ZEEUWS FRUITCORSO TREKT DOOR GOES
Fruitfee „regeert" de Ganzestad
Zeeuws fruit is beter gesoigneerd
Wilhelminadorp: een begrip
in de fruitteelt
tXifvoerig en AAutrc44cfij4 programvha
De Belgen welen onze kwaliieiis-
produklen ie waarderen
MORGENMIDDAG HALF DRIE KOMT ZE! De
fruitfee doet haar intrede, om een week lang in het
hart van het Zeeuwse fruitland te vertoeven. Tot
volgende week zaterdag zal Goes de residentie zijn
van deze goede geest uit sprookjesland, die er de
lof zal bezingen van het Zeeuwse kwaliteitsfruit.
En hoe! Vorig jaar werd haar bezoek een overwel
digend succes, maar ditmaal belooft het nog groot
ser te worden. De gehele week zal een afwisselend
feestprogramma er voor zorgen, dat het in de Goese
straten dubbel gezellig zal zijn. Het bezoek van de
fee zal zijn hoogtepunt krijgen, wanneer deze gaste
en haar hofdames zaterdag 15 september zullen
rondtrekken met het tweede Zeeuwse fruitcorso,
een manifestatie, uniek voor ons land. De fee zal
er zich „thuis" voelen, want als de voortekenen niet
bedriegen, wordt het weer een sprookje. Een sprook
je vari* fruit. Vijfentwintig grote wagens zullen, be
laden met de kostbaarste en kostelijkste produkten
uit de Zeeuwse boomgaarden, een prachtig, kleur
rijk schouwspel voor ogen toveren. Om het feest
verder te vervolmaken, zullen vijf muziekgezelschap
pen hun opgewekte tonen over de Ganzestad uit
strooien.
Vele tienduizenden kwamen vorig jaar uit alle
windstreken naar Goes om het eerste corso te zien.
Opnieuw maakt deze stad zich op voor de waardige
ontvangst van een massaal bezoek. Het Zeeuwse
fruit, waarom het hier allemaal gaat, is die belang
stelling waard. Ondanks veel moeiten en tegensla
gen, hebben de organisatoren de evenementen
commissie 1956 niets onbeproefd gelaten om het
festijn zo goed mogelijk voor te bereiden. Eén zeer
belangrijke factor voor het welslagen van dit festijn,
hebben zij echter niet in de hand: het weer! Mis
schien, heel misschien, krijgen we in september nog
wel een paar zonnige dagen. Als het dan maar in
de Zeeuwse fruitweek mag zijn
Ontwikkeling van teelt
sterk bevorderd
Knappe wetenschapsmensen ge
en de fruittelers van vandaag de
.vegen aan voor het kweken van
'iwaliteitsprodukten. En nog gaat
leze ontwikkeling voort, waarbij
iiet landelijk proefstation voor de
fruitteelt in de volle grond te Wil
helminadorp een zeer vooraan
staande rol speelt. Meer dan een
halve eeuw lang wordt daar reeds
belangrijk baanbrekend werk op
Op zoek naar de schadelijke spint
mijter op hei proefstation in Wilhel
minadorp
De .,afdéling" voor waterhuishouden-
de fruitteelt in Wilhelminadorp, waar
proeven worden genomen met het
kunstmatig toedienen van vocht en
waar „echte regen" zorgvuldig ge
weerd wordt....
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
zaterdag 8 september
2.30 u. Vertrek fruitfee van de veiling.
3.00 u. Ontvangst fruitfee ten stadhuize; na af
loop bezoek aan bloemententoonstelling"
zaal Krijger.
7.009.00 u. Massale gymnastiekdemonstraties
Grote Markt.
9.0011.00 u. Concert „Euphonia".
maandag 10 september:
7.00-7-9.00 u. Rolschaatswedstrijden v. d. jeugd
Bergweg; optreden „The Dutch Rolling
Stars".
9.0011.00 u. Optreden band „The Orpheans".
dinsdag 11 september-
1.00 u. Ontvangst fruitfee op de veiling te Goes.
Daarna bezoek aan ziekenhuizen.
woensdag 12 september:
8.009.00,u. Concert „Hosanna".
