Vragen van Kamercommissie en
het antwoord in zaak-Schokking
Bezoldiging militairen herzien
KLANKBORD
EEN INSTITUUT VOOR DE
CONSUMENTENBELANGEN
VERMISTE BUSSVMSE MEISJES
ZATEN IN KERK OPGESLOTEN
AMERIKAANSE SCHENKING VOOR
NEDERLANDSE KERNREACTOR
ZATERDAG 30 JUNI 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
GELIJKTIJDIGE PUBLIKATIE
Er bestond geen strafdossier
Gelijktijdig zijn verschenen het voorlopig verslag der vaste com
missie voor binnenlandse zaken uit de Tweede Kamer over de nota
van de minister van binnenlandse zaken naar aanleiding van publi-
katies betreffende de burgemeester van Den Haag en de memorie van
antwoord op dit voorlopig verslag van de ministers van binnenlandse
zaken en justitie.
Op de talrijke vragen der commissie antwoordde de minister van
binnenlandse zaken o.a., dat ten aanzien van mevropw Pino en haar
dochtertje vaststaat, dat zij zich op 19 oktober 1942 in Westerbork
bevonden. Naderhand zijn zij naar Auschwitz overgebracht, waar zij
om het leven gebracht zijn. De heer Pino verbleef van 10 oktober 1942
tot 6 november daarna in de gevangenis te Scheveningen. Na laatst
genoemde datum ontbreekt van hem elk spoor, zodat op grond van
de wet wordt aangenomen, dat hij op 7 november 1942 Is overleden.
Het z.g. dossier-Schokkïng bestaat
uit twee verklaringen van mr. Schok
king, waarvan een op 14 aug. 1945 werd
afgelegd voor de kamer van onderzoek
V3n de adviescommissie voor de zui
vering van de Kon. Marechaussee in
het district Den Haag in het onderzoek
tegen de opperwachtmeester van de
staatspolitie, Koren. Deze verklaring is
in concept opgenomen en bevindt zich
in het dossiér-Koren van de P.R.A.
De burgemeester vernam in 1951, dat
de door hem in de zaak-Koren afgeleg
de verklaring aan de toenmalige
hoofdcommissaris bekend waren. Het
is de minister van binnenlandse zaken
niet bekend, of de burgemeester met
de toenmalige hoofdcommissaris over
het dossier een onderhoud heeft ge
had Hij ziet niet voldoende aanleiding
om hiernaar een onderzoek in te stel
len.
Uit het ministeriële antwoord blijkt,
dat de minister-president tevoren door
de hoofdredacteur van het „Haagsch
Dagblad" op de hoogte is gesteld. De
burgemeester kreeg proeven op 31 ja
nuari. voorafgaande aan de publikatie
op 1 februari.
Aan minister Drees is medegedeeld,
dat de publikatie achterwege zou blij
ven als de burgemeester ontslag zou
nemen.
Minister Beel had vooraf een onder
houd met mr. Schokking; zelf las de
minister de publikatie pas nadat zij af
gedrukt was
Er wordt op gewezen, dat de ver
antwoordelijkheid primair berust ten
aanzien van het regeringsstandpunt bij
de minister van binnenlandse zaken en
niet bij de justitie. Voor een gerechte
lijk onderzoek bestond voor de minis
ter geen aanleiding, aangezien het O.M.
in 1946 geen termen had gevonden
naar aanleiding van hetgeen gebleken
Dieseltrein in brand
Op de lijn 's-Hertogenbosch—Oss is
vrijdagavond een dieseltrein, kort na
het vertrek uit 's-Hertogenbosch te
20.54 uur in brand geraakt. Het vuur
ontstond in het laatste deel van de mo
torwagen en sloeg over naar een eerste
klas compartiment.
Bij aankomst in Oss sloegen de vlam
men reeds fel naar buiten. De nevel
tankwagen van de gemeentelijke
brandweer heeft geruime tijd werk ge
had om het vuur te blussen. Er hebben
zich geen persoonlijke ongelukken
voorgedaan.
De materiële schade is aanzienlijk.
