Sommige Nederlanders spinnijdig na tulpenfestival Holland (V.S.) Restauratie van Huis Ten Bosch VERENIGING VOLKSONDERWIJS BESTAAT NEGENTIG JAAR TAAK VAN HET NEDERLANDS CENTRUM VOOR VAKANTIE STUDENTENOPTOCHT IN PRAAG DONDERDAG 24 MEI 1956 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 9 ZULKE CAN-CAN ZIET MEN NIET IN PARIJS Zeeuwse overgrootvaders droegen geen namaak-Volendams kostuum Sommige Nederlandse bezoekers die de opening van het jaarlijkse tulpenfestival in het stadje Holland aan het meer van Michigan bij woonden, kwamen er als gewoonlijk spinnijdig vandaan. Ze zwaaiden bij hun thuiskomst verontwaardigd met in erbarmelijk Nederlands gestelde programmabladen. Ze zaagden uren door over „die malle maskeradekostuums" van de traditionele straatschrobbers. Maar ze begonnen pas echt vuur te spuwen toen ze verslag gaven van de volksdansen waarmee enkele honderden schoolmeisjes de middag parade besloten. Zulke can-can hadden ze zelfs in Parijs nooit gezien, laat staan op het Nederlandse platteland. Deze landgenoten komt een beetje medeleven wel toe want ze lijden aan een soort verstandsverbijstering die elke nieuweling in dit land van schijnbare uitersten, oppervlakkig heden en tegenstellingen gedurende het eerste jaar 't leven zuur maakt. Wat het tulpenfestival betreft zijn ze vooral het slachtoffer van de luid- ru htige Amerikaanse reclamejon gens. Ze lezen de geestdriftige artikelen over „Authentic streetscrubbing ce remonies". Ze luisteren gewillig naar gloeiende radio- en televisiepraatjes over „Original Dutch costumes" die de bevolking van Holland tijdens het fj;st zouden dragen. En ze trappen er onherroepelijk in. De Hollander van vandaag weet natuurlijk best dat z'n Friese of Zeeuwse overgrootvader van z'n le ven geen namaak Volendams kostuum droeg, wellicht nooit een tulp bij z'n armetierig landarbei dershuisje had geplant, en liever z'n pruim zou inslikken dan de openba re weg schrobben. Maar die kranten verhalen dan? „Laat die lui maar praten", zeggen ze in Holland It's their job. Voor hen is het tulpenfestival in de eerste plaats een middel om de aandacht van het Ameri kaanse volk te vestigen op de toeristische mogelijkheden van stad en omgeving. De laatste ja ren heeft men er een half mil joen bezoekers mee getrokken. Velen komen in de zomer terug om hun vakantie aan het blau we meer met z'n prachtige stranden door te brengen. Alles bij elkaar genomen brengt de onderneming een hoop geld in Ibsen-herdenking te Oslo werd plechtig geopend. Gisteren is ten stadhuize van Oslo de plechtige openingsplechtigheid gehouden van de herdenking van Henrik Ibsen, ter gelegenheid van de 50e sterfdag van ae wereldberoemde toneelschrijver. Meer dan 60 buitenlandse gasten onder wie enigen, van 's werelds vooraanstaande letterkundigen en toneel-critici, zowel als een groot aantal geleerden en theater-directeu ren z\jn uit alle delen van de wereld, ook van achter het IJzeren Gordijn, in Oslo aangekomen. In verband met de jubileum-week zullen Noorse en buitenlandse Ibsen- deskundigen lezingen houden aan de universiteit van Oslo. over de werken en het denken van Henrik Ibsen, die in Noorwegen leefde van 18281906. In de umversiteits-bibliotheek van Oslo is een tentoonstelling geopend van manuscripten van Ibsen en van eerste edities en in het schouwburg museum is een expositie ingericht, speciaal aan Ibsen gewijd. De uit de riffen-oorlog van de twin tiger jaren beruchte riffen-leider verklaard te overwegen zich aan het Emir Abd el Krim met tulband) heeft op een persconferentie in Cairo hoofd van de opstandelingen in Alge- rië, Tunesië en Marokko te