PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Oostenrijkers smeken om hulp:
vluchtelingenprobleem knelt
Spanning en stilte rond Drie-Eilandenplan
LIBANEES K0MPL0T TEGEN
WESTERSE INSTELLINGEN
GEDEELTE VAN TROEPEN UIT
EGYPTE TERUGGETROKKEN
199e jaargang - no. 278
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 52 cent per
week; f 6.50 p. kw.; fr. p.p. f 6.75
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 23 nov. 1956
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnim. p. advertentie f 4.—
tng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P Z C.. Middelburg.
Bureau's: Vllsslngen, Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 546 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorstsir. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Nieuwstraat 43. telef. 20; Terneuzen, Brouwerijstr. 2; Zierikzee, N. Bogerdstr. 2« telef. 26.
„TOESTAND IS BIJNA CHAOTISCH"
Zestigduizend Hongaren bereikten
(veelal zwemmend) de vrijheid
De Oostenrijkse waarnemende minister van buitenlandse zaken Kreisky
heeft donderdag „tot alle democratische landen ter wereld" het verzoek
gericht om Oostenrijk te helpen bij de oplossing van het vluchtelingen
probleem. „Wij kunnen de toestand niet langer alleen aan", zei hij. Er
zijn nu zo'n 60.000 Hongaarse vluchtelingen de grens overgekomen en
het ziet er niet naar uit, dat de stroom zal afnemen. Het ontbreekt Oos
tenrijk niet alleen aan de materiële, maar ook aan de zuiver, technische
middelen om zo'n enorme hoeveelheid mensen te verzorgen.
De thans heersende koude maakt onze problemen nog groter. Alle be
loften zijn waardeloos indien er bureaucratische belemmeringen zijn zoals
medische criteria. Oostenrijk kan de vluchtelingen niet aan de grens uit
zoeken. Er is slechts één mogelijkheid om een fatale opstopping te voor
komen. leder land dat wil helpen moet treinen naar Oostenrijk zenden en
de vluchtelingen direct uit de kampen aan de grens weghalen. Oostenrijk
zal doen wat het kan, maar de democratische wereld moet ons helpen.
De toestand in Oostenrijk, zo verklaarde hij, „is bijna chaotisch".
Kreisky deelde mede, dat van de 60.000 aangekomen vluchtelingen
tofnutoe slechts 8410 naar andere landen hebben kunnen doorreizen
(o.a. 1279 naar Nederland, 2739 naar Zwitserland)
Inmiddels heeft Israël aangeboden,
alle Joodse vluchtelingen-kinderen
liit Hongarije op te nemen, die zich
thans in Oostenrijk bevinden. Het
Westdüitse kabinet besloot, zo veel
mogelijk vluchtelingen toe te laten
en niet vast te houden aan het oor
spronkelijk vastgestelde aantal
3000. Zweden heeft meegedeeld,
dat het nog 2000 Hongaarse vluch
telingen gastvrijheid zal verlenen!
Het had reeds eerder aangeboden,
1000 Hongaren toe te laten.
In Hongarije, waar een vierentwin-
tiguurs-staking het leven opnieuw
lam legde, deden gisteren geruchten
de ronde, volgens welke het noofd van
de Sowjet-Russische geheime politie,
generaal Iwan Serow, vier dagen ge
leden in Boedapest is aangekomen.
Gemeld wordt, dat thans twee soorten
geheime politie in Boedapest opere
ren. De eerste is door de Russen geor
ganiseerd; men meent dat zij zich
vooral met deportaties bezig houdt.
De tweede, onafhankelijk werkende
groep, is georganiseerd door voorma
lige officieren van de Hongaarse vei
ligheidspolitie. Ondanks de activiteit
van de geheime politiemannen gaat de
verzetsactie voort.
Het revolutionaire comité van de
studenten in Boedapest heeft bil
jetten aangeplakt waarop het de
inwoners verzocht, bij wijze van
stilzwijgende sympathiebetuiging
met de woensdag afgekondigde
48-uurs-staking van 's middags
twee tot vier uur niet de straat op
te gaan.
