Veiling Krabben dijke e.o. gaat
40-jarig bestaan herdenken
Zeehondenwerf bouwt
kustvaartuigen
Zeeuw speelde belangrijke rol
in de Groninger landbouw
wat doet U op
17 oktober
10
PROVINCIALE
EEUWSE COURANT
DONDERDAG 4 OKTOBER 1956
ONDANKS TEGENSLAGEN GEGROEID
Op 2 november: jubileumviering
DE GESCHIEDENIS VAN de Veiling Krabbendijke en Omstreken, die op
vrijdagmiddag 2 november a.s. om één wyr haar veertigjarig bestaan
gaat herdenken met een jubileumveiling, is er een van volhardende men
sen. Ondanks de tegenslagen, waaraan voor deze vereniging ook in het
vrij recente verleden geen eind scheen te komen, bleef er steeds een kern
van getrouwen, die de veiling door de vele moeilijkheden hebben heen-
geloodst. Door hun vasthoudendheid is de veiling uitgegroeid tot een in
stelling, welke men zich thans niet meer uit dit jonge,"moderne fruitteelt
gebied van Oostelijk Zuid Beveland zou kunnen wegdenken!
Zoals met de meeste veilingen het
geval is geweest, werd ook die in
Krabbendijke eigenlijk uit nood gebo
ren. In de eerste wereldoorlog zaten
de landbouwers moeilijk met de afzet
van hun uien. Er was in 1916 wel
expoi-t van dit produikt mogelijk, mits
men als veiling een erkenning had.
Daarom werd in de plaatselijke land-
bouwvereniging „Eendracht maakt
Macht" de idee geopperd om een
veiling op te richten. Voor 1 novem
ber van dat jaar moest de goedkeu
ring er zijn, en het is voor een groot
deel te danken aan de toenmalige
burgemeester van Krabbendijke, de
heer Jac. Welleman, dat deee zaak
ook tijdig voor elkaar kwam. De vei
ling werd opgericht als onderafdeling
van de landibouwvereniging en het
was 4 november 1916, toen in een ma
gazijn van de heer D. Krijger de eer
ste veiling werd gehouden. De start
was niet slecht: er werden voor niet
minder dan f 118.000 aan uien op die
dag geveild! Ook de verdere ontwik
keling gaf het bestuur in die dagen
het vertrouwen om de zaak met op
timisme te bezien. Op 27 februari
1917 werd het eerste definitieve be
stuur voor de veiling benoemd, waar
in burgemeester Jac. Welleman als
voorzitter optrad. Voorts kregen in
het dagelijks bestuur zitting de heren
J. van Gorsel, vice-voorzitter, J. Fre-
lier, penningmeester, C. Tollenaar,
secretaris en A. P. Woutersen. Nog
datzelfde jaar werd opdracht gege
ven tot de bouw van het veilingsge
bouw aan de Stationstraat, dat tot
1949 als zodanig dienst heeft gedaan.
Het ging goed in de oorlogsjaren met
de omzet. In het eerste volle jaar
1917, werd een omzet van ruim
f 900.000 bereikt.
Zodra was echter de oorlog afge
lopen, of het ging snel bergaf
waarts. De commissionairs gin
gen weer uien op het land kopen
en geleidelijk kwam er steeds min
der aanvoer op de veiling. De jaar
omzet daalde in 1925 tot zelfs
f 32.000. In die dagen is het met
name de heer C. Tollenaar ge
weest, die de veiling van een on
dergang gered heeft. Hij was bak
ker van professie, doch in zijn
vrije tijd was hij secretaris en vei
lingmeester. De veiling was toen
maar een week of zes per jaar
open, voor het veilen van kruis
bessen, rode bessen en aardbeien
Terwyl zijn brood in de oven zat,
ging Tollenaar in die dagen vlug
naar de veiling en kweet zich
praktisch pro deo, van zijn taak
als veilingmeester en administra
teur. Het harde fruit werd toen
nog door de kwekers naar de vei
lingen in Goes en Kapelle ver
voerd, zodat de veiling na de pe
riode van het zachte rruit, geslo
ten stond. De hal werd dan ver
huurd als gymnastiekzaal, ter
wijl er ook zelfs in gekerkt werd.