stéllen. Wij nemen geen enkele verantwoor delijkheid op ons voor verliezen aan Franse levens en eigeindommen". aldus Abd el Krim, die verder zeide: „Ik zal de Fransen de riffen-oorlog van 1921 weer laten proeven, en heel wat bitterder...." het laatje. De voorzitter van de kamer van koophandel die ze venentwintig jaar geleden op het idee kwam wordt natuurlijk nog steeds in hoge ere gehou den ook al was hij van Ierse afkomst. Tenslotte Is het festival een on schuldige bron van vermaak voor de bevolking van Holland waar bars en bioscopen op zondag zijn gesloten en foxtrott en whiskey als duivelse ver dovingsmiddelen te boek staan. Nie mand kan aanstoot nemen aan de fratsen der stedelijke watersmïjters, en schrobbers die ook ditmaal weer met staatsgouverneur G. Mennen Williams als opperschrobber aan hoofd, door Holland troken. Nie mand behalve misschien een paar eigengereide bezoekers uit Neder land. Meer dan 300.000 personenauto's Aantal scooters nam eveneens sterk toe. Volgens berekeningen van de K.N. A.C. bedroeg het aantal geregistreer de motorrijtuigen op 1 april 1956: 301,400 (267,888personenauto's, 6960 (6722) autobussen, 105.600 (97,699) vrachtauto's en bestelauto's, 4545 (4275) trekauto's, 6010 (4944) speciale voertuigen, 153,950 (146,171) motorrijwielen inclusief scooters, 580,000 (503,421) bromfietsen, 300 tractoren en 12,090 (11,294) motor- driewielers. Het aantal personenauto's dat in het eerste kwartaal van 1956 in Ne derland werd ingevoerd was 33 hoger dan het in 1955 in deze zelfde periode ingevoerde aantal personen auto's. In het bijzonder werden uit België en Luxemburg zeer veel per sonenauto's ingevoerd. Het aantal scooters dat in Neder land werd geïmporteerd nam even eens zeer sterk toe. In 1955 werden er in het eerste kwartaal 2421 scooters geïmporteerd, over deze zelfde perio de van 1956 was dit aantal 4366. Het totaal aantal motorrijtuigen (inclusief de bromfietsen) bedraagt per 1 april 1,170,855 stuks. Op 1 au gustus 1955 was dit aantal 1,042,674. De tussen haakjes geplaatste cijfers zijn de laatst bekende, door het C.B. S. gepubliceerde gegevens per 1 Au gustus 1955. HET BEGON IN FRIESLAND Grootse jubileumviering in Den Haag. (Van een speciale verslaggever) Op de koude tweede paasdag van het jaar 1866 kwamen jhr. mr. Fre- derik Hessel van Beijma thoe Kingma en mr. Philippus van Blomheiden, schoolopzieners in Friesland, met en kele vrienden van het openbaar on derwijs in het gemeentehuis van Aengwirden te Herenveen büeen. Zjj hadden onder de titel „Zo kan het niet langer" een aantal circulaires verspreid waarin zjj hun verontrus ting uitspraken over „de onverdien de verguizing, die de openbare school ten deel viel". „One doel is inzonderheid zo schreven zij in de circulaire om het publiek nauwkeurig omtrent de aard en de strekking der openbare volksschool in te lichten, en in het algemeen, om meer belangstelling in het openbaar onderwijs en alles wat daartoe betrekking heeft, op te wek ken". In het gemeentehuis van Aengwir den beraadslaagden zij over de mid delen, die tot meer begrip zouden kunnen leiden. Op 12 mei 1866 ging een oproep uit voor een vergadering en op 25 mei kwam ten huize van P. J. de Boer in Leeuwarden een aan tal belangstellenden samen, die onder voorzitterschap van de heer Ph. W. Weber uit Wolvega de vereniging „Volksonderwijs" stichtten. Twee Thunderstreaks stortten neer in Engeland Gisteren zijn twee Thunderstreaks van de Amerkaanse luchtmacht op een kilometer of tien van Wood- bridge (Engeland) in de lucht met elkaar in botsing gekomen. Een van de toestellen stortte buiten het dorp Bawdsley neer. De