PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
In Utrecht: 670 moe gemartelde
Hongaren gastvrij ontvangen
Nasser wil dadelijk
Sowjet-vrijwilligers
Streek moet eensgezind, actief en zakelijk zijn
BILT
AANKLACHT AAN WITTE TAFELS
Vandaag...
199e jaargang - no. 271
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: P. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 52 cent per
week; f 6.50 p. kw.; £r. p.p. f 6.75
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 15 nov. '56
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minlm. p. advertentie f 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van f 1,—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureau's: Vlissingen, Walstr.
tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 546 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Nieuwstraat 43, telef. 20; Terneuzen, Brouwerijstr. 2; Zierikzee, N. Bogerdstr. 24. telef. 26.
NA ZOVEEL ELLENDE EINDELIJK RUST
Jongens van 15 en 16, die keihard
meevochten, glimlachten tevreden
Vierentwintig uur heeft de 300 meter lange trein erover gedaan,
van Traiskirchen bij Wenen naar Utrecht. Die trein bracht 670 ont
goochelde, dodelijk vermoeide Hongaren naar de vrijheid, naar wat
warmte en hartelijkheid, die het Nederlandse volk ze zo innig gunt en
zo graag geeft. Utrecht, de eindbestemming. Vrouwen, wie de doorge
stane ellende van de laatste weken van het gezicht af was te lezen,
streelden de herfstasters, die men bij honderden op de tafels had ge
zet. Jongens van 15 en 16 jaar, die enkele dagen geleden nog met
flessen benzine, messen en straatkeien vochten in de straten van de
Verpletterde steden Boedapest en Györ, glimlachten tevreden, toen
bekend werd gemaakt, dat er tijdens het verblijf in de Jaarbeurshallen
aan sport en spel zal worden gedaan.
De reis was weLvei'zorgd. De Hon
garen waren opgetogen over de
prachtige trein waarmee zij gehaald
werden. De Nederlandse vereniging
van reiibureaus had alles perfect ge
regeld. Hard is er gewerkt dioor de
tientallen begeleiders, die letterlijk
overal aan gedacht hadden.
Het eerste contingent bestond uit
4 4 gezinnen met 55 kinderen in de
leeftijd tot tien jaar, 24 echtparen
zonder kinderen, 41 studenten,
waarvan drie met echtgenoten,
voorts een groot aantal jongeman
nen en mannen-vrijgezellen. Velen
komen uit westelijk Hongarije,
maar er zijn er ook bij, die pas en
kele dagen geleden Boedapest ver
lieten en zelfs zijn er uit oost-
Hongarije, die pas veilig waren na
een afstand van 250 kilometer te
hebben afgelegd.
Vooral de jongeren waren na a.l due
slopende, tragische gebeurtenissen
■snel op hun gemak. Overal langs de
route waren de vluchtelingen met veel
enthousiasme ontvangen.
In Frankfort bereidde een duizend
koppige menigte hen een ovationele
ontvangst. Ook in Venlo waren dui
zenden bij de aankomst aanwezig. Al
degenen, die kans zagen op het perron
te komen bedolven de Hongaren onder
goede gaven. Ontroerd luisterden de
reizigers naar het Hongaarse volks
lied, dat gevolgd werd door het Wil
helmus. Kreten als „Vivat Neerlan-
dia" werden door de toeschouwers be-
Mijn manhij mag toch ook komen..,,?
(Van onze speciiale
verslaggever)
Utrecht, woensdagavond.
Het is de herhaling, de einde
loze herhaling, diie triest
smaakt in de Utrechtse Jaar
beurshallen, waar zoéven het
eerste transport Hongaarse
vluchtelingen is binnengeko
men. Triest en beschaamd, om
dat wij niet meer hebben kun
nen doen dan gastvrijheid ver-
lenen, omdat ze zich in de
steek gelaten hebben gevoeld,
door ons, door het westen. De
eerste indruk was anders, een
druk perron, een D-trein met
wuivende mensen. Lachende
jongemannen, die zich in rijen
opstelden, een paar met een
kartonnen doos onder de arm,
de meesten zonder bagage.
Mannen met een kind op de
arm, moeders met peuters aan
de hand, die met grote vraag-
ogen in de filmlampen staren.
Ze zijn nog opgewekt, blij uit
de trein te zijn en even te over
rompeld om zich hun toestand
te realiseren. Razendsnel en
voortreffelijk georganiseerd
gaan ze naar de bussen, die ze
naar de Margriethal brengen.
De bussen rijden de hal binnen.
Rode Kruis-mensen wijzen de
weg naar lange tafels versierd
met bloemvaasjés.
