Marokkanen optimistisch over de
opbrengst van Amerikaanse bases
„Bloedvaste" amateur-cineast
ardigt medische films
verva
BEDRIJFSLEVEN HEEFT GROTE
BEHOEFTE AAN GELDMIDDELEN
WOENSDAG 13 JUNI 1956
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
MET DE CAMERA IN DE OPERATIEKAMER
Dertig- jaar geleden liep een jonge man met veerkrachtige tred de
loopplank af van het s.s. „Prinses Juliana" in Tandjong Priok. Hij wilde
carrière maken. Daarin is hij evenals vele van zijn mede-reizigers ge
slaagd, doch wat hem onderscheidde van de andere passagiers van de
„Prinses Juliana" was het feit, dat hij een grote kast met een zware
slinger meetorste. Het was een filmopnamecamera (35 mm breedfilm),
een ouderwets kiekkastje met slinger. Doch met dat opname-apparaat
legde de jonge man, de heer A. Willering, thans lid van do gemeenteraad
van Apeldoorn en lid van de Provinciale Staten van Gelderland, de grond
slag voor het vervaardigen van een serie films op medisch-chirurgiseh
gebied, welke van buitengewone betekenis zijn, niet alleen voor ons land,
maar ook voor het buitenland.
De jaren in Indonesië verstreken.
De heer Willering zwierf daarna door
vele landenfilmend. Tenslotte
vestigde hij zich in Apeldoorn,
waar hij o.a. lid werd van de ver
eniging van amateur-cineasten. In
de loop der jaren was de filmindus
trie hard vooruitgegaan en de heer
Willering volgde die ontwikkeling
op de voet. Steeds was hij echter
zoekend naar een „eigen stijl", los
van het imiteren van Hollywood,
waartoe de meeste amateur-cineas
ten zich lieten verleiden. Hij kwam
in contact met de chirurg, jhr. dr.
v. Vierssen Trip, ook een enthousi
ast amateur-cineast en toen die eens
iets vertelde van lezingen op me
disch terrein in Amerika, welke le
zingen geregeld werden toegelicht
aan de hand van medische films, zag
de heer Willering een braak terrein
voor zich liggen. Op dit gebied kon
hij zijn gaven als amateur-cineast
ontplooien.
„Kunnen we dat ook niet voor
elkaar krijgen?", was zijn vraag
aan dr. v. Vierssen Trip en het ant
woord luidde: ,.,Het kan, als je ten
minste bloedvast bent want flauw
vallen is er pertinent niet bij".
Een vreemde vraag eigenlijk aan
Iemand, die wel wat gewend was,
doch de eerste schreden op het ge
bied van operatiefilms nog moest
zetten. Er werd een proef genomen.
Een onschuldige operatie, waarbij
echter nogal bloed vloeide. De proef
werd glansrijk doorstaan en het
werk kon beginnen.
De eerste film welke door de heer
Willering in samenwerking met de
chirurg werd gemaakt was het ver
wijderen van een zieke appendix.
Het werd, evenals de daarop volgen
de films van operaties, een buiten-
f.ewoon instructieve film welke voor
al van medisch studenten, analis
ten, operatiezusters enz. door het
gehele land werd vertoond. Enige
jaren later vestigde dr. v. Vierssen
Trip zich in Canada en hij nam de
films mee om die aldaar te demon
streren. Het succes was daar nóg
groter danJn Nederland. Vermeldens
waard in verband hiermede is onge
twijfeld, dat met de film „Het ver
wijderen van een zieke appendix" in
1948 bij een nationale wedstrijd
voor amateur-cineasten de heer Wil
lering een le prijs behaalde in de
afdeling wetenschappelijke films.
Na het succes, behaald met deze
film volgden nog vele medische
films en werden de meest uiteenlo
pende operaties op de filmband vast-
Na het vertrek van dr. v. Viers
sen Trip zette de heer Willering het
opnemen van operaties op de film
band voort. Daarbij genoot hij de
onontbeerlijke steun van dr. W. H.
