Op Friese meren deze zomer nog
plaats voor vele vakantiegangers
Centraal Documentatie Archief
tegen afbetalings-ongelukken
IWITSAL
NEDERLANDSE GEMEENTEN EN
RUIMTELIJKE ORDENING
ACHTERSTAND OCTROOIRAAD
WORDT JAARLIJKS GROTER
VRIJDAG 18 MEI 1956
PROVIN CI ALE ZEEUWSE COURANT
-7
Zeilen goedkoper dan men denkt
Vakantie houden is een kwestie van organisatie en net als regeren
Van vooruitzien. Een kwestie van routine ook, want wie eenmaal alle deu
ren voor zich gesloten heeft gevonden (niet als gevolg van verregaande
onbeleefdheid, maar louter doordat alle hotels, pensions en wat dies meer
zij volgeboekt waren), wacht een volgend jaar niet meer tot het allerlaat
ste ogenblik. Wie nu langs de toeristencentra van ons land toert, moet wel
eens 't naargeestige gevoel bekruipen, dat talloze kersverse vakantiegan
gers die er ongetwijfeld komen, nu steeds meer groepen vakantie krij
gen en de vakantietoeslag groter is geworden in ons land geen plaats
meer zullen vinden. Nou ja, er is hier en daar nog wel een weekje open
in een hotel of pension en in een kampeer- of vakantiehuis, maar over het
algemeen is het toch zó, dat de toeristische bedryven aan de hand van de
binnengekomen aanmeldingen een ongekende toevloed mogen verwachten.
boot, want als men de mast over
boord zeilt, de vaarboom, de schaar
of de stootkussens verliest, als men
de boot op eikenh.outen paaltjes van
de walbeschoeiing'van de nieuwe ka
nalen zet tja, dan kan het soms
een duur grapje worden. Maar men
kan zich tegenwoordig tegen alles
verzekeren en in de meeste gevallen
is in de huurprijs al een premiebedrag
begrepen voor verzekering tegen
schade boven de vijftien gulden.
Men kan het uiteraard luxueuzer
doen. Men behoeft zich niet te behel
pen met een BM„ maar kan ook
een kajuitboot nemen (vierpersoons
boot in juli-augustus van ongeveer
f 120 tot f 150 per week), terwijl
uiteraard de mogelijkheid bestaat aan
de wal te eten en te slapen. Fries
land kent een groot aantal uitgelezen
watersporthotels van oude, gerenom
meerde etablissementen in de steden
en dorpen zelf tot paviljoens aan de
meren eneen voormalige Vlaar-
dinger logger, die bij de Langweer
der Wielen op het droge is gezet en
nu als een even origineel als voor
treffelijk hotelschip is ingericht.
Er zijn verschillende combinaties
mogelijk, maar zelfs als men het niet
„op een koopje" wenst te doen, over
schrijdt men de honderd gulden per
man per week niet of nauwelijKS.
Neem een grote BM (vijftien gulden
den man als men met z'n vieren
gaat), logeer en eet in een hotel (ze
ven maal laat ons zeggen elf gulden
is f 77.en tel er acht gulden bij
En des te verheugender is het
uiteraard, als men dan eensklaps een
mogelijkheid ontdekt en een gaatje
vinat voor hen, die er eens een week
of veertien dagen helemaal „uit" wil
len zijn. Die mogelijkheid ligt op de
Friese meren, waar niet alleen ruim
te is voor honderden vakantiegan-
fers, maar waar buiten de beide
rukste weken (laatste van juli en
eerste van augustus) ook nog boten
zijn te krijgen. Wel niet voor elke
willekeurige week en wel niet brj elke
botenverhuurder, maar na enig infor
meren (bijvoorbeeld via de VW's),
heeft men alle kans, een haast vroom
lijkende vakantiedroom nog verwe
zenlijkt te zien.
Zeilen een dure sport? Tja als
men er prijs op stelt in een eigen boot
te zeiLen en als men die boot nog
moet aanschaffen. Een grote BM
komt nieuw op zo'n 2800 a 3000 gul
den en zo hoog zal zelfs de verdubbel
de vakantietoeslag wel niet zijn.
Maar waarom niet een boot gehuurd?
