Internationale politiemacht naar Egypte?
Hongarije vertrapt
ónder rode laars
Vlucht, een volk achterlatend
in de schaduw van de dood
Eden stemt er mee in onder zekere
voorwaarden; Israël tegen
GEWELDDADIGE BETOGINGEN
TEGEN COMMUNISTEN
SANOSTOL
MAANDAG 5 NOVEMBER JL^56
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
|Spoorbrug|
BOEDA
PEST
[Hoofdkwortltr
[Commun. Porti]
[margareta
i 3rugi
Stoat» V. nSS
gevongeni»f^
Pörlements
gebouw
jstodhu)"»]
Amerikacmcl
legotic
iRodiot'.otion]
Station
Koclenfeld
4 KETTING BRUG
2 PETOEF! £RUG
3 EH.IZA5ETH BR.
4 vrijheids brug
5 VASOETI BRUG
v.peltt 56178]
„Verenigde Naties niet op tijd"
(Advertentie)
Premier Eden verklaarde in het Lagerhuis, dat Groot-
Brittannië de Verenigde Naties heeft medegedeeld de
militaire actie in Egypte te willen beëindigen, wanneer
de V.N. een strijdmacht zendt om de vrede tussen
Egypte en Israël te bewaren. Voorwaarde is, dat zo
wel Egypte als Israël instemmen met het zenden van
die strijdmacht.
Onmiddellijk moeten evenwel Brits-Franse troepen
tussen de strijdende partijen worden gestationeerd.
Eden had overleg gepleegd met Australië en Nieuw-
Een Canadees voorstel om binnen 48 uur een plan op te laten
stellen voor de oprichting met tóestemming van de betrokken
landen voor een internationale V\N.-strijdmaeht ter beëindi
ging van de vijandelijkheden in Egypte, werd zaterdagnacht
aangenomen met 59 tegen 5 stemmen bij 12 onthoudingen aan
genomen.
Israël zal geen politieke strijdmacht aanvaarden in het ge
bied van de Sinai en alleen rechtstreeks met Egypte onder
handelen.
Evenmin zal Israël toestaan, dat Engeland of Frankrijk
bases Vestigen in het gebied van Sinai. Men wil vredesverdra
gen sluiten met Egypte, Jordanië, Syrië en Irak.
Zeeland. Hij had goede redenen om aan te nemen, dat
zij zijn verklaring toejuichen.
in een televisie-uitzending zeide Eden nog, dat de
Britse regering er voor zal zorgen dat de Israëlische
troepen het Egyptische gebied zullen verlaten, wan
neer de Brits-Franse strijdkrachten sleutelposities in de
Suez-kanaalzone bezet zullen hebben. „Wij zijn tus
senbeide gekomen omdat de Verenigde Naties dit
niet op tijd konden doen".
Nederlandse bemanningen van de
„Statue of Liberty", een tankschip
en Van het s.s. „Lemsterkerk" zijn
naar Cairo overgebracht, nadat zij
de Beliepen hebben moeten verlaten
in het Suezkanaal.
Moskou heeft in een scherpe nota
aan Parijs en Londen geprotesteerd
tegen de blokkade van de kusten van
Egypte en andere landen aan de Mid
dellandse zee. De Brits-Franse maat
regelen worden een daad van
„agressie" genoemd.
De Franse minister van buiten
landse zaken Pineau is zondagavond
naar Londen gevlogen voor nieuwe
besprekingen over de toestand in hét
Midden-Oosten. Oud-premier
Churchill heeft zijn steun verleend
aan de gedragslijn der regerlhg-
Eden.
De Britse minister van staat Vóór
buitenlandse zaken, Anthony Nut
ting, is afgetreden omdat hij het
niet oens is met deze regeringspöli-
tiek,
Volgens Reuter is de Israëli
sche bliksemooi'log tegen Egypte
afgelopen. De verduisterings
maatregelen, die een week lang
in Israël van kracht waren; zijn
zondag afgeschaft.
Vooruitgeschoven Israëlische
troepen hebben de oostelijke Oe
ver van het Suez-kanaal op ver_
scheidene punten bereikt. Andere
Israëlische eenheden hebben de
golf van Suez en de golf van
Akaba bereikt, aan weerszijden
Van het schiereiland Sinai.
