Aantrekkelijke variatie in de
woningbouw van Vlissingen
Zeeuwse Almanak
ARBEIDERS IN BATHPOLDER
KREGEN ONTSLAG AANGEZEGD
„LANDBOUWHERSTEL" DEED
GOED WERK IN ZEELAND
Agenda
PROVINOIJLLB Z B B V W 8 E COURANT VRIJDAG 7 DECEMBER itB8
OVER FLATS EN VILLAWIJK
Kritiek stadium der ontwikkeling
De stad Vlissingen kan bogen op een gevarieerde woningbouw. Men
ls er in de buitenwijken in geslaagd eentonigheid, zo kenmerkend voor
vele stadsgedeelten in het westen van het land te voorkomen.
Flats wisselen af met laagbouw en liet idee om als het ware aan
sluitend aan het Nollebos, een enigszins aparte villawijk te bouwen,
kan in het bijzonder geslaagd genoemd worden.
Wanneer men bedenkt dat het klimaat zich hier niet leent voor
een al te open bouw met veel gebruik van glas, dan kan gezegd wor
den dat er toch reeds vele mogelijkheden benut werden om de wonin
gen een aantrekkelijk karakter te geven,
De woningbouw bevindt zich thans
In de overgang van de herbouw naar
de normale bouw, waarbij voor Vlis
singen geldt, dat de herbouw nage
noeg gereed is geltomen.
Dè nieuwe regeling waarbij het
volume van de woningbouw in een be
paalde verhouding is gebracht tot de
bouwcapaciteit werkt ook voor Vlis
singen gunstig, temeer daar men hier
beschikt over een bouwcapaciteit van
f-emiddeld 500 tot 7Ö0 woningen per
aar.
De deskundigen zijn het er over
eens, dat het uitbreidingsplan van
Vlissingen goed is. De nieuwe rege
ling werkt economisch voordeliger en
zij is ook voor de architecten veel
prettiger,
Ofschoon het vraagstuk van het
verkrijgen van de nodige grond voor
de uitbreiding van de woningbouw In
Vlissingen lang niet eenvoudig is (zie
ook de P.Z.C. van 16 november) be
staat het gevaar, dat er isolatie
dreigt, wanneer men een bepaalde
stadswijk zou laten vallen buiten dg
eigenlijke organische groei van de
stad. Ben uitbreiding in de richting
van Koudekerke is daarom verant
woord men denke aan het z.g.
Elan-Paauwenburg. Rond de havens
unnen zich dan de industrieën ves
tigen, die dus buiten het woongebied
vallen. In dit verband bezien ia het
dan ook noodzakelijk een wijk van
:?ld£
iel mogeïftL
dit_toel_aten, op te ruimen.
noodwoningen als het Havendorp zo
snel mogelijk als de omstandigheden
Een bijzondere factor is voor Vlis
singen voorts ook het feit, dat men
tegemoet kon komen aan de behoefte
aan eengezinswoningen. Het is nu
eenmaal een feit, dat flats meer vol
doen voor echtparen zonder kinderen,
hetzij op jongere, hetzij op oudere
leeftijd.
Het bezit van een eigen tuintje r
hoe klein dan ook is voor gezinnen
met jonge kinderen in feite nood
zakelijk en verhoudingsgewijs treft
men dit hier meer aan dan in de wes
telijke steden.
Van Vlissingen gaat ook een bij
zondere bekoring uit voor gepensio
neerden onder de zeelieden, die een
maal aan wal, toch niet graag het
contact met de zeevaart zouden wil
len missen.
Flats vormen voor deze categorie
van woningzoekenden niet zozeer een
bezwaar, mits de voorzieningen cen
traal geregeld, ook goed zijn en een
comfortabel wonen kan worden ge
garandeerd.
Geen conflicten
Beziet, men dus de stand van za
ken in zijn geheel voor de woning
bouw in Vlissingen. dan zijn er
vele voordelen: er ls voldoende
bouwcapaciteit, het gemeentebe
stuur en zijn adviseurs staan open
voor de noodzaak van variatie in
de woningbouw, bet uitbreidings
plan is goed. Conflicten zoals in
andere steden, waar veelal stede-
bouwkundige bureaus zeer nauw
gezet voorschrijven, in samenwer
king met <|e welstandscommissie,
hoe wel en hoe niet gebouwd moet
worden, doen zich hier in de prak
tijk niet voor.
Wel wordt er incidenteel aan de
ontwerpen gewijzigd, maar indien
dit in het algemeen belang is, dan
kan de architect zich hiervan ge
makkelijk onderwerpen, Ook de ver
schillende procedures leveren hier
geen onoverkomenlijke moeilijkheden
op.