Dat komt men, in juli en augustus,
op laat ons zeggen zestig gulden per
volle week; gaat men gevieren, dan is
dat vijftien gulden de man of ruim
twee gulden per dag en dat is men
ook kwijt aan een bioscoopje. In het
voor- en naseizoen is het nog goedko
per. Dan vindt men al boten voor
veertig a vijftig gulden per week, dat
is met vier man nog geen twee gul
den per dag.
En waarom zou men niet in mei,
juni of september gaan? Wy zün er
om de mogelijkheden voor IJ te
onderzoeken eens op uitgetrokken
met de „Roerdomp" van Roel Waster
in Grouw, een puik zeilende grote
BM, die ons langs enorme velden vol
goudgele dotters heeft gedragen en
zachtkens dreef naar het tournooï-
veld van de kemphanen, die hun
wijde kraag parmantig opgezet
een sierlijke krijgsdans uitvoerden,
terwijl de vrouwtjes dit „bolsteren"
geamuseerd gadesloegen. Hij bracht
ons over het woelige Tjeukemeer,
waar het buiswater ruimschoots het
gemis van een douche-aan-boord ver
goedde naar Follega, waar dertig
ganzekuikens als één dot gele dons
over het kanaal dobberden, ingesloten
door vijf blazende ganzen en hij deed
ons opnieuw de juistheid van de slag
zin van de Friese botenverhuurders
ervaren: „Met de vogel op het nest
is Friesland op z'n best".
Nederland kent talloze plekjes,
waar het verrukkelijk zeilen is en
straks komen er nog meer water
sportgebieden: het grote boezemmeer
van de Lauwerszee (groter dan het
Tjeukemeer) en de afgesloten zee
armen in het Deltagebied. Maar ner
gens zijn de mogelijkheden zo vele
als in Friesland, waar ge dagen
aaneen kunt zeilen op steeds nieuwe
wateren. Door intieme kanalen, over
kleine, door riet omzoomde meertjes,
waar de fuut bij het stil binnenglijden
van de boot ijlings onderduikt en de
meerkoet haastig wegloopt over het
water en over grote meren, die al
uw stuurmanskunst vereisen, maar
die zo tuim en zo wijd zijn, dat ge
het wel uit wilt jubelen, want dit is
fias vrij zijn; hier kan men zich uit-
even en de beslommeringen van alle
dag waaien weg of worden weg ge
zongen door klotsen van het water
tegen de boeg en suizen van de wind
door het want. Ja zelfs op de
nieuwe grote kanalen in Friesland is
het (ondanks de drukke scheepvaart)
ideaal zeilen, want de provincie heeft
er voor gezorgd, dat de bruggen zó
hoog kwamen te liggen, dat ae grote
BM's er onderdoor kunnen varen
door alleen maar even de gaffel te
laten zakken en zij heeft zelfs kettin
gen door de brugopëningen gespan
nen, waar men de boot aan voort kan
trekken ingeval men de wind pal te
gen zou hebben.
Wat kan men was weer ons
„leidmotief" met honderd gulden
op het wafer doen? Een héleboel!
Huur een BM, neem slaapzak, pri
mus. potten en pannen mee en men
houdt er van over. Als men tenminste
een tikkeltje zeilersbloed in zich
heeft en enige verantwoordelijkheid
voelt jegens zijn bootmaten ën de
fie en dergelijke en men zit op
f 100. Blijven: de reiskosten naar de
woonplaats van de bootverhuurder.
Slaapt, eet en drinkt men in de
boot, dan kan men rustig een goede
kajuitboot nemen, waar dlles aan
boord is, behalve lakens, dekens en
handdoeken. Huur f 40 de man (op
basis van vier passagiers en ruim ge
rekend), voeg daarbij wat U thuis
nodig hebt per persoon voor eten),
drinken en vrolijk zijn (laat het ons
ruim schatten op f 25 de man) en dan
blijkt, dat men er de reiskosten nog
gevoeglijk bij kan tellen ook. Waar
mee we maai' willen zeggen: wanneer
uw vakantieplan nog niet in kannen
en kruiken is en door de volte elders
ook moeilijk „waterdicht" te krijgen
is, ga dan het water op. U zal er
geen spijt van hebben!
