Russische marine ontleent vlag
aan Nederlander Cornells Cruys
OOSTDUITS SCHIP IN TWEEËN
NAAR WESTELIJKE WATEREN
American Cigarettes
Fascinerendï
VRIJDAG 20 JULI 1956
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
CONTACTEN IN VROEGER EEUWEN
Donderdag werd de veertiende etap
pe van de „Tour de France" van Ton-
louse naar Montpellier, over 231 km,
verredenEassenforder van de Fran
se westploeg ging als eerste over de
finishlijn op de voet gevolgd door de
Nederlander De Groot.
Blinde man redde vrouw
van verdrinkingsdood
De held van de dag: in Noorwegen Is
een 38-jarige blinde man, Al mar
Lund, die er in geslaagd is een 36-ja-
rige vrouw van de verdrinkingsdood
te redden
Lund, die voorzitter is van de Noor
se vereniging van blinden en tevens
leider van een vakantiekamp voor
blinden nabij Drammen, was jl. maan
dag gaan zwemmen. Hij kon dit doen
omdat aan een brug een bel bevestigd
was, die elke tien minuten luidde, zo
dat de blinde zwemmers konden ho
ren of zij te ver weg waren.
Pas donderdag werd bekend, wat
Lund gepresteerd had. Hij vertelde,
dat hij plotseling langs iets zwom,
dat een borrelend geluid gaf. „Ik
zwom door omdat ik niet wist wat het
was. Maar het geluid maakte mij on
gerust en ik zwom terug om te onder
zoeken wat het borrelen veroorzaak
te. Ik ging op het geluid af en voel
de een lichaam. Ik hoorde een vrou-
westem zeggen: „Ik heb water bin
nengekregen". Daarna zonk het
lichaam, maar ik kon liet nog net
op tijd grijpen en aan wal brengen".
Aan de oever stond een vrijwel blin
de masseur, Hans Haas, die onmid
dellijk kunstmatige ademhaling op de
vrouw, de 36-jarige Nanna Hendrik-
sen, begon toe te passen. Een derde
blinde haastte zich weg om een dok
ter te halen. De arts, die kort daarna
arriveerde, verklaarde later, dat hij
niets meer had kunnen uitrichten
wanneer na de redding door Lund de
masseur niet ingegrepen had.
Vijftienjarig meisje gedood
bij vechtpartij in New York
Voor het eerst heeft nu ook New
York kennis gemaakt met de ergste
uitwas der bandelooshid van de jeugd:
een 15-jarig meisje is door een 12-ja-
rige tijdens een „bende-veldslag"
doodgestoken.
Evely Orr, een 15-jarig meisje,
dochtertje uit een gezin van zes kin
deren, was op weg naar de kerk toen
zij enkele kornuitjes tegenkwam, die
hoorden tot de „Chaplain-girls", een
soort van vrouwelijk hulpkorps van
„the Chaplains", onder welke naam
een van de ergste benden van balda
dige jongelui schuil gaat.
De „Chaplain-girls" wandelden een
eindje met elkaar op, tot zij een groep
meisjes van de „diplomat" bende te
genkwamen. De beide groepen raak
ten onmiddellijk slaags en het was een
gekrab, geknijp en haren-trekken, tot
plotseling Evelyn Orr dood ter aarde
viel. Met een mes was zij neergesto
ken.
De politie achterhaalde 16 meisjes.
Vijftien daarvan worden vervolgd we
gens verboden samenscholing. De
jongste, een stuurse Brunette, wier
naam niet is meegedeeld, wordt bo
vendien vervolgd wegens het bezit
van een dodelijk wapen en wegens
doodslag.
Onwelwillend advies over
zendelingen in India
In de staat Madhja Pradesj, in
Midden-India, heeft een speciale
commissie die belast met een onder
zoek naar de werkzaamheden van
zendelingen, geadviseerd alle zende
lingen die er voornamelijk op uit
zijn te bekeren, te doen uitwijzen. In
het rapport van de commissie wordt
gezegd:
„De evangelisatie in India blijkt
een onderdeel te zijn van een alge
mene politiek, die er op is gericht,
het christendom te verspreiden, niet
uit geestelijke overwegingen, maar
om de westerse overheersing te doen
herleven."
De commissie stelde voor, een wij
ziging in de grondwet aan te bren
gen, waaruit zou moeten blijken, dat
het recht oin zendingswerk te doen
slechts aan Indiërs is voorbehouden
en dat er geen gebruik van „geweld,
bedrog of andere ongeoorloofde mid
delen" mag worden gemaakt om
mensen tot een ander geloof te bren
gen.
Fransman ving een
„zootje vis"
De Fransman Georges Hop-
penot, een verwoed visser, heeft
zijn vakantie in Noorwegen be
taald met de opbrengst van de
zalm, die hij er gevangen heeft.
Vorige week ving hij in de ri
vier de Eira in de Romsdalvallei
niet minder dan 265 kg zalm.
De grootste knaap, die hij aan
de haak geslagen heeft woog
niet minder dan 18 kg.