Tot aan de tweede wereldoorlog
sukkelde men voort met meer of min
der succes. De jaaromzet bleef steeds
beneden de ton.
Opleving
In de oorlogsjaren groeide het ver
langen bij de telers om ook het har
de fruit over de Krabbendijkse vel
ling af te zetten. Ér werd in 1941
voor drie jaar een overeenkomst aan
gegaan met de veiling Goes, die op
zich nam het fruit uit Krabbendijke
te verkopen. Er werden kisten naar
Krabbendijke gezonden en de verre
kening vond ook via de veiling al
daar plaats. Hiertoe werd de heer A.
Dommisse door de veiling Goes In
Krabbendijke gedetacheerd.
Later in 1943 kwam de func-
Krabbendijkse veiling als boekihou-
tionaris definitief in dienst van de
der-kassier. In 1944 werd Krabben
dijke zelfstandig als veiling voor alle
produkten, terwijl tegelijkertijd de
naam „Eendracht maakt macht", ge
wijzigd werd in „K.E.O." (Krabben
dijke en omstreken). Nu wijlen de
heer H. Schipper werd per 1 mei
1943 directeur.
Het ging goed, want de omzet steeg
geleidelijk tot bijna f 2.4 miljoen in
1946. De verdere uitbouw als veiling
vergde verschillende organisatorische
maatregelen. In 1944 werden reeds
de statuten gewijzigd, waarbij de
wettelijke aansprakelijkheid van de
leden werd geregeld. Dit was wel no
dig ook, want de uitbi*eiding van het
veilingsapparaat vroeg vrij grote in
vesteringen. In 1947 werd het huidige
veilingsterrein aangekocht, waar de
eerste" fustloods werd gebouwd, die
tevens als neerzetruimte werd benut.
Een jaar later kwam het bestuur,
waarin intussen de heren W. C. van
der Werff en I. Ph. F. van de Plas-
sche, resp. voorzitter en secretaris als
stuwende krachten zitting hadden ge
kregen met plannen voor een nieuw
afmijmlokaal en een neerzebhal. Een
krisis in de vereniging dreigde, maar
uiteindelijk kreeg het bestuur toch
een meerderheid voor deze nieuw-
bouwplannen, welke zeker juist zijn
gebleken. In mei 1949 werd het nieu
we veilingcomplex officieel in ge
bruik genomen. Een jaar later bleek
het al nodig de neerzetruimte te ver
lengen en een pakstation te bouwen.
Voor financiering van een en ander
werd in juni 1949 een bouwfonds ge
vormd, waarin de telers tien jaar één
procent van hun omzet storten.
Per 1 januari 1950 kwam de huidi-
fe directeur, de heer S. C. Noote-
oom in dienst, die de veiling verder
heeft helpen uitbouwen. Er kwam
nog in hetzelfde jaar een koelhuis
met een capaciteit van 500 ton.
In 1951 bereikte de veiling een om
zet van f 2.176.000. Toen kwam weer
tegenslagen voor de veiling. De oogst
1952 verhagelde praktisch helemaal
en in 1953 ging bij de watersnood
ramp ongeveer een derde van het
areaal van de Krabbendfikse veiling
verloren.
Opnieuw verzetten de bestuurders
zich tegen de moeilijkheden en met
steun van het Centraal Bureau van
tuinbouwveilingen is men ook deze
te boven gekomen. Ondanks het feit,
dat er nog steeds 'n derde van het
areaal ontbreekt, hoopt men dit jaar
weer een omzet van f 2 miljoen te
bereiken.