9.0010.00* u. Openluchtfilmvertoning
Grote Markt.
donderdag 13 september
7.309.00 u. Optreden Zebra keurtumsters en
keurturners, Grote Markt.
9.0011.00 u. Optreden boerenkapel „Euphonia".
vrijdag 14 september:
8.0010.30 u. Concert „Euphonia".
zaterdag 15 september
2.30 u. Vertrek fruitcorso van veiling.
5.006.00 u. Prijsuitreiking op Grote Markt.
7.308.30 u. Rondgang fruitcorso.
7.309.00 u. Concert „E.M.M.", Kortgene.
9.009.45 u. Concert „Hosanna".
9.4511.00 u. Concert „Apollo", Etten.
11.0011.30 u. Taptoe „Apollo".
De winkeliers komen er van drie
tot zeven uur hun aankopen doen by
de groothandel. De duizenden kisten
en kratten fruit waarmee de vracht
wagens in de voornacht Brussel kwa
men binnengereden, vinden hun ko
pers, om dan nog in de duisternis of
by het eerste morgenlicht naar win
kels en markten te worden vervoerd.
Veel Zeeuws fruit, keurig verpakt in
de bekende kisten en kratten van de
veilingen in Goes, Kapelle en Krab-
bendyke is er by. Prachtige appelen
en peren van standaardkwaliteit,
want de Belgen weten goed wat ze
hebben willen!
Minderwaardig fruit hoeven ze niet
helemaal uit Zeeland te laten komen.
„Het Zeeuwse fruit is beter gesoig
neerd, de prima verpakking is het
grote succes", verklaarde ons de
groothandelaar Meessens aan de Dix-
muidenlaan spontaan.
Als in de nachtclubs op de Brusselse boulevards in de prille mor
genuren de jazztrompetten nog schetteren, is er voor de fruitmensen
rond de Oude Graanmarkt alweer een nieuwe werkdag aangebroken.
Om drie uur reeds zijn de rappe mannen druk in de weer, want
voordat ieder van de honderdduizenden inwoners van België's hoofd
stad zijn appeltje of peertje in huis heeft, komt er heel wat kijken
België is druk aan de markt, zeg
gen ze op de Zeeuwse veilingen. Het
is des avonds te zien aan de grens
posten, waar de vrachtauto's volge
laden met kisten fruit nog juist pas
seren vóór de douanekantoren slui
ten. De vrachtautochauffeurs weten
er ook van mee te praten. „Al elf jaar
lang slaap ik van maandag tot vry-
dag elke nacht in mijn cabine ergens
op een Brusselse markt", vertelde ons
David Vereeke uit Goes. Met zijn col
lega Jan Schipper, had hij net rond
zes uur zijn laatste vrachtje op de
Dixmuidenlaan gelost. Om beurten
bedient hij met Schipper de vroeg-
markt van drie uur en de groothandel
waar om zes uur de grossiers uit alle
delen van België komen kopen.
„Benefruit" staat er op de pui van
groothandel Meessens. Hoog opgesta
peld staan er voor de aspirant-kopers
de kisten fruit uitgestald. Veel ver
pakte Zeeuwse appelen als Zigeune
rin, Manks Codlin en James Grieve.
De heer Meessens, zegt het eerlijk:
„De verpakking is prima en behoort
tot de beste. Bovendien is Zeeland een
paar weken vroeger met een goede
handappel aan de markt, terwijl over
het algemeen het fruit uit Zeeland
beter verzorgd en gesorteerd is."
België zelf heeft procentueel wei
nig kwaliteitsfruit, zodat de heer
Meessens het logisch vindt, om in
Holland te kopen. Al is dan volgens
hem de smaak van het Belgische fruit
beter. Hij meende, dat bij ons een te
groot gebruik van kunstmest e.d. de
smaak zou beïnvloeden.
Een fris en oorspronkelijk reclame
bord, dat de aandacht vestigt op het
fruitcorso.