Het is nog niet bekend of de
Israëlische troepen Zullen opruk
ken tot het Suez-kanaal of dat
zij posities zullen betrekkeu 16
km ton oosten hiervan, zoals de
Engelsen en Fransen eisen.
Do Egyptenaren Verloren 10 bri
gades infanterie, 1 pantserdivisie, in
totaal 17.000 doden, gewondon en
gevangeüen.
De Egyptische generaal-majoor,
Joesef Abdoellah el Agroedi, thans
krijgsgevangene bij de Israëli's,
meent dat de nederlaag moet wor
den toegeschreven aan do Engols-
Franse luchtaanvallen op de Egyp
tische vliegvelden. Hij kreeg geen
steun Van de luchtmacht en geen
versterkingen. Britse en Franse ma
rine-eenheden hebben zaterdag de
haven van Suez aangevallen.
Een Brits fregat, dat in de golf
van Suez opereerde, heeft een
Israëlisch vliegtuig, dat zijn op
treden hinderde, neergeschoten.
Eon „Venom" van de Britse
is niet teruggekeerd van de ope
raties tegen Egypte, zo wordt uit
Cyprus vernomen.
Volgens 'Cairo zijn alle pijp-
olieleidingen in dc landen van het
Midden-Oosten opgeblazen.
De gehele zondag stroomden troe
pen uit Irak naar Jordanië, waar zij
stellingen betrokken met de Jorda_
nlsche en Syrische eenheden.
Men acht in Amman een aanval
op Israël waarschijnlijk. Een clan
destiene zender, die zich volgens be
richten uit Parijs, „radio vrij Egyp
te" noemt, heeft medegedeeld dat er
een regering, bestaande uit „vrije
«wwn11 -
Egyptenaren1' is
erkenning van de
'evormd. Men wil
igyptische revolu
tie en een waarlijk democratische
regering, die breekt met de Sowjets.
Aan boord van een Amerikaans
schip zijn 16 Nederlanders uit Alex-
andrië geëvacueerd. Er zijn nog 60
Nederlanders in Cairo én 18 bij de
baggermolens in het Suez-kanaal. De
Ruim honderd mijnwerkers
gered.
Vijf en negentig van de 113 onder
de grond opgesloten mijnwerkers in
de rrtijm NoVa Scota werden zondag
levend aangetroffen door reddings
ploegen. Er zijn nu 14 doden gebor
gen.
Velen van de mijnwerkers schenen
nogal ernstig te zijn gewond, maar
een woordvoerder zei, dat er min
stens vijftig ongedeerd waren „om
dat zij zo verstandig waren geweest
plat op de grond in de gangen te
gaan liggen en zodoende ontsnapten
aan het gas."
Iedere drié minuten kwamen er
twee mijnwerkers uit de mijn. Zij za
gen ér allemaal wel erg uitgeput uit
en werden naar ambulances ge
bracht.
Zij hadden vanaf donderdagavond,
nadat een geweldige ontploffing de
grondwerken had vernietigd, meer
dan 1600 m. diep ondêr de gl'ond op-
«-'pten gezeten.
Duizenden deelnemers aan ming te kubnen^ondefdrukken. Het
geboüw is vannacht onder politiebe
waking gebleven. Aan de achterzijde
werd een pölitiebóot gestationeerd.
De kreten „Weg met de communie
ten" en „Russen donder op" waren
niet van de lucht. Tot diep in de
nacht bleven de demonstranten ac
tief.
Naar schatting honderdduizend
mensen liepen intussen vannacht on
der doodse stilte de route van de stil
le omgang in Amsterdam: een spon
taan opgekomen reactie op de af
slachting van zovele Hongaren, die
geen andere wens hadden dan vrij
heid.
Een menigte, aanvankelijk van
enkele tientallen, later uitgroeiend
tot honderden, nog later tot duizen
den -Amsterdammers, heeft in de
binnenstad gisteravond, naarmate
het later werd heviger, zijn haat te
genover de communisten, verwekt
door dp gruwzame inmenging van de
Russen in Hongarije, botgevierd op
communistische centra in de hoofd
stad.
