Structuurwijziging landbouw of
verhoging van garantieprijzen?
KAPPIE en de STUNTERS
Klanken uit de ether
/histon
„Machtig!'^
-e-t-e-r-e
ING SIZE
PROVINCIALE ZuEVWSE COURANT
WOENSDAG 4 JULI 1956
AGRARISCHE PROBLEMEN VOOR NIEUW KABINET
Landbouwschap denkt er anders over
dan prof. dr. Thurlings
(Van een medewerker)
In de perscommentaren rond de kabinetsformatie worden de defen-
siekosten en de huurverhoging als ernstige hinderpalen genoemd voor
het uitstippelen van een aanvaardbaar regeringsbeleid. In het politie
ke vlak gezien is het volkomen duidelijk waarom hieraan zulk een
grote betekenis wordt toegekend. Maar dit neemt toch niet weg, dat
de toekomstige regering op andere fronten beslist geen geëffende weg
voor zich uitgestrekt zal vinden. Wij durven zelfs voorspellen dat de
brandende kwestie van het prijsbeleid in de landbouw de regering
straks aanzienlijk meer hoofdbrekens zal kosten dan nu veelal wordt
voorzien.
Het Landbouwschap heeft met
zijn jongste nota aan de kabinetsfor
mateur even acte de présence gege
ven van de bestaande moeilijkheden
in de landbouw. Vrijwel gelijktijdig
hield de Wageningse hoogleraar prof.
dr. Th. L. M. Thurlings een rede,
waarin van een geheel ander stand
punt uit op de gevaren werd gewe
zen, die de landbouw te wachten
staan. De nota van het Landbouw-
shap zowel als de toespraak van
prof. Thurlings vloeien beide uit de
zelfde bezorgdheid voort, hoewel elk
voor zich kan worden beschouwd als
de uiting van een afzonderlijke in
stelling.
De achtergrond van de bestaande
moeilijkheden schuilt in de ontwik
keling van de wereldmarkt, die de
laatste jaren steeds meer het beeld
van oververzadiging met landbouw-
produkten te zien geeft. Dientenge
volge heeft zich een scherpe prijsda
ling ingezet, die voor de Nederlandse
boer is gaan betekenen dat voor ver
schillende belangrijke agrarische
produkten de financiële opbrengst
wordt bepaald door de van over
heidswege vastgestelde garantieprij
zen. Oorspronkelijk waren deze be
doeld als de garantie van een mini
mum-inkomsten-basis in de land
bouw, waarop, zoals het heet, een
vrije uitloop naar boven was toege
staan. Deze vrije uitloop heeft zich
echter gedurende het afgelopen jaar
nauwelijks laten gelden, zodat de
boeren steeds afhankelijker werden
van de hoogte van de garantieprij
zen. Om deze hoogte te kunnen vast
stellen, wordt gebruik gemaakt van
een ingewikkeld kostprijssysteem,
waarvoor de richtlijnen door rege
ring en Landbouwschap in onder
ling overleg worden opgesteld.
Het Landbouwschap wil nu, blij
kens de inhoud van .de eerder ge
noemde nota, dat de nieuwe re
gering er zich rekenschap van
f;eeft dat deze richtlijnen niet
oereikend zijn voor het garande
ren van een voor de boeren be
vredigend inkomen. Het wil met
name dat de kostprijzen, waarop
de garantieprijzen worden geba
seerd, geheel worden afgestemd
op de werkelijk gemaakte kos
ten ,incl. dus de eigenaarslasten
en wat men zou kunnen noemen
de reële loontoeslagen aan de
landarbeiders, kortom het Land
bouwschap wil hogere garantie
prijzen. Prof. Thurlings praat
echter van een totaal andere ge
zichtshoek uit; deze hoogleraar
die zonder twijfel kan worden
gezien als de vertolker van een
standpunt dat in wetenschappe-
lijk-agrarische kringen leeft
zoekt de oorzaak van het gedaal
de agrarische inkomen in de
structuur van onze landbouw.
