Vijftienhonderd marinemannen waren in Leningrad NASSER droomt van een groot federatief Arabisch rijk CENTRALE RIJKSPERSONEEL: MEER SALARIS NODIG WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1956 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT BEZOEK AAN SOW JET-UNIE „NIET TE BESCHRIJVEN De Nederlanders zijn zo arm, dat zij hun winkels niet kunnen leegkopen... STOCKHOLM Aan boord van de drie Nederlandse oorlogsbo dems, die thuisvaren uit Leningrad en thans een bezoek aan de- Zweedse hoofdstad brengen, raakt men niet uitgepraat over de onver getelijke ontvangst in de grote Russische havenstad aan de Newa. Zelfs de indrukken, die my „uit de tweede hand" worden verstrekt, zijn dermate overweldigend en dikwijls ook zo ontroerend, dat ik het enthousiasme van de Nederlandse marinemannen niet alleen ten volle begrijp, maar ook volledig kan meevoelen. Het spreekt wel even aan, dat het laatste Nederlandse vlootbezoek aan Leningrad, het toenma lige Sint-Petersburg, in 1914 werd gebracht door Hr. Ms. pantserdek- schip „Zeeland", aan boord waarvan Z.K.H. Prins Hendrik zich be vond. Maar deze wetenschap wordt een feitelijk bagatel in vergelijking met de schat van persoonlijke indrukken, door opvarenden van het smaldeel in Leningrad opgedaan. zijn bezoeken aan de wal werd sohout-bij-nacht L. J. Goslings, de commandant van het smaldeel op bij zonder sympathieke wijze toegespro ken. Oprecht gemeende blijdschap klonk door in de vormelijkste details van elke speech. De Nederlander is nuchter van aard en is gauw een tik keltje sceptisch, wanneer men hem onwaarschijnlijk hoffelijk bejegent, maar hg is ook kritisoh en voelt zui ver het onderscheid aan tussen het geen formeel is en wat uit het hart komt. Zo heeft reeds het officiële contact en dat geldt zonder twijfel voor beide kanten, aangename en waardevolle indrukken opgeleverd. Ik hoorde het in de longroom zo for muleren: „Een dergelijk bezoek heeft meer waarde dan duizend diplomaten en duizend gewichtige redevoerin gen!" De Nederlanders hebben van Rusland en het Russische volk eens iets anders kunnen zien dan de voor stellingen, die zij zich ooit hadden kunnen maken aan de hand van wat zij thuis hadden gehoord en gelezen. Men wilde niet te diep op deze din- Men weet bitter weinig over Westerse landen De luitenant ter zee van speciale diensten der tweede klasse W. Lemai- re, de Marvo-officier aan boord van het vlaggeschip, heeft het vaderland door middel van dagelijkse persbulle tins op de hoogte gehouden. Dat was een summiere neerslag van een sohat van ervaringen en indrukken, zo om vangrijk en overweldigend, dat een der officieren van de kruiser vijftig blaadjes van zijn dagboek heeft moe ten volschrijven om iets ervan vast te leggen, voor het „thuisfront" en... voor zichzelf. Vijf dagen Leningrad hebben in het hart en hersenen van alle vijftien honderd Nederlandse marinemannen onuitwisbare indrukken gegrift. Hr. Ms. „De Zeven Provinciën" heeft na haar indienststelling in tal loze buitenlandse havens vertoefd, maar nergens is de ontvangst zo tref fend geweest als in Leningrad. De verwachtingen waren hooggesoannert voor dit unieke bezoek aan een grote havenstad achter het „ijzeren gor dijn", maar de realiteit heeft zelfs de vermetelste veronderstellingen nog overtroffen. Het is de Nederlanders allereerst opgevallen, dat de Russen b\j de organisatie van het bezoekpro- gramma zorgvuldig alles hadden ver meden, wat op propaganda in politie ke zin kon duiden. Daarentegen was niets nagelaten om de Nederlanders vriendelijk, wel willend en gastvrij