Woensdag in Londen oprichting
van de gebruikers-associatie
Prins Bernhard ere-voorzitter van
internationale werkgroep
KLANKBORD
POLITIEKE MOORDEN: WAPEN
VAN MAKARI0S EN GRIVAS
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1956
PROVINCIAL* ZBBUWBB COURANT
VIJFTIEN LANDEN KRIJGEN UITNODIGING
Bijna alle niet-Egyptische loodsen
len vannacht het werk neer
legde
Bijna alle niet-Egyptische loodsen, die in het Sue/,kanaal werkzaam
waren, hebben vannacht om twaalf uur hun werk neergelegd. De
zon stond op deze laatste dag voor de mannen, waarvan de meesten
vele jaren ervaring in het kanaal hadden, verzengend heet boven de
omstreden 160 kilometer lange waterweg. Bij de laatste schepen, die
onder het vertrouwde geleide voeren was de Nederlandse tanker
>,Vasum", met aan boord de Engelse loods N. S. Henderson, die ver
klaarde, dat hij de uren telde „tot alles over is".
Spoedig zal er op de ervaren loodsen waarschijnlijk een beroep
worden gedaan door de ..Vereniging van gebruikers van het Suez-
kanaal". het coöperatief „beheers"lichaam, dat door de westelijke
Grote Drie is voorgesteld. Een Britse woordvoerder deelde gisteren
mee, dat vertegenwoordigers van de belangrijkste staten-gebruikers
volgende week woensdag in Londen bijeen komen om de associatie
op te richten.
Voor deze
conferentie worden
uitgenodigd de vijftien landen, die
het plan-Dulles hebben gesteund,
dus niet Rusland. India. Indonesië
en Ceylon.
De Britse minister van Buitenland
se Zaken, Selwyn Lloyd, vliegt he
denochtend naar Parijs, waar hij de
ministers van Buitenlandse Zaken
van de Westeuropese Unie, waar
onder mr. Beyen, zal ontmoéten.
De oude Suezkanaalmaatschappij
heelt bekend gemaakt, dat zij een
aandeelhoudersvergadering heeft uit
geschreven op 15' oktober in Parijs.
Premier Mollet heeft een speciale
commissie uit het kabinet benoemd
om de ontwikkelingen in de Suez-
kwestie nauwlettend te volgen.
In gewoonlijk welingelichte krin
gen in Washington gaf men de vol
gende punten waarin de voorgeno
men gedragslijn van het westen zou
kunnen worden samengevat:
Proefschip
1. De voorgestelde gebruikersver
eniging zal aan beide zijden van
het kanaal in internationale wa
teren een schip stationeren.
2. De vereniging zal een proef
schip (c.q. konvooi) door het ka
naal zenden, met eigen loods aan
booi'd, met als opdracht de Egyp
tische autoriteiten volkomen te
gehoorzamen, behalve wat betreft
het aan boord nemen van een
Egyptische loods.
3. Indien Egypte het proefschip
tot stoppen dwingt, dan zal het
de steven wenden en om de Kaap
varen. Een dergelijke daad van
Egypte zou dan als een schending
van de conventie van 1888 wor
den beschouwd.
Kans op mooi, droog weer.
(Van onze weerkundige
medewerker) |j
Wanneer wij op de barometer
kijken, dan durven wij een
mooi en droog weekeinde voor-
spellen. De hoge barometer-
stand is het gevolg van een uit-
loper van een hogedrukgebied, p
dat boven de oceaan ligt. Ach-
ter de stormdepressie die naar
Noord-Noorwegen is getrok-
ken, is de luchtdruk boven Eh-
geland vrijdag blijven stijgen M
met als gevolg, dat een zwak
koufront heel langzaam ovér.
