Coöp. Landbouwvereniging „Eiland Walcheren" bestaat thans 40 jaar WELK BEEN TRAPTE MET EEN KLOMP GAT IN DE HUISDEUR? ZAKENLIEDEN IN BRESKENS BEPLEITEN HUN BELANGEN BIJDRAGE IN BRABANTS WATERSNOODFONDS 1954 4 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WOENSDAG 20 JUNI 1956 INDUSTRIEMET 5 MILJOEN OMZET EN 1000 LEDE1\ Bloeiende aan- en verkoopcoöperatie beleefde na oorlog enorme expansie OP 24 JUNI 1916 werd te Middelburg opgericht de Coöperatieve Land- bouwvereniging „Eiland Walcheren", die volgende week dus 40 jaar bestaat. „Eiland Walcheren" is een regionale aan- en verkooporganisatie, die haar werkgebied op het gehele eiland vindt. Van een kleine vereniging, die een aantal tot dan toe afzonderlijk bestaande dorpsverenigingen overkoepelde, is zij in de afgelopen 40 jaar gegroeid tot één der gro'otste van Nederland. Men kan deze coöperatie terecht een „industrie" noemen, een bloeiende in dustrie met vijftig man vast personeel, een omzet, die thans tot rond 5 mil joen gulden per jaar is gestegen, een ledental van omstreeks 1000 er zijn op Walcheren ongeveer 1400 grondgebruikers en „onderafdelingen", de z.g. dorpskringen in allq Walcherse gemeenten, behalve Vlissingen! Ook „Eiland Walcheren" is één der initiatieven, waartoe Zeelands vorige rijksveetecltconsulcnt, wijlen de heer C. Zwagerman, de stoot gaf. De Wal cherse boerenstand bleef niet afzijdig en zag haar houding met vrucht be loond! Vooral na de oorlog beleefde deze coöperatie een enorme expansie. Ook „Eiland Walcheren" is geboren uit nood, zoals vrijwel alle coöpera ties Omstreeks de eerste wereldoorlog trof men op Walcheren een tiental z.g. bestelverenigingen aan, die geen ge bouwen bezaten. Deze verenigingen verzamelden eenmaal per jaar de be stellingen van de leden, voornamelijk voor meststoffen. De leverancier, die het laagst inschreef, kreeg de totale order. Deze figuur kende men reeds lange tijd, al voordat de coöperatiewet van 1876 in werking trad. Langzamer hand gingen velen inzien, dat er meer te bereiken moest zijn. Eén of twee maal per jaar gezamenlijk iets inkopen was namelijk wel zeer gering. Tijdens de eerste wereldoorlog richtte de Z.LM. in Middelburg een bureau op voor de distributie van veevoederstoffen. Distributie zonder opslag is moeilijk denkbaar en men begon dan ook de behoefte aan een gebouw te voelen. Dit was mede de aanleiding tot de oprich ting van „Eiland Walcheren", dat in 1918 het pakhuis „De Hoop" aan de Nieuwe Poortstraat te Middel burg kocht en dit bestemde voor opslag. Met dit gebouw kon „Eiland Walcheren" lange tijd vol staan. Kort voor de tweede oorlog echter werd het pakhuis te klein, reden waar om het Centraal Bureau een deel van de Vlissingse havenruimten huurde voor opslag. Gedurende de oorlog werd een plan gemaakt voor de bouw van een kunstmestloods aan de Losr kade in Middelburg. Het project ging niet door, omdat de vereiste vergun ningen niet alle werden verleend. Achteraf prijst men zich gelukkig bij deze gang van zaken, anders was nog grotere decentralisatie van de be- drijfsuitrusting het gevolg geweest! Uitbreiding Na de bevrijding werden grote hoe veelheden kunstmest aangevoerd voor het geïnundeerde Walcheren. Op korte termijn moest opslagruimte worden gevonden op een centraal punt. De gemeente Middelburg legde het groot- industrieteriein aan de Kleverskerkse- weg aan en „Eiland Walcheren" kocht in 1947 anderhalve ha met inbegrip van een halve insteekhaven. In 1947 werd nog één ha bijgekocht. Als eerste gebouw werd de groenvoederdrogerij gesticht met weegbrug, kantoor en transformatorhuis. Hiertoe werd