Van belang is hierbij, dat de mi
nister, die tien jaren achtereen de
portefeuille van landbouw in han
den heeft gehad, dr. S. L. Mans-
holt. in zijn verkiezingstoespraken
van dit jaar bij herhaling heeft la
ten doorschemeren, dat bij de ont
wikkeling van de agrarische wer-
reldmarkt niet overwegend als
een incidentele aangelegenheid
ziet, maar wel degelijk ook als een
structurele kwestie.
Prof. Thurlings dan wijst erop dat
de produktivïteit in onze landbouw
veel te wensen overlaat. Hjj bepleit
zelfs een omvangrijke uittocht van
werkers uit de landbouw, noemt hier
voor het aantal van 100.000 perso
nen, die z.i. van het agrarische naar
het industriële bedrijf moeten over
schakelen en dit dan met behoud
van de bestaande oppervlakte cul
tuurgrond in ons land!
De kleine landbouwbedrijven moe
ten daarbij volgens de Wageningse
hoogleraar, zo snel mogelijk ver
dwijnen, zodat dë gemiddelde be-
drijfsgrootto in de landbouw toe
reikend is voor een mechanische be
drijfsvoering, die de opbrengst per
man aanzienlijk zal verhogen.
Arbeid sproduktiviteit
te laag
Toegegeven moet worden dat het
met de arbeidsproduktiviteit in onze
landbouw bdroevend is gesteld.
Nauwkeurig cijfermateriaal hier
over ontbreekt, hetgeen op zichzelf
al bewijst hoe weinig oog men voor
dit aspect van de agrarische produk-
tie heeft. Men heeft zich in zekere
zin doodgestaard op de opbrengst
per ha, die voor ons land inderdaad
verrassend hoog ligt, maar als men
dan niet nagaat hoeveel arbeidsuren
er aan te pas zijn gekomen om
deze produktie te komen, zegt een
hoog produlctiecijfer op zichzelf nog
maar heel weinig.
Het enige cijfermateriaal, dat
beschikbaar is, heeft betrekking
op de produktie van tarwe per
kg/hoofd. Deze bedraagt voor ons
land 0,3 voor Frankrijk 0,8 kg,
voor Italië 0,4 kg en voor de Ver
enigde Staten en Canada resp.
1,6 en 6,0 kg. Mogen deze cijfers
dan niet direct als een graad
meter voor de arbeidsproduktivi
teit in de landbouw in aanmer
king komen, zij tonen in elk ge
val aan dat deze in ons land ze
ker niet op dezelfde uitkomst kan
bogen als het geval is met de
opbrengst per ha, die nota bene
voor tarwe in ons land de hoog
ste ter wereld is!
Zo staan dus twee standpunten te
gen over elkaar in het vlak van de
agrarische prijspolitiek in ons land:
dat van het Landbouwschap, dat
zonder meer op handhaving van het
bestaande prijsbeleid neerkomt,
maar dan met hogere garantieprij
zen en dat van prof. Thurlings die
de oplossing van de moeilijkheden
in de radicale aanpak van onze agra
rische structuur zoekt. Wij kunnen
er slechts naar gissen dat minister
Mansholt tot de voorstanders van de
laatste opvatting kan worden gere
kend; menigmaal heeft hij getuigd
van de noodzaak tot sanering van de
kleine landbouwbedrijven en boven
dien heeft hij in de vaststelling van
de hoogte van de garantieprijzen
steeds rekening gehouden met het
feit, dat hierin een prikkel tot rati
onalisatie van de bedrijfsvoering
moet liggen.
Welk standpunt de toekomstige
minister van landbouw hiertegenover
zal innemen, laat zich moeilijk ra
den. Wel staat vast dat deze minis
ter gedwongen zal zijn om kleur t.e
bekennen èn daarom behoeven \vjj
er allerminst aan te twijfelen dat de
ze aangelegenheid in de nabije toe
komst menigmaal van zich zal laten
spreken.
