Buitengewone zitting van de
Staten-Generaal geopend
mmom j
Zestig Tsjechische studenten
vluchtten naar Oostenrijk
DR. WILLEM DREES - INTEGER
LANDSBESTUURDER - 70 JAAR
LEIDSE TEXTIELFABRIEK DOOR
HEVIGE BRAND GETEISTERD
DIEREN VAN KINDERBOERDERIJ
MOESTEN WORDEN AFGEMAAKT
IWOENSDAG 4 JULI 1950
PROVINCIALE ZEEUWSE CO U RANT
3
Ministers tussen afgevaardigden
(Van onze parlementaire redacteur)
Ons land lieeft weer een parlement. Dinsdagmiddag heeft de mi
nister van Binnenlandse Zaken, prof. Beel, in het gebouw van de
Tweede Kamer de buitengewone zitting van de heide Kamers der Sta
ten-Generaal geopend.
Hoewel het dit keer eigenlijk slechts een formaliteit gold de ge
wone zitting van de Staten-Generaal wordt pas op de derde dinsdag
van september door de koningin geopend ging de korte plechtig
heid toch met enig ceremonieel gepaard.
Er was op het Binnenhof wat vertier en daar stond keurig in het
gelid de rijkspolitie opgesteld. De minister werd de vergaderzaal bin
nengeleid door de Kamerleden In 't Veld, Schipper, De Kadt, Ver
kerk en V. d. Ploeg.
Hij maakte een hoofdse buiging
naar de voorzitter van de verenigde
vergadering, mr. Jonkman, naar de
linkerzijde en naar de rechterzijde,
deelde mee, dat in de buitengewone
zitting voornamelijk de voorstellen
tot grondwetsherziening aan de orde
gesteld zullen worden. Hij verklaarde
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
Achttien nieuwe leden
(Van onze parlementaire M
redacteur)
Negen en negentig van de M
honderd Tweede Kamerleden
bezochten dinsdagmiddag de y
vergadering. De laatst afgetre-
den voorzitter, mr. Kortenhorst, s
die de vergadering presideerde,
was reeds des morgens door de
Koningin geïnstalleerd. De ove-
rige leden alleen de heer Bie-
wenga (a.r.) was afwezig
legden in zijn handen de vereis-
te eden en beloften, af. In totaal m
negentien leden legden de be-
lofte af, de overigen zwoeren
de eed. Ook de tot Kamerlid ge- m
kozen ministers, de heren
Drees, Zijlstra, Algera, Cals, s
Luns, Suurhoff, Van Thiel en
Mansholt, zijn in deze vergade-
ring geïnstalleerd. s
Met de demissionaire ministers
mee, zitten er achttien nieuwe
leden in deze Tweede Kamer.
Als de bewindslieden weer tot n
H het ministersambt worden ge-
roepen, dan zullen enkelen van M
hun plaatsvervangers oud- m
Tweede Kamerleden zijn, die
dus hun rentree maken. =j
liniiHiiiiiiminiiiiiiinniiininiiuimimiiiiiiiiiminHiiiiimiiinmiDHl
Eerste Kamer bepaalde tijd
van aftreding der leden
In de Eerste Kamer sprak gister
middag de voorzitter, mr. Jonkman,
bij de aanvang van de buitengewone
zitting een kort welkomstwoord uit,
waarbij hij de leden en in het bijzon
der de nieuwe leden gelukwenste met
het hun door het Nederlandse volk
geschonken vertrouwen.
Op de thans geopende buitengewone
zitting zullen de grondwetsherziening
en enkele andere spoedeisende ont
werpen aan de orde worden gesteld.
De zitting zal duren tot de zaterdag
voor de aerde dinsdag in september.
Aan de orde was vervolgens de lo
ting voor het bepalen van de tijd van
aftreding van de leden. Het lot, ge
trokken door de heer Anema (a.r.),
bepaalt, dat de groepen twee en vier
(Gelderland, Overijssel. Groningen en
Drente en Zuid-Holland) in 1959 zul
len aftreden en de groepen een en
drie (Noord-Brabant, Zeeland,
Utrecht en Limburg en Noord-Hol
land en Friesland) in 1962.
