Mr. Schokking uitte diepe deernis met slachtoffers uit Hazerswoude KLANKBORD j Afgelopen week boven ons land geen verhoging radio-activiteit STIJGING RUNDVEEPRIJZEN NIET VERONTRUSTEND INDONESISCH MAJOOR WENST VERHOOR MEVROUW BOUMAN MR. G. VAN HEUVEN GOEDHART IN GENEVE OVERLEDEN DINSDAG 10 JULI 1956 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DOODSE STILTE IN DE HAAGSE RAAD Ontslag gevraagd omdat basis van vertrouwen niet breed genoeg is „Het is mü een behoefte, vóór alles tot uitdrukking te brengen, dat mijn ach teraf onjuist gebleken inzicht in bepaalde facetten en omstandigheden, die zich hebben voorgedaan in de bewogen en zeer moeilijke situatie, waarin ik mij in 1942 bevond, door mij ten opzichte van hen, die daarvan het slachtof fer zijn geworden, meer wordt betreurd dan ik geloof, dat wie ook zich kan indenkenAldus sprak burgemeester mr. F. M. A. Schokking van Den Haag, toen hij gistermiddag in de Gemeenteraad het stilzwijgen verbrak, dat hij in acht had genomen sedert de eerste publikatie op 1 februari j.l. over de gebeurtenissen, welke in 1942 plaats vonden te Hazerswoude. Hij motiveerde in deze rede zyn verzoek aan H.M. de Koningin hem op korte termyn ontslag te verlenen. Zeer, zeer gaarne, zo sprak hij on der meer, had ik hieraan eerder uiting gegeven, doch, aangezien in de atmos feer, die na de publikatie van 1 fe bruari is ontstaan, al datgene, wat door mij zou worden meegedeeld, ver keerd dreigde te worden verstaan, heb ik gemeend daarvan tot op dit ogenblik te moeten afzien. Thans wil men, naar ik vurig hoop, hetgeen ik zo juist zeide aanvaarden als een luting van oprechte deernis. Ik ben, aldus mr. Sehokking, tot het achteraf onjuist gebleken inzicht in 1942 in volle oorlogstijd derhalve gekomen door hetgeen destijds ge schied is en aan mij werd meegedeeld. Dit inzicht werd versterkt door de ontwikkeling der gebeurtenissen met een zodanig overtuigende kracht dat, na afweging van de in die dagen op mij rustende verantwoordelijkheden, ik gemeend heb, niet anders te kun nen handelen dan zoals ik deed. Men heeft mij hiervan een verwijt gemaakt dat, naar ik geloof, niet voldoende recht doet wedervaren hetgeen na zo lange tijd ook welhaast niet meer mogelijk is aan de situatie, zoals die werkelijk was en aan de uitzon derlijk zware verantwoordelijkheid, die in bezettingstijd op een burge meester rustte. Mr. Schokking herinnerde eraan, dat in de afgelopen maanden van ver schillende zijden sterke morele druk op hem was uitgeoefend, enerzijds om als burgemeester heen te gaan, ander zijds om dat niet te doen. „Wanneer ik thans het eerste heb gekozen, dan vindt zulks zijn oorzaak in mijn over tuiging, dat een burgemeester, zeker als hij reeds enige jaren in een bepaal de gemeente werkzaam is geweest, moet kunnen steunen op het vertrou wen van zijn gemeentenaren, van wel ke groepering zij ook mogen zijn. Na de nota der regering, geadviseerd door de heren Donner, Ebels en Ne- her, de beschikking' van de Hoge Raad en de krachtige verdediging van het standpunt der regering bij de Ka merdebatten mocht toch niet worden verwacht, dat de basis van het ver trouwen zo breed zou zijn, als mr. Schokking voor een voortzetting van zijn werk nodig acht. Hij verheimlijkte niet, dat het voor hem en de zijnen een groot ver driet is, na de uitspraken van ons hoogste rechtscollege en van de regering, op deze wijze een ambts vervulling van meer dan achttien jaren te beëindigen. Hij meende, na de publikatie in het begin van dit jaar zyn plicht tot het uiterste te hebben gedaan. Dit is hem moge lijk geweest omdat hij er innerlijk van overtuigd was en is, dat hij steeds naar beste weten heeft ge handeld en voorts, omdat h\j na het