piloot werd ge wond. Het andere toestel kwam in het dorp terecht, trof een huis en doodde de bewoner ervan. Ook de piloot werd gedood. Minstens een bur ger werd door wrakstukken gewond. Hoewel, de bijeenkomst goed bezocht was, hadden slechts twintig perso nen de moed toe te treden. Inderdaad de moed, want ter vergadering was een brief ingekomen van de provin ciale inspecteur van het lager onder wijs en al de andere schoolopzieners met het doel de vergadering van hun voornemen af te brengen. Uit het primitieve en aarzelende be gin is thans 'n grote, krachtige vere niging gegroeid met op 1 januari 1.1. 819 afdelingen en over de 150.000 le den. JUBILEUM De feestelijke bijeenkomst ter her denking van het feit, dat „Volkson derwijs negentig jaar geleden werd opgericht, is op vrijdag 25 en zater dag 26 mei. Er wordt dan een natio naal congres gehouden, dat men bij zondere luister zal bijzetten door het aanbieden van het jubileumgeschenk door de heer J. j. Ferniga, rijksin specteur van het lager onderwijs in Naarden, aan de voorzitter van „Volksonderwijs", mr. A. de Roor, wethouder van Onderwijs in Amster dam en bestaande uit een bedrag van 250.000. Dit geld zal worden ge bruikt voor het oprichten en- de on dersteuning van kindervakantiehui zen en voor steun aan openbare kleu terscholen. Het program van de jubileumvie ring vermeldt o.a. een ontvangst door het gemeentebstuur van Den Haag in het nieuwe stadhuis op het De Monchyplein, een receptie in hotel „De Wittebrug" in Scheveningen, de opening van het congres in de zaal van de Dierentuin in Den Haag, waar prof. dr. ir. W. Schermerhorn een inleiding zal houden en de voor drachtskunstenaars Georgette Hage- doorn zal optreden. Namens de regering zal de minis ter van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals, op zaterdagmorgen het congres toe spreken. Belangstelling voor hoger onderwijs blijft toenemen Uit de telling door het Centraal Bureau voor ae Statistiek van da aantallen studenten (situatie om streeks 1 april 1956) blijkt, dat het aantal eerste-jaars-studenten ten op zichte van het vorig studiejaar met 8 toenam tot 4.840. Relatief steeg vooral de belangstelling voor de stu die in de sociale wetenschappen (78%). de aardrijkskunde (70%), de psychologie (34 de letteren en wijsbegeerte (21%), de technische wetenschappen (21%) en de land bouwkunde (19 Hiertegenover vertoonden een da ling de faculteiten godgeleerdheid (-17%), rechtsgeleerdheid (-13%), tandheelkunde (-9%) en economi sche wetenschappen (- 9 Festival in Halsteren Zaterdag 2 en zondag 3 juni zal te Halsteren op initiatief van de fanfa re „St.-Caecilia" een festival gehou den worden. Negentien muziekver enigingen uit West-Brabant en Zee land zullen hieraan deelnemen. Het festival wordt gehouden ter gelegen heid van het 75-jarig bestaan van „St.-Caecilia". Toen de politie en Britse troepen in Nikosia, de hoofdstad van Cyprus, trachtten een einde te maken aan de relletjes, die ontstonden nadat school meisjes een demonstratie van betrek kelijk geringe omvang hadden gehou den, zijn door opstandige élementen bommen geworpen, waarvan er een terecht kwam in een pairouille-jeep van het Britse leger en een ander in een wagen van de politie. De gevol gen beperkten zich wonder boven wonder tot verwondingen. De foto laat. zien hoe een lid van het Britse Staffordshire regiment direct, na de bomaanslag hulp verleent aan een ge wonde kameraad. Herdenking van Boeddha's sterfdag De klokken van de tempels op Cey lon hebben woensdag de herdenking ingeluid van het feit, dat 2500 jaar geleden Boeddha overleed. Duizenden in het wit geklede Boeddhisten