KAPPIE
Klanken uit de ether
VERHOGING PRODUKTIVITEIT
IN GROOT-BRITTANNIË
en de BOEVENKAPITEIN
Hoe de tulpen hun
kleuren kregen
JEUGD
ZATERDAG 2 JUNI 1956
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
IDEEËN OOK IN ZEELAND TOEGEPAST
Drs. M. C. Verburg stelde rapport samen voor
contactgroep produktiviteit Den Haag.
Ruim een jaar geleden maakte een Nederlands produktiviteitsteam op
Initiatief van de Contactgroep Produktiviteit in Den Haag een studiereis
naar Engeland en Wales ter bestude ring van de wijze, waarop dit werk
daar, gedecentraliseerd over kleinere gebieden, werd aangepakt. Van deze
reis is thans een keurig verzorgd rapport gepubliceerd met als rapporteur
de secretaris van het team, drs. M. C. Verburg, directeur van het E.T.I.
voor Zeeland, die tevens is belast uiet de secretariaten van de Zeeuwse
Contactcommissie voor de Produktiviteit en de afdeling Zeeland van het
Nederlands Instituut voor Efficiency.
In de inleiding wordt betoogd, dat
Engeland en Nederland na de oor
log beide in .de noodzaak verkeerden
ook de middelgrote en kleinere be
drijven in een produktiviteitspro-
gramma te betrekken. In de Ver
enigde Staten kan men wat dit be
treft zelfs voor een „grondtrek" van
de economische structuur spreken.
Het verspreiden van deze opvatting
mag voor beide, eigenlijk voor alle
Westeuropese landen als van het
grootste belang worden beschouwd'
voor de verdere economische uit
bouw.
Zoals in Nederland ligt ook in
Groot-Brittannië het zwaartepunt
van de regionale acties bij provin
ciale instanties, die echter in beide
gevallen worden overkoepeld door1
een toporgaan, dat financiële fond
sen ter beschikking stelt. Dit heeft
als voordeel, dat elk programma een
eigen lokale kleur kan hebben. Van
de in de publikatie genoemde activi
teiten vinden wij dan ook verschil
lende Zeeuwse elementen terug.
Produktiviteïtseommissïes in de
bedrijven, waarin alle niveaus zijn
vertegenwoordigd en waarin zoveel
mogelijk initiatief van onderop
wordt gemobiliseerd, worden het
eerst behandeld. De discussies be
ogen als eerste stap naar produkti
viteit zowel een verandering in de
houding van vakverenigingen en
personeel als het aanbrengen van
praktische verbeteringen in werk
methoden.
Op verrassend eenvoudige wijze
werden daarmee resultaten bereikt.
In een bedrijf kwam men aldus in 4
jaar tot een produktieverhoging van
40 procent. Een ander bedrijf gat
aan de nieuwelingen ter introductie
een arbeidshandboek en bereikte)
langs persoonlijke weg slechts een'
gering verloop van personeel. Com
missies die zich met soortgelijke za
ken inlaten bestaan in Zeeland b.v.
bij de Kon. Mij. „De Schelde" en in
de Spiegelglasfabriek te Sas van'
Gent.
Ten behoeve van de bedrijven heeft
ook Engeland zijn Instituut voor
Toegepast Natuurwetenschappelijk
Onderzoek. Dit verleent technische
informaties en houdt zich bezig met
de ..menselijke verhoudingen", pro-
duktiviteitsmetingen, industriële en
technische research. Evenals in ons
land blijkt het moeilijk contact te
leggen tussen, wat wij noemen
„Delft", en de praktijk. Het lijkt
aanbevelenswaard dit contact meer
te bevorderen, waartoe prof. Dres
den op de Nijverheidsdag 1954 te
Terneuzen reeds wegen aangaf.
Het Britse Instituut voor Effi
ciency ontplooid al evenzeer activi
teiten als het Nederlandse. Alge
meen-wetenschappelijke voorlichting
in de vorm van lezingen en speciale
cursussen zoals deze winter voor
middelgrote en kleinere ondernemers
in Goes zijn gehouden vormen
hiertoe geëigende middelen. De on
dernemer die zich juist in de prak
tijk en vo.oral technisch heeft be
kwaamd krijgt aldus gelegenheid tot
verdieping der kennis.
