PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Hongarije vertrapt onder rode laars RUSSEN PLEEGDEN VERRAAD Vlucht in de schaduw der Russische tanks VRIJHEIDSSTRIJD IN BLOED GESMOORD V erontwaardiging in Nederland HELDENMOED DER HONGAREN Stad in worgende strop Alles vernietigend geweld 199e jaargang - no. 262 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur: W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 52 cent per week; f 6.50 p. kw.; fr. p.p. f 6.75 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Maandag 5 nov. 1956 ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mm. Minim, p. advertentie f 4.—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) 23 cent p. regel met een minimum van 1,—. „Brieven of adres bureau v. d. blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bureau's: Vlissingen, Walstr. tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 548 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. Oostburg, Nieuwstraat 43, telef. 20; Terneuzen, Brouwerijstr. 2; Zierikzee, N. Bogerdstr. 24, telef. 2C. sow 6ye »e «o net t«rs» t you De vrijheidsstrijd van het heldhaftige Hongaarse volk is gisteren op verra derlijke wijze door de Russen in bloed gesmoord. Gisteravond was de hoofd- Radio-Moskou zelf sprak van een „verpulvering van verzetsbenden". En dat alles, terwijl een „voorlopig ak koord" was bereikt over het terug- f* u** W <»r« teo stad Boedapest een puinhoop, bran- trekken van alle Russen uit Honga- dend, bloedend uit duizenden won- rije. De onderhandelingen werden nog Uw* Qur P-0$l srwii V««y iooc b/fe den. Talloze tanks, vele bommen werpers en duizenden aanvallende Russen, hebben in enkele uren van gruwelijke terreur het volk, dat enkele dagen geleden met leeuwenmoed zijn vrijheid bevocht weer neergeknuppeld in een troostelozer slavernij dan ooit. gevoerd, terwijl de eerste fosforgra- naten in Boedapest insloegen. De on derhandelaars, waaronder generaal Maleter, „de held van Boedapest", werden lafhartig gevangen genomen. De Hongaren zijn vastbesloten tot het einde te strijden. Reproductie van het laatste telex bericht uit Boedapest dat te Wenen werd ontvangen voordat de Hon gaarse hoofdstad voor de Russische troepen capituleerdé. Dulles geopereerd. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken John Foster Dulles is zaterdag aan de dikke darm geo pereerd en daarbij hebben de chirur gen een „kankerachtig gezwel weg genomen". De operatie werd verricht door militaire chirurgen. De laatste woorden die uit Boedapest de vrije wereld bereikten voordat de verbindingen verbroken werden waren hartstochtelijke kreten om hulp „Help, help, help", riep een vrouwenstem in het Duits, een zwaar gekraak en radio-Boedapest verdween uit de ether. De telexpost van United Press nam afscheid met „We gaan onze post ver laten vaarwel vrienden redt onze zielen de Russen zijn te dicht bij". De Sow jets, die bezworen hadden, dat hun troepenbewegingen uitsluitend ten doel hadden de aftocht te dekken, openden om vijf uur in de ochtend onbarmhartig het vuur. Om kwart over vijf deed premier Imre Nagy de mededeling aan de wereld, dat de Russen de aanval begonnen waren, klaarblijkelijk om de Hongaarse democrati sche regering omver te werpen. De mededeling werd gevolgd door het volkslied. Men kon horen, dat het volk met het lied instemde en meezong Duisternis Slechts enkele dagen heeft voor het Hongaarse volk het licht geschenen van een vrijheid, die het in zijn lange geschiedenis slechts zo spaarzaam heeft gekend, name lijk het licht van de democratische vrijheid. Zondag gisteren werd aan die kortstondige vrijheidsver wachting op weerzinwekkende wijze een einde gemaakt met Russische tanks en fosforgranaten. Wie zou niet diep getroffen zijn door dit dra matische gebeuren en niet geheel meeleven