bega ven zich naar de tempels om gebeden uit te spreken. Ook in Peking en Rangoon (Bir ma) werden plechtigheden gehouden. In de heilige stad Anoeradhapoera op Ceylon, en Boeddhistische hoogwaar- 200.000 pelgrims en van alle kanten stromen de Boeddhisten nog toe, In deze vervallen stad staat een boom, die beschouwd wordt als de enig overgebleven loot van de vijgenboom, waaronder Boeddha volgens de over levering tot zijn inzicht kwam. Duizenden gelovigen, onder wie premier Solomon Bandaranaike van Ce Ion, en Boeddhistische hoogwaar digheidsbekleders uit Japan, Birma en Thailand, spraken gebeden uit in de Kelanija-tempel bij Colombo. De vijf miljoen Boeddhisten van het eiland wijdden de dag aan gebeden en meditatie. Op 13, 14 en 15 september zal Sneek het feit herdenken dat het stadje 500 jaar ge leden zijn stadsrechten kreeg toegewezen. Reeds zijn een aantal commissies be noemd, die tot taak hebben een luister rijk feest op touw te zetten. Europese toeristenmunt Het „Nederlandse Centrum voor Va kantie en Vakantierecreatie", dat naar gemeld thans gevormd is, groei de uit het Centraal Werkcomité Va kantie. Naast de ministeries van So ciale Zaken, O. K. en W., Economi sche Zaken en Verkeer en Water staat, vakorganisaties en toeristen organisaties, hebben vrijwel alle Ne derlandse groeperingen, die iets met de recreatie, natuur- en landschaps bescherming, dan wel het vervoer wezen te maken hebben, zitting in het Centrum gekregen. Het gaat zich bezighouden met al le vraagstukken, die iets met de va kantiebesteding te maken hebben. De verschillende ministeries hebben het als raadgevend lichaam op dit punt direct erkend. Omdat volgens de laatste berichten van het C.B.S. nog altijd de helft van de bevolking zijn vakantie niet bui ten de eigen woonplaats doorbrengt, zal het Centrum zich niet alleen be zighouden met de categorie die wel gaat en gaan wil, maar ook met de vraag, hoe het komt, dat er nog zo veel mensen niet gaan en of de va kanties wel voldoen aan de bedoeling er van voor persoon en maatschappij. Een van de eerste onderwerpen, waarop het Centrum zich zal bezin- A*VV\VVVVW>AAA<'WV\*VVVS s Voor de scholen Met de Rijksoverheid wordt ernstig overleg gepleegd over S de mogelijkheid tot een sterke- re vakantiespreiding te komen. voor de schooljeugd. Voor het S einde van het jaar zal hierover iets meer positiefs bekend ge- maakt worden. V\\\\\\\>^AVVVVVVA\VVVV Duizenden zingende en feestvierende studen ten hebben in Praag voor het eerst weer hun carnavalsoptocht die voor de oorlog in mei traditie ivas, gehouden. Zij staken hierin de draak met de autoritei ten, de „Stalincultus" en het regime in het al gemeen. Een lachende menigte langs de route van de optocht juichte de studenten, die span doeken met zich mee voerden. toe. Een groep studenten droeg een spandoek met de woor den: Aanbevolen boe ken" hierop volgde een studente, die plech tig één enkel werk toon de: ,De vraagstukken van het Leninisme". Op een tweede spandoek kon men lezen: iet- aanbevolen boeken" daarop volgde een aan tal studenten die sta pels boeken van allerlei soort droegen. Een an dere groepmet een doek voor mond of ogen symboliseerde de pers. In het bijzonder werd op deze wijze de redac tie van Mlada Fronta" het blad van de jeugd organisatie, uitgebeeld. Enige studenten in rouwkleding, liepen achter een doodkist met het lijk van de „bureau cratie". Het genationaliseer de reisbureau Cedok werd belachelijk ge maakt door studenten in ruimtepakken, die goedkope reizen naar Mars aanboden ponder dat men formulieren behoeft in te vullen." De studenten riepen ook leuzen. Toen zij