Landbouwwereld ongerust over plannen van minister Mansholt Koningin tot een jonge Hongaar „Ik was eens zelf vluchteling" WONINGRAAD BEZORGD OVER HUREN ARBEIDERSHUIZEN WOENSDAG 21 NOVEMBER 1950 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT TEVEEL GEHEIMHOUDING Te grote offers voor komende Europese landbouwintegratie (Van ©en onzer redacteuren) Wij maken ons ernstige zorgen over het verloop van de besprekingen tussen overheidsdelegaties van de zes K.S.G. landen, die de totstandko ming van een douane-unie tussen Frankrijk, Italië, West-Duitsland, Lu xemburg, België en Nederland ten doel hebben. Deze besprekingen worden onder grote geheimhouding gevoerd, zodat slechts weinig over de ontwik keling bekend is. Wat men echter wel Weet, is dat de besprekingen onder grote f'nik van de internationale omstandigheden plaatsvinden en dat het vooral de Nederlandse delegatie is, die een opmerkelijke offerbereidheid aan de dag legt. In deze bewoordingen drukten ver tegenwoordigers van de landibouw de handel en de industrie hier te lande zich tegenover ons uit. Men heeft het vermoeden dat Nederland de integra tie tussen de zes K.S.G. landen tot el ke prijs wil doordrijven. Vooral waar het de aansluiting van de landbouw sector bij de economische integratie betreft zou ons land reeds verstrek kende concessies hebben gedaan. Deze concessies zouden betrekking hebben op het institutionele aspect, op de aanvaarding van een gemeenschappe lijk invoertarief tegenover derde lan den en op levertaigsplicht van land- bouwprodiuikten binnen de economi sche unie. Van de zijde van het Nederlandse bedrijfsleven wordt reeds sedert en kele weken getracht van onze minis ter van landbouw en diens naaste me dewerkers een duidelijk beeld te ver krijgen van de consequenties der tot dusver bereikte resultaten. Men heeft evenwel de indruk dat met bepaalde oogmerken wordt gepoogd het effect hiervan op de nationale economie te verdoezelen. Men wordt in deze op vatting gesterkt door het bestaan van duidelijke controversen tea departe- meate van landbouw, met name tus sen enerzijds de minister, dr. S. L. Mansholt en diens meer politiek georiënteerde medewerkers, met aan de andere kant de hoofdambtenaren van het directoraat-generaal van de voedselvoorziening en van de afde lingen, die zich met de technische as pecten van de buitenlandse handel be zighouden. Deze laatste afdelingen zouden een standpunt innemen, dat sterk afwijzend staat tegenover de op vattingen die dr. Mansholt ten aan zien van de positie van de landbouw in de douane-unie inneemt, hetgeen tot gevolg zou hebben dat ook deze afdelingen van het vóóroverleg aan gaande de delegatiebesprekingen worden buitengesloten. Men meent voorts te weten, dat het ook de ministerraad niet mogelijk is de consequenties van het optreden van de Nederlandse minister van landbouw bij de integratiebesprekih- gen in hun voile gewicht te overmen. Export bedreigd Over het verloop van deze bespre kingen is sedert enkele dagen bekend geworden, dat de Nederlandse delega tie erin heeft toegestemd dat de land bouw in de zes K.S.G.-landen een uit- zonderingspostie binnen de douane- unie zal innemen. Deze uitzonderings positie, die wordt gekenmerkt door 'n overgangsperiode van tenminste 15 jaar, houdt ojii. in dat de „spelregels" voor de economische unie, die onder toezicht van een supra-nationale an- toriteit komt te slaan, niet voor de agrarische sector zullen gelden. In de plaats daarvan is een stelsel ontworpen, dat voorziet in de afschaf fing van. de invoertarieven binnen de 6 landen door middel van een gelei delijke, over drie etappen verdeelde tarief verlaging van 30% en