Borst, geneesheer-directeur van het
Julian a-ziekenhuis en dr. J. Paré,
chirurg te Apeldoorn. Beiden zagen
het grote belang in van het vervaar
digen van dergelijke films voor kli
nische middagen, het voorlichten
van studenten, operatiezusters,
het overige ziekenhuispersoneel, dat
daarvoor in aanmerking komt.
Op de klinische middagen, welke
o.a. regelmatig in het Apeldoomse
Juliana-ziekenhuis worden gehou
den, worden de in het ziekenhuis
gemaakte films regelmatig bespro
ken, doch ook elders in ons land
worden ze vertoond, waarbij dan het
publiek uiteraard steeds bestaat uit
personen, dié als chirurg, verpleeg
ster of student bij dergelijke films
geïnteresseerd zijn.
De kunstnier
Een film, eveneens van de ama
teur-cineast Willering waaraan een
gehele geschiedenis is verbonden en
welke met gerechtvaardigde trots
wordt vertoond, is die van ae kunst
nier.
In Kampen werkte in de oorlogs
jaren een zeer knap medicus, dr.
Kolff, aan de vervaardiging, van de
later zo bekend en beroemd gewor
den „kunstnier". De heer Willering.
een vriend van dr. Kolff, heeft het
streven en werken, de teleurstellin
gen, doch ook het prachtig resultaat
van de vele genomen proeven mee
gemaakt en van het begin af ge
filmd.
Dr. Kolff begon zijn proeven met
kleine dieren en zette de experimen
ten later voort op kalveren en koei
en. Zijn gehele kapitaaltje offerde
hij op aan het kopen van instrumen
ten en proefdieren. Tenslotte zat
hij, wat men pleegt te noemen „aan
de grond". Wel was hij een eind ge
vorderd op de door hem ingeslagen
weg doch lang nog niet waar hij zijn
wilde. Regeringssteun kreeg hij niet
doch het was tenslotte een particu
liere maatschappij, n.l. „Schokbe-
ton", die hem in staat stelde zijn
proeven voort te zetten.
Toen de bezetting ten einde was,
was de kunstnier er, hetgeen van
ontzaglijk grote betekenis voor de
mensheid bleek te zijn. De Neder-
Nederlandse koe geeft meeste melk
Uit gegevens, gepu
bliceerd door de voed
sel- en landbouworga
nisatie der Verenigde
Naties (F.A.O.J, blijkt
dat 1951), 't laatste
jaar waarover volledi
ge statistieken be
schikbaar zijn, de
melkopbrengst per koe
in Nederland groter
was dan in welk ander
land ook. De opbrengst
bedroeg gemiddeld
3.890 kilogram per koe
per jaar. Na Neder
land kwamen België
met 3.160 kilogram en
Israël met eveneens
3.160 kg.
Naar voorts i?i het
dezer dagen gepubli
ceerde jaarboek van
voedsel- en landbouw-
statistieken der F.A.O.
wordt medegedeeld,
zijn tarwe en rijst nog
steeds de voornaamste
landbouwgewassen. De
wereldproduktie van
tarwe bedroeg in 195J>:
151,5 miljoen metrieke
ton en die van rijst
162,2 miljoen ton.
Daarna kwamen mais
(137,3 miljoen ton),
millet en sorghum 59.2
miljoen ton), gerst
(55,8 miljoen ton), ha
ver (1)9,If miljoen ton)
en rogge (20,1 miljoen
ton).
Het aantal tractors
dat in de landbouw
wordt gebruiktneemt
met bijna een half mil
joen per jaar toe. Ein
de 1951) waren er over
de gehele wereld met
uitzondering van de
Bow jet-Unie in totaal
7.100.000. Deze ontwik
keling gaaf gepaard
met een daling van het
aantal paarden en
muilezels. Voor de
tweede wereldoorlog
waren ir nog 71),7 mil
joen paarden, maar in
19531'51) was de paar-
denstapél gedaald tot
59,1 miljoen. Het aan
tal muilezels daalde
van 18,1) tot 15,6 mil
joen. Opmerkelijk is,
dat het aantal kamelen
toeneemt In 1953C51)
waren er in Azië en
Afrika 9,7 miljoen ka
melen of 21) procent
meer dan voor de oor
log.
