niet lang geleden klom hij nog in een vliegtuig voor de verre reis naar Moskou, riet doel van de reis was: de betrekkingen met de Russen te normaliseren. En dat doel werd be reist: dezer dagen 13 officieel dc staat van oorlog tussen Japan en Rusland beëindigd. De Kussen hadden in Mos kou onaer meer hun medewerking toe- gezegd, om Japans toelating tot de Verenigde Naties te bevorderen. En die toelating is dinsdag een feit ge worden: met algemene stemmen heeft de algemene vergadering van de Ver enigde Naties toen in New-York Ja pan in haar gelederen opgenomen. Het was de kreupele Japanse minis ter van buitenlandse zaken Sji- gemitsoe, die. geëscorteerd door de chef de protocol van de Verenigde Naties, een delegatie van negen perso nen leidde naar de zitplaats van Japan in de algemene vergadering, tussen Italië en Jordanië, als het symbool van een nieuw volk van negentig mil joen zielen, dat zijn intrede deed in de wereldorganisatie. Prins Wan van Thailand, de voorzitter van de verga dering, sprak zijn vreugde erover uit, dat een groot Aziatisch land was toe gelaten, dat nu zou deelnemen aan de gemeenschappelijke pogingen van de Verenigde Naties om de wereldvrede en de rechten van de mens te bevorde ren'. „Ons land", zo sprak Sjigemitsoe daarna, „waar de oostelijke bescha vingen zich met elkaar vermengen, zal zich inspannen om in de Verenigde Naties een brug tussen Oost en West te vormen". Nu Japan een belangrijke partij zal meezingen in het volkerenkoor, zal er meer nog dan tevoren in de stad waar Hatoyama's rozenland- goed staat allerlei politiek overleg gaande zijn. Belangrijke problemen tussen Japan en Rusland zijn nog niet afdoende opgelost. Dan zijn er nog de economische vraagstukken waarin Japan een rol speelt en die in interna tionaal verband onder de loep moeten worden genomen. Van de mensen, aan wie dit alles wordt '-jevertrouwd, zal dan ook veel afhangen. De Verenigde Staten hebben dezer dagen bekendge maakt, dat Douglas MacArthur de tweede (neef. van de generaal die „de eerste" is) wordt belast met de taak van ambassadeur in Tokio. De gene raal was in Japan zeer gezienmen mag aannemen, dat Eisenhower hier mee rekening heeft gehouden, toen hij een andere MacArthur benoemde op de Japanse vertrouwenspost. Deze geroutineerde diplomaat werkte onder meer als plaatsvervangend directeur van het Bureau voor Europese Regio nale Zaken aan de opbouw van de Noordatlantische Verdragsorganisa- tié. Bij het contact met de Japanse re geerders zal hij ongetwijfeld het zijne ertoe bijdragen, dat de Japanse „brug tussen oost en west" ln elk geval aan het westelijke hoofd stevig gefundeerd blijft. Wat Hatoyama, de tegenwoordige premier, betreft: met hem zal MacArthur niet veel te maken hebben. Die heeft, met de normalisa tie van de betrekkingen tussen Japan en Rusland, en met Japans toelating tot de Verenigde Naties, datgene vol tooid wat hij als zijn laatste grote poli tieke opdracht zag. Hij legt zijn func tie spoedig neer om dan alleen nog maar rozen te kweken, liederen te zin gen en „Go" te spelen. ONDER DE KERSTBOOM. Het was het gemeentebestuur van Berlijn sinds jaren een gruwel, dat vele ingezete nen der stad het vredige kerstfeest wensten te vieren onder een gestolen kerstboom, waartoe de stadsparken danig gedund werden. Vandaar de bekendmaking van dezer dagen van wege het Berlijnse gemeentebestuur, dat alle kerstbomen in de parken zijn bespoten met een chemisch mid- i del", dal stinkende dampen afgeeft. wanneer het op kamertemperatuur wordt gebracht. ONDER DE PLAK. De kerstman heeft j het ook weer druk, hoewel opmerke-1 lijk minder druk dan vorig jaar. Voor kerstman fungeren namelijk sinds jaar en dag de Deense posterijen, die alle kinderbriefjes „Aan de lieve kerstman, p.a. Groenland" beantwoor den. Vorig jaar kwamen er 120.000 briefjes binnen. Dit jaar maar 13.000. Toch zou de kerstman, als hij alleen geweest was er nog vrij wat werk aan gehad hebben: 13.000 foto's van zijn ijskasteel op Groenland, in 13.000 enveloppen die dichtgeplakt moeten worden (en dat met baard en snor) en 13.000 postzegels, waaraan ook al plakken te pas komt. Woensdagmiddag werd, in tegen woordigheid van Z.K.H. Prins Bern- hard, in de vergaderzaal van Fok kers kantoorgebouw op Schiphol de gouden generaal Snijders-medaille uitgereikt aan mevrouw A. Sonder manSpeerstra, echtgenote van wij len de heer Gerben Sondermanin le ven vlieger en adjudant in buitenge wone dienst van H. M. de Koningin. Op de foto ziet men van links naar rechts: dr. ir. UI. H. Dam/me, die in zfjn functie van voorzitter van het bestuur van de stichting „Generaal Snijders-fonds" de gouden medaille uitreikte, mevrouw Sonderman, Z.K. H. Prins Berhhard en de 15.jarige Gerby Sonderman, dochter van de overleden vlieger, na de uitreiking van de