IBISEXP0RT
Nederlands archeoloog brengt
unieke collectie mee
Johannes de Heer, stichter van
Maranatha-beweging, 90 jaar
RANG
Kies uit de
3 beste shagsoorten
in 3 smaken
AMERIKAANSE SCHEIKUNDIGE
SPIONEERDE VOOR RUSLAND
ZATERDAG 19 MEI 1956 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MIDDEN AMERIKAAN SE CULTUUR
Dr. Feriz: reis vol verrassingen
(Van onze speciale verslaggever)
De oude culturen van Midden-Amerika Manama, Costa Rica, Hondu
ras, Nicaragua zijn tot voor kort en eigenlijk thans nog enigszins
door de archeologen verwaarloosd.
Dat het Tropenmuseum te Amsterdam niettemin op 21 juni een zeer
belangrijke zomertentoonstelling kan openen van vondsten uit deze
gebieden, is vooral te danken aan dr. H. Feriz, honorair medewerker
van de afdeling culturele en fysische antropologie van het Kon. Instituut
voor de Tropen, chirurg, archeoloog en specialist in de oude culturen van
Midden-Amerika.
Mexico en Peru hebben steeds de grote aandacht gehad van de ge
leerden. Midden-Amerika heeft men tot voor kort gezien als een „door
gangsgebied" waar de volken, die van zuid naar noord trokken, zich
nooit blijvend vestigden.
De aanleg van de Panamericana
de weg, die op den duur Alaska
met Vuurland moet verbinden
heeft plekken in de kaart van Pa
nama ontsloten, die tot dusver wit
waren. Wit zowel in algemene zin
volkomen onbetreden gebied
als in archeologiscre zin.
De directe aanleiding tot de stu
diereis van dr. Feriz, die te Am
sterdam gedurende het grootste deel
van het jaar het operatiemes han
teert, doch enige maanden per jaar
in de Amerika's zijn tweede vak be
oefent, de archeologie, was het vin
den van een bord.
Ten westen van het Panamakanaal
werd het opgegraven. Het was een
raadselachtige vondst, want vorm
noch beschildering vertoonden enige
overeenkomst met de keramieken
van oude cultuur in beide Amerika's.
Vééleer waren er paralellen met de
vrocg-Cliinese pottenbakkerskunst
van vóór de draaischijf en verder
metvondsten in het Donaubek-
ken. Het bord blijft een raadsel doch
het bewijst weer eens een bekend
gezegde van archeologen: „|Dlke
stoot van de spade kan alle eerdere
hypothesen omverwerpen".
Goed immigratieland
Deze vondstwees met andere
echter op een zelfstandige cul
tuur. Men ging graven. „Men" wa
ren de geleerden van het Panamees
Archeologisch Instituut. Dr. Feriz
was er bij. Het was voor hem een
reis vol verrassingen. Hij had opge
zien tegen het klimaat. De afschu
welijke hitte van de kanaalzone is
berucht genoeg. Maar op 1000 meter
hoogte is daar een gezond, mooi
bergland met een heerlijk klimaat.
Dat was de eerste niet-archeolo-
gische verrassing. De tweede was,
dat hier een prachtig immigratie
land ligt, speciaal voor Nederlan
ders, die er een uitstekende naam
hebben. De tien Nederlanders die er
reeds zitten is het er stuk voor stuk
goed gegaan en de Panamese rege
ring zou deze immigratie toejuichen.
In ditzelfde vruchtbare land waren
door Amerikaanse ingenieurs heu
vels gevonden, welke door mensen
handen gemaakt moesten zijn. En
hier trof men opnieuw bewijzen aan
van oude zelfstandige en vooral
langdurige culturen.
Het moeten volken geweest zijn,
die ondanks het feit, dat zij in
het Neolithicum leefden een hoge
beschaving hadden, want behalve
massief gouden voorwerpen werden
hier legeringen gevonden, die wijzen
op een grote kennis van de metal
lurgie.
„Overigens is het vinden van goud
altijd een slecht moment voor de
archeoloog", vertelt dr. Feriz. „Want
daar is de mens gaan graven. Ter
wijl het goud, dat hier gevonden
wordt, gesmolten een waarde heeft
van 1,25 dollar, brengt het in de
vorm van oude voorwerpen tot der
tig dollar op per gram. Dat is een
aantrekkelijke bijverdienste. Maar
voor ons betekent het, dat ook vele
andere resten, zoals potscherven,
door dat graven van de bevolking
voor ons archeologen verloren gaan."