een afzonderlijke coöperatie gesticht met 240 leden ,die tezamen contracteerden voor ongeveer 450 eenheden. Dit bedrijf, dat door de rijksover heid werd gefinancierd, bleek niet ren dabel, omdat het areaal lucerne terug liep, zodat het fundament van deze coöperatie wegviel. Vorig jaar werd deze vereniging dan ook opgeheven en .Eiland Walcheren" nam gebouwen en goederen over. De maalruimte wordt nog als zodanig gebruikt, even als de mengerij en het magazijn. In de droogruimte, die nog een uitbrei ding zal ondergaan, wordt binnenkort de eigen werkplaats die zowel voor de werktuigen en voertuigen der coöperatie als voor die der leden be stemd zal worden ondergebracht. Met de andere gebouwen ging het beter. Als tweede kwam in 1948 de kunstmestloods tot stand, die een in houd van 2500 ton heeft. De loods ligt evenwijdig aan de reeds genoemde in steekhaven, waarin twee aanlegstei- fers zijn gebouwd. Reeds in 1930 was egonnen met de afzet van allerlei produkten en dit werk breidde zich nog steeds uit. In 1948 begon de omzet van deze afdelingen een zodanige om vang aan te nemen, dat weer meer ruimte nodig was. Daarom werd in 1949 een graanschuur met een capaci teit van 600 ton, die verbonden is met een voorraadbunker van 10 ton, een tussenschakel op de weg van het graan naar de schoningsinstallatie. 5 poor verbind ing Voor de expeditie werd de beschik king gekregen over een raccordement, dat in verbinding staat met het spoor wegemplacement en in 1951 in ge bruik genomen kon worden. In hetzelf de jaar werd 'n loods op het terrein ge kocht en ingericht tot werkplaats, waarin thans een negental monteurs arbeid vindt. Ook deed zich behoefte gevoelen aan meer kantoorruimte, waaraan in 1952 werd voldaan door aankoop van het herenhuis hoek Los- kadeNieuwe Poortstraat. Daarin werden ondergebracht het privékan- toor, kantoren voor afzet en boekhou ding, een bestuurskamer en een labo ratorium en monsterkamer. Bovendien is op de eerste verdieping de direc teurswoning. In verband met moeilijk heden inzake de afvoer van produkten werd in 1954 op het terrein aan de Kleverskerkseweg een hooi- en stro- loods gezet, waarin 500 ton kan wor den opgeslagen. Sedert vorig jaar bezit de vereni ging ook een toonkamer met ma gazijn voor de afdeling verkoop landbouwwerktuigen, die ge bouwd werd op het industrieter rein bij de ingang van het com plex. In de onmiddellijke nabij heid van dit gebouw werd dit jaar dien huurde „Eiland Walcheren" sinds 1952 een viertal van de be kende pakhuizen aan de Kinder dijk in Middelburg, die werden gebruikt voor opslag en bewerking van peulvruchtendit jaar werden deze panden aangekocht. Voorts gaf „Eiland Walcheren" de stoot tot de bouw van een koelhuis met buitenluchtkoeling voor consump tie-aardappelen, dat in 1951 tot stand kwam op een in erfpacht verkregeh perceel van het industrieterrein en waarvoor een afzonderlijke vereniging, de „Koelhuis Eiland Walcheren" werd opgericht. Vlak bij dit koelhuis werd een vorstvrije aardappelsorteerloods gebouwd, waarin een grote snelsor- teermachine staat. Tot besluit van deze indrukwekken de samenvatting van de arbeid, die „Eiland Walcheren" verrichtte, zij vermeld, dat de jubilerende coöpera tie mede de stoot gaf tot de oprichting van het coöperatief silobedrijf in Mid delburg en van het Peulvruchtencen trum voor zuidwest Nederland en daarin aandelen bezit. Ter gelegen heid van het veertigjarig bestaan zal een gedenkboekje worden uitgegeven feestelijkheden zullen niet worf houden. Stichting Zeeuwse Grondverbeteringsmij. ing Zeei latschaj De secretaris van de stichting Zeeuw