Scène in de operatiekamer. De heer
Willering richt de camera op 't hoofd
van een patiënt die een kaakopera-
tie ondergaat.
landse regering had geen interesse
getoond althans daarvan niet laten
blijken. De Amerikanen en Canade
zen, die ons land bevrijdden, begre
pen beter wat hier door een geniaal
Achtdaagse abonnementen
bij Nederlandse Spoorwegen.
Met ingang van 1 juli zullen de
N.S. naast de bestaand® algemene
maand abonnementkaart ook acht
daagse abonnementen verkrijgbaar
stellen. De prijzen van deze abonne
mentskaarten bedragen f 75.voor
de le en f 52.voor de 2e klasse.
Zij zijn geldig voor een onbeperkt
aantal reizen op het gehele spoor
wegnet ,op de N.S.-autobusdienst
AmsterdamDen Haag en op het
veer EnkhuizenStaveren.
Vreemde vis gevangen
in Portugese rivier.
Een zeer merkwaardige vis van
ongeveer drie meter lang, welke een
doorsnede had van bijna 1.20 m, is
door twee arbeiders, die te Murtosa
(Portugal) in een rivier aan het
dreggen waren, gevangen.
De vis bezat zes borstvinnen, twee
rugvinnen en vijf kieuwen aan elke
zijde, in de 50 cm brede bek zag men
geen tanden, maar een harig mem
braan.
Vrouw keel dichtgeknepen:
negen maanden gevangenis
De rechtbank te Rotterdam ver
oordeelde gisterochtend de 29-jarige
schilder M. L. uit Slikkerveer tot
negen maanden gevangenisstraf met
aftrek, waarvan drie maanden voor
waardelijk met drie jaar proeftijd.
Op 9 februari j.l. had hij zijn echt
genote na een ruzie de keel dichtge
knepen. Het liep goed met haar af,
maar zij heeft een eis tot echtschei
ding ingediend. De eis was een jaar
gevangenisstraf met aftrek, waar
van vier maanden voorwaardelijk
met drie jaar proeftijd.
man was verricht. Spoedig na de
bevrijding kreeg dr. Kolff. die toen
nog steeds in Kampen woonde, be
zoek van Amerikaanse artsen, die
vol bewondering van zijn resultaten
kennis namen.
De meest verleidelijke aanbiedin
gen werden dr. Kolff gedaan en,
hoewel hij lang heeft geaarzeld, be
zweek hij tenslotte voor de aanbie
dingen. Thans werkt hij aan een
groot ziekenhuis in Cleveland. Dr.
Kolff werd met tal van onderschei
dingen begiftigd en wordt nog
steeds op onbekrompen wijze in
staat gesteld zijn uitvinding te per
fectioneren, terwijl hij inmiddels
reeds ver is gevorderd op weg naar
de vervaardiging van een kunst-
hart.
WAAROM STIJGT DE RENTE
Overheidsmaatregelen beperkten
de liquiditeit
De vorige week Is de koers van de nieuwe, op 19 april J.l. uitgegeven
31/2 procent staatslening tot 95 gedaald; daarna is de koers weer wat
gestegen tot 96 1/16. Deze ontwikkeling betekent dat de rente op de ka
pitaalmarkt voor lang- en middelmatig langlopende leningen Is opgelopen
tot Sy4 h 3 7/8 procent.
Er wordt evenwel voor gemeenteleningen, die onderhands worden ge
plaatst, al meer dan 4 procent rendement gemaakt, terwijl de door de
industrie uitgeschreven obligatieleningen thans een goede kans op slagen
maken als zij een rente van 4% procent dragen.
De stijging van de rentevoet Is een
illustratie van de gestegen vraag
naar kapitaal, waarmee het aanbod
geen gelijke tred kan houden. Het is
overigens verre van toevallig, dat
deze ontwikkeling samen valt met de
fiscale en monetaire conjunctuur-
politiek van de laatste tijd.
