In 1967 zullen Westerscheldeveren
vervoer niet aankunnen
Mogelijkheden voor Nederland om
over te gaan tot suikerexport
Ambonezen werden uit
Den Haag verwijderd
POGING OM MAKARI0S TE
ONTVOEREN MISLUKT
WOENSDAG 30 MEI 1956
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
RAPPORT-HACCOU VERSCHENEN
Vaste oeververbinding bij Saaftinge
voorgesteld
DE BESTAANDE VERKEERSVERBINDINGEN tussen Zeeuwsch-
Vlaanderen en overig Nederland zyn thans reeds gebrekkig en zullen
omstreeks 1967 niet meer verantwoord aan de vervoersvraag kunnen vol
doen. Tot deze conclusie komt een rapport, dat vorig jaar is uitgebracht
aan de Kamer van Koophandel voor Zeeuwsch-Vlaanderen door de Stich
ting Economisch Onderzoek der Universiteit van Amsterdam. Het rap
port is gedateerd juli 1955 en eerst thans voor publibatie vrijgegeven.
Ter oplossing van de te verwachten moeilijkheden wordt door de samen
steller geadviseerd het gros van het verkeer te leiden via een vaste
oeververbinding, gedacht over de kortste breedte van de Westerschelde
na indijking van de schorren van Sae ftinge en Ossendrecht. De veerdienst
PerkpolderKruiningen zal eventueel als beperkte dienst zonodig sa
mengesmolten met Terneuzen-Hoede kenskerlce moeten blijven be
staan voor de verbinding Zuid-BevelandZeeuwsch-Vlaanderen. Evenwel
dient aan een veerdienst Terneuzen-Hoedekenskerke de voorkeur te wor
den gegeven, omdat deze beter op het centrum van overig Zeeland zou
zijn gericht.
wordt gestreefd om onderontwik
kelde gebieden in eigen land zoveel
mogelijk mede deel te laten hebben
in de ontwikkeling. In dit opzicht is
evenwel 't vraagstuk van Zeeuwsch-
Vlaanderen voor het overheidsbeleid
moeilijk: de ligging in de uiterste
zuidwesthoek van ons land, maar
meer nog de Westerschelde, maken
oplossingen hier bezwaarlijker dan
elders, omdat met andere dan alleen
Nederlandse belangen rekening moet
worden gehouden.
Ongetwijfeld kan er in begin
sel slechts lof bestaan voor het
begrip, waarmee België na de
ramp 'n „overweg" van Zeeuwsch-
Vlaanderen naar overig Nederland
heeft toegestaan, doch deze hulp
moet, evenals de busdienst naar
In het rapport is overwogen of de
vaste oeververbinding gevonden kan
worden in de tunnel van Antwerpen,
maar deze gedachte is prijsgegeven
omdat deze tunnel zelf reeds het
maximum van haar capaciteit bena
dert en zelfs bij tijden overschrijdt.
Veeleer is overleg met België op
zijn plaats, opdat de uitbreiding van
de Antwerpse tunnel waarover
in België reeds wordt gesproken
op Nederlands gebied kome.
Uit becijferingen is gebleken, dat
omstreeks 1970 het totaal van een
aantal offers, voor de Nederlandse
gemeenschap verbonden aan het
achterwege blijven van een vaste
oeververbinding tussen Zeeuwsch-
Vlaanderen en overig Nederland,
moet worden geraamd tussen ruim
5,6 en ruim 9 miljoen gulden per
jaar, waarbij de kosten van de vas
te oeververbinding zelf buiten be
schouwing zijn gebleven.
Belangrijk groter zijn echter de
niet in geld te waarderen baten voor
de gemeenschap: opheffing van het
isolement van Zeeuwsch-Vlaanderen
betekent verdere versterking van de
eenheid van ons land met een winst
aan sociaal en cultureel contact
voor Zeeuwsch-Vlaanderen. Econo
misch betekent dit voor deze streek
een verbetering van de prijsvorming
en daardoor mogelijkheid van grote
re welvaart, het voorkomen van 't
wegtrekken der bevolking, het inge
schakeld worden in dè internationale
verkeersroute van Noord-Europa en
West-Duitsland naar West-België en
Noord-Frankrijk en het scheppen van
een gunstiger achterland voor de
haven van Terneuzen.
