PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
„Handelwijze Indonesië volkomen
in strijd met de goede trouw"
„Vulcan" explodeerde
op London-airport
Technisch onderwijs op Tholen
voorziet in grote behoefte
BILT
ADENAUER: AANEENSLUITING
WEST-EUROPA NOODZAKELIJK
199e jaargang - no. 233
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 52 cent per
week; 6.50 p. kw.j fr. p.p. 6.75
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 2 oktober 1956
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1,—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureau's: Vllsslngen, Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 546 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841 Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Ooetburg, Nleuwstraat 43, telef. 20; Terneuzen, Brouwerijstr. 2; Zierikzee, n. Bogerdstr. 24. telef. 2B-
NEDERLANDSE BRIEF OVER SCHULDLOOCHENING AAN V.N.
Over de schulden wordt onjuiste
voorstelling van zaken gegeven
De Nederlandse regering heeft in een brief de secretaris-generaal van
de Verenigde Naties op de hoogte gebracht van de verloochening door
Indonesië van de schulden aan Nederland. De permanente vertegenwoor
diger van Nederland bij de Verenigde Naties, de heer C. W. A. Schuer-
man heeft gistermiddag de brief aan de heer Dag Hammarskjoeld over
handigd. Geconstateerd wordt, dat de handelwijze van Indonesië in
strijd is met de goede trouw, welke door de leden van de Verenigde Na
ties in acht dient te worden genomen en dat de Indonesische regering een
volkomen onjuiste voorstelling van zaken geeft. Nederland verzoekt de
secretaris-generaal de inhoud van het schrijven onder aandacht van de
leden der Verenigde Naties te willen brengen.
In de brief wordt verwezen naar
het schrijven van de Nederlandse re
gering van 21 februari j.l., waarin
de V.N. op de hoogte werden ge
bracht van de verbreking door Indo
nesië van de Nederlands-Indonesi
sche Unie.
Kort na deze verbreking voldeed
Indonesië niet langer aan haar finan
ciële verplichtingen jegens Nederland,
waarvoor zij ter ronde tafelconferen
tie uitdrukkelijk de verantwoordelijk
heid had aanvaard. Vergeefs vroeg de
Nederlandse regering om ophelde
ring. De brief vestigt er de aandacht
op, dat de Indonesische vertegenwoor
diger in het bestuur van het Interna
tionale Monetaire fonds, verklaarde
op 31 juli j.l., vlak voordat Indonesië
van het fonds een lening van 55 mil
joen dollar kreeg, dat zijn regering
vole aandacht besteedde aan de schul
den aan Nederland.
De Nederlandse regering acht de
hele zaak onbevredigend en nauwe
lijks in overeenstemming met het ver
trouwen in de nakoming van plechtig
gesloten overeenkomsten, dat tussen
de leden van de Verenigde Naties
dient te bestaan. De cijfers, die Indo
nesië over de schulden heeft verstrekt
noemt men volkomen onjuist.
Er wordt op gewezen, dat Neder
land de vordering op Indonesië met
2 miljard heeft verminderd, waarbij
Machines
Automatisering wordt in de laat
ste jaren een woord met een
dreigende klank. Er zijn bedrij
ven, waar de voortschrijdende auto
matisering personeel overbodig zal
maken en dat is een pijnlijke zaak.
Op het ogenblik wordt in België
en in Nederland studie gemaakt van
de automatiseringsmogelijkheden
voor de postcheque- en girodienst.
Voor België taxeert men dat een
geslaagde automatisering van deze
dienst ongeveer 60 van het perso
neel overtollig zal maken.
In Nederland had tot voor kort de
directeur van de postgiro een zwaar
hoofd in de automatisering. Hij meen
de, dat de dagelijkse verrekeningen
van de duizenden giro-biljetten met
de hand moesten worden verricht.
In vorige jaren heeft men daarom
het personeel in Den Haag sterk uit
gebreid en aangezien zich te weinig
mensen beschikbaar stelden, heeft
men de salaris-schaal zodanig gehan
teerd, dat de beloning aantrekkelij
ker werd.