Het is de bedoeling de voorgestel
de grondwetsherzieningen veertien
dagen na afdoening door de Tweede
Kamer in de centrale afdeling te be
handelen.
Bus botst tegen vrachtauto
44 inzittenden gewond
Bij Aaien in de omgeving van Stutt
gart zijn dinsdag een bus vol passa
giers en een vrachtwagen tegen elk
aar gebotst. 44 van de 46 inzittenden
van de bus werden gewond, van wie
vier ernstig, aldus een mededeling van
de politie.
De Marokkaanse arbeiders in het ge
bied van Agadir, die maandag in staking
waren gegaan als protest tegen de Fran
se troepenbewegingen, hebben dinsdag 't
werk hervat.
OP DE HOOGTE. Een verslaggeef
ster vroeg aan Albert Eggler de lei
der van de Zwitserse bergbeklimmers
die de Mount Everest beklommen, of
het waar is, dat bergbeklimmers,
wanneer ze boven een bepaalde hoog
te zijn gekomen niet meer aan of over
vrouwen denken. „Het is jammer,
maar waar, dat wij in de regionen,
waar de eeuwige sneeuw begint, ge
neigd zijn de vrouwen te vergeten",
antwoordde Eggler een beetje spijtig.
GROOT HOOFD. In het hoofdkwar
tier van de Sowjet-delegatle bij de
V.N. stond een machtig basreliëf,
voorstellend het hoofd van Stalin. Het
is dezer dagen verwijderd. Volgens
één der leden van de delegatie mag
men daar echter geen politieke con
clusies uit trekken, „wij hadden een
voudig ruimte nodig," zei hij.
KAAL. Dokter Van Pelt uit Londen is
van mening, dat mannen eerder kaal
worden dan vrouwen, omdat ze, wan
neer ze nerveus of geschokt zijn. vrij-
wel nooit tranen plengen. Dit in fla
grante tegenstelling tot de leden der
andere sexe. Inplaats van tranen te
storten verliest die man, die zrjn bo
venlip stijf houdt, zijn haren
in naam der koningin en daartoe
door haar gemachtigd, de zitting
voor geopend.
Opnieuw buigingen en een vorme
lijke uitgeleide door dezelfde com
missie, die prof. Beel binnengebracht
had.
De demissionaire ministers, die tot
Kamerlid benoemd zijn, zaten tussen
de overige leden verspreid in de zaal:
de heren Drees, Zijlstra, Algera, Cals,
Luns, Suurhoff, Van Thiel en Mans-
holt.
Mr. Kortenhorst weer
voorzitter
Zo al enige spanning mocht heb
ben bestaan, of mr. Kortenhorst weer
op de voorzitterszetel van de Twee
de Kamer terecht zou komen, dan is
nu aan alle onzekerheid een einde
gemaakt.
Hij verwierf in de dinsdagmiddag
gehouden vergadering 87 van 98 uit
gebrachte stemmen. Er waren 6
stemmen blanco, 8 op de heer Weiter,
I op de heer Koersen en 1 op de heer
Lucas.
Voor zover men op een persoon
gestemd had, was het in al de ge
vallen op een lid van de fractie van
de K.V.P. De 6 blanco stemmen zijn
vermoedelijk afkomstig van de vier
communisten en de twee staatkundig
gereformeerden.
Op nummer twee van de voor
dracht aan de koningin kwam de
heer Van Sleen van de Partii van de
Arbeid met 92 van de 95 stemmen.
Dr. Drees en ir. Staf kregen elk één
stem en er was één blanco stem.
De Kamer plaatste tenslotte mr.
Roosjen (a.r.) met 95 van de 97
stemmen nummer drie. De heer Ver
kerk kreeg één stem en er was één
blanco stem.
De voordracht is schriftelijk aan
de koningin aangeboden.
Vorstelijk bezoek bij
lustrumviering Utrecht
Koningin Juliana, prins Bernhard
en prinses Beatrix waren dinsdag
avond aanwezig bij de galapremière
van het openluchtspel „Xerxes", dat
op het concours-hippique-terrein aan
de Croeselaan werd opgevoerd ter ge
legenheid van het 64ste lustrum van
het Utrechtse studentenkorps.