resp 30 en 40%. Ook zullen de 6 landen el kaar preferentie verlenen voor de in voer van bepaalde landbouwproduk- ten langs de weg van langjarige con tracten, die in feite neerkomen op een onderlinge leveringsplicht. Deze laat ste maatregel is pp aandringen van de Franse delegatie overeengekomen en omdat de leveringsplicht in eerste instantie betrekking zal hebben op tarwe, zuiivelprodukten en suiker is 't vermoeden gerechtvaardigd dat Frankrijk hiermee zijn oorspronkelij ke bedoelingen met' de economische integratie in Europa, waarbij protec tionistische regelingen voor deze pro- duikten op de voorgrond stonden, ziet gehonoreerd. Hetzelfde geldt voor het vaststellen van een gemeenschappe lijk buitentarief voor de landen van de economische unie, welke van kracht zullen zijn voor de invoer van agrarische produkten uit derde lan den. In kringen van het Nederlandse be drijfsleven ziet men in de aanvaar ding van deze maatregelen een ern stige bedreiging van de export-positie van onze landbouw. In tegenstelling immers tot de an dere landen van het K.S.G.-blck, die voor hun voedselvoorziening groten deels op de invoer zijn aangewezen, wordt ruwweg de helft van de agrari sche produktie in ons land uitgevoerd Nauwelijks 50% hiervan vindt'een be stemming in de landen van de K.S.G.; de overige 50% wordt naai- landen buiten de economische unie uitge voerd. De resultaten van de bespre kingen tussen de landen van de K.S.G. zullen, wanneer zij straks van kracht worden, ertoe leiden dat de kostprijs in de Nederlandse landbouw niet on aanzienlijk zal worden verhoogd. Het gemeenschappelijk buitenta rief zal bovendien tot gevolg hebben, dat de prijzen van onze landbouwpro- dukten nog eens zullen stijgen; zodat met reden kan worden aangenomen dat de concurrentiepositie van 't Ne derlandse landbouwprodukt op de buitenlandse, niet K.S.G.-markt zal worden verzwakt. De prijsstijging zal vooral betrekking hebben op veredel de landbouwprodukten, zoals eieren en varkensvlees, waarin de verhoogde kosten van de voedergranen zullen doorwerken. Voor de tuinbouwpro ducten en de melk zal de kostenstij ging hoofdzakelijk voortvloeien uit de stjjging van de post arbeidslonen, aangezien de afsluiting van de eco nomische unie zal betekenen, dat het peil van lonen en sociale lasten in ons land zal worden opgetrokken tot het aanmerkelijk hogere niveau dat voor de overige vijf landen van de K.S.G. geldt. Levensmiddelen duurder Het ligt vioor de hand dat ook de prijzen van levensmiddelen in ons land hoger zullen worden wanneer Nederland er niet toe overgaat zich te verzetten tegen het streven van Frankrijk en sedert koert ook van West-Duitsland can het kostenniveau in de landen van de douane-unie zo •hoog mogelijk op te trekken. Vooral van de zyde van de handel en de in dustrie maakt men zich hierover ern stig bezorgd, aangezien Nederland in dat geval de voordelen van de thans bestaande relatieve goedkoopte op de niet K.S.G.-anarkt niet langer zou kunnen plukken. De bezwaren tegen de ontwikkeling van de besprekingen over de douane unie en in het bijzonder tegen de hou ding van de Nederlandse delegatie, hebben evenwel in hoofdzaak betrek king op de regelingen die voor de landbouwsector worden getroffen. Als enig land met een algemene agrari sche export onder de K.S.G.