medaille. Teleurstelling over houding van minister (Van onze parlementaire redacteur). Dc onderwijzers kunnen rekenen op een zeer bescheiden verhoging van hun salaris een verhoging, die ver achterblijft bjj wat zij reeds in 1954 ge vraagd hebben ook als de nieuwe voorstellen van de regering in het ge organiseerd overleg niet door de Algemene Nederlandse Onderwijzers Fede ratie worden aanvaard. De minister van O., K. en W., mr, Cals, heeft name lijk woensdag ln de Tweede Kamer meegedeeld, dat als de A.N.O.F. niet niet de regeringsvoorstellen akkortrd gaat, er geen andere weg openstaat, dan te bevorderen, dat de nieuwe salarissen zonder overeenstemming bij koninklijk besluit worden vastgelegd. I-IU zal dat doen, zo zei hij, ook al loopt hq de kans op het verwijt van de Kamer, dat er van een reëel overleg geen sprake is I Minister Cals heeft voorts herhaald, dat de leraren ten aanzien van hun salarissen niets te verwachten hebben, aangezien de salarissen reeds in 1953 zijn verhoogd. Het was te verwachten, dat de argumentatie, waarmee de be windsman zijn salarisbeleid heeft ver dedigd, bij de replieken niet onweer sproken zou blqven. Het bleek, dat zijn betoog op sommige afgevaardigden niet veel indruk had gemaakt. Mr. Roosjen hoopte, dat de voorge nomen salarisverhoging voor de ho gere rijksambtenaren geen doorgang zal vinden. Gaat ze wel door, dan zul len de leraren erin moeten delen vond hq. Mevr. FortanierDe Wit (v.v.d.) is gewoon geen blad voor haar mond te nemen. Ook nu zegde zq de bewinds man onomwonden de waarheid. Ze verweet de bewindsman, dat hij onge motiveerd denigrerend over de demon stratieve vergadering van de onder wijzers had gesproken. Zij was van oordeel, dat de onderwijzers zich in Den Haag correct en waardig hebben gedragen. Overigens betreurde zij, dat de minister op net allerlaatste nip- i pertje met een salarisvoorstel voor ae j onderwijzers is gekomen. TELEURGESTELD. Enige afgevaardigden toonden zich j teleurgesteld over de houding van de i minister. De heer Gortzak van de C. i P.N. diende twee moties in, die beiden het standpunt van de regering afkeur den en de regering uitnodigden resp. de salarisonderhandelingen met de A. N.O.F. te heropenen op basis van de door deze federatie ingediende voor stellen of van aanvaardbare rege ringsvoorstellen en het overleg te her openen met de organisatie van leer krachten bij het C.H. en O. om voor deze leraren tot een aanvaardbare sa larisregeling te geraken. Het fenijn zat mr. Cals wel heel dui delijk in de staart. Zijn partijgenoot, de heer Peters. K.V.P., die als laatste re plicerende spreker optrad, verweet de bewindsman n.l. dat hij een beleids fout heeft gemaakt. In 1953 waren de voorstellen van de A.N.O.F. voor de regering onaanvaardbaar en ze zijn dat nu nog. Niettemin is er over gepraat. Het heeft, vond de heer Peters, aan een duidelijk standpunt van de regering ontbroken. Als in een aanvaardbaar tijdstip redelijke tegenvoorstellen worden gedaan, dan zouden zij ook in het georganiseerd overleg zijn bespro ken. De katholieke afgevaardigde wenste, dat het vertrouwen tussen de overheid en de onderwijzer snel zou worden hersteld. Hij herhaal de. dat de minister de moed moet hebben op het veld van eer te ster ven, d.w.z. als het tussen het kabi net en de minister een zodanige te genstelling bestaat, dat de be windsman zyn taak niet naar be horen kan uitvoeren, dan moet hij heengaan. Mr. Cals beheert een uitermate be langrijke portefeuille, zeide de heer Peters. In zijn antwoord heeft minister Cals zich niet bijster sterk verdedigd, slechts enkele mededelingen over de salarissen, die wij aan het begin ver meldden. ISJIRO HATOYAMA rozen kweken DE AFDELING BRUSSEL van het comité Benelux heeft vier ten toonstellingen van de Haagse schil ders- en beeldhouwersgroep „Verve" ra België georganiseerd. De eerste tentoonstelling wordt thans te Brus sel gehouden. Hierna komen de ste den Leuven, Gent en Luik aan de beurt. Bende bezette Motaling in de Minahassa Blijkens woensdag in Djakarta ont vangen berichten heeft een bende, die deel uitmaakt van „het leger van verdedigers van het recht" het dis trict Motaling, in het zuidelijk deel van de Minahassa (Noord-Celebes), bezet. Burgerambtenaren van het leger zijn, uit vrees voor het optreden van de bende, naar het nabij gelegen Amoerang gevlucht. Paerai verduisterde 34 miljoen roepia Riva Paerai, de vroegere plaatsver vangend voorzitter van het Kopra- fonds :n Makassar is woensdag in Djakarta gearresteerd op beschuldi ging betrokken te zijn bij de verduis tering van een bedrag van 34 miljoen roepiah. Het betrof hier de opbrengst van een verkochte partii kopra van •O.ÖOO ton. welke onrechtmatig van het Koprafonds in Makassar was ont-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 17