Vroeger kende men geen mode
voor strand en boulevard...
Onze.
"Qzcuwenpaqina
Levensverhalen in borduursteek
y
H
VRIJDAG 29 JUNI 1950
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
VAN STREEPJES-TRICOT TOT LASTEX
Nu is er zoveel, dat de keus
steeds moeilijker wordt!
Vroeger was het makkelijk vroeger hadden we zoveel keus niet: alleen
maar tricots tot over de knie en liefst gestreept, zoals we alleen nog maar
op bedenkelijke prentbriefkaarten zien. Vroeger was het makkelijk, want
echt in-zee-gaan deed een vrouw vanaf het trapje van haar badkoets en
liefst achter een scherm.
Dat was in de tyd toen de Rivièra en het grote toerisme nog niet ontdekt
waren, dat was ln de tijd toen dokters, Duitse prinsessen en Russische
grootvorstinnen zeebaden voorschreven tegen allerlei kwaaltjes die een
gevolg waren van te nauwe korsetten en een grenzeloze verveling. Vooral
tegen die verveling hielp heel goed een reis per gereserveerde spoorwagon
helemaal van Sint-Petersburg naar Schevenlngen, waar het Kurhaus niet
voor niets de Duitse en nogal medicinale naam Knrhaus draagt!
Scheveningen was toen het zeer mondaine zee-oord, waar zelfs keizer
Hirohito van Japan als klein prinsje eens een kijkje kwam nemen èn een
zeebad. Een heel voorzichtig zeebad, ln die dagen, onder dokterstoe-
zicht. Want de dokter van het Kurhaus was in Schevenlngen destijds
oppermachtig, hij bepaalde zelfs wanneer de kaarsen des avonds ln de
balzaal werden uitgeblazen.
Hij bepaalde ook dat al die door
lakeien en kameniers en schatrijke
echtgenoten vertroetelde Duitse en
Russische adellijke mevrouwtjes
de eerste dag alleen maar wat zee
mochten ruiken, de tweede dag een
voetbad mochten nemen nee, niet
in de zee zelf lekker pootjebaaien,
doch op de kamer, in 'n bakje. Me
dische snufjes waren het stortbad
de eerste douche en het zij
waartse stortbad en zelfs het op
waartse stortbad: gewoon eigenlijk
een emmer koud water nog al
tijd een probaat middel tegen def
tige kwaaltjes. En in die tijd dan
reed men per badkoets de zee in en
dronk eerst deftig thee onder een
parasol en pas dan dook men gille
tjes slakend in de golven.
Zonnebaden? o, neen, zonneba
den was zo slecht voor de teint
En ziet Usindsdien is het zoveel
moeilijker geworden want wij
baden wèl zon en dus worden we
gezien en dus moeten we ook aan
het strand aan de mode mee doen.
Want zwemmen zelf en zich kleden
voor zwemmen zelf is niet moeilijk,
nog altijd is het gewone eenvou
dige wollen badpak het beste.
Slank makend is een badpak met
opzij, van de heupen naar de oksel
lopend, een donker baantje. Een
werkje mag ook wel, maar dan een
héél klein werkje: een stipje of zo.
Een tweedelig badpak of, er
ger nog: een bikini inoeten
we maar niet aantrekken, want
ten eerste is het vrij smakeloos
en ten tweede, geen mode meer.
Wel is mode het strapless bad
pak, ofschoon het voor echt ba
den en zwemmen niet zeer aan
te raden is. In strapless badpak
ken of eigenlijk: zonnepakjes
zitten baleintjes om het fi
guur in goede orde te houden.
Het pakje is doorgaans van vro
lijk katoen en het is aan het
strand echt een blikvangertje
geworden, een zeer luchtig zo-
mertoiletje.
Vrouwen met een niet meer onbe
rispelijk figuur kiezen wel vaak 'n
lastex badpak, omdat het gerimpel
de lastex wat foutjes verdoezelt.