tegemoet te tre den. Zonder beperkingen mocht worden gepassagierd en fotograferen was overal ongelimiteerd toegestaan. De bemanning heeft vrijuit kunnen spre ken met de bevolking die harerzijds ook een onbeschrijfelijk grote belang stelling voor de Nederlandse schepen en hun bemanning aan de dag legde. Reeds bij het naderen van de ves ting Kronstadt, op de avond van don derdag 19 juli, viel het op, met hoe veel ceremonie de aankomst van het Nederlandse smaldeel door de Russi sche autoriteiten werd omgeven. Op de rede werd het smaldeel begroet door de torpedobootjager „Odarjen ny". De bemanning van dit schip stond in paradeerrol aangetreden, gekleed in donkerblauwe broek, wit hemd en witte pet. Op het dek speelde een ma rinekapel vrolijke muziek. Een saluut van dertien schoten werd gewisseld. Een uur later volgde wederkerig een nationaal saluut van eenentwin tig schoten. De Marinierskapel speel de het welluidende Russische volks lied en voor het eerst in onze geschie denis, werd de Russische oorlogsvlag in de voormast gehesen, naast de sehout-bjj-naehtsvlag van de smal deelcommandant. Bij het passeren van de basis Kronstadt keek men aan boord van de „Zeven" vol bewonde ring naar een frontlinie ter lengte van vele honderden meters. De Rus sische matrozen hebben met gepre senteerd geweer in de houding ge staan, tot alle drie de Nederlandse schepen voorbij waren. Eeu marine- kapel speelde het Wilhelmus en dat klonk voortreffelijk. Toen het smaldeel omstreeks twee uur in de nacht werd afgemeerd op de boeien in de rivier de Newa, ston den honderden mensen aan de wal. Dit was een klein symptoom van de eneorme belangstelling, waarmee dit bezoek door de bevolking van Lenin grad, werd tegemoetgezien. Overtui gende. ja overstelpende bewijzen daarvan werden in de volgende etma len geleverd. OOK OFFICIEEL Ook officieel werd op hartelijke wij ze uiting gegeven aan de vreugde over dit eerste Nederlandse vlootbe zoek aan Sowjet-Rusland. Tijdens Een speciale reportage uit Stockholm door onze medewerker C. A. DEKKERS gen ingaan, maar kon mij vol over tuiging verklaren, dat het Russische volk zeer en zeer vredelievend is. Het hartelijke contaot met de Nederlan ders heeft misschien de gedachte weggevaagd, dat de Westerse volken zo bijzonder krijgslustig zijn Want dat was wel de indruk van zeer velen hier aan boord: Men weet in Rusland zo bitter weinig van wat er verder in de wereld te koop is, ook al kan de buitenlander verbaasd staan over de Russische kennis van de Westerse cultuur. Een enkel voor beeld. Toen een Nederlandse marine man kan een Russische gespreks partner vertelde, dat de winkels in I Kostbare verzameling j Majoor-directeur Gijsbert Nieuwland van de Mariniers- kapel keert uit Leningrad te- rug met een kostbare verzame- ling muziek. Partituren en complete orkestpartijen, hem bij verschillende gelegenheden tijdens het vlootbezoek aan Rusland aangeboden. De ka- pelmeester is oprecht verheugd over deze kostbare aanwinsten, want een orkest als het zijne moet beschikken over een zeer omvangrijk repertoire. liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinl ons land overvol zijn van artikelen, werd hem vol medeleven toever trouwd: „Dus de mensen bij jullie zijn zo arm, dat zij de winkels niet eens kunnen leegkopen!" Zo moeilijk blijkt het achter het ijzeren gordijn, al is dat minder ondoordringbaar dan vroeger, een juist beeld te Krijgen van de samenleving en de maatschappe lijke en economische verhoudingen in andere landen. Alle kranten en tijdschriften, zelfs 3.1 het particuliere fotomateriaal, dat