„Hongarije bloedt voor Europa, laat ons niet alleen staan" Dulles' resolutie „staakt het vuren aangenomen KLANKBORD HONDERDDERTIEN MANNEN OPGESLOTEN IN MIJN ZATERDAG 3 NOVEMBER 1938 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT S UIT WENEN DE GROTE LUISTERPOST Bezinning onder opstandelingen (Van een onzer redacteuren) WENEN VRIJDAGAVOND. „Hongarije bloedt voor Europa! Vertel dat aan uw lezers In Holland", dat werd ons vanmorgen op een bezwerende, hartstochtelijke toon gezegd door een man, die eens in het democratisch Hongarije als lid van de nationale boerenpartij een vooraanstaande rege ringsfunctie bekleedde. Na een gevangenschap van twee jaren vluchtte hjj naar Wenen, waar hij één van de vele Hongaren Is, die de hulpverlening aan het geteisterde land organiseren. Hij is een voortreffelijk waarnemer en te- van 'n goed raadgever van de journalist, die wildvreemd in de verwarring A an het grensgebied belandt. Hij heeft ons geadviseerd om eerst een dag in Wenen te blijven, omdat Oostenrijks hoofdstad de grote luisterpost is aan het LJzeren Gordijn. Nergens, begrijpt men zo goed, waarom het gaat in Hongarije als in Wenen, waar dagelijks tientallen vrijheidsstrijders getooid met de na tionale rood-wit-groene kleuren bin nenkomen en gewonden in de hospi talen worden opgenomen en Rode Kruis-kolonnes uit alle Westeurope- se landen met voedsel en medica menten samenkomen. Dit Wenen, ja heel Oostenrijk, heeft vanmorgen één minuut lang het ra zende verkeer stilgelegd bij wijze Aan sympathie-betuiging met de Hongaren. En overal hoort men hier de oude bede „Gott schütze Un- garn". Toen wij vanochtend de alarme rende berichten over de Sowjet-troe- penconcentraties bespraken was er maar één reactie, die thans ook in de Weense dagbladen doorklinkt; laat het westen toch oppassen, dat door de verdeeldheid in net Suez-conflict de unieke gelegenheid verloren gaat om de Hongaarse vrijheidsstrijd met de steun van de Verenigde Naties en de gehele wereldopinie tot een goed einde te brengen. Daarom werd ons de waarschu wing meegegeven „Hongarije bloedt voor Europa, laat ons niet alleen staan". De zorg der Hongaren wordt niet alleen beheerst door de verdeeldheid in het westen, maar ook door de si tuatie in Hongarije zelf. Men wil de strijd wel staken, men wil de bevolking wel vermanen het werk te hervatten en de orde te her stellen als de invloed van een aantal vertrouwensmannen maar tot gel ding kan worden gebracht. Die kant schijnt het nu uit te gaan. Nieuwe namen. Nieuwe namen duiken op. Overste' Pal Malter, die de Kilian-kazerne in Boedapest heeft verdedigd togen de Russen is de niemve minister van defensie geworden. Deze nationalist geniet hét vertrouwen van de vrij heidsstrijders. De 43-jarige generaal- Jiiajoor Bela Kiraly, die vijf jaar ge- vangen heeft gezeten onder de com munisten en tot levenslange gevan genisstraf Avas Aeroordeeld is de nieuwe stadscommandant van Boe dapest- geworden. Hij tracht drie strijdende troepen onder ziju leiding te verenigen, namelyk het Hon gaarse leger, de gewone politie en de nationale garde, waarbij arbeiders en „Karei Doorman" zal nog minstens acht jaar varen Helling in Nieuw-Guinea Het A'liegkampschip Hr. Ms. „Ka- rel Doorman" zal omstreeks de jaar- Avisseling 1957/1958 Aveer, geheel ge moderniseerd, in dienst worden ge steld. Dit heeft de minister van de fensie, ir. C. Staf, medegedeeld in zijn memorie van antwoord op A'ragen van Kamerleden. Het schip zal daar na nog tenminste acht jaar in de sterkte van de Koninklijke Marine blijven