Centraal Planbureau verwacht
verdere stijging activiteit
Kamer stemt voor beperking van
de verkoop op afbetaling
klankbord
B. EN W. MOETEN BISSCHOP
HET STEMRECHT ONTNEMEN"
VRIJDAG 4 MEI 1956
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ECONOMISCH PLAN 19S6 GEPUBLICEERD
Er kunnen dit jaar 70.000
woningen tot stand komen
Voor 1956 wordt een verdere stijging van de economische acti
viteit verwacht. Aan deze raming, neergelegd in het zojuist versche
nen Centraal Economisch Plan 1956, liggen verschillende veronder
stellingen ten grondslag. Voor de uitvoer wordt een stijging met acht
procent verwacht. De loonvoet zal naar raming met vijf procent toe
nemen. Hierbij is rekening gehouden met de toegestane verruiming
van de secudaire arbeidsvoorwaarden en een zekere mate van be-
drijfstaltsgewijze differentiatie. De overheidsuitgaven vertonen 'n be
trekkelijk geringe stijging. Ook de doorwerking van de vroeger geno
men belastingmaatregelen draagt tot de veronderstelde expansie bij.
Voor 1956 is aangenomen, dat het door het verscherpte goedkeu-
ringsbeleid mogelyk zal zjjn, bij een bouwvolume van 70.000 woningen,
zoals in het bouwprogramma 1956 is voorzien, het aantal gereedko
mende woningen eveneens tot 70.000 te verhogen. Er wordt binnen
de bouwnijverheid overeenkomstig het bouwplan, een verschuiving
naar woningbouw en nijverheidsb ouw verwacht.
Een verdere stijging van con
sumptie en investeringen wordt
verwacht. Ondanks de stijging van
de arbeidsproduktiviteit zal de
werkgelegenheid nog sterker toe
nemen dan het aanbod van arbeid
en de geregistreerde arbeidsreser
ve zal dan ook, naar verwacht
wordt,- zelfs beneden het peil van
1948 dalen. Een gering betalings
balanssaldo op lopende rekening
wordt geraamd.
Voor 1956 worden bij de veronder
stelde loonstijging en een zeer ge
ringe prijsstijging voor ingevoerde
goederen, slechts geringe prijsstijgin
gen verwacht. De gevoeligheid voor
prijsgevoelige factoren zal echter on
der de gegeven omstandigheden gro
ter worden. In dit verband zijn de
maatregelen, welke per 1 januari
1957 zullen worden genomen, van be
lang. Invoering van de algemene
ouderdomsverzekering en een even
tuele huurverhoging met 25 procent
zullen met een compenserende loons
verhoging gepaard gaan. De afschaf
fing van de vereveningsheffing zal de
kostenverhogende invloed daarvan
slechts gedeeltelijk opheffen.
In de veronderstelling, dat geen
belastingverlaging mogelijk zou zijn,
kan men 'n kostenverhogende loons
verhoging van ongeveer 2% procent
verwachten.
De arbeidsreserve zal, naar het
Centraal Planbureau veronderstelt,
dalen van een jaargemiddelde van
55.000 manjaren tot ongeveer 47.000
manjaren. De spanning op de ar
beidsmarkt houdt dus, naar verwacht
wordt, aan, maar neemt niet sterk
toe.
Investeringen
De investeringen kunnen vooral
in de voor directe overheids-
beïnvloeding vatbare bedrijven
worden afgeremd; in tijden van
verminderde spanning kan de in
vesteringsactiviteit daar immers
onafhankelijk van ondernemers-
motieven weer worden opge
voerd. Dergelijke investeringen
maken ongeveer een kwart pro
cent van de totale investeringen
(exclusief woningbouw) uit; niet
alles kan echter zonder grote be
zwaren worden uitgesteld.
Kredietmaatregelen zouden mede
kunnen bijdragen tot een beperking
van de binnenlandse bestedingen; zij
zouden vooral van betekenis zijn,
voorzover zy de consumptie (afbeta
lingskrediet) en de nlet-essentiële in
vesteringen aantasten. De voornaam
ste uitwerking van een dergelijk pro
gramma zou zijn, dat de invoer zou
afnemen en de betalingsbalans een
groter overschot zou vertonen. Daar
het nationale inkomen een geringere
stijging zou vertonen, zou uit dezen
hoofde de aanleiding tot loonsverho
gingen geringer worden. Ook zou de
spanning op de arbeidsmarkt afne
men. Tegenover het verlies van reëel
inkomen, dat deze maatregelen met
zich brengen, staat dat de verkregen
deviezenreserves later een minstens
even grote expansie mogelijk maken.
Land- en tuinbouw
Wat de landbouw betreft, wordt
voor 1956 in verband met de strenge
winter geen herstel van het winter-
granenareaal verwacht. Wel is enige
uitbreiding van de suikerbietenteelt
waarschijnlijk tegenover inkrimping
van peulvruchten. Naast een grotere
produktie van aardappelen is in de
tuinbouw in 1955 een mindere oogst
van appelen en peren verkregen, die
ook in de consumptie zijn weerslag
vond. In 1956 is weer een grotere
produktie van appelen en peren
raamd.