voorbij het dertig meter hoge monument van Stalin kwamen, riepen zij: .Douwt scholen, al vorens monumenten te bouwen." Een lange student droeg een bord met het woord „cultus" achter hem kwam een kleinere student met een bord waarop te le zen was „kleinere cul tus" en vervolgens een nog kleinere met het woord ,#eer kleine cul tus". nen, is de vraag van de vakantie voor winkeliers, een onderwerp met vele haken en ogen. Nagegaan zal verder worden, of een spaarkas voor vakantie hier in Nederland kans van slagen heeft. Ook zal bekeken wor den, wat er vóór en tegen vakantie- op-afbetaling te zeggen valt. Diepgaande studie wil men eveneens maken van de toeristische samenwer kingsmogelijkheden met de Westduit- se grensgebieden, of de vakantie-ac commodatie van verschillende grote bedrijven wellicht door een zekere samenwerking hoger rendement kan worden gegeven, of er iets gedaan kan worden voor de ontspanning van de gasten van hotels en pensions op slechte weerdagen en tenslotte of er wellicht een Europese toeristenmunt gecreëerd kan worden, waarmee de weg kan worden vrijgemaakt naar een veel gemakkelijker uitwisseling over de grenzen. Proces tegen oorlogs misdadiger in revisie. Ex-commandant van het kamp te Rees Voor de bijzondere strafkamer van de rechtbank te Utrecht heeft de zaak gediend tegen de Duitser P. D. R., ex-commandant van het gevan genkamp te Rees (D.) in bezettings tijd, in welk kamp destijds 287 Ne derlanders tengevolge van ontbering en mishandeling om het leven kwa men. De verdachte, die op het ogenblik in Breda een gevangenisstraf van ze ventien jaar uitzit wegens oorlogs misdaden en misdrijven tegen de menselijkheid, heeft herziening van zijn proces aangevraagd omdat hij meende onrechtvaardig tot een dus danig zware straf te zijn veroordeeld. De Hoge Raad heeft deze revisie toegestaan op grond van nader be kend geworden verklaringen, dat R. weliswaar volkomen onvoldoende voor onderdak van de geïnterneer den heeft gezorgd, maar althans voor onderdak heeft zorg gedragen. Voorts wordt betwijfeld of hij wel ge heel verantwoordelijk is te stellen voor de door zijn onderhorigen ge pleegde mishandelingen. In verband" met de ingewikkeldheid van dit proces is de zaak terug ver wezen naar de rechter-commissaris voor het instellen van een onderzoek. Na 5 jaar bijna voltooid (Van een speciale verslaggever.) H.M. koningin Juliana beschikt thans in Den Haag weer over een paleis, waar zij haar vorstelijke be zoekers ook waarlijk koninklijk kan ontvangen. De restauratie van Huis ten Bosch is thans namelijk zover voltooid, dat op 6 juni het middengedeelte voor gehruik ge reed zal zijn. Daar zal dan op 7 juni de ontvangst plaats hebben van dé groothertogin van Luxem burg en Z.K.H. prins Felix. Met de gehele restauratie is bijna 5 jaar gemoeid geweest. De totale kosten bedragen omstreeks twee miljoen gulden. Van het een kwam het ander, sinds men in januari 1952 met de restaura tie begon. Toen men bijvoorbeeld be zig was met de vernieuwing van de vloer in de Chinese zaal, viel het al op dat de wandversiering van be schilderde zijde hier en daar bol stond. „Er zit misschien wel stof ach. ter", zei een zijner assistenten tegen de leider van de restauratiewerk zaamheden. hoofdarchitect G. Stomps van de Rijkslandbouwendienst. „Zul len we het van onderen eens losma ken?" Dat gebeurde en er kwam al direct een kruiwagen vol kalk en puin achter vandaan. De heer Stomps besloot de hele wand vrij te maken en het resultaat was. dat er niet alleen nog veel meer puin, maar bovendien tot ieder verbazing een verbor gen kruisvenster te voorschijn kwam. Vernieuwing