opgenomen. Van medio 1948 af, toen deze bo dem in de sterkte van de Koninklijke Marine werd opgenomen, tot het be gin van de modernisatie in midden 1955, is Hr. Ms. „Karei Doorman" 48 maanden in de vaart geweest, terwijl het schip in clie periode slechts één grote reparatiebeurt van acht maan den heeft ondergaan. De minister kon het oordeel van enkele leden, dat de Marinelucht- vaartdienst samengevoegd diende te worden met de Koninklijke Lucht macht, slechts ten dele onderschrij ven, aangezien de uitsluitend boven zee liggende taken van de M.L.D. als die van een integrerend onderdeel van de Koninklijke Marine, bijzonder ge specialiseerd en volkomen afwijkend zijn van die der Koninklijke Lucht macht. Wat de verdediging van Nieuw- Guinea betreft, deelde de be\wndsman naar aanleiding van vragen dienaan gaande mee, dat daar binnenkort 'n helling voor schepen tot 3000 ton be schikbaar zal komen, wat voorshands ook A'oor de marinebehoeften voldoen de wordt geacht. TEGEN DE BIERKAAI. Motorrijder J. W. Wiggins diende bij de gemeente- raafl van Burlington (V.S.) een pro test in tegen een bekeuring, die tegen hem was opgemaakt omdat hij gepar keerd zou nebben op een plaats, waar dat verboden was. Die bekeuring was volgens hem niet in overeenstemming met de grondwet. Terwijl hij zijn pro test in de bus van het gemeentehuis stopte, ontdekte zijn vrouw, politie- ambtenares Hazal Wiggins, dat zijn wagen op een verkeerde plaats gepar keerd was en maakte proces-verbaal op. KLACHT VAN DIVISIE. De officie ren van de 49ste Gewapende Divisie van de Nationale Garde in Texas dienden bij de plaatselijke politie van Dallas de klacht in, dat die\'en telkens binnenkwamen op de plaats, waar de auto's stonden, om dan in jeeps aan het joy-ryden te gaan. studenten zich hebben aangesloten. Anna Kethly, die leidende figuur van de nieuwe heropgerichte sociaal democratische party en vroeger pre sidente van de Hongaarse party heeft op een persconferentie in We nen haar vertrouwen in Nagy uitge sproken. ""De sociaal-democraten stellen deel neming aan een nieuwe regering echter afhankelijk van waarborgen voor een democratische ontwikke ling. Grote groepen jongeren en vrij heidsstrijders hebben zich verenigd in een nieuwe nationaal georiënteer de partij. In Wenen heeft men de in druk dat thans bezinning optreedt. Als de leiders, die het vertrouwen ge nieten, maar opstaan en profijt we ten te trekken Aran de situatie; als met andere Avoorden deze revolutie, maar spoedig een hoofd krijgt be staat de mogelijkheid, dat de offers niet tevergeefs zijn geweest. Ook rehabilitaties in Tsjecho-Slowakije Een aantal Tsjechische communis ten, Aveggezuiverd in verband met de processen tegen Slansky en de mentis, zijn onlangs in vrijheid ge steld. Alclus het in Wenen in de Tsje chische taal verschijnende blad „Wï- denske Swobodne Listy". Het blad noemt: Edward Goldstü- cker, Josef Smrkowsky, Wilem Nowy, Iwan Holy, Witerslaw Fuchs, Ewzen Kling-er. Prins Bernhard in Nederland terug Met de Super Constellation „Wy- fern" is gistermiddag' om tien minu ten voor half vier Z.K.H. de prins der Nederlanden van zyn bezoek aan de Verenigde Staten op Schiphol terug gekeerd. Hij stond de aanwezige journalis ten op het platform een kort onder houd toe. „Ik kan over de reactie in Amerika betreffende het nieuws in Hongarye en Egypte niets zeggen, aangezien ik te weinig gelegenheid heb gehad met veel Amerikanen te spreken. U kunt dat dus beter in de krant lezen", zei h9- De prins zal thans in Nederland zyn normale werkzaamheden weer her