De overheid is namelijk nog steeds
bevreesd voor een overspanning van
de conjunctuur, zij ziet een koop
kracht, die groter is dan de produk-
tiviteit en daarom probeert zij in de
eerste plaats de bestedingen van het
bedrijfsleven terug te dringen. Door
de aanslag in de vennootschapsbelas
ting eerder op te leggen en door het
vervroegd afschrijven weer moeilij
ker te maken, wordt de liquiditeit
van de ondernemingen verkleind. Dat
dit effectief werkt, blijkt wel uit
sommige jaarverslagen.
Of de overheid veel succes heeft
met de verhoging van het disconto
op 7 februari j.l. met een Vz procent,
is tot nog toe een open vraag.
De door de 35 representatieve
banken gegeven kredieten toch
zijn in maart liefst met 148 mil
joen gulden toegenomen, waarna
er in april nog eens 123 miljoen
gulden is bijgekomen. De direc
tie van De Nederlandsche Bank
zal dit met lede ogen aanzien.
Maar of zij onder de huidige om
standigheden tot een verdere
verhoging van het disconto zal
overgaan, zal een moeilijke be
slissing zijn.
Wq kunnen dus vaststellen, dat er
bij het bedrijfsleven tengevolge van
de overheidsmaatregelen een grote
De voorgevel van het Julianazieken-
huis te Apeldoorn, waar de amateur
cineast een groot deel van zijn films
op medisch gebied vervaardigde.
NIEUW OVERLEG ZAL NODIG ZIJN
Fabelachtige bedragen genoemd
Het grootste complex van Amerikaanse bases op het Afrikaanse
vasteland is nu in internationale moeilijkheden geraakt door Franse
erkenning van Marokko's onafhankelijkheid. De installaties van de
V.S. in Marokko bestaan uit vier luchtbases, die 410.000.000 dollar
hebben gekost, een vlootbasis (waarin bijna 40.000.000 dollar werd ge-
investeerd), een radar-waarschuwingssysteem en een netwerk van
verbindingen, dat de Middellandse Zeekust ten noorden van Onjda ver
bindt met Marrakesj in het zuidwesten. Meer dan 500.000.000 dollar
is sinds 1950 door deze bases in de Franse reserv es van buitenlandse
betaalmiddelen gevloeid. Arbeiders ter plaatse, kooplieden en aanne
mers hebben het geld ontvangen in de vorm van francs. De dollars
gingen naar Parijs om te helpen, de Franse valuta te steunen.
Niettemin, zo schrijft Thomas
F. Brady uit Rabat in de „New-
York Times", waren de Fransen
nooit helemaal op hun gemak met
de aanwezigheid van Amerikanen
in Marokko. Bij de Frans-Ameri
kaanse overeenkomst van 1950
werd dfe getalssterkte vain het
Amerikaanse militaire personeel
streng beperkt en werden de Ame
rikanen op elk officieel niveau ge-
isoleerd van de Marokkanen. Het
personeelplafond, een geheim cij
fer, dat rond de 7500 zou kunnen
liggen, heeft de luchtmacht van de
V.S. belemmerd.
Het ministerie van buitenlandse
zaken in Washington heeft gepro-
b'erd om het te verhogen, maar de
basis voor strategische bommemver-
oers bij Boulhaut is nimmer bemand
en wordt gehandhaafd als hulpbasis
Het totaal van de V.S.-strijdkrachten
en degenen voor wie zij te zorgen
hebben in Marokko, bedraagt 15.000
personen. Het probleem is. dat de
Amerikanen, die met betrekking tot
de bases vijf jaar van de Marokka
nen geïsoleerd zijn gweest, nu moe
ten onderhandelen over een nieuwe
overeenkomst, als men de installaties
wil handhaven. Het is waarschijnlijk,
dat de Marokkanen de Amerikanen
wel waarderen. Over het algemeen
brengen de Amerikaanse officieren
en manschappen, met wie de Marok
kanen werken, een eigen, dikwijls
ongeduldige gelijkheidsopvatting in
de praktijk, zodat zij noch vaderlijk,
noch „uit de hoogte" optreden:
Individuele vriendschapoen en zelfs
clandestiene uitstapjes van soldaten
om aan een maaltijd deel te nemen
in medina's, buiten het voor hen aan
gewezen terrein, zijn helemaal niet
zeldzaam. De overtuiging van Franse
kolonialisten, dat de Amerikanen de
Marokkaren in de war hebben ge
bracht, is voor een groot deel toe te
schrijven aan deze contacten in het
eewone leven van alle dag.
