Herstelbank wenst weer fiscale
faciliteiten voor herkapitalisatie
Krachtige structuur
politiek nodig
Oud-gezagvoerder bouwt scheepsmodellen
12
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 12 MEI 1950
JAARVERSLAG OVER 1955
Meer dan 1 miljard aan kredieten
De maatschappij tot financiering van het nationaal herstel n.v. (Herstel-
bank) meldt in het verslag over 1955 een stijging van het op contraeten op
genomen bedrag tot 319.408.000 tegen 281.091.000 in 1954. Het totaal
van de sedert de oprichting gecontracteerde kredieten overschreed het be
drag van 1 miljard gulden en bedroeg op 31 december 1955 1.070.833.000.
De toeneming der kredietportefeuille in 1955 had voornamelijk betrekking
op de chemische nijverheid en de bedrijfstak verkeer. Van het genoemde
bedrag van ruim 1 miljard is inmiddels door aflossingen, annuleringen en
verlagingen 550.208.000 in mindering gekomen, zodat op ultimo 1955 uit
stond 520.625.000, waarvan o.m. 205.866,000 bij de bedrijfstak verkeer,
94.188.000 by de metaalnijverheid, 93.782.000 bij de chemische nijverheid
en 43.080.000 bjj krediet- en bankwezen.
De netto winst over 1955 bedraagt
10.293.750 (v.j. 9.643.750), waar
uit na toevoeging van 2.058.750
(v.j. 1.928.750) aan de statutaire
reserve wordt voorgesteld op de pre
ferente aandelen b over 19o5 weder
om een dividend uit te keren van 3%
en daarnaast op de aandelen a.
toebehorende aan de Staat der Ne
derlanden, een uitkering te doen
groot 3.020.000 (v.j. 2.500.000)
overeenkomende met een dividend
van 2
Het totaal van de reserves bereikt
na de winstverdeling over 1955 een
•bedrag van 49.079.000. Berekenin
gen maken aannemelijk, dat eind '55
een bedrag van 9.500.000 beschouwd
mag worden als een voor het bedryf
zo belangrijke reserve tegen onvoor
ziene risico's.
Groei van"industrie
Met betrekking tot de groei van
onze industrie is waakzaamheid op
elk gebied van de technische ontwik
keling geboden ten einde de kans
niet te missen, waar mogelijk deel te
nemen aan de structurele ontwikke
ling van de wereldhuishouding. De
Herstelbank is er van overtuigd, dat
de werkzaamheden ten behoeve van
de energievoorziening een sterke uit
breiding zullen ondergaan. Op dit ge
bied ziet zij kansen voor expansie
van de Nederlandse economie.
Voor de totale voorziening in de
behoefte aan energie ziet de bank in
ieder geval voor de toekomst geen
grote vaagstukken. Voor zover deze
kunnen rijzen houden zij vooral ver
band met de plaatselijke energie-te
korten, vooral in de industrie-cen
tra van de westerse wereld.
Om allerlei redenen zullen deze
tekorten vooral moeten worden aan
gevuld door hot gebruik van olie. De
techniek is reeds deze richting inge
slagen. Dit zal voorlopig, vooral wan
neer het verbruik in een snel tempo
toeneemt, leiden tot een massaal
ollevervoer over de oceanen. De Her
stelbank meent dan ook. dat wij nog
slechts aan het begin staan van dë
ontwikkeling van de tankvaart, hoe
indrukwekkend deze tot dusverre
ooit reeds moge zijn geweest.
Voor ons land liggen hier stellig
goede kansen. Door zijn geografische
figging zal Nederland bij dit vervoer
zeker kunnen worden betrokken.
Tot slot heeft .onze gunstige ligging
reeds geleid tot het ontstaan van
een belangrijk olie-overslagbedrijf en
een olie-veredelingsindustne hier te
lande.
