Restauratie van de Middelburgse Oostkerk begint binnenkort "HACKS" TELEFUNKEN Zeem Almanak Snuif en wrijf PROMOTIE P. B. ORNEE AAN DE AMSTERDAMSE UNIVERSITEIT ER KOMT EEN ZEEUWS COMITÉ HULP AAN HONGARIJE" Agenda 2 PRO VI NCIAIjS 2 £1 E UW 8 E COURANT DONDERDAG 15 NOVEMBER 1956 (fêZfa&Z&ué /£Z4ZSZs t&Z'Z' S^YmR:I^VL SHAMPOO - de Zwitserse shampoo, die Uw haar wast en het bovendien een prachtige gloed geelt In één van de 12 verschillende tinten, die alleen SYRIAL U presenteert. F 1.50 per pakje, verkrijgbaar bij de betere parlumerieraken. kappers en drogisten. HERSTEL VAN OORLOGSSCHADE AAN BUITENZIJDE Lantaarn - thans afgesloten - wordt weer in interieur der kerk betrokken Binnen korte tijd zal edh begin gemaakt worden met de restaura tie van Middelburgs monument uit de Gouden Eeuw, de tussen 1644 en 1667 gebouwde Oostkerk. Het betreft hier voornamelijk een herstel van de oorlogsschade, die de buitenzijde in 1944 heeft opgelopen, als mede herstel en verbetering van het interieur der kerk, waaronder de lantaarn, het bovenste deel van de koepel. De Oostkerk, volgens het boek „Protestantse kerkbouw" van prof. Ozinga de mooiste koe pelkerk in Nederland, werd destijds door de burgerlijke gemeente uit de bier- en wijnaccijns voor de hervormde gemeente gebouwd aan het einde van een brede straat bij de toen nog zeer belangrijke haven. Uit architectonisch oogpunt bezien is de koepelkerk een prachtig stuk werk en de constructie van de tweede koepels, die met een tussen ruimte van ongeveer twee meter over elkaar heen staan en waarvan de binnenste rust op de acht zware kolommen, heeft nog steeds de bewondering der vakmensen. gebracht om de warmte binnen de kerk te houden en uiteraard de wind buiten te sluiten. Want men kan wel zeggen, dat sinds de stichting het warmhouden van het gebouw een be langrijk probleem geweest is. Om dit thans op te lossen konut er inplaats van de glazen plaat een elektrische verwaamingsring aan de onderzijde van lantaarn. Bovendien worden ook de ramen in de lantaarn vernieuwd. De ijzeren kozijnen en sponningen, die momenteel voor een grooit gedeelte verroest zijn worden vervangen door houten, die ook vroeger gebruikt Zo spoedig mogelijk dus, misschien deze maand nog, zullende mannen van de firma Woudenberg het door architect H. van der Kloot Meijburg uit Scheveningen gemaakte ontwerp gaan uitvoeren. Een van de belang rijkste verbeteringen wordt aange bracht in de lantaarn, die aan de bin nenzijde volgens de heer J. in 't Hout, die het opzicht, heeft over het werk, uitermate fraai is uitgevoerd. De kerkbezoeker is dit moois echter tot nu toe verborgen gebleven, omdat de lantaarn afgesloten is door een on- doorzichtbare glazen plaat. Alleen in het midden van de kerk staand, kan men er iets van zien. De glazen plaat zal nu verwijderd worden. Deze plaat is in de lantaarn aan- f Advertentie J stijl en perfectie sinds 1903 moeten zijn. In djeze kozijnen worden ramen geplaatst van dubbeldik, glas met 'n luchtledige amlxnte nog niet zolang geleden ln de handel gekomen waardoor een prima isoilatie ver kregen wordt. Mede daarom zal de. elek/tricïteifcsrïng beter verantwoord zijn. Hemelsblauw Het binnengewelf van de lantaarn en de koepel wordt hemelsblauw ge verfd. Ook de ballustr&de rond de lantaarn is aan restauratie toe, ter wijl verder 't dak van de nodige nieu we leien voorzien wordt. Het grote verwarmingselement, dat in het mid den van de kerk hangt, zal verdwij nen. Tenslotte zal voor de verwar ming van het gebouw ook het ter plaatse aanwezige transformatorhuis je omgebouwd worden. Het buitenaanzicht van