Besturen hoofdbedrijf"
schappen ambachten
In een ontwerp-advies inzake de
samenstelling van het bestuur van het
Hoofdbedrijfschap Ambachten, dat op
6 juli door de S.E.R. zal worden be
handeld, wordt in overweging gege
ven het aantal bestuursleden voor de
eerste zittingsperiode te stellen op 24.
Voorts om de volgende organisaties
aan te wijzen tot het benoemen van
het achter haar naam vermelde aan
tal bestuurleden: Kon. Ned. Midden
standsbond 3 leden, de Ned. Katho
lieke middenstandsbond 3 leden, de
Christelijke'Middenstandsbond 3 le
den. het Ned. Verbond van Midden
standsverenigingen 2 leden, de Raad
voor het Grootwinkelbedrijf 1 lid, het
Ned. Verbond van Vakverenigingen 5
leden, de Ned. Katholieke arbeiders
beweging 4 leden en het Christelijk
Nationaal Vakverbond 3 leden.
i Advertentie)
DONDERDAG 5 JULI.
HILVERSUM I. 402 m. 746 kc/s. 7.00
AVRO 7.50 VPRO. 8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nws.
8.15 Gram. 9.00 Gym. voor de vrouw. 9.10
Voor de huisvrouw. 9.15 Gram. 9.35 Wa-
terst, 9 40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 10.50
Voor de kleuters 11.00 Tussen de wal en
het schip, caus. 11.15 Lichte muz. 11.45
Wij aten met menseneters in'Afrika, caus..
12.00 Twee piano's, 12.25 In 't spionnetje.
12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.35 Lich
te muz 12.50 Uit het bedrijfsleven. 13.00
Nws. 13 15 Meded of gram. 13.25 Metropole
ork. 13 55 Beursber. 14.00 Viool en piano.
14.30 Klaver her hoorspel. 15.05 Gram.
15.30 Internat festival v. h. chanson.
(Tussen 15.30 en 17.30 Rep. van de Ronde
van Frankrijk) 16 30 Gram. 16.45 Voor de
i Art uk' ten lip i
jeugd 17 30 Lichte muz. 17.45 Regerings-
uitz.: Nederland en de wereld: mr. C. W.
A. Sehürmann Nederlands permanent
vertegenwoordiger bij de Verenigde Na
ties: Het maandelijks ov.erzicht van de
werkzaamheden der Verenigde Naties.
18.00 Nws. 1815 Sportproblemen. 18.25
Sport en Ronde van Frankrijk. 18.50 Gram.
19 00 Gesproken brief uit Londen. 19.05
Gram. 19.45 Voor de jeugd. 20.00 Nws.
20.05 Gram. 20.15 Holland Festival 1956:
Concertgebouwork. en koor en solist. In
de pauze (21.15—21.40) Lichte muz. 22.15
Act., Ronde van Frankrijk en sportact.
22.30 Nws. 22.45 Internat, festival van het
Chanson. 23.45—24.00 Gram.
HILVERSUM II 298 m 1007 kc/s. 7.0D
KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 14.00—24.00
NCRV.
KRO- 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.45 Morgen
gebed en lit. kal, 8.00 Nws.- en weerber.
8.15 Gram. 9.00 Voor de hulsvrouw. 9.40
Schoolradio. NCRV: 10.00 Gram. 10.30 Mor
gendienst. KRO: 11.00 Voor de zieken. 11,45
."Gram 12.00 Angelus. 12.03 Lichte muz. 12.30
Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Wij van
het land 12.40 Chansons de France. 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nws. en kath. nws. 13.20
Bariton en piano 13.50 Gram. NCRV: 14.00
Promenade-ork. en solist. 14.45 Voor de
vrouw 15.15 T.ichte muz. 15.40 Gram. 16.00
Bijbellezing. 16.30 Pianokwintet. 17.05 Voor
de jeugd. 17.35 Gram. 17.40 Beursber. 17.45
De viermotorige Venezolaanse Su
per-Constellation, die te New-York
ivas opgestegen met bestemming Ca
racas in Venezuela, is in zee gestort
waarbij de 7Jf aan boord zijnde per
sonen om liet leven zijn gekomen.