-landen heeft Nederland het volste recht in de delegatiebesprekingen de belangen van zyn uitvoer naar derde landen te verdedigen. Zoals de zaken nu staan, vreest men, dat de Nederlandse dele gatie deze belangen te gemakkelijk wil opofferen aan de totstandkoming van de douane-unie. Zolang de land bouw echter een afzonderlijke positie in de douane-unde blyft innemen, ei- wel zodanig dat de landen op dit ge bied him autonomie voor een tijds duur van tenminste 15 jaar kunnen handhaven, acht men het in bedrijfs- bij boerenleenbanken Van de coöperatieve centrale boe renleenbank te Eindhoven, en van de Qoöperatieve centrale Raiffeisen- bank te Utrecht is vernomen, dat aan de bij deze instellingen aange sloten boerenleenbanken zal worden geadviseerd de voor ingelegde spaar gelden te vergoeden spaarrente met ingang van 1 januari 1957 te verho gen. Havenarbeider dodelijk verongelukt Op liet terrein van Thomsen's ha venbedrijf aan de Lekhaven te Rotter dam is maandagavond een 35-jarige havenarbeider uit Sommelsdijk be kneld geraakt tussen een yalewagen en de bumper van een goederenwa gon. Hjj is aan de gevolgen overleden. Het slachtoffer was op ae yalewagen gestapt met de bedoeling deze wat vooruit te rijden. Hij schakelde echter verkeerd in, zodat de wagen achteruit reed met het noodlottige gevolg. kringen hiel- te lande noodzakelijk dat de Nederlandse regering geen enkele afspraak aangaat, die het exclusieve karakter van de Nederlandse agra rische export geweld aandoet. Politiek doel Gezien de geheimhouding, die in te genstelling tot enkele jaren geleden bij de besprekingen over de Europese integratie thans bij het overleg aan gaande de douane-unie wordt betracht Is men er in kringen van landbouw, handel en industrié toe geneigd aan te nemen dat de Nederlandse delegatie bereid is directe nationale belangen op te offeren aan een politiek doel, dat, de langdurige overgangsperiode in aanmerking genomen, eerst in een ver verschiet voor ons land voordelen zal afwerpen. Weliswaar zal de ge staffelde tariefsverlaging in 't K.S.G.- gebied in theorie de afzet van onze landbouwprodukten naar de betrok ken landen kunnen verhogen, maar hier staat tegenover dat het aangaan van long-termcontracten ons land zal verplichten tot de invoer van grond stoffen, diie in prijs ver boven het we- reldmarkfcniveau liggen. Zo zal b.v. Nederland er niet aan kunnen ontkomen eein belangrijk deel van zyn importbehoefte aan brood graan door invoer van Franse tarwe te dekken. Daar de prys van deze tarwe ruim 20% hoger ligt dan de prys van de Wereld-Tarwe-Overeen- komst zal aan verhoging van de broodprijs niet kunnen worden ont komen. Ook de prijzen van de voe dergranen zullen hierdoor worden meegetrokken, waaruit de verwachte kostenverhoging voor veredelde land bouwprodukten moet worden ver klaard. Hoewel het Nederlandse bedrijfs leven een warm voorstander kan wor den geacht van de totstandkoming van een gemeenschappelijke Europese markt acht het de wijze waarop deze thans wordt geconstrueerd hoogst be denkelijk. Men hoopt nog op een spoe dige verklaring van de zijde van de redering, in het vertrouwen dat geen enkele verplichting zal worden aange gaan zonder dat het bedrijfsleven in de gelegenheid is gesteld zijn stand punt dienaangaande te bepalen. Zo zal naar verluidt, het Landbouwschap op de eerstvolgende openbare vergade ring de positie van de landbouw in de douane-unie ter discussie stellen en litdrukking geven aan zrjn bezorgd- irid over hetgeen thans omtrent het /erloop van de delegatie-besprekin gen bekend is geworden. Geruchten over Britse premier In politieke kringen te Londen doen talrijke geruchten de'ronde naar aan leiding van de ziekte van premier Eden. Volgens sommige geruchten zou deze ziekte een voorwendsel zijn om het heengaan van de eerste-minis- ter in te leiden. Volgens andere geruchten doch de ze schijnen overdreven te zijn zou sir Anthony maandagavond in het ka binet inzake de vraag of de Britse troepen al dan niet uit Egypte moeten