BOLS
RANG
Nederlanders oogsten frappante
suikersuccessen in Ethiopië
i
1
Graantjes en zaadjes in Marokko
OFFICIËLE PUBLIKATIES
12
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 12 JULI 1956.
REVOLUTIONAIRE ONTWIKKELING
In woest, bebost gebied ontstond
een stuk modern, gelukkig leven
Een kleine groep Nederlandse deskundigen, welke kan bogen op een gro
te ervaring in de Indonesische suikercultures, is op het moment bezig van
Ethiopië een suiker-exporterend land te maken en wat meer is, de levens-
en arbeidsomstandigheden in dit sub-tropische keizerryk op revolutionaire
w\jze to veranderen. Door hun arbeid zijn deze Nederlanders gangmakers
voor een snelle uitbreiding van de industriële hulpbronnen in Ethiopië, welk
land een campagne voert om als werkelijke handelsmogendheid op de we
reldmarkt te komen.
Het toneel van het succesrijke
Nederlandse streven is gelegen in
het woeste, beboste gebied van
Wonji op ongeveer 100 km van de
hoofdstad.
Daar hebben in 1937 Italiaanse
kolonisten de eerste suikerplantage
van Ethiopië aangelegd. Deze plan
tage had destijds een oppervlakte
van ongeveer 600 ha. De opbrengst
van de Italiaanse plantage was niet
onbevredigend en wees op de moge
lijkheid van een bloeiende suikerin
dustrie, welke van groot belang
zou zijn voor de sterk achtergeble
ven economie van Ethiopië.
In 1952 verleende de Ethiopische
regering de Nederlandse onderne
ming H.V.A. 'n concessie om 'n ge
bied van niet minder dan 4000 ha in
cultuur te brengen.
De Nederlanders begonnen aller
eerst de rivier de Awash aan banden
te leggen teneinde een goed functi
onerend bevloeiïngsstelsel mogelijk
te maken.
Dit irrigatiestelsel werd gecombi
neerd met een indrukwekkend we-
f;enbouwplan, waardoor het betref-
ende gebied een wegennet kreeg,
dat zeker een van de beste in het
land genoemd kan worden.
Het water van de Awash, welke
rivier door 't zand stroomt om zich
zelf uiteindelijk te verliezen in de
gloeiende zandwoestijn bij de Rode
Zee, gevoegd bij het klimaat maak
te het betreffende gebied bij uitstek
feschikt voor de verbouw van sui-
erriet.
|llll!llllllllilllllllllllllllllllll!lllll!llllllllllllllllllllllliy
Zij konden niet sckiden j
M Een Frans meisje heeft haar
verloofde twee vingers af-
gehakt om hem uit het leger
te houden. H
M De 21-jarige Andree Lignoz
neeft de politie verteld dat
zij de gedachte niet kon ver-
dragen gescheiden te worden
van haar 20-jarige verloofde,
H Louis Mollat, die voor de
dienst was opgeroepen.
Aanvankelijk wilde het
meisje dat zij beiden zelf-
moord zouden plegen, maar zij
wisten met dat plan niet goed
weg. Vervolgens wilde Andree
dat Louis zich door een trein
een arm zou laten afrijden,
maar de jongeman wilde daar
niet aan. Tenslotte het hij zich
overhalen dat zij hem twee vin
gers zou afhakken. Toen zij dat
gedaan had, rende zij de straat
op, schreeuwend: „Het is ge
beurd. Nu krijgen ze hem niet".
Het is niet zeker dat zij ge
lijk krijgt. De Franse militaire
autoriteiten zullen beslissen
wat met de jongeman gebeuren
zal en Andree zelf zal mis
schien voor de rechter gebracht
worden.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
In de Torbaai in het Engelse graaf
schap Devon begon de grote zeezeil-
bootrace naar Lissabon. Aan deze
spectaculaire wedstrijd ivordt met 22
zeilboten uit 11 landen deelgenomen.