Julius Raab heeft zijn tweede
kabinet gereed
De nieuwe conservatief-socialis-
tische regering van de Oostenrijkse
kanselier Julius Raab is gisteren door
de president van Oostenrijk, Theodor
Körner, beëdigd.
Raab heeft zijn tweede regering ge
vormd, als gevolg van de algemene
verkiezingen van 13 mei. Het is de
vierde Oostenrijkse regering sedert
het einde van de oorlog.
De regering van Raab is ongeveer
dezelfde als zijn vroegere regering.
Nieuw is een ministerie van defensie
met aan het hoofd de vroegre onder
staatssecretaris van binnenlandse za
ken, Ferdinand Graf van de Volks
partij.
MET DE FRANSE SLAG. Gendarmes
vonden donderdagnacht op de oude
marktplaats van Le Havre enige indi
viduen bezig met het verwijderen van
de eerste steen van het monument
voor Jeanne d'Arc, die president Coty
zondag zo feestelijk had gelegd.
De „vandalen" bleken echter ge
meente-arbeiders te zijn, die de op
dracht hadden om in het. holst van de
nacht, en in het grootste geheim, een
verzuim goed te maken dat zondag in
de hevige bedrijvigheid was begaan:
men had vergeten specie te gebruiken
bij het bevesiigen van de steen.
DRONKEN. In Hot Springs (V.S.) zou
voor de rechterlijke macht een demon
stratie wordei. gegeven van een nieuw
instrument om het alcoholpercentage
in iemands bloed te meten. Deze ge
beurtenis moest echter worden uitge
steld omdat vrijwilliger Detroit Phil
lips, die dronlren was gevoerd met
whisky, wodka en wijn, het gebouw
verliet net voordat de demonstratie
zou beginnen.
SAMENLOOP Nadat hij in Daven
port (V.S.) was gearresteerd omdat
men hem in een park had zien lopen
met een paa- dure herensandalen, ver
klaarde Anthony Ortiz tegenover de
politie- Ik ben toevallig door de eta
lageruit van een winkel gevallen en
op een of andere manier bleven die
sandalen aan mij vastzitten".
was uit de zaak-Koren een nader
onderzoek tegen mr. Schokking in te
stellen.
De omstandigheid, dat er geen zelf
standig strafdossier ten aanzien van
mr. Schokking bestond, verklaart, dat
er in de nota ook niet is gesteld, dat
de zaak was geseponeerd.
De minister van justitie kwam na
rijp beraad tot de overtuiging, dat
de beslissing van de officier van
justitie om naar aanleiding van de
klacht van mej. Pino geen straf
vervolging in te stellen geëerbie-
gigd diende te worden. Hij kan de
te dezen door de leden, die de be
slissing van de officier van justitie
betreuren, gegeven motivering niet
onderschrijven. Een zaak als de on
derhavige heeft immers zovele fa
cetten, dat niet de dopr hen ver
onderstelde publieke opinie de
doorslag mag geven. i
De minister van binnenlandse zaken
acht het onjuist vragen te beantwoor
den over het standpunt der Duitse
autoriteiten t.a.v. mr. Schokking en na
dere mededelingen te doen omtrent da
den van verzet van laatstgenoemde.
Hij stelt er echter prijs op in dit ver
band de aandacht te vestigen op de
passage in de beschikking van de Hoge
Raad, luidende: „Dat tenslotte niet al
leen aan de goede vaderlandse gezind
heid van mr Schoking geen twijfel is
gerezen, maar uit de door zijn raads
man overlegde, aan mr. Ter Laan ter
inzage gelegde bescheiden, met opgaaf
van redenen naar voren komt dat mr.
Schokking overigens met gevaar voor
eigen veiligheid de vaderlandse zaak
heeft gediend".
Amerikaanse wegenplan
33 miljard dollar
President Eisenhower heeft vrijdag
het wetsvoorstel voor de aanleg van
een wegennet van tezamen 65.000 km
getekend. De kosten zijn geraamd op
33 miljard dollar, het hoogste bedrag,
dat ooit voor een project in vredestijd
wordt uitgegeven.