Thans is het paleis beter bewoon baar gemaakt dan het voorheen ooit is geweest. In het gehele gebouw werd centrale verwarming aangelegd alsmede leidingen voor warm en koud water, elektriciteit en telefoon; er kwamen luchtverversings- en brand- blusinstallaties en er werden twaalf badkamers, drie douchecellen, 27 toi letten en verscheidene keukens en garderobes gebouwd. Dat betekent nogal iets in een zo oud gebouw als het Huis Ten Bosch. Het zou wel licht eenvoudiger zijn geweest een heel nieuw paleis te bouwen, maar dan zou een bouwwerk verloren zijn gegaan, dat met recht op de lijst van Monumentenzorg staat. Het middengedeelte is een schepping van Pieter Post, die het in 1645 ont wierp voor Prinses Amalia van Solms, de echtgenote van Frederik Hendrik, die graag een zomerverblijf wilde hebben aan de rand van Den Haag. De grote veldheer overleed echter nog tijdens de houw, waarna Amalia van Solms haar plan wijzigde en er het karakter van een mauso leum aan gaf. Onder leiding van de grote architect Jacob van Campen liet zij de grote zaal de Oranje zaal van een overvloed van schil derwerk voorzien, ter ere van de na gedachtenis van haar overleden ge maal. Het Huis Ten Bosch bevatte rondom deze centrale ruimte, waarin de grote daden van Frederik Hen drik worden vereeuwigd, slechts een aantal weinig omvangrijke vertrek ken. waarvan zelfs de fraaie Chinese en Japanse zalen van bescheiden af metingen zijn. Om er een paleis van te maken liet Prins Willem IV er later in verband met zijn huwelijk met Prinses Anna van Engeland twee vleugels bijbou wen door de architect Daniël Marot. Tot de Franse tijd hebben de Oranjes cr gewoond. Voordat Koning Lade- wijk Napoleon er zijn intrek nam is het ook nog enige tijd staatsgevan- §enis geweest. Daarna kwam het in ezit van de staat, die het in gebruik gaf aan de koninklijke familie. En zo is de situatie op het ogenblik nog. Flats voor de prinsessen Het centrale deel het oudste ge deelte dusis nu weer voor gebruik gereed. Het ziet er, met de "hoezen over de stoelen, de plastic zakken om de grote Venetiaanse luchters, de beschermende laag grauw pakpapier over de fraaie wandversiering van beschilderde zijde, nog niet erg huise lijk uit. Maar als de intendant van de koninklijke paleizen, jhr. ir. P. F. O. R. Sickinghe, een strook papier los scheurt of ons even eens kijkje onder de hoezen van de oude Franse meube len gunt. blijkt dat er in de vijf ja ren van restauratie toch wel bijzon der veel en bijzonder goed vernieu- wingswerk is verricht. Alle stoelen en dat zijn er nogal wat, in een paleis zijn stuk voor stuk opnieuw 1 In Zuid-Korea zijn presidentsverkie zingen gehouden. De foto laat zien hoe president Rhee en diens vrouw in Seoél als eersten hun. stembiljet in de bus wierpen. bekleed en de zijden wandversieri- gen zijn, met r ebruikmaking van nieuwe gedeelten, geheel in de oude staat hersteld. De grote schilderwer ken in de Oranjezaal tjjdens de oorlog ondergebracht in bunkers in Zandvoort en Steenwijk en het koepelgewelf van beschilderde plan ken zijn volledipr gerestaureerd. Aan weerszijden zijn twee flatjes gemaakt, waarvan de bestemming nog niet vaststaat. De gedachten gaan echter in de richting van bewo ning door de beide oudste prinsessen. Elke flat bestaat uit een zitkamer, slaapkamer, garderobekamer, badka mer en theekeukentje, zodat prinses Beatrix en prinses Irene hier haar eigen gasten kunnen ontvangen. Het lijkt niet uitgesloten, dat met name prinses Beatrix hiervan al snoedig gebruik zal kunnen maken, namelijk wanneer zü in Leiden gaat studeren.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 5