Deze foto werd vlak na de start ge
nomen. De boot op de voorgrond be
hoort tot de Noorse deelnemers.
Tot dusverre hebben de Nederlan
ders nog maar een deel van
de 4000 ha grote concessie in cultuur
gebracht, maar desondanks heeft de
oogst reeds 15.000 ton geraffineer
de suiker opgeleverd, hetgeen neer
komt op 3/5 van Ethiopië's binnen
landse verbruik.
Deze opbloeiende industrie staat
onder leiding van ongeveer 80 Ne
derlandse deskundigen, die tussen de
3500 en 4000 man Ethiopisch perso
neel onder zich hebben.
De vaste employé's, ongeveer 2800
in getal, leven in een modern, helder
dorp. Hun huizen, waarvoor zij geen
huur behoeven te betalen, hebben
elektrisch licht en stromend water,
een luxe, welke tot dusverre gewoon
lijk slechts Europeanen genoten.
Voorts zijn er in het arbeidsdorp
voldoende winkels, die goed van alle
nodige waren voorzien zijn die
slechts tegen vastgestelde prijzen
worden verkocht.
De kinderen van de employes
zoeken een Ethiopische school en het
geestelijk en godsdienstig leven van
ae kleine gemeenschap concentreert
zich rond een pittoreske Koptische
kerk.
Ook aan de recreatie van de em
ployé's en hun gezinnen is grote
aandacht besteed. Er zijn sportvel
den en een voetbalterrein, en voorts
is er een theater gebouwd.
Vrouwen- en kinderarbeid op de
plantage en in de raffinaderij is
verboden, hetgeen vooral voor een
land als Ethiopië waar veel zware
vrouwenarbeid wordt gedaan, zeer
belangrijk is.
Het gehele beeld van het dorp en
de daarbij liggende plantage staat
in frappante en scherpe tegenstel
ling tot de halfnaakte, met speren
bewapende inheemse krijgers, die
geruisloos tot aan de rand van het
dorp sluipen en daar schuw van
achter een struik vandaan de ma
chines van de raffinaderij en de
glanzende auto's van de Neder
landse experts bewonderen
VAN HET MINISTERIE
VAN BUITENLANDSE ZAKEN
De tussen Japan en Nederland onlangs
gesloten overeenkomst krachtens welke
door de Japanse regering gelden ter be
schikking zullen worden gesteld voor het
doen van een uitkering aan burgerperso
nen-Nederlanders, die ongeacht leef
tijd tijdens de oorlog door de Japan
ners In Azië geïnterneerd zijn, is thans
van kracht geworden. Tot het doen van
bedoelde uitkeringen kunnen derhalve de
nodige maatregelen worden genomen.
Degenen, die tijdens hun internering
Nederlander waren, doch nadien een an
dere nationaliteit hebben verworven, zijn
ook deelgerechtigd.
Degenen die tijdens de internering Ne
derlandse onderdanen waren, en thans
het Nederlanderschap bezitten, zullen
eveneens als deelgerechtigd worden aan
gemerkt.
Naar schatting zal de uitkering, waar
van door Nederland geen belasting zal
worden geheven, per persoon ongeveer
3no,— bedragen. Het juiste aantal ex-
geïnterneerden is niet bekend. Derhalve
kan het bedrag, waarop ieder belangheb
bende recht kan doen gelden, niet reeds
thans worden vastgesteld.
Voor de uitkering komen in aanmerking:
X. Zij, die voor 15 augustus 1945 gedu
rende tenminste in totaal zes maan
den door de Japanners in Azië ge
ïnterneerd zijn geweest.
Met internering wordt gelijkgesteld,
de aanhouding in gevangenissen of
andere als zodanig gebezigde gebou
wen, anders dan terzake van straf
bare feiten vallende onder het ge
wone strafrecht.