Voor de veerdienst Breskens
Vlissingen zal de vaste oeververbin
ding in het oosten een vermindering
van capaciteitsmoeilnkheden met zien
meebrengen. Tenslotte wordt het van
grote betekenis geacht, dat na aan
vaarding van 't Deltaplan, Zeeuwsch-
Vlaanderen niet het gevoel krijgt een
der laatste, stiefmoederlijk bedeelde
landsdelen te zijn.
In bovenstaande regelen zijn de
hoofdzaken van het rapport samen
gevat. Allerlei onderdelen, die tot
deze conclusies hebben geleid worden
in het 25 pagina's tellende geschrift
met nog 50 pagina's bijlagen
aan een nadere beschouwing onder
worpen. Hieruit zijn nog de volgen
de fragmenten gelicht.
Een bestudering van de overheids-
politiek van de twintigste eeuw toont
steeds weer aan, dat er voortdurend
Geen wetswijziging tijdens
een proces
(Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer heeft in haar
vergadering van dinsdagmiddag een
verstandig besluit genomen. Voorge
steld was het ontwerp van wet tot
wijziging van de garantïewet mili
tairen KNIL opnieuw in de afdelin
gen te onderzoeken. Er is op het
ogenblik over de uitleg van deze wet
een proces aanhangig. De heer Wen-
delaar van de v.v.d. vond het onjuist
om door een wetswijziging het proces
te beïnvloeden. Hij wilde wachten,
totdat de definitieve uitspraak is ge
vallen. Daarom stelde hij voor de ver
dere behandeling van het wetsont
werp uit te stellen tot na de uitspraak
van de rechter. De heer Wendelaar
kreeg de stemmen van de heren
Kolff (c.h.), Algera (a.r.), Sassen
(k.v.p.) en In 't Veld (P.v.d.A.). Na
een toelichting op het voorstel door
de minister van Financiën, de heer
Van de Kieft, nam de Kamer het
voorstel Wendelaar zonder hoofde
lijke stemming aan. Alleen de heer
Teuling (k.v.p.) verzocht aanteke
ning, dat hij tegen was.
Ook op Texel worden de door de Duit
sers in de tweede wereldoorlog ge
bouwde bunkers opgeruimd.
Breda, als incidenteel worden ge
zien.
PROGNOSE.
Berekend wordt dat omstreeks
1970 vervoersaanbod voor Kruinin
genPerkpolder zal liggen tussen de
524.000 auto's (304.000 personen, en
220.000 vrachtauto's) als minimum,
en 840.000 auto's (488.000 personen-
en 352.000 vrachtauto's) als maxi
mum.--Het is in beginsel niet geoor
loofd, aldus de samensteller van
het rapport, van minimum-veronder
stellingen uit te gaan. Daarom zal
gezocht moeten worden naar een op
lossing, die ook speling voor de toe
komst laat.
Voor het tot stand komen van een
vaste oeververbinding is liet Land
van Saeftinge van betekenis, doordat
het de weg naar deze vaste verbin
ding belangrijk kan verlengen en
dus de te overbruggen afstand ver
kleint. In hoeverre van BelgisphP
zijde tegen deze indjjking bezwaar
zal worden gemaakt, is de samèn-
steller van het rapport niet bekend,
doch het komt hem voor, dat België
zelf een rechtstreeks belang bij deze
indijking verkrijgt, indien deze de
weg opent om het vraagstuk van 't
verkeer door de tunnel bij Antwerpen
zonder belangrijke investeringen op
te lossen. Een koppeling van deze
beide plannen zou verwezenlijking
van de indijking in belangrijke mate
kunnen vereenvoudigen.