niet het zo zwaar geteis terde Hongaarse volle? En toch kon men bij een nuchtere analyse van de gebeurtenissen in Hongarije niet anders verwachten dan een vernietiging van de verzets strijders. Het moest uitgesloten worden ge acht, dat het Russische leger de smadelijke nederlaag, die het leed tegen de studenten en de jeugd van Boedapest ongewroken zou la ten. Dat prestigeverlies zou voor de Russen onverteerbaar zijn geweest. Daarbij kwam, dat de regering van Imre Nagy het pact van Warschau opzegde, waardoor een ernstige bres werd geslagen in het Russische de fensiestelsel. Ook dat kon Rusland niet gedogen. En tenslotte is welis waar in Polen gebleken, dat nien van Russische zijde een zeker „Titoïsme" toestaat en ook goedvindt, dat er een aantal niet-communistische minis ters zijn, maar nimmer werd toege staan, dat niet-communisten de be slissingsmacht kregen en men mocht dat dus ook niet in Hongarije ver wachten. Om prestigeredenen, om redenen van defensie en op politieke gronden moest men dus verwachten, dat de Russen het Hongaarse verzet zouden neerslaan. Desondanks hielden velen in het Westen rekening met de moge lijkheid, dat de Russen dit met zouden doen. Deze optimisten hoop ten, dat de Russen na hun veroor deling van Stalin en van zijn terreur methoden niet durfden besluiten tot een nieuwe, bloedige terreur in Hon- farije. Ze verwachtten, dat er inder- aad iets veranderd was in en om het Kremlindat er een groter respect was ontstaan voor de mense lijke vrijheid en dat men enige eer bied had gekregen voor levensover tuigingen, die niet-communistisch waren. Deze verwachtingen zijn thans ijdel gebleken. Met dezelfde, bloeddorstige harteloosheid, die Stalin's optreden kenmerkte, wordt thans het Hongaarse volk geknecht. Communistische marionetten worden opgetrommeld om een regering te vormen en zij zullen straks precies dezelfde Stalinistische terreur uitoe fenen. Er is niets veranderd in en om het Kremlin. Dat is de les van de bloedige ge beurtenissen in Hongarije. Enkele uren later moet Nagy gearresteerd zijn. De Russen drongen het parlementsgebouw binnen, terwijl hij daar met zijn kabinet ver gaderde. De nieuwe eerste secretaris van de Hongaarse communisti sche partij heeft in een plaatsje ten zuiden van Boedapest een tegen regering gevormd, die algemeen als een marionetten-regering gezien wordt. Van de vorming van deze regering deed radio-Moskou mede deling. Het program van de felle communist Kadar vermeldt ook het streven naar een „onafhankelijk Hongarije". De Hongaren hebben zich met de moed der wanhoop verdedigd. In het gehele land sloegen de Russen met hun zware tanks genadeloos toe. En opnieuw moesten de Hongaren practisch met hun blote handen vechten tegen het alles vernietigende geweld van de zware Russische wapens. Ie dereen die zich op straat bevond werd neergeknald. Alle huizen en gebou wen waaruit men maar weerstand vermoedde, werden in puin geschoten. Een zender der vrijheidsstrijders zei: „Wij willen wel strijden, maar we hebben er de zware wapens niet voor. De mannen van ons leger moeten zich' overgeven. Ze worden ontwapend en als vee.naar het dichtstbijzijnde sta tion gedreven". Als een worgende strop werd de ijzeren ring om Boedapest aange haald. Duizend tanks verpletterden alle verzet. In enkele uren was het gebeurd. Later zou de stad zwaar gebombar deerd zijn. De Russen hadden een ul timatum uitgevaardigd: als niet voor het middaguur alle verzet zou zijn opgegeven, zou men gaan bombarde ren. Om tien over negen ging radio- Boedapest uit de ether. Een ander zwak station riep: „De Ver. Naties zijn te langzaam, laat de vrije we reld onmiddellijk een ultimatum stel len aan de Russen". „Vanochtend is het contra-revolu tionaire complot in Hongarije ver pletterd", maakte radio-Moskou zon dagavond