Voorlopig Oranje won
van Karlsruhe (4-3)
In Middelburg woont en leeft de
jeugdschrijver Henri Arnoldus
Belgische mijnwerkers willen
grotere veiligheid
r
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1956
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NA DE RAMP TE MARCINELLE
Er wordt aangedrongen op
nationalisatie der mijnen
(Van onze Brusselse correspondent)
Terwijl te Marcinelle nog steeds zware inspanningen worden gele
verd om de laatste lichamen van de 263 slachtoffers aan de oppervlak
te te brengen, wordt het hoe langer hoe duidelijker, dat de ramp in
een land waar scherpe tegenstellingen bestaan op politiek en demo
grafisch gebied nog menige gepassioneerde discussie zal uitlokken. De
kwestie van de eventuele nationalisatie van het mijnbedrijf en de toe
stand van de Vlaamse arbeiders in de Waalse steenkoolmijnen zullen
hierbij wel de voornaamste twistpunten blijken te zijn. Is de ramp te
wijten aan het grauwvuur, aan onvoorzichtigheid van een arbeider of
aan nalatigheid van de mijndirectie Waarom heeft men aanvankelijk
geweigerd de hulp te aanvaarden, die werd aangeboden door gespe
cialiseerde buitenlandse reddingsploegen, terwijl men drie dagen later
toch van'hun diensten gebruik wenste te maken? Waarom waren er
zo weinig blusapparaten in de mijn? Dit zijn slechts enkele van de ve
le vragen, die men stelt en waarop uiteraard een verschillend ant
woord wordt gegeven naarmate men zich wendt tot de werkgevers of
de werknemers.
Het vraagstuk van de veiligheid in
de mijnen en vooral dan in de wei
nig renderende, ouderwetse Waalse
mijnen, waarvan men er vroeger
reeds verscheidene heeft willen slui
ten heeft plots een Europese weer
klank gekregen. Aan dit thema, dat
in het verleden vaak minder de aan
dacht wekte dan de problemen van
de verhoging der produktiviteit en de
salarissen der mijnwerkers, zal ook
de E.K.S.G. eerlang een conferentie
wijden.
Afgezien van het zuiver humanitair
aspect van de kwestie, zal de oplos
sing die er aan wordt gegeven wel
licht doorslaggevend blijken te zijn
voor het voortbestaan van de Waalse
mijnen. In binnen- en buitenland ge
nieten zij een slechte reputatie. In het
Vlaamse land wordt reeds gesproken
van de „Waalse grafkelders De aan
werving van arbeidskrachten, die de
laatste jaren met stijgende moeilijk
heden te kampen had, zou in een
uiterst kritiek stadium komen te
staan, wanneer in de toekomst geen
steviger garanties zouden worden ge
geven met betrekking tot de arbeids
voorwaarden.
Nationalisatie
Het probleem van de veiligheid in
de mijnen werpt automatisch de
kwestie op van de verantwoordelijk
heid. In dit verband worden dan ook
zeer scherpe polemieken gevoerd over
de wenselijkheid van de nationalisatie
van het Belgisch mijnbedrijf.
De politieke aspecten van het pro
bleem hebben de gemoederen in be
weging gebracht. De socialisten zijn
sedert lang overtuigde voorstanders
van de nationalisatie. Hun liberale re
geringspartners blijven er beslist te
gen gekant. Welke houding zou de
sterkste partij van België, de opposi-
tievoerende Christelijke Volkspartij
innemen
De C.V.P. wijdde dezer dagen een
speciale vergadering aan de mijnramp
te Marcinelle. In de hierbij goedge
keurde resolutie werd o.a. gezegd:
„De nationalisatie van het mijnbedrijf
zou noch doeltreffend noch wenselijk
zijn". Vanzelf sprekend viel deze stel-
lingname in goede aarde bij de werk
gevers en de middenstanders, die een
belangrijk deel uitmaken van de C.V.
P. kiezers. Niet minder belangrijk is
echter in de partij de invloed van het
Algemeen Christelijk Vakverbond.