Hij verkocht alle zalm, die hij
ving, aan plaatselijke winkels
en hotels en kreeg daarvoor het
lieve bedrag van 3500 kronen,
ofwel een kleine 2000 gulden.
De vangst van Hoppenot be
tekende een record voor de
streek.
Nieuwe Britse ambassadeur
te Washington
Sir Harold Caccia, de Britse onder
staatssecretaris van buitenlandse za
ken, is benoemd tot ambassadeur in
Washington. Hij volgt als zodanig sir
Roger Makins op, die benoemd is tot
permanent secretaris van het minis
terie van financiën.
SjJwAtlTEIT
opnieuw op te bouwen. Zij had zich
daarbij, gedachtig aan de ervaringen
welke tsaar Peter de Grote hier op
nautisch gebied had opgedaan, ook
tot de Nederlandse Republiek ge
richt.
Ook admiraal Lodewïjk Sigismund
Vincent Gustaaf van den Heyden
(17721850) onderscheidde zich bij
de strijd tegen de Turken in Russi
sche dienst.
Als gevolg van de inval der Fran
sen in de Nederlanden vertrok inder
tijd een groot aantal Nederlandse
marine-officieren, onder wie ook Van
den Heyden, in gezelschap van prins
Willem V naar Groot-Brittannië, en
het was daar, dat Van den Heyden
overging in dienst van de Russische
marine. Hij begon van onder af aan,
doorliep alle rangen en in 1835 volg
de zijn bevordering tot admiraal.
Men vindt het Nederlands terug in
termen als sjtirbord en forstewen
Het is thans niet voor het eerst, dat er contact bestaat tussen Ne
derlandse en Russische marinemensen. Op het ogenblik brengt een
Nederlands smaldeel, bestaande uit Hr. Ms. kruiser „De Zeven Pro
vinciën" en de onderzeebootjagers Hr. Ms. „Zeeland" en „Friesland"
een bezoek aan Leningrad, terwijl een Russisch smaldeel in Rotterdam
ligplaats heeft gekozen. Dat dit geen primeur is, wordt al direct dui
delijk, wanneer men verneemt, dat in het Russisch allerlei scheep
vaarttermen direct aan het Nederlands zijn ontleend: sjtirbord, bak-
bord, forstewen enz. Nederlandse zeevaarders hebben dan ook in vroe
ger eeuwen het hunne ertoe bijgedragen om de Russische oorlogsma
rine te moderniseren en te reorganiseren. Zij drukten daardoor een
bijna onuitwisbaar stempel op deze marine. De oorlogsvlag van de
Sowjetmarine, bestaande uit een wit veld, van onderen begrensd door
een lichtblauwe baan, is afkomstig van de vlag, die een equipagemees
ter van de Amsterdamse admiraliteit in de zeventiende eeuw placht
te hijsen als hij op zijn landgoed in Rusland een godsdienstoefening
hield voor protestanten. Deze Cornelis Cruys was samen met tsaar
Peter de Grote de grondlegger van de Russische vloot.
Toen Peter de Grote in 1697 in
Holland was om er alles wat op de
zeevaart en de scheepsbouw be
trekking heeft te leren, was Cruys
als equipagemeester in de rang van
schout bij nacht bij de Amsterdam
se admiraliteit in dienst. Hij was 'n
kundig scheepsbouwer en een spe
cialist in het vervaardigen van zee
kaarten. Deze hoedanigheden
maakten hem onmisbaar voor Pe
ters grootse plannen. De tsaar pro
beerde hem over te halen in zijn
dienst te treden, maar Cruys was
niet bijster enthousiast. Toen ech
ter ook de burgemeesters van Am
sterdam, die als goede kooplieden
het nut van een Hollander op een
belangrijke post in Rusland wel in
zagen, ook bij Cruys erop aandron
gen om met de tsaar mee te gaan,
gaf de equipagemeester toe. Op 15
oktober werd Cruys met grote sta
tie in Moskou ontvangen en daarbij
benoemd tot vice-admiraal.
Hij bewees de tsaar vele uitsteken
de diensten, maakte zeekaarten,
bouwde 'werven, groef kanalen en or-
Êaniseerde de vloot in het algemeen.
'aarnaast vocht hij ook nog met suc
ces in verschillende oorlogen, o.a. te
gen de Zweden.
Ter dood veroordeeld
Vanzelfsprekend had Cruys, die
bij tsaar Peter in hoog aanzien
stond, aan het hof vele vijanden,
die steeds probeerden hem in on
genade te brengen. Zij hadden
daarmee weinig 'succes tot in 1713
Cruys tijdens een gevecht van
twee Russische tegen drie Zweed
se schepen met zijn schepen op 'n
rif liep en gedwongen was een der
schepen in brand te steken. Zijn
vijanden legden hem dit ten laste
en door dë krijgsraad werd Cor
nelis Cruys ter dood veroordeeld.