Op de foto ziet men de leden van de
Amerikaanse kustwacht die gevon
den kleding op de wal in New-York
gooien t'"dens de uitgebreide red
dingsacties.
9 De officier van politie en de negen
soldaten die in februari Soedanese boeren
zodanig opsloten dat bijne tweehon
derd van hen de dood door verstikking
vonden zijn tot twee jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
In de Verenigde Staten zijn zeven van
de tien schoolhoofden voorstanders -i
lichamelijke straffen voor de .leerlingen.
Dit is gebleken bij een opinie-onderzoek
Amus muz. 13 U5 Gram. 18.18 Planovoordr.
18.45 Gram. 19.00 Nws.- en weerber. 19.10
Grsm. 19 20 Gram 19.30 Verz. progr. 20.0
Radiokrant. 20,20 Radio-vossen jacht. 21.30
Gram. 21.45 Vocaal ens. 22.10 Orgelconc.
22.35 Gram. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
NWS. 23.15—24.00 Gram.
TELEVISIEPRO GR AMM.
NTS: 20.00 Journ. en weeroverz. 20.15
Spiegel der kunsten. 20.35 Voorglas
dicht .1, rep, 21.05 U en uw regering.
21.30 Film.
NTS:- 22.15--22 30 Ronde van Frankrijk.
3. „Kom mee, Maat", zei
Kappie, toen de Kraak
netjes aan de steiger was
gemeerd, „we gaan eens
poolshoogte nemen, waar
die meneer Silverstein uit
hangt".
„Kan ik niet aan boord
blijven, Kappie?" vroeg de
Maat. „Ik had eigenlijk
eerst mijn baard willen was
sen, voor ik aan land ging".
„Dan was je die pluizen-
boel van je maar als we
weer terug zijn", besliste
Kappie. „Er moeten na
tuurlijk weer allemaal for
mulieren getekend worden
en aangezien JIJ de stuur
man bent. moet jij dat
doen."
Zij stapten de steiger op
en begaven zich naar een
cafétje, dat kennelijk het
enige oord van vermaak in
de nederzetting bleek te
zijn.
„Hier zullen ze ons wel
inlichtingen kunnen geven",
zei Kappie en hij stapte
naar binnen. „Hallo, waard, we zijn juist aangeko
men met een sleepboot, die besteld is door een ze
kere meneer Silverstein. Kunt U me ook zeggen,
waar ik die kan vinden?"
„Die komt straks wel nier", antwoordde de waard,
„breng die sleepboot maar vast binnen."
„De sleepboot hier binnen brengen?" herhaalde
de „filterende" Whlaton-le
Kappie verbaasd, „man waar praat je over? Dat
gaat immers niet?"
„Hier gaat alles", antwoordde de waard, „Silver
stein laat de gekste dingen hier komen, dus waar
om dan niet een sleepboot?"
De waard bleek niets te veel gezegd te hebben
over de zonderlinge zaken die de geheimzinnige
Silverstein bestelde.
„Hier is de neushoorn voor meneer Silverstein",
klonk plotseling een stem bij de deur. En daar ver
scheen een man, die een neushoorn aan een touw
meevoerde!
de
FEUILLETON
Avontuur in de
Residentie
door
TJEER0 ADEMA
28
Hij be graf zich naai* de zaal. gaf
jas en hoed af en nam plaats aan een
tafeltje bij de orkestruimte.
Hij zat er nog geen halve minuut,
toen de draaideur in beweging kwam,
de „dokter" met driftige pasjes naar
binnen stapte en zijn ogen haastig
door de zaai liet gaan.
Zijn blik bleef een ondeelbaar ogen
blik op de ingenieur rusten, maar hij
gaf geen blijk van enige verrassing.
Hij reikte jas en hoed aan de jon
gen van de garderobe, zette zich aan
een tafeltje bij de draaideur en be
stelde een kopje koffie.
VRIENDEN VAN DE
POSTZEGELVERENIGING.
Ir. Steensma keek eens rond zich.