De provinciale produktiviteits-
commissies organiseren gelijk in Ne
derland uitgebreide programma's.
Voor Nederland nog nieuw zijn de
z.g. „circuit-schemes", waaraan een
groep bedrijven deelneemt met spe
ciale deskundigen. Over en weer
brengen deze bedrijven elkaar be
zoeken waarbij elke deskundige een
collega ontmoet om met hem de pro
blemen te bespreken. De ontvangen
de en bezoekende bedrijven blijken
ook hier verrassend veel en een
voudig! van elkaar te leren. Dit
geldt zelfs voor geheel andersoortige
bedrijven. Als voorbeeld wordt o.m.
genoemd hoe een machinefabriek
van een wasserij leerde hoe de com
ponenten van een produkt bij elkaar
32. „Laat me zakken, wat
hamerl" bulderde kapitein
Bull Dozer, „vlug!"
Zenuwachtig liet de man,
die de lier bediende, de ka
bel vieren. Maar dit deed
hij nu weer wat al te snel,
zodat de razende kapitein
met een doffe klap op de
kade werd gekwakt. Buil
Dozer kon echter tegen een
stootje. Met een doffe grom
kwam hij overeind.
„Sta me niet aan te gapen
als geeuwende luchtko
kers!" bulderde hij zijn
mannen toe. „Vooruit, ach
ter Kappie en zijn scheeps
jongen aan!"
De vluchtelingen hadden
Inmiddels een flinke voor
sprong gekregen.
„We moeten zo gauw mo
gelijk de .politie zien te be
reiken", hijgde Kappie, „als
die uitgetaande valsemun
ters ons te pakken krijgen,
zijn we niet jarig!"
Lang hoefden zij niet naar
de politie uit te kijken, want
plotseling traden twee agenten naar voren,
grimmig, met opgeheven hand opstelden.
te houden. Indertijd heeft de Zeeuw
se contactcommissie voor 1956 ook
een dergelijk „schema" aangekon
digd. In een andere streek gaven de
industrieën een overzicht van hun
speciale machines, deskundigen e.d.
uit om deze ter algemene beschik
king te stellen.
Het rapport geeft ook een over
zicht van de toegepaste technieken,
o.m. van de „Work-Study" of ar-
beidstechniek in de ruimste zin, aan
de leei'prógramma's op de scholen
o.m. van belang voor onze lagere
technische scholen en aan de hou
ding der vakbonden t.o.v. industriële
en menselijke verhoudingen.
Alles bij elkaar mag men consta
teren dat de Zeeuwse activiteiten in
dit kader geheel passen. Wij noemen
de lezingen, cursussen, filmbyeen-
komsten, bedrijfsbezoeken, volksho
geschoolbijeenkomsten (voor werk
gevers en werknemers)speciale stu
diedagen (nijverheidsdag, bouwnij-
verheidsdag)enz. In de concurren
tiestrijd die door de hoogconjunctuur
van thans enigszins wordt verdoe
zeld zijn het wapenen om zich staan
de te houden en sterker te maken.
ZONDAG 3 JUNI.
HILVERSUM I. 402 m 746 kc/s. 8.00 KRO.
9.30 NCRV. 10.00 IKOR. 12.00 NCRV. 12.15
KRO. 17.00 NCRV. 19.45—24.00 KRO.
KRO: 8.00 Nws. 8.15 Gram. 8.25 Hoog
mis. NCRV: 9.30 Nws. en waterst. 9.45 Ka
merkoor. IKOR: 10.00 De Open Deur, ra
diozondagsblad. 10.30 Kerkd. NCRV: 12.00
Gram. KRO: 12.15 Gram. 12.20 Apologie.