Algemeen was men van oordeel dat
hij kwijtschelding van straf gekregen
zou hebben als hij tsaar Peter om ver
giffenis vroeg. De stijfhoofdige Hol
lander wilde daarvan niets weten.
Niettemin veranderde de tsaar zijn
vonnis in verbanning naar Kazan.
Dertien maanden heeft Cruys daar
gezeten. Hij vroeg geen vergiffenis,
maar toch werd hij terug geroepen,
omdat de vloot zijn leiding niet kon
missen. De Rus en de Hollander slo
ten weer vrede en Cruys werd be
noemd tot directeur-generaal van de
equipage en van de marine. Hij ont
ving het enorme bedrag- van 20.000
roebels ten geschenke en bovendien
een landgoed in Kexholm en het Bir-
keneiland in de Oostzee.
Op zijn landgoed placht de strenge
protestant Cruys een witte vlag met
een liggend blauw kruis te hijsen om
zijn omgeving van Grieks Katholie
ken duidelijk te maken, dat er een
protestantse godsdienstoefening werd
gehouden, voor allen, die daar belang
in stelden. Een dominee had Cruys
daarvoor uit Holland meegebracht.
Na zijn dood in 1927 en zijn begra
fenis in een der Amsterdamse ker
ken, nam de Russische marine
deze eenvoudige vlag, die Cruys
ook altijd als persoonlijke vlag
op zijn schepen had gebruikt, als'oor-
logsvlag óver. Tot 1917 trokken de
schepen van de tsaar met deze vlag
ten strijde. Na de revolutie werd aan
vankelijk onder rode vlag gevaren,
maar enkele jaren later werd de hui
dige vlag, die het blauw van de Am
sterdammer als basis heeft, in ge
bruik genomen.
Held van de Zwarte Zee
Een andere Nederlander, die naam
maakte in dienst van de Russische
vloot, was jhr. Jan Hendrik van
Kinsbergen, die in een vleiend schrij
ven „de held van de Zwarte Zee"
werd genoemd en werd verheven tot
ridder in de vierde rang van de
„Krijgsmans"-orde van St. George
vanwege de manier, waarop hij de
vloot van de Turken bevocht. Hij was
in Russische dienst overgegaan, na
dat in 1768 Catherina van Rusland
een beroep op andere zeemachten
had gedaan, te helpen de Russische
Nieuw-Vossemeer kreeg
school van Dortmund.
De stad Dortmund heeft de gemeen
te Nieuw-Vossemeer een schoolge
bouw ten geschenke gegeven. Deze
school is in aanbouw. De straat waar
aan ze is gelegen is tot Dortmund-
straat gedoopt. De gemeenteraad
heeft besloten, de school ter beschik
king te stellen van het r.-k. schoolbe
stuur.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
Volkspolitie keek zuur bij
merkwaardige operatie
De vlucht naar de vrijheid van een
Oostduitse aak werd gisteren over
land voortgezet. Op een mistige nacht
in november van het vorige jaar,
kwam de 251 ton metende aak „Otto"
in de Westduitse rivierhaven Gosle-
ben aan de Elbe aan. Aan het stuur
wiel stond de eigenaar van de „Otto",
August Schüt uit Eldena in Oost-
Duitsland. Schüt vroeg politiek asiel
en zei, dat hij zijn schip meegenomen
had, daar het anders zeker door de
Oostduitse autoriteiten geconfiskeerd
en tot staatseigendom verklaard zou
zijn.
Schüt durfde echter zijn vlucht naar
het westen niet over het water voort
te zetten. De Elbe vormt namelijk tus
sen Gorleben en Hamburg de zone-
grens en wanneer Schüt met zijn aak
de rivier naar Hamburg zou zijn af
gezakt, dan zou de kans groot geweest
zijn, dat Oostduitse patrouillevaartui
gen de aak zouden hebben aangehou
den en opgebracht met alle gevolgen
van dien.
Daarom besloot men vorige week
het schip in tweeën te snijden en bei
de helften over Westduits grondgebied
per auto naar Artlenburg dat 48 km
verder op 23 km van Hamburg ligt te
brengen. Daar houdt de Elbe namelijk
op zonnegrens te zijn en liggen beide
oevers van de rivier op Westduits
gebied.
Gisteren kwam men met deze
merkwaardige operatie gereed en
beide scheepshelften werden op
zware vrachtwagens geladen, waar
na het zonderlinge transport koers
zette naar Artlenburg, waar de
twee helften weer aaneengesmeed
zullen worden eii Schüt een nieuw
leven kan beginnen als vrije schip
per op een vrij schip.
Oostduitse „Volkspolïzisten" sloegen
vanuit 'n houten uitzichttoren op min
der dan 400 m van Gorleben het ver
trek van de halve „Otto's" gade. Naar
verluidt keken zij zuur, maar dat is
voor hen niet ongewoon.
(Advertentie)
Koop vandaag
nog 'n pakje.
Reeds nu zijn vele duizenden rokers
ENTHOUSIAST over <32.
PVALLENDE ^WALITEIT
VERRASSEND GOED VAN SMAAK!