Op hoog niveau heeft de verbin
dingsmissie, waarvoor de Franse mi
litairen zorgden, een haast ondoor
dringbare barrière gevormd. De
Fransen hebben alle Marokkaanse ar
beiders voor de bases aangesteld, en
loonschalen opgesteld voor deze 6800
werkers uit de omgeving.
De overeenkomst tussen Washing- _r
ton en Parijs van 1950 is nooit offi- Amerikaanse gulheid.
cieel aan de Marokkanen bekendge
maakt, ondanks herhaald aandringen
van Amerikaanse zijde, dat de Ma
rokkaanse regering op de hoogte be
hoorde te worden gesteld.
De Fransen hebben uiteindelijk hun
instemming met dit denkbeeld be
tuigd, nu Marokko een onafhankelij
ke natie is en nu Frankrijk zelf moet
onderhandelen over een %'erdrag om
zijn eigen militaire rechten en voor
rechten vast te stellen.
Vanwege het feit, dat de Fransen
in gebreke bleven om de Marokka
nen in te lichten, weigeren de nieu
we Marokkaanse regering en sultan
Mohammed ben Yoessef om het wet
tige bestaan van de bases te erken
nen. Maar niettemin hebben de Ma
rokkanen onofficiële maar buitenge
woon optimistische ideeën over wat
de bases de Verenigde Staten waard
zijn.
Fantastische bedragen worden ge
noemd over de Marokkaanse ver
wachtingen. De meest overdreven
verwachting is wel, dat de Amerika
nen jaarlijks een bedrag zullen be
talen. dat zo ongeveer gelijk is aan
het gehele kapitaal, dat in de bases
js geïnvesteerd...
Officieel weigert de Marok
kaanse regering commentaar te
geven. Zij heeft echter duidelijk
laten uitkomen, te wensen en te
verwachten, dat de Amerikanen
zullen blijven, maar dat over een
geheel nieuwe transactie moet
worden onderhandeld wanneer
Washington een ambassadeur in
Rabat benoemd heeft en wanneer
de militaire status van de Fran
sen in Marokko is geregeld.
Dat Marokko, als een nieuw en on
derontwikkeld laud economische
steun van de Verenigde Staten zou
kunnen verwachten, zelfs als er geen
bases waren, is een factor waarvan
de Marokkanen zich bewust zijn. De
vooruitzichten voor gezonde en lang
durige goede betrekkingen zijn goed;
het enige risico is dat de Marokka
nen de neiging hebben om te hoge
opvattingen te koesteren over
behoefte aan geldmiddelen bestaat.
Zeer grote bedrijven trachten hierin
te voorzien door onderhands te le
nen. Zo was een maand geleden, tij
dens de emissie van de nieuwe
staatslening, Philips druk doende
geld op te nemen bq de institutionele
beleggers tegen 4 procent, hetgeen
dit bedrijf gelukt is maar waardoor
de rijksfondsen in de bres moesten
springen om de staatslening goed te
doen slagen.
Grote besparingen
Het Is overigens opvallend dat het
aanbod van geldmiddelen te klein is,
hoewel de besparingen ruimschoots
binnenkomen. In de eerste 5 maan
den van dit jaar b.v. is er bij de rijks
postspaarbank 124 miljoen gulden ge
spaard tegen 58 miljoen gulden in de
eerste 5 maanden van 1955.
Ook bij de verzekeringsmaatschap
pijen stijgen de ontvangsten aan pre-
miën en koopsommen nog steeds, zo
dat ook de middelen welke belegd
moeten worden, toenemen.