Nederland naar het zuidoosten m
is getrokken. Er komen enkele
opklaringen voor en het weer
is rustig. Van de Golf van Bis-
caye uit trok vrijdagavond een
kleine storing in de richting
van het Engelse Kanaal en ver-
oorzaakl.e in het zuiden van
Engeland enige regen. De kans
op regen blijft ook in het zuid-
westen van ons land tijdens i|
het weekeinde aanwezig, maar
afgezien hiervan blijft het rus-
tig en de temperatuur zal voor jy-
september nog vrij aangenaam g
zijn. Ook zijn er nog opklarin-
gen te verwachten, zodat het fy
gedurende het weekeinde nog g
best een beetje mee kan vallen
llllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll1
WEL GEWEND. De politie van
Triëst in Italië heeft moeten erken
nen, dat een krankzinnige, die uit een
gesticht in Oostenrijk was ontvlucht
erin geslaagd is in zijn gestichtskle-
ding naar Italië te liften, zonder door
Iemand opgemerkt te worden. „De
mensen zijn er hier wel aan gewend,
dat buitenlandse toeristen een beetje
vreemd gekleed gaan", was het com
mentaar van de politieman.
ONGEDEERD. Steven McVicker
inwoner van Hollywood werd midden
in de r-mht wakker en zag zich om
geven door laaiende vlammen: zijn
huis stond in lichterlaaie. Steven
aarzelde geen moment, maar sprong
onder zijn douche cn zette de kraan
zo wijd mogelijk open. Brandweer
mannen haalden hem later veilig on
der de waterstralen vandaan.
„SNOR". De haarstijl van sir An
thony Eden toont „de latente prik
kelbaarheid van iemand die er ver
driet van heeft dat zijn goede bedoe
lingen niet worden begrepen", aldus
Albert Saphier, een vooraanstaand
Brits barbier, in het Engelse vakblad
voor kappers.
Saphier gaf sir Anthony de raad,
zijn snor wat uit te dunnen „om een
gevoelig gelaat een krachtiger uit
drukking te geven". Een dunnere
snor past beter bij een staatsman,
zo meent Saphier.
Ondanks de verzekering van Nas
ser, dat Egypte het ook wel zonder
Europese loodsen kan klaarspelen,
leverde het beschikbaar hebben van
voldoende loodsen gisteren al ernsti
ge moeilijkheden op.
W aarschuwing
In Duitsland en Denemarken heeft
de Egyptische ambassadeur gisteren
de regeringen gewaarschuwd, dat uit
voeren van het plan van de Grote
Drie oorlog zou betekenen. Eenzelfde
waarschuwing kreeg Dulles donder
dag. De Deense premier Hansen heeft
te kennen gegeven geen voorstander
te zijn van het westerse plan.
De oppositieleider in de Cevlonese
Tweede Kamer merkte op, dat wan
neer de grote machten de wet in
eigen hand gaan nemen, de Verenigde
Naties wel ontbonden kunnen wor
den.
De Britse ambassade in Cairo heeft
de ongeveer 2000 Engelsen, die nog
in Egypte zijn aangeraden het land
zo spoedig mogelijk te verlaten. Een
woordvoerder in Parijs heeft ver
klaard, dat de brief, die Mollet don
derdag van Boelganin ontving geen
enkel dreigement inhield, maar dat
het slechts een raadgevend geschrift
was.
Niet realistisch
De kans bestaat dat de Suezkanaal-
crisis tot fundamentele veranderingen
in de Britse economie zal leiden, die
de Engelse regering er toe zouden
kunnen brengen in november een
buitengewone begroting in te dienen.
Van dit gerucht maakte de „Financial
Times" gisteren melding. Naar het
A.N.P. bij informatie in Amsterdamse
zakenkrmgen verneemt, maakt men
zich daar over de onmiddellijke ge
volgen, die voor het bedrijfsleven uit
de kwestie van het Suezkanaal kun
nen voortvloeien, niet ongerust.
In Cairo kwam gisteravond een
aantal Russische loodsen aan. De di
recteur van de oude Suezkanaalmaat
schappij heeft gisteravond voor de
B.B.C. verklaard, dat het plan van
de Grote Drie niet erg realistisch is.
Men staart zich maar blind op de
loodsen, maar die vormen in wezen
maar een klein onderdeel. Er is zo
veel meer: sloepen, sleepboten, sta
tions, seininrichtïngen en boeien. Het
plan is zeer moeilijk uitvoerbaar. De
oude kanaalmaatschappij zou wel
haar medewerking willen verlenen.
Nieuwe brief van Boelganin
aan Eisenhower.
