PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Vrijheidsstrijder bood koningin
besmeurde Hongaarse vlag aan
„Prawda" deed felle aanval op
Joego-Slavische leider Tito
Nasser tegen Canadese
bijdrage politieleger
Stuurmansleerling Monfils was aan
boord van de „Lemsterkerk"
199e jaargang - no. 275
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 52 cent per
week; f 6.50 p. kw.; fr. p.p. 1 6.75
per kw. Losse nummers 13 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 20 nov. 1956
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie t 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 3593oo P.Z.C., Middelburg.
Bureau's: Vlissingen, Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 516 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Nieuwstraat 43, telef. 20; Terneuzen, Brouwerystr. 2; Zierikzee. N Bogerdstr. 24. telef. 26
„HET MOOISTE, MAAR U WIL IK HET SCHENKEN".
Vorstelijke bezoekster praatte met
volwassenen en speelde met de jeugd
Een ontroerde vorstin heeft gistermiddag in de Julianahal van de
Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs te Utrecht een besmeurde en ver
fomfaaide Hongaarse vlag in ontvangst genomen van een jonge Hon
gaar. Waar eens, temidden van de rood, wit en groene banen het com
munistische hamer-en-sikkelsymbool was afgebeeld, was met grote
steken een zwarte rouwband genaaid. „Dit is het enige, wat ik nog
heb. Het is het mooiste, maar U wil ik het schenken", zei de jonge
man. „Mijn excuses voor mijn kleding en deze vuile vlag, maar wé
hebben niets meer".
Koningin Juliana nam de vlag aan, die aarzelend werd weggegeven.
Groot was de eer voor deze vrijheidsstrijder, die even voordat de
koningin kwam een fel gevecht had geleverd met zjjn lotgenoten, die
hem vroegen de vlag aan de koningin te geven. Hij wilde het niet. De
vlag het enige wat hij nog over had was te vuil om als geschenk
voor een koningin te dienen, zei hjj. Maar men heeft hem er toe
gedwongen en ook het argument, dat zijn kleding niet goed genoeg
was om een koningin toe te spreken, mocht niet baten
Deze jonge held, die in de straten
van Györ heeft gevochten en vorige
week maandag bij gebrek aan wapens
en medestrijders de Oostenrijkse
grens over vluchtte, heeft op uitdruk
kelijk verzoek van de koningin haar
mogen begeleiden langs de slaapzalen
en ziekenzalen en de baby verblijven.
Aan houten tafels zaten de Hon
gaarse vluchtelingen nieuwsgierig te
kijken naar de koningin. De vorstin
dronk thee uit een kartonnen beker
tje en toonde zich zeer geïnteresseerd
in een serie tekeningen, die de vluch
telingen de laatste dagen hadden ge
maakt. Zij nam kinderen op haar
schoot en onderhield zich met tal
hen. De chef van de tolken, de heer
Tarnoczi, kon er niet tegen vertalen.
„Lang leve de koningin", riepen de
Hongaren spontaan.
Ze klapten in hun handen en bleven
bedeesd op een afstand staan als de
vorstin passeerde.
Op de kleuterafdeling heeft de
koningin gespeeld met peuters van
drie en vier jaar. Er werden lied
jes gezongen en dansjes opgevoerd
en de kinderen lieten af en toe
hun handjes gaan over de kleren
van Hare Majesteit. Jonge mannen
keken nieuwsgierig naar de hof-
auto en betastten de ruiten.
„Vreemd", zeiden ze, „dat deze
wagen niet gepantserd is; Als Boel-
ganm Boedapest binnenrijdt kun
je hem in de auto haast niet zien."
Een jonge schilder uit Boedapest
bood de landsvrouwe niet zonder trots
een schilderstukje aan. Het was een
gezicht op de Donau, de scheidslijn
tussen Boeda en Pest. De koningin
was zeer verrast met dit geschenk.