vatten. „Nee, ik ga niet naar Sicilië om mijn vrouw af te halen, die daar met vakantie is", vervolgde hij, „want ze komt maandag al weer thuis, voor zover ik weet. Dat hoor ik trouwens straks thuis precies". RAMP IN CANADA Nog maar weinig hoop op redding van mijnwerkers 113 mijnwerkers zitten in een mijn bij Springhill in Nova Scotia (Canada) opgesloten. Met klopseinen hebben zij tekenen gegeven. Een explosie van mijngas donderdagavond sloot deze mensen van de buitenwereld af. Vijf mymverkers vonden de dood in de ontploffing. Tien slachtoffers zijn, dood, geborgen. Twee leden A'an een reddingsploeg moesten him hulpvaar digheid met hun leven betalen en een geAvonde mijnwerker overleed intus sen in het ziekenhuis. to dreigt deze mijnramp 126 slacht offers te maken, tenzij de bergings werkzaamheden alsnog met succes bekroond worden en de 113 nog leven den gered worden. De klopseinen zijn vernomen door een reddingsploeg, die zich op 3/400 voet diep bevond. De redders wisten niet, of de signalen van een galerij boven of beneden hen kwam. Maar de signalen waren samenhangend: acht kloppen werden beantwoord met acht kloppen, vijf met vijf De installatie van de mijn is door de explosie vernield. Er móest gisteren een noodlift gebouAvd worden om met enige snelheid liet bergingswerk te kunnen beginnen. De mijn is liet ei gendom Aan de Cumberland Railway and Coal Coinp. Springhill is een stad je met 8000 inwoners. „Er is nog lioop". Veel meer durfde de directeur niet te zeggen doch bij de mijningangen stonden zwijgend en wenend vrouwen Deze drie Amerikanen zullen H de Nobelprijs voor de natuur- H kunde ontvangen: liet zijn v.l. m n.r.: professor John Bardeen dr. William Shockley en dr. Walter Brattain, die de prijs M krijgen voor hun onderzoekin- gen op het gebied van half- geleiders en de ontdekking van M de transistorsDeze foto, die in 1946 werd gemaakt, toont de geleerden met de apparatuur, welke leidde tot de ontdekking |e van de transistors. en kinderen en oude mannen die in de mijn hebben gewerkt. De reddingswerkzaamheden zijn dadelijk op grote schaal opgezet. De marine, het leger en het Canadese Rode Kruis brachten met vliegtuigen medische voorraden, dekens, levens middelen. De ontploffing geschiedde om 17.30 uur donderdagmiddag, nadat om 15 uur de avondploeg de mijn ingegaan was. De gaJeryen van de mijn lopen onder een hoek van 45 graden. Zo luid was de ontploffing, dat een jager op 20 km afstand het geluid hoorde. Een machinekamer aan de in gang van de mijn AA-erd \-ernïeld. 30 mijnwerkers AA-erden gewond. Zo groot was de luchtdruk, dat een mijnwerker door een A'enster geslingerd werd en vrijwel naakt op de grond neerkwam. (United Press) M Hongaarse vrijheidsstrijders onderzoeken een kamer in het Tz hoofdkwartier van de gehate s veiligheidspolitie te Györ. m liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiif Zware ontploffing in laboratorium te Leiden Gistermorgen twee minuten over elf heeft zich op de afdeling van het nieuwe cryogeenlaboratorium van het Kamerlingh Onneslaboratorïum te Leiden in de Nieuwsteeg aldaar een ontploffing voorgedaan. Hoewel tal van ruiten werden ver nield en er ook enige schade aan het dak A'an het perceel schijnt te zyn toegebracht, zijn slechts vier perso nen licht gewond. In de omgeving van het gebouw, waarin de explosie plaats vond, zijn tientallen ruiten gesneuveld. In de machinehal van het laboratorium is het een vrij grote ravage. Na de explosie ontstond een begin Aran brand, dat echter door het korda te optreden van de heer A. Ouwer- kerk