gebeurde in Hazerswoude daarop zelf bij de bevoegde autori teiten te gepaster tijd bij herhaling heeft gewezen. Thans meent hij, dat noch van zijn vrouw, noch van hemzelf in redelijkheid meer mag worden verwacht. „Wetend, dat niet ik zelf mijn levens weg bepaal, doch Hij, Die het al be stiert, Die dit deed in het verleden en dit ook in de toekomst doen zal, heb ik thans in volle persoonlijke vrijheid de conclusie getrokken, die mij toe schijnt de enig juiste te zijn en mijn ontslagaanvrage aangekondigd, die inmiddels aan H.M. de Koningin is toegezonden". De verklaring van burgemeester Schokking werd door de Haagse ge meenteraad en door de zeer velen, die op de gereserveerde tribune en de pu blieke tribune hadden plaats genomen in doodse stilte aangehoord. Na de verklaring zei de heer H. Swart (c.h.) het oudste aanwezige raadslid, onder meer: „Het door u genomen besluit hebben wy slechts te respecteren". Overigens kan ik namens de Raad ge tuigen van het begrip dat alle leden steeds hebben gehad voor de moeilijk heden, die U en mevrouw Schokking in de laatste maanden hebben onder vonden en van het medeleven, dat hierdoor bjj ons allen is gewekt". MINISTERS MENEN: Overleg met slagersbedrijf nog gaande. De ministers Mansholt en Zijlstra hebben geantwoord op schriftelijke vragen van het Tweede-Kamerlid, de heer Wagenaar, over de stijging der rurdveeprijzen. De ministers hebben kennis geno men van de prijsstijgingen, die zich ten aanzien van het slachtvee gedu rende de laatste maanden hebben voorgedaan. Deze prijsstijgingen be droegen van begin januari tot eind mei 1956 niet 42 procent doch circa 25 procent voor de beste, circa 13 pro cent voor de laagste en circa 15 pro cent voor de middelkwaliteit, van welke laatste regelmatig de grootste aanvoeren plaats hebben. In dit verband mcge worden, opge merkt, dat in de overgang van stal- naar weideseizoen prijsstijging der slachtrunderen een jaarlijks weerke- Twee getuigen in zaak- Schmidt op vrije voeten Major Rivai, hoofd van de militaire veiligheidsdienst in het gebied van Soekabumi, heeft aangedrongen op een ondervraging van mevrouw Bou- man. Mevrouw Bouman heeft de vori ge week op de 52e zitting in de zaak- Schmidt aan rechter Rochjani een pamflet overhandigd, waarop een fo to van een opstandeling met de naam „Van Kleef" was afgebeeld met daar onder een levensbeschrijving van be klaagde Schmidt. Het pamflet mocht niet buiten het gebied van Soekabumi worden ver spreid en de bevoegde autoriteiten dienen te onderzoeken, hoe mevrouw Bouman in het bezit van een exem plaar is gekomen, aldus majoor Ri vai. In het pamflet werd een oproep gedaan aan opstandelingen om zien voor het einde van de maand over te geven. Rivai deelde voorts mede, dat Van Kleef een voormalige inspec- TABé „Als ik plotseling uit de lucht ben, behoeft U, zich niet onge rust te maken, want heus, luisteraars ik neem geen enkel risico. Ik zal nu nog een plaatje voor mijn meisje draaien en wel „Tabè", aldus een Gro ningse clandestiene zenderman zon dagmiddag voor zrjn microfoontje. „Tabé", het aangekondigde plaatje hebben zijn luisteraars echter niet ge hoord. Toch werd het tabé. Voordat de eerste tonen van het roerende af scheidslied namelijk de lucht ingingen kwamen een paar politiemannen, die de zender gepeild hadden, de kamer binnenwandelen cn namen de hele in stallatie in beslag. RONDJE. Op 4 juli beloofde de radio zender van Phoenix in de staat Arizo na van de Ver. Staten, dat hij voor al le inwopers van Arizona (dat zijn er ruim één miljoen) een glas „soft drink" zou betalen, als die dag zonder dodelijke ongevallen zou voorbijgaan. Dat gebeurde prompt! Het rondje kost naar schatting 50.000 dollar. HOED. Een 