Doch lastex wordt een teleurstelling
vooral voor vrouwen van ietwat
zwaar postuur; het gaat rekken en
dan slobberen. Beter is het katoe
nen pakje, dat op bepaalde plaatsen
geribbeld is denkt U er dan wel
aan om een pakje op maat te ko
pen, niet zo'n pakje dat in de leng
te en breedte rekken moet. Het bes
te zijn de pakken zonder lengte-
rek, uitgevoerd in vijf maten. En
denkt U er ook om een niet al te
opzichtig badpak te kopen, bedrukt
met grote motieven. Er zijn zelfs
badpakken die men opgedirkt heeft
als avondtoiletjes, met gouddraad
en zilverborduursel en kantjes
niets voor ons. Wel voor ons
Trois-pièces: een
ideaal bezit
Het is vaak gezegd en nog vaker
bewezen: wy hebben een bijzonder
onbetrouwbaar klimaat. Het bijzon
der geringe aantal dagen dat wij van
werkelijk zomers weer kunnen spre
ken maakt het nodig dat wij op alle
eventualiteiten zjjn voorbereid: zowel
op een snelle stijging van de tempe
ratuur als een flinke afkoeling.
Er zijn verschillende wegen die wij
kunnen bewandelen wanneer het er
om gaat ons tegen de grillen van de
natuur te wapenen, maar één van de
meest geslaagde is wel de aanschaf
van een trois-pièces. Deze combina
ties van mantelkostuum met een
lange of driekwart jas (of één van
de vele variaties die daar tegenwoor
dig tussen liggen) stellen ons in
staat iedere temperatuurswisseling
te volgen en er toch gedistingeerd
uit te Dlijven zien.
Niet alleen geeft de trois-pièces
ons de gelegenheid bij alle tempe
raturen het juiste te dragen, ook
hebben de ontwerpers langzamer
hand een zo grote variatie ge-
schapen in deze categorie van
kleding, dat er voor ieder iets van
zijn gading is. Een nadeel is na
tuurlek, dat de aanschaf van de
combinatie mantel-pak en mantel
een flinke belegging is, die niet
iedereen zonder meer kan doen.
De bekende spreuk over spaar
zaamheid en vlijt echter zal ook
hier velen raad kunnen verschaf
fen.
De voor deze combinaties meest
gebruikte materialen zijn wollen
kamgarens van hoge kwaliteit. Een
combinatie waarin men een flinke
som gelds steekt, mag immers niet
in korte tijd verarmen, zodat men
aan de stof hoge eisen dient te stel
len.
De twee belangrijkste variaties die
wij vinden zijn enerzijds volledige
mantelpakken met lange of drie
kwart mouwen onder de mantel, an
derzijds rokken met mouwloos bo
venstuk, die tezamen een tweedelige
japon vormen, waarover dan de man
tel gedragen wordt. De laatste soort
leent er zich in vele gevallen voor,
ook als trois-pièces op ontvangsten
en visites gedragen te worden.
Luchtige pakjes die een maximum aan beicegingsvrijlieid garanderen,
voor strand, boulevard en elke soort van watersport. Links: shorts met
bijpassend kort jasje, gemaakt uit cotton-rayon. Rechts: een ensemble,
bestaande uit vrij lange shorts, een lijfje en een rok van popélinè. De
stof heeft fleurige motievengedrukt op een witte ondergrond.
mits we héél slank zijn zijn de
zonnepakjes met heel kleine gerim
pelde rokjes om de heupen.
Wat U ook moet hebben is: een
badjas, of een badjasje, van ruige
handdoekenstof. Nooit helemaal
lang, liefst zelfs echt kort, tot op
de heupen. In forse strepen ver
ticaal liefst of een fiks dessin in
helle kleuren. En met 'n brede om
geslagen kraag en brede manchet
ten gewoon wit.
Dat was allemaal voor op het
strand, maar op de boulevard langs
het strand moet U er ook leuk uit
zien. Als U jong bent en slank
dan wordt het een strakke kuit
broek met gespjes net onder' de
knie, met een plastron en daarover
een jasje. In felle constrastrerende
kleuren en met leuke muiltjes
en 'n beetje gekke zonnehoed. Zo'n
beetje gekke zonnehoed durft U in
Nederland aan het strand welis
waar niet te dragen, maar wèl als
U aan de Rivièra of zo verzeild
mocht raken.