De Hongaarse radio heeft gisteren
een verklaring van het personeel van
het Hongaarse nieuwsbureau M.T.I.
omgeroepen. Daarin wordt gezegd,
dat men het werk alleen zal hervat
ten, als men de waarheid mag zeggen.
De Prawda, het orgaan van de Rus
sische communistische partij, heeft
gisteren verzekerd, dat de Russische
troepen uit Hongarije zullen worden
teruggetrokken, zodra in dat land de
orde is hersteld
Intussen doet het Russische leger
vertwijfelde pogingen, de vluchtelin-
fenstroom af te dammen door de
ruggen in de vluchtwegen op te bla
zen.
Tot zelfs daar, waar een kanaal
de grens van Oostenrijk met Hon
garije vormt, hebben de Russen de
bruggen vernield en daar is het,
dat de massavlucht zijn grimmig
ste vormen aanneemt. Onophoude
lijk komen de vluchtelingen aan de
oever aan, in kleine groepjes, som
migen ook in eenzaamheid. En
daar, staande voor het ijskoude
water, nemen zij het hachelijke be
sluit, en zwemmen de laatste twin
tig meter naar de vrijheid. Soms
gelukt deze vertwijfelde poging.
Vrouwen en kinderen bereiken
soms even heldhaftig de veilige oe
ver als stoere mannen. Soms ech
ter ook worden de ongelukkigen in
het ijzige water door kramp over
vallen en verdrinken voor de ogen
van hun lotgenoten.
Tito naar Polen
Naar van doorgaans welingelich
te zijde te Warschau wordt verno
men zou „binnen enkele weken" 'n
delegatie van de Joego-Slavische
communistische partij onder lei
ding van president Tito zich naar
Polen begeven.
Volgens Joego-Slavische kringen
in de Poolse hoofdstad is er echter
nog geen officiële uitnodiging ver
zonden.
In de naaste toekomst wordt een
delegatie van de Chinese commu
nistische partij onder leiding van
partijsecretaris Lioe Sjao Sji in
Warschau verwacht.
Sneeuwstormen in Italië
Noord- en midden-Italië zijn giste
ren door sneeuwstormen getroffen.
Op tal van plaatsen vroor het enkele
graden en in Rome werd slechts 5,8
graden Celsius gemeten.
OOK DE REGERING WAS DOELWIT
diplomaat reed
rond met dynamiet
Functionarissen van de Libanese
veiligheidsdienst hebben deze week
in Beiroet een complot ontdekt om
Britse en Franse gebouwen en instel
lingen met tijdbommen te vernielen,
aldus heeft men woensdag uit de om
geving van de Libanese regering ver
nomen. Het complot, waarbij ook de
Egyptische adjunct-militaire attaché
betrokken zou zijn, dateert van het
begin der Brits-Franse actie in Egyp
te en is nauw verbonden met een sa
menzwering om de onlangs gevorm
de (anti-Nasser) regering van Saml
Solh omver te werpen, aldus deze
zegslieden.
Naar verluidt zrin tot nu toe onge
veer 200 Arabieren gearresteerd en
heeft men tijdens een massaal opge
zet onderzode in de stad door solda
ten en politie een bergplaats met wa
pens en ontplofbare stoffen ontdekt.
Een in het huis van een aanhang
ster van Sami Solh geworpen bom
was de aanleiding tot een reeks ver
horen, waaruit sporen leidden naar
het huis van de Egyptische adjunct-
militaire attaché.
Een auto, die ten tijde van de bom
aanslag in de buurt van het huis was
gezien, zou. de politie op het spoor
van de Egyptische handelsattaché
hebben gebracht, aan wie naar men
zei de auto toebehoorcV.. Ondanks het
protest van de Egyptische diplomaat
heeft men de auto onderzocht en er
staafjes dynamiet in gevonden. Voort
gezet onderzoek onthulde, dat de au
to overdag door een Libanees werd
bestuurd en 's-naohts door een ver
momde majoor van het Egyptische
leger, die bij de adjunct-militaire at
taché in dienst stond. Daarop onder
zocht men diens woning en vond een
kamer vol wapens en ontplofbare
stoffen. Aldus Reuters zegslieden in
Beiroet.