Tekort op Indonesische
begroting: 2.8 miljard.
Het tekort op de staatsbegroting
van het lopende jaar zal 2,8 miljard
roepiah bedragen, aldus heeft de In
donesische minister van financiën,
Joesoef Wibisono, medegedeeld.
De vorige regering had het tekort
geschat op 1 miljard roepiah. maar
het bedrag, dat zij had uitgetrokken
voor de uitvoering van het vijfjaren-
worden. Voorts had de vorige rege-
plan, moet op het dubbele geschat
ring de opbrengsten van de belas
tingen geschat op 4,5 miljard, terwijl
3,5 miljard meer zeker moet worden
geacht, aldus Joesoef Wibisono.
Huidjes als satijn f
ADRES AAN DE KAMER
Bezwaren tegen de
voorgestelde regeling.
De Vereniging van Nederlandse
gemeenten heeft zich tot de leden
"der Tweede Kamer gericht inzake de
ontwerpen van wet op de ruimtelijke
ordening en woningwet.
De Vereniging betuigt allereerst
namens de gemeenten, haar instem
ming met het ontwerp van wet, en
vraagt daarom de aandacht van de
Kamerleden voor een aantal vragen
en opmerkingen, die in gemeentelijke
kring gerezen zijn.
In de eerste plaats wyst men er op,
dat het blijkens het ontwerp in de
bedoeling ligt' ten aanzien van de pla
nologische activiteit van de hogere
organen (het rijk en de provincies)
een lyn te volgen, welke afwijkt niet
alleen van de gedachten, die o.a. in
het rapport van de commissie-Van
den Bergh zijn neergelegd, doch ook
voorzover althans de provinciale
maatregelen betreft van de prak
tijk, die zich sinds einde 1945 ontwik
keld heeft.
Het belangrijkste gemeentelij
ke belang acht men wel, dat de ge
meentebesturen tijdig worden inge
schakeld, opdat een werkelijke coör
dinatie van alle belangen verzekerd
is. Men achtte met betrekking tot
dit punt aanvulling van het ontwerp
van wet gewenst.
In de tweede plaats vraagt de Ver
eniging, dat de nieuwe regeling ten
aanzien van een aanzienlijke vereen
voudiging van de bestaande streek-
planprooedure, in ieder geval zal in
houden een verplichting om by de
voorbereiding van streekplannen en
de mogelijkheid om tegen het ont-
werp-streekplannen voor de vaststel
ling bezwaren kenbaar te maken.
In de derde plaats vraagt de Ver
eniging zich af, of door de invoering
van nieuwe functionarissen, n.l. de
hoofd-inspecteur en de inspecteur
van de ruimtelijke ordening, niet een
doublure in de planologisch organi
satie zal worden geschapen, waarvan
in het bijzonder de lagere organen de
bezwaren zullen ondervinden. Ten
slotte wordt ten aanzien van dit punt
in het adres aan de Tweede Kamer
nog opgemerkt, dat men van de zij
de van de gemeenten het weinig aan
trekkelijk acht, indien naast de pro
vinciale planologische organen, waar
mede geregeld contact moet worden
onderhouden, tevens rijksinspecteurs
staan, die zich rechtstreeks met het
planologische beleid zowel van de
provihcie als van de gemeente kun
nen inlaten. Hiervan wordt een ver
tragende en ook wel verwarrende
werking gevreesd.
Waarom in het buitenland gezocht,
wat u dichtbij met volle teugen kunt
genieten: de rust en de gezonde frisse
lucht? De meren in eigen land bie
den mogelijkheden te over; neem bij
voorbeeld Friesland, waar de zeiler
volop tochten kan maken, hoe de
wind ook waait. Er staan hotels, pen
sions, jeugdherbergen, kampeerboer
derijen en kampeerterreinen tot zijn
beschikking en er is ruimte voor
duizenden!
Verplichte W.A.-verzeke-
ring in België
De Belgische kamer van volksver
tegenwoordigers heeft het wetsont
werp betreffende de verplichte w.a.-
verzekering voor motorrijtuigen
goedgekeurd. De dekking moet onbe
grensd zijn, uitgezonderd voor de ma
teriële schade veroorzaakt door brand
of ontploffing.