worden teruggetrokken, de nederlaag hebben geleden tegen een groep mi nisters onder leiding van Butler, die zich al van meet af aan tegen de Brits-Franse interventie in Egypte zou hebben verzet. Hoewel men het, gezien zijn inspan nende werkzaamheden van de laatste maanden, begrijpelijk acht, dat de premier overwerkt is, had men uit zijn jongste optreden in het Lagerhuis toch niet de indruk gekregen, dat hij spoedig een instorting zou krijgen. Uit het feit, dat Eden het nodig ge acht heeft, zijn Franse ambtgenoot Hollet in een persoonlijke boodschap te verzekeren, dat zyn plaatsvervan gers geen enkele verandering zullen brengen in de Frans-Britse betrekkin gen, leidt men af, dat de Britse pre mier langer dan een of twee weken afwezig zal zijn. In dit verband wijst men erop, dat de artsen Eden, nadat hij in 1953 drie operaties had ondergaan, hadden aan geraden een kalm leven te leiden. Hiervan is vooral de laatste maanden niet veel terecht gekomen. Westdorpe's raadhuis krijgt een nieuw aanzien! Men is begonnen met voorbereidende werkzaamheden om het oude dak met zijn pittoresk to rentje te verwijderen. Het raadhuis krijgt vu een trosvormige gevel, ter wijl het leiendak wordt vervangen door een dak van pannen. Tot deze verbouwing werd besloten, toen bleek, dat het houtwerk van het to rentje begon te rotten en het dak- lekkages vertoonde. Een en ander is o.m. een gevolg van het opblazen van de naast het raadhuis gelegen kerk door de Fransen in 19^0. De binnenbouw van het raadhuis wordt niet veranderd. (Foto P.Z.C.) Radio-pionier overleden Te Hilversum is dinsdag onverwacht op 75-jarige leeftijd overleden de heer Egbert Veen, radio-pionier en .tot '43 pianist bij de A.V.R.O. De heer Veen is mede-oprichter geweest van de H. D.O., de Hilversumse draadloze om roep. In een kamertje van de toen nog bestaande Nederlandse seintoestellen- fabriek heeft hij tezamen met de heer W. Vogt de eerste concertjes uitge zonden. BOUWKOSTEN MET 30 PROCENT GESTEGEN Pleidooi voor hogere rijkssubsidies. Het bestuur van de Nationale Wo ningraad heeft zich tot de minister van volkshuisvesting en bouwnijver heid gewend „teneinde uiting te ge ven aan zyn zorg over enkele ont wikkelingen, die van belang zyn voor de exploitatie van arbeiderswonin gen". De Nationale Woningraad beenfert „dat de bouwkosten voor arbeiders woningen sedert 1953 met 28 a 30 pet zyn gestegen. Eind 1954 is door een verhoging van de rijkssubsidie op de arbeiderswoningbouw de toen De burgemeester van Zierikzee, mr. F. Th. Dijckmeester, hanteerde dins dag vaardig de nijptang bij de ope ning van de nieuwe telefooncentrale in zyn gemeente. Jr. R. Diks, direc teur van het telefoondistrict Breda, zag geamuseerd toe, evenals enige genodigden. (Foto P.Z.C.) DOOR VRIJHEIDSVLAG SYMBOLISCH VERBONDEN. Zaterdag wordt derde transport Hongaren in Utrecht verwacht Het derde transport Hongaarse vluchtelingen wordt zaterdag avond om 6 uur in Utrecht venvacht. De ministerraad besloot maan dagmiddag het aantal op te nemen vluchtelingen met 700 te verhogen. Hedenochtend zullen de vluchtelingen van het tweede transport naar vakantiecentra worden vervoerd. Het derde transport zal ongeveer van dezelfde samenstelling zijn als het tweede. Het totaal aantal vluchtelingen dat tot het derde transport behoort, bedraagt 630. H.M. de Koningin, die maandag een bezoek aan het vluchtelingencentrum te Utrecht heeft gebracht en ruim drie kwartier met een vrij- heidsstryder heeft gesproken, is zeer onder de indruk gekomen van de strijd, die in Györ en Boedapest door de vrijheidsstrijders werd ge voerd. By haar afscheid zei de vorstin tegen de 35-jarige Janos M.: „U zult