Onder strafbare feiten worden niet
verstaan zodanige, welke kennelijk
zijn begaan met het doel de bezetter
afbreuk te doen.
2. Zij, die ten aanzien van de duur der
internering of aanhouding niet aan
het vereiste onder 1. voldoen, doch
die tengevolge van mishandeüngen
door, of op last van de Japanners ge
pleegd, blijvend in hun gezondheid
werden geschaad.
3. De gezamenlijke erfgename(n) en
rechtverkrilgende(n) van allen die in
Japanse internering c.q. aanhouding
zijn overleden.
4. De gezamenlijke erfgename(n) en
rechtverkriigende(n) van de onder 1.
en 2. bedoelde personen.
Voor de beoordeling wie in aanmer
king komt voor deze uitkering, zijn
afzonderlijke vragenlijsten samenge
steld voor-
Personen, die bij de aanvang der in
ternering minderjarig waren en tij
dens de internering geen kinderen te
hunnen laste hadden;
Personen, die tijdens de internering
.vettige, gewettigde of wettelijk er
kende natuurlijke kinderen, pleeg
kinderen en/of stiefkinderen te hun
nen laste hadden;
C. Personen, die bij de aanvang der in
ternering minderjarig waren, doch
geboren zijn voor 1 juni 1935.
Het Ministerie van Buitenlandse Zaken
verzoekt alle belanghebbenden zich per
briefkaart te melden bij de Directie
Overgangszaken Indonesië (Bureau Ja
panse uitkeringen aan ex-geïterneer-
den) Hooftskade 1, 's-Gravenhage.
Door of voor iedere ex-geïnterneerde
die voor 1 juni 1935 geboren is dient een
afzonderlijke briefkaart te worden inge
zonden.
Dringend wordt verzocht op de achter
zijde van de briefkaart uitsluitend te ver
meiden (in blokletters)
Naam en voornamen van de ex-ge-
interneerde;
Geboortedatum en -plaats;
Huidige adres (volledig);
Een der letters A, B of C als boven
vermeld.
(Om vertraging te voorkomen wordt
verzocht nauwkeurig na te gaan tot wel
ke der groepen A, B of C men meent te
behoren.)
Ingeval de briefkaart wjordt ingezonden
door een nabestaande, dient te worden
vermeld tot welke groep de overledene
heelt behoord en aan de adreszijde bo
vendien te word.en vermeld: naam, voor
namen en adres van de afzender.
Na ontvangst van de briefkaart zal aan
belanghebbenden, een op zijn/haar groep
betrekking hebbende vragenlijst worden
toegezonden.
Met aanmeldingen, welke ingezonden
werden voor het verschijnen van deze
pubiikatie, kan om administratieve rede
nen geen rekening worden gehouden.
Lemsteraak voor prinses
krijgt fraaie lijn
De plannen voor de lemsteraak, die
op initiatief van het comité Varend
Nederland speciaal namens de Neder
landers die belangstelling; in de
scheepvaart en haar betekenis voor
ons land, aan Prinses Beatrix is toe
gezegd, zgn nu vrgwel voltooid. Het
comité heeft reeds met jachtbouwers
contact opgenomen.
Ingevolge de wens van de prinses
zal het schip eenvoudig van inrichting
zijn, doch aan het uiterlijk zal grote
zorg worden besteed, zodat een fraaie
lijn en goede zeil-eigenschappen zullen
worden verkregen.
Met de bouw van het schip zal een
aanzienlijk bedrag zgn gemoeid.
Amsterdamse
wisselmarkt
CONTANTE PRIJZEN.
Amsterdam, 11 Juli. Londen 10.54%
—10.64%. New York 3.82H—3.83A,
Montreal 3.89%—3.90%, Parijs 1.0850
—1.0860. Brussel 7.65%—7.65%,
Frankfurt 91.10%—91.15%, Ztlrich
87.32%—87.37%, Zürlch (vr. fres)
89.33%—89.38%, Stockholm 73.76%—
73.81%, Kopenhagen 55.02%—55.07%,
Oslo 53.22—53.27, Milaan 61.86%—
61.91%, Japanse verrekeningsdollar
3.76%—3.77%, Turkse verreke-
nlngsdollar 3.79%—3.79% nom.