Een oudere vrouw kwam spontaan
op de koningin toe en vertelde dat zij
haar nog kende uit haar prinsessentijd
In 1928 behoorde zij namelijk tot een
groep Hongaarse vluchtelingen, die
op het paleis in Den Haag door ko
ningin Wilhelmina ontvangen was. Bij
die gelegenheid had zij prinses Julia
na ontmoet.
De laatste drie kwartier van haar
bezoek heeft de koningin in een vrij
wel lege Margriethal, waar het Rode
Joego-Slaviër Djilas zou
gearresteerd zijn
Uit particuliere bron is in Belgra
do vernomen, dat Milovam Djilas, de
voormalige voorzitter van de Joego
slavische nationale' vergadering,
maandagmiddag na een huiszoeking in
zijn woning, is gearresteerd.
Djilas is in 1955, nadat hij uit zijn
belangrijke functies was gezet, tot 18
maanden voorwaardelijke gevange
nisstraf veroordeeld, omdat hij op
een belangrijk ogenblik 'n valse voor
stelling van de stand van zaken in
Joego-Slavië had gegeven, met het
doel buitenlandse deelneming iin de
binnenlandse aangelegenheden var) 't
land uit te lokken en druk uit te oe
fenen om te komen tot een wijziging
van de binnen- en buitenlandse poli
tiek van zijn land.
Eind oktober leverde Djilas tegen
over een correspondent van- A.F.P.
kritiek op de Joego-Slavische houding
in de Veiligheidsraad bij de behande
ling van de Hongaarse kwestie. Ook
publiceerde hij een belangrijk artikel
in het Amerikaanse tijdschrift „New
Leader".
Nehroe: Hongaren moeten
vrij een regering kiezen
Premier Nehroe van India, tevens
minister van buitenlandse zaken,
heeft zich gisteren met een grote rede
over de internationale toestand tot
zijn parlement r -richt. De voornaam
ste punten uit Nehroe's rede:
1. India dringt er bij „alle vreemde
troepen" op aan, zich zowel uit Egyp
te als uit Hongarije terug te trekken;
2. India stelt voor dat waarnemers
van de Verenigde Naties zich zowel
naar Egypte als naar Hongarije be
geven „om onpartijdig verslag uit te
brengen";
3. Als de troepen uit Hongarije zijn
teruggetrokken, moeten daar vrije j
verkiezingen worden gehouden.
Kruis zijn medisch centrum en de B.B.
zijn cantïne heeft, gepraat met de
jonge vrijheidsstrijder, die ha3r zo
spontaan bij haar aankomst de vrij-
heidsvlag van Györ had aangeboden.
Gedurende de gehele rondgang van
de koningin had hij haar mogen be
geleiden, de vlag stevig omklemd.
Ontroerd stond hij de vlag bij het
vertrek aan de vorstin af. Hij kuste
haar hand en nam bewogen afscheid.
Hele bevolking Hongaars
dorp naar Oostenrijk
In totaal tot nu toe al
34.000 vluchtelingen
Naar de persdienst van de vluchte
lingenhulp uit Wenen heeft vernomen,
zijn zondag, 2000 nieuwe Hongaarse
vluchtelingen in Oostenrijk aangeko
men. Hieronder bevindt zich een groep
van 1000 personen (een heel dorp).
Sinds 4 november zijn nu in totaal
34000 Hongaren hun land ontvlucht
naar Oostenrijk, van wie er tot nu toe
6000 zijn afgevoerd, waarvan 1300
naar Nederland.
Zondagmiddag halfvijf is het twee
de konvooi van het Nederlandsche
Rode Kruis onder leiding van de heer
C. W. G. Schiobborgh te Wenen aange
komen. Korte tijd later arriveerden
ook vijf vrachtauto's met hulpgoede
ren. Thans zijn de volgende goederen
aangekocht: 4000 wollen dekens, 4000
lakens, 4000 slopen, 1500 kg koffie,
500 kg thee en 30.000 stukken zeep.
Deze goederen zullen zowel ten goede
komen aan de hulpverlening in Hon
garije als aan de vluchtelingen, die in
Oostenrijk vertoeven.
