PROVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
STAAT VAN BELEG IN HONGARIJE
Arbeiders staken 48 uur uit
protest tegen Kadars terreur
In Port Said: gevaar
van een bloedbad
Opbloei harmonie en fanfare
Zeeland mogelijk geacht
in
BILT
TELEFOONVERKEER STILGELEGD
IRAAKSE STRIJDKRACHTEN
VERLATEN JORDANIË
Vandaag...
DE
VERWACHT.
199e jaargang - no. 292
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 52 cent per
week; f 6.50 p. kw.; fr. p.p. f 6.75
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 10 dec. 1956.
'ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minlm. p. advertentie f ♦-
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van f 1,—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureau's: Vlisslngen, Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 546 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Nieuwstraat 43, telef. 20; Terneuzen, Brouwerijstr. 2; Zierlkzee, N. Bogerdstr. 24. teief.
Voor geheel Hongarije is met ingang van zes uur
dinsdagmiddag de staat van beleg afgekondigd. Pre
sident Istvan Dobi heeft order gegeven, speciale recht
banken op te richten om standrechtelijk over misdrij
ven als „gewapende actie", moord en plundering te
oordelen.
De regeringszender deelde voorts mee, dat de cen
trale arbeidersraad te Boedapest en alle andere ar
beidersraden wegens „onwettige activiteit" buiten de
wet zijn gesteld.
Als een protest tegen de politiek van hardhandig
heid, die premier Janos Kadar heeft toegepast bij zijn
De centrale arbeidersraad heeft bij de regering Kadar voorts geprotes
teerd tegen de aanhouding van leden van arbeidersraden. Deze regering
wordt ongeschikt geacht om het land te besturen.
Het telefoonverkeer in Hongarije is zondagochtend vroeg stilgelegd;
een reden werd niet opgegeven. De correspondent van United Press, die
juis,t bezig was een relaas over het afkondigen van de staking door te
bellen naar Wenen, werd halverwege verbroken. Ook uit Moskou is geen
telefoonverbinding met Boedapest te verkrijgen, zo berichtte de corres
pondent van United Press te Moskou, Henri Shapire.
Veel wapens bij bevolking
De staat van beleg is volgens de regering-Kadar noodzakelijk gewor
den, doordat „zich nog grote .hoeveelheden wapens in handen van de be
volking bevinden". De afgelopen dagen hadden zich talrijke botsingen
voorgedaan tussengroepen „contra-revolutionairen" en eenheden van de
politie. Hierbij waren doden en gewonden gevallen. Als haarden van ver
zet werden Tatabanya en Sargotayan genoemd. In laatstgenoemde plaats
hadden zaterdag gewapende benden de politie aangevallen. Radio-Boeda-
pest maakte voorts bekend, dat „een ieder, die weet waar wapens zijn
verborgen, dit .aan de politie moet melden, als hij geen zware straf wil
oplopen".
pogingen, het verzet te onderdrukken, had de cen
trale arbeidersraad van Boedapest toen reeds voor
heden (maandag) nacht twaalf uur een algemene sta
king van 48 uur aangekondigd, welke geldt voor ge
heel Hongarije. Dit stakingsparool was het antwoord
van de Hongaarse arbeiders en intellectuelen op Ka
dars weigering om gehoor te geven aan de eis dat hij
de arrestaties en deportaties van Hongaarse burgers
dient stop te zetten. Alleen het personeel van moeilijk
misbare bedrijven en instellingen wordt aangeraden
aan het werk te blijven. De centrale arbeidersraad van
Boedapest riep de vakverenigingen van de gehele we
reld op, sympathiestakingen te houden.
De centrale arbeidersraad en de
regionale arbeidersraden waren vol
gens de regering „onwettig", daar
deze trachtten ,de regering ten val
te brengen. „Contra-revolutionairen"
hebben de regionale- arbeidersraden
in hun macht gekregen, aldus de re
gering-Kadar. Strikt administratieve
arbeidersaden in fabrieken zijn vrij
gesteld. Fabrieksleiders werden be
last met drastische zuivering van de
ze raden.
Botsingen.