Nagegaan wordt voorts wat de
betekenis is van een vaste oeverver
binding ten opzichte van de verlos
sing uit 't isolement, kosten van le
vensonderhoud, opbrengst agrarische
produktie, loonvorming, haven van
Terneuzen, internationaal goederen
vervoer enz. Tenslotte wordt het
rapport afgesloten met twaalf bijla
gen, zestien tabellen en een aantal
grafieken.
Schoener liep op rif
en zonk
Het betrouwbare Londense blad
„Daily Telegraph" bevatte gisteren
een bericht over een stoutmoedige
poging om met een tweemaster aarts
bisschop Makarios van Cyprus, die
als balling op de Seychellen in de In
dische Oceaan leeft, te ontvoeren en
naar Athene te brengen.
Deze poging, die door het blad een
ongeëvenaard boekaniersavontuur
genoemd werd, mislukte echter, door
dat de schoener voor de Comoren
een eilandengroep ten westen van
Madagascar op een rif liep en
zonk, waarbij 20 opvarenden om het
leven kwamen.
Volgens het blad zóu men Makarios
hebben willen bevrijden om hem ver
volgens naar neutraal gebied over te
brengen, vanwaar hij dan per vlieg
tuig naar Athene gebracht zou wor
den.
Dodelijk arbeidsongeval in
Amsterdamse haven.
Aan boord van het Nederlandse'
m.s. „Bintang", liggende aan de Su-
matrakade te Amsterdam, heeft zich
maandagmiddag tijdens het lossen
een dodelijk arbeidsongeval voorge
daan. Een 56-jarige arbeider, die op
een ondertussendek van een ruim
stond, geraakte met zijn hoofd be
kneld tussen een hijs van twee balen
sisal van 700 kg en het dek. Het
slachtoffer overleed ter plaatse.
Een deel van de grote groep
sj protesterende Ambonezen op
het grasveld voor het kabinet, m
ff van dr. W. Drees in Den Haag.
Instorting Vijzelstraat
voor de rechter
Aannemer schuldig bevonden
De Amsterdamse rechtbank heeft
gisteren de zaak behandeld van de in
storting in de Vijzelstraat op 23
maart van verleden jaar, toen een deel
van de arkadenbouw tussen de Kei
zers- en de Prinsengracht met groot
geweld naar beneden kwam.
Terecht stond de 41-jarige bouw
kundige B. D. uit Amstelveen, de aan
nemer van het herstelwerk aan de pij
lers van de arkadenbouw.
De officier van justitie, mr. W. P.
Bakhoven, achtte de schuld van de
anneemr bewezen. De verdachte had
uit eigen beweging maatregelen te
gen instorting moeten nemen, nadat
op 4 febr: 1955 gebleken was dat de
pijler waaraan gewerkt werd geen
stalen kern bezat. De officier eiste
tegen de aannemer een geldboete van
150 gulden wegens het veroorzaken
van lichamelijk letsel door schuld
by de instorting was een metselaar
ernstig gewond geraakt een geld
boete van 100 gulden wegens het niet
naleven van de artikelen in het vei
ligheidsbesluit1"vöör fabrieken en
werkplaatsen 1938, waarin maatregèr
len voor veilig werk worden voorge
schreven.
De verdediger, mr. Th. F. Kingma,
merkté in zijn pleidooi, dat uitmond
de in een conclusie tot vrijspraak van
zijn cliënt, op, dat de verdachte van
de veronderstelling was uitgegaan
dat op. de pijler in kwestie een druk
stond van 12% kg per vierkante cen
timeter, hetgeen hem was voorgere
kend door de heer Van Zeyl. In dat
geval, aldus de raadsman, kon men
van zijn cliënt niet verwachten dat hij
zou stutten.
BIJ EXPLOITATIE VAN ZUIDERZEEPOLDERS
„Coöperatieve Suikerfabrieken"
hielden algemene vergadering
Maandag werd te Roosendaal de algemene vergadering van aandeel
houders der Verenigde Coöperatieve Suikerfabrieken (V.C.S.) te Dintel-
oord gehouden onder voorzitterschap van de heer J. M. van Bommel van
Vloten.