De stand van giro 777 is thans
1.594.161.37. Het Nederlandsche Ro
de Kruis heeft tot nu toe geld-en
geschenkzendingen ontvangen tot een
totaal bedrag van omstreeks twee en
een half miljoen gulden.
Nederland neemt
2000 Hongaren op
De regering heeft besloten het in
Nederland op te nemen contingent
Hongaarse vluchtelingen, aanvan
kelijk gesteld op 1000, later ver
hoogd tot 1300, nogmaals te verho
gen en wel tot 2000 personen. Met
dit aantal is de ter beschikking
staande opvangcapaciteit volledig
benut. Dit betekent, dat nog een
laatste transport van ongeveer de
zelfde grootte als de beide vooraf
gaande hier te lande kan worden
verwacht. Omtrent het tijdstip van
aankomst van dit derde transport
bestaat thans nog geen zekerheid.
Maandagmorgen zijn preparateurs
van het zoölogisch museum in Am
sterdam begonnen met liet. ontleden
van de 16 meter lange vinvis (balein
walvis) die vorige week bij Wijk aan
Zee op het strand spoelde. Het hele
karwei is begonnen om het skelet, dat
zo spoedig mogelijk naar het museum
in Amsterdam zal worden overge
bracht. De foto geeft een beeld van
het uitzonderlijke werk, dat op liet
strand heel wat belangstelling trolc.
Rokossowski onderminister
van defensie in Rusland
Het Russische dagblad Prawda
heeft gisteren de benoeming van de
vroegere Poolse minister van defensie
maarschalk Konstantin Rokossowski
tot onderminister van defensie van de
Sowjet Unie bekendgemaakt.
Ook uit de P.E.N.
Ook de volgende leden hebben
hun lidmaatschap van het P.E.N.-
centrum opgezegd: prof. dr. H.
Brugmans, Hans Edinga, mr. P. J.
Idenburg, G Kamphuis, J W. Schot
man.
GERUCHTEN OVER RUSSEN IN ZUIDOOST- EUROPA.
Staking in Boedapest neemt af;
vormt Kadar coalitiekabinet
De Russisch-Joego-SIavische betrekkingen kwamen gisteren in een nieu
we, ditmaal kille fase toen het Russische partij-orgaan Prawda Tito in Be
paald onvriendelijke bewoordingen waarschuwde, niet langer zijn eigen so
cialisme fond te bazuinen en zich niet te bemoeien met- de binnenlandse za
ken van een niet-Joego-Slavische communistische partij. Vorige week had
Tito in een redevoering te Pula de Russische leiders inmenging in Hongarije
blindheid voor de nieuwe tijd en en stevig „restant" stalinisme verweten.
Intussen is 30 procent der arbeiders
in de Hongaarse hoofdstad Boedapest
(met tegenzin) naai- hun fabrieken te
ruggegaan. De Hongaarse proteststa
king, die thans vier weken duurt,
heeft daarmee wel veel van haar
kracht verloren.
Volgens een nog onbevestigd bericht
zyn vele personen, van wie bekend
was dat zij gekant waren tegen be
ëindiging van de staking, in de nacht
van zondag op maandag van hun bed
gelicht.
Diplomatieke waarnemers menen
dat thans te Boedapest wordt onder
handeld, om tot het vormen van een
coalitieregering te komen. Hierbij
zouden vertegenwoordigers van de
partijen der agrariërs en kleine boe
ren betrokken zijn, terwijl de socialis
ten waarnemers zouden hebben ge
zonden.
De waarnemers menen, dat ex-pre
mier Nagy zich verre hoiidt van deze
besprekingen.
De arbeiders die het werk hervatten
doen dat wegens de dreigende hon
gersnood, de nadering van de winter
en om voor him gezin te kunnen zor
gen en niet zozeer wegens het beroep
van de Hongaarse regeling of hun ei
gen leiders. Zij verklaarden echter
zich hun rScht op staken voor te be-
Ï--J
STUURMANSLEERLING MONFILS:
midden in het Egyptische front
houden en eerder geformuleeVde eisen
jegens de regering-Kadar niet te laten
vallen.