het vreemd vinden, maar wat vluchteling zijn betekent, weet ik maar al te goed, want ik ben zelf een vluchteling geweest". trr* ir *1 j|§ i v-l £j A J 'V V 'p' li *4 ■J Gisteravond werden onder de tweede groep vluchtelingen nylonkousen, overhemden, truien, sokken, taaipop pen, chocoladeletters, baby truitjes, kruikjes, luiers, speelgoed en snoep uitgedeeld, om maar even een greep te doen uit de grote voorraden, die nog staan opgestapeld en die door de Stichting Stadsontspanning Utrecht, het Rede Kruis en de Jaarbeurs als fraaie St. Nicolaassurprises worden verpakt. Vanochtend zou het eerste transport naar de diverse vakantie- centi-a vertrekken. Men verwacht om half elf alle vluchtelingen naar him tweede verblijfplaats te hébhen ver voerd. Te weten de volgende vakantiecen tra: Sevenum te Sevenum; De Pie tersberg te Oosterbeek; Horst-Ameri ca te Horst; De Terp te Wieringer- werf; Sluis 12 te Someren; De Ark te Nunspeet; Woonoord Medemblik: In ternaat Gezinsverzorging te Enschede De Kuiperberg te Ootmarsum; Bos en Ven te Oisterwijk; de Keyenberg te Renkum, de Coldenhove te Eerbeek en Heerenwege te Zeist. De gewestelijke commandant van het Nederlandse Rode Kruis in Utrecht, dr. A. Vrijland!, heeft gister avond de Hongaarse vluchtelingen xegesproken. „Met de overhandiging van uw vrijheidsvlag aan onze koningin, hebt gy voor ons gevoel tot uiting willen brengen", zo sprak hij onder meer, „dat gij niet alleen uw liefde en dankbaarheid hebt willen tonen, maar U ook op symbolische wijze met ons vorstenhuis en het Neder landse volk hebt willen verbinden. Liefde tot de naaste, gesymboli seerd in de liefde tot ons Vorsten huis en gedragen door de liefde Gods vormt onze eenheid, die ons in tijden van nood de kracht gaf knechting' te veranderen in vrij heid. Alleen de haat jegens de vij and had ons die kracht niet kun nen geven". Dr. Vrijlandt hoopte dat de Hongaren deze liefde van het Nederlandse volk zullen willen zoeken en van het Ne- derlandse volk niet dezelfde wraakge voelens zullen verwachten die de Hon gaarse vluchtelingen nu nog bezielen. „Weest ervan overtuigd", zo zei hij, „dat het verlangen naar rechtvaar digheid bij ons even groot is als bij U, maar U zult de westerse methoden om deze gerechtigheid te bereiken nog moeten leren kennen en waarderen". Vrijdagmorgen zal opnieuw een kon vooi van het Ned. Rode Kruis bij Beek over de grens gaan. Het bestaat uit vijf grote vrachtauto's, gevuld met hulpgoederen, die door het Friese comité Hulpverlening Hongaarse Volk rijn bijeengebracht: 240.000 pak jes margarine, 32.500 kg vlees in blik. De wagens zullen de Rode Kruisvlag, en de Friese vlag voeren. Adres A. H. F. Fonteijn: geen nieuwe gezichtspunten Eerste Kamer besloot tot wijziging van Merkenwet Tn de vergadering van de Eerste Kamer is dinsdagmiddag aa»n de orde gekomen het verslag van de commis sie voor de verzoekschriften omtrent het adres van A. H. F. Fonteijn te Amsterdam, houdende o.m. het ver zoek. een diepgaand onderzoek in te stellen naar de gronden van een in 1935 door een geneeskundige commis sie van marine-artsen te zijnen aan zien gegeven verklaring van onge schiktheid voor de verdere waarne ming van de dienst bij de koninklijke marine wegens bronchïaal astma, wel ke ongeschiktvenkilaring voor adres sant grote nadelige gevolgen heeft ge had. De commissie is van oordeel, dat het adres geen nieuwe gezichtspunten opent, welke een nieuwe behandeling van de in dit adres behandelde aan gelegenheid rechtvaardigen. Zij stelde dei-halve voor ten aanzien van het adres over te gaan tot de orde 'van de dag. Op verzoek van enkele leden, die het nader willen bestuderen is het