In zyn openingsrede wees hij op het belangrijke verschil in structuur
tussen de coöperatieve produktievorm en die van de particuliere bedrijfs
vorm. Door de coöperatie is een integratie tussen landbouw- en indu
strieel bedrijf tot stand gebracht, die een gunstige invloed uitoefent op de
bedrijfsresultaten en die ook nationaal economisch van betekenis is. Met
de bijzondere structuur der coöperatie en met de integratie van de beide
onderdelen van het produktieproces, die daarvan het gevolg is, moet
volgens spreker rekening gehouden worden bij de bepaling van de fiscale
positie der beide produktievormen.
Wat de toekomst van de suiker
bietenteelt betreft wees Nde heer
Van Bommel van Vloten er op, dat
wanneer de Zuiderzeepolders geheel
in cultuur gebracht zullen zijn, het
met suikerbieten bezaaide areaal
een aanzienlijke uitbreiding zal on
dergaan. Het gevolg hiervan zal zijn
dat de huidige verwerkingscapaci
teit der suikerindustrie ontoereikend
zal zijn en dat tot stichting van één
of meer nieuwe suikerfabrieken zal
moeten worden overgegaan.
Aan de hand van het huidige sui-
kerverbruik van Nederland, van het
verbruik der suikerverwerkende ex
port-industrie en de exporthoeveel-
lieid, die krachtens de Internationa
le Suikerovereenkomst aan Neder
land is toegekend, toonde de heer
Vau Bommel aan, dat voldoende
plaatsingsruimte voor de vermeer
derde produktie aanwezig zal zijn.
Voor de zelfstandige raffinaderij
industrie zal dan een andere rege
ling getroffen dienen te worden, aan
die welke thans van kracht is en
die in meerdere opzichten leemten
bevat.
Indien de produktie op deze wij
ze wordt uitgebreid zal Nederland,
evenals België en Frankrijk, een
suikere.vporterend land worden. Of
deze richting zal worden ingeslagen
hangt uïlFtuïtend af van het beleid,
dat de regering te dezer zake zal
wensen te voeren. Indien besloten
zou worden de suikerproduktïe be
perkt te houden tot de huidige om
vang, zal de uitbreiding van de cul
tuur in de nieuwe Zuiderzeepolders
tot gevolg hebben, dat de bietenteelt
in het huidige produktiegebied moet
worden ingekrompen, waaraan uiter
aard zeer grote bezwaren verbon
den zijn.
De jaarstukken werden vervol
gens, na een uitvoerige toelichting
van de voorzitter, ongewijzigd goed
gekeurd. Dé kosten der investerin-
fen van het jaar 19o4/'55 ten be-
rage van 2.600.000.werden ge
heel ten laste van de exploitatiere
kening gebracht, terwijl een extra
afschrijving op de waarde der fa
brieken van 983.000.werd toe
gepast. Voor te betalen vennoot
schapsbelasting werd een bedrag
van 2.247.000.gereserveerd.
GEHALTE ONBEVREDIGEND.
Uit het achtste jaarverslag blijkt
voorts, dat te Dinteloord, Roosen
daal en Zevenbergen resp. 532.826,
203.028 en 201.222 ton bieten werden
aangevoerd. Hiervan werd door de
leden en contractanten een kwantum
van 894.982 ton geleverd. Het sui
kergehalte was zeer onbevredigend.
Het gemiddelde gehalte der betaald-
ontvangen bieten van de V.C.S. be
droeg in 1952 16.43 in 1953
16.33 en in 1954 15.66
In het begin van de campagne
was de aanvoer naar de fabrieken
te gering om de volle capaciteit te
kunnen behalen. De tarra der gele
verde beetwortelen was zeer hoog,
namelijk 25.03 tegenover 12.15
in 1953. Afgezien van de laatste pe
riode, toen storm en mist de aanvoer
stagneerden, bedroeg de gemiddelde
dagcapaciteit der drie V.C.S.-fabrie
ken gezamenlijk 12.150 ton.