De politie moest tenslotte zélfs met
met de blanke sabel tegen, de me
nigte ingaan, die anders stellig
het gebouw van „De Waarheid", te
vens het communistisch, hoofdkwar
tier in Nederland, Volkomen ver
woest zoU hebben.
Er werden
hét gebouw in
ïn de vooravond werd de etalage
Van de boekhandel Pegasus ver
woest.' Later begon men met
keien te gooien naar de Russische
legatie. Van een lichtziiil met fo-
toYs van Hongarije bleef niet veel
over.
Uit hét aangevallen gebouw Felix
Meritis gooide men uit een hoger ge
legen verdieping met stenen terug.
Hierdoor werd een jongeman vrij
érnstig aan het hoofd gewond. De po
litie voor het gebouw van „De Waar
heid" moest versterkingen laten
pogingen gedaan
brand te steken.
Op verzoek van Joegoslavië werd 'n
spoedzitting van de algemene verga-
deting van de Verenigde Naties bij
eengeroepen om de Israëlische aan
val op Egypte bespreken. Voor de
aanvang van de vergadering luister
den de Egyptische ambassadeur
OmarLoufti zittend midden) en
zijn assistenten mèt gespannen ge
zichten,naar tiCee leden van de Rus-
8ische delegatie (rechts), waarvan de
foto een beeld geeft.
Verontwaardiging in
Nederland.
(.Slot van pag. 1)
Het verlangen doortrilt ons volk
om iets te doen. We kunnen ech
ter de Hongaren in hun worste
ling tegen de overweldiger niet
helpen. Mochten we straks nog
iets kunnen doen dan zal het Ne
derlandse volk zich stellig tot het
uiterste inspannen. Onze bewon
dering en deelneming is voor hen,
die alles offeren en alles Wagen
voor vrijheid. Het Hongaarse
manmoedig pogen zal een lichtend
voorbeeld voor de wereld blijven.
Vervolgens sprak de heer Koersen.
K.V.P.-lia van de Tweede Kamer.
„Het bijna ondenkbare onmenselijke
is gebeurd", zei hij. De stervenskreet
van het Hongaarse volk is ons allen
door het hart gegaan. „Diep uit ons
hart komt de bede, dat het licht der
vrijheid ook in Hongarije Weer een
maal moge breken door de diepe
duisternis waarin land en vólk thans
zijn gehuld, want vrijheid is de adem
Qods en het leven der mensen", al
dus besloot de liberale leider, prof.
P. J. Oud zijn rede. Tenslotte spra
ken nog E. Vermeer en de Hongaar
se predikant Is. Tuschy.
De Nederlandse radioprogramma's
werden gisteren gewijzigd. In plaats
van lichte muziek werd ernstige mu
ziek uitgezonden. Voor de Russische
ambassade in Den Haag werd gede
monstreerd. Een studente wierp een
steen door een ruit. Politie zette de
ambassade af en herstelde de rust.
In Maastricht, Leeuwarden, Am
sterdam, Arnhem, Rotterdam en
Eindhoven worden vanavond protest
meetings gehouden.
Het gebouw van „De Waarheid" in
Den Haag is door talrijke jóngeren
met stenen, die zij uit het plaveisel
van de Prinsengracht trokken, beko
geld. Alle ruiten zjjn gesneuveld. By
de boékwinkel Pagasus gebeurde het
zelfde. Bij vechtpartijen werd een
agent gewond. Ook van het E.V.C.-
gebouw werden ruiten stukgegooid,
ok in Utrecht kwam het tot derge
lijke relletjes, evenals in Rotterdam.
Het veteranenlegioen Nederland
„diep geschokt door de verraderlijke
aanval" verzoekt de Nederlandse be
volking vandaag halfstok te vlaggen.
De regering bereikten talrjjke tele-
grammeh van organisaties. Bidtoch
ten werden georganiseerd.
iSlot van pag. 1)
over de Oostenrijkse grens, velen we
ken ook naar Joego-Slavië uit. Öp an
dere plaatsen verschansten enkélè
Hongaren met lichte wapens zich om
zich tegen de Russen dood te vechten.
Naar schatting tussen 30 en 40 wes
terse journalisten zijn In Boedapest
achtergebleven, onder hen zijn eöigê
Nederlanders.
