PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Dr. Adenauer in BrusselSpoedige
vorming Europese Federatie nodig
Activiteiten op velerlei gebied in
de gemeente Wolphaartsdijk
Pool week uit met
Mig-straaljager
BILT
ISRAËLISCHE AANVAL OP
JORDAANSE STELLINGEN
Vandaag...
DE
VERWACHT...
199e jaargang - no. 228
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: w. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; 5.85 p. kw.; fr. p. p. 6,10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 26 sept. '56.
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm: Minlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regel»)
23 cent p. regel met een minimum
van 1,—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureau's: Vlisslngen. Walstr. 58-60, tel. 2356 4 lijnen (b.g.g. 646 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Voratstr. 83, telef. 2475 (b.g.g, 2228); Oostburg, Nleuwstraat 43, telef. 20; Terneuzen, Brouwerljstr. 2; Zlerikzee. N. Bogerdstr. 24, telef. 26.
„INSTITUUT MET LEVENSKRACHT"
Ons werelddeel loopt gevaarook
cultureel leiderschap te verliezen
De Westduitse bondskanselier dr. Konrad Adenauer heeft gister
avond in Brussel de vorming voorgesteld van een „Europese Federa
tie", waartoe alle Europese landen, Engeland inbegrepen, toegang
hebben.
Adenauer verklaarde dat de spoedige formering van een Europese
federatie geen utopie is. Een gezamenlijke Europese politiek, zo zei
hij, is een dwingende noodzaak. Hy waarschuwde dat Europa zijn po
litiek en economisch meesterschap over de wereld reeds verloren heeft
en het risico loopt ook zijn cultureel leiderschap te verliezen.
Adenauer deed zijn voorstel aan het eind van zijn tweedaags ver
blijf in België.
Hij stelde voor, de „Europese Fede
ratie" te bouwen op de fundamenten
die gevormd worden door organisa
ties als de Raad van Europa, de Ko
len- en Staalgemeenschap, het Schu-
mann-plan, de verschillende bestaan
de overeenkomsten inzake handel,
verkeer en liberalisatie en „Eura-
toom".
„Ik denk dat wij een instituut kun
nen vormen dat levenskracht heeft",
zo sprak hij.
Scheldebekken
In het Belgische deel van het Schel-
de-bekken heeft men dit jaar drie
tentoonstellingen georganiseerd,
die een beeld gaven van het cultu
rele en maat schappelijke leven in dat
bekken. Over een dezer tentoonstel
lingen, namelijk die in Gent, werd
in dit blad een uitvoerige beschou
wing gepubliceerd.
Er is toen in Zeeland opgemerkt,
dat het aantrekkelijk geweest zou
zijn indien men aan deze drie Sealdis-
tentoonstellingen zij werden ge
houden in Gent, Antwerpen en Door
nik een vierde had gevoegd te
Middelburg, omdat uiteindelijk Zee
land toch ook wel heel uitgesproken
in het Scheldebekken ligt.
Dat het niet tot een vierde Scal-
distentoonstelling is gekomen,
moet vermoedelijk geweten wor
den aan een te gering contact tussen
de Belgische Scheldeprovinciën en de
Nederlandse Scheldeprovincie. Daar
naast speelde wellicht ook de overwe
ging mee, dat men de tentoonstellin
gen in België zag als een trekpleister
voor toeristen en dat het niet direct
in de bedoeling der Belgische exposi
tie-organisatoren lag ae toeristen-
stroom op Zeeland te richten.
Wel heeft men bij het organiseren
van de tentoonstelling te Gent aan
Zeeland gedacht en men heeft lei
dende figuren uit onze provincie uit
genodigd tot een bezoek.
Dit gebaar illustreert de goede
verstandhouding tussen de provincie
Zeeland en de provincie Oost-Vlaan
deren met haai- hoofdstad Gent.
Thans gaat in België een stem op
om die goede verstandhouding
uit te breiden en te verstevigen.
Tijdens het bezoek, dat bestendige
deputaties in Nederland zou men
zeggen: gedeputeerde staten van
zes Beligsche provincies brachten
aan de Scaldis-tentoonstelling te
Doornik, heeft de gouverneur van
Henegouwen gepleit voor het oprich
ten van een internationale Sehelde-
gemeenschap, zoals er te Luik een
Maasgemeenschap bestaat, die niet
aan landsgrenzen gebonden is, maar
alle Maasgebieden wil omvatten om
de bewoners van die gebieden te con
fronteren met de problemen, welke
in deze streken leven.