In hetzelfde communiqué kwam
dan ook de volgende passage voor
die blijkens commentaren in de
pers van de rechtervleugel der
partij aldaar enige ongerustheid
verwekte: „Structuurhervormin
gen van juridische aard zullen
evenwel in aanmerking moeten
worden genomen".
In dit nogal kleurloze communiqué
heeft men er blijkbaar naar gestreefd
beide richtingen in de partij te bevre
digen. Opvallend was het echter dat
het party-orgaan van C.V.P. kordater
was in zijn conclusies en schreef:
„Een zaak staat vast: het juridisch
statuut van onze mijnen is totaal ver
ouderd". Volgens hetzelfde blad zijn
sommigen bovendien van oordeel, dal
het beheer van de Belgische steen-
koolmijnen zou moeten worden toe
vertrouwd aan een naamloze vennoot
schap, waarvan het kapitaal zou moe
ten worden verdeeld tussen de staat
Op de hoelc van de Prim Bernhard-
straat in Stavenisse staat dit fraaie
Groene Kruisgébouw. Het werd
woensdagmiddag officieel geopend
door de voorzitter van de afdeling
Stavenisse van Het Groene Kruis,
burgemeester A. Sluijmers. Na de
opening bezichtigden vele genodigden
het domein van zuster Pasman.
(Foto P.Z.C.J
(50%) en de privé-sector (50%). Men
ziet dus, dat dit enigszins anders
klinkt dan het officiële communiqué
van de partij.
Verwacht kon worden,, dat men in
de r.k, vakverenigingen nog verder
zou willen gaan en dit bleef dan ook
niet uit. Van diverse zijden gaf men
hier te verstaan, dat niet moet wor
den teruggedeinsd voor radicale mid
delen, nationalisatie incluis. Begrijpe
lijkerwijze vonden dergelijke uitlatin
gen grote instemming bij het socia
listische Algemeen Belgisch Vakver
bond. Beide grote vakbonden, die
steeds een concurrentiestrijd uitvech
ten en elk meer dan een half miljoen
leden tellen, zijn het op dit gebied in
principe dus wel eens.
Vlaamse mijnwerkers.
Ook wat de netelige kwestie van de
Vlaams-Waal se verhoudingen betreft
heeft de mijnramp toestanden in een
helder daglicht geplaatst. Opvallend
was, dat van de Belgische mijnwer
kers, die in de Waalse mijn bedolven
werden, het grootste gedeelte Vlamin
gen was.
In de Vlaamse milieus heeft men
geen blad voor de mond genomen. Zo
hoort men o.a. de bedenking, dat de
wanhopige pogingen ran de Walen
om hun verouderde, uitgeputte en le-
vensvaarlijke mijnexploitaties toch
maar in stand te houden zich vrese
lijk wreekt op onschuldige Vlamin
gen, die gebukt gaan onder het juk
der werkloosheid en zich niet de weel
de kunnen veroorloven veeleisend te
zijn bij hun beroepskeuze.
Schamper merkt men op vooral
in de oppositie, dat de Italiaanse ar
beiders nog beschermd worden door
hun regering, die de verdere emigra
tie van arbeiders heeft stopgezet toen
enkele maanden geleden reeds meer
dan 500 Italianen in de Belgische
steenkoolmijnen waren omgekomen,
terwijl de Vlaamse mijnarbeiders wor
den overgeleverd aan de willekeur en
de nalatigheid van Waalse patroons.
En dit terwijl de Walen zelf er nog
maar weinig voor voelen om in hun
eigen mijnen af te dalen.
