PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT de BILT Formatieresultaten door K.V.P. op losse schroeven gezet Arbeiders te Poznan in sit-down-staking Sociale betekenis deltawerken mag niet worden onderschat DUITSE DREIGBRIEVEN AAN HOGE AMERIKANEN GEZONDEN 199e jaargang - no. 170 DBgblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur: W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per week: 5,85 p. kw.; fr. p. p. 6.10 per kw. Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrjjdag 20 juli 1956 ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mm Minimum p. advertentie, 4.—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) 23 cent per regel met een minimum van 1,—. „Brieven of adres Bureau v. d. Blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg. Bur. Vllsslngen, Walstr. 58-60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 546 of 304): Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228): Oostburg, Nleuwstraat 43. telef 20; Terneuzen. Brouwerijstraat 2; Zlerikzee. N. Bogerdstraat 24. telef. 26 ROMME NIET AKKOORD MET PROGRAM Conferenties van dr. Drees met prof. Oud en de heer Tilanus 9 (Van onze parlementaire redacteur). De afwijzing door de K.V.P. van het voorlopige regeringsprogram dat dr. Drees de voorzitters van de grootste Tweede Kamer-fracties had voorgelegd, heeft veel van wat door de kabinetsformateur reeds bereikt was, op losse schroeven gezet. Aangezien dr. Drees aan de fractieleiders had verzocht het program niet weer geheel met de frac ties te bespreken, maar uitsluitend te antwoorden of men akkoord ging, heeft prof. Romme aan de formateur geschreven, dat het hem onmogelijk zal zijn te adviseren een ministersfunctie te aanvaarden, als de K.V.P.-ers daartoe worden aangezocht. Dit komt dus neer op een niet-akkoord verklaring met het program. Prof. Romme moet van de aanvang af gevoeld hebben, dat er bij zijn fractiegenoten ernstige kritiek op sommige punten bestond, anders had hij niet, tegen de be doeling van dr. Drees in, met zijn mensen vergaderd. De bezwaren van de K.V.P. be treffen voornamelijk de vaagheid in het program over de bezitsvor ming en 't ontbreken van een dui delijke uitspraak over Nieuw-Gui- nea. Volgens het program van dr. Drees zal het komende kabinet een onderzoek instellen naar de moge lijkheden van bezitsvorming. De K.V.P. wenst, dat positief zal wor den vermeld, dat door het treffen Koks Enkele hotels in Limburg zijn lich telijk ontsteld geraakt over het feit, dat een aantal hotel-koks gedurende het toeristenseizoen in mi- taire dienst wordt geroepen. Er is nu een actie gaande om voor deze koks uitstel te krijgen. Ze zijn namelijk niet zo gemakkelijk te vervangen. Op zichzelf is dat geen belangrijk bericht, maar na andere pogingen, die aange wend zijn en soms ook gelukt zijn om mensen buiten de militaire dienst te houden, zit er toch wel aan dat Limburgse geval een algemeen kantje. In Limburg wordt weer eens duide lijk gemaakt, dat het Nederlandse volk de offers voor de defensie niet meer van ganser harte brengt. Men vindt het afstaan van enkele koks te lastig, want men voelt te weinig dat met de militaire training en met de de fence levensbelangen van het Neder landse volk zijn gemoeid. Het tragische is, dat men die Lim burgse hotelhouders niet het verwijt mag maken van tekort aan inzicht. Duizenden burgers in ons goede va derland weten ondanks alle voor lichting niet meer hoe ze over de waarde van onze defensie moeten den ken. Ze lezen regelmatig in de kranten, dat de - grote mogendheden spreken over beperking van de bewapening en dat er redelijke kansen zijn op vermin dering van de strijdkrachten. Over oorlogsdreiging praat men nauwelijks meer. Deze week kwamen er berichten, dat de Amerikanen vele honderddui zenden soldaten naar huis willen zen den. De Amerikaanse troepenmacht