Met uitbreiding van personeel kwam
men er uiteraard niet. Voor dat per
soneel waren ook gebouwen nodig
om in te werken en zo kon het ge
beuren, dat de postgiro in Den Haag
een mammoeth-bedrijf werd, dat nog
steeds groeiende is.
Nu is dan ook in Nederland een
commissie bezig na te gaan hoe
die groei in redelijker banen ge
leid kan worden. Intensieve automa
tisering kan alleen uitkomst bieden.
Dan zal men misschien wel 60
van het personeel kunnen missen, het
oprichten van nieuwe kantoorgebou
wen kan achterwege blijven en de
dienst zal heel wat goedkoper wer
ken dan thans het geval is. Dat zijn
dan de lichtzijden, waartegenover
echter ook schaduwzijden staan.
Op de jongste accountantsdag in
Utrecht heeft men de proble
men besproken, die met de
voortgaande automatisering van ad
ministraties in grote bedinjven ver
bonden zijn.
De conclusies waren, dat velen hun
functies zullen verliezen en daarvoor
in de plaats geen gelijkwaardige
functie elders kunnen krijgen. Het
aantal „lagere" chefs zal beduidend
verminderen. Wel zal de algemene
salariëring verbeterd kunnen worden
en sommigen zullen interessanter
werk krijgen.
De grote vraag voor de postcheque-
en girodienst-leiding is thans of
de overheid voorop moet gaan
bij het massaal vervangen van per
soneel door machines.
Het schijnt, dat dit probleem nog
al zwaar gewogen heeft bij de di
rectie en aanvankelijk ook geleid
heeft tot een neiging' om op de oude
voet voort te gaan, dat wil zeggen
Vervolg op pagina 3J.
volledig rekening gehouden werd met
de uitgaven, die op enigerlei wijze
verhand hielden met militaire acties.
Met de kosten daarvan is Indonesië
dus niet belast. Zes jaren lang heeft
Indonesië zonder meer de schulden
erkent en normaal rente en aflossing
betaald. Nooit werd de wens geuit de
bestaande toestand te veranderen. In
de Indonesische regeringsverklaring
van 4 augustus j.l. wordt gesproken
van een schuldenbedrag van 650 mil
joen, inplaats van 3.661 miljoen.
Men zou zich kunnen afvragen of
Indonesië met de sculden-overeen-
komst niet te zwaar belast werd.
De Nederlandse regering ontkent
dat en wijst op de alleszins redelijke
verhouding van de Indonesische
staatsbalans in november 1952. In
Indonesië bedroeg de staatsschuld
toen slechts 55 van het staats
vermogen, in Nederland op het
zelfde tijdstip niet minder dan
165 Daarbij komt nog, dat de
bankbiljetten-circulatie omstreeks
de soevereiniteitsoverdracht voor
72 met goud gedekt was, welk
goud geheel ten goede van Indone
sië is gekomen.
De Nederlandse regering is dan ook
van mening, dat de handelwijze van
de Indonesische regering in strqd ls
met de goede trouw, welke door de le
den van de Verenigde Naties in acht
dient te worden genomen, en met de
eerbied van de uit verdragen voort
vloeiende verplichtingen, voor welke
eerbied zij zich In de preambule van
het Handvest der Verenigde Naties
plechtig hebben uitgesproken.
Dr. Konrad Adenauer, de West-
duitse bondskanselier, heeft zich
maandag op een persconferentie te
Hamburg uitgesproken voor een her
ziening van het verdrag inzake de
Westeuropese Unie, waarvoor een
gecoördineerde militaire en buiten
landse politiek van de Westeuro pese
landen zou worden tot stand ge
bracht. Hij zei voorstander te zijn
van een „activering" van de Westeu-
ropese Unie, waardoor Europa tot
„iets tussen een Bondsstaat en een
Statenbond'- wordt gemaakt.
Door de herziening zou het onmo-
Monumentaal geschenk voor
honderdjarige K.N.S.M.