Door het voorgestelde wegennet zul
len alle staten met elkaar worden ver
bonden door verkeerswegen, die voor
het merendeel vier of meer banen
breed zullen zijn. Men verwacht het
eerste gedeelte tegen de zomer van
1958 gereed te hebben.
Zondag zullen nieuwe belastingen
van kracht worden, waaruit de onkos
ten zullen worden bestreden. De Fede
rale belasting op benzine zal van twee
op drie dollarcent per gallon (onge
veer 4,5 liter) worden gebracht.
Rapport Dr. Wiardi
Beekman-stichting
De Dr.Wiardi Beekman Stichting
(het wetenschappelijk bureau van de
Partij van de Arbeid) heeft een rap
port samengesteld over: de consu
ment in de maatschappij. Hierin
wordt in het bijzonder.de nadruk ge
legd op de nadelige gevolgen voor de
consument, van de toenemende kartel-
lisering. Het rapport komt tot de con
clusie, dat de verschillende wettelijke
maatregelen deels of geheel in het
belang van de consument getroffen
ontoereikend zijn en dat verdergaan
de maatregelen van wettelijke en or
ganisatorische aard dienen te worden
getroffen ter versterking en beveili
ging van zijn positie.
Deze samenwerking zou moeten
leiden tot oprichting van een insti
tuut voor consumentenbelangen, dat
het gehele terrein dezer belangenbe
hartiging zou kunnen bestrijken.
In de raad van beheer van dit insti
tuut zouden zitting moeten hebben
vertegenwoordigers van de overheid
verbruikscoöperaties, Ned. huishoud-
raad, Nederlandse consumentenbond,
het N.V.V., C.N.V. en de K.A.B., de
Stichting Goed Wonen en wellicht nog
enige andere organisaties. Hoewel de_
ze lichamen ook reeds in de Ned. huis-
houdraad zijn vertegenwoordigd, zal
het ongetwijfeld van belang zijn ook
vertegenwoordigers van het gezins-
begrotingsinstituut, de commissie
voor huishoudelijke en gezinsvoorlich
ting, de stichting voor huishoudelijke
voorlichting ten plattelande en het
voorlichtingsbureau van de voedings
raad een plaats in de raad van beheer
Nog geen antwoord aan de
fracties
Wederopbouw werkt aan
huurprobleem
Het schijnt, dat dr. Drees zijn ant
woord aan de fractievoorzitters over
de hoogte der defensie-uitgaven in de
komende jaren gereed heeft. Het ad
vies van het ministerie van Wederop
bouw en Volkshuisvesting over de
aanstaande huurverhoging en de mo
gelijke vormen van de bestemming
van een deel dier verhoging voor wo
ningverbetering en nieuwbouw heeft
hij nog niet ontvangen. Het departe
ment van minister Witte maakt er
blijkbaar een uitvoerige en grondige
studie van.
Pas wanneer dr. Drees al zijn advie
zen en al zijn gegevens volledig ont
vangen heeft, kan bepaald worden,
wanneer de volgende conferentie met
de fractievoorzitters gehouden zal
worden. Men neemt aan, dat dit de
volgende week is.
Groningse boerderij
gedeeltelijk uitgebrand
In de nachl van donderdag op vrij
dag omstreeks kwart voor één is brand
uitgebroken in een kapitale boerderij
van de heer K. N. aan de Peizerweg
te Groningen Het vuur werd ontdekt
door de chai.ffeur van een passerende
autobus, die de bewoners waarschuw
de. De grote schuur, waarin zich vee,
landbouwmachines en hooi bevonden,
stond toen reeds in lichter laaie. De
Groningse brandweer, die spoedig ter
plaatse was. kon echter mede dank zij
de gunstige windrichting en de aanwe
zigheid van een brandmuur het woon
huis behouden Ook het vee werd ge
red. Enige landbouwmachines, alsmede
de voorraad nooi, gingen verloren.
De schade is zeer aanzienlijk. De
bewoner was verzekerd.
De oorzaak van de brand is ver
moedelijk kortsluiting.
van het op te richten instituut te ge
ven.
Het instituut zou het centrale punt
kunnen vormen voor klachten over
voorziening van de consument met
goederen en diensten en regionaal en
m de grote steden zijn vertakkingen
dienen te hebben.