Sinds 1954 wordt namelijk ook 't
expcrtfruit van de Terneuzense vei
ling in Krabbendijke geveild en intus
sen is de produktie van de behouden
gebleven jonge boomgaarden verder
toegenomen. „En zo zjjn wè weer
zover, dat we ons opnieuw een ge
zonde veiling gaan voelen", zei ons de
heer Dommisse, die sinds de heer
Nooteboom vorig jaar tevens als di
recteur van de Goese veiling werd be
noemd, nu als adj. directeur met de
dagelijkse leiding in Krabbendijke is
belast-
In 1955 werd nog een gedeelte van
de emballageloods tot bewaavniants
met buitenluchtkoeling ingericht. De
hiermee opgedane ervaringen waren
zo gunstig, dat dit jaar de capaciteit
van plm. 125 ton reeds te klein is.
En zoals ln iedere zaak waar groei
en leven in zit. worden alweer aan
verdere uitbreidingsplannen gedacht.
Men hoopt dat er volgend jaar een
nieuwe embaJlageloods zal staan en
er zijn ook reeds telers, die om gas-
bewaring voor hun fruit vragen.
Wanneer de ramp er niet zou zijn
gekomen, was de capaciteit van de
neerzet- en opslagruimten nu al lang
onvoeldoende geweest. Ongeveer een
derde van de in 1949 voor de nieuw
bouw opgenomen gelden zijn reeds
afgelost, zodat de jubilerende veiling
financieel gezond mag worden ge
noemd. Er is dus alle reden om het
veertigjarig bestaan straks op
bescheiden feestelijke wijze te
herdenken.
Vijfhonderd jaren lang heeft
H de Zeehondenwerf in Vlissin-
gen allerlei soorten vissers- s
1- schepen gebouwd, gerepareerd
en opgekalefaterd. Van rob-
ben- en walvisjagers tot hoog-
aarzen en botters. Sinds kort
is daar echter verandering in
gekomen, want het bedrijf
H gaat zich nu toeleggen op de
bouw van kustvaartuigen. Het
H eerste schip, dat voor Rotter-
H damse rekening wordt ge-
bouwd, is al een heel eind ge- H
H vorderd en zal over twee H
H maanden te water worden p
gelaten.
(Foto P.Z.C.)
Slllllllllllllllllllllllll
Goese lyceum krijgt
drie noodiokalen.
Het Goese Lyceum, dat in het in
middels afgekeurde schoolgebouw
aan de Alib, Joachimkade met een
groot ruimtetekort heeft te kampen,
krijgt er drie noodiokalen bij. In de
tuin. naast het gymnastieklokaal, is
men momenteel bezig met het plaat
sen van een houten noodschool, waar
in behalve drie leslokalen, o.a. ook
een kamer voor de conrector komt.
Verwacht wordt, dat de barak op 3
november a.s. in gebruik zal kunnen
worden genomen.
Inmiddels wordt er hard gewerkt
aan de plannen voor de bouw van
een nieuwe school, waarvoor zoals
bekend, als plaats 't terrein tussen de
Vogelzangsweg.' de Burg. v. Dussél-
dorpstraat en de Bergweg is gedacht.
Enkele weken, geleden is het princi
pe-plan ter beoordeling aan de rijks
bouwmeester voorgelegd.
Vlissings bedrijf
al 510 jaar oud
De roestige romp van een schip
in aanbouw verheft zich hoog bo
ven de helling van de „Zeehonden
werf" aan de Vlissingse vissers
haven. Langs de oude huizen van
Nieuwendijk en Bellamypark ratelt
het staccatogeluid van pneumati
sche klinkhamers. Meer dan vijf
honderd jaren lang heeft de „Zee
hondenwerf" schepen gebouwd en
de directie beroept zich erop, dat
het de oudste werf van Nederland
is.