22-jarige kantoorbedien de in Australië presteerde het om op een gemaskerd bal in Sydney te ver schijnen met een hoed. waarop de versiering werd gevormd door een le vende kip. Hij had het dier zo gedres seerd dar. het op de hoed bleef zitten. De rechter was dit te gortig: hij ver- ooi'dpelfle de man tot een flinke boete. Het is overigens niet duidelijk op welke juridische gronden de man ver oordeeld werd. teur van politie nog steeds voort vluchtig is. Op de 53e zitting in de zaak Schmidt zijn maandag in Djakarta drie getuigen gehoord, die de be klaagde hebben gekend of zelfs in hetzelfde huis hebben gewoond. Onder hen was de Duitse arts A. Beek, gouvernementsarts in Ban doeng, die Schmidt eens bezocht had. Zij verklaarden er nooit iets van te hebben gemerkt, dat de heer Schmidt betrokken was in on dergrondse activiteiten. Twee van de getuigen, Kain en Kerse boom, die in het huis van Schmidt woonden, toen deze werd gearresteerd en op dezelfde dag eveneens werden aangehouden, zijn na resp. twaalf en achttien maanden weer op vrije voe ten gesteld. Zij verklaarden gister ochtend tegenover de rechter, aat zij door de politie waxen ondervraagd, maar hadden meegedeeld niets te we ten over heigeen de heer Schmidt ten laste wordt gelegd. Beklaagde zelf merkte op, dat zij dus op goed geluk waren gearresteerd. Maria vun den Eynde en haar „assis tenten" zitten weer op hun post aan de Antwerpse vismarkt. „Ge moet eens proeven, verse Zeelandse (Foto P.Z.C.) rend en dus normaal verschijnsel is. De ministers zijn niet van mening, dat de prijsstijging niet voor een be langrijk deel aan de veehouders ten goede zal zijn gekomen. Er mag geen al te- grote betekenis worden toegekend aan de uitvoer, o.m. naar Frankrijk, van vooral de fijnere soorten rundvlees sedert 1 januari 1956- Weliswaar steeg de uit voer naar sommige landen ten op zichte van de overeenkomstige perio de in 1955, doch naar andere landen daalde hij. Ten opzichte van de bin nenlandse consumptie van alle kwa liteiten rundvlees bedroeg de uitvoer over het gehele jaar 1955: 12 procent en thans 14 procent. Hiertegenover steeg evenwel ook de invoer van 11,2 procent der binnenlandse consumptie in 1955 tot 17 procent thans, zodat de' im- en export gezamenlijk sedert 1 januari 1956 een positief saldo ten gur.ste van de binnenlandse voorzie ning opleverden. Minister Zijlstra wil er de aandacht op vestigen, dat van een gedwongen niet-doorberekenen van de gestegen' marktprijzen geen -sprake is. In zijn' overleg met het georganiseerde be drijfsleven heeft hij begrip gevonden voor het standpunt, dat elke prijsver hoging zoveel en zo lang mogelijk dient te worden voorkomen. Van het slagersbedrijf is niet ge- eïst om geen enkele prijsverhoging toe te passen, maar wel is het gewezen op de noodzakelijkheid overleg te ple gen over de mate van prijsverhoging, die op grond van de rentabiliteits- situatie onvermijdelijk kon worden geacht. Dit overleg is thans gaande. Van verdergaand optreden met be trekking tot de ïm-en export mag geen essentiële verbetering van de gehele marktsituatie worden ver wacht, zodat voorshands geen bijzon dere maatregel overwogen wordt. De schpoltentoonstéllïng „De vaart" die door een Amsterdamse scheepvaartmaatschappij is ingericht, stond dezer dagen in Monnikendam. De belangstelling was groot en niet alleen uit' Monnikendam. Ook uit Vo- lendam en van Marken kwamen de jonge bezoekers. Op deze foto ziet men Markense meisjes vol belang stelling voor een kompas en een sextant. HOOFD VAN V.N.-VLUCHTELINGENBUREAU Plotseling einde van arbeidzaam leven Zondagavond is op een tennisbaan bij Genève aan een hartaanval overleden de Nederlander mr. G. J. van Heuven Goedhart, Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de V.N.. Gerrit Jan van Heuven Goedhart is op 19 maart. 