Van volledige oplossing voor het
huurprobleem nog geen sprake
Dr. J. Grashuis: strijder voor
verantwoorde veevoeding
ZIEKENFONDSEN GEVEN MEER
VOOR SCHOOLTANDVERZORGING
WOENSDAG 29 AUGUSTUS 196b
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NIJPEND VRAAGSTUK BIJ KABINETSFORMATIE
Twee punten vragen de aandacht:
„blokkade" en compensatie
(Door onze economische medewerker.)
Een van de programmapunten van het nieuwe kabinet zal onherroe
pelijk het huurvraagstuk moeten zijn, hoewel van een volledig oplos
sen geen sprake zal zijn. Want dan zou een huurverhoging van ten
minste 60 in het vat moeten zitten ten einde, in verband met de
sterk gestegen bouw- en exploitatiekosten, de huren 150 boven het
vooroorlogse peil te kunnen brengen en daarmede tot een rendabele
exploitatie te kunnen komen. Thans liggen de huren bijna 50 bo
ven het vooroorlogse niveau.
Neen, men is het er thans over eens dat een verhoging van 25
gewenst is. Die „men" zijn dan regering en politieke partijen. Hoewel
deze beslissing, die ln juli in principe genomen is, op zich zelf al een
vooruitgang betekent, liggen de grootste moeilijkheden toch nog voor
de boeg:
1. Als er een verhoging van 25
wordt gegeven, mag de eigenaar
die verhoging dan geheel behouden
en naar eigen inzicht besteden?
2. Krijgt de huurder een com
pensatie voor de extra te betalen
huur?
3. Wat zijn de gevolgen van een
afwenteling van de huurverhoging
op de ondernemer en de staat?
Tot voor kort stond een van de po
litieke partijen op het standpunt dat
de eigenaar de komende huurverho
ging niet geheel mag behouden: een
deel moest door een speciale belas
ting afgeroomd worden. In juli heeft
deze partij (P.v.d.A.) de afroming la
ten vallen.
De politieke partijen hebben zich in
juli min of meer vastgelegd op een
tweede vorm: de eigenaar moet de
nelft van de huurverhoging ter be
schikking van de staat stellen. Die
helft wordt dus geblokkeerd; wel
wordt zo is de gedachte althans
over dit geblokkeerde deel 3 rente
betaald, doch ook die rente wordt
weer geblokkeerd. De aldus door een
eigenaar gevormde pot zou alleen
aangesproken mogen worden voor
vernieuwing of verbetering, doch niet
voor normaal onderhoud. Of de eige
naar voor het offer van de blokkade
nog een zekere tegemoetkoming
krijgt in de vorm van belastingfacili
teiten, b.v. een verhoging van het be
lastingvrije afschrijvingspercentage,
is nog een open vraag.
Het 's te verwachten «lat deze blok
kade van een deel van de huurverho
ging als compromis in de politieke
strijd de grootste kans maakt. Zij
zou als het ware de prijs zijn om de
voor het opvoeren van de wonlngpro-
duktie zo noodzakelijke huurverho
ging in veilige haven te krijgen. Doch
men moet dan wel alle aan dit systeem
vastzittende moeilijkheden op de koop
toe nemen.
In de eerste plaats dat deze blokka
de een aantasting is van de beschik
kingsmacht van de huiseigenaar over
zijn inkomsten, iets wat men principi
eel toch niet licht moet opvatten. Bo
vendien zal het stelsel een enorme ad
ministratie vergen met alle kosten
daaraan verbonden en geknoei in
de hand werken.
Compensatie
Thans probleem 2: de compensatie.
Hieraan is na al wat hierover ge
schreven en gepraat is niet meer te
ontkomen. De stemmen van hen die
zeggen dat de mens van tegenwoordig
een te gering deel van zijn inkomen
voor zijn woning besteedt thans
globaal 6% tegen voor de oorlog 12%
is als die van een roepende in de
woestijn. Een herstel van die verhou
dingen wordt dan ook als onbillijk ge
voeld, zodat een verzwaring van de
huurlasten niet ten kóste van de
werknemers mag komen, doch moet
worden afgewenteld.
Men kan lang en breed over de
rechtvaardigheid van dit stand
punt debatteren. Het is evenwel
gemeen goed geworden, zodat al
leen de vraag over blijft of die com
pensatie zal worden gegeven in de
vorm van een loonsverhoging ad
2Yz dan wel in de vorm van be
lastingfaciliteiten, opdat ook de
niet-werknemers mee zullen profi
teren. In het eerste geval vangt de
werkgever de stoot op en in het
tweede geval de staatskas; moge
lijk is ook dat beide de last zullen
dragen.