aan boord van de drie schepen te vin den was, is er aan "te pas gekomen om de mensen in Leningrad te „on derrichten". En overal vond men een zeer gretig en dankbaar gehoor. ZEER VEEL GEZIEN De opvarenden van het smaldeel hebben zeer veel kunnen zien. Impo sant was de Hermitage, het oude winterpaleis van de Czaar. In dit als museum ingerichte gebouw met vijf honderd zalen zijn kostbare collecties schilderijen uit alle landen verzameld. Speciale zalen zijn gewijd aan Van Gogh, Ruysdael, Frans Hals, Ita liaanse en Franse meesters enzo voorts. De bezoekers werden rondge leid door vrouwelijke studenten, die uitstekend Duits spraken. Een andere excursie was naar het marinemu seum en ook heeft men filmvoorstel lingen bijgewoond. Vooraf werd een klassiek muziekprogramma afge werkt. De film, in kleuren, had een Russisch circus (een neutraal onder werp, maar aantrekkelijk) tot onder werp. De bioscoop was heel eenvou dig ingericht, met houten stoeltjes. Beeld en geluid waren echter uitste kend. Op zaterdag 21 juli werd door de smaldeelcommandant een krans ge legd bij het opvallend sombere monu ment voor de gevallenen uit de jaren 1941-1943, bij de slag om Leningrad. De kerkdiensten, die zondagmor gen aan de wal werden gehouden, vormden onvergetelijke en diep-ont- roe rende hoogtepunten van het gehe le bezoek. Er werd onder het Russische volk, een religieus besef aangetroffen als nooit mocht worden verondersteld. Het gerucht van deze diensten er blijkt in Rusland veel bij geruchte te gaan was over heel de stad ver spreid en ook na afloop kon men op de verst afgelegen plaatsen over de Nederlandse godsdienstoefeningen horen spreken, zo'u indruk had net op de mensen gemaakt. KINDEREN Op zondagmiddag kwamen honderd Russische kinderen van zeven tot tien jaar, allen met bloemen in de hand aan boord. Zij waren minder levendig Hr Ms Kruiser „De Zeven provinciën" en beweeglijk als Nederlandse kinde ren van dezelfde leeftijd en volgden zoet het kleurenfilmpje over Neder land, met een in het Russisch uitge sproken commentaar. Na de film voorstelling in het dagverblijf van de bemanning kregen zij in de longroom limonade met een (aan boord gebak ken) tompoes. De boerenkapel van de marinierskapel speelde daarbij gezel lige muziek. Bij het verlaten van de kruiser kregen de kinderen allemaal een Nederlandse zuurstok, een sou venirklompje, een speldje'van de „ze ven" en een Nederlands vlaggetje mee. Het aandeel, dat de Marinierskapel heeft geleverd in de afwerking van het programma, verdient een afzon derlijke behandeling. In dit verband alleen iets over het afscheid. Toen het smaldeel in het holst van de nacht vertrok, stonden diohte drommen op de kade. Zij hieven sreekkoren aan en de leden van de Marinierskapel, inderhaast bijeen getrommeld, gaven toen al improviserend een afscheids concert ten beste. Onder de tonen van deze, met groot enthousiasme ont vangen, muziek verschoof het duiste re Leningrad, waarvan de lichtpunt jes langzaam samenvloeiden, naar de nachtelijke horizon. Het gordijn van de duisternis plaatste zich tussen Russen en Nederlanders, die het ijze ren gordijn met andere ogen hadden leren zien. VEERTIGJARIG JUBILEUM Organisatie heeft thans vijftienduizend leden In het Scheveningse Kurhaus werd dezer dagen 't 40-jarig bestaan van de Centrale' van Rijkspersoneel gevierd. De bijeenkomst is geopend met een rede van de voorzitter van de centra le, de heer C. Oost. Deze trok onder andere uit het feit, dat de centrale nu 38 aangesloten verenigingen met 15.000 leden telt (bü de oprichting 30 verenigingen met 6000 