De gehele inboedel van de kantoren
van de Franse luchtvaartmaatschap
pij „Air France" in het Jordaanse ge
deelte van Jeruzalem is woensdag
avond verbrand. Er was brand uitge
broken na de ontploffing van een
bom. De politie arresteerde later een
achttienjarige man, die bekende de
ontploffing te hebben veroorzaakt
omdat „Frankrijk met Engeland en
Israël Egypte had aangevallen en da
gelijks AJgerynse broeders ver
moordt".
Hoewel een gedachte aan de
elfstedentocht nog wat voor-
H harig is, hebben de paar dagen
lichte vorst het alweer zo ver
s geklaard, dat een ondergespo- |jj
ten tennisbaan in Den Haag al
veranderd is in een perfecte
s \jsbaan, waarvan de sportieve
residentiebewoners gaarne tot
na liet vallen van de duisternis
- gebruik maken.
iliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiïii
Geen prijsverhogingen op
1 januari a.s.
Mededeling van minister Zijlstra
De regering zal alles in het werk
stellen om in de naaste toekomst
prijsverhogingen te voorkomen. Zij
acht het aankondigen van prijsverho
gingen met ingang van 1 januari a.s.
in strijd met baar beleid en men zal
dus goed doen niet met dergelijke
aankondigingen te komen. Prijsverho
gingen zijn niet alleen in strijd met
het loon- en prijsbeleid van de rege
ring, zo heeft de minister van econo
mische zaken, professor Zijlstra, don
derdagmiddag in de Tweede Kamet.
medegedeeld, maar ook naar zich laat
aanzien met het rapport, dat de S.E.R.
over de bestedingen zal uitbrengen.
Scherpe controle op
zondagsrijverbod
Er zal zondag a.s., de eerste dag van
het zondagsrijverbod, zeer scherp
worden gecontroleerd. Minister Zijl
stra deelde dit donderdagmiddag in
de Tweede Kamer mee, waar hij zijn
begroting voor 1957 verdedigde. Prof.
Zijlstra zeide, dat door de maatrege
len tot beperking van het gebruik van
aardolieprodukten niet op de voor
raad behoeft te worden ingelopen.
Hij hoopte, dat in het kader van de
O.E.E.S. een gezamenlijke stap zou
kunnen worden ondernomen in de
kwestie van de olieleveranties door
Amerika. Van de kant van de Ver.
Staten is reeds bereidheid getoond
om met de O.E.E.S. te onderhandelen.
Wij moeten allen zo zuinig moge
lijk zijn, aldus de minister. Er kan
daarom geen sprake zijn van onthef
fingen vam het zondagsrijverbod voor
anderen, dan de daarvoor speciaal
aangewezen groepen.
BRITTEN, FRANSEN EN ISRAËLI'S
Pineau: Moeten ook kleine
landen atoombommen
maken
De medewerker van United Press te
Port Said meldt, dat door de gehele
stad de stemming zeer gespannen en
vijandig is. Somber staren de inwo
ners naar de vreemdelingen en overal
staan de radiotoestellen op volle
sterkte aan en bulderen anti-Engelse
nieuwsuitzendingen de straten in. Na
mens de geallieerde militaire autori-
Hortgaarse vluchtelingen
in Ommen getrouwd
Het. eerste "huwelijk ïn Neder-
land tussen twee Hongaarse
H vluchtelingen is gistermorgen
gesloten in het stadhuis van
Ommen. De 20-jarige bruid en
de 23-jarige bruidegom werden
verrast met een fraai bruids-
boeket, geschonken door de
commissaris der koningin in de
provincie Overijsel, ir. J. B. G.
M. Ridder de van der Schueren
en zijn echtgenote.
De huwelijksvoltrekking ge-
schiedde volgens de Nederland-
se wet in de statige trouwzaal
voor de ambtenaar van dé bur-
gerlijke stand, gemeentesec re-
taris Stoeten, terwijl als getui-
gen fungeerden de burgemees-
H ter van Ommen, mr. C. P. van
Reeuwijk en een commies van
het secretarie.