en nadere leden van de staf vrij wel in de kiem gesmoord kon worden. Uit het onderzoek is gebleken, dat een Avaterstofliquefactor door het dak is geslagen en op de binnenplaats is terechtgekomen. Delen van het appa raat werden weggeslingerd. Zo werd een manometer gevonden op de Lan- gebrug. Illlllllll lllllllllllllllllillllllllllllllt I Iets kouder en mist H (Van onze weerkundige medewerker) M Vijf millimeter regen viel er gisteren in Vlissingen, veroor- s E: zaakt door een kleine storing, die van noord naar zuid over ons land trok, gevolgd door H iets koudere lucht met opkla- ringen. Door het grote vocht- gehalte van de lucht en de te H verwachten afkoeling tijdens ff ëe het weekeinde zijn er mist vel- e= gg den te verwachten. De wind is naar het noordoosten gedraaid, e= waardoor in het oosten van Ne- derland weer nachtvorst kan s voorkomen. Een kleine storing M trekt van Zuid-Noorwegen naar ee ee het zuiden, maar regen \ran ei enige betekenis verwachten wij ee if gedurende het weekeinde niet. ee lllllllllllllllllilllllllllllllIlllillllÜF DE SITUATIE IN HONGARIJE USSR PELT 156176| Oost-Duitsland waakzaam De communistische partij in Oost- Duitsland heeft alle krachten gecon centreerd op het afslaan van iedere agressie, alclus schrijft t' orgaan van de socialistische eenheidspartij (com munistische party), „Neues Deutsch- land". De communistische partij heeft de vuist gebald, welke ieder, die de ar beiders- en boerenmacht wil onder graven, zal treffen, aldus het blad. Intussen gaat de mobilisering van de gewapende strijdgroepen in de Oostduitse bedrijven voort. Functio narissen hebben instructie gekregen de opleiding van deze groepen steeds meer te verbeteren en „de waakzaam heid te vergroten". Pauselijke encycliek Paus Pius de Twaalfde heeft een encycliek (Laetamur ad Modum) tot alle bisschoppen gericht waarin hij zijn vreugde uitspreekt over „het aan breken van een nieuwe dageraad van vrede, gevestigd op de rechtvaardig heid" die voor de A'olkeren van Polen en Hongarye schijnt op te gaan maar tevens zijn ongerustheid .tot uitdruk king brengt over „de fakkel van een andere oorlogsactie die in het Mid den-Oosten, niet ver van het Heilige Land, dreigt". De dood op de weg Vrijdag is de 38-jarige mevrouw L. uit Den Bosch, toen zij met haar bromfiets voor haar woning de rij weg wilde oversteken, door een perso nenauto gegrepen en gedood. De 47-jarige arbeider J. A. van der H. te Delft, is \rijdag in de westelijke buis van de Maastunnel in botsing ge komen met een Rotterdamse stads bus. De man kwam daarop onder een tweede bus terecht, werd overreden en gedood. Jongeren demonstreren voor de vrijheid Jongeren van Nederland hebben zich vrijdagavond met een resolutie gericht tot de minister van buiten landse zaken, dc heer J. M. A. Luns. In deze resolutie zeggen zij dat zij meeleven niet de vrijheidsstrijd van alle onderdrukte A'olkeren.. Zij menen, dat de toestand in Oost- Europa en in het bijzonder in Honga rije aantoont dat thans de tijd is ge komen om een beroep te doen op het wereldgeweten, om druk uit te oefe nen op Rusland om te bereiken dat de Russische troepen uit de door Rusland bezette gebieden worden te ruggetrokken. Zy menen dat thans in deze landen weer plaats is voor vrije verkiezingen en zelfbeschikking vrijheid van godsdienst, onafhanke lijke rechtspraak en recht A'an "vrije organisatie. De jongeren doen een dringend beroep op de minister, die maatregelen te nemen welke nodig zijn om de menselijke rechten en de vrijheid-te verkrijgen. Deze resolutie hebben