bekend. Gezegd werd, dat de regering-Kadar de Russische in terventie verzocht had. Kardinaal Mindszenty heeft een toevlucht gezocht op de Amerikaanse legatie in Boedapest. De vluchtelin gen stroomden gisteren bij honderden (Vervolg op Dag 5> SOWJET VERRAAD AAN HONGARIJE (grens door de [sowjets gesloten ZUID SLAV IE Politieke partijen: Hongaarse volk machteloos tegen moordaanslag Met bittere verontwaardiging en diepe bedroefdheid heeft Neder land kennis genomen van de Russische gruweldaad. De regering heeft besloten, dat maandag van alle officiële gebouwen de vlag halfstok zal waaien. In verscheidene steden zijn gisteren anti-communistische betogingen gehouden. Alle democratische politieke partijen in Nederland hebben gister avond tezamen de volgende verklaring uitgegeven: „In een sterk ge voel van verbondenheid heeft de gehele mensheid meegeleefd met het volk van Hongarije in zijn strijd voor vrijheid en zelfstandigheid. Het Russische verraad in Hongarije dreigt de zo zwaar bevochten vrijheid opnieuw te vernietigen. In felle verontwaardiging en ge kwetst in haar heiligste gevoelens protesteert de mensheid tegen de moordaanslag op het dappere Hongaarse volk, dat welhaast weerloos en machteloos staat tegenover de nietsontziende overweldiger. Zondagmiddag om vyf uur is over beide zenders Hilversum een pro- In dit tragische uur willen de Ne- 1 derlandse politieke partijen, stètande op de grondslag van de geestelijke, vrijheid, gemeenschappelijk het Ne derlandse volk oproepen, eensgezind te getuige van hun afschuw voor het communistische geweld". gramma uitgezonden, waarin, zoals de omroeper het uitdrukte, een vier tal Nederlanders en een Hongaar uiting geven aan de gevoelens die ons allen bezielen. Eerst sprak minister- (Telefonisch van onze redacteur.) WENEN, zondagmorgen De opstand van het gekwelde Hongaarse volk, die in de afgelopen dagen even het uitzicht op een vrije neutrale staat opende, een venster op het land van belofte, wordt door een stalen Russische overmacht in bloed ge smoord.' Het laatste wat wij van vrij Hon garije hebben gezien, zaterdagmorgen, slechts een uur voor de komst van de Rus sische tanks uit, was een onuitwisbaar, diep tragisch beeld. Wuivende en lachende kinderen op een boe renwagen met de rood-wït-groene Hongaarse vlag aan een stok, onbekommerd, omdat zij zich vrij voelden. En op het gemeentehuis een eenzame verslagen man, de president van de nieuwe plaatselijke nationale raad, van onder op door arbeiders en studenten vrij gekozen als hun burgemeester. Hij wist, dat de Rus sische tanks op 10 kilometer van de stad stonden. Hij had vierhonderd door de vrij heidsstrijders gevangen genomen leden van de gehate Hongaarse veiligheidspolitie in een kelder zitten. Zijn laatste woorden waren, toen wij nog wat haastig afscheid namen, de woorden van een ontgoocheld man. Zij klonken uit zijn mond als een vonnis, dat misschien onredelijk is, maar dat toch diepe indruk op ons maakte, omdat het een uitspraak was van het Hongaarse hart: „Liber gehe ich ins Grab, als in einen Welt zu leben, wo man unseren Volk gebraucht für die Matriëlen Interessen in Suez". Wij keerden van een tocht per auto door het gebied ten westen en ten zuiden van de Nëu Siedller See over de universiteitsstad Sopron naar Oostenrijk terug. In de loop van de dag hadden Russische troepen bijna overal liet Oostenrijks-Hongaarse grensgebied be reikt. De Russen waren bezig alle strategische punten te bezetten. Maar gevechten waren al i8 uur lang niet voorgekomen. Grimmend en zwijgend rolde de Sowjet- kolos door het land. De troepen namen posi ties in, vaak in de onmiddellijke nabijheid van de stellingen van het Hongaarse leger Ongetwijfeld een onheilspellende en kritieke situatie, die echter de mogelijkheid openliet, dat het intimidatie en machtsvertoon