Verder zou de ontwikkeling van de
rationalisatie en standaardisatie der
{iroduktie door het instituut nauwlet-
end moeten worden gevolgd en ook
het signaleren van misstanden op het
gebied van het reclamewezen zou tot
Zijn taak behoren.
Voor de uitvoering der geschetste
werkzaamheden zou een budget van
500.000 per jaar, na een zekere aan-
oopperiode, bepaald als een minimum
moeten worden beschouwd.
Om te voorkomen dat over het p
p terrein van de wereldtentoon-
stelling 1958 wordt gereden,
zullen de buurttrams van de lijn
BrusselLonderzeel door een zz
tunnel rijden. Op bijgaande foto n
ziet men de in aanbouw zijnde
tunnel, die van Sint-Lambertus n
tot de Neisselaan loopt. Zodra
de tunnel klaar is, zal het ter- ze
rein worden geëgaliseerd en ge- ze
p reed zijn voor de tentoon-
ee stelling.
lillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Nationalisten wijzen Tsjoe's
aanbod af
De regering van Fprmosa heeft
het gisteren door de Chinese premier
Tsjoe En-Lai gedane aanbod tot on
derhandelingen over „de vreedzame
bevrijding" van Formosa van de hand
gewezen.
De nationalistische regering geeft
op haar beurt uiting aan haar vast
beslotenheid om het Chinese vaste
land te „bevrijden".
Twee Bussumse meisjes, de 8-jarige
Karina Vorst en de 7-jarige Marian
Kuik, wier opsporing via een extra
politiebericht over de radio werd ver
zocht omdat het tweetal om half acht
's avonds nog niet van school thuis
was gekomen, zijn na middernacht in
de afgesloten St. Jozefkerk gevonden.
De meisjes hebben niet kunnen be
vroeden, dat voor hen niet alleen het
politieapparaat maar zelfs 300 mili
tairen in alarmtcestand zouden ko
men. Toen zij niet thuis kwamen en de
ouders vele vergeefse pogingen had
den ondernomen om de verblijfplaats
van de meisjes te ontdekken, werd de
hulp van de politie ingeroepen te
meer daar het niet de eerste keer zou
zijn dat op de heide meisjes in con
tact komen met ongure individuen.
De politie stelde een uitgebreid onder
zoek in en de vele buurtbewoners gin
gen toen het donker was geworden
en nog geen spoor van de meisjes ont
dekt was mede op zoek. De sport
parken, de eng, en de omgeving van
het viaduct werden afgezocht. En ten
slotte zond de politie een opsporings
bericht uit.
De uren verstreken en er was nog
geen spoor van de peuters gevonden.
Een van de buren ging assistentie
vragen bij de kazerne aan de Rijksweg
en 300 militairen van het Bussumse
garnizoen gingen de heide in de om
geving, de Dossen van Bantam en het
Over de plaats waar de reactor zal
komen is nog geen besluit genomen
Lewis L. Strauss, voorzitter van de
commissie voor atoomenergie van de
Verenigde Staten, heeft vrijdag mee
gedeeld, dat de regering van de V.S.
350-000 dollar zal bijdragen in de kos
ten van een in Nederland op te rich
ten experimentele kernreactor. Bij het
Reactor Centrum Nederland bestaan
plannen voor de bouw van een derge
lijke reactor.
Deze financiële steun is het gevolg
van de aanbieding, die president Ei
senhower in juni 1955 heeft gedaan, om
andere landen te assisteren bij hun
programma's op het gebied van de
atoomenergie
Een Newyorkse firma is door Ne
derland uitgekozen om een zgn. hoge
flux reactor en de bijbehorende appa
ratuur te ontwerpen en te leveren. Het
ontwerp en de constructie van de ge
bouwen zal aan een Nederlandse on
derneming worden gegund. Het gehele
project zal onder beheer staan van het
Reactor Centrum Nederland, een stich
ting, waarin de Nederlandse regering,
de industrie, de elektriciteitsmaat
schappijen en de wetenschappelijke in
stellingen e'k voor een kwart deelne
men
De kosten van de reactor zelf wor
den geschat op ongeveer 2 miljoen dol
lar. Het gehele project zal ongeveer 3
miljoen doliai kosten.