Voor de werkgever is een loonsver
hoging een verzwaring van zijn kos-
tenpeil, waarbij er aan gedacht moet
worden dat hij toch al voor een loons
verhoging komt te staan in verband
met de compensatie voor de premie
voor de ouderdomswet. Naar mate de
concurrentie feller wordt, zal een ver
hoging der produktlekosten gevaarlij
ker worden. Wel zou hij die in ver
schillende gevallen kunnen opvangen
door modernisering en produktieuit-
breiding, doch dit vergt kapitaal, dat
thans echter moeilijk te krijgen is, ter
wijl de overheid de investeringsactivi
teit bovendien tegenwerkt door haar
fiscale maatregelen.
Anderzijds is het welhaast onmoge
lijk dat de staatskas een belastingver
mindering van enig belang kan dra
gen, in een tijd dat de oorlogslasten
zwaarder worden en de sociale ver
langens steeds meer worden opge
schroefd, ook al zullen anderzijds de
belastinginkomsten stijgen door de
hogere inkomens van de eigenaren.
Het dilemma ls dan ook moeilijk.
Economisch het gezondst is een huur
verhoging, die vrijelijk door de eige
naar kan worden getoucheerd en die
door de huurder moet worden gedra
gen door zijn bestedingen anders te
regelen. Dit is onder de huidige
krachtsverhoudingen echter „graue
Theorie".
Besluit men tot een afwenteling op
de werkgever, dan zal men zich be
wust moeten zijn dat, naar mate het
offer voor de ondernemer zwaarder
wordt, de kansen groeien dat het bin
nenlandse prijspeil stijgt, hetgeen niet
alleen de concurrentie met buitenlan
ders verzwaart, maar ook de tendens
heeft de kosten van levensonderhoud
op te voeren.
NA AFWIJZING RIJKSBIJDRAGE
Tachtig diensten ontvangen thans financiële steun.
De Ziekenfondsraad heeft de bijdrage van algemene ziekenfondsen per
verplicht verzekerd kind aan diensten van schooltandverzorging over het
schooljaar 19551956 vastgesteld op 70 percent en over het schooljaar 1956
1957 op 75 percent van een maximumkostenbedrag van acht gulden per
kind, dus ten hoogste over het eerstgenoemde schooljaar op f 5.60 en over
het tweede op zes gulden. Een zekere verhoging van de bijdrage is mogelijk
voor diensten met een gemiddeld aantal vullingen per kind per jaar van
meer dan l-'/2. Voor beide schooljaren geldt als minimumbijdrage een be
drag van f 3.75.
De regeling geldt in beginsel alleen
voor diensten, die twee maal per jaar
alle kinderen controleren en, zo nodig,
behandelen en geen klassen wegens
gebrek aan geld of tandartsen uitslui
ten. Ten aanzien van diensten, die
aan deze eisen niet voldoen, zal van
geval tot geval worden nagegaan, of
zij niettemin voor bijdragen van zie
kenfondsen in aanmerking komen.
De Ziekenfondsraad heeft een be
roep op de ziekenfondsen gedaan om
voor vrijwillig verzekerde kinderen
dezelfde regeling te volgen. De kosten
hiervan dragen- de fondsen zelf.
Van niet verzekerde ouders vragen
de meeste diensten een bijdrage, on
geveer even groot als die der fondsen
voor verzekerde kinderen.
Voor wat de diensten nog meer aan
geld nodig hebben, zijn zij op gemeen
telijke bijdragen aangewezen.
Aanvankelijk was voor verplicht
verzekerde kinderen over het school
jaar 19551956 een regeling getrof
fen, volgens welke de bijdrage der
fondsen kleiner zou zijn dan hierbo
ven vermeld. De fondsen pleegden
over het niet door hen betaalde deel
der kosten toen nog overleg met de
Vereniging van Nederlandse Gemeen
ten en, gezamenlijk met deze vereni
ging, met de minister van sociale za
ken en volksgezondheid.
Daarna echter heeft de minister
een rijksbijdrage afgewezen. Het
overleg tussen de fondsen en ge
noemde vereniging heeft niet tot
volledige overeenstemming geleid.
Wel heeft de Ziekenfondsraad nu
de oorspronkelijke regeling wat
verruimd en voor het schooljaar
1956-1957 een hoger percentage
vastgesteld.
Aan het einde van 1955 waren on
geveer 80 diensten voor schooltand
verzorging met financiële medewer
king van de ziekenfondsen werkzaam.