VERZOEK VAN ROTTERDAMSE RECHTER
99
Hij zou in vreemde
staatsdienst zijn
Big het college van B. en W. van
Botterdam is een verzoekschrift
binnengekomen van de Botterdam-
se rechter, mr. A. Dirkzwager, om
de nieuwe bisschop van Botter
dam, mgr. M. A. Jansen, zijn stem
recht te ontnemen.
Dit verzoek baseert hij op art. 7
sub 4 van de wet op het Neder
landerschap, die de Nederlander op
straffe van verlies van burger
rechten verbiedt, in vreemde
staatsdienst te treden zonder ver
lof van de koningin.
De nieuwe bisschop van Rotter
dam zou zich volgens mr. Dirk
zwager door de aanvaarding van
zijn bisschopsambt in dienst van de
Vaticaanse staat hebben gesteld
zonder daarvoor de koninklijke
toestemming te vragen. Volgens
Deze auto werd tamelijk zwaar be
schadigd, toen hij donderdagmiddag
bij Der Boede" te Koudekerke uit
de bocht vloog en vervolgens enkele
eigenaardige capriolen maakte. Twee
van de drie inzittenden werden daar
bij geblesseerd.
FOTO P.Z.C.)
COMPLEX. Mevrouw June Fishbeln
uit Chicago, een voormalige sergeant
van het korps Vrouvyelijke Vrijwilli
gers in de V.S., heeft echtscheiding
verkregen omdat haar man. die het
in het Amerikaanse leger niet verder
heeft gebracht dan korporaal, haar
had verlaten. Haar hogere militaire
rang had hem een minderwaardig
heidscomplex bezorgd, zo verklaarde
zij voor de rechter.
GESTICULATORS. In de autobussen
van Napels staat te lezen: „Verboden
te spreken met de chauffeur. Hij
heeft zijn handen nodig om te stu
ren".
Affaire Schokking thans
niet in de Kamer.
(Van onze parlementaire redacteur)-
De vaste commissie van binnen
landse zaken in de Tweede Kamer
heeft besloten om het verslag naar
aanleiding van de nota van de minis
ter van binnenlandse zaken, prof.
Beel, betreffende de in de pers ver
schenen publikatie over de burge
meester van Den Haag, mr. Schok
king, tegelijkertijd openbaar te ma
ken met het antwoord van de rege
ring.
Aangezien met de samenstelling
van dit antwoord enige tijd gemoeid
is, bevestigt dit besluit van de com
missie van binnenlandse zaken, dat
de tegenwoordige Tweede Kamer de
zaak-Schokking niet meer in het
openbaar bespreken zal. Zij laat dat
aan de nieuwe Kamer over.
Scheepsbotsing in
Antwerpen.
Het Britse vrachtschip „Manda-
sor" (10.150 t.) en het Liberiaanse
vrachtschip „National Servant"
(10.920 t.) zijn donderdag te Ant
werpen op de Schelde met elkaar in
botsing gekomen. Beide schepen
werden zwaar beschadigd. Persoon
lijke ongelukken deden zich niet
voor.
deze Rotterdamse rechter zou hij
daardoor automatisch de rechten
van zijn Nederlanderschap hebben
verloren.
Mr. Dirkzwager merkt in zijn
schrijven op, dat de laatste tijd on
dubbelzinnig is gebleken, dat het
episcopaat in Nederland in geval
van botsing de voorkeur geeft aan
de wet van het Vaticaan en van
de R.K. kerk boven de Nederland
se wet.
Naar het A.N.P. uit de kringen van
het aartsbisdom vernam is men ten
zeerste verwonderd over dit verzoek",
van mr. Dirkzwager.
„De nieuwe bisschop vervult zijn
functie niet als onderdaan van Vati-
caanstaat, maar als lid van het ka
tholieke kerkgenootschap".
„De vaticaanstaat moet los gezien
worden van het regiem van de r.-k.
kerk. Een doorvoering van het stand
punt van mr. Dirkzwager zou beteke
nen, dat alle geestelijken in „vreemde
staatsdienst" zouden zijn getreden
door hun wijding tot priester".
Van de zijde van het ministerie van
justitie vei'klaarde men desgevraagd,
van mening te zijn, dat mr. Dirkzwa
ger dit verzoekschrift niet heeft ge
richt als rechter maar als particulier.
Wat de Inhoud van zijn verzoek
schrift betreft, is men daar van opi
nie, dat het. naar voren gebrachte een
extreme visie inhoudt.
In de administratieve praktijk
heeft nooit iemand er aan gedacht
bisschoppen en priesters van de r.-k.
kerk te beschouwen als onderdanen
van de Vaticaanse staat. Een derge
lijk standpunt achtte men volkenrech
telijk waarschijnlijk ook niet houd-
N.D.P. huldigde voorzitter
Henny bij diens afscheid.