De voorstelling begon om half tien
en duurde tot ongeveer kwart voor
twaalf. Er waren 230 medespelenden
in dit spel, dat ongeveer '500 jaar
voor Christus speelt.
NEDERLANDS PREMIER JUBILEERT
Nummer één op lijst van
bekendste personen
(Van onze parlementaire
redacteur)
Op vele muren, schuttingen,
borden en zuilen heeft de laatste
tijd het portret van dr. Willem
Drees geprijkt. Er is welhaast
geen Nederlander meer. die dr.
Drees niet van gezicht kent. Nog
moeilijker zal men landgenoten
ontdekken, die de naam Drees nog
nooit gehoord hebben. Hij is
immers de Nederlandse minister
president.
Op de lijst van de bekendste perso
nen uitgezonderd de leden van het
vorstelijk huis samengesteld na
een opinieonderzoek in ons land, staat
dr. Drees bovenaan; boven mannen
als Churchill en Abe Lenstra
Morgen, donderdag 5 juli wordt dr.
Drees zeventig jaar. Dan bereikt hij
de leeftijd der sterken. Inderdaad van
de sterken. Dat heeft hij getoond in
de lange periode, die achter hem ligt
en waarin hij onvermoeid gestreden
heeft voor zijn politieke idealen in de
dienst voor zijn partij, de P.v.d.A. en
in de dienst voor zijn land.
VOOR MILJOENEN SCHADE
Tevoren had men brandje
bedwongen in ander
gebouw.
In de nacht van maandag op
dinsdag woedde in Leiden een felle
brand. Tot ver in de omtrek was
het schijnsel te zien van de
laaiende vlammen die een gedeelte
van een uitgebreide textielfabriek
in de as legden.
Te ongeveer half drie bereikte
de brand in het complex van de
fabriek van lakens en wollen stof
fen der n.v. J. J. Krantz aan de
Langegracht haar hoogtepunt.
De brandweer heeft de strijd tegen
het vuur met alle kracht 'gevoerd.
Men was met groot materieel ter
plaatse; alle hulpkrachten werden
ingeschakeld: ook de B.B. en de
brandweer uit Oegstgeest waren te
wel niet kunnen verhinderen, dat de
oude spinnerij en een gedeelte van de
apparatuur verbrandden.
Het inwendige van het gebouw
werd door het snel om zich heen
grijpende vuur herschapen in een
laaiende vuurzee, die op een ogen
blik zelfs twintig meter breed was.
De brand ging gepaard met een zeer
grote rookontwikkeling en een angst
aanjagende vonkenregen
Omtrent de oorzaak van de brand
tast men nog in het duister. Het was
wel merkwaardig, dat enkele uren te
voren een veel kleiner brandje, dat
gemakkelijk bedwongen kon worden,
zich had voorgedaan in het garen-
magazijn. Dit was echter gevestigd
in een ver van de tweede brand ver
wijderd deel van het gebouwencom
plex.
Volgens ruwe schattingen zon de
schade in de miljoenen lopen. De fa
briek was verzekerd.
Hij was lid van de gemeenteraad in
Den Haag en wethouder dier gemeen
te. Hij was lid van de Provinciale Sta
ten van Zuid-Holland en hij was lid
van de Tweede Kamer. Hij vervulde
een vooraanstaande rol in de illegali
teit, doorstond het gijzelaarschap in
St. Michelsgestel en Buchenwald en
wijdde zich onmiddellijk na de bevrij
ding energiek aan de wederopbouw
van ons land.
Dr. Drees was elf jaar achtereen
minister, eerst van Sociale Zaken en
daarna van Algemene Zaken, waar
van acht jaar onafgebroken minister
president. Toen men, ondanks zijn ho
ge leeftijd, een beroep op hem deed,
om weer lijsttrekker te zijn van de
P.v.d.A., heeft hij daarin toegestemd,
waarbij hij zich er rekenschap van ge
geven heeft, dat dit kon betekenen,
dat hij als formateur door de konin-
Ter gelegenheid van het 6J/ste lustrum
van het Utrechtse studentenkorps
vond dinsdagavond de opvoering van
het openluchtspel jXerxes" plaats.