Kapitaal nodig
Wat de financiering van het be
drijfsleven betreft wordt er in het
verslag op gewezen, dat de voorzie
ning in de behoefte aan eigen kapi
taal voor vele middelgrote en kleme
ondernemingen nog steeds een onop
gelost vraagstuk blijkt. De bank
voorziet, dat vele van deze onderne
mingen binnen afzienbare tyd haar
eigen kapitaal moeten uitbreiden.
Een reeks van factoren belemmert
deze ondernemingen een eerste gang
naar de beurs. Voor een evenwichtf-
ge ontwikkeling van onze economie
blijft het van het grootste gewicht,
dat deze ondernemingen niet door fi-
nancieringsmoeilijkheden in een ge
zonde groei worden geremd.
In dit licht Is de bank van mening
dat de Ned. participatie maatschap
pij, een nuttige functie kan ver
vullen. In het bijzonder ten behoeve
van kleine en middelgrote onderne
mingen, welke haar financierings
structuur nodig moeten herzien, doch
ook voor grote ondernemingen be
pleit de Herstelbank de wederinvoe-
KREDIETEN AAN HET
BEDRIJFSLEVEN
ring van de fiscale faciliteiten met
betrekking tot herkapitalisatie.
Woningbouw
Het verslag wijdt voorts aandacht
aan het woningvraagstuk en do
woningbouw. In vergelijking met
de andere sectoren van het be
drijfsleven vertoont de woning
bouw nog steeds een ernstige ach
terstand en wanneer men de te
genwoordige woningvoorraad ver
gelijkt met de verwachtingen in
zake de groei van de bevolking,
dan kan men berekenen dat, In
dien men inderdaad van nu af aan
het woningtekort in 10 jaar wil
inlopen, een jaarlijkse produktie
van ten minste 75.000 woningen
noodzakelijk is.
De bank is wat do bevordering van
systeembouw betreft van mening,
dat deze bouw economisch nog wel
met de traditionele bouw zou kunnen
wedijveren, indien haar series slechts
groot genoeg zijn en amortisatie van
de soms vrij hoge investeringen
binnen vrij korte tgd mogelijk maken.
Het is evenwel zeer moeilijk, om tot
serie-fabricage te geraken, mede
omdat de gemeentelijke bouwvoor
schriften zo zeer uiteenlopen, dat een
systeembouwer door standaardisatie
onmiddellijk zijn afzetgebied ver
kleint.
Jhr. M. C. T. van Lennep
overleden.
In de leeftijd van 71 jaar is te
Bussum overleden jhr. M. C. T. van
Lennep, adviseur en oud-directeur
van de centrale bond voor de inwen
dige zending en Protestants Christe
lijk maatschappelijk werk. Deze bond
is het overkoepelend orgaan voor al
liet Protestants Christelijk maat
schappelijk werk in ons land en om
vat ae kinderbescherming, zieken
zorg, zorg voor ouden van dagen, re
classering. jeugdwerk en evangelisa
tie.
Jhr. Van Lennep, woonde 37 jaar
in Bussum. Ook in zyn jeugd ver
bleef hij daar lange tijd op het land
goed „Bantam", waar zijn overgroot
vader heeft gewoond.
Advertentie
Woningbouw in maart 1956
Volgens gegevens van het C.B.S.
werden in maart 1956.4.496 woningen
voltooid. Dit aantal is 1.387 hoger
dan dat van dezelfde maand van het
vorig jaar.
In het eerste kwartaal van 1956
werden 11.422 woningen voltooid, te-
?en 8.912 in het eerste kwartaal van
955.
Gerekend tot en met maart 1956
zijn sedert de bevrijding 451.299 nieu
we woningen gereed gekomen.
In Zeeland werden in maart 163
woningen opgeleverd en in het eer
ste kwartaal van 1956: 377 wonin
gen.
Daar het aantal woningen met de
bouw waarvan in maart 1956 werd
aangevangen, groter is dan het aan
tal woningen, dat in die maand ge
reed kwam, steeg het aantal in aan
bouw zijnde woningen weer, nadat het
gedurende enkele opeenvolgende
maanden was gedaald. Einde maart
1956 waren 78.092 woningen in uit
voering, tegen 74.495 einde februari
1956. "Ultimo maart 1956 zijn 11.753
woningen meer in uitvoering dan ein
de maart 1955.