se Grondverbeteringsmaatschappij heeft aan de deelnemende gemeenten n.l. Vlissingen, Middelburg, Goes, Tholen en Zierikzee doen weten, dat de stichting, die in 1937 werd opge richt, thans geen enkele doel meer heeft en eigenlijk slechts enkele ja ren voor de oorlog werkzaam is ge weest, doch van 1940 af slapende is gebleven. Het doel van de stichting was in het belang van de verhoging van de opbrengst van gronden in de provincie Zeeland te werken en daar mee de win terwerkloosheid te bestrij den. De stichting beschikt nog over een saldo van f 2460,42, waarvan de secretaris zich graag van het beheer ontheven ziet. Waar het besluit tot liquidatie berust bij het bestuur, maar dit door periodieke aftredingen niet meer volledig is. zouden er nieuwe be stuursleden gekozen moeten worden voordat tot liquidatie kan worden overgegaan. Dit zou zeker veel admi nistratieve rompslomp met zich bren gen, weshalve de secretaris aan de deelnemende vijf gemeenten heeft voorgesteld het saldo te schenken aan de stichting Proefboerderijen Zee land, gevestigd te Goes, welke stich ting- een soortgelijk doel heeft als de Zeeuwse Grondverbeteringsmy. en waarin alle in Zeeland werkzame landbouw,- en landarbeidersorganisa ties zijn vertegenwoordigd. Bromfietser verleende geen voorrang. Dinsdagavond verleende de 67-jarïge Vlissingse bromfietsberijder De R., die over de Hogeweg te Vlissingen reed, geen voorrang aan een personenauto, die over de Bonedijkestraat zijn weg kruiste. Er volgde een aanrijding, waarbij de hromfietser aan het hoofd .werd gewond. Hij werd naar het zie kenhuis „Bethesda" overgebracht. De auto werd licht en de brommer zwaar beschadigd. Bestuurder van, de auto was de heer De M. uit Vlissingen. zware shag Goede aanvoer op Goese De dinsdag op de Beestenmarkt te Goes gehouden paardenmarkt had niet over belangstelling te klagen. Met een aanvoer van totaal 47 paarden was het zeker niet een van de slechtste markten van de laatste jaren, terwijl de kwaliteit in vergelijking met vorig jaar beter was. De paarden waren thans minder vet en daardoor meer afgestemd op de Nederlandse markt. Behalve veel kijkers waren er ook verschillende kopers. Er waren zelfs enkele Belgische kooplui, die met na me belangstelling hadden voor da slachtpaarden. De handel was behoor lijk met goede prijzen, zo vernamen wij nog. Aan de markt, was zoals gebruike lijk weer een keuring verbonden, waarbij in de afdeling slachtpaarden de kampioensprijs werd toegekend aan een paard van J. de Kok te Goes. Tweede werd een paard van W. Geus uit Heinkenszand en derde een paard van A. Viergever uit Goes. In de afdeling handelspaarden ging het kampioenschap naar een 3-jarige merrie van W. Geus uit Heinkenszand. Dit paard werd aangekocht als prijs voor de Goese paardenverloting. De tweede prijs was voor een paard van J. op 't Hof uit 's-Heer Arendskerke en de derde prijs voor een inzending van A. Viergever. In de rubriek Shetlandse pony's werd een eerste prijs toegekend aan. een pony van J. Westdorp uit Goes. Deze pony werd eveneens voor de Goese paardenverloting aangekocht. Verder ging de eerste prijs voor de grootste aanvoer (20 stuks) naar A. Vierge.ver en de tweede prijs naar J. op 't Hof, met 10 stuks. hun rechtspositie. Onder zeer 'grote belangstelling lieeft de protestants-christelijke vere niging van kosters in Nederland dins dag in Apeldoorn onder voorzitter schap van de heer J. C. Veldhuizen uit Utrecht haar jaarvergadering gehou den. De vereniging, die blijkens het jaarverslag van de secretaris, de heer A. Nierop uit Den Haag, aan het eind van vorig jaar 596 