Het spel werd geschreven door het
korpslid IV. P. Gerritsen en de regie
werd gevoerd door Paul Storm.
Op bijgaande foto ziet men een frag
ment uit het spel: Koning Xerxes te
midden van de krijgslieden.
gin kon worden aangezocht. Thans
wijdt hij zijn krachten aan de moeilij
ke taak Nederland weer een Kabinet
te bezorgen,
FEEST
Ter gelegenheid van zijn zeven
tigste verjaardag zullen zijn par
tijgenoten hem een feest bereiden.
Anderen zullen wellicht die dag
even aan hem denken en dan zal
de Nederlandse minister-president
voor hen oprijzen als de bekwame
rustige, integere landsbestuurder,
als de bescheiden, vriendelijke,
hard werkende staatsman, als de
minister met een sterk verant
woordelijkheidsgevoel.
En al mogen sommigen dan de
wens koesteren, dat hem nog een
kort politiek leven beschoren zal
zijn, de mens Drees wensen allen
nog vele goede jaren toe.
MOND- EN KLAUWZEER IN ARTIS
Ezeltjes en gevogelte
mochten blijven
In verband met een geval van
mond- en klauwzeer zijn op de
kinderboerderij van Artis in Am
sterdam alle daar aanwezige die
ren op last van de veeartsenij-
kundige dienst afgemaakt. Het be
treft een zeug en vier biggen,
twaalf volbloed dwerggeitjes, acht
bastaard dwerggeitjes, twaalf ge
wone geiten, vier schaapjes en
twee kalveren, in totaal 42 dieren.
Het mond- en klauwzeer werd
geconstateerd bij de zeug en haar
biggetjes, die kortgeleden in Artis
arriveerden als gebruikelijke jaar
lijkse attractie voor de kindërboer-
■derij.
Om iedere kans op verspreiding
van de ziekte, die op het ogenblik in
Nederland niet voorkomt, Dij voor
baat de kop in te drukken werd niet
alleen de kinderboerderij gesloten
maar moesten op last van de veteri
naire dienst alle daar aanwezige her
kauwers worden geslacht. De ezeltjes
en het gevogelte konden blijven, om
dat deze niet gevoelig voor de ziekte
zijn. Nadat men het terrein grondig
had ontsmet is de kinderboerderij
weer vrijgegeven. Toch zal het nog
wel een goede week duren, alvorens
ze heropend wordt. Men is thans be
zig een nieuwe collectie dieren bijeen
te brengen. Wat de dwerggeitjes be
treft stuit dit op moeilijkheden, om
dat ze uit het buitenland moeten wor
den geïmporteerd.
De veeartsenijkundïge dienst stelt
een onderzoek in naar de herkomst
van de besmetting.
In het Banos-district in het oosten
van Ecuador hebben door wolkbreu
ken veroorzaakte grondverschuivin
gen en overstromingen de dood van 25
personen ten gevolge had.
Verzet groeit
in Hongarije
Meer dan zestig Tsjcchn-SIo-
waakse studenten zijn de laatste
twee maanden naar Oostenrijk ge
vlucht om aan de vervolging van
de communistische politie te ont
komen. Deze vervolging was een
uitvloeisel van anti-communisti
sche studentenbetogingen in Praag
en Bratislawa.
De Tsjechische studentenbeto
gingen deden zich zowel in Praag
als in Bratislawa voor, eind april
en midden-mei.
Uit dezelfde bron wordt vernomen,
dat de eerste faze van de studenten
oppositie door de communistische re
gering en de autoriteiten van de uni
versiteit werd aangemoedigd. Zij
stonden de studenten toe. „hun eigen
kleinigheden te bekritiseren."
Maar de studenten lasten spoedig
tussen de plakkaten, die door de re
gering waren geïnspireerd, hun eigen
leuzen in, die tegen het communisti
sche bewind waren gericht.
Een van de opschriften van de stu
denten luidde: „De kleine misdadigers
worden gehangen, maar de grote mo
gen vrij blijven rondlopen".