In hoofdzaak zijn het jonge
mannen, zij zien er goed uit,
maar moe. Vrouwen, kinderen
en babies vormen de minder
heid, maar ze maken meer in
druk, ze zijn gelaten en heb
ben hun kleren soms in een
bundel, een enkeling heeft een
mandoline kunnen redden. En
verder hebben ze niets.
Reiswiegjes staan op tafel. Bij
het zien van de geredde babies
komt er even een lach op het
gezicht van de vrouwen. En
verder zitten ze daar maar, stil
voor zich uit starend of zacht
voor zich uit pratend. Een jon
geman zegt: „Nu gaan m'in
ogen pas open, dit is het Wes
ten. Misschien hoef ik bier niet
zo beestachtig hard te werken".
En dan komen' de verhalen. De
eindeloze herhaling van dezelf
de fragmenten: de vlucht, de
Russen, net op tijd over de
grens, opnieuw beginnen, mo
gen we hier blijven, had het
Westen niet meer kunnen doen?
Een jonge vrouw vertelt me
haar verhaal. Ze komt uit So-
pron. Om half twee des mid
dags is ze op die rampzondag
gevlucht met haar moeder,
haar broertje van 16 en haar
twee dochtertjes, één nog een
baby in een reiswiegje. Haar
man is mijningenieur, haar va
der, was leraar aan de middel
bare school, maar hij mocht
geen les meer geven hij
werkt in een fabriek. Beiden
werden buiten Sopron door de
Russen afgesneden, maar ze
lieten weten: „Ga vast, wij ko
men". Vrijdag waren ze nog
niet over de grens. Haar broer
tje heeft ze moeten dwingen
mee te gaan. Hij wilde vechten
net als zijn. broer, die in de oor
log omkwam en toen ook met
vechten.... En nu vraagt ze
mij„Als mijn man en vader
over de grens komen, mogen ze
dan ook hier naar toe komen.
Ja, dat mag toch?"
Dan kun je alleen nog zeggen:
„Ja, natuurlijk". Het is meer
dan een verhaal, het is een
aanklacht. Hier in woorden,
daar in kinderogen, de ineen
gestrengelde handen van een
jong paar. Deze grote aanklacht
aan lange rijen witte bedden
met tafels, met koffie en reis-
wiegen.
Leden van het Nederlandse Rode
Kruis in de Julianahal van het Jaar
beurscomplex te Utrecht bezig met
het opstellen vankribben en bedden
en het treffen van verdere voorzie
ningen voor de ontvangst van de
Hongaarse vluchtelingen.
antwoord met „Vivat Hungaria".
Tijdens de reis is er ook heel wat
gezongen en gemusiceerd. Men was
verlegen met de overstelpende gaven.
De vrouwen met baby's durfden de
geschonken wiegen bijna niet gebrui
ken.
Bij dè aankomst in Utrecht bleek,
dat voor alles was gezorgd. De per
rons werden vrij gehouden. De Jaar-,
beurshallen waren in 2£ uur volko
men omgetoverd in een gerieflijk
kampement. Bedden, wasbakken, toi
letten, babyeómmodes, geyser- en ra-
diioaansluitingen, voor alles was ge
zorgd. Verschillende Hongaren vielen
flauw, toen ze de hallen binnenkwa
men na alle doorgestane ellende. In
de twee compleet ingerichte zieken
zalen had men het dan ook druk.
De aanvankelijke registratie werd
uitgesteld tot vandaag, omdat
men de moe-gemartelde, mensen
eerst een goede nachtrust wilde
gunnen. Nadat de magen gevuld
waren verlangde men ook naar
niets sterker dan naar een bed.
Wat onwennig en aarzelend lie
pen de eersten langs de lange
rijen heldere bedden. Ook daarop
lag nog een aardige welkomst
groet, van een Utrechts dagblad.
Toen daalde de rust, eindelijk
rust.
Na de centrale ontvangst in Utrecht
zal de eerste groep Hongaarse vluch
telingen zo spoedig mogelijk naar een
aantal oentra worden overgebracht,
welke daartoe door het particulier
initiatief onder leiding van de Neder
landse federatie voor vluchtelingen
hulp in gereedheid zijn gebracht. Op
de Oidenhove te Eerbeek in Gelder
land zullen 45 gezinnen worden on
dergebracht. In „Herpenduin" te Ra-
venstein, „Vakantie-vreugd" te Om
men en „Kuiperberg" te Ootmarsum
zullen ieder 15 gezinnen worden on
dergebracht. Voor de alleenstaanden
zijn beschikbaar „Bos en Ven" te
Oisterwijk en pension „Westerdudn"
te Wijk aan Zee, waar respectievelijk
55 en 220 personen onderdak zullen
vinden. In kasteel „Staverden" te El-
speet zullen 80 Hongaarse studenten
warden ondergebracht. De Hongaarse
vluchtelingen zullen in deze centra,
welfce voor enige weken ter beschik
king zijn gesteld, verblijven in af
wachting van hun definitieve onder
brenging.