Deze diensten controleerden en be
handelen ruim 500.000 leerlingen der
lagere scholen, dit is ruim een derde
van het totale aantal.
Naar schatting is met de bijdrage
der fondsen over het schooljaar 1956-
1957 ongeveer 2 miljoen gulden ge
moeid.
Deze foto's tonen het laatste n
op het gebied van van vleugels
voorziene botenontworpen
door de Duitse ingenieur Fried-
rich Wensel uit Hamburg.
De boot rust op drie steunen
(onder), die eindigen in klei-
ne vleugels en waarvan de p
voorste twee een schroef dra-
gen en de achterste als roer
dienen. Zolang de boot stil
ligt, rust de gehele romp in het
water, maar naarmate het
vaartuig een grotere snelheid s
ontwikkelt, verheft zij zich M
verder boven het water-opper-
vlak, tot zij de hoogte heeft be.
reiktzoals op de bovenste M
opname. Zij glijdt dan met een §1
minimum aan weerstand door
het water. De snelheid, die de H
boot heeft bereikt bij de hier M
getoonde vaarproeven op de
M 'rivier de Elbe, is ruim vijftig
kilometer per uur.
llllllllillllllllllllllllllllllllllllllllll
Vijf Nederlandse
op Australisch
Vijf jonge Nederlandse versteke
lingen, die uit Australië naar Den
Haag, waar hun moeder ziek ligt,
wilden terugkeren, hebben geboft.
Kapitein W. B. Thompson van 't
Australische passagiersschip
„Orontes" waarop de kinderen zich
in Fremantle hadden verstopt,
heeft in Durban meegedeeld de kin
deren mee te nemen naar Londen,
waar de Nederlandse consul wel
verder voor hen zal zorg dragen,
(wegens de Suezkanaal-crisis vaart
het schip rond de Kaap).
OMSTREDEN FIGUUR
LEO* K-HNf.U
hH<i«iih
„De Schothorst" krijgt jaarlijks
tienduizenden bezoekers
(Van onze Landbouwredacteur)
Dr. J. Grashuis is een veelomstreden figuur in agrarisch Nederland
Er zijn boeren, die hem op handen dragen en er zijn mengvoederfa
brikanten, die maar zeer weinig waardering voor hem hebben. Dr.
Grashuis, van huisuit een levendige veearts, die ook politiek met het
agrarische wel en wee meeleeft, is directeur van het Instituut voor
Moderne Veevoeding „De Schothorst", een research-inrichting voor
veevoeding, dat gefinancierd wordt door de stichting „C.L.O.-con-
trole", waarvan dr. Grashuis eveneens hoofd is. Deze stichting con
troleert het voer van de coöperatieve aankoopverenigingen op kwali
teit en door een heffing van twee cent op iedere honderd kilo meng-
voer dragen de boeren het onderzoek van het instituut.
Dat dr. Grashuis een veelomstre
den man is, is het gevolg van het
feit, dat hij precies omlijnde stand
punten heeft, die niet diplomatiek
te berde worden gebracht. Hij
werkt in zijn redevoeringen voor de
boeren graag scherpe tegenstellin
gen, mijdt geen lange tenen en hei
lige huisjes zoekt hij speciaal op om
er hard tegen aan te schoppen. Zijn
enigszins lijzige Groninger stem
is doordringend als die van een
vakbondsbestuurder aan de con
ferentietafel.
Door zijn contact met de boeren als
veearts is dr. Grashuis het pad van
het onderzoek opgedreven. Hij is niet
de stille, afgetrokken werker in een
geheimzinnig laboratorium. Dr. Gras
huis populariseert zijn bevindingen en
die van anderen. Dr. Grashuis was de
man, die zich met hand en tand ver
zette tegen de menging van antibio
tica in het veevoer, waardoor het ex
periment in Nederland onmogelijk is
geworden.
UEBREKSZIEKTEN.
Toen de jonge Groninger in 1919
met één college veevoeding In zijn
geestelijke bagage de veeartspraktijk
bi de Achterhoek indook, ontdekte hij
al gauw. dat er aan zijn ontwikkeling
Iets ontbrak. Door de eenzijdige voe
dermiddelen, die er in de distributie-
Kunstrecensenten
aangeklaagd wegens
smaad c.q. belediging.
Namens de heren L. J. Swaanswyk
(zich noemende Lucebert), David
Kouwenaar, Jaap Mooy, allen te
Bergen, Arnold Reemer te Alkmaar
en George Ides te Haarlem, heeft
mr. M. D. Proper te Haarlem een ver
zoek gericht tot de officier van justi
tie bij de rechtbank te Alkmaar, om
een vervolging ln te stellen wegens
laster c.q. smaadschrift, c.q. beledi
ging tegen de hoofdredacteur van de
Verenigde Noord-Hollandse Dagbla
den NV"., gevestigd te Alkmaar (W.