(Van onze sportredacteur)
DE TWEEENTWINTIG VOETBALL ERS, die woensdagmiddag tussen
vyf uur en kwart voor zeven de groene mat van het Feyenoord-stadion be
volkten, waren kennelijk allen nog een beetje in vakantiestemming. Want
het werd daar in Rotterdam tussen het voorlopige Nederlandse elftal en
sparring-partner Karlsruhe Sportclub een bedaarde wedstrijd, die zo rustig
voortkabbelde als een beekje. Toch stond er voor enkele spelers wel het een
en ander op het spel. Per slot van rekening wordt binnen veertien dagen
(zondag 16 septemb.) de landenontmo eting Zwitserland-Nederland in Lau
sanne gespeeld en het ls voor enkele plaatsen In het elftal nog de vraag,
welke spelers het Oranje-team zullen formeren. Maar de Duitsers, die in
1955 en 1956 bekerwinnaars waren en die In het afgelopen seizoen finalisten
om het landskampioenschap werden, wilden met het oog op de nieuwe com
petitie geen risico nemen. Forse lyf-aan-lyf-gevechten bleven dan ook ach-
terwege. Maar wel kon men dikwijls genieten van voortreffelijk hogeschool- voor. Het werd echter geen voorzet,
voetbal, een spel, dat technisch en strategisch zeer geraffineerd was. Om-
dat de Duitsers kennelijk niet op volle toeren wilden draalen, overheersten
de „voorlopigen" in de grootste perioden. Niettemin werd het na een ruime
41 voorsprong, die kort na de rust al bereikt was, toch nog een benauwde
43 overwinning. De Duitse treffers waren echter voor een belangrijk deel
te danken aan de nonchalance, waarmee de Nederlandse defensie optrad.
De Nederlandse keuze-commissie
had een enigszins onverwachte voor
hoede in het veld gebracht voor deze
wedstrijd. Geroutineerde spelers als
Lenstra, Wilkes en Appel zocht men
tevergeefs in deze aanval, maar wel
zag men bijvoorbeeld de Ajaxiet Van
der Kuil op de reohtsbuitenplaats, de
jeugdige Tilburger De Wit vorig
jaar nog amateur als linksbinnen
en Cor van der Gijp als aanvalsleider.
Deze experimentele bezetting
heeft één vondst opgeleverd. Cor
van der Gijp bleek namelijk naar
een verbazingwekkende vorm te
zijn gegroeid en deze balkunste
naar kan er vrijwel volkomen van
verzekerd zijn, dat hij tegen Zwit
serland mee ten aanval zal trek
ken.
Met de beide anderen, Van der Kuil
en De Wit,, ging het niet van zo'n
leien dakje. Natuurlijk, het zijn spe
lers van uitstekende klasse, maar
toch reikt dit milieu (nog) juist iets
te hoog voor hen. Koopal, die als
linksbuiten opereeerde speelde dit
maal individueel niet zo'n glansrol,
maar liet toch voortreffelijke combi
naties zien met zijn collega's, vooral
met de Feyenoorder Schouten, die
na de rust op de plaats van De Wit
kwam. Rechtsbinnen Hosselaar had
een geraffineerd aandeel in het dik
wijls vloeiende samenspel.
In de middenlinie trad na de rust
Schaap weer op en het moet gezegd,
dat deze geroutineerde speler, de aan
val heel wat beter stuwde dan Jan
Klaassens, die alleen voor de rust
meespeelde en wel goed afbrak, maar
weer slecht plaatste. Notermans was
actief als altijd de andere half-
speler. De Munok. Wiersma, Kuys en
Van der Hart behoeven zich maar
weinig zorgen te maken over hun
opstelling.
De naar schatting slechts ruim
15.000 toeschouwers kregen in de
eerste twintig minuten van de strijd
het aantrekkelijkste voetbal te zien.
Aan Nederlandsez ijde culmineerde
dit fraaie spel in de zevende minuut
reeds in een doelpunt, toen Van der
Gijp zich verrassend snel losmaakte
en een fonkelende pass gaf naar
Hevige brand in Frans
atoomcentrum
Een hevige brand heeft dinsdag
nacht een gebouw van het atoomcen
trum te Chatillon in Frankrijk in de
as gelegd, zo verneemt United Press.
Dertig brandweerwagens en politie
auto's uit acht steden spoedden zich
naar het atoomcentrum om een ka-
tastrofe te voorkomen. Chatillon is
een zuidelijke voorstad van Parijs.
Na een actie die negentig minuten
duurde en waarin zij met etherbom-
men en gasflessen werkte, slaagde de
brandweer er in, het vuur onder con
trole te krijgen. Drie brandweerlieden
werden gewond.