Gemeld is, dat de Sowjetrussische
premier, maarschalk Boelganin, een
nieuwe brief over ontwapeningsza
ken aan president Eisenhower lieeft
gezonden. De inhoud ervan is thans
door radio-Moskou gepubliceerd.
Volgens Boelganin is het niet nodig
dat voor een staken der proefnemin
gen met kernwapens internationale
overeenkomsten worden gesloten. „Bij
de huidige stand van wetenschap en
techniek is het altijd mogelijk vast te
stellen, dat een kernwapen tot ont
ploffing is gebracht".
De jubilerende directeur van rt
gemeentebedrijven in Middel-
H burg, ir. B. J. Roeters van
Len nep, ontving tijdens de in
hotel ,jDe Burg" gehouden re-
H ceptie een fraai horloge, dat
M namens het personeel M
H werd overhandigd door mevr. rt
A. van der Graaf-van der
Giessen.
1 (Foto P.Z.C.)
lllllllllllllllllllliilllillllllllllllllllllllH
Indonesiërs wensen
dood van Schmidt
De vereniging van desa-ambtena
ren heeft uit naam van haar 350.000
leden de doodstraf geëist voor
Schmidt aldus meldt het commu
nistische dagblad „Harian Rakjat"
gisteren.
OOK CYPRUS-POLITIEK GOEDGEKEURD
Is Makarios op de
Seychellen ziek?
Na een vinnig debat in het Engelse
Lagerhuis heeft de regering-Eden
gisteren ook het vertrouwen van dé
afgevaardigden gekregen voor haar
politiek inzake Cyprus. De Labour-
oppositie had, om van haar wantrou
wen blijk te geven, een stemming uit-
Rodeo-show op Middelburgse Markt
Wat zeildoeken en touwen vormden
vrijdagavond het circus, dat Delmon-
te's toreadors, in welke romantische
naam de uit Hongarye gevluchte cir
cusfamilie zich gehuld heeft, op het
parkeerterrein achter de Markt te
Middelburg hadden ingericht.
Enkele honderden toeschouwers
hadden zich rond de met schijnwerpers
verlichte piste geschaard, waar zij
een op Portugese wijze opgevoerde
„rodeo-show" hebben bewonderd.
Het hoofdnummer van deze show
werd voorgedragen door drie torea
dors, die op soms adembenemende
wijze in een gevecht waren gewikkeld
met stieren. Het was echter maar ge
lukkig, dat deze gevechten op Portu
gese wijze uitgevoerd werden, want in
dat land mag er namelijk geen bloed
aan te pas komen. De dieren mogen
dus alleen maar op de knieën gedwon-
fen worden en dat viel de drie torea-
ors in het geheel niet mee. Meestal
kwamen de stieren als overwinnaar
uit de strijd.
Even sensationeel waren de „bij-
nummers" van de show. Daar was
Harryson, die grote bijval oogstte met
zijn touw- en schietnummers. Feilloos
sloeg deze „show-man" met een
zweep in uiterste koelbloedigheid een
P.Z.C. in snippersVoorts toonde
de 14-jarige Carmen zich een bijna
volleerde acrobate, temeer daar zij
werkte op een tamelijk wankele in
stallatie.
Dan waren de toeschouwers verrukt
over de grote intelligentie die Bobby,
de kleine ponny, ten beste gaf.
Tenslotte maar niet het minst
waren er dan de twee donkerogige
signorita's, die, zoals men op de foto
kan zien, volbloed Spaanse volksdan
sen ten beste gaven, compleet met
castagnetten.
Vandaag zaterdag treden Del-
monte's toreadors eveneens op en wel
om 3 en 8 uur.
(Foto P.Z.C.)
gelokt over het voorstel om de de
batten tot 23 oktober te verdagen.
Deze verdaging werd daarna goed
gekeurd met 308 tegen 243 stemmen.
Philip Noel Baker, voormalig La
bour-minister, betoogde, dat de Cy
prioten recht hebben op zelfbestuur
en eventueel op aansluiting bij Grie
kenland.
Hij betreurde het, dat het aanbod
van een wapenstilstand van de Eoka
door de regering beantwoord was met
een ultimatum. Hij stelde voor, dat
de regering nu het initiatief tot een.
bestand zou nemen en onderhande
lingen zou openen door aartsbisschop
Makarios naar Londen te laten ko
men. De authenticiteit van het „dag
boek van Grivas" trok spreker in
twijfel.