Middelbeek) en wegens smaadschrift
c.q. belediging tegen twee journalis
ten (W. Kok en D. P. van Wigche-
ren) verbonden aan de Alkmaarse
Courant.
De vijf kunstenaars van wie het
verzoek tot het instellen van een ver
volging is uitgegaan, hadden op 18
augustus van dit jaar in de kunstzaal
van de stichting Het Kunstenaars
Centrum Bergen een tentoonstelling
geopend. In de zogenoemde experi
mentele vorm. bevatten de geëx
poseerde werken onder meer protes
ten tegen massavernietiging, ontmen
selijking door mechanisatie, satiren
of valse romantiek, schijnreligie,
wansmaak door reclame en televisie
aldus het schrijven aan de officier
van justitie.
Over deze exposities werden door
de bedoelde hoofdredacteur publika-
ties gedaan die volgens hen het ka
rakter van smaadschrift hebben en
die kwetsend zijn voor dè eer en goe
de naam van de betrokken exposan
ten.
Indonesische wet geldt voor
investeringen na januari '56.
In de memorie van toelichting op
de ontwerpwet over de buitenlandse
investeringen, difc door het kabinet
aan het parlement is voorgelegd,
wordt verklaard, dat de voorzienin
gen in de wet van toepassing zullen
zijn op buitenlands kapitaal, dat na
januari 1956 is geïnvesteerd. In de
memorie wordt gezegd, dat over de
behandeling van het buitenlandse ka
pitaal, dat vóór die datum is ge-
investeerd zal worden beslist door de
.buitenlandse investeringsraad".
verstekelingetjes
passagiersschip
De verstekelingen zijn de 21-jarige
Anna Zandvliet, haar zusje Paulina
(6) en haar broertjes Adriaan (12)
Gerard (9) en Robert (8). De kinde
ren, die twee jaar geleden met de ou
ders naar Australië waren geëmi
greerd, wilden weer bij hun zieke
moeder zrjn, die naar Den Haag was
teruggekeerd. Ook vader Zandvliet
zou ziek zijn.
Anna vertelde hoe hun avontuur
was begonnen. „Ik had een plan. Wil
gingen aan boord van de „Orontes"
tegelijk met ander bezoek en ik liet
de kleintjes het schip zien. Toen het
bezoek van boord ging, nam ik de
kinderen mee naar een achterdek en
daar vei stopten we ons. Het was onze
enige hoop. We hadden geen kleren of
wat dan ook bij ons. De kinderen hiel
den zich stil en fluisterden niet, ook
niet toen het schip de haven uitvoer".
Kapitein Thompson vond dat de
kinderen „gouden hartjes" had
den. Zij zijn alle maal nog minder
jarig en kunnen niet vervolgd
worden.
Als het aan mjj ligt, zullen we ook
tegen het oudere meisje geen ver
volging instellen", zo voegde hfl er
aan toe.
De moeder, mevrouw Zandvliet, ls
inmiddels per telegram op de
hoogte gesteld van de komst van
haar kinderen.
Op 3 september a.s.;
dag waarop het tien
jaar geleden zal zijn,
dat de beroemde com
ponist Paul Linclce
overleed, zullen de
Westduitse posterijen
beginnen met de uit
gifte van een postzegel,
waarmee men de nage
dachtenis van de grote
musicus wil eren. De
foto toont deze zegel,
die rechts de kop van
Paul Linclce draagt te
gen de achtergrond
van een notenblad met
muziek in het hand
schrift van de compo
nist en diens handteke
ning. De zegel, die ge
drukt werd bij de
Bondsdrukkerjj in Ber
lijn, is ontworpen door
Leon Schnell. Zij heeft
een waarde van 20
pfennig en is in rood
uitgevoerd.
tijd aan de varkenshouders waren
verstrekt, was er een zee van ge-
breksziekten ontstaan. „Je kon de
boeren wel zeggen, dat ze verkeerd
voerden, maar als ze vroegen hoe ze
het wel moesten doen, dan kon je het
niet precies zeggen. Het was een
kwestie van niet te veel van dit en
niet te veel van dat".
Het verantwoorde vervoederen van
het mengvoer, waarvan er nu jaar
lijks voor een miljard gulden in de
magen van koeien, varkens en kippen
verdwijnt, is mede gebaseerd op de
kennis die de jonge veearts in Zelhem
zich in die tijd uit eigen waarneming
en uit de buitenlandse literatuur be
gon te verwerven. De veevoederwe
tenschap lag in die tijd nog dicht bij
het nulpunt met name in Nederland.