12.40 Instr. kwint. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nws. en kath. nws. 13.10 Dansmuz. 13.40
Boekbespr. 13.55 Radiophilharm. ork. (14.25
—14.55 Land van de Alzette. klankb.) 15.40
Bariton en piano. 16.00 Instr. kwart. 16.15
Sport. 16.30 Vespers. NCRV: 17.00 Geref.
kerkd. 18.30 Gewijde muz. 19.00 Nws. uit
de kerken. 19.05 Boekbespr. 19.15 Gram.
19.30 Het Evangelie in een draaikolk, eaus.
KRO: 19.45 Nws. 20.00 De gewone man.
20.05 Amateursuitz. 20.25 Act. 20.35 U bent
toch ook van de partij?, caus. 20.45 La
Favorlta, opera (gr.) 21.25 Het Carillon,
hoorspel. 22.10 Gram. 22.35 Gram. 22.45
Avondgebed en lit. kal. 23.00 Nws. 23.15—
24.00 Gram.
HILVERSUM II. 298 m 1007 kc/s. 8.00
VARA. 12.00 AVRO. 17.00 VARA. 18.30
VPRO. 19.00 IKOR. 20.00—24.00 AVRO.
VARA: 8.00 Nws. en postdulvenber. 8.18
Voor het platteland. 8.30 Weer of geen
weer. 10.00 Geestelijk leven, caus. 10.15
Meisjeskoor. 10.35 Met en zonder omslag.
11.00 Gram. AVRO: 12.00 Araus, muz. 12.30
Sportspiegel. 12.35 Even afrekenen, He
ren! 12.45 Pianorecital. 13.00 Nws. 13.05
Meded. of gram. 13.10 Voor de strijdkrach
ten. 14.00 Boekbespr. 14.30 Wiener Blut,
operette (gr.). 15.30 Gram. 15.40 Omr. ork.
16.30 Sportrevue. VARA: 17.00 Gram. 17.30
Voor de Jeugd. 17.50 Nws. en sportuitsl.
18.05 Sportjourn. VPRO: 18.30 Korte kerk
dienst. IKOR: 19.00 Kinderdlenst. 19.30 De
gelijkenis van de Barmhartige Samari
taan, spel. 19.55 Interv. AVRO: 20.00 Nws.
20.05 Amus. muz. 20.45 Voordr. 20.55 Gram.
21.35 Hersengym. 22.00 Met de Franse slag.
22.30 Journ. 22.40 Orgelconc. 23.09 Nws.
23.15 Act. of gram. 23.25—24.00 Gram.
MAANDAG 4 JUNI.
HILVERSUM I. 402 m 748 kc/s. 7.00—24.00
NCRV.
NCRV: 7.00 Nws. en SOS-ber. 7.10 Ge
wijde muz. 7.30 Gram. 7.45 Een woord voor
de dag. 8.00 Nws.- en weerber. 8.15 Sport
uitsl. 8.25 Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.25
Voor de hulsvrouw. 9.35 Waterst. 9.40
Mastklimmen. 10.10 Gram .10.30 Morgen
dienst. 11.00 Gram. 11.20 Gevar. progr. 12.25
Voor boer en tuinder. 12.30 Land- en tuin-
bouwmeded. 12.35 Campground singers.
12.55 Gram .of act. 13.00 Nws. 13.15 Lichte
muz. 13.40 Gram. 14.05 Schoolradio. 14.30
Gram. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Piano
trio. 16.00 Bijbeloverdenking. 16.30 Cello
en piano. 17.00 Voor de kleuters. 17.15 Voor
de jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45
Regerlngsuitz.: Rijksdelen Overzee: De
derde Zuid-Paeifie conferentie, door J.
A. van Beuge. 18.00 Mannenkoor. 18.20
Sportoverz. 18.30 Gram. 18.40 Engelse les.
19.00 Nws.- en weerber. 19.10 Orgelconc.
19,30 Parlementair comm. 19.45 Pol. toe
spraak. 20.00 Radiokrant. 20.20 Lichte
muziek. 20.40 Luchtbrug naar Pimlico,
hoorsp. 21.35 Koorzang. 22.00 Stemmen
tellen en zetels verdelen, caus. 22.20 Ge
wijde muz. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nws. 23.15 Gram. 23.40—24.00 Het Evange
lie in Esperanto.