leden telde, heeft nu 610 leden. Bijna de gehele dag werd besteed aan de besprekingen van de rechts positie van de kosters. Hierover zijn reeds uitvoerige onderhandelingen gevoerd met de vereniging van kerk voogdijen der Nederlands Hervormde kerk en met het landelijk verband der commissies van beheer der Gerefor meerde kerken. Men ls hierbij niet tot overeenstem ming gekomen. De heer B. Roolvink, woordae de vraag, of eén c.a,o. voor bestuurder van het C.N.V., beant- kosters mogelijk is, ontkennend. Een c.a.o., aldus de heer Roolvink, moet worden afgesloten tussen twee rechts, persoonlijkheid bezittende organisa ties. Het zou beter zijn te komen tot vaststelling van algemene richtlijnen, die dan plaatselijk naar behoefte kun nen worden gehanteerd. CHR. GEREF. KERKEN. Tweetal te Rotterdam: W. M. Baan te Dordrecht en N. de Jong te Katwijk aan Zee. POLITIERECHTER MIDDELBURG Geraffineerde winkeldievegge eindelijk gevangen Als men het volmaakt-technische onderzoek door een deskundige van het gerechtelijk laboratorium te Den Haag mag geloven, dan is wel on omstotelijk bewezen, dat de 31-jarige vishandelaar P. de J. uit Groede met een forse trap van zijn klomp de deur van buurvrouws woning van een stevig gat heeft voorzien. De J. ontkende echter ten stelligste dit feit toen hij dinsdagmorgen voor de Middelburgse politierechter, mr. J. A. Abbing, ter verantwoording stond. De wachtmeester der eerste Idas L. van O. uit Groede, aan wie het gebeurde door de buurvrouw gemeld werd, heeft de zaak zeer minutieus onderzocht. Daar De J. zyn buurvrouw niet zo heel erg graag mag hetgeen wederkerig is viel de verdenking van de wachtmeester op de klomp van de vishandelaar. Op dit schoeisel bevond zich namelijk groene verf, ee n substantie, die ook op de deur aan wezig was. De dienaar van de wet stuurde de klomp voor onderzoek naar Den Haag op. De J. had tegen de wachtmeester beweerd, dat de groene verf op zijn klomp afkomstig was van een trac tor, die eveneens in deze kleur ge verfd was. Het onderzoek van de des kundige wees uit, dat er én tractor- verf en huisdeurvérf en bovendien deurschilfers op de klomp aanwezig waren. De officier van justitie, mr. G. J. B. van der Dussen, achtte door dit onderzoek de schuld onomstotelijk bewezen. „Het klopt alles als een ACTIECOMITÉ VERGADERDE Directeur-generaal economische zaken komt naar Zeeland De directeur-generaal van het departement van economische zaken, afdeling middenstand en toerisme, dr. W. L. Groeneveld Meijer, komt zaterdag naar Breskens om zich ter plaatse een idee te vormen van wat er in deze gemeente op sociaal-economisch terrein zal veranderen als de nieuwe, westelijke veerhaven is voltooid. Hij doet dit op uit drukkelijk verzoek van het gemeentebestuur van Breskens, dat hem by monde van burgemeester J. A. Eekhout daartoe vorige week tjjdens een onderhoud in Den Haag uitnodigde. Dit deelde de voorzitter van het actiecomité, de heer T. van Laarhoven, gisteravond mee tijdens een vergadering, die het comité in hotel Valk had belegd. n zijn openingstoespraak legde de r Van Laarhoven er de nadruk op, dat de gemeente Breskens geen eisen kan stellen op wettelijke gronden wat betreft een vergoeding voor de scha de, die door het verplaatsen van de veerhaven zal worden geleden. Wel echter meende hij, dat niervoor zeer sterke morele gronden aanwezig wa ren. Immers- „in de tijd, dat de beton weg werd aangelegd, is ons door offi ciële instanties de toezegging ge daan, dat de veerhaven zich in ooste lijke richting zou uitbreiden. Nu dit Ter gelegenheid van de inza- meiactie pan het „Prins Bern- n hardfonds" wordt bijgaande fo- tomontage van het koninklijk gezin uitgegeven waarvan de opbrengst geheel ten goede komt aan het fonds. (Foto's M. C. Meyboom). iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii lllllillilllllïïKII Examens een dubbel woonhuis gezet. Boven- Goes. Mej. J. Loekefeer slaagde te Den Haag voor de akte onderwijzeres. Het betrof hier een spoedcursus. Aan de r.