honderden jongeren vrijdag avond aangenomen in, een landelijke protestbetoging, De honderden jongeren hielden een demonstratieve optocht door de Haagse binnenstad en droegen span doeken met leuzen mede. I Het Wereldgebeuren Moeilijke dagen De Britse premier sir Anthony Eden strektt zijn lange benen voor zich uit. toen de storm in het Lagerhuis tot een hoogtepunt kwam. Emanuel Shinwell van de La- bourpailij had gevraagd, wat er zou gebeuren met gevangen genomen I Britse soldaten, nu niet officieel aan i Egypte de oorlog was verklaard. De oppositieleider, Hugh Gaitskell, \Toeg met nadruk of de regering de oorlog had verklaard aan Egypte. Zo groot was daarna het tumult, dat de voorzitter daarin aanleiding vond, de ratting te schorsen. „Antwoord, antwoord, antwoord!"' werd er geroe pen. Eden vertrok geen spier van zijn gezicht. da.t wel spierwit Avas geworden. Hij kreeg zijn meerder heid, toen het op stemming aankwam, al had hij geweigerd om op Galtskells vraag een direct antw'oord te geven. Niettemin bleek, hoe Engeland op dit hachelijke ogenblik is verdeeld. Het waren niet alleen de socialis ten die zich fel kantten tegen het optreden in het Midden- Oosten buiten de Verenigde Staten en de Verenigde Naties om. De (links- liberale) Manchester Guardian, die de actie al eerder had veroordeeld, trok de kwestie gisteren, van haar stand punt uit, in breder verband: „Tenzij er zich een wonder voordoet, heeft de Brits-Franse actie een nieuwe kettingreactie van rampen doen ontstaan. Omdat Rusland zich moest bezig houden met Hongarije en Ame rika met de A'erkiezingen, zag Israël zijn kans. Toen Israël aanviel grepen Engeland en Frankrijk de gelegen heid aan. Toen Engeland en Frank rijk aanvielen, zagen de Russen hun kans schoon. Misschien zal Rusland nu tot ons zeggen, dat het geen oor log of agressie is, wanneer Russische troepen op Hongaren vuren". Ais er zo gesproken en geschre ven wordt In 't eigen land, is het een hachelijke zaak om een oorlog te ontketenen. Vandaar misschien, dat Eden niets wilde toevoegen aan wat hij eerder had gezegd: dat het de be doeling was, de strijdende partijen, Israël en Egypte, te scheiden, en het Suezkanaal veilig te stellen. Edens actie is in principe al thans niet gericht tegen Egypte, maar tegen de sluwe president Nasser, die zolang moge lijk zal voortgaan, de onrust in het Midden-Oosten aan te wakkeren. Nasser deed Israël in alarmtoestand geraken, toen hij de keten van mi litaire verdragen tegen Israël dicht maakte door het op een akkoordje te gooien met Jordanië en een ge meenschappelijk opperbevel instelde met aan het hoofd een Egyptenaar. Nasser joeg de westelijke landen en vooral Engeland en Frankrijk tegen zich in het harnas, toen hij het Su ezkanaal nationaliseerde en zich niet bereid toonde, om te praten -over westeüjke voorstellen. De spanning werd nog vergroot door Nassers re devoeringen. waarin telkens sprake was van een groot Arabisch rijk, aangevoerd door Egypte. Een rijk van de Atlantische 'Oceaan tot de Perzische Golf, met als gevolg, dat oliebronnen en Suezkanaal in banden zouden zijn van een onbetrouwbaar despoot Brittannia's premier heeft altijd iets tegen dictators gehad. Hij be hoorde tot de Engelse regeer ders. die zich fel keerden tegen de zachtaardige politiek van Chamber lain ten opzichte A'an dictator Hit- Ier in de dertiger jaren. In februari 1938 trad deze keurige maar vastbe sloten heer daarom uit de regering. Nu liij zelf premier is. wil hij niet Aveer in de Britse fout van de der tiger jaren vervallen: volgens hem is er