Een vondst
Niettemin, er wordt nog heel veel
gevonden. Eigenlijk begint men pas.
Zo is het heel moeilijk de leeftijd
van de nieuwste vondsten in weste
lijk Panama vast te stellen. Voor
lopige onderzoekingen wijzen op
2000 jaar. Dr. Feriz, die thans
ook dank zij de medewerking van
de regeringen en particuliere ver
zamelaars in de Centraal Ameri
kaanse staten een unieke collec
tie voor het eerst naar Europa
brengt, begon zijn,, tweede vak" in
1947.
„Ik vond in Peru een klein beeldje,
een kopje. Niet zoals TJ het hier ziet.
Het is dan een klomp aarde. Je gaat
het heel voorzichtig schoonmaken.
Het is als bij de geboorte van een
kind: onder je handen komt het tot
leven. En dan ben je verloren. Het
laat je niet meer met rust. Je moet
blijven graven!"
Het begon als een hobby. Nu Is
het een vak geworden voor dr. Feriz,
die op het ogenblik een der grootste
zeker Nederlands grootste des
kundige is op het gebied der Mid-
den-amerikaanse archeologie.
Snelle groei van openbaar
onderwijs gestuit.
Jaarverslag Volksonderwijs
Uit het jaarverslag van de Vereni
ging voor Volksonderwijs over het
jaar 1955 blijkt, dat het ledental ge
durende 1955 is toegenomen met
6159 leden. De vereniging is sinds
september 1947, toen het ledental
100.000 bedroeg, gegroeid tot 150.000
leden in november 1955.
Het aantal afdelingen van de ver
eniging is met acht toegenomen tot
819 afdelingen. In een inleidend
woord spreekt het hoofdbestuur er
zijn vreugde over uit dat de wet op
het kleuteronderwijs tot stand is ge
komen.
De opmerkelijke groei van het
openbaar onderwijs werd in het ver
slagjaar gestuit, aldus het verslag.
Het percentage is met 0,1 terugge
lopen, terwijl de groei van het r.-k.
onderwijs met 0,2 procent is voor
uitgegaan. De oorzaak moet volgens
het verslag gezocht worden in het
hoge geboortecijfer van de r.-k. be
volking in het jaar 1949, terwijl de
geboortecijfers bij bevolkingsgroe
pen, die kinderen naar de openbare
school zenden, zich stabiliseerden op
een lager niveau, dan in voorgaande
jaren Sereikt is.
Groesbeek memorial
wordt 2 juni onthuld.
Onder auspiciën van de Imperial War
Graves Commission zal op 2 juni a.s.
op de Canadese militaire begraaf
plaats te Groesbeek door de hertog
van Gloucester en in tegenwoordig
heid van prins Bemhard het monu
ment „Groesbeek Memorial" worden
uithuld. Verder zullen hierbij o.m.
aanwezig zijn de ambassadeurs van
alle landen van het Britse Gemene
best, alsmede ongeveer 2000 pel
grims uit Engeland en Canada. De
muren van het te onthullen monu
ment dragen de namen van 1103 mi
litairen van het Britse Gemenebest,
gesneuveld tijdens de opmars over
de Seine, door België en Nederland
tot in Duitsland.
Aan de plechtigheden wordt mede
werking verleend door een Britse en
Canadese militaire kapel.
Centrum voor vakantie en
vakantiespreiding
Het centraal werkcomité vakantie
heeft donderdag in Den Haag zijn laat
ste vergadering gehouden. Het nieuwe
orgaan draagt de naam van Neder
lands centrum voor vakantie en va
kantierecreatie.
Mr. J. H. Klatte, secretaris-generaal
van het ministerie van sociale zaken
verklaarde o.a. dat het centraal werk
comité vakantie gedurende zijn tien
jarig bestaan baanbrekend werk ver
richt heeft. In de afgelopen jaren is de
behoefte gevoeld, de vakantieproble
men in een bredere kring te behande
len dan thans nog mogelijk was. Daar
toe is dan het nieuwe centrum voor
vakantie en vakantierecreatie in het
leven geroepen.
Dit bord met figuren, verwant aan
Aziatische en Europese culturen
wees de geleerden op de mogelijk
heid, dat midden-Amerika niet al
léén een doorgangsgebied is geweest.
BELOFTE VAN OUDERS VERVULD
Preekte op kermissen en voor radio;
stelde liederenbundel samen
Waar zon is, is ook schaduw.