-k. kweekschool „Sacré Coeur" te Oudenbosch slaagde me juffrouw T. de Block uit Hulst voor onderwijzeres. Tijdens het te Breda gehouden examen voor apothekers-assistente slaagde mej. S. S. Risseeuw te Zuid- zande. Tijdens het te Scheveningen ge houden V.A.M.-examen behaalden de heren Jac. de Goffau en P. de Regt, beiden uit Yerseke, het diploma tweede monteur diesel. De heer J. van Kerlthove, eveneens uit Yerse ke, behaalde het diploma hulpmon teur tijdens het V.A.M.-examen te Vraag naar schade vergoeding als gevolg van overheidsdaad. De Eerste Kamer besprak dinsdag het wetsontwerp tot wijziging van de begroting 1955 van het departement van financiën. Voorgesteld werd op die begroting in te voegen een bijdra ge van f 1.000.000 in de door de stichting „Brabants watersnoodfonds 1954" te verstrekken uitkeringen ter vergoeding van geleden watersnood- schade. Het betrof de schade aange richt door de stormvloed van 23 en 24 december 1954. De heer Pollema (chu) merkte op, dat de overheid rechtstreeks verant woordelijk is voor de aangerichte schade. Het is echter een betwiste kwestie of schadevergoeding dient te worden gegeven voor schade, die wordt geleden als gevolg van 'n recht matige overheidsdaad. De rechter zal in elk zich voordoend geval een uit spraak moeten doen. Daarnaast dient de Kamer zich een oordeel te vormen over deze kwestie. Spreker vroeg de minister van financiën in overleg met zijn ambtgenoot van justitie de Ka mer een nota te doen toekomen over de wetenschappelijke en praktische kant van dit vraagstuk. Minister Van de Kieft antwoordde, dat het vraagstuk van schadevergoe ding by een rechtmatige overheids daad moeilijk en ingewikkeld is. een commissie tot bestudering van dit vraagstuk zag spreker weinig heii, zolang de deskundigen het zo weinig eens zjfn. Er zjjn geen normen voor de schadevergoeding. Het gehele vraagstuk bevindt zich nog m het stadlur" van ontwikkeling. Spreker zegde in antwoord op het verzoek van de heer Pollema toe in overleg te treden met de minister van justitie. Het wetsontwerp werd zonder hoof delijke stemming aangenomen. niet is gebeurd zyn vele particuliere investeringen, vooral langs de Schel- dekade aanzienlijk in waarde ge daald". De vergadering was het er over eens,-dat het departement van eco nomische zaken er voor moet zor gen, dat de gedupeerden compen satie moeten krijgen om hun be drijf op hetzelfde niveau te kunnen voortzetten. Over de vorm van de ze compensatie valt echter nog te onderhandelen. Zij zal kunnen bestaan uit steun bij het verplaatsen van de zakenpanden ofwel uit voorspraak van economi sche zaken bij rijkswaterstaat om het plan van een volwaardige boulevard doorgang te doen vinden. Het gemeentebestuur van Breskens heeft een plan opgesteld voor een bou levard van de nieuwe veerhaven tot de bestaande westelyke havendam met ryweg, opritten aan begin en ein de en mogelijkheid tot bebouwing aan de landzijde. Dit plan is door provin ciale waterstaat aanvaard en zelfs nog verbeterd. Een aantal zakenlieden uit Bres kens zal zaterdag persoonlijk de heer Groeneveld Meijer aan de hand van cijfermateriaal duidelijk maken, hoe groot de derving van inkomsten ls, die het verplaatsen van de