1901 te Bussum geboren. Hij studeerde rechten in Leiden, waar hij in 1926 promoveerde op een proef schrift. „De ontwikkeling der werk loosheidsverzekering in. Nederland". In '26 werd hij lid van de hoofdredac tie van „De Telegraaf" in '33 hoofdre dacteur van het. „Utrechtsch Nieuws blad" in welk blad hij het Nationaal- Sociaiisme en in het bijzonder de N. S.B. bestreed. Kort na de Duitse inval van ons land op 17 mei 1940, kreeg de heer Van Heuven Goedhart ontslag bij het Ut rechtse Nieuwsblad. Hij werd daarna medewerker aan de Grebbecommissie voor hulpverlening aan oorlogsslacht. offers. In 1941 wérd hij medewerker, in 1942 mede-redacteur van het illega le „Parool". In januari 1942 dook de heer Van Heuven Goedhart onder. In op dracht van een aantal illegale groepen reisde hij in 1944 via Gi braltar naar Engeland, waar hij op 12 juli 1944 Minister van Ju stitie werd in het kabinet-Ger- brandy. Na de ontslagneming van dit kabinet in februari 1945 keer de hij, in mei 1945, naar Neder land terug. In Augustus 1945 werd hij be noemd tot hoofdredacteur van het nu als gewoon dagblad ver schijnende „Parool". Hij verliet dit blad in januari 1951, toen hij Hoge Commissaris der Verenigde Naties voor de vluchtelingen werd. Van 1948 tot 1951 was hij lid van de Eerste Kamer voor de P.v.d.A. Voor de wijze, waarop mr. Van Heuven Goedhart als Hoge Commissaris de oplossing van het vluchtelingenvraag stuk heeft bevorderd, is hem in 1955 de Wateier-Vredesprijs toegekend. Aan zijn in Genève gevestigde bureau werd de Nobelprijs voor de vrede voor 1954 toegekend. De heer Van Heuven Goedhart was ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Op de openingsvergadering van de Economische en Sociale raad der Ver. Naties in Genève heeft de voorzitter maandagochtend het overlijden van de heer Van Heuven Goedhart bekendge maakt. Na een kort herdenkings woord werd de vergadering vijf minu ten opgeschort. ,De heer Van Heuven Goedhart was gehuwd met een Noorse en had twee dochters. Zijn stoffelijk overschot zal naar Nederland worden overgebracht. Bij Sn leven heeft hij de wens geuit, in e eenvoud begraven te worden. De ministérs Beyen en Luns hebben in telegrammen aan mevrouw Van Heuven Goedhart en aan het bureau van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen hun deelneming be tuigd. Van de zijde van het Ministerie van Buitenlandse Zaken werd de heer Van Heuven Goedhart gekenschetst als een unieke figuur, aan wiens werk het te danken is dat voor de vluchte lingen met minimale middelen toch een maximaal resultaat bereikt kon worden. Grondwetsherziening in nieuwe Tweede Kamer. (Van onze parlementaire redacteur.) De Grondwetswijzigingen, die door de op 2 juli ontbonden Tweede en Eerste Kamer in eerste lezing zijn aangenomen, komen reeds op woens dag 11 juli a.s. in de nieuwe Tweede Kamer in openbare behandeling. In tweede lezing zullen de beide Kamers voorstellen met een meerder heid van twee derden der uitgebrach te stemmen moeten aannemen. Er wordt enige haast met de behande ling gemaakt, omdat onder de wijzi gingen ook het voorstel voorkomt tot uitbreiding van de Tweede Kamer van 100 tot 150 leden en van de Eerste Kamer van 50 tot 75 leden en ernaar gestreefd wordt de vergrote Kamers op de derde dinsdag van sep tember de opening van de nieuwe zitting in functie te doen treden. Giovanni Papini overleden. De Italiaanse schrijver en filo soof Giovanni Papini is op 75-jarige leeftijd na een langdurig ziekbed zondagmorgen om kwart voor negen overleden. Giovanni Papini is bekend gewor den door zijn „Storia di Cristo" en zijn „Italia mia" dat in