Buitenlandse voertuigen zullen
slechts op Belgische grondgebied toe
gelaten worden indien zij in België
verzekerd zijn of indien zij voorzien
zijn van een internationaal verzeke
ringsbewijs, waaruit blijkt dat de
burgerlijke aansprakelijkheid bij on
geval gedekt is in overeenstemming
met de Belgische wet, en waarvan
Belgisch bureau de last zal dra
gen.
Verdere stijging van de
consumptie
Uit berekeningen van het C.B.S.
gepubliceerd in het statisch bulletin,
blijkt dat de consumptie per hoofd
van de bevolking in het eerste kwar
taal van 1956 8% groter was dan in
het eerste kwartaal van 1955.
Een klein deel van deze toeneming
komt voor rekening van de paas-in-
kopen, welke in 1955 in april, in 1956
in maait plaatsvonden.
De toeneming van de consumptie,
welke tussen 1953 en 1955 10% be
droeg, blijkt zich dus krachtig voort
te zetten.
VOLGENS RAPPORT VAN COMMISSIE:
Pleidooi voor beperking
van de procedure.
De achterstand in de behande
ling van de octrooi-aanvragen bij
de Nederlandse Octrooiraad be
draagt op het ogenblik ongeveer
16.000 aanvragen en dit aantal
groeit nog aan met ongeveer 2000
per jaar, aldus zegt het rapport
van de commissie tot bestudering
van een wijziging der octrooiver-
leningsprocedure. De commissie
constateert, dat de situatie van
dien aard is, dat het dringend nood
zakelijk is maatregelen te treffen
tot beperking van de octrooiverle-
ningsprocedure.
Volgens het door de commissie
voorgestelde systeem worden alle
octrooiaanvragen na onderzoek op
him nieuwheid zonder meer in de
door de aanvrager verlangde vorm
openbaar gemaakt. Het verslag van
dat nieuwheidsonderzoek wordt
daarbij ter visie gelegd. Een aldus
openbaar gemaakte aanvrage heeft
gedurende 5 jaren dezelfde rechts
gevolgen als een volgens de huidige
wet, na een onderzoek op de nieuw
heid en de uitvindingswaarde, open
baar gemaakte aanvrage. Na die
PU BLIEK WENST GEEN BEVOOGDING
De fout van overkreditering
(Van een onzer redacteuren)
Onlangs diende bij de Amsterdamse Stichting voor Credieten Voor
schot iemand een aanvraag in voor een afbetalingskrediet. Bij onder
zoek bleek, dat hij al allerlei verplichtingen had aangegaan voor een
totaal bedrag van 350.per maand. Hij verdiende 230.per
maand. Men noemt hem: slachtoffer van het afbetalingssysteem.
Er zijn vele van zulke slachtoffers, die voor de verleidingen van het
„kopen op gemakkelijke voorwaarden" zó vaak zijn bezweken, dat zij
tenslotte niet meer aan al hun verplichtingen kunnen voldoen. Als ze
er helemaal geen gat meer in zien, betalen ze de bakker en de melk
boer ook maar niet meer; dan zijn ze chronische wanbetalers gewor
den. Wanneer dan tenslotte de deurwaarder er aan te pas komt, blijkt
soms, dat één gezin 15 a 20 contracten heeft lopen voor allerlei din
gen, die op afbetaling zijn gekocht.
Dit zijn uitwassen. Het C.B.S. heeft
juist becijferd, dat het werkelijk ge
leden verlies op oninbare posten in
1954 „slechts" 1,1 procent van de to
tale afbetalingsomzet van 490 bedrij
ven bedroeg. Maar die totale omzet
beliep 115 miljoen, dus het verlies
nog altijd ruim 114 miljoen. En
aangezien dit bedrag is samengesteld
uit vele overeenkomsten voor Dedra-
fen van enkele honderden guldens,
etekent het toch dat ettelijke duizen
den kopers op afbetaling niet aan hun
verplichtingen hebben kunnen vol
doen. Met alle nare gevolgen van
dien.