Moties, die ver uitgingen boven
school-hervormingen, werden door de
studenten aangenomen. Een van die
moties vroeg om de instelling van 't
oppositie-partij in Tsjecho-Slowakije.
VERZET ES" HONGARIJE.
„Het verzet tegen de partij neemt
toe", aldus „Szabad Nep", het orgaan
van de Hongaarse communistische
partij, in een artikel, waarvan de in
houd door radio-Boedapest is bekend
gemaakt.
Het blad beschuldigt de Petoefi-
club, een discussiegroep van jongeren
Reeds enige tijd is men te 5Iiddel-
burg bezig met de voorbereiding
voor het leggen van een waterlei
dingzinker in het Kanaal door Wal
cheren, dicht bij de Stationsbrug.
Hier hangt de buisleiding in de daar-
'oe opgetrokken staketsels: aan hei
de oevers is dit tafereel hetzelfde.
Vandaag, woensdag, wordt het mid
denstuk aangesloten en wordt het
geheel gezonken op de bodem van
het vaarwater.
(Foto P.Z.C.)
er van, dat zij „in het bijzonder dit
verzet bevordert" en „het verzamel
punt van tegen de partij gerichte
en bourgois propagandistische ele
menten' is geworden.
De Petoefi-club heeft onlangs twee
bijeenkomsten georganiseerd waarop
felle kritiek werd geleverd op Matyas
Rakosi, de secretaris-generaal van de
Hongaarse communistische partij.
Volgens „Szabad Nep" zijn op
de onlangs door de Petoefi-club
georganiseerde bijeenkomsten,
waarvan het gesprokene via luid
sprekers door duizenden op straat
kon worden gevolgd, „stemmen
gehoord, die vroegen om een nieu
we revolutie en structuele wijzi
gingen. Dit is niet anders dan 'n
contra-revolutionair streven", al
dus het partijblad.
Is Anna Pauker overleden?
De Manchester Guardian heeft dins
dag bekendgemaakt dat Anna Pauker
de voormalige, gezuiverde, Roemeen
se minister van buitenlandse zaken,
overleden is.
Het blad citeerde een blad voor
Roemeense vluchtelingen, dat te Pa
rijs verschijnt. Volgens dit blad is An
na Pauker een maand geleden op 63-
jarige leeftijd in Boekarest overleden.
Zij zou in alle stilte, zonder enige
plechtigheid zijn begraven. Slechts
haar naaste bloedverwanten en vrien
den woonden de begrafenis bij. Het
communistisch regime liet zich niet
vertegenwoordigen.
Anna Pauker was minister van bui
tenlandse zaken en waSïnemend pre
mier toen zij in 1952 werd afgezet we
gens „rechtse en linkse afwijkingen".
Duistere zaken
Via delle Botteghe Oscure, de
Straat der Duistere Zaken, heet
de Romeinse straat waar het
hoofdkwartier gevestigd is van de
Italiaanse communistische partij, die
nog altijd wordt geleid door dr. Pal-
miro Togliatti. De verklaring, die het
centrale comité van de Russische
communistische party heeft uitgege
ven onder de kop: „De uitschakeling
van de persoonsverheerlijking en van
haar gevolgen" was onder meer aa,n
dat adres gericht. Dr. Togliatti heeft
indertijd rechten gestudeerd, maar
ook de geschiedenis liet hem met
koud. Dat hij rechten had gestudeerd
en uitermate pietepeuterig was kwam
de internationale communistische be
weging van pas, wanneer formule
ringen moesten worden gevonden
voor ingewikkelde vraagstukken of
wanneer tegengestelde zaken op een
of andere manier tot overeenstem
ming moesten worden gebracht. On
der de schuilnaam Ercolie werkte
Togliatti jarenlang in Moskou en men
zegt, dat Stalin. wanneer hij in de
knoop zat, meermalen beval:
Roep
professor Togliatti!
Onder degenen, die in de war zyn
gebracht door de redevoering,
waarin Kroesjtsjew in februari
gal spuwde op Stalins nagedachtenis,
behoort ook de kring, die altijd in de
Straat der Duistere Zaken bijeen
komt, met aan het hoofd Palmiro
Togliatti.