in Europa zal vermoedelijk tot een „symbolische" worden teruggebracht. Engeland wil niet minder dan een derde deel besnoeien op zijn defensie begroting, want de Engelse regering ziet geen kans op andere wijze de staatsuitgaven in evenwicht te bren gen met zijn inkomsten. Wanneer zulke berichten uit het buitenland komen, dan begrijpt de ge wone burger niet meer, waarom men in Den Haag nog aan het touwtrekken is geweest over verhoging van de Ne derlandse defensiebegroting met een bedrag van naar men zegt 250 miljoen gulden. En dan begrijpt die gewone burger helemaal niet meer, dat er mensen zijn in Den Haag, die bij het wisselen van de militaire politiek der grote mo gendheden, toch nog voor Nederland willen vasthouden aan het zo kostba re defensieplan, waartoe in het ver leden de N.A.V.Ó. Nederland verplicht heeft. Maar een ding verwacht die bur ger wél en dat is aanpassing bij de nieuwe situatie, die blijkbaar op defensiegebied is ontstaan Als de Verenigde Staten en Enge land hun militaire apparaat met uitzondering van de luchtmacht sterk verkleinen en als dus de inter nationale sfeer minden gespannen is, dan dienen kleinere landen met die politiek mee te gaan. Dan moet er een nieuw Europees.de fensieplan komen, dat ook voor de kleinere landen de lasten verlicht. Kan dat niet en moeten voor landen als Nederland de lasten dezelfde blij ven of verzwaard worden, dan zal dat heel duidelijk aan het Nederlandse volk uitgelegd moeten worden. Zo duidelijk, dat Limburgse hotel houders geen noodgeschrei meer aan heffen, wanneer enkele van hun koks opgeroepen worden voor hol vervullen van hun defensieplicht. Vermoedelijk zal dat vooi onze (nieuwe) minister van defensie geens zins een gemakkelijke taak zijn. van fiscale maatregelen de bezits vorming (bedoeld wordt voorname lijk van de niet welgestelden) zal worden bevorderd. Aan fiscale maatregelen hebben uiteraard zij, die nagenoeg geen of in het geheel geen belasting betalen niets. Hen wil de K.VJ?. op andere wijze tegemoetkomen. Wat Nieuw-Guinea aangaat, wenst men van de zijde der K.V.P. duidelijk uitgesproken te zien, dat de soeverei niteit aan Nederland behoort en zal blijven. Het program van dr. Drees vermeldt hierover niets. Dit wil niet zeggen, dat ook de kabinetsformateur dit standpunt niet zou innemen. De overige punten, waarop ver schil van opvatting tussen de K. V.P. en de kabinetsformateur be staat, betreffen de verdere door trekking van de financiële gelijk stelling tussen het openbaar en 't bijzonder onderwijs (met name het hoger onderwijs)de schrapping, die de K.V.P. voorstaat, van de in voering van een vermogensaan- wasbelasting op de reële winsten; beperking van het peil der over heidsuitgaven, die de K.V.P. niet ver genoeg gaat en de verlening van meer invloed aan zending en missie bij de opvoeding tot zelfbe stuur van Nieuw-Guinea. Ook ten aanzien van een verde re afschaffing van schoolgelden heeft de K.V.P. bezwaren. Op het punt van de defensie-uitgaven kan men het wel eens worden naar het schijnt. (vervolg op pag. 3.) Spionnen in Hongarije tot zware straffen veroordeeld. Leden van een Hongaarse spionage- bende, die gewerkt zou hebben voor „een imperialistische mogendheid", zijn door een Hongaarse militaire rechtbank tot langdurige gevangenis straffen veroordeeld, zo heeft radio- Boedapest donderdag bericht. De 34-jarige Bela Katonka .uit De brecen werd tot 12 jaar veroordeeld, terwijl mevrouw Anna Nagy en Ist- van Nagy, beiden uit Hajduboes Zoer- meny, ieder tot vijf jaar veroordeeld werden. Andere beklaagden in dit spionage- proces werden tot straffen variërende van zes maanden tot drie jaar ver oordeeld, aldus radio-Boedapest. Stalinfabriek omsingeld Arbeiders van de Stalin-locomo- tieffabriek in Poznan zijn een „sit- down"-staking begonnen, omdat na de opstand in juni him eisen niet zijn ingewilligd. Dit