HILVERSUM II. 298 m. 1007 kc/s. 7.00
AVRO. 7.50 VPRO. 8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7,20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nws.
8.15 Gram. 9.00 Gym. 9.10 voor de vrouw.
9.15 Gram. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram.
10.50 Voor de kleuters. 11.00 Lichte muz.
11.30 Strijkkwart. 12.00 Lichte muz. 12.30
Land- en tuinbouwmeded. 12.35 Orgel en
accordeon. 13.00 Nws. 13.15 Meded. en gr.
13.25 Metropole-ork. 13.55 Beursber. 14.00
Gram. 14.40 Nieuws uit de tijdschriften.
15.00 Hobby-progr. 15.45 Gram. 16.30 Voor
de jeugd. 17.20 De dierenwereld en wij,
caus. 17.30 Lichte muz. 17.50 Mil. comm.
18.00 Nws. 18.15 Pianospel. 18.30 Amus.
muz. 19.00 Paris vous parle. 19.05 Gram.
19.45 Regeringsuitz.: Landb. rubr. 1. Mens
en machine in de bosbouw. 2. Hooipersen.
20.00 Nws. 20.05 Gevar. progr. 21.00 Caba
ret. 21.30 Lichte muz. 22.00 Klavier vier,
hoorspel. 22.35 Sopr. en piano. 23.00 Nws.
23.15 koersen en New York Calling. 23.20
Act. of gram. 23.30—24.00 Kamerorkest.
Puzzel-rubriek
Vorige week zaterdag verscheen
onze laatste kruiswoordpuzzel van
dit seizoen. De hoofdprijs van 5,—
werd toegekend aan G. V. d. Plasse,
Ambaehtsstraat 12. 's-Gravenpolder.
Prjjzen van 2,50 werden toegekend
aan mevrouw De Wijze, Prinses Ma-
rijkeplein 1, Middelburg, de heer P.
A. Dekker, Lange Nobelstraat 1b,
Zierikzee, mevrouw LagendijkPas-
senier, Noordweg 86, Serooskerke
(W.), de heer J. van Hanegem, Van
Zuijenstraat 4, Breskens en mevrouw
O. de BackDe Graaf, Rodenhoek,
Uzendijke.
De oplossing van deze laatste puz
zel luidt:
Horizontaal: 1 welp, 4 gans, 8
aria, 10 Rome, 12 lak, 13 Ato, 15
kei, 16 uk, 17 groen, 19 t.b., 20 sleu
ren, 22 Nato, 24 goor, 26 robe, 27
hoop, 28 Vara, 30 tram, 32 maan
vis, 35 Ab, 37 larie, 38 s.g., 39 ram.
41 pin, 42 moe, 43 snik, 45 neer, 46
dame, 47 slip.
Verticaal: 1 wrak, 2 «ik, 3 la, 5
ar, 6 nok, 7 smet, S aluin, 9 stout,
11 eiber, 13 are, 14 oer, 17 globaal,
18 negotie, 20 storm, 21 Noors, 23
Ara, 25 opa, 28 vaars, 29 inrit, 31
mager, 33 aap, 34 vin, 36 band, 38
soep, 40 Mia, 42 Mei, 44 k.m., 45
n.l.
Jullie weten natuur
lijk heel goed dat er een
tijd is geweest, waarin de
mensen nog nooit van
tulpen hadden gehoord
Dat kun je je nu bijna
niet meer voorstellen,
maar toch is het zo.
Hier heel ver vandaan
op een hoge berg groei
den de eerste tulpen, ver
tellen sommige mensen.
Alle tulpen hadden één
kleur, ze waren rood,
vuurrood. Dat weten die
zelfde mensen je ook te
vertellen. Nu woonde er
op die hoge berg waar:
de tulpen groeiden ook
een tovenaar, helemaal
op de bovenste top. Over
dag sliep hjj, maar 's
nachts, want hij kon
in het donker het beste
zien zat hij op het dak
van zijn huisje en keek
naar beneden. Hij zag de
zee en de schepen die uit
verre landen gevaren
kwamen. Ook uit Hol
land. De mensen van de
schepen gingen in het
stadje aan de voet van
de berg aan land. Ze
kochten cadeautjes voor
hun kinderen en hun
vrouwen en ze wandel
den door het land om
hun benen na zo'n lange
zeereis weer eens te
strekken. De tovenaar
keek naar hen en naar de
slopende kinderen in het
stadje, want door muren
heenkijken kon hij ook.