Als U het kalmer aan wilt doen:
'n vrolijk rokje dat U zo kunt om-
knopen om uw middel, ofruim
om U hals, als cape-je als U in een
lekker luie stoel zit en uw benen
wilt laten bruinen. In restaurants,
op of in de buurt van de boulevard
behoort U een beetje gekleed te
zijn, weliswaar luchtig doch niet te
bloot. Zeilen of roeien doet men in
een jak bijvoorbeeld, van fel oran
je, de mode-kleur en met een leuke
broek aan, die dan zwart kan zijn.
En wandelen en een beetje flaneren
in een bedrukt katoentje met een
wijde rok en met een gewaagd
halsje en-of diepe rug.
Want U moet U weliswaar aan en
bij het strand niet té veel toetake
len, maar wel eens iets wagen
anders voelt U zich zo stijf.
Voor kleine jarige meisjes
Bepaalde soorten speelgoed zijn aan
geen tijd gebonden. Ze keren altijd
weer terug in de etalages, zij het vaak
in steeds moderner uitvoeringen en
materialen. Dat is zeker het geval met
het „kookspeelgoed" waarmee U klei
ne meisjes van een jaar of tien, die op
een klein fofnuisje werkelijk „koken",
zo'n plezier kunt doen. Behalve de
potjes, pannetjes en vergietjes zijn er
voor haar miniatuur-keukentje tegen
woordig ook gootsteenbakjes, afdruip-
rekjes en nog meer van die zaken, die
op normale grootte in moeders keuken
staan.
Eet U wel eens hersenen, oi vindt U
het een „griezelig idee?" Wanneer uw
hulsgenoten het experiment wel eens wil
len wagen, maak dan eens gekookte her
senen volgens dit recept:
Een stel (plm. 300 gr.) hersenen. 12 gr.
(1 eetlepel) zout per liter water, wat klein
gesneden ui. wortel, peterselie, laurier
blad. azijn.
De hersenen wassen, van de vliezen ont
doen, nogmaals afspoelen en opzetten met
ruim water, het zout, de kruiden en een
scheutje azijn. De hersenen zachtjes
gaarkoken in 15 k 20 minuten, afhankelijk
van de grootte.
De hersenen uit het vocht nemen, in
plakken snijden en er een saus hij geven,
gemaakt van het kooknat, bijv. bouillon-
saus, peterseliesaus of tomatensaus.
Het moderne badcostuum: een strap
less badpak, met een jas van bad
stof in vrolijke strepen, afgezet met
een witte kraag en dito manchetten.
Spaar Zwitsal-zegels
Bij alle Zwitsal babyverzorgings
preparaten vindt U gratis waarde-
zegels ten bate van het Erefonds
Oud. Verpleegsters.
Spaar deze zegels en verzamel ze
op een spaarkaart. Spaarkaarten
zijn verkrijgbaar bij het E. O.V.
Herengracht 306 bov., Amsterdam
tel. 65200. Vele Oud-Verpleegsters
zullen U uiterst dankbaar zijn!
Daar stapte de bruid voor
zichtig van het brede, ste
nen stadhuisbordes. Haar
wit satijnen voet piepte even
tjes uit onder het bruidstoilet
en onder de sluier, die als een
doorschijnende wolk om haar
heen wuifde. De wind blies de
tippen speels omhoog, terwijl
twee kleine meisjes probeerden
hem te vlug af te zijn. Ze gre
pen met zenuwachtige handjes
een punt van al die tule vast
en spreidden het luchtig doek
voor onze ogen uit als een
vlag, waarin allerlei symboli
sche figuren waren ontworpen.
Weer rukte de wind een slip
los en weer andere taferelen
glinsterden in witte borduurzij-
de, die zich samenvoegden tot
een kunstzinnig vastgelegd le
vensverhaal van de jonge bruid.