Vooral in Italië was het werk van
alle dag van de partij geworden, om
Stalin te vergoddelijken. Daarmee
moet het nu uit zijn: in zijn rijk zelf,
in Moskou, is die god nu immers ont
luisterd, en bij de Italiaanse verkie
zingen is al gèbleken, dat zo'n ont
luistering de communisten op verlie
zen komt te staan. Togliatti ver
trouwde aan het blad van linkse intel.
lectuelen in Italië 'n paar kritische
opmerkingen toe, die in de hele we
reldpers de aandacht trokken. Onder
meer vroeg hij zijn makkers in Mos
kou, om nu eens aan de wereld duide
lijk te maken, hoe het mogelijk was,
dat Stalin zo'n terreurregiem kon uit
oefenen.
Als marxistische historicus zei hn,
dat het niet marxistisch was, om al
les op de gebreken van één enkele
persoon te schuiven. Volgens hem
moest men het zo verklaren: De de
mocratie in de Sowjet-Unie was in
Stalins tijd overwoekerd door een
overmatige centralisering en terro
ristische bureaucratisering. Boven
dien merkte hij voorzichtig op, dat de
tegenwoordige Sowjetleiders niet be
paald terughoudend waren geweest
Dij hun Stalinverering. Hij vroeg, „of
de Sowjetmaatschappy een zekere
vorm van wedergeboorte heeft be
reikt?"
In hun antwoord hebben Kroesj-
tsjew en de zijnen de Italiaanse
communisten min of meer in het
onzekere gelaten. Togliatti's verkla
ring van het wanbeleid in Stalins tijd
hebben zij niet overgenomen: zij blij
ven de schuld geven aan Stalin per
soonlijk, tegen wie men zich niet kon
verzetten. Gezien de successen van de
socialistische opbouw zou degene, die
zich openlijk had verzet, nooit de
steun van het volk gekregen hebben.
Voor vragen als die van Togliatti over
een zekere vorm van wedergeboorte
in de Sowjet-Unie „waren geen gron
den aanwezi" hierop werd dus hele
maal geen antwoord gegeven. Toch
zullen niet alleen de buitenstaanders,
maar ook de communisten in de wes
terse landen, en waarschijnlijk ook in
landen achter het IJzeren Gordijn, die
vroeger een democratisch stelsel heb
ben gekend, dergelijke en andere vra
gen opnieuw en misschien steeds drin-
tender stellen. Ook deze vraag is
aarbij: Is dit communisme mogelijk
zonder Stalinterreur.
Als de kritiek op Stalin inderdaad,
zoals de diplomatieke correspon
dent van de Britse News Chro
nicle schrijft een uitvloeisel is van een
strijd om de macht tussen de „clubs"
van Kroesjtsjew en van Malenkow,
dan heeft Kroesjtsjew een strijdme-
thode aangegrepen, waarvan de con
sequenties niet zijn te overzien. In
Rusland zelf, waar men al generaties
lang gewend is om ja en amen te zeg
gen tot de regering eerst van de
czaren, later van Stalin zullen de
reacties in het volk misschien in het
begin nog meevallen. Maar in het
westen en in landen als Polen en
Tsjecho-Slowakye is de kritiek niet te
stuiten. En het kon weieens zijn, dat
die kritiek op Stalin voor Kroesj
tsjew als een boemerang werkt en uit
eindelijk hemzelf treft. Hij heeft nu al
te kampen met kritiek op een plaats,
waar men totnutoe nauwgezet ervoor
zorgde, niet in conflict te komen met
het Kremlin: In de Romeinse Straat
der Duistere Zaken.
Dr. PALMIRO TOGLIATTI
marxistische uitleg
Hond stak over: auto
totaal vernield
Een overstekende hond was de
hoofdschuldige van een ongeluk, dat
zondagavond in de Van der Peck-
straat te Amsterdam gebeurde; een
uitwijkende auto sloeg over de kop en
werd totaal vernield. De inzittenden
kregen lichte verwondingen
ONS LAND HEEFT WEER TWEE KAMERS
Het Wereldgebeuren.