De voor deze kernreactor benodigde
splijtstof wordt door de Verenigde
Staten geleverd.
Volgens prof. dr. J. M. IV. Milatz,
directeur der Stichting Reactor Cen
trum Nederland zal het ongeveer drie
jaar duren voor de nieuwe kernreactor
zal zijn opgesteld. Over de plaats waar
de reactor zal komen is nog geen be
sluit genomen.
Spanderswoud bij Hilversum uit
kammen.
Doch alles tevergeefs. De meisjes
bleven onvindbaar, totdat omstreeks
half een 's nachts een politieagent op
de gedachte kwam, de St. Jozefkerk
eerst te doorzoeken, die in de nabij
heid van de ouderlijke woning is ge
legen. Men belde de geestelijkheid uit
bed en nadat de kerk ontsloten was
kwam men tot de verrassende ontdek
king dat de kinderen zich inderdaad
in de kerk bevonden.
Zij waren na schooltijd even de kerk
binnengegaan. De koster had de
kerk echter gesloten vermoedelijk
zonder zich te vergewissen of zich
iemand in de kerk bevond. De meis
jes riepen angstig vele malen luid om
hulp maar niemand hoorde hen. Zelfs
trachtten zij nog de klok te luiden
maar zij konden het touw niet in be
weging krijgen.
Tenslotte beseften de meisjes dat
zij de nacht in de kerk zouden moeten
doorbrengen, doch toen kwam de red
ding, tot hun grote vreugde en die van
ouders en buurtbewoners.
Schoolreisbus door politie
in beslag genomen
Gebreken aan remmen en
stuurinrichting
De technische dienst van de Am
sterdamse politie heeft vandaag bij
de Hartveldsebrug te Duivendrecht
na een grondige inspectie een school
reisbus in beslag genomen en tegen de
eigenaar, een autobusondernemer uit
Egmond a/d Hoef, proces-verbaal op
gemaakt.
In de bus bevonden zich 33 Alk-
maarse schoolkinderen en twee onder
wijzeressen. die op weg waren naar
een speeltuin bij Bussum. De bus ver
toonde ernstige technische gebreken.
De handrem werkte niet meer. het
brandblusapparaat was defect, de
remmen waren ongelijk afgesteld en
de stuurkolom zat los. Bovendien con
stateerde de politie een veel te grote
speling van de wiellagers en de fu
sees.
Voor de schoolkinderen zag het er
verdrietig uit. Zij hadden een jaar
lang voor dit uitstapje gespaard, dat
nu door nalatigheid van een autobus
ondernemer in het water dreigde te
vallen. De Amsterdamse politie heeft
zich echter onmiddellijk over de jeugd-
dige Alkmaardertjes ontfermd en ze
na een gastvrij onthaal op het hoofd
bureau van politie overgedaan aan
Artis en Cineac. Verder charterde de
Amsterdamse politie een nieuwe, ge-
brekenloze autobus, waarmee de kin
deren vrijdagmiddag de thuisreis heb
ben aanvaard.
Ook wijziging bij de marine.
H.M. de Koningin heeft een K.B.
getekend dat een technische her
ziening van de bezoldiging van het
niet dienstplichtige marine-perso
neel beneden de rang van officier
inhoudt. Dit besluit valt buiten de
algemene loonpolitiek en betekent
de afsluiting van een langdurig
overleg.
Het besluit houdt o.m. in dat de
voor bezoldiging geldende dienst
tijd aanvangt op de dag waarop 't
marinepersoneel 20 jaar wordt
of is geworden. Voorts zijn enige
diensttijdbeperkende bepalingen
vervallen; de salarisschalen zijn
veranderd, in die zin dat het aantal
verhogingen is ingekrompen en de
periodes tussen de verhogingen
worden bekort tot een jaar.
In het Staatsblad is vrijdag opgeno
men het K. B., waarhij het besluit
herziening bezoldiging militairen
land- en Inchtmacht 1954 wordt ge
wijzigd. Het. besluit treedt juli 1956
in werking en heeft terugwerkende
kracht tot 1 januari 1956.