Het vuur brak om half acht uit ln
het houten gebouw waarin de kanto
ren van het atoomcentrum waren ge
vestigd. Het is een gebouw van veer-
tig meter lengte, dat aan. een zijde
grenst aan een laboratorium. De
vlammen deelden zich spoedig aan dit I
laboratorium mee. Toen de brand-
weer arriveerde, lekten de vlammen
reeds aan een loden container met
splijtbaar materiaal dat een vermo
gen vertegenwoordigt.
Sterke daling van Britse
goud- en dollarreserves
Het Engelse ministerie van Finan-1
ciën heeft dinsdag bekendgemaakt,
dat de goud- en dollarreserves van
het sterlinggebied in augustus met
129 miljoen dollar zijn gedaald.
Augustus was de eerste maand van
dit jaar, dat de reserves een daling
te zien gaven. Einde augustus be
droegen de reserves 2.276 miljoen
dollar.
De minister van financiën, Harold
Macmilllan, had de vorige week reeds
gewaarschuwd, dat een aanzienlijke
daling van de reserves zou worden
bekendgemaakt.
Naar zijn mening dient de daling
te worden opgevat als een aanwij
zing van de economische gevaren
waaraan het land bloot staat.
„Droomtapijt" in Hoedekenskerke
Koopal, die de bal slechts van zijn
schoen hoefde te laten stuiten om de
uit positie gespeelde doelman Fischer
te passeren. Maar drie minuten later
was het ahveer gelijk. De Duitsers
rukten met een gladde combinatie
over rechts naar De Munck, die ge
slagen was toen midvoor Kohn met
een krachtige ruk zyn hoofd onder
de bal zette (11).
In de 25ste minuut kregen de toe
schouwers een solistisch optreden van
Cor van der Gyp te zien. In een ver
warrende dribbel liet hij drie ont
goochelde Duitsers zijn hielen zien
en schoot toen nauwkeurig in de
hoek. (21).
Toen Van der Gijp in de achtste
minuut na de rust van Notermans de
bal ontving, liet hij weer één van zijn
strategische passes los. Van der Kuil
was er ditmaal goed-getimed bij en
knalde de netten bol (31). De
Duitse doelman ging niet helemaal
vrijuit aan het vierde Nederlandse
doelpunt. Bosselaar, die afgezwenkt
was tot dicht bij de cornervlag. liep
iets naar binnen en zette toen de bal
maar een compleet doelpunt, want de
naar binnenzwenkende bal viel ach
ter de te ver naar voren opgestelde
Fischer in het doel.
Een wat al te brutale sliding van
Wiersma, waardoor de Duitse mid
voor een salto maakte, deed scheids
rechter Roomers naar de uitte stip
wyzen. De Munck stopte het keihar
de schot van Beek, maar de terug
springende bal werd toch nog door
Beek ingeschoten. Na een combinatie
met Beek en Kohn kreeg de rechts
buiten Kunkel tenslotte gelegenheid
de stand tot 43 terug te brengen.
Al ruim twaalf weken werken
in Hoedekenskerke avond aan
avond vier tot vijf vrouwen
aan een Smyrna vloerkleed.
Het zijn niet steeds dezelfden,
die vlijtig aan het tapijt kno
pen, maar telkens anderen. In
totaal tachtig', leden van de
vijf in Hoedekenskerke be
staande buurtverenigingen, die
om de beurt hun vrije tijd ge
ven voor dit omvangrijke kar.
wei, dat allemaal begonnen is
omdat de burgemeestersvrouw
droomde
Ja, mevrouw F. Stieger-Van
Waes droomde over het inte
rieur van het nieuwe raadhuis
Zij droomde dat. er in de raads
zaal een prachtig gouden tapijt
lag. In een droom kan dal. In
werkelijkheid is een gouden ta
pijt een onding, waar je bij 'n
val lelijk hard op terecht zou
komen....
Maar een Smyrna tapijt in
donkerbeige behoort wel tot
de mogelijkheden en zo komt
het, dat het gemeentebestuur
straks van de bevolking voor
het nieuwe raadhuis een fraai
kle,ed aangeboden zal krijgen.
Het tapijt, dat een afmeting
krijgt van 1,00 x 280 cm.' - met
13 knopen op de 10 cm - is nu
voor ongeveer de helft klaar.
In totaal heeft men er 1,00
knotten wol voor nodig.