Het aantal van hen, die zwaardere
verplichtingen op zich nemen dan
waaraan zg' werkelijk kunnen vol
doen, moet bovendien nog aanzien
lijk groter zgn dan het verliescijfer
van 1,1 procent veronderstellen doet.
Honderden gezinnen, die dikwijls
buiten hun schuld op een gegeven
moment niet meer weten hoe de eind
jes aan elkaar te knopen, komen bij
de volkskredietbanken terecht. De
bank neemt dan veelal de verplich
tingen over, probeert een regeling
met de schuldeisers te treffen en be
paalt de aflossing naar de draag
kracht van het gezin. Soms wordt de
afspraak gemaakt, dat de werkge
ver het gehele loon aan de bank be
taalt, die dan alle betalingen regelt
tot het gezin weer uit de schulden is.
In drie van de tien gevallen
dat zijn de bonafide gezinnen
komt ae zaak dan wel voor elkaar.
De rest voelt zich heel erg opgelucht
als het deurwaardersbeslag opgehe
ven is en begint even zo vrolijk
opnieuw. Daar is geen kruid tegen
gewassen; ze zullen het blijven doen,
zolang er een ongecontroleerd afbe
talingssysteem bestaat.
Sociaal motief.
Sommige volkskredietbanken
volgen een ander systeem. De ko
per vraagt éen krediet aan bij een
bij de bank aangesloten winke
lier. Wordt het verzoek ingewil
ligd, dan wordt het hele bedrag
door de bank aan de winkelier
uitbetaald, met een korting van
meestal 1, soms 2 of 3 procent
voor contante betaling.
Tegen dit systeem het werd
in 1949 ingevoerd door 't Twents
Financieringsinstituut, dat opge
richt werd door een groep winke
liers, die verweer zochten tegen
de afbetalingsmagazijnen
kwam al aanstonds de radio- en
rijwielhandel in verzet, op grond
van bestaande kartelafspraken.
Bovendien rezen weldra overal
particuliere financieringsmaat
schappijen als paddestoelen uit de
grond.
Ook daar konden de winkeliers de
verkoopsom direct in handen krij-
f en en dan soms zonder kor
ing voor contant.
Voor sociale beoordeling der kre
dietaanvragen voelden verscheidene
winkeliers niets, want, zeiden ze: van
sociaal krediet kan ik niet eten.
Wanneer een volkskredietbank geen
krediet voor een televisietoestel
geeft, maar een particuliere maat
schappij wel, dan gaat de koper-op-
afbetaling de kredietbank voorbij. En
zo wordt het voor de winkelier erg
aanlokkelijk om in twijfelgevallen
juist een maatschappij op te zoeken,
die niet al te nauwkeurige informa
ties trekt, want des te meer kans
heeft hij dat het krediet wordt toe
gestaan.
Controle.
Hoewel de afbetaling hand over
hand toeneemt, vertoont het totaal
bedrag der door de volkskredietban
ken verstrekte leningen de laatste ja
ren geen grote stijgingen; 't schom
melt om ae 50 miljoen. Volgens de
dezer dagen door het CJ3.S. gepubli
ceerde cijfers werd echter bij 490 af
betalingsmagazijnen, financierings-
banken en gemeentelijke financie
ringsinstituten in 1955 ten minste
voor 115 miljoen op afbetaling ge
kocht. Deskundigen schatten het to
taalbedrag op 200 300 miljoen.
Verreweg de meeste aankopen op af
betaling worden dus door particuliere
zaken gefinancieerd. Dat zal voorlo
pig wel zo blijven zolang de so
ciale normen der kredietbanken als
„bevoogding" worden gevoeld en zo
lang het grote publiek niet beseft hoe
groot de verschillen in kostenpercen-
tages soms wel zijn.
Er wordt evenwel hard gewerkt
aan een andere mogelijkheid om al
thans de „overkreditering" te voorko
men.