De wijziging betreft alleen de wed
de schalen van het militaire perso
neel met een lagere rang dan die van
tweede luitenant, zij geldt niet voor
soldij en zakgeldgenietende militai
ren.
De wijziging heeft r :en betrekking
op de vrouwelijke militairen behoren
de tot. de onderafdeling geneeskundi
ge dienst van de militaire vrouwenaf
deling.
Nieuw is dat de huwelijkstoeslag
thans ook zal worden uitgekeerd aan
de wedde genietende soldaat en sol
daat eerste klasse, dat er thans ook
een weddeschaal is voor soldaat en
soldaat eerste klasse, die tot dusver
re ongeacht het aantal dienstjaren,
steeds een basisbedrag ontvingen.
Voorts dat de wedden van soldaat,
soldaat eerste klasse en van de jonge
re korporaals en sergeanten in zekere
mate zijn verhoogd, dat de periodie
ke verhogingen die tot dusverre om
de 2 jaren waren voorzien zijn gewij
zigd in jaarlijkse periodieke verhogin
gen.
En verder dat de weddegenietende
korporaals en korporaals eerste klas
se, de adjudant-onderofficier, onder
luitenants en kapelmeesters eerder
hun maxima bereiken.
Marechaussee
Verder zijn de maandelijkse wedden
van de beroepsmilitairen met een la
gere rang dan die van onderluite
nant, behorende tot het wapen der
Koninklijke marechaussee ingaande
1 januari 1956 gewijzigd. De wedden
van marechaussee vierde en derde
klasse zijn gelijkgesteld aan die van
soldaat eerste klasse. De marechaus
see tweede en eerste klasse hebben
een wedde, die per maand tien gulden
meer bedraagt dan die van korporaal
en korporaal eerste klasse; de wacht
meester en wachtmeester eerste klas
se vijf gulden per maand meer dan de
sergeants. De wedden van opper-j
wachtmeester en adjudant-onderoffi
cier zijn gelijk.
De maandelijkse wedden van de be
roepsmilitairen met een lagere rang
dan die van tweede-luitenant, beho
rende tot de koninklijke luchtmacht
en werkzaam bij de technische dien
sten Yan de koninklijke luchtmacht
zijn met ingang van 1 januari 1956
met de weddeschalen van het perso
neel der landmacht omhooggeiopen,
maar de verschillen tussen de schalen
van het technische personeel der
luchtmacht en de algemene schaal is
iets verkleind.
Het Wereldgebeuren.
Gevangenis
Dit zijn voor de heer Joseph Cyran
kiewicz, premier van de commu
nistische satellietstaat Polen, geen
gezellige dagen. Persoonlijk voelde hij
zich geroepen om uit Warschau naar
Poznan (Poset.te reizen, waar hevige
onlusten waren uitgebroken. Vooreen
lief ding had Joseph Cyrankiewicz ge
wild. dat deze opstandige beweging op
dit ogenblik r.iet in Posen was ont
staan, maar ergens anders in het
land: juist in Posen immers wordt de
Poolse jaarbeurs gehouden, en tal van
westerse zakenlieden zijn daar pre
sent Dat niet alle Polen tevredenheid
willen betuigen met zijn beleid, was al
eerder duidelijk geworden, maar dat
dit nu uitgerekend moest gebeuren
voor het oog van westerse waarne
mers, dat za' Jospeh dwarsDe on-
geregeldhedei die naar men zegt te
gelijk ook ii andere steden gebeurde,
lieten hem, vergeleken daarbij, tame
lijk koud.