Waar RANG is, is ook namaak.
U kiest natuurlijk de zonzijde.
Overtuigt u daarom, dat u de
zonnige RANG ontvangt door te
letten op de naam RANG op het
beschermend omhulsel van elk
„Rangetje" en op iedere rol.
Verkrijgbaar in diverse smaken:
sinaasappel, citroen, frambozen enz.
los 32 cent per 100 gram en in
rollen 17 cent.
mv
Weinigen zijn er in ons land, die
de naam Johannes de Heer niet
kennen. Als grondlegger van de
Maranatha-beweging (een geeste
lijk reveil van grote omvang), als
radiospreker en als samensteller
van een gezangbundel werd zijn
naam voor honderdduizenden een
begrip.
Woensdag 23 mei hoopt Johan
nes de Heer de 90-jarige leeftijd te
bereiken. Maar wie mocht denken,
dat deze evangelist nn geheel tot
werkloosheid gedoemd is, die ver
gist zich. Want de hoewel oude,
maar bijzonder vitale grijsaard
verricht nog vele werkzaamheden
in zijn woning aan de rand van de
Driebergse bossen.
Hij begon zijn carrière in een Rot
terdamse muziekhandel, waar hij snel
vooruit wist te komen, maar niet dan
nadat hij eerst tegen wil en dank
enige tijd bij zijn vader in de smederij
had moeten werken.
In 1898 begon hrj een eigen orgel-
en pianohandel. Inmiddels had zich
in zijn leven echter een grote veran
dering voltrokken. Het verlies van 'n
dochtertje had hem tot ernstig na
denken gebracht. Gedurende een jaar
bezocht hij allerlei kerken en samen
komsten en kwam hij in aanraking
met een vrome man, die hem onder
wees uit Gods woord.
Zes jaar behoorde hij tot de Ze-
vendedags Adventisten; daarna sloot
hij zich aan bij de Rotterdamse Je-
ruelkring, waartoe hij vroeger ook
reeds behoord had. Hier leerde hij in
het openhaar spreken, zingen en belij.
den. Later noemde Johannes de Heer
deze periode zelf zijn hogeschool voor
evangelisei-end spreken en zingen,
Hij stond op kermissen en schuw
de zelfs de beruchte nachtbuurten
niet. Ook zijn vrouw nam van toen
af actief deel aan het evangelisatie
werk.
De krachtige wijze, waarop hij Ai
deze dagen bepaald werd bij de tr^st
uit 1 Kon. 5 9Ik zal het op vlot
ten over de zee doen voeren..- en gU
zult het wegnemengij zult ook
Mijn wil doen, dat gij Mijn huis spij
ze geeft, was aanleiding, dat hij kori
daarna naar Engeland vertrok, waar
heen hij naar zijn gevoelens door
Gods woord geleid werd. In Londen
vond hij in de Paternoster Row, de
bekende buurt, waar bijna huis aan
huis boekwinkels waren, een muziek
bundel „Victory Songs" met 801 lie
deren en koren, gekartonneerd voor
1.50. Hij ging onmiddellijk naar
huis en stelde een Nederlandse bun
del op naar het voorbeeld van de Vic
tory Songs. Er in opgenomen werden
50 bekende psalmen en gezangen, 50
Sankeyliederen, 50 liederen van het
Leger des Heils, zondagsschoolliede
ren, evangelisatieliederen enz.; in to
taal 675 nummers.
Over de zee
Een jaar later stak Johannes de
Heer opnieuw de Noordzee over,
om in Wales opwekkingsbijeen
komsten bij te wonen, waarvan in
geheel West-Europa een grote
roep uitging. Johannes de Heer
kwam hiervan sterk onder de in
druk en het was hier, dat hij zijn
eigenlijke roeping gevoelde voor
het sprekende en zingende evan
gelisatiewerk.
Op één van de bijeenkomsten
zag hij in vlammende letters op
een muur weer de tekst, die hem
keerde direct terug naar Neder
land en begon door het hele land
een evangelisatiekruistocht.
In 1919 kwam een eigen orgaan uit:
Het Zoeklicht, waarin hij nu nog ar
tikelen schrijft. Onder de indruk van
Alle goede dingen bestaan
uit drieën. Geen wonderdat
steeds meer rokers over-
stappen op 1 van de 3 sma
ken IBIS uit de bekende
rood-wit-blauwe dozen.