Het verloop van de strikerprn?
op de wereldmarkt is van
aard, dat van een lonench
gemarge geen sprake meer is. {>.-
activiteit op het terrein der raffine
ring voor het buitenand is dan ook
tot een geringe omvang beperkt.
BROOD UIT AUTOBUSSEN GEGOOID
Gemeentebestuur charterde bussen
Met veel tact, geduld en overredingskracht is het in de nacht van maan
dag op dinsdag gelukt de Ambonese mannen, vrouwen en kinderen, die
maandagmiddag ui: de woonoorden Burghsluis op Schouwen, Middelburg,
Vlissingen en Westkapelle allen P.N.M.S.-ers per bus naar Den
Haag waren getogen om te protesteren tegen de nieuwe uitkeringsrege
ling, te bewegen naar hun kampen terug te keren. Het Haagse gemeente
bestuur charterde daartoe een aantal bussen, van welke de laatste om
ongeveer drie uur uit Den Haag vertrok en om acht uur dinsdagmorgen
de laatste inzittenden op Walcheren afleverde. Het Haagse gemeentebe
stuur had ook voor mondvoorraad voor de Ambonezen gezorgd, maar „de
hongerenden" gooiden een groot deel van dit brood tijdens de reis uit de
bus. In Burghsluis werd de proviand aan de buschauffeur mee terugge
geven. De petitie van de Ambonezen zou dinsdag door de loco-burgemees
ter van Den Haag, de heer Van den Oever, aan de minister-president, dr.
Drees, worden overhandigd.
Zoals' reeds gemeld werd, hadden
de Ambonezen zich. in Den Haag op
het Plein 1813 tegenover het kabinet
van de minister-president geïnstal
leerd. Zij waren voornemens „niet te
vertrekken voordat wij voeding en
zakgeld hebben gekregen en de ver
zekering hebben, dat de oude rege
ling wordt gehandhaafd", zoals de
leider, de heer Siwaletta, zei. Op de
gazons van het plein tussen koffers
en tassen, hadden velen zich al in
dekens gehuld om de nacht in de
openlucht door te brengen, toen om
kwart over één zestig man Haagse
politie en zestig man rijkspolitie met
helm en karabijn en een aantal H.
T. M.-bussen arriveerden om de Am
bonezen naar de woonoorden terug
te brengen.
Via een luidspreker werd de Am
bonezen een order voorgelezen van
de Haagse burgemeester om in de
bussen plaats te nemen, omdat een
langer verblijf in de openlucht, niet
kon worden toegestaan. Ook op her
haalde aanmaning kwam echter geen
beweging in de Ambonezen. De enige
reactie bestond uit kreten als „Al
vijftien dagen eten we gras!"
Aandeelhouders
vergadering
Phs. van Ommeren
In de algemene vergadering van
aandeelhouders Van Ommeren N.V.
werden de jaarstukken goedgekeurd.
Het dividend over 1955 werd vastge
steld op 14 pet. Gelijk bekend wordt
tevens een uitkering van 5 pet. in
aandelen ten laste van de agioreserve
gedaan. De voorgestelde statutenwij
ziging werd aanvaard en de heren dr.
H. M. Hirschfeld en mr. P. J. van
Ommeren werden als commissarissen
herkozen.
Nadat de heer Van den Oever per
soonlijk een beroep op de Ambone
zen had gedaan om te vertrekken
en hun had verzekerd, dat in Neder
land niemand van de honger sterft,
begonnen de politiemannen met het
inladen van de bagage in de bussen.
Behoedzaamheid
Helmen en karabijnen vormden
een scherp contrast met de be
hoedzaamheid, waarmee de poli
tiemensen daarna de slapende
kinderen naar de wachtende bus
sen brachten. De ouderen verzet
ten zich niet, hoewel opgewon
den kreten aan het adres van de
Nederlandse regering aan duide
lijkheid weinig te wensen overlie
ten. Nadat de Ambonezen het
volkslied van de Zuid-Molukken
hadden gezongen en een gebed
was uitgesproken, konden ook zij
met veel tact worden bewogen in
de bussen plaats te nemen.