Op een nacht dat hij
daar weer zat, zag hij
iets bijzonders. In zes
van de huisjes beneden
hem gleed een klein
meisje uit bed. Eén in
een rose nachtponnetje,
één in een wit, één in een
paars, één in een geel,
één in een rood met wit
te. biesjes en één in een
heel licht lila ponnetje.
De tovenaar zette grote
ogen op want hij had 's
nachts nog nooit kinde
ren uit hun bed zien ko
men. En zeker niet zes
meisjes tegelijk. Wat
gingen ze doen Nee
maar, ze kwamen naar
buiten; zonder dat hun
vader of moeder het
merkten slopen ze door
de straatjes en wachten
op de kade', waar de gro
te schepen uit vreemde
landen lagen, op elkaar.
De tovenaar ging er
voor op zijn tenen staan,
zó nieuwsgierig was hij
wat die zes meisjes gin
gen doen. Ze liepen langs
de schepen en bekeken ze
één voor één.
„Dat schip gaat naar
Afrika", zei er één, „la
ten we daarheen gaan".
„Nee", zei een ander,
„laten we liever naar
een ander land gaan.
Naar Engeland
„Hé nee", riep de vol
gende, „ik wil naar
Spanje'
„N;
rie;
nep
leuk
'aar Nederland",
de vierde ,„dat is
Dat vonden ze alle
maal een prachtig plan
en met zijn zessen slopen
die ondeugende meisjes
aan boord van het Ne
derlandse schip, waar
iedereen sliep. De tove
naar daarboven schrok,
want hij was een goede
tovenaar en begreep best
dat ze er morgen al spijl
van zouden hebben én
dat de vaders en moe
ders van de kleine meis
jes heel bedroefd zouden
zijn.
Hij dacht na. Hij woel
de met zijn toverstaf in
het zand. Opeens stootte
hij met zijn stok tegen
een hard dingetje, een
bol, een tulpenbol! Met
een had hij zijn plan
klaar. Die tulpenbol had
hem op een idee
bracht. Hij verkleeu
zich zodat hij er als een
gewone oude'man uitzag,
nam zijn toverstaf en
liep de berg af.
Toen hp op de kade
stond, want hij moest
dicht bij zijn om zijn to
verstaf te laten werken,
zwaaide hij die stok drie
maal door de lucht en
mompelde geleerde
woorden. En weet je
wat er gebeurde Die zes
kleine meisjes die zo
graag op reis wilden en
zich verstopt hadden
vóór in het schip, ver
anderden in tulpen; één
rose, één witte, één
paarse, één gele, één
rode met witte randjes
en één heel licht lilla,
net als de kleur van de
zes ponnetjes was ge
weest. Stijf van schrik
stonden ze op hun tul
penbol en ze konden geen
woord meer uitbrengen
alleen heel zacht ritselen
met hun bladeren, die
vroeger handen en benen
waren geweest.
Toen ging de tovenaar
naar het schip. Hij klop
te op de hut van de ka
pitein. Die keek ver
baasd naar die oude man
die hem midden in de
nacht uit zijn kooi kwam
halen.
„'•'/"at moet je?" vroeg
ha bars.
„Ach meneer de kapi
tein", zei de tovenaar,
„vandaag was ik aan het
werk op uw schip".
„Jig?" vroeg de kapi
tein, „ik heb je helemaal
niet gezien".
„Nee", zei de tove
naar, „dat kan ook wel,
meneer de kapitein,
maar ik was helemaal
onderin aan de voorkant.
En omdat niemand me
zien kon, had ik daar
ook een cadeautje voor
mijn vrouw verstopt, die
is morgen jarig, weet u.
Maar nu heb ik mijn ca
deautje laten staan. Mag
ik het alstublieft even
halen?"