Zac/i&t e^tocti pUty.
AMSTERDAMSE EFFECTENBEURS
Olie bereikte na-oorlogs hoogtepunt
Piesident Elsenhower heeft dinsdag
verklaard, dat hij zich herkiesbaar blijft
stellen en dit was oorzaak van een ge
animeerde stemming in Wallstreet, waar
van de staalwaarden en ook de olie
fondsen profiteerden. Voor het Damrak
was deze ontwikkeling aanleiding gister
middag de opwaartse richting in te slaan.
Hoewel de stemming over het algemeen
genomen vriendelijk was, domineerde
Kon Olie toch zeer sterk. Bij opening
was de prijs tien punten hoger dan dins
dag waarna de koers verder steeg van
854 tot 859 een nieuw na-oorlogs hoogte
punt. Hoewel de belangstelling ook van
lokale zijde kwam nam het buitenland
het leeuwenaandeel van de aankopen
voor zijn rekening. Engeland was een
van de voornaamste kopers.
Elders ging het zeer rustig toe de an
dere internationale soorten verbeterden
1 a 2 punten, maar van markante koers
winsten was hier geen sprake. De scheep-
§C5
Waar zon is, is ook schaduw.
Waar RANG is, is ook namaak.
U kiest natuurlijk de zonzijde.
Overtuigt u daarom, dat u de
zonnige RAN G ontvangt door te
letten op de naam RANG op het
beschermend omhulsel van elk
„Rangetje" en op iedere rol.
Verkrijgbaar in diverse smaken:
sinaasappel, citroen, frambozen enz.
los d 32 cent per 100 gram en in
rollen a 17 cent.
van
Zwitserse vrouw
werd farmer
(Van een medewerkster)
Wanneer u eens wat aardige
staaltjes van Babylonische spraak
verwarring, respectievelijk van
internationale „verbroedering"
wilt meemaken, dan kan ik u het
„optrekken" met een 250-tal da
mes uit ca. 16 verschillende landen
warm aanbevelen Vooropgesteld
natuurlijk, dat u die 250 vrouwen
niet alléén voor uw rekening be
hoeft te nemen.
Wanneer in ons land internatio
nale congressen plaats vinden, dan
staat in Den Haag, Amsterdam,
Rotterdam en Utrecht onmiddellijk
een legertje dames gereed om de
echtgenoten van de congressisten
„op te vangen".
De „F.I.S."-dame, die ik „opving"
omdat ik toevalligerwijs in de
bloeiende lathyruskassen in Honse-
laarsdijk néAst haar wandelde en we
even later eensgezind over een slootje
sprongen, was een kleine, levendige
donkere vrouw, Zwitserse van ge
boorte, die gedurende 20 jaren in de
binnenlanden van Marokko gewoond
had. Voor het geval de betiteling
„F.I.S."-dame u intrigeert: zij is -de
afkorting van de lange aanduiding:
„Fédération Internationale du Com
merce des Semences". Deze dame,
mevrouw Émeric Mandl, was de
echtgenote van een deelnemer aan
het internationaal zaadhandelcon-
gres, dat in Scheveningen gehouden
is. Een vrouw, die wonderwel op
haar plaats was in dit internationale
gezelschap van louter vrouwen, want
zonder de minste moeite ging zij van
het Frans op het Engels over, om
dan weer te vervallen in het Duits of
in een zij het ook matig mondje
Italiaans, met een verontschuldigend
glimlachje: wij Zwitsers zijn nu een
maal een drietalig volk.