In de in maart 1956 gereed geko
men woningen zijn 289 systeemwo
ningen begrepen.
Mgr. P. A. lierman nam
bezit van bisschopstroon
In de kathedrale kerk van St. Mar
tinus heeft woensdagavond de nieu
we bisschop van Groningen, mgr. P.
A. Nierman, tijdens een eenvoudige
plechtigheid bezit genomen van zijn
troon.
Kapelaan A. P. Braakhuis las de
machtiging voor van de aartsbis
schop van Utrecht, mgr. dr. B. J. Al-
frink, waarin hij mgr. Holtman, de
ken van Leeuwarden, verzocht de
bullen ter proclamatie van de benoe
ming van mgr. P. A. Nierman tot
bisschop van Groningen voor te le
zen. In deze bullen werd aan de
geestelijkheid en gelovigen de benoe
ming van hun bisschop meegedeeld.
Gevraagd werd de nieuwe bisschop
met liefdevolle en trouwe onderda
nigheid op te nemen en gevolg te ge
ven aan zijn vermaningen.
OVeft KL£|N'£ GÊVOEGENS DE5 LEVEA/S
Op Moederdag
sg
doosje Spencer
Wist V dat het vieren
heel oude traditie is? Het toas Miss Mary
To wies Sasseen uit Kentucky in de Verenig
de Staten, die in 1890 op het idee kioam om
alle moeders op de wereld te eren door hun
een speciale dag te wijdenToch duurde liet
nog tientallen jaren, voor deze gedachte wor
tel schoot en, merkwaardig genoeg, wist toen
een andere dame, Miss Anna Jarvis uit Phila
delphia, de verjaardag van haar moeder als
de Moederdag door te drijven.
Wat of dit allemaal nu met Spencer te maken heeft Alleen
maar ditals moeder de vrouw er van houdt af en toe eens
op te steken, geef haar dan op Moederdag een doosje met
twintig van de lekkerste sigaretten, die er bestaan: een
doosje gouden Spencer!
Geen overschatting van de
con junctuur politiek
Het falen van verschillende cultuurprognoses in de laatste .jaren,
maar ook in het verdere verleden, meent de Herstelbank ten dele te
moeten toeschrijven aan de onmogelijkheid nieuwe omstandigheden te
voorspellen, die als het ware de hoogconjunctuur verder dragen,
waarmede echter nog allerminst wordt betoogd, dat zij de mogelijkheid
van een depressie in de nabije toekomst voor uitgesloten houdt. Zij
twijfelt er echter aan of voorspellingen dienaangaande mogelijk zijn.
Voorts lijdt het haar geen twijfel, dat er bij velen in den lande een
overschatting bestaat van de betekenis, welke in de praktijk moet
worden toegekend aan een zelfstandige conjunctuurpolitiek van de
Nederlandse overheid.
Het komt de bank v,oor, dat in ge
val van een ernstige terugslag bui
ten onze grenzen, de armslag, welke
onze overheid heeft, kleiner zal zijn
dan velen vermoeden. Deze armslag
zal wellicht reeds ten volle dienen te
worden gebruikt voor het te niet
doen van de nadelige invloed, welke
van een teruggang elders uitgaat op
onze economie. Met name zal de
overheid alle kracht moeten inspan
nen om mogelijke cumulatieve ef
fecten van zulk een terugslag op de
werkgelegenheid, het nationale inko
men en de vraag i
goederen te bestrij
conjunctuurpolitiek zal dan geheel in
het defensieve vlak liggen. Zelfs op
dit gebied zal het veel beleid vragen
enig resultaat te boeken.
Ingeval van een buitensporige haus
se ziet de Herstelbank de mogelijk
heden van een actieve conjunctuur
politiek voor ons land evenmin roos
kleurig.