Het was net of hij hier niet weg
geweest was.
Hij zat ongeveer op dezelfde plaats,
waar enkele dagen geleden de heer
Van Waardenburg gesoupeerd had en
aan de tafel waar ny met zijn vrien
den had geklonken en gedronken, zat
nu een vader met drie grote dochters.
Zij namen miniatuur-hapjes van haar
vruchtenijs en keken met gesluierde
ogen naar de leider van de zigeuner
kapel, 'n olijfkleurige man met 'n don
kere haarlok over het voorhoofd,
wiens spel nu eens diepe weemoed
vertolkte om plotseling over te gaan
in het woeste tempo van de Csardas.
Het was of deze zigeuners nimmer
van het blad hadden gespeeld, of al
les, wat ze uit hun instrumenten
haalden, regelrecht uit het hart
kwam. Ze vleiden de geluiden van
hun violen, cello's en bassen tegen de
klanken, welke de kapelmeester uit
zijn instrument liet vloeien, zodat ze
voor de vertolking van weemoed en
hartstocht van droefenis en jubelen
de vreugde een donkere en bewegelij
ke achtergrond vormden.
De Hongaar aan het clavecimbaal
speelde als in een droom.
De hamertjes in zijn lenige handen
renden over de snaren en met half
gesloten ogen liet ook hij zijn instru
ment de nimmer gecomponeerde me
lodie zingen, die niets anders dan de
in klanken vertolkte gevoelens van
emotievolle harten was.
Er waren talrijke bezoekers en de
weinige tafeltjes, welke nog vrij wa
ren, werden spoedig bezet.
Het trof Steensma opnieuw, dat
deze zaak een zeer bijzonder cachet
had. De heren waren in avondkleding
en de dames vertoonden opnieuw een
keur van kostbare toiletten.
Er werd veel wijn gedronken, maar
hier en daar smoorde de knal van een
champagnekurk in het servet van een
ober' en hoe pieer de tijd verstreek
des te talrijker waren de flessen,
welke met goudpapier beplakte hal
zen uit het ijs van de koelers staken.
Toen de schouwburgen en cabarets
gesloten waren, liep het vol en ge
dienstige kellners gaven op beschei
den wijze adviezen als de vader van
een vrolijk familiegroepje bij het uit
zoeken vastgelopen was in de over
grote keuze van de spijskaart.
Ir. Steensma bestelde een eenvou
dige maaltijd en dronk er een halve
fles witte wijn bij.
Hij was de schrik van de emotie
volle avond al weer te boven en ver
maakte zich door op zijn beurt de
„dokter" bij de deur geen moment
uit het oog te verliezen.
Hij vond het vermakelijk, dat hij
het in zijn macht had deze man ieder
ogenblik uit de zaal te laten verdwij
nen en hem zelfs een rondgang door
de meest obscure kroegjes van Den
Haag te laten maken.
Hij had .eenvoudig voor te gaan en
de „dokter" zou hem volgen.
Die las nog altijd geduldig zijn
avondblad en Steensma begreep, dat
dies belangstelling naar heel andere
dingen uitging.
De „dokter" zat als een waakhond
bij de draaideur en was er blijkbaar
van overtuigd, dat de man, die daar
zo zorgeloos soupeerde hem niet meer
zou kunnen ontsnappen.
Ir. Steensma glimlachte. Het ge
voel, dat hij was ingesloten en geen
uitweg meer had, was volkomen van
hem afgevallen. Daarvoor bood het
milieu, waarin hij vertoefde een te
grote afwisseling, daartoe droeg ook
et goede souper bij en niet het minst
,e kostelijke w"
we moed beziel
Wat wist die schildwacht daar bij
de deur van zijn stille reserves!
Hoe kon deze vermoeden, dat een
enkele onopvallende wenk aan een
bediende het apparaat in werking zou
brengen, waardoor krachtige hulp
troepen binnen weinige minuten in
deze zaal zouden verschijnen en hem
door alle gevaren heen veilig naar
zijn huis zouden loodsen.