zou zijn, een zenuwenactie In die overtuiging werden velen gesterkt door de mededelingen over de radio, dat de Hongaarse militaire missie onder'leiding van Maleter besprekingen zou openen over het herstel van de orde in het land en de etappes- gewijze terugtrekking van de Sowjettroepen. (Vervolg pag. 5). Politionele strijdmacht naar Egypte? Eden verklaarde in het La gerhuis, dat Groot-Brittannië de Verenigde Naties heeft me degedeeld de militaire actie in Egypte te willen beëindigen, wanneer de V.N. een strijd macht zendt om de vrede tus sen Egypte en Israël te bewa ren. Voorwaarde is, dat zowel Egypte als Israël met het zen den van die strijdmacht in stemmen. Onmiddellijk moeten beperkte Brits-Franse troepen tussen de strijdende partijen worden gestationeerd. Canada heeft zaterdagnacht in de bijzondere zitting van de V.N .-assemblee voorgesteld binnen 48 uur een plan op te stellen voor de oprichting van een V.N.-strijdmacht ter be ëindiging van de vijandelykhe- den in Egypte. De resolutie werd met 59 tegen 5 stemmen bij 12 onthoudingen aangeno men. Israël zal geen politionele strijdmacht van de V.N. aan vaarden in het gebied van Si- naï. Evenmin zal Engeland of Frankrijk worden toegestaan bases in dit gebied te vestigen. In een scherpe Russische nota aan Londen en Parijs wordt het Brits-Franse optre den veroordeeld. De nota noemt de operaties „een daad van agressie" en spreekt van „illegale maatregelen" der bei de landen. Alle Egyptische tegenstand op het schiereiland Sinai is opgehouden, zo meldt men nit Parijs. Tien brigades en 1 pant serbrigade zijn vernietigd. De Egyptische verliezen zouden 17.000 doden, gewonden en ge vangenen bedragen. De Israë lische patrouilles hebben de oostelijke oever van het Suez- kanaal op verscheidene punten bereikt. De verduisteringsmaatrege len in Israël zijn zondag afge schaft. Alle oliepypleidingen in de landen van het Midden- Oosten behalve in Saoedie- Arabië zijn opgeblazen, vol gens de Egyptenaren. De Nederlandse bemannin gen hebben de schepen „Statue of Liberty" en de „Lemster- kerk" moeten verlaten. Zij werden naar Cairo overge bracht. Zestien Nederlanders verlieten Egypte met een Amerikaans schip; 60 zijn er nog in Cairo en 18 bij de bag gerschepen in het Suez-kanaal. (Zie verder pagina 5) president dr. W. Drees. „Onze ge dachten en gevoelens zijn vandaag ir beslag genomen door de ontstel lende berichten omtrent hetgeen in Hongarije gebeurt", aldus dr. Drees. Hij schetste hoe het Nederlandse volk meeleeft met de vertwijfeling van de helden, die de strijd tegenóver een wrede overmacht niet kunnen volhouden. Het hele Hongaarse volk stond pal achter de omwenteling. Nu worden de vrijheidsstrijders fascisten, reactionairen en handlangers van het imperialisme genoemd. Hongarije wordt overweldigd door hen. die zeg- f(en te strijden voor vrijheid van ko- oniale volkeren, maar die de volke ren aan haar grenzen tot minder dan koloniën hebben neergedrukt. 'Vervolg op pag. 5) V.N.: ophouden en terugtrekken „Een weerzinwekkend beeld van dubbelhartigheid en bedrog, een mas sale bruutheid", noemde de Ameri kaanse minister Lodge vannacht in de spoedbijeenkomst van algemene ver gadering der V. N. over de situatie in Hongarije het optreden van de Russen in dat land. Ook de andere sprekers uitten unaniem hun veront waardiging en afkeer over dc „ver achtelijke"' handelwijze der Russen. Met overweldigende meerderheid stemde men voor de Amerikaanse re solutie die van de Russen stopzetting der vijandelijkheden en terugtrekking der troepen eist. Het communistische blok stemde tegen. De meerderheid der Afrikaans-Aziatische landen ont hield zich van stemming. Volgens een Zwitsers journalist hebben de Russen gisteren gifgas ip Boedapest gebruikt

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 1