de fascisti sche periode genade vond. In zijn in 1953 verschenen „II Diavolo" betoog de hij dat God zelfs de duivel uit eindelijk zal vergeven.' In het Vaticaan heeft men heftig over dit boek gediscussieerd, maar tot een uitspraak is het niet geko men. De afgelopen week werd door enige buitenlandse persbureau's Steeds controle op vier plaatsen melding gemaakt van een verho ging van het gehalte aan radio activiteit van de lucht, welke in het gebied van de Noordzee en de Oostzee zou zijn waargenomen. Naar aanleiding van deze berichten heeft het A.N.P. aan dr. J. A. Co- hen, hoofd van het mediscli-'oiolo- gisch laboratorium R.V.O./T.N.O. (Rijksverdedigings-organisatie toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek) te Rijswijk en aan de hoofddirecteur van het K.N.M.I. te De Bilt gevraagd of hieruit ook conclusies moeten worden getrok ken voor het gehalte aan radio-ac tiviteit boven Nederland en wat de waarnemingen in Nederland heb ben uitgewezen. Als antwoord hierop ontving het A.N.P het volgende commentaar: Uit metingen, die door het K.N M.I. in samenwerking met het Medisch Biologisch Laboratorium te Rijswijk op vier plaatsen in Ne derland worden verricht, is geble ken dat althans in ons land geen verhoging werd aangetroffen. In aansluiting aan het bovenstaande wordt nog het volgende vermeld. Be ha ve radioactiviteit van natuurlijke oorsprong bevindt zich in de atmos feer sinds enkele jaren radioactieve stof. afkomstig van kernsplijtingsreac ties Deze radioactiviteit wordt in ons land te De Bilt, Rijswijk, Den Helder en Eindhoven voortdurend gecontro leerd, en blijkt aan grote schommelin- gen onderhevig te zijn. Incidentele verhogingen werden ook dit jaar waargenomen. Gedurende de laatste weken is de radioactiviteit betrekke lijk laag geweest. Radioactieve stof wordt door regen meegevoerd en op de bodem neerge-1 slagen. Daarom wordt ook de radio activiteit van regenwater voortdurend gemeten De boven ons land tot nu toe aan getroffen kunstmatige activiteit is gebleken klein te zij.n ten opzichte van de natuurlijke radioactiviteit. De vraag doet zich daarbij voor, in hoeverre de verstoringen van het natuurlijke evenwicht der ra dioactiviteit in de atmosfeer van invloed zijn op de biologische pro cessen in de natuur, inzonderheid de gezondheid van mens en dier. fn het algemeen moet men stellen, dat daarover wetenschappelijk nog te weinig bekend is dan dat met zeker heid zou kunnen worden aangegeven welke mate van verhoging boven het natuurlijk niveau onschadelijk is. Het wetenschappelijk onderzoek daarnaar is onderwerp van voortdurende natio nale en internationale werkzaamheid. Het Wereldgebeuren. Geen hete soep Met zijn brede glimlach stond Solomon West Ritlgeway Dias Bandaranaike dezer dagen in Londen aan 'n perslunch te bewijzen, dat hij over redenaarstalent bescnikt. S.W.R.D.. zoals men hem bij wijze van afkorting we] noemt, was in de Engelse hoofdstad als premier van een der Gemenebestlanden: het ei land Ceylon in de Indische Oceaan. De eerste ministers van het Britse Gemenebest hebben in Londen van gedachten gewisseld: zoals gebruike lijk zonder tot opzienbarende beslui ten te komen. Het is dan ook hele maal niet de bedoeling van zo n con ferentie om verdragen te tekenen enzo. Uitwisseling van denkbeelden is de enige opzet. Tussen volken van heel verschillende aard wil men op deze manier banden versterken, waarbij het merkwaardige is. dat nie mand kan zeggen, waardoor deze landen nu eigenlijk op zo bijzondere manier bij elkaar worden gehouden. Binnen de Gemenebestfamilie doet ieder ongemeen zyn best. om de handen zo vrij mogelijk te heb ben. En dat Bandaranaike zo breed uit glom en lachte, had iets te ma ken