Tweehonderd jaar geleden werden
hier de walvis- en robbenjagers op
gekalefaterd, die de wereldzeeën be
voeren, (vandaar waarschijnlijk de
naam „Zeehondenwerf") en later lie
ten de Zeeuwse vissers hun botters
en hoogaarzen hier repareren. Sinds
'kort is daar echter verandering in
gekomen, want het schip, dat nu op
de helling staat, wordt eèn kustvaar
der van 450 ton met een lengte van
liefst 50 meter.
De heer P. J. Mtichall, die met zijn
compagnon het bedrijf in 1945 over
nam, vertelde ons iets over dit vaar-
tot 1932 toe, gaf hij les aan de Rijks-
landbouwwinterschool en de Middel
bare Landbouwschool en bovendien
had hij nog cursussen voor landbouw-
onderwijzers.
„Het. was een van de moeilijkste
dingen, want ik had er geen tijd voor
en toch moest het gebeuren. Er moes
ten zo'n twaalf tot veertien lesuren
worden gevuld, ik was consulent, ik
moest 's-avonds lezingen houden en
overdag toerde ik ook nog rond door
de provincie."
„Maar", voegt hij er haastig aan
toe, „denk niet dat ik deze vorm van
voorlichting niet belangrijk zou vin
den Het tegendeel is waar. Zelf ge
ven wij nog steeds cursussen als dat
voor de bestrijding van een ziekte no
dig is en net zolang tot een andere in
stantie die taak heeft overgenomen."
Zijn studiereizen, zoals in 1951 naar
Amerika, acht hij van groot belang:
„Je blik wordt er breder door en de
invloed kan enorm zijn."
Een geit
De Groninger Maatschappij van
Landbouw en de Groninger Boeren en
Tuinders Bond, hebben ir. Meijers
een afscheidsreceptie aangeboden.
Bijna veertig jaar heeft hij meege
werkt aan de enorme veranderingen
die het boerenbedrijf in de laatste
decennia onderging. Al volgt nu offi
cieel het afscheid, de eerste tijd zal
ir. Meijers nog op het Landbouwhuis
blijven komen. Zijn opvolger, ir. M.
Sanders, heeft te kampen mei het
woningprobleem en voor een goede
overgang blijft de „oude" landbouw-
consulent nog even aan. Ook daarna
zal hij voorlopig hier blijven wonen.
„Op den duur zal het wel een klein
huisje worden met een geit, een kerse
boom en twee kroppen andijvie..!"
Bevorderd
Tijdens de afscheidsreceptie deelde
de commissaris der koningin in Gro
ningen, mr. W A. Offerliaus, mede.
dat ir. Meijers, die reeds Ridder in de
Orde van Oranje-Nassau was. bevor
derd is tot officier in deze orde.
Voorts mocht de heer Meijers var
de Groninger Maatschappij van Land
bouw als geschenk nog een boek
werkje in ontvangst nemen, getiteld
„Pieter Gilles Meijers. de Zeeuwse
Groninger" en handelend overde
activiteiten op landbouwgebied van
de scheidende landbouwconsulent!
eno.aenBTrAl
tuig, dat voor een Rotterdamse reder
wordt gebouwd. „Het schip zal 450
ton meten en een breedte hebben van
7,5 m. Het wordt geheel gelast en
verder afgewerkt. Alleen de motor
kan hier niet geplaatst worden. Die
weegt 15 ton en dat is voor ons te
zwaar" aldus de heer Muchall. Zes
waterdichte schotten zullen de vei
ligheid van schip en bemanning ver
groten. In april werd met de bouw
begonnen, over twee maanden zal het
kustvaartuig met een lier te water
worden gelaten.
Daarna wordt weer met een ande
re coaster begonnen, want de „Zee
hondenwerf" heeft opdrachten voor
in totaal drie schepen. De twee vol
gende worden zelfs nog iets groter.