Op Amerikaans verzoek kwam
gistêrèn de Veiligheidsraad In
New York bijeen. Dé Russische
handelwijze werd op de schérpste
wijze veroordeeld. Een Ameri
kaanse resolutie, waarin de Rus
sen werd gevraagd de Strijd on
middellijk te staken, werd door
Sowjet-veto getorpedeerd. De V.S.
verzóchten daarna om een spoed-
b ij een komst van de algemene ver
gadering van de V.N. om half elf
gisteravond begon die bijeen
komst.
(Advertentie)
IN SOPRON HARTSTOCHTELIJK VERWIJT AAN WESTEN
Waarom langer leven in wereld
die materialistisch denkt?
(Vervolg van pag. 1.)
Wij hebben tot de laatsten behoord, die het Vergund was een blik te
werpen in bet land, dat nog hoopte op zijn vrijheid. Een sfeer van gespan
nen afwachting en bedreiging was merkbaar, waarin drie elementen onwe
zenlijk schenen: De lachende Hongaarse soldaten bij him machinegeweren,
de kinderen, die nieuwsgierig en opgewonden de buitenlandse auto's be
stormden en chocolade en sigaretten vroegen en de helwitte luister van 't
Hongaarse land met de stralende zon op de besneeuwde berghellingen.
Sopron, dat we aandeden, is een stad van 40.000 inwoners met ongeveer
1100 studenten. De plaats was gevangen in de ban van nervositeit en
vreemde bedrijvigheid, die geen bepaald doel scheen te hebben. Overal lag
het werk stil. De winkels waren gesloten.
Alleen Voor dè zaken in levensmid
delen dromden groepen sleohtgekle-
de vrouwen samen. De stad maakte
een armelijke indruk. De straten
waren slecht onderhouden. Ze zaten
vol gaten. In het centrum toonde men
|ons vol trots de brokstukken van
'het omvergehaalde gedenkteken voor
'de 1945 gesneuvelde Sowjetsoldaten.
Dit gedenkteken en het huis vart de
I communistische partij zijn de objec
ten geweest van een jarenlange haat.
l De revolutie in Sopron was vreed
zaam verlopen. Maar zowel het par
tijgebouw als het Sowjetgedenkteken
Vertoonden de sporen van de haatuit-
barsting der bevolking. De opstand
in Hongarije is vooral een hartstoch
telijke zaak van de jeugd geweest.
jOök in Sopron hebben de universitai-
re jongeren het sein gegeven. Zij
hielden een ordelijke demonstratie.
Do gebeurtenissen elders in het land
waren voor de communistische func-
tlonnarissen voldoende om hun posi
ties ter beschikking van de studen
ten en arbeidsraden te stellen, Vier
honderd leden van de A.V.O., de vei
ligheidspolitie, konden door het Hon
gaarse leger in arrest worden gesteld.
Toen de leden van de A.V.O. ge
vangen waren genomen, kozen de
arbeiders en studentenraden ge
zamenlijk een nationale raad van
4-5 leden. Uit deze raad werd een
uitvoerend comité van 10 leden
gevorm'd, dat op zijn beurt een
president, wezenlijk een burge
meester kóós.
De premier van Hongarije In bal
lingschap heeft aangedrongen op het
tussenbeide komen van een V.N.-
sfcrijdmacht.
In de gehele wereld heeft men met
grote afschuw van de Russische lugu
bere gewelddaad kennis genomen.
Radio-Vatlcaan zei gisteravond „De
kanonnen, die vandaag in Hongarije
bulderden, hebben de mislukking van
het communisme verkondigd''.
De Italiaanse linkse socialistenlei
der Nennl zei: „Wij zijn zeer beangst
door de tragische ontwikkeling".
„Moskovieten, moordenaars van
Hongarije", stond op de borden, die
demonstranten in Bonn met zich voer
den. In vele Europese grótê steden
Werden protestdemonstraties gehou
den. In verschillende hoofdsteden
werd verbreking van de diplomatieke
betrekkingen met Rusland geëist.
De Frartse minister van buitenland
se zaken, Pineau, verklaarde voor de
radio, dat „geheel Frankrijk, evenals
de regering, hulde brengt aan de
moed en het martelaarschap van een
Vöik, dat bereid is té stefVêh voor
zijn onafhankelijkheid". De minister
sprak er zijn spijt over Uit, dat „de
V.N, en zekere regeringen er de voor
keur aan hebben gegeven in de afge
lopen dagen kostbare uren te ver
spillen om hét gèzicht té rédden van
de Egyptische dictator, bedrijver Van
veelvoudige agressie en prediker van
de heilige oorlog".