Toch moet de conclusie zijn, dat
deze besparingen te weinig gewicht
in de schaal hebben gelegd t.o.v.
enerzijds de invloed van de monetai
re overheidspolitiek en anderzijds de
vraag van het. bedrijfsleven en, niet
te vergeten, de overheid zelf.
Onder die overheid verstaan wij
dan in de eerste plaats het rijk. Hoe
sterk zijn behoefte aan geldmiddelen
is, bewijst het teruglopen van het
schatkisttegoed bij De Nederlandsche
Bank: in het begin van het jaar was
dit 482 miljoen gulden, in het begin
van deze week was het nog slechts
73 miljoen gulden.
Naast het rijk zijn er eveneens de
gemeenten. En dat ook zij geld no
dig hebben, blijkt wel uit de drie pre
mieleningen (Dordrecht, Amsterdam
en Alkmaar), welke dit jaar zijn uit
gegeven.
Hoe de ontwikkeling verder zal
gaan is moeilijk te zeggen. Veel
hangt er van af of de overheid met
haar monetaire politiek nog verder
zal gaan en ook of de vraag naar
obligaties door institutionele beleg
gers voor belegging weer zal ople
ven, waardoor de koersen een steun
krijgen.
tlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll|
Wolkbreuk verijdelde
een bankroof.
Een dievenbende, die vijf jaar n
lang bezig was geweest met
het graven van een gang via es
een riool naar de kluis van een
bank te Novi Ligu een kleine
olaats bij Genua, heeft op het
laatste ogenblik haar poging
tot nnf verijdeld gezien tenge
volge van een wolkbreuk. Vol-
cens de thans door de politie
cedane mededelingen was de
tunnel tegen kerstmis j.l. ge
reedgekomen. Drie bendeleden
hadden zich op de avond voor
kerstmis via deze tunnel toe
gang tot de kluis verschaft en
stonden op het punt de brand
kast waarin zich een waar
de van ruim vier-en-een-half
miljoen gulden bevond te
forceren, toen een wolkbreuk
losbarstte. Het riool en de tun-
nel geraakten vol water en lie-
oen over zodat de inbrekers
s zich genood?--kt zagen hals
s over kop te vluchten. Zeven
man. die de tunnel gegraven
s zouden hebben, zijn thans ge-
arresteerd.
IllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllI
Literatuur over Benelux.
De regeringen in ballingschap van
België, Nederland en Luxemburg
sloten in 1944 te Londen een douane
overeenkomst, die inhield, dat de
drie landen in de toekomst een ge
meenschappelijke douanegrens te
genover het buitenland zouden in
stellen. Dit was het begin van de Be
nelux, maar doordat Nederland veel
later werd bevrijd dan de zuidelijke
landen en bovendien ernstige moei
lijkheden had in Oost-Indië, kon de
overeenkomst niet dadelijk in wer
king treden.
In november 1945 richtte een aan
tal particulieren in Den Haag het
„comité van Belgisch-Nederlands-
Luxemburgse samenwerking" op,
dat tot doel had belangstelling te
wekken voor samenwerking op eco
nomisch, sociaal, cultureel en sport
gebied, Dit comité heeft nu een bro
chure uitgegeven met de titel „Dat
is Benelux". Het boekje geeft een
overzicht van de geschiedenis der
onderhandelingen en de moeilijkhe
den, die overwonnen moesten wor
den. Uitvoerig worden de resultaten
vermeld, die zijn bereikt op het ge
bied van de economische eenheid.
Ook het weekblad „De zakenwe
reld" (A'dam) heeft ,in samenwer
king met „Het laatste nieuws" te
Brussel, een dergelijke brochure sa
mengesteld en uitgegeven. Vooraan
staande industriëlen en zakenlieden
uit de drie landen geven hierin tech
nische overzichten van fabrieken, ha
vens en de landhouw in het Benelux-
gebied. De brochure telt bijna 300
bladzijden en is voorzien van fraaie
foto's.