Tolken vertaalden de ambtelij-
ke volzinnen en de felicitatie-
toespraak van de heer Stoeten,
onmiddellijk daarna werden 1
pp hun een paar zilveren lepeltjes
|p met het gemeentewapen van
|p Ommen aangeboden namens 't
gemeentepersoneel en verder 'n
groot textielpakket van het Ne-
p derlandse Rode Kruis, afdeling
Ommen.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Dezer dagen zal bij de Staatsdrukke.
rij een boekje verschijnen, waaruit
Nederlanders niet alleen Hongaars
kunnen leren, maar Hongaren ook
Nederlands. Het boekje, wordt in al
lerijl gedrukt bij de Staatsdrukkerij,
die hiervoor personeel heeft
vrijgemaakt.
ROND HET DRIE-EILANDENPLAN heerst sinds enige tijd stilte! Althans
naar buiten. Want binnenskamers wordt juist nu hard gewerkt om straks
minister Algera in staat te stellen enkele belangrijke beslissingen te ne
men met betrekking tot dit voor Zeeland zo gewichtige project. En in gro
te spanning wachten nu velen in Zeeland af totdat de minister heeft ge
sproken.
Die spanning is begrijpelijk!
Want er zijn met die ministeriele beslissing grote belangen gemoeid:
het gaat bijvoorbeeld onder meer over het voortbestaan van het zo be
faamde Zeeuwse oesterbedrijf, namelijk over het al of niet doorgaan van
de „oester-proef" in de Zandkreek! Als immers de Oosterscheide te zijner
tijd zou worden afgesloten door een niet geperforeerde dam, dan moet
door middel van deze proef worden nagegaan of het oesterbedrijf kan
worden verplaatst. De Deltacommissie heeft destijds als toekomstig oord
voor de Zeeuwse oester de Grevelingen gesuggereerd. Maar verhuizen-
zonder-meer is uitgesloten.
Eerst zal een proef genomen moeten worden!
Minister heeft toekomst
van oesterteelt in handen
Over die proef hebben wij reeds
eerder mededelingen gedaan. Het be
treft hier een plan op grond van
bovenstaande suggestie ontwikkeld
door de bioloog dr. P. Korringa in sa
menwerking met de provinciale wa
terstaat van Zeeland. Dit plan be
helst het aanbrengen van een inlaat-
werk in de afsluitdam door het Veer-
se Gat, zodat via dit kunstwerk stro
mend zout water kan worden ingela
ten. Achter de afsluitdijk zou dan een
bezinkingsbassin, alsook een kweek-
kanaal voor oesters aangelegd kun
nen worden, waardoor het dr. Korrin
ga en zijn staf mogelijk wordt na te
gaan of de oesterteelt kan worden
verplaatst naar de Grevelingen. Te
vens zou van deze gelegenheid ge
bruik gemaakt kunnen worden ook
proeven te nemen met het kunstma
tig verwateren van mossels.
Dit oester-experiment is daarom zo
belangrijk omdat een eventuele ver
plaatsing van deze schelpdieren-teelt
naar de Grevelingen aldaar zéér dure
kunstwerken zou nodig maken. En
het wordt alleen dan verantwoord ge
acht daaraan vele miljoenen te beste
den, wanneer aannemelijk is, dat de
oesterteelt ter plaatse inderdaad kan
worden uitgeoefend.
Het voor-onderzoek, nodig voor dit
Grevelingen-project, kan uitsluitend
in het Veerse Gat gebeuren, indien
althans in de afsluitdam bij de aan
leg reeds een inlaatsluis wordt ge
bouwd. Dit dient daarom bij de aan
leg al te geschieden, omdat de factor-
tijd hier een grote rol speelt en biolo
gische proeven jaren vergen.
Over het al of niet aanbrengen
van het iniaatwerk moet nu de
minister een beslissing nemen.
Men mag dus zonder overdrijving
stellen, dat van dit besluit het
door het Deltaplan toch al zo
wankel geworden voortbestaan
van Zeelands unieke oesterteelt
afhangt. Indien het iniaatwerk er
niet komt, dan is het Grevelingen-
plan al by voorbaat van de baan!