Cellofaan- verpakking
garandeert constante kwaliteit
de eerste wereldoorlog werd daarin
de nadruk gelegd op de aanstaande
wederkomst van Christus. De zoge
naamde Maranatha-beweging ont
stond.
Op 58-jarige leeftijd begon Johan
nes de Heer nog met zijn radio-acti
viteiten. Hij was de eerste radio
evangelist van de N.C.R.V. en heeft
veel betekend voor de evangelisatie
via de radio.
De zangbundel met muziek van Jo
hannes de Heer is fftans in bijna
200.000 exemplaren verspreid en de
tekstbundel in meer dan 600.000 st.
Helaas zijn tijdens de oorlog in een
Berlïjnse fabriek de vijftig grammo
foonmatrijzen met liederen, gezongen
door Johannes de Heer, door oorlogs
geweld verloren gegaan.
Met dit arbeidzame leven in dienst
van bet evangelie, is een woord van
de moeder van Johannes de Heer in
vervulling gegaan. Het huwelijk van
zijn ouders was namelijk aanvanke
lijk kinderloos. Het gebed van zijn
moeder om een jongen, die zij aan de
dienst van God wilde wijden, is toen
verhoord met de geboorte van een
zoon, die overeenkomstig haar wens
de naam Johannes (de Heere is ge
nadig) kreeg.
Een Amerikaanse scheikundige, een zekere Thomas Black, heeft don
derdag voor een subcommissie van de Amerikaanse senaat bekend dat hij
jarenlang gespioneerd heeft voor de Sowjet-Unie. Aanvankelijk vrijwillig,
doch later, bijna tien jaar lang, omdat hij bang was anders vermoord te zul
len worden.
Hij zei dat hij ln 1940 een communistische opdracht om deel te nemen
aan het vermoorden van Leon Trotsky in Mexico, uit de weg was gegaan.
Black wordt ervan beschuldigd Harry Gold, die wegens spionage veroör-
deeld is tot 30 jaar gevangenisstraf, aangeworven te hebben voor atoom-
splonage. Gold werd in 1950 tijdens het proces tegen de Rosenbergs wegens
spionage voor de Sowjet-Unle in oorlogstijd, veroordeeld.
Kind onder zand bedolven.
Donderdagmiddag is de 9-jarige
H. J. H- uit Duivendrecht op de Pa
rallelweg bij de Nieuwe Gooise Weg
onder zand van een vrachtauto be
dolven geraakt. Hij speelde in de
berm met een paar vriendjes, juist
op het ogenblik dat de wagen zand
kwam storten. De bestuurder, die de
kinderen niet had gezien, reed na
het lossen weg. De andere jongens
begonnen te roepen naar drie voor
bijgangers, die er in slaagden het
jongetje onder het zand uit te gra
ven. Nadat enige tijd kunstmatige
ademhaling was toegepast, kwam
het kind weer bij kennis, waarna het
naar het O.L. Vrouwegasthuis werd
overgebracht.
Ned. Politiebond overweegt
aansluiting bij N.V.V.
Na urenlange besprekingen, die
woensdag op het congr es van de Ne
derlandse Politiehond te Leeuwarden
gehouden zijn over het vraagstuk of
de bond zich zal aansluiten bg' het N.
V.V., waarhij de voor- en tegenstan
ders hun meningen kenbaar maakten
en het hoofdbestuur aanvankelijk op
het standpunt stond, dat, gezien de
uitslag van de onder de leden inge
stelde enquête, in dit stadium van de
zaak nog niet tot aansluiting moet
worden overgegaan, ging het hoofd
bestuur in beraad. Vervolgens werd
aan het congres het volgende voor
stel voorgelegd: „Het congres besluit,
in verband met moeilijkheden die in
het congres naar voren zijn gekomen,
het hoofdbestuur te machtigen, voor
besprekingen te voeren met het ver-
bondsbestuur van het N.V.V. en bin
nen één jaar een buitengewoon con
gres bijeen te roepen, dat dan over
deze zaak zal moeten beslissen". Met
algemene stemmen is dit voorstel
aanvaard.
Met de voorstellen van Almelo en
Hengelo, waarbij het hoofdbestuur
gevraagd werd er voor te waken, dat
aanstelling van vrouwelijk personeel
salarisdrukkend zal gaan werken en
dat de aanstelling van deze groep 'n
te grote uitbreiding zal ondergaan,
ging het congres akkoord.