Daarom denkt de directie cr
sterk over om nog een tweede
helling aan te leggen om de capa
citeit van het bedrijf te vergro
ten. Een rijdende kraan met een
hijsvermogen van 5 ton aan de
top en een vlucht van achttien
meter zal binnenkort worden ge
construeerd.
De heer Muchall, die behalve di
recteur, ook bedrijfsleider en teke
naar is, maakte ontwerp en bestek
voor de kustvaartuigen zelf.
Er is tegenwoordig veel vraag- naar
werfcapaciteit voor de bouw van
kustvaartuigen en hjj is er daarom
van overtuigd, dat de „Zeehonden
werf" succes zal hebben, vooral om
dat hij korte levertijden garandeert.
Ook nu is de bouw vóór op het tijd
schema)
Personeelstekort kent het bedrijf
niet. Er werken nu twintig man,
mjiar dat aantal zal worden uitge
breid als de tweede helling klaar is.
„Wij zijn van plan" aldus de heer
Muchall „ons toe te leggen op de
bouw van 1000-tons kustvaartuigen,
met een lengte van plm. 65 meter.
Daarnaast zullen wij echter ook vis
sersvaartuigen repareren, want de
vissers zijn tenslotte onze oudste
klanten."
Aanbestedingen
In hotel Gakeer te Sint-Maartensdijk
werd door de Ned. Helde Maatschappij
aanbesteed bestek TD 1002, codenummer
2214.27; de egalisatie, enz. van blok D,
complex 2, ln de Stavenlssepolder. Er
werd als volgt ingeschreven:
J. v Vossen K. J. Moerland, St. Anna-
land f 241.800; Aann. Mij v/h Hillen
Roosen. Amsterdam l 255.000; Aann. be
drijf E. Blok Rotterdam f 259.000; M. Uil,
Middelburg f 264.000; M. de Oude en K.
T. de Jonge, Zierikzee t 270.000; Gebr.
Hakkers G. Schermers, Nieuwendijk/
Werkendam f 275.000; Jasper van 't Ver
laat Zoon, Hardinxveld f 276.400; N.V.
Gebr. v. Oord, Werkendam f 280.000; J.
D. Janse, Middelburg f 284.500; J. M. Dek
ker Zoon. Papendrecht f 289.000; Aann.
bedrijf „Zeeland" N.V., Middelburg
f 309.900; H. de, Jager Co., Sliedrecht
f 318.318.
Voorts werd aanbesteed bestek TD 1003,
codenummer 2214.31; de egalisatie, enz.
van blok E, complex 5. de vakken 1 tot
en met 4, in de Oud-Vossemeerpolder.
Ingeschreven werd als volgt: J. D. Jan-
se, Middelburg f 294.500: Gebr. Hakkers
G. Schermers. Werkendam/Nieuwen-
dijk f 303.000: Aann. bedrijf „Zeeland" N.
V., Middelburg f 304.700; J. v. Vossen en
K. J. Moerland, St.-Annaland f 305.000;
N.V. Gebr. v. Oord, Werkendam
f 306.000; J. M. Dekker Zoon, Papen
drecht f 309.000; M. Uil, Middelburg
f 314,800: Jasper v. 't Verlaat Zoon,
Hardinxveld f 312.000; Aann. bedrijf E.
Blok Rotterdam f 315.000; N V. Aann. be
drijf v/h Hillen Roosen. Amsterdam
f 325.000: M. de Oude k. T. de Jonge,
Zierikzee f 326.000; H. de Jager Co.,
Sliedrecht f 339.000.
f Advert ent te,
Eet wat 9 wilt-
Maar wees wel voorbereid
als er iets „verkeerd valt"
Zorg voor Rennies!
Met Digestif Rennies bij de hand
jeeft zelfs de hevigste /.uurbrand U
■jeen zorgen meer. Die blussen Ren-
fies van de ene minuut op de andere,
n Wonder die Rennies En zo een
voudig om in tc nemen gewoor
laten smelten op de tong. zonder wa
ter of wat ook.