Wij kenden haar meder, wij
zagen van haar dikwijls uitin
gen in kunstnaoldwerk, maar
deze sluier was voor ons een
openbaring. Daarvoor had ze
meters tule in luchtig kantwerk
omgefestoneerd om er vervol
gens in speelse wit zijden teke
ningen en doorstopsels een le
vensbeeld overheen te strooien.
Want het was strooien, zo rank
en sierlijk bleven de contouren,
nergens een zware lijn, de zijde
trok de tekening in duidelijke
glinstering.
Hoeveel lange, lange uren
had de moeder hieraan ge
welkt, hoeveel dierbare
gedachten met de draad in de
tule vastgexoeven Gedachten
van weemoed om het nabije af
scheid van het ouderlijk huis,
gedachten aan een vruchtbare
toekomst op eigen voeten. Daar
verdeelden de takken van een
stamboom, een krachtige le
vensboom de gehele sluier in
kleinere vlakken. Er tussen
door wiekten ranke duiven,
zinnebeelden van vrede en
zachtmoedigheid. Er dartelde,
verloren onder die boom, een
onnozel lam, het prille leven.
Vlinders flapperden en bloemen
rankten om kleine schilderij
tjes, waarin de moeder met on
eindig geduld en grote toexoij-
xoing allerlei beelden uit dit
jonge leven had xoeergegeven.
Daar stond de wieg onder een
stralende zon en ergens in al
die witte xoolken strekte een
kruis zijn armen uit, want ook
dat. beeld paste in een mensen
leven. Er pronkten een bruids
boeket boven txvee in elkaar
gesloten handen en 'hecht en
rechtverrees in een hoek de
voorgevel van het ouderlijk
huis. Er speelden kinderen in
de wei, terwijl een kleine Pan
op zijn fluit blies. Er schoven
xoolken voorbij, er striemden
regenstralen en dit alles op een
lap tule van txoee by drie me
ter met een tot kantxoerk xiit-
geschxilpte rand. En onder deze
luchtige xoolk van moederlijke
liefde werd de bruid in de echt
Het hedendaagse bruidstoïlet:
géén rijk en roxnantisch bor-
duxirxoerk, maar het 20ste
eeuxvse materiaal „orlon" ver-
xoerkt in een japon van de
Spaans-Franse ontxoerper Cas
tillo. Zijn inspiratie vond hij
in schilderijen van Goya....
verbonden, gaf ze het jawoord,
„for better, for worse
Wij moesten denken aan 't
keursje xnet de zeven
xoitte rozen in de oxide
Markense dracht, een trouxo-
keursje, dat eenmaal door een
moeder gebordxixird wordt en
dan in de familie blijft.
En wij zagen ook het keursje
met alle zijden margrietjes, die
de moeder van Jonkvrouxv El-
se in het boek van Ingeborg,
Maria Sick, voor haar dochter
borduurde.
Hoe begrijpelijk, dat een
vrouwenhand beelden van lief
de en huxoelijk op een kleding
stuk of in een sluier vastlegt.
Door de eeuxcen heen heeft
deze gewoonte zich gehand
haafd, In de middeleeuxoen
xoerden zelfs verhalen verteld
op deze xoijze en niet alleen
lieflijke. De vroxiwen brachten
toen gaarne haar tijd door aan
het borduxirraam. Was het een
xvonder, dat r e tot patroon ko
zen de veldtocht, die de bemin
de bruidegom of gemaal onder
nam? Zij borduxirden haar
axigst en haar tranen xoeg in
lange repen: strips, zoals we
deze gebordxixirde stroken zoxi-
den kunnen noemen. Een en
kele hiervan bleef voor ons be-
xcaard: het kleed van Bayeux,
de „tapisserie de Bayeux". Men
zou, dit een linnenprentenboek
kunnen noemen, xvaarvaxi de
bladen naast, elkaar liggen tot
een lengte van 70 m.