Boottrein Amsterdam—Hoek
van
Twee lichtgewonden.
De boottrein AmsterdamHoek
van Holland is woensdagavond om
half elf op de spoorbrug over de bui
tenhaven te Maassluis met alle vijf
treinstellen uit de rails gelopen. Er
ls een grote ravage aangericht. Er
zyn twee lichtgewonden, beide Engel
sen.
Verscheidene seinmasten zijn afge
knapt, een bij de brug staande blok-
post is weggeslagen. Stukken rails
zijn in het water terechtgekomen.
Het lijkt ongelooflijk, als men de
scheefhangende wagons ziet, gedeel
telijk langs de overweg en op de dijk,
dat er geen mensenlevens te betreu
ren zijn.
Een trein, die op de tijd van het on
geluk uit tegenovergestelde richting
kwam, kon gelukkig nog juist op tijd
gestopt worden.
O Te Parijs is dezer dagen de Spaanse
oud-premier Juam Negrin aan de gevol
gen van een hartaanval overleden. Hij
werd woensdagochtend overeenkomstig
zijn wens in aile stilte begraven.
H Op het Konijnenschor ter hoog-
te van Walsoorden zonk
woensdagmiddag het Russi-
M sche vrachtschip „Hudojnik V.
Krainev" na een aanvaring in
de mist met het Engelse m.s.
„Port Victor". Een brand in m
het opengereten achterschip
kon met eigen middelen wor-
den gedoofd.
(Voor een uitvoerig verslag
zie pagima 3)
1 (Foto P.Z.C.) 1
Nieuw-Guinea op
V.N.-agenda
De agendacommissie van de Alge
mene Vergadering der Verenigde Na
ties heeft woensdag besloten de kwes
tie-Westelijk Nieuw-Guinea (West-
Irian) op de agenda van de Algemene
Vergadering te plaatsen.
Het besluit werd met zes tegen drie
stemmen bij vijf onthoudingen geno
men. Voor stemden India, Pakistan,
de Sowjet-Unie, Salvador, Egypte en
Tsjecho-Slowakije.
Engeland, Denemarken en Frank
rijk stemden tegen. De Ver. Staten,
Péru, de Dominicaanse republiek, na-
tionalistisch-China en Turkije onthiel
den zich van stemming.
De Britse afgevaardigde had ver
klaard. dat de toestand in Westelijk
Nieuw-Guinea de vrede in dat deel
van de wereld niet in gevaar brengt,
zoals Indonesië verklaard had. Be
spreking van de kwestie in de Alge
mene Vergadering zou niet bijdragen
tot het vinden van een oplossing van
het vraagstuk. De betrekkingen tus
sen Nederland en Australië aan de
ene kant en Indonesië aan de andere
zouden er slechts door verbitterd kun
nen worden.
H ...herdenkt Brazilië uitroeping
H van de republiek.
...is het 40 jaar eieleden, dat de
Poolse roman- en novellen-
schrijver en Nobelprijswinnaar
Henryk Sienkiewicz (schuil-
naam: Litwos), die wereld-
roem verwierf door zijn his-
torisohe roman „Quo Vadis?", m
welk boek in meer dan dertig M
talen werd vertaald, te Vevey
(Zwitserland) overleed.
iiiIlll!lllll!l!!llllllllllllllllll!!llllllll!l!lll!!}|l!llllllllllllllj[!j|||||||||||||||||ilÜ
BETROUWBARE BERICHTEN UIT MOSKOU:
Berichten uit verscheidene betrouwbare bronnen in Moskou melden, dat
Egype officieel aan de Sowjet-Unie heeft verzocht de 50.000 „vrijwilligers"
die zich daar volgens mededelingen hebben aangemeld om de Egyptenaren
„te hulp te snellen" ogenblikkelijk naar het Midden-Oosten te laten ver
trekken. De Amerikaanse president Eisenhower zei gisteren, dat de Vere
nigde Staten elke actie van de Verenigde Naties krachtig zullen steunen
om op te treden tegen een eventuele inmenging van Russische „vrijwilli
gers" in het Midden-Oosten. De Verenigde Naties behoeven zich niet nood
zakelijk tot het aannemen van resoluties te beperken, zei de president, die
in dit verband herinnerde aan Korea, De Verenigde Staten hebben hun vloot
in de Stille Oceaan gisteren versterkt met twee vliegdekschepen, een
kruiser en twintig torpedojagers.
