DOMBURG ONTVANGT3 DAGEN Z.L.M.
Tentoonstelling wordt agrarische
jaarbeurs op kleinere schaal!
Z,L.M.-kringen zijn soms zeer actief
PROGRAMMA DER Z.L.M.-DAGEN
KRINGVOORZITTER CEVAAL
,'t IS WEER EENS WAT ANDERS"
VAN LANDBOUWWERKTUIGEN TOT NYLONS
Twintig jaar Walcheren". In 100 stands
velerlei produkten. Indrukwekkend slot
„KOMT EN ZIET WAT WALCHEREN BIEDT". Onder dit motto gaan
donderdag de poorten van de Z.L.M.-tentoonstelling in Domburg wijd open
voor de kijkgrage bezoekers. Eigenlijk deugt deze leus niet. Want bet is
niet slechts Walcheren, dat hier wat bieden zal, maar de expositie staat
zelfs ditmaal op landelijk niveau! Het geval wil namelijk, dat er dit jaar
geen agrarische jaarbeurs in Utrecht ls gehouden. Te zeggen, dat deze ex
positie de grote beurs vervangt zou wat opgeschroefd zijn, maar een feit is,
dat hier de enige tentoonstelling van formaat op dit gebied in, den lande
wordt gehouden! Alle ondernemingen, die op agrarisch gebied produkten
aan de markt brengen zyn vertegenwoordigd en met elkaar zorgen zy ln
meer dan 100 stands voor een verscheidenheid, die grote verwachtingen
wekt. Het is dus een jaarbeurs op kleinere schaal dan de „echte" en daarbij
wel de grootste, die de Z.L.M. tot dusver kende. Bovendien is zij veelzijdig,
omdat men ditmaal de dames die toch ook komen uitstekend heeft be
dacht. De tentoonstelling omvat dan ook praktisch alles: van landbouw
werktuigen tot nylons
Nog een ander motto is aan deze
expositie verbonden, namelijk „Twin
tig jaar Walcheren". De ontvangende
kring heeft er naar gestreefd de pe
riode sinds de vorige tentoonstelling
in haar werkgebied uit te beelden. Dit
geschiedt in een grote Z.L.M.-tent,
waar door middel van foto's, schilde
rijen e.d. de ontwikkeling van 20 jaar
aanschouwelijk wordt voorgesteld.
Niet alleen statische onderdelen zal
men hier vinden, maar de agrariërs
van thans zijn aanwezig om voor de
nodige dynamiek te zorgen. L.J.G., Z.
P.M. en Plattelandsvrouwenbond zul
len namelijk het organisatorische
werk uitbeelden en daarbij voorlich
ten. Bovendien geven de meisjes door
middel van een modeshow voorlich
ting over het dragen en zelf maken
van praktische kledingstukken. Een
aantal dames demonstreert het kant
klossen.
De bijzondere aandacht zal uit
gaan naar een veeverzorgingstent,
waarin o.a. stalinrichting, veever
zorging en melkwinning worden
vertoond. De Zeeuwse Groentete
lers Vereniging is op deze expositie
aanwezig met een eigen.tent. De
telers zullen hier laten zien hoe zy
blyvend streven naar kwaliteits-
produkten, die landelijk „meekun
nen". Deze stand zal tonen wat de
tuinders thans aan de markt bren
gen. Ook het ministerie van Land
bouw doet zich vertegenwoordigen
met een paviljoen, waarin niet
minder dan zeven voorlichtings- en
andere rijksdiensten op argrarïsch
gebied hun werkzaamheden tot
uitbeelding zullen brengen.
De Nederlandse Heide Maatschappij
zorgt met een eigen stand, dat met na
me het verkavelingswerk in de aan
dacht komt. „Eiland Walcheren" ont
breekt ook niet met een tent, evenmin
als de Provinciale Gezondheidsdienst
voor Dieren, de Nacobrouw en de
Keuringsdienst Zeeland van de N.A.K,
te Goes. De P.Z.E.M. verzorgt een
eigen voorlichtingstent en er is
een „diversentent", waarin de Stich
ting „Nieuw Walcheren", de Vereni
ging ter bevordering van de bijenteelt,
huishoudelijke voorlichting en de Ver
eniging tot Bescherming van Dieren
zich broederlijk tezamen bevinden.