In zijn antwoord betoogde minis
ter Lennox Boyd, dat Engeland
hoewel de regering het zelf
beschikkingsrecht van de Cy
prioten erkent Cyprüs op het
ogenblik niet los kan laten in
verband met de grote strategische
betekenis van het eiland in de
kwestie om het Suezkanaal.
Hij verklaarde, dat Griekenland op
het eiland geen recht kan laten gel
den. De rechtskundige, lord Rad-
cliffe, is thans bezig met een ont-
werp-grondwet voor Cyprus. Minis
ter John Hare, zei nog, dat het niet
in het openbaar belang zou zijn aarts
bisschop Makarios thans in staat van
beschuldiging te stellen. Meegedeeld
werd, dat het onomstotelijk vast is
komen te staan, dat het gevonden
dagboek van Grivas is en dat Maka
rios en Grivas de politieke moord als
wapen hebben gebruikt om de gemoe
deren op te hitsen en druk uit te
oefenen op de Britse regering. Hare
stelde nadrukkelijk, dat lord Rad-
cliffe niet zou onderhandelen op Cy
prus, met niemand. Hij maakt een
grondwet.
Het plan voor de grondwet zou in
werking kunnen treden, wanneer de
Eoka door zijn terreur een oplossing
niet langer onmogelijk maakt.
Van de Seychellen komt het be
richt, dat Makarios, die daar in ver
banning leeft ter observatie in een
ziekenhuis is opgenomen. Zo bij al
ziek is, dan zal dit niet worden be
kendgemaakt.
De benoeming voorzitter
produktschap zuivel.
Minister De Bruijn heeft, in ant
woord op schiftelijke vragen van het
Tweede-Kamerlid de heer Van Meel,
een uiteenzetting gegeven over de
procedure die is gevolgd bij de benoe
ming van de voorzitter van het pro
duktschap voor zuivel. Deze procedu
re is in het geval van het produkt
schap voor zuivel dezelfde geweest
als die. welke gevolgd is bij de benoe
ming der voorzitters van andere pro
duktschappen. Zij vindt haar grond
slag in artikel 78, van de wet op de
bedrijfsorganisatie, waar bepaald
wordt, dat de S.E.R, wordt gehoord
alvorens 'n voordracht tot benoeming
aan de kroon wordt gedaan. Het ho
ren van de Raad geschiedt in deze
vorm, dat aan de Raad suggesties
worden gevraagd omtrent bepaalde
personen, onder opgave van de rede
nen, waarom de Raad de gesugge
reerde persoon of personen voor de
vervulling van het betrokken voor
zitterschap geschikt acht.
Het is de minister bekend, dat de
Raad ook in dit geval overleg heeft
•gepleegd, waarna de Raad, evenals
bij de meeste andere produktschappen
adviseerde de voorzitter van het oude
bedrijfschap ter benoeming voor te
dragen. Dit advies is vervolgens door
de 'minister van Landbouw en van
•Economische zaken gevolgd. Het is
de minister bekend, dat een aantal
ondernemersorganisaties in de zuivel
sector zich tot de S.E.R. heeft gewend
met het verzoek, alvorens een advies
uit te brengen omtrent de benoeming
van een voorzitter van het produkt
schap voor zuivel, die organisaties
formeel en als zodanig te horen. De
Raad heeft het echter niet wenselijk
geacht in dit geval af te wijken van
de door de Raad ook bij het advise
ren omtrent de benoeming van voor
zitters van andere, produktschappen
gevolgde procedure van informele
raadpleging van het bedrijfsleven,
omdat een officiële raadpleging, als
door bedoelde organisaties gewenst,
ten aanzien van benoemingen van
personen onjuist en ondoelmatig werd
geacht.
De minister is met de Raad van
oordeel, dat een dergelijk formeel
overleg met de betrokken organisa
ties onjuist zou zijn geweest en met
name ook zou indruisen tegen de dui
delijke bedoelingen van de wetgever.
Tandheelkundige verzorging
van ziekenfondsverzekerden.