Omdat mevrouw Mandl het zo op
prijs zou stellen ,,'s morgens eens een
écht Hollands kopje koffie te drin
ken. in een niet minder écht Hol
lands huis (gezin)," nodigde ik haar
uit.
Mevrouw Mandl heeft een jaar ge
leden Marokko verlaten en zich met
haar beide kinderen, de 20-jarige
Anne-Marie en de 17-jarige Peter,
gevestigd te Collex-Bossy op 7 km
van Genève, waar de familie Mandl
sinds 1940 een „propriété" bezit. „We
hadden er een pachter in wonen",
vertelt mij Mme Mandl, „maar nu de
toestand in Marokko voor ons Euro
peanen nogal précair geworden is en
we ons bedrijf, vSelecta Grainës"
hebben moeten inkrimpen, achtte
mijn man het beter dat ik met de
kinderen naar Zwitserland terug
ging. Daar oefen ik nu sinds een jaar
mijn eigen beroep van „farmer" uit,
d.w.z. ik verbouw zaden, maar ook
groenten voor de markt. Het komt er
op neer, dat ik als de peentjes en de
sla boven de grond komen, van ach
ter mijn bureau moet gaan zitten te
lefoneren naar de verschillende gros
siers, of ze mijn produkt ook willen
afnemen! Wanneer ik zie aankomen,
dat ik er mee blijf zitten, neem ik
een commissionair in de arm, die het
zaakje voor mij opknapt. Het terrein
is maar 16 ha groot, maar net groot
genoeg om altijd zorg te hebben over
wat er op staat! Onze pachter woont
er het hele jaar met zijn gezin, in
het seizoen hebben we er een aantal
Italiaanse landarbeiders bij, omdat er
dan veel werk is.
MAROKKO.
Het echtpaar Mandl ging in 1936
naar Marokko. „Het spijt mij nu nog,
dat het niet eerder was", zegt Mme
Mandl, „de interessantste tijd was
juist omstreeks 1920'30, de geboor
te en de opbouw van het land. De
bevolking is bijzonder heterogeen
samengesteld uit de emigranten, die
zich hier in de loop van de jaren ves
tigden: de pioniers, die iets wisten
te bereiken, maar helaas ook vaak
mislukten en de ontevredenen, die
óók in het nieuwe land niet slaagden.
De z.g. „society" bevat dan ook de
meest uiteenlopende elementen. Mek-
nès, 240 km van Casablanca de bin
nenlanden in, is een stad met een be
volking van 150.000 inwoners; twee
km verder ligt de Europese stad met
20.000 Inwoners. Het was maarschalk
Lyautey, die indertijd besloot, dat
nieuwe Europese stadsdelen moesten
verrgzen buiten de eigenlijke Arabi
sche steden, dit tot behoud van de
Arabische cultuur en tradities. Onze
kinderen gingen op de Franse staats
school. Deze scholen bestaan ook nu
nog; ze worden zelfs veel bezocht
door de Arabische kinderen, in tegen
stelling tot vroeger, toen de meesten
van hèn niet lezen of schrijven kon
den en het ook nooit leerden.
Nadat de Arabieren, in de oorlog
toegevoegd aan de Franse legers, hun
ogen de kost hadden gegeven in Eu
ropa, is er in het land veel veranderd.
Er heeft een grote evolutie plaats
gehad. Onze tuinman, zowel als onze
nachtwaker wjj werkten altijd met
veel Arabisch personeel zenden nu
hun kinderen naar de Franse school
en ik heb twee Arabische meisjes in
dienst gehad, die beiden dusdanig de
Europese invloed ondergaan hadden,
vaartsector lag bij opening goed prijs
houdend, maar later op de middag kreeg
ook hier de hoek een wat levendiger aan
zien. waarbij de prijzen licht opliepen. De
actieve soorten verlieten de markt met
winsten van x tot 3 punten. In de cul
tuurwaarden was nog steeds niet veel te
doen en de voornaamste soorten sloten
dan ook prijshoudend zonder meer.