„Waslijst"
Het Landbouw Coöperatief Centrum
is een als onmisbaar orgaan in het
huidige agrarische leven. In de stand
van deze instantie zal men voorgelicht
worden over het Onderling Boerenver-
zekeringsfonds, de „Zecova", het
Coöp. Bouwbureau, de Coöp. Zuivel
fabriek „Walcheren" en de Coöp.
Raiffeisenbank. Tal van andere ver
enigingen en instellingen laten nog
hun werk zien en ook vele commer
ciële ondernemingen. Een kleine „was
lijst" geeft de volgende artikelen te
zi enPlantenziektenbestry dingsmid-
delen, diverse landbouwbenodigdhe-
den, banden, ladders en trappen, vee
drinkbakken, brandstoffen, breima
chines, veevoeder, damesconfectie, ge
distilleerd, bliksemafleiders, nylons,
oliën, gas en gastoestellen, koelappa-
raturenTot slot de landbouw
werktuigen, waaraan alleen reeds een
veertigtal stands is gewijd, die er in
een zeer grote verscheidenheid verte
genwoordigd zullen zijn. Enkele on
misbare zaken als een muziektent,
een grote consumptietent en toiletten
zijn op het terrein aanwezig.
Een tribune, waarop niet minder
dan anderhalfduizend mensen een
plaats kunnen vinden langs de gro
te demonstratie- en wedstrydrihg,
werd gebouwd. Hier zullen de keu
ringen worden gehouden, waarop
Walcherens beste vee getoond
wordt. De koeien zyn bekend ge
noeg, maar er zullen ook warm-
bloedpaarden zyn, een fokkery, die
de laatste jaren weer meer opgang
maakt. Ook de ponies een fraaie
traditie in opkomst ontbreken
niet, evenals de varkens, evenwel
wat minder in getal dan vroeger.
Walcheren en de Z.L.M
Op deze en de volgende pagina
wordt aandacht besteedt aan de sa
menhang tussen Walcheren en de
Z. L. M., in verband met de drie
L.M.-dagen, die dit jaar in Dom
burg worden gehouden. Doer middel
van artikelen en foto's wordt een
indruk gegeven van hetgeen de Z. L.
M. deze drie dagen te bieden heeft
o.a. onder de leus „Twintig jaar
Walcheren" sedert de vorige tentoon
stelling in 1936 in deze streek
werd gehouden en vr hetgeen op
Walcheren sedert de oorlog op agra
risch gebied tot stand kwam. Alle
recente opnamen op deze pagina's
zijn P.Z.C.-foto's.
Tot slot zijn de gelten te noemen,
een fokkerij, die tegenwoordig te
rugloopt. In deze ring zullen zater
dag ook de sportwedstrijden wor
den gehouden en de Zeeuwse lan
delijke ruiters komen er blijk van
hun kunnen geven. De standplaat
sen van het vee zyn rondom deze-
afdeling.
Wie de tentoonstelling geheel wil
zien kan echter niet voldaan zijn
wanneer hij het grote demonstratie-
veld niet heeft bezichtigd. Hier is ook
weer een motto, namelijk „Oud Wal
cherenNieuw Walcheren"; het heeft
uiteraard betrekking op de herverka
veling. Verschillende aspecten van dit
zo ingrypende werk worden getoond.
Op een gereedgekomen geëgaliseerd
perceel werd een kunstweide inge
zaaid. Hier wordt nu het z.g. omwei-
dingssysteem dat op Walcheren
veel toepassing vindt gedemon
streerd. Ook wordt een oud terrein
getoond met de bekende euvelen, die
daaraan nog kleven. Het is in exploi
tatie als een z.g. standweide.