Leden van de Nedei'landsche Maat
schappij tot bevordering der Tand
heelkunde hebben zich in een alge
mene vergadering te Amsterdam uit
gesproken over een voorstel tot het
aanbrengen van een aantal wijzigin
gen in de tandheelkundige verzor
ging van ziekenfondsverzekerden. De
voorgestelde wijzigingen, beogen in
de eerste plaats meer aandacht voor
de tandheelkundige verzorging van
de jeugd en voorts een zo nuttig mo
gelijke besteding van de voor tand
heelkundige hulp beschikbare zieken-
fondsgelden, zowel door een meer
doeltreffende voorlichting voor de
verzekerden als door een groter on
derscheid in de rechten van de ge-
saneerden en ongesangerden. Daarbij
zullen de rechten van ongesaneerden
verder moeten worden beperkt, ter
wijl anderzijds verzekerden, die blijk
hebben gegeven prijs te stellen op een
goede gebitsverzorging, in incidente
le gevallen in de gelegenheid dienen
te worden gesteld tot het verkrijgen
van een tegemoetkoming van zïeken-
fondswege ingeval een behandeling
plaats vindt die uitgebreider is of
meer afgestemd op de tandheelkun
dige mogelijkheden.
Het Wereldgebeuren
Loodsen
De Suez-crisis nadert thans haar
hoogtepunt. Vandaag vertrekken
uit Egypte de buitenlandse ka-
naalloodsen, die niet langer voor de
Egyptenaren willen werken.
De oude Suezkanaalmaatschappij
had ongeveer 250 loodsen in dienst,
die convooien tot een totaal van meer
dan 40 schepen per dag door het ka
naal brachten.
De meeste loodsen waren Engel
sen en Fransen. Tot voor enkele ja
ren was er geen enkele Egyptische
loods bij de Kanaalmaatschappij in
dienst. Dat vedroot Nasser, die de
kanaalmaatschappij onder druk zette
door toelating van nieuwe buitenland
se loodsen te weigeren als niet een
aantal Egyptenaren tot loods werd
opgeleid.
De kanaalmaatschappij nam daar
op een veertigtal Egyptenaren in op
leiding.
Vermoedelijk zullen vandaag alleen
nog deze Egyptenaren én een
twaalftal Griekse loodsen die
sterk geassimileerd zijn aan de Egyp
tische bevolking de arbeid voort
zetten.
Het is uitgesloten dat dit kleine
aantal loodsen de scheepvaart door 't
Suezkanaal vlot kan laten verlopen.
Evenmin is het doenlijk schepen
zonder loods door het kanaal te la-
toen passeren, want het vaarwater
is op bepaalde punten zeer moeilyk
door de wisselende stroom.
Een snelle opleiding van nieuwe
loodsen is cok al niet denkbaar, al
thans niet als men de eisen wil hand
haven. welke de oude Suezkanaal
maatschappij stelde. Een van die ei
sen was. een leertijd van verscheidene
jaren en daarna moest men tien ja
ren als loods tweede klas gevaren
hebben, aleer men loods eerste klas
werd en de grootste schenen door
het kanaal mocht brengen.
Tegenover de zware eisen stond,
dat de kanaalloodsen behoorden tot
de bestbetaalde zeelieden ter wereld.
Blijkens een verklaring van de
Franse minister-president Mollet
ligt het in de bedoeling van de
Engelse en Franse regering om de
beloodsing aan te grijpen als dwang
middel tegen Nasser.
De „Internationale Vereniging van
Kanaalgebruikers", die door Enge
land en Frankrijk deze week werd
opgericht, zal de vertrekkende Suez-
loodsen in dienst nemen.
Straks zal een Engels of Frans
schip met zo'n eigen internationale
loods aan boord zich melden voor de
ingang van het Suez-kanaal en de
kapitein zal vrije doorvaart eisen op
grond van de Conventie, die in 1888
te Constantinopel werd sresloten. In
die 'conventie garandeerde Egypte de
vrije doorvaart. Wordt het schip niet
in het kanaal toegelaten, dan "heeft
men aanleiding om verdere maatre
gelen tegen Egypte te nemen.
Dat kan dan een groot internatio
naal conflict worden.
Uit Cairo wordt intussen gemeld,
dat Egypte zal weigeren aan
enig convooi van het gebruikers
genootschap doorvaart te 'geven. Men
meende, dat Egypte de doorvaart ge
makkelijk kon beletten door alleen
maar niet samen te werken.