De Maasgemeenschap heeft aan
trekkelijke resultaten bereikt, ook al
waren er onvermijdelijke teleurstel
lingen.
Aangenomen mag worden, dat er
voor een Seheldegemeenschap even
zeer plaats is als voor een Maasge
meenschap en dat zij ook betekenis
volle resultaten kan bei-eiken.
Men heeft in Zeeuwse kringen
altijd een levendig gevoel ge
had voor het contact met an
dere, „Schelde-gebieden."
Indien de gouverneur van Hene
gouwen dit contact zou willen stimu
leren, dan kan hij altijd op belang
stelling uit Zeeland rekenen. Zoals
er ook reeds interesse was voor een
„vierde" Scaldis-tentoonstelling toen
men te Gent, Antwerpen en Doornik
nog wilde beperken tot drie!
Adenauer noemde vier politieke ont
wikkelingen in de wereld, die een
spoedige schepping van een Europa
federatie van vitaal belang maken:
1. De consolidatie van de Sow-
jet-Unie als een wereldmacht, met
neigingen naar expansie die alle
nabuurlanden bedreigen
2. De onmogelijkheid dat Euro
pa eeuwig blijft voortbestaan in
afhankelijkheid van het bescherm
heerschap van de Verenigde Sta
ten;
3. De ontwikkeling van Ameri
ka en Rusland als economische
wereldmachten die alle Europese
landen ver voorbij streven;
4. Het opstaan van „niet-blanke
naties", zoals India, Communis
tisch China en nu Egypte, als be
langrijke politieke factoren.
„Wij Europeanen", zei de tachtig
jarige Westduitse bondskanselier,
moeten ons realiseren dat in werke
lijkheid sinds de laatste oorlog ont
wikkelingen en bewegingen van po
litieke aard hebben plaats gebad, die
ons verplichten de Europese integra
tie niet langer in de eerste plaats uit
sluitend van interne Europese stand
punten uit te bezien, maar vanuit
wereldpolitieke en -economische over
wegingen".
Officier bij mijnontploffing
om het leven gekomen
Bij proefnemingen met mortiermij
nen op het circuit van de schietbaan
Witten bij Assen is dinsdagmiddag
omstreeks één uur een mijn voortijdig
ontploft. Tengevolge daarvan kwam
kapitein W. J. Th. V. uit Wezep om
het leven. Kapitein V. was comman
dant van de B-compagnie van het
101ste legercorps geniébaltaljon te
Wezep. Hij was 36 jaar oud en ge
huwd. De 21 jarige ongehuwde korpo
raal G. L. uit Ede kreeg een zware
vleeswond aan een schouder.
De mortiermijnen zijn een maand
geleden door de genie gelegd. Zij
moesten op waterdichtheid beproefd
worden.
Plan startbaan
op zijn kaart...
Op het vliegveld naby Roenne
op het Deense eiland Bornholm is
gisterochtend een Poolse straalja
ger, een Mig 15, geland. De piloot,
een lid van de Poolse luchtmacht,
heeft politiek asiel gevraagd. Het
bleek dat hij beschikte over een
kaart, waarop een nieuwe start
baan, waaraan nog gewerkt wordt,
al als voltooid stond aangegeven.
De landing op de grasbaan verliep
echter goed. Alleen raakte 'n vleu
gel even een machine, die bij de
aanleg van de startbaan werd ge
bruikt. Die vleugel werd bescha
digd.
Ook een opvarende van een Russi
sche treiler heeft in Denemarken
asiel gevraagd. Toen het vaartuig in
de Deense wateren voer, was de man
overboord gesprongen en naar een
nabijgelegen lichtschip gezwommen.
De politie wilde geen nadere bij
zonderheden bekendmaken.
Het was gisteren de derde maal dat
een Poolse straaljagerpiloot met zijn
toestel op Bornholm landde.
De eerste arriveerde in maart 1953
op het vliegveld van Roenne. Twee
maanden later streek een tweede
Pool met zijn Mig nabij het vliegveld
neer. Ondanks de moeilijke landings
condities op dit voor straalvliegtui
gen te kleine veld, bleven ook de bei
de eerste vluchtelingen ongedeerd.
Een fotograaf van United Press
heeft twee uur en twintig minu
ten gevangen gezeten, omdat hij
het straalvliegtuig stond te fil-
£llllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllll
Wolfaartsdijk krijgt binnen af-
zienbare tijd een dorpsplein
voor het raadhuis. Een blik op
het terrein, waar o.a. op de
H achtergrond nog drie huisjes
staan, die weldra onder de slo-
pershamer zullen vallen.