leden), de Requisitoir zaak-Schmidt twintig dagen uitgesteld Rechter Rochjani heeft dinsdag ochtend bepaald, dat het requisitoir in de zaak-Schmidt op 20 augustus zal worden gehouden. Aanvankelijk zou het requisitoir dinsdag worden uitgesproken, doch de waarnemende officier van justitie Ra den. Joesoef Soewondo verzocht om uitstel. Soewondo vervangt Soenarjo, die de vorige week plotseling is over geplaatst. Hij zeide zich eerst met het proces vertrouwd te willen maken. De rechter stond het verzoek toe, doch drong er op aan, dat het uitstel tot het uiterste zou worden beperkt. Er was nauwelijks enige publieke belangstelling op de zitting van dins dag. Soenarjo was niet in de rechts zaal aanwezig. conclusie, dat de federatie gezond Is. Bij een algemene beschouwing over de actuele problemen van de centrale betoogde spreker voorts, dat een ambtenaar niet in een politiek-ge- kleurde organisatie thuishoort. Daar in ligt ook de bestaansgrond van de Centrale van Rijkspersoneel. Sprekende over de arbeidsvrede zei de heer Oost onder meer dat deze, naar zijn gevoel, niet alleen het ge volg was van de geleide loonpolitiek. Er zijn voor het vrije bedrijf namelijk mogelijkheden boven de regelingslo nen extra loon te betalen. Voor de ambtenaar geldt dit echter niet en daarom vond spreker een reële ver goeding voor de ambtenaar alleen mogelijk door verhoging van het sa laris. De heer Oost zei. dat bg het ge organiseerd overleg over de salaris sen van de ambtenaren de laatste tijd zonder noodzaak tegenstellingen zijn gekweekt door voortijdig de kwestie van de 6% aan te snijden, zodat deze onderhandelingen op een mislukking zijn uitgelopen. Bedenkelijker vona spreker het nog, dat deze 69c kwestie gekoppeld is aan het voorstel van de regering tot salarisverhoging van de hogere ambtenaren. De heer Oost drong daarom nog menlyk optreden. Bij het vraagstuk van de pensioen positie merkte de heer Oost nog op dat deze en andere voordelen van df rechtspositie van de ambtenaar niet aangetast mogen worden, omdat de ambtenaar een aantal vrijheden mist en een lager salaris ontvangt dan in het vrije bedrijf wordt betaald. TUSSEN NIJLDELTA EN RODE ZEE (I) Maar de landhervorming is voor de neefjes der eigenaren Zo stelde de Egyptische fellah zich net paradijs voorvóórdat de land- Op een sokkel van zandsteen, op een groot plein in het hart van Cairo, staat een krijgsman van lichtmetaal. In beide handen torst dit symbool der revolutie triomfantelijk een neonboog van Philips boven zijn Germaanse helm: Egypte's partisaan no. 1. Sinds luitenant-generaal Naguib in juli 1952 koning Faroek tot ab dicatie dwong, staat Egypte in dit teken der revolutie. Generaal Na guib was een gematigd man, zich er terdege van bewust, dat zijn volk van kleine keuterboertjes in barbaarse omstandigheden leefde. In hutten van leem, zonder enig sanitair of meubilairEvenals hun voor vaderen van 5000 jaren lier, bebouwden zij minuscule lapjes grond. Zaaiend, ploegend en oogstend volgens methoden, die ook duizenden jaren geleden opgeld deden. Wel voerde hij zo en passant een i zou meer dan 75 ha. mogen bezit- landhervormingsplan uit: Niemand ten. Alleen een landeigenaar met zonen had recht op 80 ha. In de praktijk kwam het echter hierop neer, dat de talloze neven en ach terneefjes van de feodale landhe ren plotseling eigenaar waren ge worden van 75 ha. Zodat, toen ik kort geleden Egypte bezocht, de plattelandsbevolking nog altyd op de rand van de honger en nog in net zulke armzalige lemen wonin gen leefde als voorheen. Landhervorming en de Assoeandam zouden het