Uit enkele uitzendingen van radio-
Moskou blijkt, dat het actieve ver
zet in Hongarije nog voortduurt.
En de Prawda meldde, in een door
radio-Moskou voorgelezen bericht,
dat „terroristenbenden" hun ope
raties tegen Russische installaties
nog voortzetten. In het bijzonder
de spoorwegen moeten het, blij
kens deze uitsluitend uit Russische
bron afkomstige mededelingen,
ontgelden.
Geruchten over Russische troepenbe
wegingen in Bulgarije en Roemenië
deden nieuwe schokken door het zuid
oosten van Europa gaan. Een bericht
uit Belgrado zegt, dat Russische troe
pen beide landen zijn binnengedron
gen en tot een nieuwe golf van arre
staties aanleiding hebben gegeven.
Russische pantsereenheden zouden in
Varna (Bulgarije) aan land zijn ge
bracht. Zij zouden in Zuidoost-Bulga-
rije langs de kust, tot aan de Turkse
grens, zijn opgesteld. Uit him opstel
ling blijkt, dat zij met het oog op bin
nenlandse onlusten in het land zijn en
niet als bedreiging van Turkije, dat
lid van het Atlantisch Pact is.
Volgens onbevestigde berichten uit
Belgrado zou de Sowjet-Unie van
plan zijn, een nieuwe Cominform op te
richten, om de groeiende invloed van
het Titoïsme tegen te gaan. De ideolo
gische verschillen tussen de Sowjet-
Unie en Joego-Slavië zijn, ondanks
het normaliseren van de betrekkingen
na Stalins overlijden, niet opgeheven
en in de afgelopen weken hebben de
Sowjet-leiders zelfs Tito ervan be
schuldigd, dat hij verantwoordelijk is
voor de onlusten in Poznan en de op
stand in Hongarije.
Fawzi op Schiphol
met beschuldiging
Uit betrouwbare bron in New-York
wordt vernomen, dat president Nasser
van Egypte liet grootste deel van de
Canadese bijdrage voor het politiele
ger van de Verenigde Naties voor
Egypt® niet wil toelaten. Nasser heeft
naar verluidt, tijdens zijn besprekin
gen met Hammarskjöld in Cairo ver
klaard, dat slechts Canadese admini
stratieve en geneeskundige troepen
toegelaten zullen worden. Dit zou het
eerste Egyptische bezwaar zijn tegen
toelating van troepen van een der lan
den die eenheden voor het politiele
ger willen leveren.
Volgens Canadese persberichten had
zaterdag het Canadese vliegdeksehip
„Magnificent" met duizend Canadese
Weekends: autorijden in
België beperkt
Nog geen hulp van Amerika bij
Europese olievoorziening
Amerikaanse functionarissen hebben
maandag verklaard, dat de plannen
der Amerikaanse regering om West-
Europa hulp te verlenen bij zijn olie
voorziening, onuitgevoerd zullen blij
ven, zolang er niet een zekere mate
van stabiliteit in het Midden-Oosten is
hersteld.
Op de effectenbeurs te Parijs heeft
zich maandag, vooral voor Franse
waarden, een, scherpe koersdaling
voorgedaan, die in verband werd ge
bracht met de jongste verklaringen
van de leiders der Sowjêt-Unie en met
de vrees, dat de schaarste aan olie-
produkten de bedrijvigheid in vele
takken van nijverheid ongunstig zal
beïnvloeden.
De Belgische regering heeft beslo
ten, dat er van het komende week
einde of op zondagen en feestda
gen geen onnodige autoreizen meer
mogen worden gemaakt. Voor bui
tengewone gevallen zullen speciale
vergunningen worden uitgegeven.
Het verbod geldt Riet voor de au
to's van het Koninklijk Huis. het
corps diplomatique en de regering.
Ook geldt het verbod niet voor
openbare voertuigen.
BENAUWEND EGYPTISCH AVONTUUR
Treinreis onder bommennaar Cairo..