Tenslotte is er een kavel, waarop de
herverkavelingswerkzaamheden in
volle gang zijn. Draglines, bulldozers,
drainmachines enz. zullen daar aan
het werk zyn en met dit materieel
worden oude sloten gedicht, nieuwe
gegraven en wordt egalisatiewerk uit
gevoerd. Dit proefterrein vormt onge
twijfeld een indrukwekkend slot van
een bezoek aan een tentoonstelling,
waarmee de Kring Walcheren van de
Z.L.M. reeds bij voorbaat goed voor
de dag komt
jfllllll
H Het lcerkplantsoen is voor
iedere Domburger een ver- |l
trouwd plekje in het hart van
zijn woonplaats, die niet alleen
M een gewild oord voor badgas- M
ten is, maar zeer zeker ook
agrarisch centrum van Noord-
§1 Walcheren. Aan de voet van
de oude kerk, die thans in res-
s tauratie is, zal het tijdens de
m Z.L.M.-dagen zeker weer druk
zyn.'
Een overzicht van het Z. L.
Ei M.-terrein in Domburg, toen
de opbouw van de tentoonstel- M
ling nog in volle gang was.
Op de achtergrond een typisch
voorbeeld van de vorm der
erfbeplantingen in Noord-Wal- m
cheren.
lllllllllllllllllllllllll
't Scheen verloren
„Komt en ziet wat Walche
ren biedt, 't scheen verloren, 't
is herboren". Het tweede deel
van deze leus, waarvan de
Waloherse kringsecretaris, de
heer P. Wielemaker, de gees
telijke vader is geweest, werd
de titel van een Z.L.M.-film.
Ir. J. Bos, adjunct-secretaris
van deze organisatie, is de ma
ker van deze draaiprent. Hij is
tot enkele dagen geleden met
de opnamen bezig geweest. De
Z.L.M.-ers en andere bezoe
kers van het Domburgse ten
toonstellingsterrein zullen deze
„kersverse" film kunnen zien.
Daartoe wordt namelijk een
bescheiden „cineac" ingericht
in één der gebouwen van de
jeugdherberg „Nieuw Walche
ren", die aan het terrein
grenst. Uiteraard is het een
rolprent over Walcheren, spe
ciaal over het nieuwe Walche
ren. ,,'t Scheen verloren, 't is
herboren" duurt een kwartier
en vormt de hoofdschotel van
een programma van een half
uur. Daarin zullen verder o.a.
worden vertoond „Dorp zon
der water" en films over de
Ned. Heidemy., over ploegen
en over het werk met een
melkmachine. F eze „cineac"
vormt dus een ware uitkomst
voor degenen die vermoeid
zijn na de rond ing langs de
meer dan honderd stands!
Tweehonderdvijftig mensen
zullen er een plaatsje kunnen
vinden.
DONDERDAG 21 JUNI.
10 uur: Hoofdbestuursvergadering in het Badpaviljoen;
13.30 uur: Opening der landbouwtentoonstelling door de al
gemeen voorzitter, ir. M. A. Geuze; 14.30 uur; Algemene
vergadering in het Badpaviljoen; 17.30 uur: Officiële ont
vangst van hoofdbestuur en genodigden door B. en W. van
Domburg in het gemeentehuis;19.15 uur: Diner in het Bad
hotel, aangeboden door de Kring Walcheren aan hoofdbestuur
en genodigden.
VRIJDAG 22 JUNI.
8 uur: Begin der keuringen van alle ingezonden dieren;
9.30 nur; Start van de rijtoer (tegenover expositieterrein)
döor het gebied van de Kring Walcheren; 14 uur: Défilé van
alle bekroonde dieren in de ring-demonstratics van koud- en
warmbloedpaarden, ponies, rundvee en geiten; 20 uur: Demon
straties in het africhten van honden.
ZATERDAG 23 JUNI.
8 uur: Dressuurwedstrrjden der Landelijke Ruiters Gewest
Zeeland-Voorkeuringen; 9.30 uur: Sportwedstrijden van leer
lingen der Z.L.M.-landbouwhuishoudscholen; 1314.30 uur:
Finales sportwedstrijden; 1414.30 uur: Geïijktydig pony
nummer enkelspan aangespannen voor versierde wagens;
14.3015 aur: Parade van alle deelnemende ruiters; 15
15.15 uur: Concours van eenspannen tuigpaarden aangespan
nen; 15.1516 uur: Ringrijden per sjees; 1616.30 uur:
Springconcours B; 16.3016.45 uur: Concours van tweespan
nen tuigpaarden aangespannen voor landbouwwagens; 16.45
17.15 uur: Eilanden-springconcours; 17.1518 uur: Ring
rijden per sjees en eventueel kampen om erepryzen.