Gebrek aan grond is een zeer be
langrijke omstandigheid, waarover
evenwel het gemeentebestuur niet al
léén de bevoegdheid tot hét geven
van een oplossing bezit.
Waar er dus tal van gunstige fac
toren zijn, dient men zich van over-
heldszijde bewust te zjjn van het ge
vaar, dat er een zekere versnippering
dreigt indien bijvoorbeeld in dè villa
wijk te kleine panden zouden worden
gebouwd. De indruk bestaat, dat men
wel wat te vrijgevig is, zodra er op
tie gevraagd wordt en dat deze wat
te grote vrijheid zou kurmen leiden
tot een onevenwichtige bouw. Inder
daad kan men voor de z.g- villawijk
al wijzen op een krappe ruimte.
Natuurlijk moet men er rekening
houden met het feit, dat de grond
kostbaar ip maar een te gróte ver
kaveling schept in dit opzicht na
delen, die men later niet meer kan
veranderen. De wel eens vernomen
stelling: koopt minder huizen en méér
tuin, kan ook hier opgang doen, zelfs
wanneer men de gegeven beperkin
gen in het oog houdt.
Br wordt thans gewerkt aan de sa
nering van de oude stad Lange
Zelke e.o. waardoor men in Vlis
singen de gelegenheid krijgt een be
paalde ontwikkeling in de hand te
werken, die juist uit stedebpuwkun-
dig oogpunt top te juichen is.
Aangenomen moet worden, dat het
oude winkelcentrum ook ondanks de
verplaatsing van het bestuurscen
trum en de opkomst van een .winkel
stand in de buitenwijken, zijn aan
trekkelijkheid blijft behouden.
Door de sanering wordt evenwel de
mogelijkheid geschapen de huidige
verkeersbezwaren op te heffen, die
een gevolg zijn van bet gebrek a«n
ruimte. Bodra de oude huizen zjjn
verdwenen zou het juist zjjn een en
ander te benutten om de aanvoer
en afvoer voor dit winkelcentrum be
ter te regelen. Door de uitbreiding
van dè parkeerruimte en dg aanleg
van brede verkeersweg zou bet
verkeer in de Wal straat worden ont
last. Bovendien blijft er plaats voor
kleine bedrijven, die wel degelijk,
krachtens ook de moderne stedebnuw-
kundlge inzichten in een stadscen
trum thuis horen
Br zijn dus vele mogelijkheden om
van Vlissingen een nog aantrekkelij
ker woonstad te maken dan tot dus
ver het geval was en men kan er
slechts op vertrouwen, dat juist in
dit min of meer kritieke stadium der
ontwikkeling, daarvan gebruik zal
worden gemaakt,
Weg Dombqrg-Oostkapelle
wordt verbeterd.
Het gedeelte van de provinciale weg
Middelburg-Domburg, gelegen tussen
de Kalfhoekseweg (Gostkapelle) en
Domburg zal worden verbeterd. Het
werk zal vrijdag 14 december a.s. van
wege Gedeputeerde Staten door de
hoofdingenieur-directeur van de Pro
vinciale Waterstaat te Middelburg
worden aanbesteed.
Gepromoveerd in Parijs.
Gepromoveerd tot doctor In do regh-
ten op proefschrift getiteld: „Du róle
de l'usage dans le developpement du
droit matrimonial Francais et Néer-
landais depuis 1814 sujet de droit
matrimonial compare", aan de Juridi
sche Faculteit van de Universiteit Pa
rijs, de heer E. W. van Aartsen, Uit
Oostkapelle en thans wonende te Pa
rijs.
Jubileumavond.
In het verenigingsgebouw te Kou
dekerke wordt vandaag een jubileum-
avond gegeven door de meisjes- en
jongelingsverenigingen, die resp. het
fi5- en 35-jarig bestaan herdenken,
Als spreker zal optreden ds. G. N.
Lammens, gereformeerd predikant fe
Rotterdam, vroeger te Heinkenszand,
(Advertentie)
GRAAF EGBERT
SIGAREN
aftyt uk-ei
ENIGE ONGERUSTHEID IN RILLAND
„Zekere sanering is
noodzakelijk".
De allerminst prettige gt.-Nlcolaas-
verrassing, welke woensdag in de
vorm van een ontslag per 1 mei 1957
aan een vijftal arbeiders van de Land
bouw mij. „De Bathpolders" werd be
reid, heeft in Rilland-Bath enige op
schudding en ongerustheid verwekt.