heeft volgens het Westduitse persbureau D.P.A. een reiziger die uit Polen in Berlijn is aangekomen, donderdagavond medegedeeld. De reiziger verklaarde, dat de staking nog gaande was toen hij eind vorige week Polen verliet. Troepen hadden toen de fabriek in Poznan omsingeld om de stakers tot overgave te dwingen. Donderdag 12 juli hadden een paar arbeiders geprobeerd de fabriek te verlaten, doch zij waren door de mili tairen teruggezonden of vrijwillig te ruggekeerd, toen bleek, dat zij buiten de fabriek hun kameraden toch niet helpen konden. Er hadden zich geen schietpartijen voorgedaan. De vrou wen van de arbeiders mogen voedsel brengen en met hun mannen praten. In Schoondyke wordt een driedaags oogstfeest gehouden. Donderdag werd het feest begonnen met een braderie, waarvoor de winkeliers op de Brink hun stalletjes hadden op gesteld. (Foto P.Z.C.) Volgens de reiziger staken de ar beiders niet slechts voor hogere lonen en lagere prijzen, doch ook uit protest tegen de arrestaties die na de opstand van 28 juni verricht zijn. Hij zei voorts, dat zijn Poolse vrienden hem gesmeekt hebben aan de buitenwereld verslag over de nieuw.e staking uit te brengen. Amerika steekt geen geld in dam van Assoean Amerika beeft Egypte meegedeeld, dat het „in de huidige omstandighe den" niet mogelijk is deel te nemen aan de financiering van de stuwdam bij Assoean. Deze mededeling kwam binnen een uur nadat-de Egyptische ambassa deur in Washington de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken. Dul les, opnieuw om financiële hulp voor dit project had verzocht. Amerika geeft twee redenen voor zijn besluit: 1Het feit dat er geen overeenstem ming tussen de Njjlstaten bestaat over de verdeling van het Nijlwater. 2) De mogelijkheid voor Egypte om voldoende middelen op te brengen voor het welslagen van het project is „minder zeker dan in de tijd toen het aanbod gedaan werd". Het Britse ministerie van buiten landse zaken heeft gisteren bekend gemaakt dat de Britse economische politiek ten aanzien van de Egypti sche Asoean-dam zal worden herzien in het licht van de gewijzigde om standigheden in Egypte sinds het Britse aanbod werd gedaan". Een opname van de ontmoeting tus sen Pandit Nehroe (links), maar schalk Tito (midden) en kolonel Nas ser, die bijeenkwamen op het eiland je Brioni in de Adriatische zee. Tij dens de vergadering wisselden de staatslieden hun visies uit betreffen de verschillende buitenlandse vraag stukken. Algerijnse jongen redde zijn moeder Een tienjarige Europese jongen is donderdag dwars door een salvo ge weerschoten gerend om hulp te halen voor zijn gewonde moeder. Kort tevo ren had hij gezien hoe verzetsstrijders zijn vader doodden. Het gezin reed op een weg langs de kust op ongeveer 75 km oostelijk van Algiers, toen opeens vijf opstandelingen, die met automati sche geweren waren bewapend, hen aanvielen. De kerels vermoordden de vader en verwondden de moeder met geweervuur. Het jongetje echter wist ondanks een salvo schoten te ontko men en sloeg alarm. Nadat hulp ge arriveerd was bracht men zijn moe der naar een ziekenhuis. Meer dan 50 pelgrims door zonnesteek omgekomen Donderdag is bekendgemaakt, dat 55 Mekkagangers tijdens het laatste deel van hun pelgrimstocht aan zonnesteek bezweken zijn. Als hoogtepunt van de jaarlijkse bedevaart stonden duizenden pelgrims van zonsondergang j.l. dinsdag tot zonsondergang j.l. woensdag op de hei lige berg Arafit. De onbarmhartig schijnende zon bleek echter noodlottig te zijn voor 55 Mekkagangers, die aan zonnesteek bezweken. EXTREMISTEN IN HET SPEL Onderzoek ingesteld naar mysterieuze strijdgroep Hoge Amerikaanse militaire en di- Elomatieke functionarissen te Wash- ïgton en Bonn en ook gezinnen in de Verenigde Staten hebben dreigbrie ven ontvangen, waarin de terugtrek king van de Amerikaanse troepen uit West-Duitsland