Egypte na de revolutie van '52 op een westers welvaartspeil moe ten brengen. Maar vóór Naguib deze plannen tot uitvoer kon brengen, werd hy in '53 door Gamal Abd El-Nasser, spil van de militaire junta die de re volutie van een jaar daarvoor be werkstelligde, gewipt. Andere aspiraties Nasser had andere aspiraties. Een ongeduldig en driftig man, die niet in hervorm mg en de Assocandam-plan. I generaties, maar in jaren wil denken. nen op niets waren uitgelopen. I Hij droomt over één groot federatief "j» W -4* Arabisch rijk, dat van Dakar tot Bag dad zal reiken, met Cairo als middel punt. Waar Naguib al zgn aandacht besteedde aan de binnenlandse poli tiek, succesvolle besprekingen met de Soedan voerde over verdeling van het Nijlwater en de politieke eenheid, be gon Nasser kort na zijn machtsover name met een agressieve buitenlandse politiek. Wel toonde men mij op het ministerie van Propaganda, dat dicht bij het onesthetische monument van Egypte's partisaan staat, plakettes van sociale en economische landhervorming. Ook over het Assoeanplan werd veel ge sproken. Men wilde mij de wolken krabbers van Cairo tonen. Rondleiden door het paleis van de voormalige corrupte neerser van Egypte, koning Faroek. Het was allemaal erg vrien delijk. Maar toen ik ln mijn eentje met mijn camera de lemen nederzettingen van de uitgehonderde fellahs ging schieten, zat ik binnen een paar minu ten op een politiebureau, waar men trachtte mijn apparatuur onklaar te maken. Nasser mist de populaire bin ding, die zijn voorganger Naguib op de bevolking had. Hun buiken zgn leeg. De revolutie Is vier jaar oud, zonder dat verbetering Intrad! Ook Nassers militaire junta stelt eisen. Door een smadelijke, militaire nederlaag tegen dat kleme landje Is raël, eist deze moderne wapens. Zelfs Nassers feodale landheren zijn, on danks de revolutie, niet zonder macht. Zo besloot een in het nauw gedreven Nasser tot een wanhoopspolitiek. Ver leden jaar september verkocht hg de enige rijkdom van Egypte, katoen, voor wapenaankoop achter het Ijze ren gordijn. De uitgemergelde Egyp tische fellah moest dus in werkelijk heid Nassers militaire gebaar aan de junta betalen. Dubbel spel De bouw van de Assoeandam zou voor hen dan wel uitkomst brengen. Maar met een aan Rusland verhy pothekeerde katoenoogst is het vol slagen onmogelijk een stuwdam te fi nancierenZo kwam Nasser tot een soort politiek, waarbij hij Rusland en 't westen tegen elkaar trachtte uit te spelen. Hij wilde deze twee groot- ||||||||||||||||||||||||||||||ir>lll!lllllllillllllllllllllllll!!ll!lllllllllll!llll.!i iniHH Kleuters uit rijden in politieauto Eddy en Tonneke, drie en e§ vier jaar oud, hebben maandag n een tochtje in een afdclingsauto van de Amsterdamse politie naar Amstelveen gemaakt, dat hun zeker een pak slaag van vader en moeder zal hebben ge- kost. Beide kleuters waren ver- dwaald toen ze in de hoofdstad f| een eindje waren gaan wande- len. De hulpvaardige politic nam de kinderen mee in een af- f| delingsauto naar het bureau Leidseplein, waar ze „oom m agent zeiden, dat ze ergens in Amstelveen woonden en dat ze Eddy en Tonneke heetten. „Ik m kan het huis in Amstelveen wel n aanwijzen" zei de kleine Eddy ee dapper eg natuurlijk waren de agenten zo vriendelijk de ver- dwaalde kleuters naar huls te brengen in de auto. e| Toen de ouderlijke woning evenwel niet gevonden werd, biechtte Eddy op, een grapje te hebben gemaakt en dat ze thuis hoorden in de woningen van H hun ouders aan de Wetering- n schans in Amsterdam. Het uitstapje eindigde minder M prettig dan ze aanvankelijk fi