„Het is echter een pijnlijk, maar on
vermijdelijk besluit' zó verklaarde ons
de directeur, ir. \V. Kakebeeke, toen
wij hem naar de redenen van deze ont-
slagaanzeggingen vroegen. „De ont
wikkeling van de lonen dwingt ons er
toe, in het belang van de rentabiliteit
van het bedrijf, een zekere,, sanering
toe te passen en meer arbeiders door
machines te vervangen".
Op het bedrijf van „De Bathpolders"
is er altijd een grote kern van vast
personeel geweest. Momentel staan er
op de loonlijst nog 95 vaste arbeiders
ingeschreven, wat voor een bedrijf van
650 ha waarvan ongeveer i00 ha gras
land, voor de huidige omstandigheden
zeker aan de zeer ruime kant is. In
het algemeen wordt tegenwoordig 1
vaste ax-beider op 12 a 15 ha voor'de
Zeeuwse bedrijven normaal geacht.
VAN
uitvin
TOT
GESCHENKEN
Prof, nir. P. Oqd, de bekppde
staatsman met de hoge, witte kuif, is
beslist goed bedacht op zijn verjaar
dag! Donderdagmorgen was hij spe
ciaal napr het secretariaat van "de V.
V.D, in Den Haag gekomen om alle
geschenken in ontvangst te nemen,
die hera voor zijn 70e verjaardag door
de verschillende afdelingen en cen
trales van zijn partij waren aangebo
den. Natuurlijk waren er onder deze
cadeaus allemaal produkten uit de
streek of plaats ook wat Zeeuwse
verrassingen.
De heer Oud kon namelijk een gro
te hoeveelheid appels uit Npprd- en
UITZONDERING.»,
Vandaag even zakelijk, voor zover
.in dit hoekje dan mogelijk. Vrij re
gelmatig bereiken ons van trgfttpe
lezers bijdragen voor deze rubriek,
die soms wel en dan weer eens niet
bruikbaar zijn. Ter oriëntatie mogè
'dienen, dat mopjes altijd, zonder meer
naar de prullemand verhuizen, ten
eerste omdat ze in negen van de tien
gevallen voor velen een baard heb
ben en ten tweede omdat ge voor een
moppenrubrielc beter ae daartoe
strekkende bladen kunt raadplegen...
Om allerlei redenen, die hier ver
der niet ter zake doen, worden soms
ook andere, voor de inzender mis
schien heel aannemelijke bijdragen
naar diezelfde prullemand verwezen.
Dat neevit overigens piet weg, dat-
wij degenen die ons een tip 'zenden
hoogst erkentelijk blijven voor de ge
nomen moeite. Waarvan we dan in
deze regelen eens, bij wijze van tiit-
zondering, willen getuigen. Ge kunt
dat niet elke dag doen tenslotte,
En dat is dan weer d&t.
Zuid-Beveland in ontvangst nemen,
Verder waren er bijvoorbeeld WLn-
schoter Citroenballen, Amersfoortse
Keesjes, koffiekopjes uit Rhenen, een
oude Friese tegel, een Drentse stoet,
en uit Amsterdam natuurlijk de
grammofoonplaat „Geef mij maar
Amsterdam" van Johnnie Jordaan
KUNST |N ZIERIKZEE.
In Zierikzee bemint men de kunst!
Nu kunnen wij weer melden, dat
er in deze Schouwse plaats een
Chopin-avond te beleven is. Wat
donderdag 13 december zal dp be
kende pianist Willem Andriessen,
Oud-directeur yap het Amsterdams
conservatorium, een recital geven
van werken van Frederic Chopin.
Dit concert, dat onder auspiciën
van de Zeeuwse Volksuniversiteit
wordt gegeven, bestaat voor de
pauze uit'de sonate op. 35 in bes en
de bacarolle op. 60. Na de pauze
wordep twee mazurka's, een polo
naise, een nocturne en een valse
uitgevoerd.
ZAKELIJK.
Na dit bijzondere berieht uit Zierik
zee tot besluit een kort en zakelijk
niepwtje uit de Zeeuwse hoofdstad:
de levering van de suikerbieten aa>ri
de Loskade te Middelburg zpl in de
loop van volgende week worden be
ëindigd.
Begin van een villawijk in Vlissingen,
Lezing voor Z.L.M. Veere
over kalk in bouwgrond.
De afdeling Veere van de Z.L.M.
hieid vrijdagavond haar ledenverga
dering in café „De Vriendsehap" te
Veere. Nadat de huishoudelijke zaken
waren behandeld en de secretaris, de
heer A. P. Pouwer, bij acclamatie was
herbenoemd, hield de heer P. den
Ouden van de stichting „Nederlands
Landbouw Kalk Bureau" te De Bilt
een le2ing over „Het hoe en waarom
van de kalkbemestimg".