wordt geëist. In de brieven, ondertekend door „de strijdgroep voor een onafhanke lijk Duitsland'" en gepost in München en Stuttgart, wordt gezegd, dat de tijd is gekomen, dat „wij Duitsers zelf een einde aan deze ondraaglijke toe stand zullen maken". „Wij delen U dit mee uit naam van het Duitse volk, zodat zelfs een gewelddadig optreden van onze beweging, in geval dit ge beurt, geschiedt met uw medeweten en goedkeuring. U bent verantwoordelijk voor het optreden van uw regering. Wij wen sen onverdeelde vrijheid en onafhan kelijkheid en wij zullen die krijgen. Wij zullen dit door daden bewijzen. Amerikanen, verlaat Duitsland, zo lang het nog kan", aldus de inhoud van de dreigbrieven, die door het „State departement" zijn ontvangen. Naar verluidt is de zaak in onder zoek bij het Amerikaanse federale bu reau van onderzoek, de F.B.I. Volgens een functionaris van het ministerie van buitenlandse zaken lijkt de ge noemde „strijdgroep" op het eerste ZIJN SOCIALE VOORSPELLINGEN MOGELIJK? Belangwekkende beschouwing in Sociologisch Bulletin N.-H. Kerk Het verloop van een „sociale stroomversnelling" in een gebied waar structuurversnellingen optreden is moeilijk, zo niet onmogelijk te voor spellen. Op technisch gebied liggen de voorspellingskansen veel gunstiger. Zo kan het waterloopkundig laboratorium te Delft binnen vrij nauwe grenzen aanduiden wat er bijvoorbeeld i zal gebeuren, als een riviermond wordt afgesloten. De econoom heeft het iets moeilijker. De economische wetten zelf leiden weliswaar tot voorspelbare resultaten, maar de mense lijke grilligheid kan het vertrekpunt van een dergelijke wet wel eens ver leggen. Toch kan de econoom bij benadering de betekenis aangeven van bijvoorbeeld een weg van Zierikzee naar Colijnsplaat of van de vereiste tegen-effecten, die nodig zijn om de ondergang van een visserij-dorp te voorkomen. Maar wie sociale voorspellingen wil doen heeft te maken met eapricieuze uitgangspunten én met het weigeren te luisteren naar de stem der logica zolang de mens geen robot is. Immers de zedewetten en ge woonten lopen langs andere lijnen. De vraag of het nodig is met be trekking tot het Deltaplan sociale voorspellingen te doen wordt alge meen positief beantwoord. Gaat men echter de goedbedoelde pogingen hiertoe na, dan treft men niet an ders aan dan vaagheden aangeduid met woorden als „gezagscrises „uit dagingen", „conflictstof", „traditie- verlies" en wat dies meer zrj. Deze begrippen zijn als lege dozen, waar van de constructie maar steeds door gaat. terwijl het zoetjes-aan tijd wordt deze dozen eens met concreet toepasbare kennis te vullen. In het Sociologisch Bulletin van het Sociologisch Instituut van de Ned. Hervormde Kerk heeft drs. P. de Jong nu een eer ste poging gedaan om tot die op vulling te komen. Vooral zijn hierbij toegepaste methodiek is voor de regionale Delta-onderzoe kers belangwekkend. Over een laboratorium beschikt 'n socioloog (gelukkig) niet en evenmin kan hij de sluitrede van de econoom toepassen. Wat doet nu de socioloog, die het gevaar bespeurt, dat de voor sprong van de zich verfijnende tech- |IHIIIIilllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllltilillllllllllllllllllllll(llililllllillljin H Het „Sociologisch Bulletin" van het Sociologisch Instituut van de Ned. Hervormde Kerk is zo- juist met een speciaal nummer M verschenen, getiteld: „De so- ciale betekenis van de delta- werken". In dit nummer wordt het pro- M bleem op een nieuwe manier aangepakt. Op ons verzoek heeft drs. M. C. Verburg, direc- teur van het E-T.I. voor Zee- i§ land, hierover nevenstaande be- IÜ schouwing geschreven. llllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll niek en van de zich aanpassende toegepaste economie al groter wordt? In de eerste plaats moet hg een inventaris van de bestaande so ciale structuur disponibel