niet veelverschil tussen toen en nu. Dat hij zo weinig1 mede deelzaam is, heeft de politieke waar nemers aan het denken gezet: zou hij een schema in het hoofd hebben, dat met weinig geweld moet leiden tot Nassers val? Premier Eden, die zijn voeten onverschillig op tafel legde toen in het Lagerhuis de storm losbarstte, zal weieens bezorgd in zijn werkkamer ijsberen, wanneer hij met zichzelf alleen is. Dit zijn voor hem moeilijke dagen! EDEN WEIGERT COMMENTAAR V Tijdens de spoedzitting Aan de al gemene vergadering der Verenigde Naties is donderdagnacht in New York met grote meerderheid de reso- Intie \an de Amerikaan Dulles aan genomen, waarin wordt aangedron gen op staken van het- vuren in Egy p te, terugtrekking van de Israëlische troepen, niet-inmenging door andere landen, heropening van het Suezka# naai en herstel A an de vrije doorvaart. De secretaris-generaal van de Ver. Naties zou op een en ander toezicht moeten houden. De resolutie werd aangenomen met 64 stemmen voor, dc stemmen van Engeland, Frankrijk, Israël, Austra lië en Nieuw Zeeland tegen en zes onthoudingen, waaronder Nederand. Het Nederlandse ministerie van buitenlandse zaken heeft gisteren doen weten, dat de Nederlandse rege ring de juistheid betwijfeld van de procedure die Is gevolgd bij het con voceren van de bijzondere zitting der V.N. De rechtmatigheid van de bijeen- roepisig acht men betwistbaar. Het nemen van overhaaste besluiten in een zo belangrijke zaak acht men niet geheel verantwoord. Daarom ont hield de Nederlandse afgevaardigde zich A'an stemming. Er wordt op ge wezen, dat tijdens de zitting niet is komen vast te staan of het Israëlisch optreden wellicht gerechtvaardigd kan worden uit het oogpunt van. zelf verdediging. De spoedzitting van de V.N. zal bijeenblijven, hoewel ge schorst. totdat aan het „staakt het vuren" is gehoor gege\'en. Eden heeft in het Lagerhuis gister ochtend kortAA'eg geweigerd te zeg gen of liet „Staakt het vuren" zal AAorden opgevolgd. Hij wenste de re solutie eerst te bestuderen. Er hing weer een gespannen sfeer in de bij eenkomst. Op de vraag of tijdens het overwegen \an de resolutie niet ver der zou worden gevochten antwoord de Eden: „Neen, dat kan ik niet toe zeggen". Een Labourlïd vroeg de voorzitter wat de nette parlementaire term was die het dichtst, bij „leugenaar" komt. Gaitskell, de oppositieleider, kondig de voortgaande obstructie tegen de regering in het land aan. Hongarije. Tijdens de bijeenkomst van de V.N. dinsdagnacht kwam ook nog een Ca nadees-Britse suggestie naar voren om een politieleger van de Ver. Naties de rast in het Midden-Oosten te la ten verzekeren. Dulles was hier even eens voor. De Italiaanse afgevaardigde werd een halve minuut lang toegejuicht toen hij voorstelde de Hongaarse ATij- heidsworsteling te bespx-eken. Deze kwestie zal in de Veiligheidsraad aan de orde worden gesteld. Als de Sow- jet-Unie daar een veto gebruikt komt zaak in de algemene vergadeiïng. SIR ANTHONY EDEN ...iets tegen dictators... Inlichtingen over familie en kennissen in Hongarije Men schrijft ons: Zij. die inlichtingen wensen over familieleden of kennissen in Honga rije dienen zich schriftelijk te wenden tot het informatiebureau van het Nederlandse Rode Kruis, Jan Evert- senstraat 9, Den Haag. Nodig is op gave van familienaam, voornaam datum, jaar en plaats van geboorte en laatste adres. Brieven aan familie leden of keimissen kunnen ook aan hetzelfde adres (Jan Evertsenstraat 9. Den Haag) gestuurd worden, in duplo.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 5