(Foto P. Z. C.)
De fotograaf landde in 'n sport-
vliegtuig dat hij gehuurd had, en
was al tijdens de landing bezig de
Mig van korte afstand te filmen*
Militairen zagen dat en arresteer
den de man. De politie heeft hem
bevrijd, nadat de militaire autori
teiten erop gewezen was dat zij
geen recht hadden de man te ar
resteren. Het vliegveld waar de
Pool en hij landden, is namelijk
geen militair terrein, zo maakte 'n
politie-agent de officier in kwestie
duidelijk.
Het toestel zal aan Polen worden
teruggegeven. Waarschijnlijk zal het
gehaald worden door een Poolse vlie
ger.
De gevluchte piloot zal, evenals zijn
beide landgenoten die eerder naar
Denemarken waren uitgeweken, on
getwijfeld asiel krijgen.
Men gelooft, dat hij evenals zijn
beide voorgangers, naar de Verenig
de Staten zal gaan om zich ter be
schikking te stellen van de Ameri
kaanse luchtmacht.
Jlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllll
Minder fraai, maar
zachte lucht
p (Van onze weerkundige
p medewerker)
is Bijna een week lang hebben
wij van droog en zonnig nazo-
merweer kunnen profiteren,
waarbij ook dinsdag de tempe-
fatuur in Zeeland tot bijna 25
graden C. opliep. Later in de
H middag begon de bewolking
H toe te nemen als gevolg van 'n
storingsfront, dat boven Frank-
M rijk en België in noordelijke
richting ging bewegen. Dit
p front zal ook vandaag bewol-
p king veroorzaken, maar neer-
slag van enige betekenis ver-
p wachten wij nog niet.
s Een volgende storing is bo-
ven Zuid-Frankrijk tot ontwik-
li keling gekomen en deze trekt
ook in noordelijke richting.
Hierdoor zal het weer in de ko-
p mende dagen een minder be-
slendig karakter krijgen en
M ook de kans op enkele buien
p wordt groter.
H Toch voeren de overwegend
zuidelijke winden nog zachte
H lucht voor de tijd van het jaar
H aan, zodat de temperatuur nog
aangenaam zal blijven. Het ho-
M gedrukgebied, dat ons vele da-
gen dit fraaie nazomerweer
bracht, is langzaam over West-
p Rusland naar de Zwarte Zee
p weggetrokken. Koude lucht
treffen wij alleen in het hoge
p noorden aan, zodat de tempe-
raturen tot het einde van deze
week boven normaal zullen
p blijven.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Vliegramp in Eindhoven
150.000 gulden bouwschade
Met grote energie is door de Ba-
bov, die verscheidene grote aanne
mersbedrijven tot zijn beschikking
heeft, begonnen met de herstelarbeid
aan de door de vliegramp in Strijp
geteisterde woningen. Verwacht
wordt, dat nog deze week enige hui
zen weer kunnen worden betrokken.
De deskundigen verklaren, dat over
4 tot 5 maanden alle woningen weer
hersteld zullen zijn. De loutere bouw
schade wordt geraamd op 150.000
gulden. AI degenen, die door de vlieg
tuigramp enige schade hebben gele
den, kunnen zich vervoegen op het
bureau van de marechaussee aan de
Tuinstraat te Eeindhoven. In overleg
met de getroffenen zal de schade
worden getaxeerd.
Er wordt naar gestreefd de men
sen, die in de officiersmess van de
vliegbasis zijn ondergebracht, zo
spoedig mogelijk aan passende woon
ruimte te helpen.
Indonesische politie roept
twee journalisten terug
Conferentie met Nederlandse
hoofdredacteuren een succes
Twee vooraanstaande Indonesische
journalisten, die de bijeenkomst van
tien Indonesische en negen Nederland
se hoofdredacteuren bijwoonden, wel
ke onder auspiciën van het Interna
tionale Pers Instituut werd gehouden
in Zürich, hebben gisteren van de In
donesische militaire politie opdracht
gekregen, naar Indonesië terug te ke
ren. Het waren Rosihan Anwar,
hoofdredacteur van de Pedoman. en
Mochtar Loebis, hoofdredacteur van
Indonesia Raya. Zij waren aan de
vooravond van hun vertrek naar
Europa reeds ondervraagd in verband
met artikelen in hun bladen, waarin
commentaar werd geleverd op de mi
litaire verordening, volgens welke
provocatie en destructieve bericht
geving en kritiek op regeringsperso
nen werd verboden. Gisteravond, op
het eind van de conferentie te Zürich,
verklaarden zij echter, dat het leger
zal hebben te wachten, want zij zullen
eerst een bezoek brengen aan Israël.