Spreker wees pp de grote kalktekor-
ten, die in de Nederlandse cutuur-
grond voopkompn en gjng dieper in pp
Tiet ontstaan dgpryan. De" meeste kalk
gaat verloren uit onze gronden door
uitspoeling, maar ooit is er een jaar
lijks verlies door oppame in de plan-
tén. Uit zijn ïjetopg" bleek verder dui
delijk, dat een goede kalktoestand in
verband met de structuur yan de
grond van het grootste belang is voor
pen gopde oogst. Voldoepde kalk ver
oorzaakt een actiever bacferiënieven,
een beter verteren van organjschp
stoffen, gupstigpr bodemstructuur en
gemakkelijker opnemen van vele voe
dingsstoffen. Een teveel aan kalk
moet echter worden vermeden, om
dat sommige sporenelementen als
mangaan minder opneembaar zijn.
Het is daarom gewenst, aldus de spre
ker, om een bekaiking steeds te base
ren op de uitslag van het grondonder
zoek en daarna o.p het juiste peil te
handhaven door geregelde onder-
houdsbekalking. Het is zeer belang
rijk de kalk 'regelmatig over het land
te verdelen en goed door de bouw voor
heen te werken. Een goede gelegen
heid hiervoor biedt stoppellabd of het
zaaiklaar maken van de grond, want
dan kan men dp kalk door de bouw-
yopr heen mengen zonder extra kos
ten.
Mpn stropje kalk alleen bij drOBg
Weer op-droge grond en pp grasland
alleen. QP korte zode, aldus (ie heer
Dep Ouden.
r Na deze lezing werd de kleurenfilm
„De vergeten meststof" vertoond,
Collecten
De collecte voor het Protestants In
terkerkelijk Thuisfront hgéft in 's-
Heer Abtëkerke "13 opgebracht.
Nieuwbouw vlakbij tie President
RppseveltJaan in Vlissingen.
Daar de lonen vepder stijgen en de
prijzen daarentegen veelal een dalende
tendens vertonen of aithans minder
sterk omhooglopen, moest op dit be
drijf, waar uiteraard de rentabiliteit
ook in het oog dient te wprdpn gehou
den, een bezuiniging op de post lonen
Worden doorgevoerd. Om dezelfde re
den werden vorig jaar rèéds enkele
personeelsleden afgevoerd. Verder is
een zogenaamd „afstervingssysteem"
gevolgd. Arbeiders die mët pensioen
gingen of naar egn andere werkge
ver vertrokken, werden niét vervan
gen. Zo gaan er volgend jaar weer
vier met pensioen, terwijl drie andere
personeelsleden zelf ontslag hebben
gevraagd, Dit systeem werkte echter
niet snel genoeg, zodat nu tot de
maatregel van ontslaggeven moept
worden overgegaan.
Onder de vijf arbeiders, die hun
aanzegging kregen, zijn er ook enkele
met een langdurige diensttijd bij dit
bedrijf- Deze mensen zijn niet valide,
maar hebben tot dusver als vaste ar
beiders honderd procent betaling ge
noten. „Wanneer echter de rentabili
teit van de onderneming in het ge
drang komt, brengt het belang vaji 't
bedrijf mede, dat deze mensen dan het
eerst voor ontslag in aanmerking ko
men", zo verklaarde ons de directeur.
Hoe onprettig ook, moeten deze ont
slagen nu ook weer niet als catastro
faal voor de betrokkenen worden
gezien. Vooral in de omgeving van
Rilland Is er op de andere landbouw
bedrijven altijd zeer veel vraag naar
arbeidskrachten. Ook dit jaar heeft
men er weer van april tot op heden
tientallen mensen uit Brabant moeten
halen, zodat er zeker wel werk voor
deze ontslagen arbeiders zal zijn.
Flatbouw: ook gevarieerd in
Vlissingen.
Prov. bestuur Ned. Bond van
Plattelandsvrouwen bijeen.
Voorjaarsvergadering in Goes.
Tijdens de donderdagmiddag gehou
den vergadering van het provinciaal
bestuur van de Nederlandse Bond van
Plattelandsvrouwen, in de „Prins van
Oranje" te Goes, is de agrarisch socia
le voorlichting ter sprake gekomen.
Landelijk is hiervoor een adviseuse
aangesteld in de persoon van mej. dra.
gtgrk, terwijl het provinciale werk
wprdt opgedragen aan streékverbete-
ringscommiqsies, waarin ook leden
van de bond zitting moeten hebbek
om vóórlichting te kunnen geven op
het gebied van woninginrichting, ge
zinszorg enz.