Reeds nu terwijl in leringen van
insiders nog fel wordt gediscussieerd
over de mógelijkheid en uitvoerbaar
heid van verplichte registratie
hebben twee grote informatiebureaus
het „Centraal Documentatie Archief"
ongericht. In het bestuur van deze
termijn vervalt de aanvrage, tenzij
voordien door aanvrager of door
derden voortzetting van de octrooi-
verleningsprocedure is gevraagd. Op
deze wijze krijgt de aanvrager door
de openbaarmaking een voorlppig
recht, dat hij aan de hand van het
nieuwheidsonderzoek op zijn waarde
kan toetsen, en heeft hij vijf jaren
de tijd om te beoordelen of de eco
nomische situatie voortzetting van
de octrooiverleningsprocedure en de
daarmede gemoeide kosten wettigt.
Aan de andere kant kunnen der
den niet alleen spoedig kennis
nemen van hetgeen hun aan
octrooipretenties boven het
hoofd hangt, doch zij kunnen te
vens aan de hand van de even
eens openbare uitslag van het
nieuwheidsonderzoek zich een
beeld vormen van de waarde
dier pretenties en eventueel de
octrooiraad om een uitspraak
vragen.
De commissie, in 1954 ingesteld
door de staatssecretaris van Econo
mische Zaken, meent te mogen ver
wachten, dat in een groot aantal ge
vallen geen voortzetting van de ver
leningsprocedure meer zal worden
gevraagd en de octrooiraad zich dus
veel arbeid bespaard zal zien, zodat
zij de bestaande achterstand in de
behandeling van octrooiaanvragen
geleidelijk kan inlopen en tot nor
male proporties terugbrengen.
Langs harens en strand
P. Verhoog schreef over de
kust van België en Holland
„Langs Havens en Strand" is een
boek dat geschreven is om in kort
bestek enig antwoord te geven op de
vele vragen, die vaak zullen opkomen
als men langs de zeekant, langs
strand en havens tuurt naar al wat
daar te zien is. Vragen als: Wat is
een trawler? een tankboot? een Vic-
tory-Schip? een Liberty-schip, het
verschil tussen een haven- en zee
sleepboot? Vragen naar seinen en
vlaggen, naar reddingsmiddelen en
moderne navigatie-instrumenten.
Vragen, die in dit boek, uiteraard bij
zoveel omvang van stof, kort en
vooral niet al te technisch, moesten
worden beantwoord.
Voor een groot deel van de Zeeuw
se bevolking, die schier dagelgks met
de zee in aanraking komt, er mee is
opgegroeid er mee vertrouwd Is ge
raakt en voor wie het overmeesteren
de landschap van zee, zand en lucht
toch nog vele geheimen herbergt, zal
dit boek waarlijk vele vragen beant
woorden. Met behulp van tabellen,
tekeningen (18) maakt het de lezer
vertrouwd met wolksoorten, soppige
schuimcirkels en uitrollende bran-
dingsgolven. Voor de oplettende „\va-
terkanter" bevat het een schat aan
waardevolle gegevens. Zo geeft het
hoofdstuk „Verlichting en Betonning-
Het Loodswezen" de lezer enig in
zicht in het verschil tussen de veel
heid van lichtbakens en vuren. In
het hoofdstuk „Wat leeft er langs de
kust" vertelt de schrijver, dat alle
meeuwen heus geen kokmeeuwen
zijn, terwijl de aandachtige lezer zal
bemerken dat de glazige balletjes,
die hij vaak aan de vloedlijn vindt,
geen jonge kwalletjes zgn, zoals veel
al wordt veronderstetd. doch niets
anders dan „zeevonkjes".
„Langs Havens en Strand". De
Kust van België en Nederland.
(Uitg. Hollandia n.v. te Baarn) is
een rijk geïllustreerd boek, dat voor
de „waterkanter en voor de „new
comer" in het byzonder interessante
en leerzame gegevens bevat.
instelling hebben o.a. vertegenwoor
digers van de volkskredïetbanken zit
ting. Een groot aantal volkskrediet
instellingen werkt reeds nauw samen
met het nieuwe instituut, waarbij
wederzijds gegevens worden uitge
wisseld en gebruik van eikaars infor
maties wordt gemaakt.
Het werk staat nog in de kinder
schoenen. Maar de voorlopige resul
taten zijn goed en wijzen er op, dat
een landelijk net van regionale regis
tratiebureaus wellicht de oplossing
kan zijn om een einde te maken aan
de excessen en ongelukken, die zich
bij de afbetaling nog steeds op grote
schaal voordoen.