verslag van de agenda afgevoerd. Zonder hoofdelijke stemming be sloot de Kamer vervolgens tot wijzi ging van de Merkenwet. Bezwaren te gen het wetsontwerp werden geuit door prof. mr. G. de Groofch (v.v.d.) en mr. Cammelbeeck van de P.v.d.A. uamvjjsbare stijging van de bouwkos ten opgevangen. Sedertdien echter komt de voortgezette stijging (circa 20 pet) geheel tot uitdrukking in de huurprijzen. Dat betekent bijvoorbeeld, dat de woningen, die thans worden ge bouwd. bij gelijke grootte en kwali teit alleen door de stijging van de bouwkosten gemiddeld f 1.65 per week hoger in huur zijn dan de ar beiderswoningen, die in 19531954 tot stand kwamen. Voor de grotere steden is het verschil waarschijnlijk nóg aanzienlijker": „De verhoging van de rentevoet, waarop de exploitatie van de wo ningen moet worden gebaseerd, geeft eveneens aanleiding tot een hogere huurprijs. Gedurende enige jaren konden de voor de bouw nodige ka pitalen worden geleend tegen een rente van 3% pet 's-jaars. Thans sla gen de gemeenten er tertraüwernoocl nog in, gelden aan te trekken tegen een rente" van 4VI Pet." Het verschil van pet. leidt tot een verhoging van de nuur met gemiddeld f 1.50 per woning per week". De Nationale Woningraad heeft naar aanleiding van deze veront rustende ontwikkeling aan de mi nister gevraagd te bevorderen. Ie. dat de rijkssubsidie voor de arbeiderswoningen in evenredig heid met de stijging van de bouwkosten wordt verhoogd; 2e. dat in de rijkssubsidie com pensatie wordt geboden voor de stijging van de rente boven 4 pet. 's-jaais; 3e. dat in de methodiek van de subsidie-regeling voor de arbei derswoningen een zodanige veran dering zal worden gebracht, dat in het vervolg wijzigingen in de ex ploitatielasten van ae woningen automatisch leiden tot evenredige verhoging of 'erlaging van de rijkssubsidie. Achtste poging om goud van Lutine te bergen De achtste poging die sedert 1800 wordt ondernomen om gouden en zil veren staven en munten van het En gelse oorlogsschip The Lutine te ber gen wil de Bussumse ingenieür W. van Wienen in 1957 op zijn naam brengen. Op een persconferentie te Amsterdam heeft hij het een en an der verteld over het schip, dat in de nacht van negen op tien oktober 1799 tijdens een vliegende storm op de Westergronden bij Terschelling ver ging. Volgens de heer Van Wienen, die directeur is van de reeds enige jaren bestaande N.V. Nederlandse Duik- en Bergingsmaatschappij, is nog een groot deel van de Lutine- sohatten bedolven onder het drijf zand op de zeebodem aanwezig. Hij gaf een beschrijving van een ron de panton met duikinstallatie, die bij het goudzoeken zal worden gebruikt en deelde mede, dat het zijn bedoe ling is „bewijzen van deelgerechtig- heid" uit te geven. Er is namelijk voor de uitvoering van zijn plan een kapitaal van 1.760.000 gulden nodig. Het Nederlandse publiek kan dus weer een gokje wagen J. Haken overleden Gistermorgen is te Amsterdam over leden de heer J. Haken, die sedert 1946 lid van de Tweede Kamer was voor de Communistische Partij Ne derland. Van april 1941 tot het eind van de wereldoorlog verbleef de heer Haken in het concentratiekamp Bu- chenwald. Daarna was hij wethouder en loco-burgemeester van Finsterwol- de. De overledene was sedert de oor log lid van de C.P.N. en partijbe stuurder. Milovan Djilas blijft voorlopig in arrest Milovan Djilas, de gewezen commu nistische leider in Zuid-Slavië, die zondag is gearresteerd, blijft voorlo pig in arrest, hangende een onderzoek naar zijn activiteiten. Hij wordt ver dacht van het verspreiden van staats- vijandige propaganda in de buiten landse pers.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 7