Een paar telefoontjes en de komst
van een koper maakte al spoedig
een eind aan ons onderhoud. In de
fruithandel is 't 's morgens vroeg
werken geblazen. Er moeten za
ken gedaan worden en dan is er
niet veel tijd voor een praatje tus
sendoor....
luMxdel in
M+clxtelylz
Dat gaat een paar uur later op de
markten beter. Brussel is dan ont
waakt en op de pleintjes zoals voor de
St. Catharinekerk, komen de huis
moeders hun inkopen doen. Fruit,
groenten, vlees, vis, mosselen, kaas
en bloemen, het ligt er allemaal in de
kramen in rijke verscheidenheid uit
gestald.
In de fruitstalletjes vonden we de
kratten verpakt Zeeuws fruit terug.
De kooplieden weten goed, dat dit
mooie fruit uit Zeeland komt. Uit
Goes, uit Kapelle, uit Krabbendijke.
Jean noemde de drie Zeeuwse veilin
gen achter elkaar op. Er komt heer-
lyk fruit vandaan, zegt hij. Het is
goed verpakt en er is veel vraag naar.
James Grieve-appels gaan voor 18
franken (f 1.35) grif van de hand.
Of de. Belgische consumenten nu
ook weten dat het Hollands fruit is,
dat zij kopen, vroegen we. Het ant
woord dat we hierop kregen, houdt
een waarschuwing voor de Nederland
se telers in. De mensen kopen het
fruit alleen maar, omdat het er mooi
uitziet en aantrekkelijk verpakt is.
Bovendien is op het ogenblik in Be1-
Fruitteelt en wetenschap. Een kijkjt
in het laboratorium van het proef
station te Wilhelminadorp
gië nog geen inlandse handappel aan
de markt, dus neemt men zijn toe
vlucht tot import.
De Nederlandse fruitteelt de
Zeeuwse in het byzonder heeft nog
een voorsprong, zo zeggen de Belgi
sche handelaren zelf. Het zal dus
zaak zyn, door het kweken van kwa-
liteitsprodukten vóór te blijven. De
Belgische fruittelers zitten ook niet
stil en stellen alles in het werk om de
kwaliteit van hun produkten op te
voeren. „Zouden we het ergens an
ders gaan halen, wanneer onze eigen
mensen het evengoed konden leve
ren"?, zo merkte één van de markt
kooplieden, misschien wat chauvi
nistisch, maar begrypelyk op.
Zeeuws fruit in nachtelijk Brussel.
(FOTO'S P.Z.C.)
het gebied van het fruitteeltkundig
onderzoek verricht, waarvan niet
alleen de Zeeuwse, maar de gehele
Nederlandse fruitteelt in letterlijke
■zin de rijke vruchten plukt. Trou
wens, de roem van dit proefstation
is reeds tot vér over onze lands
grenzen verbreid. Het is voor de
werkers daar helemaal niets bijzon
ders meer, wanneer er bezoekers
uit Amerika, Egypte en allerlei
Europese landen komen binnen
wandelen
Daar iri het begin van deze eeuw de
fruitteelt in de vorm zoals wij deze
thans kennen, nog slechts in de kin
derschoenen stond, getuigt het wel
van ondernemingszin en vooruitstre
vendheid, dat er toen een aantal voor
aanstaande personen op land- en
tuinbouwgebied in Zeeland zelf een
proeftuin gingen stichten. Het was de
toenmalige directeur van de Maat
schappij „de Wilhelminapolder,,' de
heer H. A. Hanken, die als enthou
siast liefhebber van de fruitteelt hier
toe het initiatief nam. Men kreeg een
perceel grond van ongeveer een hec
tare in de Wilhelminapolder en in
1902 begon de vereniging „Zeelands
Proeftuin'' met proeven te nemen.
Men wilde weten of de boomvorm
een hoogstam of een struikvorm
moest zijn. Van alle kanten werden er
ook appel- en perebomen verzameld,
om hieruit voor Zeeland geschikte
rassen te zoeken. De huidige chef van
de proeftuin, de heer G. Toorenaar,
kan de bezoeker nu nog een halve
eeuw oude Précoce de Trévoux tonen.