Guldensbeleggingen tenslotte stil en op
nieuw eerder iets luier.
Prolongatie 8 procent.
10 Juli
11 Juli
Nederland 1951 (3%)
96
96
Nederland 1943 (3%)
90%
90%
Nederland 1955 (3%)
90%
90%
Nederland 1947 (3%) 3
91%
91%
Nederland 1937 3
91%
91%
Dollarlening 1947 3
93
93%
Investeringscertificaten
94%
94%
Nederland 1962-64 3
94'%
94%
Nederland N.W.S. 2%
70%
70%
Ned. Indië 1937 A 3
93%
93%
Grootboek 1946 3
91
90%
Nat. Handelsbank
136
140
Ned. Handelniij.
202
202
A.KU.
255%
257%'
Betgh's en Jurgens
294%
294
Calvé-Delft
340%
347
Kon Ned. Hoogovens
338%
345
Ned Kabelfabriek
319
325
Philips
287
288
Undever
422%
4243%
W uton-Feij enoord
311
Kon Petroleum Mij.
843%
858
Amsterdam Rubber
99%
100
Holland Amerika Lijn
187
189%
Kon Paketvaart
174%
175
Rotterdamse Lloyd
180
181
Ncd Scheepvaart Unie
178
180%
Stv. Mij. Nederland
195%
198%
H.V.A.
119%
118%
DeU Mij.
135%
134%
Bank v. Ned. Gem. 4%
102
101%
Van Berkels Patent
118%
118%
Centrale Suiker
207
208
Kon. Mij. De Schelde N.I
3. 214
216
Missouri K.T
13%
13%
New York Central
39%
Pennsylvania
24%
24%
Anaconda
73%
73
Bethlehem Steel
156%
157%
General Motors
46%
47%
Intern. Nickel
100
100%
Kennecott
127%
127
Republic Stee.
46%
47%
U.S Steel
59%
60%
Shell Union
85
85%
Tide Water
423/4
42%
PREMIELENINGEN
Amsterdam 1951
129%
128%
Breda 1954
100%
101
Eindhoven 1954
100%
100
Enschede 1954
99
99
's-Gravenhage 1952 I
121
120
's-Gravenhage 1952 H
118%
119
Roiterdam 1952 I
121
Rotterdam 1952 II
123%
Utrecht 1952
110
A.N.P.-C.B.S. BEURSINDICES
9/7
10/7
11/7
Intern. Concerns
301.84
302.34
305.51
Industrie
165.36
165.66
166.G9
Scheepvaart
165.35
165.75
167.34
Banken
142.79
143.28
143.93
Ind.fondsen
124.29
124.65
124.65
Algemeen
222.36
222.79
224.70
dat de een niets liever wilde dan met
mij meegaan naar Zwitserland en de
ander besloot nooit te zullen trou
wen, omdat zij zich niet meer in staat
gevoelde, het troosteloos bestaan van
een nietswaardige, onderworpen Mo-
hamedaanse vrouw te leiden, noch
zulk een leven wenste".
De zaadhandel annex kwekerij
van de familie Mandl, daarginds in
de binnenlanden van Marokko (7000
ha) is een levendig bedrijf. Er zijn
uitgestrekte landerijen met proeftui
nen voor erwten en andere gewassen,
waar landbouwkundige ingenieurs
zich dagelijks bezig houden met keu
ring en controle van het gekweekte
gewas.
„Na de oorlog zijn er veel nieuwe
machines ingevoerd, die het perso
neel aanmerkelijk deden inkrimpen.
De lonen zijn daarentegen enorm ge
stegen; verdienden de erwtenlezers
vroeger 5 francs per dag, nu krijgen
zij er 250! Mét deze verhoging van
haar loon groeit óók de wens naar
verbetering in haar bestaan", zo is
de stellige overtuiging van Mme
Mandl,
Madame Mandl.