Op de foto: de vrouwen van de
buurtvereniging Molenstraat
aan de arbeid.
In vier jaar: 15.551
doden bij ongevallen
In vier jaar tijds zijn er bij ongeval
len in ons land 15.551 doden te betreu
ren geweest. Van het totale aantal
ongevallen waren er 6379 te wijten
aan het verkeer: Na de verkeersonge
vallen nemen de valpartijen van 'n
trap, een ladder, een hoogte of gelijk
vloers de tweede plaats in: 3236.
Op de derde plaats staan de verdrin-
kingsgevallen met uitzondering
van die bijeen verkeersongeval met
1793.
Deze cijfers komen voor in de sta
tistiek van de bevolking, samenge
steld door het Centraal Bureau voor
de Statistiek.
Grace filmt nooit meer
Prinses Grace van Monaco heeft
dinsdag in Parijs tijdens een perscon
ferentie definitief en categorisch ver
klaard, dat het uit is met de film.
Stralend en lachend verzekerde ze
het.
In de legatie van Monaco te Parijs
ontving het prinselijk echtpaar Fran
se en buitenlandse journalisten en
vertelde, dat er nog geen naam be
dacht is voor de troonopvolg(st)er,
die in februari verwacht wordt.
Er is reeds een aantal vertrekken
besproken in het ziekenhuis in Monte
Carlo voor februari.
HOBBY, DIE VEEL TUD VRAAGT.
Zeeuws auteur, die er in slaagde de
jeugd het betere boek te brengen
Toen Henri Arnoldus In 1946 een verzoek van een uitgever kreeg om een
Zeeuwse bydrage te leveren voor het boek „Vry", een boek dat handelt over
de stryd van Nederland tydens de laatste oorlog en de bevrydlng, achtte hij
zich daartoe niet in staat. Maar de uitgever bleef aandringen en Henri Ar
noldus begon te schrijven- Hiermee zette hij zjjn eerste schreden op het
schryverspad. Een groot aantal boeken is gevolgd en het zyn allemaal boe
ken voor de jeugd. Als onderwyzer leeft hU tussen de jeugd en wie kan zich
beter in de gedachtengang van het kind verplaatsen, dan een onderwyzer
Bovendien ziet hjj het als een taak de jeugd goede lectuur te brengen en de
prullaria te verdryven.
Henri Arnoldus werd op 22 febru
ari 1919 in Middelburg geboren en
hij is zijn geboortestad trouw geble
ven. Na de lagere school bezocht hij
de rijkskweekschool en in 1937 hij
was toen 18 jaar behaalde hij zijn
onderwijzersdiploma. De militaire
dienst en de mobilisatie in 1940 ver
hinderden hem voorlopig voor de
klas te gaan staan, maar in 1943 was
het toch zo ver; hij werd benoemd
tot onderwijzer aan de r.-k. lagere
school en aan deze school is hjj nog
steeds verbonden.
Zijn schrijverij beschouwt Henri
Arnoldus als een hobby, maar het is
in de loop der jaren een hobby ge
worden, die al zijn vrije tijd in be
slag neemt. Zelfs vakanties moeten
er aan opgeofferd worden, want de
contracten, die hy bij zijn uitgevers
heeft lopen en dat zijn er heel
wat moeten op tijd afgewerkt
worden.
„Beloonde moed" was zijn eer
ste jeugdboek. Het verhaal speelt
in de bezettingstijd en de hoofdfi
guur is een jongen bij de onder
grondse. Het boek dal in de jaren
na de oorlog het daglicht zag, be
leefde inmiddels zijn 7e druk en
het gaat waarschijnlijk over 20
jaar nog. Het was het enige boek,
dat Henri Arnoldus uit eigen be-
Vlieghaven-Rotterdam
opent 1 oktober
Het ligt in de bedoeling de luchtha
ven-Rotterdam op 1 oktober a.s. te
openen. Vanaf 1 oktober wordt een
regelmatige, tweemaal dagelijkse
dienst tussen Rotterdam en Southend
(Engeland) onderhouden.
weging schreef. De rest van zijn
pennevruchten vloeiden voort uit
opdrachten van uitgevers.