Het cadeau dat het personeel en
de gepensioneerden ter gelegenheid
van het 100-jarig bestaan der Ko
ninklijke Nederlandse Stoomboot
Maatschappij aan het bestuur van
him rederij hebben aangeboden, is
een groot bronzen monument, ge
plaatst nabij de ingang van het eta
blissement der maatschappij aan de
Surinamekade te Amsterdam.
De echtgenote van één der direc
teuren, mevrouw J.H. Kruyff
Heitz, heeft dit monumentale ge
schenk onthuld.
Het stelt voor; Amphitrite, godin
der zee, gezeten op een uit de gol
ven oprijzend zeepaard of hippo-
camp, voorafgegaan door haar zoon
Triton, die op een kinkhoorn blaast
om de woelige golven te bedaren.
Het monument is ontworpen door de
beeldhouwer Albert Termote te
Voorburg en in brons gegoten door
de firma J. E. Stöxen te Leiden. Het
is geplaatst in een bassin waarin 'n
aantal granieten zwerfstenen. In
één daarvan zijn enkele regels ge
hakt, welke zijn geconcipieerd door
de dichter A. Roland Holst.
Het Amerikaanse ministerie van ma
rine heeft bij de „Westinghouse Electric
Corporation" zes atoomreactors voor on
derzeeboten besteld.
gelijk moeten worden, dat een enke
le staat welk plan ook door zijn op
positie kan torpederen. In plaats
daarvan zou voor het verwerpen van
een plan een „minderheid van tame
lijke omvang" nodig moeten zijn.
Adenauer zei, dat zijn voorstel
eveneens coördinatie van de West-
europese bewapening behelst. Hij gaf
toe, dat dit voorstel reeds deel had
uitgemaakt van het door Frankrijk
verworpen verdrag inzake een Euro
pese verdedigingsgemeenschap, maar
het zou thans „in een andere vorm"
worden geformuleerd.
Engeland zou lid moeten zijn van
een geïntegreerd Europa. Hij meen
de, dat dit land thans meer belang
stelling daarvoor heeft dan tevoren.
Hij had hij zijn jongste besprekin
gen met Belgische en Franse leiders
volledige instemming met zijn stand
punt gevonden.
In antwoord op een vraag deelde
hij mee, dat er binnenkort een nieuw
initiatief in de Europese kwestie te
verwachten is.
De Westeuropese staten, met inbe
grip van Engeland, zouden niet lan
ger afzonderlijk kunnen bestaan tus
sen de geweldige macht van de V.S.
en de Sowjet-Unie.
Dikke rookwolken kolken om.-
hoog van de brandende straal-
bommenwerper van het type
„Vulcan", die maandag op
S London Airport verongelukte. 4:
jje (A.N.P. telefoto).
West-Duitsland koopt vijf
reactors in het buitenland.
De Westduitse minister voor
atoomkwesties, Strauss, heeft op het
congres van het Duitse genootschap
vooi radiologie de plannen van zijn
regering voor het vreedzaam gebruik
van kernenergie ontvouwd.
In het buitenland zullen vijf reac
tors worden gekocht, die te Karls
ruhe, West-Berlijn, München, Keulen
en in de omgeving van Hamburg zul
len worden geplaatst voor de oplei
ding van specialisten. Na een voorbe
reidende periode van ongeveer vijf
jaar zal de bondsrepubliek pas begin
nen met de bouw van grote atoom-
centralen. In 1970 hoopt men over
vijftien centralen te beschikken ten
einde in de gehele behoefte aan ener
gie te voorzien.
Koningsdochter in België
Prinses Lilian van Retic, de echt
genote van koning Leopold van Bel
gië, heeft in de nacht van zondag op
maandag het leven geschonken" aan
een dochter. Het prinsesje, dat de na
men Maria-Esmeralda Adelaide Li
lian Anne Leopoldine zal dragen, is
het derde kind uit het huwelijk van
koning Leopold en de prinses Van
Retie.
Karl Doenitz vrijgelaten.
De dag van gisteren, was vier mi
nuten oud toen admiraal Karl Doe
nitz, Hitiers opvolger als Führer, de
deuren van de gevangenis achter zich
zag sluiten waar hij zijn straf van
tien jaar, hem wegens oorlogsmisda
den opgelegd, had uitgezeten.