De bijeenkomst van Nederlandse en
Indonesische journalisten wordt een
groot succes genoemd. Partijen waren
net er over eens, dat de beste manier
om de persbetrekkingen tussen de
twee landen te verbeteren was „ob
jectiviteit, gematigdheid en weder
zijdse hulpvaardigheid".
Algerije op agenda V.N.?
De 23 Afrikaanse en Aziatische
landen in de Verenigde Naties hebben
dinsdag eenstemmig besloten de Ver
enigde Naties te verzoeken het Fran
se bestuur in Algerië op de agenda te
plaatsen van de aanstaande zitting
van de algemene vergadering, die op
12 november begint.
Een woordvoerder van het Israëlische léger heeft meegedeeld, dat Israë
lische troepen dinsdagavond stellingen van het Jordaanse leger in het gebied
van Hoessan ten znlden van Jeruzalem hebben bestormd.
Hoessan ligt op 8 km. afstand ten westen van Bethlehem in de onmiddel
lijke omgeving van Ramat Rachel, de plaats waar zondag vier Israëliërs
werden gedood en 16 gewond bij een Jordaanse aanval op een archeologische
expeditie.
Op een speciale zitting van het Israëlische kabinet was besloten tot een
vergeldingsactie voor de jongste Jordaanse aanvallen.
GESPREK MET BURGEMEESTER
Vele plannen tot verbetering
en verfraaiing der gemeente
In Wolfaartsdijk hebben in vroeger jaren de vroede vaderen en bun
adviseurs zich naar het schijnt weinig zorgen gemaakt over de bouw
van het dorp. Langs dijken en wegen liet men huizen bouwen, er kwa
men kerken, een gemeentehuis en scholen, maar een centraal gelegen
dorpsplein, zoals in vrijwel elke plattelandsgemeente, is er nooit ge
komen. Dit werd later vaak als een gemis gevoeld en daarom is er
reeds onder burgemeester Van Oeveren een uitbreidingsplan opgesteld
dat onder andere hierin voorziet. In de nabije toekomst zal het plan
voor de aanleg van een dorpsplein, waar een sanering aan moet voor
afgaan, worden gerealiseerd.
Ook zal 't wellicht niet zo lang
meer duren of er verrijst aan de
Burgemeester Van Oeverenstraat
de nieuwe straat in de entree
van het dorp een dorpshuis,
dat met een grote zaal voor ruim
200 personen en een vergader
ruimte, waar de bejaarden hun
sociëteit zullen kunnen brijgen,
een nieuw centrum voor 't bloei
ende verenigingsleven in deze
welvarende agrarische gemeente
zal worden.
Dit zijn maar enkele van de
vele plannen, waarvan de verwe
zenlijking in de eerstvolgende
jaren het dorpsaspect van Wol-
phaartsdjjk aanzienlijk zal wijzi
gen en vooral ook verfraaien!
Ruim een half jaar zetelt de nieu
we energieke burgemeester, de heer
B. H. G. ter Haar Romeny, thans in
zijn keurige werkkamer op 't raad^
huis. Zoals met verschillende plan
nen, waarvan hij nu aan de uitvoe
ring werkt, was ook de restauratie
van dit vertrek nog door zijn voor
ganger voorbereid. In deze aantrek
kelijke omgeving, welke als het wa
re het frisse, vooruitstrevende be
leid - symboliseert, vertelde burge
meester Ter Haar Romeny ons een
en ander over de plannen in deze ge
meente, waar hij zich reeds uitste
kend thuis voelt.
Juist vorige week was de koopakte
gepasseerd, waarbij de gemeente in
het bezit kwam van 2% ha. grond,
begrensd door Julianaweg, Pape-
weg en Molendijk. Deze grond, ge
legen achter het raadhuis, is voor 'n
groot deel bestemd voor woning
bouw. In de nieuw aan te leggen
straat, die parallel met de Juliana
weg komt te lopen, zal nabij de Pa-
peweg een dezer dagen met de bouw
van 6 woningwetwoningen worden
begonnen. Hiermee wordt 't restant
van het bouwvolume '54-'56 opgeno
men.