Zijn aandeel in de „Lees-Mee"-se-
rie was er één van. Vijf deeltjes van
deze serie kwamen van de hand van
Arnoldus. Een Belgische uitgever
bracht deze boekjes in België in een
luxe uitgave, waarmee tevens de con
tacten in België waren gelegd. Hij
werkt nu voor drie uitgevers in het
land van onze zuiderburen, waar hij
als schrijver van jeugdboeken wel
haast even grote bekendheid geniet
als in ons land.
„Tup en Joep
Eén van de grootste successen van
de Middelburgse schrijver is wel zijn
serie van „Tup en Joep" geworden.
Deze serie omvat tien boekjes, waar-
In twee aapjes spannende avonturen
beleven. Het idee is afkomstig van
zijn vrouw en haar echtgenoot heeft
ze uitgewerkt tot een voor jonge kin
deren uitermate boeiend verhaal.
Mevrouw Arnoldus speelt overigens
een belangrijke rol bij het vtot stand
komen van de boeken. Zij doet haar
man de ideeën aan de hand en leest
met kritische blik de ma
nuscripten door. Zonder dat zij het
zelf weten, spelen de kinderen van de
schrijver VOor jury. Arnoldus leest
het pas gereed gekomen boek voor
zijn kinderen voor en de reacties van
zijn spruiten zeggen hem voldoende.
Voor de oudere jeugd verschenen
o.m. „Veertig eeuwen scheepvaart"
en „Deze wondere wereld", een popu
lair wetenschappelijk boek. dat Hen
ri Arnoldus schreef met de bedoeling
om bij de jeugd meer belangstelling
te kweken voor de belangrijkste uit
vindingen .onderzoeken en gebeurte
nissen uit de 20e eeuw, de eeuw der
techniek. Het boek verschijnt dit na
jaar in het Frans.
Werk voor de toekomst is er voor
lopig nog te over. Binnenkort komt
een serie historische jeugdromans
uit. Deze serie wordt geschreven in
samenwerking met de auteur Carel
Beke. „Egil de Germaan" wordt, zo
als Arnoldus zelf zegt, het beste wat
hij tot nu toe heeft geschreven. „Ge
heimen van het oerwoud", een aard
rijkskundige jeugdroman, staat mo
menteel op stapel. Er komt een hele
serie van deze jeugdromans en de be
doeling ervan is om de kinderen
kennis te laten maken met het leven
van kinderen in andere landen en de
tiet lichten van de Zweedse coaster
Karn" De top van de mast kwam
precies half vijf woensdagmiddag
boven water
HENRI ARNOLDUS
schrijver van „Tup en Joep"
gehele cultuur van het betreffende
land wordt er in verwerkt.
„Oki en Doki" is de titel van een
serie, die naast de boekjes van Tup
en Joep uitkomt. Het succes hiervan
staat reeds bij voorbaat vast.
Opvoedende taak
De taak van een jeugdschrijver
is volgens Henri Arnoldus niet
eenvoudig. Een jeugdauteur moet
steeds voor ogen houden, dat hij
de jeugd met zijn boeken liefst
niet alleen maar wat aangename
verpozing mag bieden. Door zijn
boeken immers kan hij meewer
ken aan de opvoeding en aan de
verrijking van de kennis van het
kind. Zeer belangrijk vindt Arnol
dus goede voorlichting wat betreft
jeugdlectuur door de qpders en
door de school.
Henri Arnoldus leest graag, maar
hij heeft er eenvoudig de tijd niet
voor. Hij is verzot op boeken van
Fel ïx Timmermans en An toon Coo-
len. Naast het schrijven is zijn groot
ste liefhebberij de muziek. Zelf speelt
hij uitstekend viool. Zijn lievelings
componisten zijn Vivaldi, J. S. Bach
en Mozart. Hij hoort het liefst klas
sieke muziek, maar op zijn tijd kan
hij de „super" jazz best waarderen.
Wanneer hij de schrijverij 's avonds
heeft beëindigd, zoekt hij afleiding
bij radio en televisie. Een studieboek
neemt hij mee naar bed om zich
daarmee voor te bereiden op het
werk, dat nog komen gaat
P. B,