SCHIETSTOELEN REDDEN 3 VLIEGERS
„Sabre" stortte in Oosterhout vlak
naast ambachtsschool in kanaal
Op Londen Airport is maandagochtend een Britse straal bommenwerper
van het type „Vulcan" neergestort en ontploft. Het toestel, een der nieuw
ste typen bommenwerpers voor het vervoer van atoombommen, keerde te
rug van een vlucht om de wereld. Vier van de inzittenden werden gedood.
Er waren twee overlevenden, één van hen is luitenant-generaal sir Harry
Broadhurst, bevelhebber van „Bomber command", de ander majoor Ho
ward, de piloot.
Toen de „Vulcan" in stromende re
gen boven het vliegveld verscheen,
weerklonk een ontploffing en spoot
een rookpluim uit net toestel. Het
vliegtuig slingerde en stortte bran
dend neer.
Het laatste gedeelte van de vlucht
van Aden naar Londen, had de „Vul
can" zonder tussenlanding afgelegd
met een snelheid van 800 km. per uur
Men vermoedt dat het in de bedoeling
lag een nieuw record voor deze af
stand, 6.500 km, te vestigen.
Net voor het vliegtuig de grond
raakte konden twee der inzitten
den met hun schietstoelen de
„Vulcan" verlaten.
Een vliegveldfunctionaris ver
klaarde dat het toestel, zodra de
wielen even de voornaamste lan
dingsbaan geraakt hadden, om
hoog veerde. „De motoren brulden
en er volgde een ontzettende ont
ploffing".
Toen het vliegtuig landde stond in
BEVREDIGEND AANTAL LEERLINGEN
In Italië is te Cassino, waar in de
tweede wereldoorlog duizenden man.
nen het leven verloren, een monu
ment onthuld ter ere van die geval
lenen. De plechtigheid werd verricht
door veldmaarschalk graaf
Alexander.
Schoolbouw in Sint-Maartensdijk
maakt goede vorderingen
Met een ijver alsof alle toekomstige Thoolse industrieën op hem wach
ten, is de kleine Jan op den Brouw aan zijn werkbank in het verenigings
gebouw van Sint Maartensdijk bezig met vijlen en boren. In het geriefe
lijke lokaaltje, waarvan de kleurige muurlampjes de eigenlijke bestemming
verraden, n.l. de bejaardensociëtiet, proberen niet Jan nog een twintig-
tigtal jongelui alle bewerkingen van ijzer en hout onder de knie te krij
gen. Vlak er naast, in de kleuterschool, is een andere groep bezig met
op de gang de kinderstemmetjes van de kleuters die een zangspelletje le
ren zich de eerste woorden in het Engels eigen te maken. In deze idyl
lische omgeving startte enige tijd geleden de eerste cursus van de nieuwe
technische school van Sint Maartensdijk. Alle verwachtingen van het ge
meentebestuur, dat soms aan het astronomische getal van 20 leerlingen
dacht, zyn ver overtroffen; 35 jongelui staan ingeschreven. Het experiment
is meer dan geslaagd!
voorgeschiedenis aardig om te horen
vertellen, maar het is in feite een
grote lijdensweg geweest van vergun
ningen, rjselijk lange rapporten, ur-
gentie's, berekeningen en besprekin
gen.
Maquette
In de raadszaal van Sint-Maar
tensdijk staat thans de maquette van
de school, waarvan de bouw inmid
dels snel vordert. Veel tijd ging in het
storten en slaan van de betonpalen
verloren, maar de bovenbouw toont
elke dag meer het model van de toe
komstige school.
Om tijd te winnen werd besloten de
kleuterschool, uiteraard met toe
stemming van de Zweedse schenkers,
gedeelteirjk te bestemmen voor het
theorie-onderricht. Natuurlijk vrees
den de kleuteronderwijzeressen, dat
dit op het speelplein de hegemonie
van de technische school zou beteke
nen; de ondervinding van nu bewijst,
dat de jongens zich, bewust van hun
hoge ouderdom, van de kleintjes af-
(Vervolg op pag. 2)
Natuurlijk zijn een bejaardenhuis
en kleuterschool geen blijvende plaats
voor de jongens. Directeur P. C.