hadden voorzien: boze agenten =e en boze vaders en moeders. Nieuw vlastijdschrift Het Nederlandse Vlasinstituut in Wageningen is overgegaan tot de uit gave van een internationaal vlastijd schrift onder titel „Technical Bulle tin". Aanleiding tot deze uitgave was ook de grote belangstelling, die bleek te bestaan voor de in 1955 en ook dit jaar gehouden internationale con gressen van onderzoekers en technici op het gebied van de vlasteelt en de vlasbewerking. In het tijdschrift, waarvan het eer ste nummer onlangs uitkwam en dat in september wederom zal verschij nen, worden artikelen gepubliceerd (in Frans, Duits en Engels) van on derzoekers en technici. Dodelijk motorongeluk in Wijchen Maandagnacht omstreeks half drie is de 26-jarige motorrijder H. A. van den B. uit Nijmegen, in de Woezikse- straat te Wychen uit de bocht gevlo gen en tegen een paal van het elek trische net gereden. Hij was op slag dood. Nasser ondertekent het landhervormingsplan machten tegen elkaar op laten bieden voor de financiering van het giganti sche Assoeandam-plan. Indien dit luk te zou, met oosterse handigheid, niet de Egyptische fellah, maar het wes ten de wapenaankoop achter het ijze ren gordijn hebben medegefinan cierd. De Assoeandam te laten uit voeren door Rusland, kwam niet in Nassers hoofd op. Met alle bolsjewis tische experts die daarbij zyn land zouden infiltreren, zou hij in conflict zijn gekomen met zgn feodale land heren. Nasser dacht dit spel vlot te winnen. Want om het westen een zetje over de drempel te geven, had hij nog een zeer belangrijke troefkaart op de achter hand. Door de landengte van Egypte loopt namelyk het Suezkanaal, dat in het midden der vorige eeuw door de Fransman Ferdinand de Lesseps werd gegraven, varen jaarlijks 13.000 sche pen met een totaal tonnage van 100 miljoen ton. ZEVENTIG PROCENT. Zeventig procent van deze schepen beoefent de tankvaart en meten elk 20.000 ton of meer! Dat wil zeg gen, dat in de ruimen van deze sche pen, ruim 80 miljoen ton olie per jaar door het Suezkanaal wordt geperst. Tachtig miljoen ton olie voor de westerse economie. Olie voor het mili taire apparaat dei N.A.V.O.-landen. Olie voor het industriële potentieel van West-Europa- Zonder deze olie ligt Europa binnen een week totaal lam. En de man, die het kraantje van deze superpijpleiding dicht kan draalen „Dat ben Ik!" zei Naser. „Het Suezkanaal is van interna tionaal belang", zegt het westen. „Het Suezkanaal loopt door de landengte van mijn Egypte", zegt Nasser. Het westen is niet gezwicht voor Nassers chantagepolitiek. Het wenst onder geen beding zaken te doen met een man, die het in zijn korte loop baan presteert, om een paar maal, op het randje af, de hemel van Dakar tot Bagdad rood te doen kleuren. Een man, die regelmatig van twee wallen tracht te eten, acht het westen niet solvent. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM Reis naar het Suezkanaal Anthon de Zeeuw, schrijver- cineast, is kortgeleden met een zeesleper van Leen Smit en Co's Internationale Sleepdienst 's werelds machtigste zee slepersorganisatie naar het Suezkanaal gereisd. De Zeeuw zelf zoon uit een slepersfamilie, bezocht in het Suezkanaal de Hollandse baggerwerkm: gi gantische projecten in de woes tijn. Hij maakte daar tevens een studie van de politieke, com merciële en historische beteke nis van het kanaal, dat op dit ogenblik zozeer in het brand punt van de wereldpolitiek staat. Dezer dagen keerde hij in ons land terug. In een drietal artikelen vertelt hjj over zijn ervaringen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 7