Betrekkelijk bescheiden was de
start, maar er zat een gezonde
groei in deze proeftuin. De opper
vlakte groeide uit tot ongeveer
twaalf ha en wat nog belangrijker
is, het onderzoekingswerk werd
steeds verder uitgebreid en zeer
sprekende resultaten werden ge
boekt. Dit laatste feit zal er zeker
toe hebben bijgedragen, dat in '54
„Zeelands Proeftuinwerd „ge
promoveerd" tot Landelijk Proef
station voor de Fruitteelt in de
Volle Grond. Het kan worden ge
zien als een bekroning van het
werk door de oude Zeeuwse ver
eniging verricht.
Uniek mag het onderstammenproef-
veld worden genoemd, waarmee een
grote bijdrage is'geleverd om de on
geveer dertig jaar geleden in ons land
nog weinig bekende Malling-onder
stammen ingang te doen vinden. Ze
ventien verschillende onderstammen
werden met de appelrassen Cox Oran
je Pippin en Gouaremet ingeplant en
de daarmee opgedane ervaringen
heeft 't materiaal en de wegen voor 'n
moderne fruitteelt opgeleverd. Het
werd met de zwakke onderstammen
mogelijk, sneller in produktie komen
de boomgaarden te krijgen. De fruit
teelt kon daardoor meer ais speci
fiek bedrijf worden uitgeoefend en
niet langer alleen door instellingen en
goed gesitueerden, voor wie het finan
cieel geen bezwaar was, tien jaar of
langer te wachten voordat de bomen
een oogst gingen opleveren.
STRIJD TEGEN INSECTEN
Een belangrijke stap in de geschie
denis van „Zeelands Proeftuin" werd
in 1940 gezet met de aanstelling van
een entomoloog. Dr. D. J. Kuenen,
thans hoogleraar te Leiden, begon
met succes een onderzoek naar de
bestrijding van de in die tijd voor de
fruitteelt rampzalige plagen, nl. het
fruitspint en later de pereknopkever,
de appelbloesemkever en de appel-
zaagwesp. De heer Toorenaar weet
het nog goed, dat toen soms 80 k 90c/o
van de oogst door deze ihsec ten werd
vernietigd. Dr. Kuenen wist een be
strijdingsmiddel te vinden. Waardoor
in twee jaar tijds de schade tot onge
veer een half procent werd terugge
bracht. Mede daardoor is het zeker
te danken, dat de opbrengsten sinds
1940 ongeveer verdubbeld zijn.
Steeds verder is het wetenschappe
lijk onderzoekingswerk gegaan. In
het na de oorlog gebouwde laborato
rium, dat inmiddels reeds weer te
klein is en straks door een veel gro
ter vervangen zal orden, werken nu
al vijf wetenschappelijke krachten,
die met een keur van moderne toestel
len de diverse problemen van de
fruitteelt in de volle grond bestude
ren.
ZIEKTEBESTRIJDING
De ziektebestrijding in de fruitteelt
is bijvoorbeeld een vraagstuk, waar
mee men wellicht nooit aan een eind
komt. Daarnaast heeft men thans in
teressante proeven opgezet met de
palmetvorm van bomen, waarmee tot
dusver goede ervaringen zijn verkre-
fen. Door de bomen in een soort
aagvorm om te buigen wordt op een
kleiner oppervlak veel fruit verkre
gen.
gen. Belangwekkend is voorts een
nieuw proefbiok, waar een deel der
bomen geheel onbehandeld wordt ge
laten. Een ander deel krijgt alle cuï-
tuurzorgen als snoeien, bemesten,
bespuitingen enz. Een derde groep
krijgt geen cultuurzorgen, doch wordt
wel bespoten, terwijl een vierde par
tij bomen alle cultuurzorgen ontvangt
doch alleen niet bespoten wordt.
Uit een vergelijking van deze bo
men zullen mogelijk belangrijke con
clusies getrokken kunnen worden.
Een diepgaande studie wordt ook ge
maakt van de waterhuishouding en
de structuur van de grond.
Allemaal vraagstukken, waarvan
de bestudering voor de praktijk van
de grootste waarde kunnen zijn. De
individuele teler zou er de tijd en ken
nis, bovendien de financiële middelen
niet voor hebben om al dit vaak kost
bare onderzoekingswerk te verrich
ten. Daarom is het gelukkig, dat
Overheid en bedrijfslevèn in dit proef
station tot een goede samenwerking
zyn gekomen!