Kant, die de Middelburgse school
verliet om in Sint-Maartsendijk te
gaan pionieren, zal met de volgende
cursus echter aan alle Thoolse scho
lieren een voortreffelijk geoutilleerd
technisch onderwijsinstituut tonen.
Reeds na de aanstaande kerstvakan
tie zal er al een praktijklokaal in ge
bruik genomen worden. Behalve de
ruimte, die in het verenigingsgebouw
beperkt is, heeft men in een model
lokaal alles bij de hand. Het is een
lange en moeilijke weg geweest die
tot de verwezenlijking van de school
leidde Tot nu toe gingen de jongens
van het eiland die een vakopleiding
wensten naar Bergen op Zoom Dit
bracht tijdverlies en grote kosten
mee. Terloops hadden enkele voor
aanstaanden de vakopleiding vele
malen besproken, maar resultaat was
er niet. Tenslotte was het burgemees
ter D. C. Bouwense, die voor de tech
nische school spijkers met koppen
wilde slaan. Achteraf is de gehele
de hal van het stationsgebouw een
commissie van ontvangst gereed om
de vliegers te huldigen. De overleven
den van het ongeluk zijn licht ge
wond.
Omstreeks half vier gistermiddag
is een Amerikaanse straaljager af
komstig van de vliegbasis Soester-
berg, neergestort. Het vliegtuig
kwam terecht in het Wilhelminaka
naal ter hoogte van de ambachts
school in Oosterhout en is geheel on
der water verdwenen. De piloot van
de straaljager is luitenant-vlieger R.
M. Mohammed uit Jamaica in de
staat New-York.
Zijn toestel maakte deel uit van een
formatie van vier „super Sabres".
Hij bemerkte opeens, dat de bestu
ring van de straaljager was gestoord.
Hij oordeelde het beter om het toe
stel bijtijds te verlaten, hetgeen zon
der voor hem nadelige gevolgen met
behulp van de schietstoel is geschied,
op een hoogte van 3000 voet.
De burgemeester van Oosterhout
en de commissaris der koningin in de
provincie Noord-Brabant, prof. dr.
J. E. de Quay, die toevallig in Oos
terhout vertoefde, begaven zich on
middellijk naar de plaats waar de
straaljager was neergekomen.
Op het ogenblik dat de „Sabre"
vlak bij de ambachtsschool in het
Wilhelminakanaal terecht kwam,
waren 300 leerlingen in het gebouw
aanwezig.
Nederlandse mijn op Borneo
wordt genationaliseerd
De in Nederlands bezit zjjnde Bcau-
ba kolenmijn in oost Borneo zal door
de Indonesische regering worden ge
nationaliseerd.
De eigenaar van de mijn is de Ko
ninklijke Nederlandse Paket Maat
schappij (K.P.M.) en volgens berich
ten die gisteren te Djakarta ontvan
gen werden is de eigenaar van plan
zes millioen roepiahs compensatie te
vragen.
De Nederlandse bedrijfsleiding heeft
besloten om maandag het werk in de
mrjn stop te zetten. De mijn heeft het
afgelopen jaar, volgens welingelichte
kringen, 100.000 ton steenkool opge
bracht.
Ontploffing aan boord van
Amerikaanse destroyer.
Aan boord van een Amerikaanse
torpedootbootjager in de Middelland
se Zee heeft zich een ontploffing
voorgedaan, waarbij één persoon is
gedood en 12 gewond. Van drie van
de acht zwaargewonden is de toe
stand kritiek.
DE
VERWACHT...
KOUDER
Aanvankelijk veel bewolking met
plaatselijk regen, later vanuit het
noordwesten enkele opklaringen.
Zwakke tot matige naar noordwest
of noord draaiende wind. Kouder dan
gisteren.
3 oktober.
Zon
Maan
ZON EN MAAN
6.46 onder 18.15
5.53 onder 17.31