de koepel kerk heeft door het granaatvuur in het laatste oorlogsjaar veel te lyden gehad. Waar notlig worden de be schadigde pilasters, lijsten en kapite len van de ramen eraf gehaald en VAN Imn TOT HISTORISCH. Het buurtschap „Hogeweg" by Hoofdplaat in Zeeuwsch-Vlnanderen beleefde donderdagmiddag een byna historische gebeurtenis! Want op die middag zal het buurtschap op 't elek trische net worden aangesloten. Niet minder dan 28 woningen krygen elek trisch licht! BU deze belangrijke ge beurtenis zal onder meer een verte genwoordiging van de directie der P. Z.E.M. aanwezig zijn. Het spreekt bij na van zelf, dat de buurtbewoners van plan zijn om er een feestelijke dag van te- maken. Na donderdagmiddag zul len er in Hoofdplaat nog slechts zes percelen zyn, die niet op het elektri sche net zyn aangesloten. ZORGEN De huisvrouw, die in Middelburg voor de ronde som van tweehonderd gulden aan koffie en thee had inge slagen, deed ons enigszins denken aan de dame, die in de jaren '39 'Jf0 met veel vertoon 'van braafheid -placht te zeggen: ,,Ik hamstér niet, ik zorg ulleen maar" Maar de Middelburgse dame Is dat „zorgen" slecht bekomen. Ze had voor haar voorraadje een goede bergplaats gezocht, droog en niet al te zeer in het oog vallend. Toen het spul daar eenmaal was opgebor gen ging ze vergenoegd en tevreden door dit leven, in de wetenschap, dat de thee- en koffiem/rtjës voor de ko mende jaren verzekerd zouden zijn. Zozeer was ze hier echter van ver vuld, dat ze niet kon nalaten een buurvrouw enkele dagen later mede deelgenote van haar geheim te ma ken. ,,'t Zit veilig in de dekenkist", fluis terde ze geheimzinnig. De buurvrouw slaakte een klein, verschrikt kreetje. „In de dekenkist?", herhaalde ze ont steld, en ze voegde er aan toe: „Met motballenf" Ijlings snelde de hamstervrouw huiswaarts. Om tot de ontdekking te komen, dat ze nu beschikte over een knap voorraadje kamferthee en kamferkoffie, waar niets maar dan ook niets meer bruikbaar van was VIS Voor Zeeuwsch Vlaanderen hebben we overigens nog meer goed nieuws! Zelfs „nieuws om van te watertan den", zoals onze vol-ijverlge corres pondent uit de grensplaats Clinge meldt. De hengelaarsvereniging ln deze plaats heeft vijfhonderd Kilo „tweezo- merige" karper „ultgepoot", om het met een deskundige term te zeggen. Al deze karpertjes zwemmen nu in de „zestigvoetkreek". De Nederlandse Heidemaatschappij bracht de vissen in de kreek. TONEEL. Het ls voor de toneelverenigin gen weer de tyd om stukken ln stu die te nemen. De pas-opgerichte vereniging „Axel" begint al direkt aktief, want op 28 november zal men al een uitvoering geven. Men Is dan ook al druk bezig het toneel stuk „Ik geef U nog drie maan den" van Maarten van Vugt ln te studeren. En ln Sluis heeft de re derijkerskamer „De Oranjebloem" het toneelstuk ,,IIet Straatje" door Hans Nema op het repertolr geno men. Op 8 en 10 december wordt de uitvoering gegeven. REDDER IN NOOD.... Zelfs een redder moet wel eens ge red worden! Tot deze wijsheid kwa men we, toen ons het bericht bereikte, dat een takelauto van de fa. J. Suk kel uit Middelburg in een sloot langs de Oostkapelseweg in Serooskerke belandde. De bestuurder, de heer P. de Rijke, die de macht over het stuur verloren had. liep zelfs een nat pak op. In dit geval werd een auto van de C.O.A.K. in Middelburg de redder in nood! Dit militaire voertuig sleurde de takelwagen, die licht beschadigd was, uit de sloot. vervangen door nieuwe natuurstenen onderdelen. Hoewel er moeilijkheden zijn gerezen rond het gebruik van zandsteen, zal getracht worden om op verantwoorde wijze uiteraard