De petitie werd aan de heer Van
den Oever gegeven, die toezegde, dat
deze dinsdag aan de minister-presi
dent zou worden ter hand gesteld.
Het was even na drie uur, toen de
laatste bus naar Zeeland vertrok.
In alle bussen had een voldoend
aantal politiemensen plaats geno
men om eventuele ongeregeldheden
te voorkomen en deze deden zich
dan ook niet voor. Bij de betrokken
Zeeuwse kampen was de normale
politiebezetting. De Haagse politie
mensen zijn weer met dezelfde bus
sen vertrokken.
De Ambonezen, die maandag in Den
Haag protesteerden, zijn vertrokken
met bussen van de „Stoomtram Wal
cheren" en de „Auto-Maatschappij
Zeeland" Tevoren moesten zij de kos
ten van dit vervoer betalen, hetgeen
neerkwam op een totaalbedrag van
ongeveer f1000.
Naar verluidt hebben leidende figu
ren van de Partai Nasional Maluku
Selatan na terugvoering van de aan de
protestactie deelnemende Ambonezen
uit Den Haag verklaard, dat men op
nieuw een dergelijke „manifestatie"
zal ondernemen.
In een klomp de wereld rond
Een Amerikaan, een
Ier, een Engelsman en
twee Canadezen zyn in
'n „klomp" uitgevaren
om de werél dte zien.
De klomp is een Ne
derlands vissersvaar
tuig van 50 jaar oud.
Het heeft een mast en
een platte bodem. De
gezagvoerderervan
is de 26-jarige Cana
dees, Mel Smith uit
Hamilton, Ontario, die
zijn levensfilosofie uit
gedrukt vond in de re
gels van een oud ge
dicht, dat toegeschre
ven wordt aan een ze
kere Thomas Tusser
die omstreeks 1600
moet hebben geleefd,
frij vertaald luidt het
Ov rollende stenen
groeit geen mos
krijgen een gepolijs
(te dos
- glan's. die zelden
(wordt gevonden
op rotsen die aan aar-
(de zyn gebonden,"
Als metgezellen die
evenmin aan de aarde
gebonden zyn koos hij
een aantal vrijgezellen
met dezelfde avontuur-
lijke inslag: Richara
Scott, 28, Hamilton
elektrician nakomeling
van zeelieden. Robert
Adam, 23 Dublin, van
beroep visser, die ver
leden jaar als verken
ner de jamboree in Ca
nada bijwoonde, en er
bleef. Robert Begalki,
27. uit Elmhurst, New
York. gewezen Ameri
kaanse marinier. Geof
frey LasceUes, 36, Lin
coln City, Engeland
van beroep kelner: die
zich erop oeroemt eens
koningin Elizabeth be
diend te hebben, toen
zij nog prinses was.
.De klomv heeft ah
voluut gem haast'
zegt Smith, .het mag
18 maanden, maar ook
twee jaren duren om
rond de aarde te varen-
Dat hangt ervan af,
waar wij stoppen en
wat voor reisje w\j
maken."
Smith wü een boek
schrijven óver de reis
en de bemanning heeft
contracten met radio-
omroepverenigingen en
kranten gesloten. Maar
geldelijke motieven
spélen geen rol, zeggen
zij.
Van New-York varen
zij naar Bermuda en
dan naar de monding
van de Amazone, die zij
zo ver mogelijk willen
opvaren „zo maar voor
hun plezier."
Daarna door het Pa
namakanaal naar de
Galapagcs eilanden
over de Stille Oceaan
naar JapanOost-Azië,
Tndia. door het Suezka-
naai en de Middelland
se Zee naar Engeland,
terug naar de Cancrie-
eilanden en New-York*