De boeren in Zelhem drongen hun
veearts het onderzoek op en brachten
daartoe 2500.bij elkaar. Dat was
voldoende voor een gebouw. Het on
derzoek, dat een proefschrift oplever
de, waarop dr. Grashuis cum laude
promoveerde, betaalde hij het eerste
jaar zelf.
Het onderzoek betrof de minera-
leh in de voeding en het leidde
voorts tot de samenstelling van de
eerste verantwoorde mengvoeders,
waarvan de coöperatie in Zelhem
de primeur had. Als een olievlek
heeft deze wijze van voedering
zich over Nederland uitgebreid.
Het onderzoek in Zelhem breidde
zich ook uit. Er kwam meer be
langstelling voor en uiteraard
meer geld.
In 1935 werd dr. Grashuis directeur
van de CLO-controle, die in 1934 door
de aankoopcoöperatics was gesticht.
In 1938 kocht het Centraal Bureau
het landgoed „De Schothorst" bij
Amersfoort en stelde dat ter beschik
king van de CLO-controle om er naar
eigen goeddunken proeven te nemen.
Enkele jaren geleden kwam „De
Schothorst" geheel in exploitatie bij
een stichting. Excursies lopen op het
bedrijf af en aan. Tussen de 20 en
30.000 bezoekers zijn er ieder jaar op
het bedrijf.
Het bedrijf is ongeveer 61 ha groot,
waarvan 31 ha weiland, zeventien ha
bouwland, de rest wordt ingenomen
door de gebouwen waarin proeven
worden genomen, het park en het
tuintje, waarin dr. Grashuis zijn da
gelijkse spitoefeningen doet. Op het
bedrijf worden uiteraard rundvee en
kippen, maar ook geiten gehouden.
De veestapel omvat o.a. 60 melkkoei
en, 80 stuks jongvee, 100-145 schapen
en lammeren. Het bedrijf is uiteraard
Viola beweert: Andrea Doria
kan worden gelicht
Kapitein Alfredo Viola van de Ita
liaanse marine, een expert op het ge
bied van diepzee-operaties, verklaar
de gisteren tegenover United Press
dat de Andrea Doria naar zijn mêning
kan worden gelicht. De Andrea Do
ria zonk op 25 juli na een botsing met
het Zweedse schip Stockholm. Het
schiD ligt nabij het eiland Nantucket
op een diepte van 72 meter.
Volgens kapitein Viola zou de hele
operatie in geen geval meer dan zes
miljoen gulden kósten. Er zou in to
taal 37.000 ton lucht in het gezonken
schip moeten worden gepompt.
Het weer in Europa
Volgens de rapporten van
gisteravond
7 uur.
Oslo: zwaar bewolkt
16 gr.
Kopenhagen: half bewolkt
17 gr.
Aberdeen: regenbui
13 gr.
Londen: regenbui
19 gr.
Amsterdam; licht bewolkt
16 gr.
Luxemburg: zwaar bewolkt
17 gr.
Parijs: licht bewolkt
18 gr.
Bordeaux: onbewolkt
20 gr.
Grenoble: zwaar bewolkt
21 gr.
Nice: onbewolkt
26 gr.
Berlijn: half bewolkt
23 gr.
Frankfort: regenbui
22 gr.
München: regenbul
18 gr.
Zürlch: zwaar bewolkt
17 gr.
Genève: half bewolkt
20 gr.
Locarno: regenbul
22 gr.
Wenen: licht bewolkt
26 gr
Innsbruck: geheel bewolkt
24 gr.
Rome: licht bewolkt
36 gr.
Ajaccio: zwaar bewolkt
34 gr.
Mallorca: half bewolkt
31 gr.
tiptop ingericht met o.a. een melkstal.
waar de melk via een buizenstelsel
direct van óe melkmachine in de
melkbussen wordt gevoerd.
Bjjzondere aandacht Is op „De
Schothorst" gegeven aan de opfok
van kalveren. Men Is er voorstander
van de „schrale opfokmethode",
waarbij maximaal honderd liter melk
wordt verstrekt. De jonge dieren wor
den daarbij aanvankelijk In hun ont
wikkeling geremd, maar hun levens
duur is daarentegen twee tot drie
jaar langer, dan bij overdadig voeren.
De gemiddelde leeftijd van de runde
ren op „De Schothorst" ls daarom ook
hoog.