zoveel mogelijk zandsteen te gebrui ken. Voor de rest zal men met kalk steen werken. Ook de hardstenen stoep voor de kerkingang wordt ge restaureerd. Alleen al met nieuwe platen is een bedrag van f 5000 ge moeid. De natuursteen krijgt een be scherming, zodat liij niet verweren kan. Restauratie orgel? Hoewel het voor de hervormde ge meente een hele opgave is om de vier kerkgebouwen (Nieuwe en Koorkerk, Engelse kerk en Oost kerk) te onderhouden ami toch ge probeerd worden om het in 1777 gereed gekomen orgel te restaure ren. De orgelcommissie van de Ned. herv. kerk heeft reeds opge nomen wat er aan dit prachtige in strument gebeuren moet. De begroting voor deze restauratie is op rond f 127.000 geraamd. Hier van heeft Monumentenzorg, waarvan men alle medewerking ontvangen heeft, 58 procent voor zijn rekening genomen, zonder de verwarmingskos- tem (f 5000). Voorts is het vrijwel ze ker, dat de provincie tien procent voor haar rekening zal nemen (van het volle bedrag) terwijl ook die gemeente eenzelfde percentage bijdraagt. Overi gens is de kerkvoogdij vol over dé me- Advertentie J Uw verkoudheid van neus, keel of borst De Oostkerk te Middelburg, die bin nenkort gerestaureerd zal worden. (Foto P.Z.C.J dewerking van het gemeentebestuur, speciaal van de burgemeester, mr. dr. N. Bolkestein, die zich zeer voor deze restauratie interesseert en aange drongen heeft op een spoedig begin. Gedurende het grootste deel van de restauratie men schat het werk ongeveer iy2 tot 2 jaar zal duren zal de hei-vormde gemeente gebruik kunnen maken van de Oostkerk. Ver moedelijk zullen dan twee diensten ln de Nieuwe Kerk gehouden worden. Dat de gemeente het nut van de res tauratie beseft, blijkt wel uit de maandelijkse collecten er voor, die ge middeld ruim f 300 meer opbrengen dan normaal. In verband met t jaar getijde zal men de koepel thans nog niet openmaken, zodat tot in de na- winter nog gebruik kan worden ge maakt van net kerkgebouw. Maar dan wordt de Oostkerk onherroepe lijk gesloten. Tot over ruim één jaar. En clan zal dit machtig stuk barok ke bouwkunst met zijn imposante koepel weer ln volle glorie het ooste lijk deel van de stad overheersen. Proefschrift over voedingsvoorlichting De heer P. B. Ornee,*controlerend arts voor de ziekenfondsen Walche ren, Middelburg, Zuid- en Noord-Be veland, wonend te Vlissingen, hoopt vandaag te promoveren aan de uni versiteit te Amsterdam. ..Onderzoek naar de resultaten van menuverbetering door voorlichting of extra melkvoeding by schoolkinderen" is de titel van het academisch proef schrift, dat door de heer P. B. Ornee verdedigd zal worden ter verkrijging van de gTaad van doctor in de genees kunde. Promotor is prof. dr. ir. M. J. L. Dols, voorzitter van de Voedings raad. De samenvatting in dit proefschrift veirmeldt het volgende Naar aanleiding van de verschillen in lengte en gewicht, die in 1951 en 1952 tussen kinderen van verschillen- welstandsgroepen werden gevon den en het feit, dat tevens een verschil in menu, vooral wat betreft dierlijk ei wit en calcium, werd geconstateerd, is in 1953/1954 onderzocht of een menu-aanvulling bij kinderen van de lage welstandsklasse een gunstige in vloed zou hebben op groei, gewicht en frequentie van de z.g. klinische defi ciëntiesymptomen. Bovendien werd onderzocht of door middel van voor lichting door leken (z.g. „local lea ders") een menuverbetering rou kun nen worden bereikt. De deelnemende kinderen werden allen gekozen uit de lage (3e) welstandsgroep in een leef tijd van 7, 8 en 9 jaar en onderver deeld in vier groepen, waarin beide sexen gelijkelijk