Doorgaans welingelichte kringen
in Boedapest hebben zaterdagavond
meegedeeld, dat er bij een botsing
tussen Hongaarse betogers enerzijds
en Hongaarse politie en Sowjet-tanks
Lasser gedood bij explosie
in een fabriek.
Zaterdagmiddag heeft zich in een
spinliulzenfabriek te Tilburg een he
vige explosie voorgedaan, die aan een
ter plaatse werkende lasser het leven
heeft gekost. Twee lassers, de 33-ja-
rige A. van Iersel en de 28-jarige J.
Schellekens, beiden uit Tilburg, wa
ren bezig met laswerkzaamheden.
Vermoedelijk door het wegspringen
van vonken ontstond nabij een droog
oven een begin van brand, waarop
vrijwel onmiddellijk aansluitend een
een explosie optrad van de in de oven
aanwezige gassen. De gevolgen wa
ren zeer ernstig. Van Iersel werd
door weggeslingerde delen van de
oven aan. liet hoofd getroffen en op
slag gedood. Schellekens -kwam er
zonder kwetsuren af.
Een Hongaarse staalgieter, die te
Weesp een compleet ingerichte wo
ning voor zichzelf en zijn gezin Icon
betrekken, dankt mej. drM. Klompé
■minister van maatschappelijk werk,
op galante wijze.
anderzijds tien personen om het le
ven zijn gekomen en verscheidene
anderen gewond. De botsing vond
plaats te Salgotarjan bij de Tsjecho-
Slowaakse grens. Het gevecht brak
uit toen een menigte betoogde voor
de vrijlating van leden van plaatse
lijke arbeidersraden. Doden en ge
wonden zouden voorts te betreuren
zijn tengevolge van gevechten in drie
Hongaarse steden Pees, Tatabanja
en Bekescsaba.
Jongelui zouden Sowjettanks
hebben aangevallen, die na het
invallen der duisternis door de
straten van Boedapest patrouil
leerden. Volgens in Boedapest
ontvangen berichten heeft de po
litie met gummiknuppels een eind
gemaakt aan een betoging, die
ongeveer 10.000 vrouwen in Pees
hebben gehouden.
De regering van Joego-Slavië
heeft, ten bli.jke van zijn ongenoe
gen over de ontvoering van de Hon
gaarse ex-premier Nagy, haar am
bassadeur te Belgrado teruggetrok
ken. Joego-Slavië heeft echter, in
tegenstelling tot Oostenrijk, gewei
gerd, waarnemers van de Verenigde
Naties toe te laten. De Joego-Slavï-
sche regering heeft in een brief aan
de secretaris-generaal der Verenig
de Naties, Dag Hammerskjöld, ver
klaard, dat zijn regering principieel
gekant is tegen het zenden van
waarnemers naar een land met het
doel, de ontwikkelingen in een ander
land gade te slaan.
MIDDEN-OOSTEN KALMEERT WAT
Menderes wenst garanties
van Navo voor Bagdadpact.
Het Iraakse kabinet heeft besloten,
op verzoek van de regering van Jor
danië de te Mafrak in Jordanië gele
gerde eenheden van het Iraakse leger
bevel te geven, naar haar bases terug
te keren..
Uit welingelichte bron is vernomen,
dat het verzoek van Jordanië voort
spruit uit een verbetering van de toe
stand ïu het betrokken gebied.
De Iraakse eenheden waren een
maand geleden naar Mafrak gezon
den, eveneens op verzoek van de Jor
daanse regering.
Het zenden van deze troepen vorm
de een bijdrage van Irak tot de verde
diging van Jordanië tegen een even
tuele Israëlische aanval, in overeen
stemming met de bepalingen van het
Iraaks-Jordaanse verdrag van het
bondgenootschap van 1947.
In officiële kringen in Amman wil
de men zondag niet zeggen of ook om
terugtrekking van de Syrische en de
Saoedi-Arabische troepen die tegelijk
met de Iraakse Jordanië waren bin
nengekomen, zal .worden gevraagd.
Men gelooft, dat pas na de terug
trekking der Israëlische troepen uit
de strook van Gaza een besluit hier
over genomen zal worden.