mtósohe zijde werd gisteren
i, clat de Egyptenaren kun
nen rekenen op een enorm „vrijwil
ligers "-leger: 25.000 man uit commu
nistisch China, 75.000 uit Indonesië
en 10.000 uit Pakistan, waar dan de
Russen nog bij zouden komen. Me
vrouw Clare Boothe Luce, de Ameri
kaanse ambassadeur in Rome zei gis
teren: „Als wij in het Midden-Oosten
naar een nieuw München gaan met de
Sowjet-Unie, wordt een derde wereld
oorlog onvermijdelijk".
De berichten, dat Egypte Rusland
de vrijwilligers onmiddellijk had
gevraagd kwamen gisteren uit
Arabische diplomatieke bronnen in
Moskou, die bij navraag niets van
hun bewering wensten terug te
nemen. Ook een Amerikaanse cor
respondent maakte er in een radio-
uitzending rechtstreeks uit Mos
kou melding van. Tb-en hij aan de
bijzonderheden over het vrijwilli
gersleger toe was werd de uitzen
ding door de Russische autoritei
ten afgebroken. Hij mocht later
verder gaan, maar toen waren
eerst alle bijzonderheden uit zijn
bericht geschrapt.
De secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties Dag Hammarskjöld is
gisteren nog vertrokken naar Cairo.
Tevoren had hy opdracht gegeven
aan de V.N.-strijdkrachten om de
overtocht naar Egypte vanuit Napels
te beginnen. Vanaf het begin van de
dag zouden de eerste V.N.-soIdaten, 'n
duizendtal, door Zwitserse vliegtuigen
overgevlogen worden.
Een tweehonderdtal Russische mi
litaire instructeurs en technici, die
door hun regering in Egvpte waren
gedetacheerd én die bij de Brits-Fran
se aanval ijlings het hazenpad kozen
naar de Soedan, zullen vandaar door
Belgische vliegtuigen naar de Sowjet-
Unie worden teruggevlogr-
Nadat de Iraakse regering dinsdag
de liquidatie van de staat Israël had
geeist, heeft de minister van buiten
landse zaken van Israël, mevrouw
Golda Meir bij haar aankomst in New
York verklaard, dat Israël bereid is
met de Arabische buurvolken aan één
tafel te gaan zitten om te onderhan
delen, Alleen om die manier acht ze
in de toekomst rust en vrede in het
Midden-Oosten te verwerkelijken.
Israël berichtte overigens gisteren
aan de Verenigde Naties weer een
aantal invallen op haar grondgebied
door Syriërs, Jordaniërs en soldaten
uit de Libanon gepleegd. Van gealli
eerde militaire zijde werd meegedeeld,
dat de opperbevelhebber van de Egyp
tische luchtstrijdkrachten is doodge
schoten. Hy werd verantwoordelijk
gesteld voor het volslagen falen van
de luchtmacht tijdens de acties der
laatste weken.
„Willem Barendsz." weer
naar Zuidpool vertrokken
Nadat eerst in de Waalhaven te
Rotterdam kruit was ingenomen, is
de „Willem Barendsz" gistermiddag
om twaalf uur voor zijn tweede ex
peditie naar de Zuidelijke IJszee
vertrokken.
Zorgen over nabije toekomst
in Noord-Zeeland, (slot)
VAN EEN ROTTERDAMSE COLLE
GA hoorden wij enige tyd geleden een
merkwaardig verhaal. Of de geschie
denis waar is, kunnen wij niet beoor
delen, maar zy is in elk geval 'n prach
tige illustratie van een frisse,
zakelyke Rotterdamse mentaliteit en
daarom willen wy deze laatste be
schouwing over de werkgelegenheid in
in Noord-Zeeand met dit verhaal be
toen de huidige gouverneur Vaai Til
burg nog wethouder van de Maasstad
was, dat een Amerikaans bedrijf een
vestigingsplaats in Nederland zocht.
Men dacht aan óf Amsterdam óf Rot
terdam, zodat de betrokken Ameri
kaanse vertegenwoordiger, zetelend
in Den Haag, de diensten van pu
blieke werken in Amsterdam en Rot
terdam opbelde om eens naar moge
lijkheden te informeden.
In Amsterdam noteerde men
voortvarend de wensen en verlangens
van de man en men deelde hem opge
wekt mee, dat hij op de kortst moge
lijke termijn bericht zou ontvangen.