waren vertegenwoor digd. De eerste groep kreeg wekelijks 2 liter melk, waaraan toegevoegd 40001.E. vitamine D. De tweede groep kreeg wekelijks 1\'2 liter taptemelk, waaraan taptemelkpoeder. room van 40%, ijzer, vitamine A en vitamine D waren toegevoegd. De derde groep werd gevormd door kinderen, wier ouders voedingsvoor lichting kregen. De vierde groep was controlegroep. Het onderzoek wees uit, dat sinds 1952 het voedingspeil van de derde welstandsgroep verbe terd is. De 2 liter schoolmelk bleek voor een deel de thuis gebruikte melk te vervangen, waardoor deze bijvoeding niet geheel tot haar recht kwam. De voorlichting bleek, ondanks de aan dé dag tredende bezwaren van de methodiek, toch wel enig effect te sortei'en op het menu van het ge zin. Verder bleek het dagelijks menu per kind sterk te variëren. Statis- tisch konden geen significante me- nuverschillen tussen de groepen wor den vastgesteld. Als resultaat van 't lichamelijk somatometrisch onder zoek bleek uiteindelijk statistisch geen verschil tussen de groepen te zijn opgetreden. Het schijnt dus, dat het voedingspeil van de derde wel standsgroep over het algemeen op een dusdanig niveau ligt, dat 'n voe dingsverbetering gedurende één jaar geen statistisch aanwijsbaar ef fect meer oplevert. Een tevens ingesteld fysiologisch onderzoek en intelligentieonderzoek bleek niet subtiel genoeg van opzet om enig verschil tussen de groepen te constateren. Waar de voeding van de derde welstandsgroep dus geen duidelijke deficiënties meer vertoont en 'n voe dingsaanvulling gedurende één jaar geen duidelijk effect meer sorteert, schijnen de verschillen in gewicht en lengte tussen de kinderen uit de eerste en derde welstandsklasse, voor zoveel we met onze tegenwoordige kennis kunnen nagaan, meer door er felijke en sociale factoren te worden veroorzaakt". Het belangwekkende proefschrift bevat voorts een inleiding over de historische toestanden op voedings- gebied, een hoofdstuk over voedings enquêtes in Nederland, een hoofd stuk over het onderzoek naar de voe ding van de Nederlandse bevolking in net jaar 1951, een hoofdstuk over het onderzoek naar de invloed van een menuverbetering, en tenslotte 'n hoofdstuk over conclusies van 't on derzoek bij Rotterdamse en Delftse schoolkinderen in 1953/1954. Oproep getuigen. De commissaris van politie te Mid delburg roept getuigen op van de aan rijding tussen een truck met opleg ger en een driewielig rijwiel (invali denwagentje), die zaterdag j.l. om ongeveer 14.40 uur gebeurde op het kruispunt BlauwedijkStationsstraat LoskadeStationsbrug te Middel burg. Door deze aanrijding is de man, die in het invalidenwagentje zat, daaruit gevallen? waardoor hij aan het voorhoofd en aan de linkerhand werd gewond, terwijl hij vermoede lijk een lichte hersenschudding op liep. Het wagentje werd beschadigd. De getuigen worden verzocht zich te melden aan het bureau van politie aan de Lange Giststraat 40. (Advertentie). VAN EERSTE GROEP GEEN HONGAREN NAAR ZEELAND 99 Zaterdag wordt de eerste vergadering in de Statenzaal gehouden. Er !s thans in oprichting een Zeeuws Comité „Hulp aan Hongarije", waarvan het voorzitterschap zal worden bekleed door de commissaris der koningin, Jlir. mr. A. F. C. de Casembroot. Zaterdagmorgen aanstaande zal dit comité om half elf in eerste bespreking bijeenkomen in de Staten zaal te Middelburg. Het is op dit ogenblik nog niet geheel duidelijk, welke taak inzake de vluchtelingenhulp aan dit comité ten deel zal vallen, maar er is tot oprichting besloten omdat men gereed wil zijn om by eventuele hulp verlening aan Hongaren in Zeeland