De breedte ervaxi is 50 cen
timeter. Vermoedelijk werd dit
kleed in de middeleeuwen ge
borduurd door de gemalin van
Willexn de Veroveraar. Met
draad en naald legde ze zijn
heldendaden vast, zijn overtocht
naar Engeland, zijn overxoin-
nixig bij Hastings in 1066, waar
hij zich een koningskroon ver-
xoierf en de varraden Harold
werd gedood. Het kleinste dé
tail van deze grootse veldtocht
xcerd op suggestieve xoijze
xoeergegeven: schepen steken
over, rxiiters stormen op hun
paarden voorxoaarts, mensen en
dieren vallen. Zij schiep een
kinderlijk aandoend perspectief
in haar uitbeeldingen door de
figuren, mensen en paarden
sclmin achter elkaar te plaat
sen. De gehele veldslag xoerd
gebordxixird op meters linnen en
of deze arbeid nog niet aan
zienlijk genoeg was: zij sloot
boven- èn onderkant van haar
50 meter lange doek af met
kleinere dier- en mensmotieven.
Deze laatste stelden dan ge
sneuvelde vijanden voor door
haar held vei'slagen.
Hoe wonderlijk dat deze ge-
borduxirde verhalen eeu
wen hinden trotseren,
xcant nog xoorden ze bewaard
in het xnuseum van de stad
Bayeux. Maar nog wonderlijker
is, dat de brutale xnotten de
oudste wollen, draden spaarden
en zich te goed deden aan
nieuxoere, die bij een restaura
tie in 18JfO werden gebruikt.'
Deze ravage werd namelijk
toevallig ontdekt, omdat men^
een film maakte van dit stuk
vrouxoenarbeid, dat ons op pri
mitieve en toch suggestieve
xoijze een beeld geeft uit het
leven dier dagen.
De uiterst sterke filmlampen,
voor dit dfiel gebruikt, ontdek
ten enkele mottenxiesten, waar
door verdere vernieling kon
voorkomen xoorden. Het is 'n
grote sprong van een brxiids-
slxiier vol liefelijke zinnebeel
den, tot een linnen loper vol
oorlogstaferelen. Maar beide
zijn de arbeid gexoeest van een
toegexoijde vrouwenhand en bei
de geven een tijdsbeeld xoeer,
hoe verschillend van inhoud en
gehalte overigens.
~öan ozoutv
C tot OZCUU)
Die „goeie ouwe tyd" is een heel
mooie uitvinding om bij tijd en
wijle te camoufleren dat ons
aanpassingsvermogen wat reuma
tisch begint te kraken. Vroeger?
Toen wisten de jongeren hun plaats
nog en de ouderen hadden tenminste
gezag: rde opvoeding was eenvoudig
een kwestie niet van pr&ten, maar
van doèn.
Wie zó redeneert vergeet één ding:
dat deze stelling alleen opgaat voor
het-geval dat ouders toen ook werke
lijk ouders waren en geen kinder
exploitanten. En dat die laatsten ons
hebben laten zitten met heel beden
kelijke onverkoopbare pedagogi
sche restanten, vol weef foutjes.
Ik stuitte dezer dagen op een ty
pisch produkt van die geestelijke mis
handeling: een vrouw die uiterlijk vol
komen normaal en evenwichtig
schynt, echtgenote van een goedgesi-
tueerd man en moeder van een gezond
stel kinderen.
Maar als haar benijdsters haar wer
kelijk wezen kenden, zoals het zich
angstvallig schuilhield onder de kal
me oppervlakte zij zouden haar
misschien niet beklagen maar toch op
zijn minst grondig verbaasd zyn.
Want deze vrouw is, dank zij haar
veelgeprezen ouderwetse opvoeding,
in haar eigen ogen een tobbende stak
ker. Haar ouders (die deze rol enkel
maar zeer talentvol spéélden) waren
in wezen beiden uitgeslapen egoïsten,
voor wie de opvoeding, hoe serieus zij
die ook schenen op te nemen, niets
anders was dan (vergeeft U my dat lk
alweer Shaw citeer): „het georgani
seerde verzet van de volwassenen te
gen de kinderen."