Naar de mening der bank staat on
ze overheid voor de klemmende nood
zaak een krachtige structuurpolitiek
te voeren en naar liaar mening zal
deze politiek in beginsel moeten pre
valeren boven het conjunctuurbeleid,
al zal zoveel mogelijk naar een coör
dinatie moeten worden gestreefd.
Onze economische medewerker te
kent hierbij nog aan: Wg allen zijn
geneigd om het eerst aan het heden
te denken, aan de lonen en salaris
sen, aan de prijzen en de werkgele
genheid van nu. Aan morgen den
ken wij al minder en aan overmor
gen komen wij eenvoudig niet toe
omdat dit zo ver en nevelig is. Maar
als wij om der wille van het heden
de toekomst ondergraven, zullen on
ze kinderen ons dit over tientallen
Loonsverhogingen in het
binnénbeurtvaartbedrijf.
Er is thans ook overeenstemming
bereikt over de loonsverhoging in het
binnenbeurtvaartbedryf. Alle lonen
zullen met 5 procent worden ver
hoogd. Voor chauffeurs en schippers
op plaatselijke bestel- en afhaaldiens-
ten is het grondloon 1 per week
hoger dan dat van de walwerker. De
verhoging voor overwerk voor het
varend personeel wordt gebracht van
10 op 20 procent, terwijl de toeslag
voor ongunstige uren van 11 op 15
cent, van 27 op 40 cent en van 53 op
75 cent per uur wordt gebracht.
De vakantie wordt uitgebreid van
12 tot 15 dagen. In de nieuwe rege
ling is een vakantietoeslag van 4 pro
cent opgenomen, waarvan de uitbe
taling echter in twee termijnen kan
geschieden.
De jeugdloonregeling is aangepast
aan de percentages, die thans xn het
bedrijfsleven algemeen gebruikelijk
zijn.
Zeeuw houdt midden op het land herinnering
aan zee levendig
De liefde voor de zee, die de oud-KPM-gezagvoerder J. B. Martein in
zyn hart meedraagt straalt ook van de vriendelijke woning, die hij
ruim een jaar geleden liet bouwen in het Epserbos bij Gorssel (Gld.).
Boven de schoorsteen pronkt als windwijzer een keurig bewerkt zeil
schip en bij zijn voordeur heeft de naamplaat, die vroeger de deur van
zijn kapiteinshut sierde, een ereplaats gekregen. Wie van de mari
tieme sympathieën van de bewoner nog niet doordrongen is als hjj
voor de deur staat, vindt het bewijs van het hechte verbond, dat de
heer Martein bijna zestig jaar geleden sloot met de zee, zodra hij in
de vriendelijke hal is binnengestapt. Als proeve van bekwaamheid van
de knutselende oud-gezagvoerder ziet hij het kunstig gemaakte model
van een Franse tonijnenvisser, die zelfs de meest verstarde landrot
in één slag moet boeien.
De zee heeft van kindsbeen af op
de heer Martein een niet aflatende
aantrekkingskracht uitgeoefend.
Toen hij amper elf jaar oud was,
hy woonde toen in Goes, werd er
aan zijn grote wensdroom gehoor ge
geven. Zijn vader, weinig enthousiast
voor de plannen van zrjn zoon, gaf
hem ten einde raad mee op een Britse
zeilboot, die onder Iers commando
een tocht zou wagen naar Australië.
Op deze reis, zo dacht zijn vader,
die zelf als kapitein voer, zou het en
thousiasme van de jonge Martein wel
bekoelen. De Ierse gezagvoerder
stond bekend als geen gemakkelijk
mens. Hrj had een paar handen aan
zijn lijf. die zelfs een reus zouden moe
ten afschrikken. De jonge Martein
stapta vol vertrouwen aan boord en
begon aan het grote avontuur, dat
over zijn toekomst zou moeten be
slissen. Die beslissing viel, zij het op
een andere wijze dan Martein Sr. ooit
had durven dromen. Na vele maan
den zag de vader zijn zoon terug in
Goes, waar de familie woonde. Het
was evenwel geen teleurgesteld, maar
een nog enthousiaster geworden
knaapje, dat daar voor een poosje in
de familiekring terugkeerde.