In Rotterdam was toevallig wethou
der Van Tilburg aanwezig en deze in
formeerde onmiddellijk, waar de
Amerikaan op dat ogenblik zat. „In
Den Haag", was het antwoord, „ik zit
daar-en-daar„Prachtig", zei
de heer Van Tilburg zonnig, „over een
half uur beu ik bij U mét mijn staf
van gemeentewerken. Dan zoeken we
een mooi lapje grond uit
Het bedrijf werd in Rotterdam geves
tigd!
De Italianen kennen voor een ver
haaltje als het bovenstaande een mood
spreekwoord: „Se non vero ben tro-
vato", oftewel: al zou het niet waar
zijn, toch is het aardig gevonden. En
inderdaad, al zou géén woord van de
hele geschiedenis waar zijn, toch is zy
bijzondei' illustratief voor de Rotter
damse manier van zakendoen, ook bij
de overheid. Wat dat nu te maliën
heeft met de werkgelegenheid in
Noord-Zeeland? Misschien niet zo
héél veel, maar alleen zou men de
vraag kunnen stellen, wanneer een
soortgelijk verhaal te vertellen zal
zijn van de gemeentebesturen in
Noord-Zeeland. Want men krijgt niet
altijd de indruk, dat de overheidsacti
viteit aldaar wel overal zo groot is als
de situatie nodig maakt. En ook
schijnt de samenwerking niet altijd
honderd procent, tenminste wanneer
men afgaat op datgene, wat daarvan
naar buiten komt.
Toen bijvoorbeeld geruime geleden
het bericht circuleerde, dat één der
Thoolse gemeenten zou wordeu aan
gewezen als ontwikkelingskern, he-
sen de gemeentebesturen van het ei
land niet gezatnenlyli de vlag, maar
kwam er integendeel een protest van
een der gemeenten, omdat men ook
daar rechten op een dergelijke kern
zou hebben. Nog afgezien van de
vraag, wie hier gelyk had, staat toch
wel dit vast, dat een dergelijke gang
van zaken naar buiten een vreemde
indruk maakt, vooral op de betrokken
departementale instanties. In dit ver
band kan men jaloers zijn op het
noorden van ons land, waar een aan
tal gemeenten samen een industrie-
schap heeft gesticht en in allerlei bla
den en tijdschriften door middel van
suggestieve advertenties de aandacht
van het bedrijfsleven vestigt op de
kansen, die er voor bedrijven liggen.
CITATEN
Wij hebben in deze reeks artikelen
hier en daar geciteerd uit rapporten,
die enisre jaren geleden tot stand
kwamen en ook in dit artikel willen
wjj een citaat niet achterwege laten.
Ditmaal weer uit het Ontwikkelings
plan voor Zeeland van het E.T.I.,
waarin over Tholen letterlijk het vol
gende staat: „Wil men industrie ont
wikkeling stimuleren, dan dienen alle
gemeenten in dit opzicht hieraan me
dewerking te verlenen in de vorm van
wellicht een industrieschap". Gemeen
telijke samenwerking wordt dus hiér
als een primaire eis gesteld. Is zij
thans aanwezig Helaas moet men bij
het lezen van de industrieschap-sug
gestie weer vaststellen, dat zij nog
niet tot uitvoering is gebracht. Wél is
dat gebeurd met de ambachtsschool
van St. Maartensdijk, een instelling,
wr orvoor in het Ontwikkelingsplan
oo;i wordlt gepleit.
Maar het is goed om er liier op te
wijzen, dat een dergelijke school
hoezeer men haar ook inoet
toejuichen zonder „bijbehoren
de" bedrijven het ontvolkingspro
ces in de hand kan werken. Want
wanneer de afgestudeerden van
deze school op het eiland géén em
plooi krijgen, dan is er voor hen
maar een mogelijkheid; wegtrek
ken! Deze geschoolde jongeman
nen zullen elders heus wel 'n baau
krijgen.
Hetzelfde geldt overigens ook voor
diegenen, die omgeschoold worden in
een rijkswerkplaats voor vakontwik
keling. Op het belang van een derge
lijke omscholing kan niet genoeg wor
den gewezen, maar als de omge-
schoolden klaar zijn, dan moeten zij
aan het werk kunnen want anders
trekken zij weg...
(Vervolg op pag. 10)
DE
VERWACHT...
OPKLARING
Opklaringen, maar ook enkele ver
spreid ontredende buien. Matige tot
krachtige wind in hoofdzaak tussen
west en noord. Over het algemeen
weinig- verandering in temperatuur.
ZON EN MAAN
16 november
Zon op 8.04 onder 16.50
Maan op 15.42 onder 5.49