AMUSE (EVENE) MENTEN.
Avondprogramma's in Domburg onder auspiciën van de
V.V.V. Domburg, aangeboden aan de Z.L.M. Donderdag 21 juni:
Concert door „Vlijt en Volharding", Souburg ,in de muziek
tent, 20.15 uur; Vrijdag 22 juni: Demonstratie in het africh
ten van honden, tentoonstellingsterrein voor tribune, 20 uur;
zaterdag 23 juni: Opvoering revue „De Sterrenparade", re
creatieterrein, 20 uur.
STOFVRIJE WEGEN
Opzet van nu en van 1936
verschilt dag bij nacht!
„ZEER ZEKER, vind ik het prettig,
dat de Z.L.M.-dagen ditmaal weer in
Walcheren worden gehouden", zegt
de 60-jarige heer A. W. Cevaal, voor
zitter van de ontvangende Kring Wal
cheren. „Het is jammer, dat Middel
burg geen terrein meer kon bieden,
maar Domburg is weer eens wat an
ders". De heer Cevaal hoopt op een
druk bezoek en hij rekent er eigen
lijk wel op. Mits althans het weer
gunstig is. „Velen hebben Walcheren
sedert 1947 niet meer gezien en zul
len willen zien hoe het geworden is",
zegt de kringvoorzitter. „Doordat in
ons werkgebied nu zulke goede we
gen zijn kunnen wij een stofvrije rij
toer bieden, wat ook belangrijk is
Want welke kring heeft zulke we
gen?"
De heer Cevaal, die sinds 1947 voor
zitter van de kring is, vertelt dan
over 1947, toen Walcheren de eer te
beurt viel de eerste Z.L.M.-dagen na
de oorlog te organiseren. Het ging er
toen wel wat sobér toe, maar dat kon
niet anders, want de inundatie drukte
overal nog haar stempel op. Er was
slechts een algemene vergadering
met rijtoer. Een voorzitter had de
kring ook nog niet. want de heer Ce
vaal was voorlopig benoemd. Hij volg
de later definitief wijlen mr, M. C. v.
d. Minne op.
Bestuurslid was de huidige kring-
voorzitter echter reeds in 1932. Als
zodanig maakte hij ook dc ZLM-
Zorgen voor de landbouwer
DE ALGEMENE VERGADERIN
GEN van de Zeeuwse Landbouw
Maatschappij worden steeds meer
tot een zelfbewuste manifestatie
van agrarisch Zeeland Dat is op
vallend, vooral daarom, omdat het
hoofdbestuur van de Z.L.M. deze
ontwikkeling niet opzettelijk sti
muleert. Het zijn de kringen by
toerbeurt krijgen zij dc organisatie
van festiviteiten rond de vergade
ring toegewezen die deze ont
wikkeling in de hand werken, een
gelukkig verschijnsel, dat wijst op
een actief verenigingsleven! Zie
daar een conclusie, waartoe een
kort gesprek leidde, dat een onzer
redacteuren dezer dagen bad met
de algemeen voorzitter van de
Zeeuwse Landbouw Maatschappij,
ir. M. A. Geuze. Het was de Z.L.M.-
voorzitter opgevallen, welk een
omvangrijk materiaal was samen
gebracht in de catalogus van de
Z.L.M.-manifestaties in Domburg.
En zonder twijfel mag thans wor
den geconstateerd, dat de Z.L.M.
in deze bewogen tijd een bijzonder
hechte en actieve standsorganisa
tie is.
Dit jaar is zij te gast in Domburg
en haar leden zullen de jaarlijkse
rondrit maken door herverkaveld
land. In 1947 was men ook op Wal
cheren, „maar toen was de toestand
van het eiland nog allerdroevigst", al
dus ir. Geuze. Er zijn sinds 1947 nog
meer „droevige gebieden" in Zeeland
fekomen, gebieden die thans ook on
er het mes der herverkaveling gaan.