't Tabletje opgelostzuurbrand ge
blust.
NIET ZOVEEL VERSCHIL"
Ir. P. G. Meijers bij afscheid bevorderd
tot Officier Oranje Nassau
(Van een speciale verslaggever.)
Ir. P. G. Meijers heeft officieel afscheid genomen als Rijksland-
bouwconsulent voor noordelijk Groningen. Daarmee sloot deze Zeeuw
hij werd in 1891 te Arnemuiden geboren zijn belangrijke rol in
de Groninger landbouw af. Velen hebben zich afgevraagd hoe hij zich
hier in het noorden zo voortreffelijk heeft kunnen aanpassen. Ir.
Meijers heeft daar een heel eenvoudige verklaring voor: Er is niet
zoveel verschil tussen Zeeland en Groningen.
„Door excursies en ook al door de
praktijk ben ik van het begin af op
Groningen en ook wel Friesland ge
richt geweest. Maar het verschil tus
sen mijn geboorteland en mijn woon
gebied is niet zo groot. Er zijn de
zelfde klei en ook bijna dezelfde men
sen. De Zeeuwse boeren lijken op de
Groninger boeren, al is hun sentiment
wel wat anders. In het dagelijkse le
ven heb ik daar echter nooit moeilijk
heden mee gehad."
Ir. Meijers kwam in een moeilijke
tijd naar Groningen, in 1918, vlak na
de eerste wereldoorlog. Zijn taak ails
landbouwconsulent, die hij dus al vrij
jong op zich nam, omschrijft hij zelf
als „praten met de boeren en er zo
voor zorgen, dat zij bepaalde dingen
zo rationeel mogelijk kunnen doen."
Maar om te kunnen voorlichten,
moet men eerst de problemen zelf
bestuderen
en 't boeren
bedrijf is Mpasaa*,:.- - -* -1
zeker niet f
eenvoudig. WÊÈ&Tm
In het begin Hp
moest ir. Wm
Meijers al- gil
les alleen jPgr
doen, nu WÈM Wmpi?
staat ér een
vrij uitge-
breid appa-
raat van 40
man perso-
neel achter
hem. Achter
hem en tus-
sen weten
schap, han
del, economie en wat daar meer bij
hoort, en het boerenbedrijf. Het gaat
om voorlichting over chemische mid
delen voor onkruid- en insectenbe-
strijding en boerderijbouw en alles
wat daartussen ligt.
Vee en tuinbouw vallen daar na
tuurlijk buiten, die takken zijn aan
gelijkwaardige diensten opgedragen,
maar alle drie grijpen weer in elk
aar.
Objectief
Het geven van advies is dus wel de
belangrijkste taak van ir. Meijers en
daarbij waagt hij zich niet aan de po
litiek. Hij die advies vraagt krijgt dat
strikt in eigen belang. Het kan dus
wel eens zijn, dat de rijksambtenaar
een advies geeft dat strijdig is met de
bedoeling van de regering.
„Ik kan mij geen dienst indenken,
die nog strikter objectief kan zijn,
dan de onze. Dat lijkt op onsnijden,
maar het is een van onze kernpun
ten", zegt de landbouwconsulent.
Gedurende zeven jaar heeft hij zijn
voorlichtende taak afgebroken. Van
1932 tot 1939 was hij directeur van de
landbouwkundige afdeling van het
Rijkslandbouwproefstation te Gronin
gen. In die tijd heeft ir. Meijers zich
gewijd aan het onderzoek naar de mo
gelijkheid van nieuwe gewassen, wat
op het station natuurlijk beter ging
Men zocht toen met de dreiging van
de oorlog voor ogen het land zoveel
mogelijk „self-supporting" te maken
niet afhankelijk van de invoer.
Onderwijs
Ook als leraar heeft ir. Meijers in
Groningen gewerkt. Al van 1914 af