President Eisenhower heeft zondag
éen dringende boodschap aan premier
Boelganin gezonden, waarin hij deze
vraagt de Sowjet-troepen uit Honga
rije terng te trekken.
Het Amerikaanse staatshoofd gaf
uitdrukking aan zijn „ontzetting en
ontsteltenis" over de Sowjet-aanval
op Hongarije.
Hartstochtelijk heeft hij ons ge
vraagd, waarom het Westen geen
stappen heeft gedaan. Diplomatieke
stappen om Hongarije té hulp te ko
men. „Als liet maar om olie en geld
ging", zei hij verbitterd. „Niet ideeën
en idealen regeren dc Wereld, maar
„business" en „WirtSchttft."
Het volk staat alléén tegenover
3000 tanks. Weldra zal de moed in
de schoenen zinken. Waarom zou lk
nog langer leven in êên wereld, die
materlaiiatiHoh denkt?"
Wij weten niet wat er van dr. En
dre en zijn naaste medewerkers la
geworden, noch van de stad Sopron
met de haat van vierhonderd opge
sloten communisten. Wij hébben met
c^en gesprex van drie Kwartier, sloten communisten, wg hebben met
dat wij met deze burgemeestér, dr. het gaspedaal op de plank de wijk
T-alïllc TünAra löAAon ttrii t™ a 11.
Tak als Endre hadden, zullen wij
ons hele leven lang niet meer ver
geten.
Dr, Endre was de archivaris van
Sopron. Met partijpolitiek heeft hij
zich nooit opgehouden. Hij is óók
burgemeester geweest van een klei
ne Hongaarse plaats, voor de Russen
kwamen. Een 50-jarige man met 'n
scherp gesneden gezicht, een intel
lectueel en een ideelist. Onder een
uiterst dun vlies van zelfbeheersing
trachtte hij zijn emoties te verber
gen.
In zijn grote hoge werkkamer,
waar wij met hem spraken, drong
géén geluid door. De kamer had dub
bele deuren. De radio speelde. „Ik
moet muziek horen", zei dr. Endre.
Wy hoorden BeetlioVens vioolconcert.
De. leiding van deze gevoelige, dienst
bare, boven de partijen staande pa
triot, een uitgesproken vaderlands
lievende natuur, moet wel haar stem
pel hebben gedrukt op de ommekeer
in Sopron. Het moet de persoonlijke
invloed van deze man in de weten
schappelijke sfeer van deze stad zijn
geweest, (he tot gevolg heeft gehad,
dat de revolutie nier netjes kon ver
lopen, zo netjes, dat hij door de vier
honderd A.V.O.-mannen op te sluiten
en voor de volkewoede be bewaren,
toch wellicht zijn doodvonnis heeft
getekend.
Leden van Rode Kruis heeft hij
Verzocht het verblijf van zijn gevan
genen te inspecteren. Wij willeb
heil als mensen behandelen", zei hij.
genomen naar de grens. In Altenburg
waren 28 journalisten door de komst
van de Russen verrast. Elk contact
met hen ontbreekt.
wy moeten erkennen, dat wij
met angst in het hart naar het vrije
Öostenryk zijn gestoven, zo hard
als onze auto maar wilde en de be
sneeuwde hellende weg het toeliet.
Maar yoor ons gevoel was het een
smadelyke vlucht, omdat wy een
dapper volk achterlieten in de da
len van de schaduwen des doods
enkele buien.
Half tot zwaarbewolkt met en
kele buien. iMative tót krachtige en
langs de Waddenlriist tijdelijk harde
noordwestelijke wind. Iets lagere
temperaturen dan gisteren.
ZON en Maan
6 november
2k>h op 7.46 onder 17.05
Maan op 11,29 ondeir 19.53
het héérlijke leverrraanproduct.
(met vitamines A, B, C en D) bereid
uit heilbot- en kabeljauwlevers
Ook deze maand - elke dag -
Geei Uw Kind méér weerstand na deze zon-arme Zomer