„Maar het is moeilijk hier een verge
lijking te trekken met de Walcherse
verkaveling. Toen die begon kon men
eigenlijk alleen maar spreken van het
begin der mechanische uitvoering van
cultuurtechnisch werk. En nu? De
grote stoot tot de volkomen mechani
sche uitvoering van het cultuurtech
nisch werk is gekomen na de waters
nood. Maar op Walcheren werd be
gonnen en hier werd veel wetenschap
pelijk onderzoek verricht, dat daar
door na de ramp niet meer in zo ster
ke mate nodig was".
De Walcherse herverkaveling
heeft in de loop van de afgelo
pen jaren heel wat tongen en
pennen in beweging gebracht en
nog altijd zijn hier en daar de
gemoederen nog sterk bewogen.
Maar hoe is nn de opvatting
van de Z.L.M.-voorzitter, nn de
omvangrijke cultuurtechnische
werken grotendeels achter de
rug zijn? Niet ongunstig voor
de Walcherse boer, zo meent
hij: ,,De technische aspecten
van de verkaveling betekenen
over het algemeen een blijvende
verbetering".
BEZINNING.
De algemene vergadering is niet al
leen een jaarlijkse manifestatie, zij is
ook een moment van bezinning. Dit
element vindt men met name terug in
de rede van de voorzitter de troon
rede van de Z.LM. die altijd met
grote aandacht wordt beluisterd. Wat
zal er dit jaar in tot uitddrukking
worden gebracht? „Het afgelopen
jaar was wisselend met betrekking tot
de bedrijfsuitkomsten", aldus zei ons
ir. Geuze. „Maar de algemene con
juncturele terugslag in de landbouw
nam nog niet die vormen aan in Zee
land als in de rest van het land". Na
tuurlijk waren er ook in dit gewest
zorgen: met name hebben de Zeeuwse
boeren te lijden van een algemeen ver
schijnsel n.l. de steeds groter worden
de kostenstijgingen. Dit vóoral is een
punt, dat Ie landbouwer van thans
toch wel ernstige zorgen baart.
Over deze zorgen zal er in Domburg
veel gesproken worden, doch de Zi,.
M.-ers weten zich bekwaam voorge
licht door hun voorzitter. Maar on
danks moeilijkheden zal er toch ook
vreugde zyn, omdat men te gast is op
een herboren eiland -en omdat men
hier weer kan tonen, hoe de landbou
wer in Zeeland met zyn tijd meegaat!
dagen van 1936 mee. In die tijd
besloeg het jaarlijks hoogtepunt
nog maar twee dagen. Op de eer
ste dag was het vergadering, op
de tweede kon men de tentoonstel
ling die lang niet zo groot was
als thans bezoeken. „Alles is nu
veel groter" zegt de heer Cevaal
„en alles is veranderd".
In 1936 had de Z.L.M. zijn tenten bij
„Overwater" opgeslagen en 9 jaar
daarvoor want deze evenementen
gaan bij een toerbeurt van 9 jaar
op de Nadorstterreinen. „De opzet
van nu verschilt van die van vroeger
als de dag bij de nacht. Het enige, aat
nog zo'n beetje hetzelfde bleef zijn de
klederdrachten, al gaan die dan ook
hard achteruit".
Bloeiend
De Kring Walcheren mag oogen op
een goed organisatieleven, zo kón de
voorzitter vertellen en zij slaat met
A. W. CEVAAL
„Groter dan in 1936
,haar rond 1100 leden een goed figuur
in het Zeeuwse totaal ven ongeveer
6200. Er zyn 19 afdelingen, in iedere
gemeente één, behalve Vlissingen.
„De leden zijn zeer meelevend en het
is in onze kring plezierig werken"
negt dhr Cevaal, die in Grrjpskerke op
„Voorzorg, een fraai en reeds zeer
lang bestaand bedrijf, woont. „Moei
lijkheden kennen wij niet". Zodat de
gastvrouwe van vele Z.L.M.-ers en an
dere belangstellenden zich in een
bloeiende „gezondheid" mag verheu
gen!