Verder deelde de presidente, me
vrouw L, N. Huysman-Griep, namens
het hoofdbestuur méde, dat mej. A. v.
d. Laeden zitting zal hebben in de
zangcommigsie. De film, die gemaakt
zou Worden óver het landelijk bonds-
werk is thans gereed, en de presiden
te §telde daarom VQQV hiervan een ko
pie aan te schaffen, om deze in elke
Zeeuwse afdeling aan de leden te kun-
vertonen.
Nadat nog wat was nagepraat over
het 25-jarig jubileum, dat deze herfst
is gevierd, ging men over tot bespre
king van het programma voor het" ko
mende seizoen. Op 5 maart zal te Goes
gen kader-dag VQQP provinciale be
stuursleden worden gehouden. Hier
zal gesproken worden over de vereni
gingstechniek en het werken met de
Uitgaven van de landelijke bond.
De provinciale voorjaarsvergadering
werd vastgesteld op 8 mei volgend
jaar, eveneens te Goes. In de morgen-
bijeenkomst zullen de huishoudelijke
zaken worden afgedaan, terwijl wika
Hieiisch 's middags met de jongens, en
meisjes yan het „Honk" een 'ejreug-
voorstelling zal geyen.
Overzicht bij opheffing
op 1 dec.
Bij Koninklijk Besluit is de rijks
dienst voor landfaouwherstel met in
gang yap I december opgeheven, De
afwikkeling van zpken, waarmee de
dienst was' belast, is opgedragen aan
de cultuur-technische dienst, Vooral
in Zeeland heeft „Iandbpuwhergtcl",
zoals deze dienst in de volksmond
wordt genoemd, buitengewoon be
langrijk werk verricht.
Aanvankelijk was de dienst belast
met de registratie e.d. van oorlogs
schade. Na de stormramp op 1 febru
ari 1953 moest dp dienst opnieuw op
gezet en uitgebreid worden, daar ten
tijde van de ramp de werkzaamheden
ten einde liepen.'Een afdeling waters-
noodschade kwam er bij voor de agra
rische sector. De totale agrarische
schade bedroeg, blijkens de rapporten,
82 miljoen gulden. Na de ramp bleek,
dat in Zeeland 35.000 ha cultuurgrond
door zout water was overstroomd. De
dienst landbouwherstel kreeg tot taak
het gehele agrarische herstel te rege
len. Daartoe werden vijf regionale bu
reaus in het leven geroepen. Va>n de
agrarische schade tengevolge van de
ramp waren de belangrijkste posten:
grondsehade 11 miljoen, schade aan
boomgaarden 13 miljoen, verdronken
vee 11 miljoen, schade aan machines,
inventaris e.d. 10 miljoen en schade
aan landbouwvoorradën 10 miljoen.
Bovendiep bleek, dat de eprste ja
ren na de ramp oogsten op het land
dat onder water had gestaan, "bedui
dend lager waren dan normaal. Des
kundigen hebben deze schade geta
xeerd, waarna ieder jaar een vergoe
ding voor mindere opbrengst werd
tpegekepd, nu reeds tot epn bedrag
Van 1? miljoen gulden.
Het totaal aantal getroffen agra
riërs bedroeg in Zeeland 5700. Zij heb
ben door middel van de dienst land-
bpuwberstel voorschotten gekregen,
hetgeen door de gedupeerde landbou
wers zeer werd gewaardeerd.
Voor de verbetering der gronden is
voorts een enorme hoeveelheid gips
aangevoerd, in totaal ruim 2Q0.0Q0 ton.
Uit deze globale opsomming blijkt
duidelijk, dat landbpuwherstel,'vooral
na de ramp, van grote betekenis is
geweest voor de Zeeuwse agrariërs.
Universitair examen.
De heer Abr. Priem te St. Maar
tensdijk slaag-de aan de Economische
Hogeschool te Rotterdam vesr het
kandidaatsexamen economie.
HYNBEFJDE
VANDAAG
Miööelliurg Sphpuwpurg: „Botsende
J'CUgd" (cinemascope), (18 jaar), 20
uur; Electro: „De hgl'yan Dien ^ien
Bhofï", (is japp), ia en 21.is uur.
Vlissingen Alhambra: „Gas-oll", (18
jaar), 19 en 21 uur; Luxor: „Verboden
vrouwen", (18 Jaar), 20 uur.
Gpes Grand: ,.De levensroman van
Richard Tauber", (alle leeftijden),
20 uur.