hebben. Op dit stuk is reeds veel tot stand ge komen. Het recente voorbeeld daar van is het gereformeerde rapport over Schouwen-Duiveland. Er zrin echter ook lacunes b.v. met betrek king tot Tholen. Een waardevolle bron is ook het Handboek der Pas torale Sociologie. Met deze uitkom sten stellen wij dus ons vertrekpunt vast voor de sprong naar de voor spelling. DRIE ZAKEN. Drie zaken zijn in het Deltaplan een voorspelling vooral waard, n.l. de uitvoering van de werken zelf, de toenemende industrialisatie e'n het groéiende vreemdelingenverkeer. Wat men in de techniek nu „labo ratorium-condities" zou noemen, wordt hier geconstrueerd door studie van vergelijkbare situaties. Tenslotte worden dan de eigen uitgangspunten ingevlochten in de laboratoriumre sultaten van andere streken, waarna corrigerende maatregelen worden voorgesteld om tot wenselijke struc turen te komen. Door deze aanpak worden de gro te structuurveranderingen sociaal op (Vervolg op pag. 8) gezicht een extremistische organisa tie met slechts enkele leden. „De denkbeelden van deze zeer kleine groep weerspiegelen geenszins de houding van een belangrijk deel van het Duitse volk", zo voegde hij hier aan toe. Ook diplomaten op dé Duitse am bassade te Washington hebben dergelijke brieven gekregen, de Amerikaanse gezinnen, die de brieven hebben ontvangen, zijn over het algemeen voormalige Duitsers in de staat Pennsylvania met zoons in het Amerikaanse le ger in Duitsland. Adenauer: vermindering van troepen gevaarlijk Bondskanselier Adenauer heeft don derdag in Bonn, naar aanleiding van berichten uit Londen en Washington over een mogelijke vermindering van de geallieerde strijdkrachten in West- Duitsland in verband met de ontwik keling van de atoomwapens, tegenover journalisten verklaard, dat een der gelijke vermindering het gevaar van plaatselijke Europese oorlogen zal vergroten. Hij antwoordde bevesti gend op de vraag of de bondsregering nog steeds 12 divisies op de been wil brengen en verklaarde, dat niets hem er van overtuigd heeft, dat de Sowjet- Ume haar bewapening tot een mini mum terug wil brengen. De Sowjets moesten hun leger kort geleden met 60 divisies verminderen door het gebrek aan arbeidskrachten, aldus Adenauer. Schotss geestelijke „adopteert" Simone en Jos Er is nieuwe hulp komen opdagen voor de jonge Nederlandse geliefden Simone Snijders en Jos van der Vis, die vastbesloten zijn slechts als man en vrouw uit Schotland naar Neder land terug te keren. De Schotse presbyteriaanse predi kant, rev. Allan G. Hasson, heeft na melijk in afwachting %ran het huwelijk van Jos en Simone de beide van huis weggelopen jongelui „geadopteerd" en ze in zijn pastorie opgenomen. Inmiddels hebben Jos en Simone bij de burgerlijke stand in Glasgow aan getekend en het huwelijk zal nu naar verwacht wordt volgende week don derdag plaatsvinden. Het weer in Europa Volgens de weerrapporten van gister- avond 7 uur: Stockholm, onbewolkt 22 gr. Oslo, onbewolkt 25 gr. Kopenhagen, onbewolkt 24 gr. Aberdeen, geheel bewolkt 16 gr. Londen, onweer 21 gr. Amsterdam regenbul 21 gr. Luxemburg, zwaar bewolkt 16 gr. Parijs, zwaar bewolkt 19 gr. Bordeaux, half bewolkt 19 gr. Grenoble, regenbui 20 gr. Nice, onbewolkt 25 gr. Berlijn, zwaar bewolkt 24 gr. Frankfort, regen 23 gr. München, onweer 24 gr. Zürich, zwaar bewolkt 22 gr. Genève. zwaar bewolkt 19 gr. Locarno, regenbui 20 gr. Wenen, zwaar bewolkt 26 gr. Innsbruck, regenbui 27 gr. Rome, onbewolkt 32 gr. Ajaccio, licht bewolkt 29 gr. VERWACHT... ONSTANDVASTIG Veranderlijke bewolking met plaat selijk enkele regen- of onweersbuien. Matige wind in hoofdzaak tussen oost en noord. In de kustgebieden iets la gere temperaturen, elders weinig ver andering in temperatuur. ZON EN MAAN 21 juli Zon op 4.47 onder 20.48 Maan op 19.42 onder 3.30

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 1