Ter hoogte van het raadhuis zal
aan deze straat de ambtswoning van
de burgemeester moeten verrijzen,
doch alle vereiste goedkeuringen
voor de bouw hiervan zijn nog niet
binnen. In deze omgeving blijft nog
ruimte voor een veertigtal woningen.
Naar verwacht wordt, zullen volgend
jaar ook wel weer enkele woningen
worden gebouwd.
Er is wel direct geen sprake van
woningnood, maar er zijn zeker vijf
tig gezinnen, die voor een betere be
huizing in aanmerking komen. De
(Vervolg op pag. 10) -
Het nationale danstheater van
Pakistandat in 1953 met veel n
succes in Nederland optrad,
kwam dinsdagochtend aan in
het Amsterdamse Centraal
Station. De groep zal tijdens n
een veertiendaags verblijf hier
te lande een aantal voorstéllin- p
gen geven.
Vuurzee in Giessendam.
Houtfabriek tot de grond
toe afgebrand.
Een felle brand heeft gisternacht
gewoed in het bedrijf van de gebroe
ders Timmer te Giessendam. Deze
fabriek waarin houten gebouwen
worden vervaardigd, brandde in nau
welijks een uur tijd tot de grond toe
af.
Alleen het kantoor bleef gespaard.
Het vuur vond gretig voedsel in gro
te voorraden hout en laaide zo fel op,
dat groot gevaar bestond voor de be
lendende panden. Deze heeft men ech
ter kunnen redden met uitzondering
van 'n vijftal schuurtjes van omwo
nenden. De Giesendamse brandweer,
geassisteerd door ploegen uit Har-
dinxveld en Sliedrecht, heeft onder
moeilijke omstandigheden de dicht
bevolkte buurt voor een ramp behoed.
Er werd met zes motorspuiten ge
blust en niet minder dan dertig stra
len bedwongen de vuurzee. De fa
briek was pas in 1954 gebouwd.
Onder meer gingen 20 machines
verloren. De schade wordt geraamd
op zeker 200.000. Het bedrijf was
verzekerd.
Lucht in autobus
was vergiftigd.
Vijftien Duitse arbeidsters werden
in fabriek onwel.
Een aantal meisjes, werkzaam in
de tricotagefabriek van de N.V.
Schmidt en zonen te Wildervanck is
gistermorgen kort nadat het werk
begonnen was, onwel geworden.
Onmiddellijk werden de politie,
artsen en E.H B.O. gewaarschuwd,
daar zich bij vijftien meisjes ver
schijnselen voordeden die wezen op
koolmonoxydevergiftiging. De meis
jes waren afkomstig uit de dorpen
Papenburg, Achendorf en Rhede in
Duitsland en zij worden elke dag op
kosten van de onderneming per bus
vervoerd. De slachtoffers werden on
middellijk behandeld met zuurstof
apparaten. Van geen hunner is de
toestand bijzonder ernstig.
Een onderzoek bracht aan het licht
dat juist de vorige werft in de auto
bus verwarmingsbuizen waren ge
monteerd. Door de grote lengte van
de bus was het noodzakelijk deze bui
zen op bepaalde afstanden van steu
nen te voorzien. Waarschijnlijk door
de slechte wegen in Duitsland is een
dezer steunen losgeraakt, en dit heeft
een lek in de buis veroorzaakt, waar
door de uitlaatgassen de bus binnen
kwamen.
De Oostduitse Lufthansa gaat met In
gang van 7 oktober een dagelijkse dienst
Berlijn-Moskou v.v. onderhouden. Er
worden tussenlandingen gemaakt in War
schau en Wllno.
M --.is het 350 jaar geleden, dat
even buiten de stad Enkhuizen
de kruitmolen van Roemer Ja- p
cobsz (vroedschap van Enk-
huizen) in de lucht vloog.
...zal de beroemde Franse diri-
gent Charles Münch, leider van
het Boston Symphony Or-
chestra, die meermalen als
gastdirigent optrad van het
concertgebouworkest en van t p
Residentie-orkest, zijn 65e ver-
jaardag vieren.
TOENEMENDE REGENKANS.
In de ochtend plaatselijk mist. Vrij
veel bewolking met waarschyniyk
tegen de avond enige regen, het eerst
in het zniden van het land. Overwe
gend zwakke wind uit zuidelijke rich
tingen Iets lagere midvxagtempera-
turen.
ZON EN MAAN
27 seDtember.
Zon op 6.36 onder 18.29
Maan op 23.13 onder 14.34