met een succes, dat hij had we ten te behalen tussen de bedrijven van de conferentie door. Meer dan zijn vader, wijlen sir Solomon Ban daranaike, zit het nationalistische streven hem in het bloed. Hoe sir So lomon gesteld was op de Engelse voogdij, zoals die indertijd over Cey lon werd uitgeoefend, bleek bij de geboorte van de huidige premier. Als vertaler en onofficieel adviseur van de Engelsen od het eiland, noem de sir Solomon de nieuwe wereldbur ger onder meer naar een Britse gou verneur. Vandaar die namen west Ridgeway. Dat „Dias", de vierde voornaam, is nog een erfenis uit de Portugese periode van Ceylon, toen kolonisten hun namen over het eiland uitstrooiden. Bandaranaike's succes was bereikt in conferenties met een oude schoolgenoot: premier sir Antho ny Eden en diens ministers. Eden stu deerde indertijd tegelijk met Banda ranaike in Oxford; de jongelui heb ben waarschijnlijk niet vermoed, dat zij nog eens als premiers met elkaar te maken zouden krijgen en dat zij zouden spieken over zulke belanr- i- ke dingen als lucht- en vlootb: Bandaranaike had immers uit L - Ion een stapel papieren meegebracht over de Britse vlootbasis in Trinco- malee en de luchtbasis in Katoenaja- ke. Voordat hij in april van dit jaar tot premier werd gekozen, had hij in allerlei toespraken uiteengezet, dat volgens hem de Britten die bases moesten verlaten. Die belofte 'wilde hij inlossen. En het schijnt, dat hij daarbij niet eens „zwaar geschut" be hoefde op te stellen. Blijkens een ver klaring van Downingstreet 10 im mers erkent de Britse regering het volste recht van de Ceylonese rege ring om op grond van de defensie overeenkomst van 1947 ontruiming van die bases te vragen. En de En gelsen zijn bereid, om passende maat regelen te nemen. De meer dan 200 correspondenten aan de perslunch waren niet zomaar tevreden met Bandaranaike's enthousiasme: „Wie zou de bases moeten overnemen?" Zonder een spier te vertrekken, zei Bandaranaike: „De vloot van Cey lon. Zodra de Britse schepen wegva ren, zullen wij binnenlopen." Enke len glimlachten: de vloot van Ceyion heeft niet veel om het lijf. Maar men vernam, dat Australië wil meewer ken aan de uitbreiding ervan. Dat de ontruiming van de bases zonder veel strubbeling kan worden beklonken, komt voor. namelijk doordat de regering van Ceylon zich bereid heeft vertelaard, de Engelsen op him verzoek bepaal de faciliteiten, die zij op het ogenblik genieten, te blijven verlenen. Boven dien heeft Bandaranaike gezegd, dat zijn land graag htilp van de Engel se vloot zal accepteren bij het organi seren van een eigen verdedigingsstel sel. Men mag daarom aannemen, dat de aftocht van de Engelsen niet zo tragisch zal zijn, als men bij Ban daranaike's benoeming tot premier vreesde. Het eiland is. ook wat de ba ses betreft, voor de zaak van de vrij heid niet verloren. Mocht er nood aan de man komen, dan zou Bandara naike zijn oude schoolkameraad en andere regeerders van Engeland wel licht weer een welkom toeroepen, wanneer zij met vloot- en luchtstrijd krachten hij hem aanklopten. Ook in dit geval werd de soep niet zo heet gegeten, als hij (in de verkiezings campagne; was opgediend. PREMIER B \NDA RAN A IKE naar oud-medesfudciit Pierre van Hauwe tijdelijk dirigent Maastreechter Staar Men heeft de heer Pierre van Hauwe te Delft verzocht de leiding van „De Maastreechter Staar" op zich te nemen zolang de dirigent Martin Koekelkoren door ziekte het koor niet kan leiden. De heer Van Hauwe, die als dirigent van het Delfts Madrigaal Koor reeds v&e successen in binnen- en buitenland heeft geoogst, zal met het Limburg se koor in de komende weken een aantal concerten geven.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 3