Romantische tijd.
Het zeemansleven in die jonge ja
ren van de heer Martein hg is nu
bij de zeventig kent geen verge
lijking met het hedendaagse. Men
was aangewezen op de wind, want de
techniek was nog niet zo ver gevor
derd, dat aen de stoomkracht kon
uitbuiten om er schepen op te laten
varen. Maar een romantische tijd was
het wel. De heer Martein heeft in
zijn jeugd de ogen goed de kost ge
geven. Dikwijls zwierf hij in zijn vrije
uren langs de kade en bewonderde de
schepen, die er gemeerd lagen Niets
ontsnapte aan de kritische blik van
zijn staalgrijze ogen. Reeds in die ja
ren liep de heer Martein met het plan
netje rond, dr.t zodra hij gepensio
neerd zou zijn scheepsmodellen te
gaan bouwen. Van zeldzame scheep
jes maakte hg schetsen, zodat nfl
steeds zijn modellen werkelijkheids
getrouw zou kunnen vervaardigen.
lijn hobby bedrijft hg op een wijze,
ie van grote accuratesse spreekt
Zijn studeerkamer is een complete bi
bliotheek van boeften en boekjes oyer
bouw en constructie van zeilschepen.
Geen bootje zet de heer Martein op
stapel of hij heeft nauwkeurig bestu
deerd, wat de bijzondere eigenschap
pen van het schip waren, waaraan
het moet voldoen, kortom.hij bereidt
als een scheepsbouwer van professie
de bouw 'uiterst serieus voor. Hjj rust
nooit voor hij soms van ver buiten de
landsgrenzen een bouwtekening heeft
bemachtigd volgens welke ook het
oorspronkelijke schip is vervaardigd.
Interessante jacht.
Die jacht op tekeningen op zichzelf
is reeds interessant. Sinds oijna een
jaar bijvoorbeeld werkt de heer Mar
tein aan de bouw van de Braak, een
Nederlands zeilschip, dat in 1799 door
de Engelsen werd ingepikt. Het typ.e
van de Braak gold in zijn dagen als
zeer gewild schip. Het was een snel
varende boot, die de jaloezie van de
Engelsen sterk opwekte. Toen men de
Braak eenmaal had buit gemaakt
door de Napoleontische overheersing
leefden we in oorlog met de Engel
sen sleepten de Engelsen de Ne
derlandse zeiler zo snel mogelijk naar
.een werf om daar aan de hand van
opmetingen een werktekening te ver
vaardigen.
In het maritiem museum van Green
wich wordt die tekening nog steeds
met zorg bewaard. De heer Martein
zou de heer Martein niet geweest zijn,
indien hü er niet in geslaagd was om
een overdruk van die tekening te krij
gen.
Al een jaar lang is hg aan het
passen, meten, timmeren en lijmen
om een juist model van de Braak te
krijgen. Ieder onderdeeltje van het
schip maakt hij zelf. Het lijkt haast
een onmogelijkheid als men de stuk
ken koper en hout ziet liggen, waar
uit ieder stukje precies op maat ge
draaid en gesneden wordt. Het ge
duld, de toewijding en de liefde, die
de heer Martein eigen zijn, plegen
echter steeds weer alle moeilijkheden
te overwinnen.
Ver van de zeeën, die hg in de
bijna vijftig jaren, die hij actief aan
de zeevaart medewerkte, bevoer, doet
de heer Martein met overgave zijn
werk. Niets in de omgeving van zijn
huis herinnert aan stinkende vlees-
tonnen. kofschepen, Indië-reizen, oor
lammen en een woeilige zee, maar
temidden van zijn modellen voelt hij
zich niettemin gelukkig. Waarom
zou ik aan de zee gaan wonen, zo
zeg hg. De Nederlandse zee is toch
maar een surrogaat van de zee die
ik ken.