Stuurmansleerling J. Monfils, 21 jaar, kykt de vredige Vlissingse straat in
en hij kan eigenlijk nog niet goed geloven, dat het Egyptische avontuur ach
ter de rug is. Het gehuil van de straaljagers, de dreunende ontploffingen en
het spervuur van de luchtdoelartillerie, het lykt alles een boze droom te zyn
geweest. Maar dan ziet hy weer voor zich de slachtoffers van dit geweld,
voelt hy zich opnieuw opgesloten in de Egyptische trein een reis van 13
uur over een afstand van 200 km en herinnert hij zich de sinistere nach
ten vol oorlogsdreiging, het lichten van de vele branden aan de horizon, zo
duidelijk waarneembaar aan boord van de „Lemsterkerk". dat met 12 an
dere schepen vast zit in het Suez-kanaal.
Heel die eerste week in novem
ber en de treinreis op 6 november
naar Cairo zullen voor hem er
varing' op zijn eerste grote reis als
stuurmansleerling onvergetelijk
blijken. „Natuurlijk niet", zo zegt
hij ons nadrukkelijk, „het varen
geef ik niet op
Donderdag gaan hij en de ande
re bemanningsleden, die vrijdag
met de „Prinses Marijke" op Schip
hol uit Cairo aankwamen, naar
Rotterdam om te horen wat de V.
N.S.-directie, eigenaresse van de
„Lemsterkerk" verder zal beslis-
Veél heeft stuurmansleerling Mon
fils niet kunnen redden; één koffer
kon hij mee van boord nemen in de
trein, die van El Ballal de onzekere
rit naar Cairo aanvaardde.
Het begon zo rustig, deze reis met
de „Lemsterkerk", een Liberty-schip
uit 1943 van 7800 ton, dat de route
naar de Perzische Golf nam via Rot
terdam, Londen, andere tussenhavens
en Port Saïd.
Eenmaal in de buurt van deze haven
gekomen werd al direct bevolen, dat
er geblindeerd moest worden uit vrees
voor Israëlische luchtraids.
In convooi.
Met veertien schepen werd een con
vooi gevormd, dat onder Egyptische
leiding door het Suez-kanaal zou
faan. Er was een Duitse loods aan
oord van de „Lemsterkerk", die on
geveer vier maanden in Egypte werk
te. Engelse schepen, die aanvankelijk
zouden meevaren in het convooi, keer
den voor die tijd om, blijkbaar ge
waarschuwd, dat er gevaar op komst
Was. Men voer op convooisnelheid toen
de „Lemsterkerk" en de andere sche
pen werden opgehouden bij km-paal
56, voorbij de seinpost. In El Ballal
werd gewacht op het convooi. dat uit
andere richting moest komen.
En toen begon de periode van wach
ten. waaronder zeewacht lopen, dus
met 1 stuurman, 1 stuurmansleerling
en 3 matrozen. In de verte zégen ze
hoe het oorlogsgeweld woedde boven
Ismaïla en later werd het erger na
het Brits-Franse ingrijpen.
De Israëli's kwamen dichterbij; de
Engelse straaljagers gierden onop
houdelijk over en elke nacht was het
raak in de omgeving. Daar waren de
Nederlanders op een schip met een
lading, bestemd voor de Aramco-wer-
ken, zuiver vreedzame bedoelingen,
een transport dat anders geen opzien
baarde, maar nu in deze explosieve si
tuatie; één verdwaalde kogel was vol
doende om ook aan boord een hoop
narigheid te beleven.
Geen garantie meer.
En als om de spanning ten top te
drijven, de opdracht uit Cairo,
gebracht via de functionarissen
iven, de opdracht
over-
van
de nieuwe Kanaalmy. de bemannin
gen moeten de schepen verlaten en
naar Caïro gaan. De Egyptische rege
ring, die de vrije doorvaart garandeer
de, neemt geen enkel risico meer.