De premier van Ceylon, Bandara-
naike. die een tamelijk emotioneel
man is, heeft verklaard, dat de we
reld door de Suez-kwestie dicht bij
een oorlog is gekomen. Hij vreesde,
dat deze derde wereldoorlog zou uit
breken als de grootmachten, die bij
de Suez-kwestie zijn betrokken, geen
terughoudendheid betrachten.
De Engelse regering had hem niet
medegedeeld, dat het gebruikersge
nootschap zou worden opgericht en
hij veronderstelde, dat ook Indifl,
daarin niet was gekend.
Blijkbaar betreurde de premier dit,
maar tot troost kan hem wellicht
strekken de wetenschap, dat Enge
land. Frankrijk en de Verenigde Sta
ten geen enkele regering van een
ander land hebben geraadpleegd over
de oprichting van het gebnïïkersge-
nootschan. Zij wilden de Egyptiscme
premier Nasser op korte termijn een
halt toeroepen.
Dat is nu geschied.
Slotzitting van de conferentie
inzake menselijke verhoudingen
Ij» de vrijdagmiddag te Nijmegen onder voorzitterschap van prins Ber.
hard gehouden plenaire slotzitting van de internationale conferentie inzak
menselijke verhoudingen is met algemene instemming besloten tot het in
stellen van een internationale werkgroep voor menselyke betrekkingen.
Prins Bernhard heeft het beschermheerschap en het ere-voorzitterschap
willen aanvaarden. Tot voorzitter dezer internationale werkgroep werd be
noemd prof. F. J. T. Rutten. Van Nederland worden voorts in deze groep ge
kozen prof. dr. E. de Vries en mr. J. A. Berger. In deze groep hebben voorts
nog 22 personen zitting uit alle delen van de wereld.
In een slotwoord heeft prins Bern
hard gesproken over de geest van de
ze conferentie.
Bij de voorbereidingen werd ge
vraagd het onderwerp van de confe
rentie te beperken tot „menselyke
verhoudingen in de industrie". De re
sultaten bewijzen dat de keuze van
een algemene conferentie de juiste
was. Het was nuttig het vraagstuk
van de menselijke verhoudingen op zo
breed mogelijke basis te stellen: be
trekkingen tussen personen, die tus
sen groepen en die tussen naties. Deze
brede basis stelde ons In staat, aldus
de prins, niet te blijven staan bij
vraagstukken van techniek en me
thode, maar telkens weer de menselij
ke persoon te vinden als de kern van
menselijke betrekkingen.
De discussies waren zeer openhar
tig en levendig, maar aan de andere
kant ook zeer objectief en vol van we
derzijds begrip.
De prins zei zeer dankbaar te zijn
voor de samenwerking om te komen
tot zulk een atmosfeer van oprecht
heid in een periode van zovele span
ningen.
Veel sprekers, aldus prins Bern
hard, allereerst H.M. de Koningin,
hebben de waarheid van het individu
en de kracht van de menselijke liefde
onderstreept. Alleen door het vast ge
loof in deze eeuwige waarheid zijn wij
in staat betrekkingen op te bouwen
die menselijk kunen worden genoemd,
zelfs in dit technisch tijdperk. De
prins verklaarde hierna de conferen
tie voor gesloten.
SIR JOHN BAND ARANA IK A
dicht bij een derde wereldoorlog
door de Suez-kanaalkwestie
Prof. dr. J. Boeke
overleden.
In Bandoeng is overleden prof. dr.
J. Boeke, oud-hoogleraar aan de
rijksuniversiteit te Utrecht in de his
tologie en de embryologie. Hy bereik
te de leeftijd van 81 jaar.
„Haarlem" pikte compleet
schip uit volle zee op.
Het m.s. „Haarlem" van de Ko
ninklijke Nederlandse Stoomboot
maatschappij te Amsterdam heeft
donderdag in volle zee een .vissers
boot en de bemanning daarvan ge
red.
De uit Kingston (Jamaica) afkom
stige vissersboot „Sabrina", een be
trekkelijk nieuw schip, werd hulne-
loos aangetroffen. De machine bleek
onklaar te zijn geraakt.