Een jonge vrouw in een gedecol-
lecteerde japon, die met een veel
oudere heer aan een tafeltje naast
het zyne zat, speelde met haar slanke
vingers met de steel van haar cham
pagnekelk. Zij liet zo nu en dan haar
blikken door de zaal dwalen en een
ogenblik rusten op de jonge inge
nieur, die door haar lokkende ogen
telkens in zijn gedachten gestoord
werd.
Wat waren er vele mooie vrouwen
in Den Haag en wat was het leven
heerlijk als je jong en gezond was
en een toekomst zonder financiële
zorgen tegemoet kon gaan,
Hij bestelde nog een halve fles van
de kostelijke wijn, toen twee heren
na vruchteloos naar een leeg tafeltje
te hebben gespeurd, aarzelend op het
zijne afstapten.
De oudste, een man van omstreeks
vijftig jaar, in een onberispelijk rok-
buiging
ledige
costuum, maakte een kleine buij
en wees naar een van
stoelen.
„Excuseer, mynheer", zei hjj be
leefd, „zijn deze stoelen misschien
onbezet?"
„Zy zijn vrij, mijnheer", zei Steens
ma met een hoffelijk gebaar.
„Dank u", zei de vrager, dan zul
len wij er gaarne gebruik van ma
ken".
Hij nam aan het tafeltje van de
ingenieur plaats en zijn metgezel
een heer in smoking van omstreeks
dertig jaar, volgde zijn voorbeeld.
Zij raadpleegden een spijskaart en
bleken ook zonder advies van de toe
geschoten ober een uitstekende keuze
te kunnen doen'.
Spoedig waren zij in een drukke
gedachtenwisseling over een stuk,
dat die avond in de Princesse
schouwburg was opgevoerd en
Steensma luisterde geamuseerd naar
het vlotte discours, dat, voornamelijk
wat de oudste betrof, van een grote
deskundigheid getuigde.
Hij vroeg zich onwillekeurig af,
hoe de verhouding tussen deze beide
mannen zou zijn. De jongste sprak
met enige reserve, alsof hij gewend
was het: oordeel van die ander,
vanzelfsprekend als juist aan te ne
men. Hij maakte de indruk een se
cretaris of jeugdige medewerker te
zijn, maar de toon der gesprekken
deed een meer vriendschappelijke
verhouding vermoeden. Zij tutoyeer
den elkaar en het had de schijn, of ze
reeds jaren intiem waren wat geens
zins met het verschil in leeftijd
strookte.
Zij spraken Hollands met enig ac
cent, alsof zij vele jaren in het bui
tenland hadden vertoefd en in de
loop van het gesprek bleek, dat bei
den nog maar betrekkelijk kort in
de residentie vertoefden.
De oudste stak een sigaret op,
zocht tevergeefs naar een lucifer en
keek vragend naar zijn metgezel, die
haastig zijn zakken beklopte zonder
liet gewenste te kunnen vinden.
Hij richtte een enigszins hulpzoe
kende blik op de ingenieur, die de
gouden aansteker van de lieer Van
Waardenburg uit zyn zak haalde en
de oudere tafelgenoot hoffelijk een
vlammetje bood.
Deze hield het einde van z\jn siga
ret in de vlam, zoog er een vurig
kopje aan en blies haastig een rook
wolkje uit.
„Dank u vriendelijk, mynheer' zei
hij beleefd. „Het was erg dom van
mij om mijn lucifers te vergeten".
Zoiets kan iedereen overkomen,
mijnheer", zei Steensma glimlachend.
„Het doet my genoegen dat ik u
van dienst heb kunnen zijn".
„Mogen wij misschien zo vrij zyn
ons aan u voor te stellen?" vroeg
de oudere heer opstaande, „Mijn
naam is Schroder en dit hy wees
met een hoffelijk gebaar naar zijn
eveneens staande metgezel dit is
de heer Altorffer".
Steensma drukte beide heren de
hand en noemde zijn naam: „Van
Waardenburg".
(Wordt vervolgd)