veerhaven voor hen zal meebrengen. Het college van burgemeester en wethouders, de rijksconsulent voor de middenstand en het actiecomité zullen de functionaris ervan trachten te overtuigen, dat de gehele Breskense gemeenschap er schade van heeft als de stroom van toeristen en reizigers buiten de kern van de gemeente om wordt geleld en dat er stevige morele gronden bestaan, waarop deze ge meenschap op een bevredigende en blijvende compensatie kan aandrin-1 gen. bus", aldus de officier, die 14 dagen onvoorwaardelijke gevangenisstraf eiste. Volgens de raadsman van De J., mr. P. C. Adriaanse, had de des kundige alleen maar de mogelijk heid aangegeven, dat de trap met de bewuste klomp gegeven zou kunnen zyn. Mr. Adriaanse achtte het bewijs maar zeer zwak, daar zyn cliënt bij het onderzoek zyn volledige medewerking gegeven heeft. „Hij had net zo goed kun nen zeggen, dat'hij geen klompen had", alaus de raadsman, die ver der opmerkte, dat niet bewezen is, dat juist het been van De J. in de klomp had gezeten. Hij vroeg daarom vrijspraak wegens gebrek aan bewijs. De politierechter achtte het ten- lastegelegde wel bewezen, omdat verdachte toegaf altijd zyn eigen klompen te dragen, er reden toe had en er ook de geaardheid toe bezit, al dus mr. Abbing, die De J. 50 of 20 dagen hechtenis oplegde. „Maar ik heb het niet gedaan, edelachtbare", zo luidde het laatste verweer van De J. PALINGFUIK EN ZEILBOOT De 18-jarige meubelmaker W. H. K. uit Vlissingen had zich reeds vroeg op het dievenpad begeven. Hij had zich een boegspriet van een zeil boot en een palingfuik toegeëigend en ook zijn oog laten vallen op een zeil. De officier kon zich nog wel voor stellen, dat men voor het maken van een zeiljachtje een boegspriet mee neemt, maar wat heeft een palingfuik nu met een zeilboot te maken, zo vroeg mr. Van der Dussen zich af. Hy eiste daarom 50 subs. 10 da gen, waarmee de politierechter het volledig eens was. Twee wiedhouwelen op één weiland is te veel, moet de 28-jarige grond werker A. O. uit Arnemuiden gedacht hebben, toen hij deze landbouwwerk tuigen bij Nieuwland zag liggen. En kele ogenblikken later lag er nog maar éen, welke daad hem op 40 of acht dagen kwam te staan. Vervolgens kwam de politierechter oog in oog te staan met één van de meest geraffineerde winkeldievegges van de Zeeuwse hoofdstad, zoals de officier het uitdrukte. Het was de 59-jarige P. F.-G. uit Middelburg, die op 24 mei j.l. op de hoofdstedelijke weekmarkt een sloop van één der kra men meegenomen had. „De politie heeft U reeds heel lang in de gaten gehad, maar U nog nooit kunnen be trappen", zo zei mr. Abbing, die op zijn vraag of verdachte een behoorlyk bestaan had een bevestigend ant woord kreeg. „Dus het is meer een soort sport voor U", aldus mr. Ab bing. Mr. Van der Dussen gaf deze win keldievegge een fikse reprimande. „Als U een bepaald magazijn in Mid delburg binnenkomt, roept net gehele personeel reeds: Let op! Zy is er weer met de bekende grote tassen. De offi cier eiste 75 of 25 dagen, een maand voorwaardelijke gevangenisstraf met een proeftijd van twee jaar. De 4ï-jarige kraanmachinist L. L. M. D. uit Terneuzen had het op 27 mei j.l. wat te kwaad gekregen met sloop- koper. Twee tot drie kilo had hij mee gnomen by een firma in Terneuzen. )e eis luidde f 40.subs, acht dagen, het vonnis f 30.of zes dagen. Onderwijsbenoeming. Tot onderwijzeres aan de christelij ke nationale school te Kapelle is be noemd in de vacature, ontstaan door het vertrek van de heer J. G. Bijl, mej. P. A. v. d. Schoor te Vlissingen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 4