En de grootste deugd, die zy daar
om van de wieg af hun oudste doch
ter inprentten, was: inschikkelijkheid.
Tegenover de ouders natuurlijk aller
eerst, en voor het gemak óók maar
tegenover de familie, de regels van
het gezin, de chef, de overheid, de
eventuele echtgenoot, kortom, tegen
over de gehele wereld.
Elke uiting van eigen persoonlijk
heid werd met kracht onderdrukt:
alle speelgoed was gemeenschappelijk
bezit, een gerecht dat haar tegen
stond werd haar met onverbiddellyk
geweld opgedrongen, op elk vrij ogen
blik werd beslag gelegd, elke vorm
van privé-bezit, van een eigen kamer
tje tot hef. lezen van een eigen blad
werd haar ontzegd.
Alle klachten, ook gerechtvaardig
de, over school of werkkring, over on
billijkheden of achteruitzetting wer
den by het eerste woord al afgesne
den: je moest degenen die over je ge
steld waren respecteren; wie zyn
werk goed deed behoefde zich van on
verdiende aanmerkingen niets aan te
trekken.
et was in zijn soort een voortref
felijk systeem, een vernuftige
methode ter bevordering van al
gehele geestelijke vergroeiing, opge
bouwd van louter dooddoeners en re
torische frasen.
De hemel zij dank, zij ontmoette een
solide en levenslustige aanbidder die
haar in. eer en deuga trouwde en haar
argeloos belastte met het beheer van
een huishouding en gezin terwijl
zij tot nu toe nog nauwelijks een ge
dachte haar persoonlijk eigendom had
mogen noemen.
Het is werkelijk een wonder, dat zy
geestelijk nog op haar benen staat,
en niet al lang bezweken is door de
ingeprente neiging tot inschikkelijk
heid en de-mmste-wezenMaar
het is dag aan dag een slopend ge
vecht met zichzelf, waarin zij met
schade en schande leert hoe weerloos
haar stoer-ouderwetse vader en moe
der haar in het onbarmhartige leven
hebben gestoten.
Zij moet zich te weer stellen tegen
zichzelf, iedere keer als haar man een
beroep doet op haar nooit erkend
gezond verstand en inzicht. Want
haar fatale inschikkelijkheid is by
iedere beslissing geneigd te verzuch
ten: Och jongen, doe jij nou maar
waar je zin in hebt of wat jou het
beste lijkt. Een houding, die binnen
luttele jaren van de goedmoedigste
minnaar een elfzuchtige huistiran
maakt.
Haar kinderen kunnen, als zij zich
niet innerlijk verbeten schrap zet,
zonder moeite alles van haar ge
daan krijgen, van laat opblijven tot
een peperdure garderobe.
Zij moet er onvermoeid op bedacht
zijn niet het slachtoffer te worden van
haar leveranciers. Zij moet haar hart
verharden, uit louter zelfbehoud, om
niet onmiddellijk in draf te vallen voor
elk philantropische doel. elk tijd en
energie verslinden 1 bestuursbaantje
dat men juist haar op de hals wil
schuiven: omdat zij nu eenmaal
iemand is die zo slecht „nee" kan
zeggen.
Met de onvermijdelijke terugslag
van een voortdurende tweestrijd, een
nimmer gesuste twijfel: Heb ik nu wel
het recht dat te weigeren Ben ik van
de weeromstuit niet bezig een bere
kenende egoïste te worden, die niéts
meer voor een ander over heeft? Tot
hoever mag je jezelf handhaven, zon
der dat je een onsociaal wezen wordt?
Niemand merkt dat aan haar, want
zij heeft van jongsaf uitstekend
geleerd haar innerlijk te verber-
fen: ook dat ressorteerde onder de
ooggeloofde inschikkelijkheid. Maar
een losse opmerking van haar: „ik
weet nooit of ik toch wel genoeg
voor anderen doe" bracht mij op
het spoor. En ik bewonder de plichts
betrachting die haar levenslang aan
drijft om haar averechtse opvoeding
(Advertentie)
puistjes verdwijnen
DÉBRQLME