Een rijkswaterstaatsambtenaar, met
wie wij deze zaak bespraken, meende
dat aldus deze aangelegenheid te
somber werd afgeschilderd. Maar in
kringen van oester- en mosseldeskun
digen verzekerde men ons met de
grootst mogelijke nadruk, dat deze
Veerse Gat-proef plus het daarbij be
horende inlaat-werk beslist noodza
kelijk zijn. Het argument, dat hier en
daar wel wordt gehoord als zou men
de experimenten even goed in een la
boratorium kunnen nemen, mist elke
wetenschappelijke grond. Het labora
torium is slechts een hulpmiddel, be
langrijk voor analyses enz. Voor de
proef zelf is het Veerse Gat onmis-
Vervolg op pag. 11) i
teiten in Port Said is verklaard, dat
er een „subversieve organisatie" aan
het werk is, die zich op het ogenblik
echter rustig houdt. Met ingang van
gisteren hebben de geallieerde autori
teiten vergaderingen van meer dan
twaalf Egyptenaren verboden tenein
de demonstraties tegen te gaan.
Uit New York wordt bericht, dat
de secretaris-generaal der Verenigde
Naties, Hammarskjöld, van Frank
rijk, Engeland en Israël de medede
ling heeft ontvangen, dat een deel
van hun troepen in Egypte is of zal
worden teruggetrokken in overeen
stemming met de resoluties van de
Verenigde Naties. Engeland deelde
mee, dat een bataljon infanterie on
middellijk uit Port Said zal worden
teruggetrokken. Frankrijk zei, dat
ongeveer een derde deel van de Fran
se strijdkrachten in Egypte dit land
heeft verlaten. Israël heeft gemeld,
dat langs het gehele front de troepen
zich achterwaarts hadden begeven,
hier waf meer, daar wat minder. Een
verdere terugtrekking, zo hebben de
drie landen medegedeeld, zal afhan
gen van de opbouw van het politiele-
ter. Dit moet sterk genoeg zijn om
e taak over te nemen. De plaatsver
vanger van premier Eden van Enge
land, Butler, heeft gisteren in het La
gerhuis verklaard, dat uitstekende
vorderingen waren gemaakt met het
vrijmaken van het stuk van het
Suezkanaal. dat door de Britse en
Franse troepen wordt beheerst.
Voor bergingsploegen was de weg
om het kanaal verder bevaarbaar
te maken thans geëffend, zo ver
zekerde Butler. De Russische mi
nister van buitenlandse zaken Sje-
pilow heeft gisteren in de algeme
ne vergadering van de Verenigde
Naties gezegd, dat „zolang de
troepen van de aanvallers nog op
Egyptische bodem zijn, er geen
garantie is dat de oorlog niet op
nieuw zal uitbreken". Hij betoogde
dat de assemblee met de meeste
nadruk moet eisen, dat de Britse
Franse en Israëlische troepen on
middellijk en in hun geheel uit
Egypte worden teruggetrokken.
JDe Franse minister van buitenlandse
zaken Pineau vergeleek de kwesties
van het Midden-Oosten en van Hon
garije. „Het lijkt wel'', zo sprak hij,
„of de Verenigde Naties zied niet
kunnen veroorloven, dezelfde houding
aan te nemen tegenover landen die de
atoombom bezitten en dreigen, hem
te gebruiken, als tegen landen die dit
wapen niet hebben. „Als dat zo blijft,
zal zelfs het kleinste land zich ver
plicht voelen, atoombommen te ma
ken om er zeker van te zijn, dat zijn
rechten bij internationale crises wor
den geëerbiedigd".
Nagy verlaat Zuid-Slavische
Ambassade
Volgens het Zuid-Slavische persbu
reau Tanjoeg heeft Imre Nagy de
Zuid-Slavische ambassade te Boeda
pest, waar hij zijn toevlucht had ge
zocht toen een nieuwe regering onder
Janos Kadar de hulp van de Russen
inriep om het verzet te onderdrukken,
donderdagavond verlaten. Hij is naar
zijn woning teruggekeerd.
DE
VERWACHT...
BEWOLKING
Vrij veel bewolking, aanvankeiyk
alleen in het noordoosten, later ook
in het zuidwesten. Droog weer. De
zelfde of iets hogere middagtempera-
turen. Vrij krachtige tot matige
oostelijke wind.
ZON EN MAAN
24 november
Zon op 8.17 onder 16.40
Maan op onder 12.52