Uit kringen die nauwe betrekkin
gen onderhouden met de permanente
Turkse delegatie bij de Navo is ver
nomen, dat de Turkse premier. Men
deres, de toestand in het Midden-Oos
ten zo ernstig acht, dat hij de leiding
op zich zal nemen van de Turkse de
legatie naar de aanstaande bijeen
komst van de Navo-raad te Parijs.
Menderes streeft er voornamelijk
naar, de Navo-landen ertoe te bewe
gen, de mogelijkheden te onderzoeken
om de verplichtingen tot steun en
hulp die de Navo-leden jegens elkaar
hebben ingeval van een militaire aan
val ook voor enkele landen van het
pact van Bagdad te laten gelden.
De Perzische regering heeft een
plan opgesteld voor een conferen
tie ter regeling van de geschillen
tussen de Mohammedaanse lan
den. Zij heeft haar diplomatieke
vertegenwoordigers in dc Arabi
sche landen opgedrag'en, dit voor
stel aan de regeringen van die lan
den voor te leggen.
Duizend Hongaren werken al
in Nederlandse bedrijven.
In de afgelopen weken hebben de
arbeidsbureaus de bemiddeling van
rond duizend Hongaren naar het be
drijfsleven voltooid. Velen van hen
wachten echter nog op de regeling
hunner definitieve huisvesting, voor
dat zij de woonoorden, waar zij tijde
lijk zijn ondergebracht, kunnen ver
laten.
Inmiddels hebben reeds 261 Hon
gaarse vluchtelingen hun definitieve
bestemming gevonden. Velen van hen
zijn naar de mijnstreek vertrokken,
waar zij bij de mijnen in dienst zijn
getreden. Er is nog een groot aantal
gevallen in behandeling, voor wie het
fiat van de werkgevers nog moet
worden afgewacht. Van de woonoor
den is het A.W. (aanvullende werk
kamp) in Someren vrijwel ontruimd.
Het woonoord Westerduin te Wijk
aan Zee is voor meer dan de helft
ontruimd.
De Italiaan Vittorao Veronese is -in
Nieuw Delhi gekozen tot voorzitter van
de uitvoerende raad van de Unesco, de
V.N.-orgarvisatie voor onderwijs, welen-
schap en cultuur.
Dulles wil herstel
eenheid in Navo
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, John Foster Dulles,
is zondag in Parijs aangekomen voor
de bijeenkomst van de Navo-minister-
raad, die dinsdag begint.
Dulles verklaarde bij aankomst te
genover de pers, dat de Verenigde
Staten vastbesloten zijn een manier
te vinden om „de meningsverschillen
van het verleden te begraven in een
toekomst van vreedzame en vrucht
bare samenwerking".
De Verenigde Staten zijn gereed
om de westelijke eenheid te verzeke
ren en te versterken tegen de drei
ging van agressie. Zij willen ook hel
pen om de economie van de West-
Eui'opese landen in stand te houden
nu de normale olietoevoer uit het
Midden-Oosten onderbroken is, aldus
de minister.
Hedenochtend zal Dulles een
onderhoud hebben met zijn Britse
ambtgenoot, Selwvn Lloyd. In de na
middag zal hij een gesprek hebben
met de Franse minister Pineau.
is het 60 jaar geleden, dat
de beroemde Zweedse chemi-
H cus en industrieel Alfred B.
Nobel, uitvinder van het dyna- |l
miet,, te San Remo overleed. i|
Bij testament bestemde hij 't
grootste deel van zijn nalaten- p
p schap, namelijk 31,5 miljoen
p Zweedse kronen, voor de op- n
richting van een Nobelstich- p
p ting, die jaarlijks op zijn sterf-
zee dag vijf Nobelprijzen be- p
p schikbaar stelt.
viert de bekende Ne- M
p derlandse zeegezicht-, land-
schap-, figuur- en portret-
schilder en etser Anton R. p
Mauve te Blaricum zijn 80ste
p verjaardag.
iliiMiiiiiiiiiiiin
De Zeeuwse gemeentewerkman Izaak M. Geelhoed uit Dreischor
en de Amsterdamse onderwijzeres Doortje Jongsma zijn zaterdag
van Schiphol vertrokken voor een reis van twee weken door de
Verenigde Staten. Zij maken deze tocht op uitnodiging van de
jonge Amerikaan Harry Morgan, die na de watersnoodramp 1953
naar ons land liftte om in het rampgebied te helpen. Hij onderbrak
daarvoor zijn vakantiereis door Europa, waarvoor hij lang had
gespaard.