Nou van die cadeau
tjes kon de kapitein wel
begrijpen, die kocht hp
zelf ook altijd.
„Vooruit dan maar",
zei hp en hij ging zelf
voorop naar de voorkant
van het schip. De tove
naar haalde een mesje
dat geen pijn kon doen
uit zp'n zak en sneed de
zes tulpen van de bol af.
Met het bosje tulpen in
zijn hand verdween hij
weer. Hij ging van huis
tot huis en waar één van
de kleine meisjes woon
de,
bed.
de, legde hp de tulp in
Toen de zes meisjes de
volgende dag wakker
werden wisten ze niet
eens meer of het alle
maal echt gebeurd was
of dat ze gedroomd had
den. Maar ze waren toch
wel zo geschrokken van
wat ze echt of niet echt
beleefd hadden dat ze er
en zen
Wie komt daar
zo maar binnen
Dag dikke hommel
Zoem!
Wat zit je nou
te zoemen?
Mtfn neus is toch
geen bloem?
O, zoek je naar je zusje,
te hommelzusje Zom.
s ze ja, zo
zpn meisjes
stiekem een eindje om?
Maar heus Zoem,
neen hierbinnen
heb ik haar niet gezien.
Maar jfo' houdt
zoveel van d'r,
jij ziet haar
wél misschien.
Niet op de kast,
de stoelen?
Niet achter het gordpn?
Op tafel? Bij de
planten
Waar kan die
Zom toch zi|n?
Daar, bij de
blauwe kopjes
op 't zilvren koffieblad
ik kan me niet
vergissen
zegt Zoem, daar
hoor ik wat.
i
Zoem heeft Zom
al gevonden.
Zoemzoem, ze is betrapt
net nu ze onze suiker
met grote happen hapt.
„Vooruit", zoemt Zoem,
„naar buiten!"
Dag Zoem, dag
stoute Zom.
'k Zal je dit keer
met straffen,
maar denk er
voortaan om.
niet meer aan dachten
om weg te lopen. Het
schip uit Nederland was
's morgens al vroeg weg
gevaren, de kapitein was
die oude man met zijn
bloemetjes al weer ver
geten. Maar toen hij na
lange maanden weer in
Nederland terugkwam
en het hele schip door
ging om te kijken of er
nergens iets bieef liggen
voor hij van boord ging,
hij in het voorschip
prachtig gekleurde
bloemen staan: rose, wit,
paars, geel, rood met wit
heel licht lila; dat wa
ren de tulpenbollen van
de tovenaar die opnieuw
waren uitgelopen. De ka
pitein nam ze mee naar
huis en zette ze in zijn
tuin. En zo, zeggen de
mensen, kwamen de
eerste gekleurde tulpen
in Nederland. Dat tuintje
van de kapitein was hét
begin van die grote ein
deloze velden waar nu de
tulpen in zoveel kleuren
in het voorjaar staan.
Het is jammer dat de to
venaar die ervoor ge
zorgd heeft, niet zover
kan kijken dat hij ze ook
eens ziet.
o.%a abtbK V-4
(a-,0)1
(a+b)x(fi-b)
V-2
V-'O/xip-oy
•ik. V-3
Laatst toen Miesje
in de stad liep
zag ze haar
vriendin Catrien.
„Och!" riep ze „wat
zie ik daar nu
Heb je je bezeerd
misschien??"
„Ja" zei d' ander
„Gistermiddag
deek ik dom
keek achteruit
Botste toen tegen
een paal aan
kreeg een pleister
op mijn snuit
„Ach" riep Mies „Echt
wat voor jou weer...
„Als je niet uitkijkt
gaat het mis.
Doe als ik en
loop voorzichtig.
Nu, ik hoop dat het
gauw over is
Verderlopend keek
ons Muisje
haar vriendin nog
even na.
Maartoen keek ze
óók niet uit en
Oeidat kwam haar
duur te staan.
„Patsze liep
tegen een paal aan
Kreeg nu ook een
pleister op.
Ja, dat komt er van
klein muisje.»
Als je niet uitkijkt
haal je een strop.