Officieel heeft de premier bekend
laten maken, dat „een aantal
mensen om het leven is gekomen
bij onlusten, geprovoceerd door de im
perialisten en de reactionaire onder
grondse. beweging", maar dat er nog
meer achter zat, werd duidelijk uit de
woorden, waarmee zijn reis naar Posen
werd gemotiveerd: Hij zou zich per
soonlijk op de hoogte steNen van „de
grieven der arbeiders". Gemakkelijk
zal hij erachter komen, dat die arbei
ders niet alleen protesteren tegen de
lage lonen en de fantastisch hoge prij
zen (dikwijls kost de reparatie van een
paar schoenen meer dan een maand
salaris!) maar dat zij zich ook verzet
ten tegen het regime, dat immers door
de Russen in stand gehouden wordt en
met de wil van het volk niets te ma
ken heeft. Niet alleen de roep: „Wij
willen brood'" weerklonk, maar ook
„De Russen moeten gaan
Cyrankiewicz had uit de anti-Stalin-
rede van Kroesjtsjew op het twin
tigste partijcongres van de Russi
sche communistische partij al de ge
volgtrekking gemaakt, dat. hij Polen
maar eens een vernisje van democra
tie moest geven. Vandaar, dat het Pool
se parlement de Sejm, weer eens bij
een werd geroepen. De vorige vergade
ring was alweer een jaar geleden..
Voor het eerst kreeg hij daar gepe
perde kritiek te horen. Een vroegere
links-socialistische leider, Drobner, die
met de communisten heeft meegehuild,
zei bijvoorbeeld: „Ik hoor dat wij in
deze zitting dertig wetten, na korte
toelichting te hebben aangehoord, moe
ten goedkeuren. Zijn die wetten voor
ons van geen belang? Ons werk als af
gevaardigden moeten wij verrichten
onder de meest onbehoorlijke omstan
digheden. Wij hebben ons in het verle
den tot een voorwerp van bespotting
gemaakt".
De landen die door communisten
worden beheerst zijn in beroe
ring het blijkt ook weer
uit deze Poolse episode. Hier waren
economische motieven niet de minst
belangrijke: de krampachtige in
dustrialisatie van het land gaat ge
paard met een lage levensstandaard.
Met ongeduld wordt het communisti
sche juk gedragen; men begrijpt niet
hoe het mogelijk is. dat er gebrek ge
leden moet worden terwijl treinen,
niet alleen met produkten der zware
industrie maar ook met levensmidde
len. in de ricjiting Rusland rijden. Dat
men het communistische juk zo gauw
mogelijk kwijt wil, werd uitgesproken
door een betoger, die tot een Duitse
zakenman zei: „Sinds 1939 hebben we
in een gevangenis gewoond, we hebben
niets te verliezen".
Terecht Wuidt in het westen de hoop
gekoesterd, dat de drang naar
zelfstandigheid van volken achter
net ijzeren gordijn op de duur niet te
gen te houden zal zijn, en dat het pro
ces van onafhankelijk worden door
de „destalin-satie" kan worden ver
sneld Maar de gebeurtenissen in Po
sen bewijzen, dat het westen daarbij
niet al te veel vertrouwen en morele
steun moet geven aan de huidige re
geerders, mei hun geheime politie, die
de bevolking niet kan luchten of zien.
Misschien heeft men de (terdege voor
bereide) demonstratie „uitgerekend"
in Posen gehouden, om de westerse
mogendheden daarvan te overtuigen.
En voor de Russen zit deze les er aan
vast: Dat zij hebben te kiezen tussen
de knellende banden van voorheen
om volken te knevelen, en een onbe
perkte vrijheid, waarbij die volken
hun eigen regeerders mogen kiezen.
Deze laatste zal waarschijnlijk nog wel
even op zich laten wachten. Het staat
wel vast. da* Cyrankiewicz zich met
hand en tand tegen die vrijheid zou
verzetten. Het zou immers het eind
van zijn politieke loopbaan zijn.
JOSEPH CYRANKIEWICZ
op zoek naar grieven
Illlllillllllllllllllll!lllllllll|||||||||!!llllll||||||||||j|^
g Nog even profiteren
p De Haagse politie heeft donder-
dag twee jongens van 13 en 16 H
=1 jaar aangehouden, die op ge-
stolen bromfietsen aan het toe-
ren waren.
p De knapen „motiveerden" hun M
p daad met de opmerking „dat
het de laatste dag was", dat M
men met ongelimiteerde snel-
heid op een bromfiets mocht
rijden.
illllllllllllllilllllllll
ÜUII1