Tijdens zijn verblijf in Nederland leerde hij mej. Jongsma en de
heer Geelhoed kennen en nu wil hij hen een vakantie in Amerika
aanbieden. Morgan had echter te weinig geld hij doet als mili
tair dienst, in Ohio, maar is zelf in Californië geboren en getogen
om de overtocht en de reis langs drie grote steden te betalen. Als
rasechte Amerikaan wist hij daarvoor echter wel raad. Verschil
lende bedrijven en instellingen en de gemeentebesturen van de drie
steden (Dayton, Xenia cn Middletown) droegen op zijn verzoek in
de kosten bij en daardoor werd het mogelijk, dat de twee jonge
Nederlanders per vliegtuig de overtocht maken.
De foto toont het 23-jarige onderwijzeresje en de tien jaar oudere
gemeentewerkman bij de trap van het vliegtuig. Als souvenir
nam de heer Geelhoed een ratel mee, die hij in Dreischor gebruikte
bij de vuilnisophaaldienst.
De Perzische minister van bui
tenlandse zaken, Ardalan. die dit
zondag in het parlement in Tehe
ran bekendmaakte, vei-klaarde,
dat Perzië' niet onverschillig kan
blijven voor de moeilijkheden die
tussen zijn Mohammedaanse buur
landen zijn gerezen.
„Wij hebben besloten onze uiter
ste best te doen om een einde aan
die geschillen te maken", zo zei
hij.
Er dreigt een bloedbad in Port Saïd
zodra de Brits-Franse troepen uit het
gebied van het Suezkanaal zijn ver
trokken. Dit is het oordeel van ver
schillende deskundigen, onder wie dr.
Maurice Thudicum, Zwitsers gedele
geerde van de internationale Rode
Kruis-commissie die een onderzoek
instelt naar de noden in de-geteister
de stad.
Volgens dr. Thudicum is onder de
Arabische bevolking van Port Saïd
het gerucht verspreid dat Europeanen
tijdens de Brits-Franse aanval op
Port Saïd Arabieren in de rug hebben
geschoten. Voor dit verraad zouden
de Arabieren zich thans moeten wre
ken met een bloedbad onder de niet-,
mohammedaanse bevolking van de
stad.
Het gevaar van een Arabische
wraakactie werd eerst goed duidelijk
toen zaterdag; een grote hoeveelheid
oorlogstuig werd buitgemaakt in Port
Saïd. Een partij handgranaten, mes
sen en patronen werd in waterdichte
verpakking aangetroffen. De vissers
die de partij vervoerden, worden nog
steeds ondervraagd.
Generaal Burns, opperbevelhebber
JAARVERGADERING IN GOES
Dirigentencursus onder de loep
De Provinciale Zeeuwse afdeling van de Koninklijke Ned. Federatie van
Harmonie- en Fanfaregezelschappen, heeft zaterdagmiddag in haar jaarver
gadering in café „Flora" te Goes verschillende punten bekeken, die van be
lang zijn voor een opbloei van het harmonie- en fanfareleven in onze pro
vincie. De voorzitter, de heer P. C. Kerkhove, stelde in zijn overzicht over
1956 het gezelschap van Sehoondijke, dat deze zomer zulke goede resultaten
heeft geboekt, tot een voorbeeld aan de andere verenigingen.
Ook kon hij meedelen dat in de
loop van dit jaar besprekingen zijn
gevoerd met de Stichting Zeeland
voor Maatschappelijk en Cultureel
werk, die er toe hebben geleid, dat
over 1955 en 1956 een subsidie van
948,52 per jaar is toegewezen.
Deze is hoofdzakelijk bestemd voor
manifestaties in het algemeen be
lang. Er is daarom contact gezocht
met de Zeeuwse Muziekbond en de
Katholieke Federatie om één lijn te
trék-ken door de drie organisaties,
doch er werd nog geen antwoord
van hen ontvangen.