niet onvoorbereid aan liet werk te moe ten. Van vele zydien in Zeeland wordt de laatste tijd aan instanties als de pro vinciale griffie en de Stichting Zee land voor maatschappelijk wem ge vraagd, welke bestemming bijvoor beeld gegeven moet worden aan de plaatselijk ingezameldé gelden, waar aanbiedingen gedaan moeten worden voor huisvesting enz. Al deze zaken nu zal het op te'richten comité coör dineren, uiteraard in overleg met de landelijke instanties, die zich met de hulpverlening bezighouden. Er is inmiddels reeds een brief uit gegaan aan de Zeeuwse burge meesters, waarin de commissaris der koningin hen verzoekt de in hun gemeente ingezamelde gelden nog niet op de girorekeningen 777 of 999 te storten, doch voorlopig nog even onder hun berusting te houden, zodat kan wordén nage- taan of de gelden wellicht in eeuws verband kunnen worden aangewend. Ook is aan de burge meesters verzocht op te willen, ge ven, welke Hongaars-sprekende ingezetenen in hun gemeente woon achtig zyn, omdat het in de be doeling ligt een soort adviescom missie in 't leven te roepen, waar in deze mensen zitting kunnen ne men, zodat zij zonodig als tolk of anderszins kunnen optreden. Inmiddels heeft het kabinet van de commissaris reeds van vele zijden Gewest Zeeland Nederlandse Coöp. Vrouwenbond opgericht. De Nederlandse Coöperatieve Vrou wenbond heeft er een gewest „Zee land" by gekregen. Tot oprichting hiervan is besloten op een vergade ring van de reeds bestaande afdelin gen Middelburg, Vlissingen en Zierik- zee, die woensdag werd gehouden in „De Prins van Oranje" te Goes on der leiding van mevrouw W. Huizer- van der Rest. De eerste activiteit van de nieuwe gewestelijke afdeling was het kiezen van een bestuur, dat er als volgt uitziet: presidente mevrouw M. J. Overweel te Middelburg, secreta resse mevrouw L. Hendrikse te Mid delburg en penmingmeesteresse me vrouw L. Broekman te Zierikzee. Om de pas benoemde bestuursleden over hun nieuwe taak in te lichten hield het hoofdbestuurslid, mevrouw M, Bloten-Baars, hierop een inleiding over „Het werk van het gewestelijk bestuur". Als voornaamste bezighe den zag spreekster 't organiseren van provinciale vrouwendagen, het beleg gen van kadervergaderingen en het de afdelingen onderling, bevorderen van het contact tussen Tijdens de middagvergadering, die een huishoudelijk karakter droeg, sprak mevrouw Blöten nog over de taak van de vrouw in het raam van de Coöperatieve Vereniging. Met een gezellige discussie en een genoeglijke samenzijn werd deze op richtingsbijeenkomst besloten. Twaalf maanden geëist wegens oplichting Voor de Bredase rechtbank stond dinsdagmorgen terecht de vertegen woordiger J. B. uit Willemstad, aan wie verduistering en oplichting ten laste was gelegd. In maart van dit jaar had verdachte f 250 geleend van een caféhouder in Hoogerheide en enige tijd later had hij zijn in huur koop gekochte auto aan een land bouwer in Etten verkocht voor f 500. B. sloeg ook in Goes zijn slag Een zekere Van O. leende hem daar f 3150. Zyn vader wilde wel borg staan voor dit bedrag, maar verdachte draaide zelf de borg stelling in elkaar en hij was het ook, die er de handtekening onder plaatste. Tegenover de president van de rechtbank, mr. Bisschop Boele, gaf verdachte het ten laste gelegde toe. Er werd 12 maanden gevangenisstraf geëist met aftrek van voorarrest (6 maanden), waarvan 6 maanden voor waardelijk (proeftijd 3 jaar) en re- classeringstoezlcht. Aanbesteding In het stadhuis te Zierikzee werd door het gemeentebestuur de sloop aanbesteed van 15 krotwoningen. De uitslag luidt als volgt: J. A. Jeroense, Zierikzee. betaalt aan de gemeente f 768,50. J. B. Berre- voets, Renesse en F. C. Hoornik, Mid delburg, vragen aan de gemeente f 1700. mededelingen en toezeggingen gekre gen inzake hulsveatingsmogeiyMie- den. Zo heeft de gemeente Vlissingen 21 noodwoningen in het Havendorp en 4 aan de Singel toegezegd, waarbij men eventueel de meubilering met mede werking van de bevolking bijeen wil brengen. In Burgh zijn 5 Oostenrijk se woningen beschikbaar, voorts heeft de P.Z.E.M. een zomerwoning alsmede de verzorging voor één gezin gedu rende 'n maand aangeboden, de Zuid- Nederlands Bouw en Handelscombi natie heeft, behoudens toestemming van B. en W., te Vlissingen 25 hin gen uit Waarde, Biervliet, 1 dyk en andere gemeenten. Het is echter nog zeer de vraag of van deze aanbiedingen gebruik zal worden gemaakt. Van de eerste groep Hongaren die gisteravond in Utrecht is aangekomen, komen er géén naar Zeeland, zo heeft de directeur-gene raal van de arbeidsvoorziening aan de commissaris der koningin medege deeld. Er is evenwel een gerede kans, dat van een tweede groep een aantal families in de leampen Burgsluis en Bruinisse ondergebracht zal worden, alsmede een aantal alleenstaande mannen in Blggekerlte. Deze huisves ting echter zal zoals bekend slechts een tijdelijke karakter hebben. Va/n de oprichting van het Zeeuwse comité, alsmede van het verzoek van de commissaris der lconingin aan de Zeeuwse burgemeester de ingezamel de gelden voorlopig nog even ter be schikking te houden, is ook medede ling gedaan aan de instanties, die de hulpverlening centraal regelen. HET COMITÉ Voor het com tl zjjn uitgenodigd af gevaardigden van vrouwenorganisa ties, die zitting hebben in de federatie Vrouwelijke Vrywillige Hulpverlening het dagelijks bestuur van de Zeeuwse jeugdraad, voorts afgevaardigden van die organisaties, die in Zeeland op le- vensbeschouwélijke grondslag maat schappelijk werk verrichten, namelyk de provinciale diaconale commissie der Ned. Herv. kerk, de Gereformeer de Stichting voor maatschappelijk werk, de Vereniging voor maatschap pelijk werk op humanistische grond- gewest Zeeland, alsmede Zeeuwse r.k. centrum voor maat schappelijk werk, voorts is ook ver zocht aan het Rode Kruis, kring Zee land en de afdeling Zeeland van de vereniging van Nederlandse gemeen ten om afgevaardigden te zenden. Het lid van Ged. Staten A. Schout zal als vice-voorzitter van het comité optre den, terwijl ook het G.S. lid mr. dr. A. J. J. M. Mes er zitting in zal ne men. Het secretariaat wordt voorlo pig vervuld door de heren mr. J. Homstra, directeur van de Stichting Zeeland en J. Parent, secretaris van het kabinet van de commissaris der koningin. Er zal uit het comité een dagelijks bestuur worden gekozen, dat als werkcommdssie zal optreden. Medaille voor hoefbeslag op nationale tentoonstelling. Op de nationale trekpaard enten toonstelling en hoefbeslagkeuring te 's-Hertogenbosch behaalde de heer L. Cijvat uit Koudekerke een bronzen medaille voor geleverd hoefbeslag. (Adverte>tie) VANDAAG Middelburg: Electro: „Koningin Christi na" (14 jaar) 10 en 21.15; Provinciale bibliotheek: tentoonstelling Belgische boeken, 10—12,30 en 13.30—18 uur; Schuttershof: feestavond 't Zand, 20 Vlissingen: Alhambra: „The Beggar's opera", (14 j.), 19 en 21 uur. Luxor: „Zaken zijn zaken", (a.l.), 20 uur; kunsthandel Bikker: tentoon- stelllngwerken A. Plhl 9—12.30 en 14 —16 uur. Goes Grand: „The Beggar's opera". (14 J.). 20 uur. (H Jaar), 20 uur; „De Prins van Oran je": A.N.W.B.-verkeerstechmsche leergang, 9.30—17 uur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 2