De oud-KPM-gezagvoerder J. B
Martein lieeft in zijn leven alle zeeën
bevaren. Nu woont deze ex-Goesenaar
in het Esperbos (Gelderland) waar
hij met ware hartstocht zijn hobby
beoefent: het maken van scheepsmo
dellen.
jaren onherroepelijk aanrekenen.
Daarom is het zo nuttig, dat de di
rectie van de Herstelbank de bete
kenis van zowel een conjunctureel
als een structureel beleid scherp
heeft belicht en heeft gewaarschuwd
voor een onderschatting van dat
tweede beleid.
Hier komt bovendien nog bij, dat
het teveel letten op de conjunctuur
van het heden en het nemen van
maatregelen ter voorkoming van een
omslag in de nabije toekomst, de on
dernemers dusdanig uit het veld kan
slaan en hun de moed kan ontnemen,
dat zij er de brui aan geven om ter
wille van de toekomst grootscheepse
investeringsplannen te gaan verwe
zenlijken.
Het verslag rekent af met de op
vatting, dat er na de hausse van liet
ogenblik beslist een terugslag moet
komen. Met andere woorden, het
vecht tegen dat uit de vorige eeuw
stammende Idee van het cyclische
verloop van de conjunctuur.
(Advertentie)
Rijwielhandel „WEBRA",
Nw. Haven 3, tel. 3807, Middelburg.
Overleg over salariëring
van ziekenhuispersoneel
Minister Suurhoff heeft geant
woord op schriftelijke vragen van
het Tweede Kamerlid de heer Van de
Wetering over de salariëring van
het ziekenhuispersoneel. De heer Van
de Wetering had gevraagd of de mi
nister niet van oordeel is, dat de be
staande gelijkstelling in de sala
riëring van het personeel in particu
liere en in overheidsziekenhuizen be
houden dient te blijven en het derhal
ve gewenst is,'dat dezelfde uitkerin-
en en toeslagen op 31 mei ook aan
et personeel van de particuliere zie
kenhuizen wordt toegekend.
In zijn antwoord zegt minister
Suurhoff, dat voor wat de particulie
re ziekenhuizen betreft, de verant
woordelijkheid voor de vaststelling:
der salarissen van het verplegend
personeel primair berust bij de be
sturen dier inrichtingen,
uiteraard overleg wordt gepleegd
met de personeelsorganisaties. Dit
overleg is thans gaande. Hangende
dit overleg ligt het niet op dè weg
van de minister, aldus het antwoord,
ter zake uitspraken te doen. Zodra
de ziekenhuisbesturen tot voorstellen
zijn gekomen en het college van
rijksbemiddelaars daarop voor zover
nodig een beslissing heeft genomen,
zullen, zoals gebruikelijk, de zieken
huisbesturen zich tot de minister van
economische zaken moeten wenden.
Brand in Apeldoorns
bejaardentehuis
In het bejaardenhuis, „Avond
zon" te Apeldoorn is in de nacht van
Woensdag* op Donderdag een brand
uitgebroken, die zich aanvankelijk
ernstig liet aanzien doch die door het
uitermate snelle optreden van de
Apeldoornse brandweer toch nog vrij
spoedig kon worden bedwongen. Toen
de brandweer met de magyrusladder
en het spuitmateriaal arriveerde
sloegen felle vlammen, die werden
aangewakkerd door de vrij krachtige
wind, uit het dak.
Het vuur is door tot nu toe onbe
kende oorzaak ontstaan bij een ex-
pansievat van de centrale verwar
ming, dat zich vlak onder de kap
boven de eetzaal bevindt. De brana
woedde al spoedig in de gang naar
deze eetzaal en in een aantal onbe
woonde kamers, juist op de grens
tussen het oude en nieuwe gedeelte
van het gebouw.
Dank 'zij het feit dat het gebouw
hier van betonnen vloeren is voorzien
kreeg het vuur geen kans de daaron
der gelegen verdieping te bereiken.
De brandweer was nog geruime tijd
met de nablussing bezig. De totale
schade is groot.
Advertentie)
Jiiiiiiiiiiiiiin
HAZETFABRIEKEN TE ZEVENBERGEN