Om de Stichting Zeeland concrete ge
gevens te verstrekken, heeft de pro
vinciale afdeling bestedingsplannen
gemaakt, die speciaal een fondsvor
ming op het oog hadden. Een con
coursfonds zou 50%, van de subsidie
vergen, voor een dirigentencursus zou
20% worden gereserveerd, 20% zou
bestemd zijn voor muziekexamens en
solistenconcoursen en dan zou er nog
een reservepest van 10% overblijven.
Deze voortellen zijn door Gedeputeer
de Staten goedgekeurd, met genoemd
resultaat, Om de eerste gelden van het
concoursfonds een bestemming te ge
ven, besloot de vergadering aan „Ons
Genoegen" te Vlissingen 350 be
schikbaar te stellen ter dekking van
het tekort, dat ontstond door het „ver
regenen" van het concours van dit
jaar.
Dirigentencursus.
Over de ciirigentencursus werd breed
voerig gediscussieerd. De vergadering
was de mening toegedaan, dat de
Zeeuwse Muziekschool op dit punt
niet voldoende beantwoordt aan de
verlangens van harmonie en fanfare.
De dirigentencursus van deze muziek
school had. volgens t.al van leden, nog
al wat gebreken. Vooral daar men te
lang met theorie werkt en er geen af-
valsysteem bestaat, wat bij andere
cursussen veelal wél het geval is.
Daarom werd besloten aan de le
den een rondschrijven te richten,
waarin wordt meegedeeld, dat ama
teurs, die aan een dirigentencursus el
ders in het land deelnemen, een tege
moetkoming in de kosten kunnen oiit-
Vervolg op pag. 2)
van de politiemacht der Ver. Naties,
zal zich tot president Nasser van
Egypte wenden in verband met het
gevaar van ongeregeldheden. Naar
United Press verneemt, zal de gene
raal Nasser vragen, zich via Radio-
Caïro tot de Mohammedaanse bevol
king van Port Saïd te richten met het
verzoek, geen gewelddadige actie te
ontketenen na net vertrek der geal
lieerden. Ook de Amerikaanse ambas
sadeur in de Egyptische hoofdstad
zal een soortgelijk verzoek tot Nasser
richten.
Voorts wordt vernomen dat gene
raal Burns de V.N.-troepen waar
schijnlijk opdracht zal geven, een
2500 man sterke „muur" op te zetten
tussen de Europese en Arabische wij
ken van Port Saïd. Deze „muur" zou
moeten worden gehandhaafd tot de
haatgevoelens in Port Saïd zijn afge
koeld.
De Franse premier. Guv Mollet,
heeft in een radio- en televisie-inter
view verklaard, dat Frankrijk en En
geland de Verenigde Staten onwetend
hebben gehouden van hun besluit om
Egypte binnen te vallen, omdat „wij
bang waren dat de Amerikanen ons
ervan zouden hebben weerhouden
wanneer zij ervan geweten hadden".
Mollet legde zijn verklaringen af in
een geprepareerd televisie-interview,
dat om.half drie vannacht (Ned. tijd
in de Verenigde Staten werd uitge
zonden.
Toen hem gevraagd werd over de
^samenzwering" tussen Engeland,
Frankrijk en Israël, voordat Egypte
werd aangevallen, zei Mollet: „Er
heeft niets van dien aard bestaan".
Van welingelichte zijde wordt in Je
ruzalem vernomen, dat Hammars-
kjöid, de secretaris-generaal van de
V.N., het Israëlische verzoek om de
garantie, dat Egypte de Sinaï-woes-
tjjn niet opnieuw zal gebruiken voor
aanvallen op de Joodse republiek,
heeft verworpen. Hanimarskjöld
bl\j£t aandringen op een snelle ontrui
ming van Sinaï door Israël.
1
AANHOUDEND ZACHT.
Zwaarbewolkt met plaatselijk wat
lichte regen of motregen en slechts
hier en daar mist. Later verspreide
opklaringen. Zwakke tot matige en
langs de kust lijdelijk krachtige zuid
westelijke wind. Weinig verandering
:n temperatuur.
zo:
EN MAAN
11 decern bei-
Zon op 8.38
Maan op 12.53
onder 16.29
onder 1.05