Des middags werden de staf en de
militairen voor het politieleger uit
Halifax kunnen vertrekken. Een
woordvoerder van de Verenigde Na
ties heeft maandag op het vliegveld
Capodichino bij Napels verklaard, dat
men de overbrenging van troepen dei-
Verenigde Naties voor het internatio
nal e politieleger in Egypte wil ver
snellen. Hij zei dat de Italiaanse rege
ring waarschijnlijk binnenkort tien
vliegende verhuiswagens van de Ita
liaanse luchtmacht tijdelijk zal uitle
nen.
Dr. MaJimoed Fawzi, Egyptisch mi
nister van buitenlandse zaken, zei gis
teren op Schiphol, waar hij op weg
van Caïro naar New-York enkele uren
vertoefde, dat Egypte niet zal begin
nen met het weder-bevaarbaarmaken
van het Suezkanaal, voordat de mili-
tairè acties van Engeland en Fran
krijk en Israël niet alleen zijn stopge
zet maar ook de troepen van deze lan
den uit Egypte zijn teruggetrokken.
„Nog steeds", zo verklaarde de be
windsman, „voeren Engelse en Fran
se troepen in Port Said acties uit. De
huizen worden op buitengewoon pro
vocerende wijze doorzocht en er wordt
geschoten met alle onvermijdelijke ge
volgen vandien: doden, verminkten en
gewonden".
Intussen protesteerden de Engelsen
tegen schendingen van het bestand
door de Egyptenaren. Tweemaal bin
nen twaalf uur zouden Egyptenaren
het bestand hebben verbroken. Twee
maal, in de prille ochtend, openden
Egyptische schutters mac-hinegeweer-
vüur op Brits-Franse stellingen tegen
over hen. De Engelsen die daar zaten
beantwoordden het vuur niet.
|lllllllllilllllllllllllllllllllllllllllll|lllllllllllllllllll|||||||||||||||||||||||||||
Anti-communistische
demonstratie
Onbekenden hebben zater-
dagmiddag in de'Haagse Fah-
renheitstraat een colporteur
van het communistische dag-
H blad De Waarheid leegge-
kocht. Zij hebben de kranten
verbrand en daarna de as net-
jes in de goot geveegd.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllllll
bemanning in de messroom geroepen,
waar een bezorgde kapitein L. P.
Koole deze tijding overbracht. Er zou
den bussen komen om de mannen naar
Caïro te brengen. De uren verstreken
maar er kwamen geen bussen. Daarna
aan boord van een Zweeds schip, dat
achterop in het convooi lag, waar
men aanbood zolang de manschappen
te huisvesten.
Stuurmansleerling Monfils en de
anderen, die van het schip gegaan
waren er waren er ondanks de
waarschuwing uit Caïro 20 man aan
boord gebleven samen ook 20 in ge
tal gingen naar de Zweed. Maar ook
hier duurde het wachten uren en uren.
Daarna maar weer terug; er zou eeii
trein komen. Wéér aan wal: tenslotte
de koude woestijnnacht aan wal door
gebracht en eindelijk des morgens
kwam de trein om de schepelingen
naar Caïro te brengen. Intussen was
het al rumoerig geworden. Men zat
langzamerhand in de frontlinie. De
zeelieden konden de piloten in de En
gelse straaljagers zien zitten en keer
op keer kwamen de aanvalsgolven te
gen de Egyptische troepen, op geringe
afstand van de vaartuigen. Bij El BaJ-
lal zelfs brandde het aan alle kanten
en het was dus onder wel zeer moeilij
ke omstandigheden, dat de twintig-
man, later aangevuld met een groep
Noren, in de trein stapten.
Van al de andere schepelingen kwam
er verder niemand in de trein; het
werd een rit om nimmer te vergeten.
(Vervolg op pag. 2)
DE
VERWACHT...
KOUD
Matige tot krachtige zuidoostelijke
wind en lagere temperaturen Ran gis
teren. Droog n tamelijk zonnig weer.
ZON EN MAAN
21 november
Zon op 8.12 onder 16.43
Maan op 20.07 onder 11,13