Onschatbare verdiensten voor
Nederlands perswezen
Te Amsterdam hield de vereni
ging De Nederlandse Dagbladpers
woensdag haar jaarlijkse algemene
ledenvergadering. Bij deze gelegen
heid nam de veernigïng af
scheid van haar voorzitter, de heer
J. W. Henny, die zich niet meer voor
een herbenoeming beschikbaar had
gesteld. De heer Henny, die van 1930
tot 1940 en van 1951 tot 1956 de ver
eniging als voorzitter heeft geleid,
heeft zich in die hoedanigheid voor
het gehele Nederlandse perswezen on
schatbare verdiensten verworven.
De thans aftredende president heeft
indertijd een groot aandeel gehad in
de oprichting van het Algemeen Ne
derlands Persbureau (A.N.P.)het
Centraal Bureau voor de Couranten
publiciteit en het Nederlands Pers-
instituut. Daarnaast heeft hij belang
rijke functies bekleed in de „Fédéra-
tion Internationale des Editeurs des
Journaux".
Tijdens een diner, dat hem en me
vrouw Henny na afloop der vergade
ring werd aangeboden en waaraan
o.m. ook de minister van financiën,
de heer J. v. d. Kieft aanzat, is de
scheidende voorzitter in warme be
woordingen hulde en dank gebracht
voor al hetgeen hij in de loop der ja
ren vooi' de Nederlandse organisatie
van dagbladuitgevers heeft verricht..
De heer Henny zal als voorzitter
van dc dagbladpers worden opgevolgd
,door de heer W. van Norden, direc
teur van het dagblad „Het Parool" te
Amstrdam, die als zodanig werd ver
kozen en geïnstalleerd.
Henri Theunisse overleden.
Op de nieuwe Oosterbegraafplaats
te Amsterdam zal vandaag het-stof
felijk overschot ter aarde worden
besteld van de op 69-jarige leeftijd
overleden heer Henri Theunisse, een
der nestoren uit de wereld der Ne
derlandse lichte muziek. De te Lon
den geboren heer Theunisse, die als
kapelmeester vele jaren! binnen- en
buitenlandse artiesten in variété
nummers begeleidde, boekte met zijn
eerste Nederlandse liedje „Als de
zon schjjnt door de ruiten" veel suc-
Een scène uit „De Keizer var,
Amerika" van George Bernard
Shaw, dat onder auspiciën van n
de Z.V.U. dinsdag 8 mei in Mid-
delburg en woensdag 9 mei in M
H Vlissingen wordt opgevoerd
p defbr de Nederlandse Comedie.
Links: Han Bentz van den
Berg, rechts: Paul Huf.
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii
Rapport van Hammarskjoeld
over Midden-Oosten
De secretaris-genaral van de Ver
enigde Naties .Hammarskjöld, heeft
donderdag de Veiligheidsraad zijn
eerste rapport over zijn vredesmissie
naar het Midden-Oosten toegez
den.
Hammarskjöld zei in zijn rapport
dat zijn onderhandelingen met Israël
en de vier betrokken Arabische lan
den „in alle gevallen met positieve
resultaten zijn bekroond". Hij zei
met de vijf regeringen de mogelijk
heid te hebben bestudeerd van een
„opnieuw volledig in acht nemen
van de verschillende artikelen van
de algemene wapenstilstandsover
eenkomsten." De wens hiertoe werd
door alle vijf nar tij en gedeeld, zo
zei hij.
Hammarskjöld zal het komende
weekeinde in New York terugkeren.
Volgende week zal hij zijn eindrap
port aan de Veiligheidsraad voorleg
gen.
S.E.R. overweegt: Geen
nachtwerk voor bakkers
Wellicht oud brood
aan koffietafel
Volgens een bericht In. het Alge
meen Dagblad zou in een commissie
van de Sociaal-Economische Raad.
die een onderzoek heeft ingesteld
naar de nachtarbeid in het bakkerij-
bedrijf, overwegen om het verdwij
nen van de nachtarbeid zo nodig sa
men te laten vallen met een verbod
van verkoop van vers brood voor
twee uur 's middags. De Nederland
se gezinnen, die gewend zijn, 's mid
dags brood te eten, moeten hun eet
gewoonten dan maar veranderen, zo
zou een lid van de commissie zich
hebben uitgedrukt.
WETSONTWERP AANGENOMEN
Eerste storting wordt vergroot;
ook minder termijnen
(Van onze parlementaire redacteur)
Met alleen de stemmen van de communisten tegen hechtte de Twee
de Kamer donderdagmiddag haar goedkeuring aan een wetsontwerp
voor tijdelijke regeling van de afbetalingsovereenkomsten. Dit wets
ontwerp bedoelt de regering, in afwachting van een algeheel afbeta
lingswezen, de bevoegdheid te verschaffen tot het treffen van beper
kende maatregelen op grond van conjunctuur-politieke overwegingen.
Indien dit naar het oordeel van de minister van Economische Zaken
ter beperking van de bestedingen wenselijk is, zal hij in overeenstem
ming met de minister van Financiën voor het sluiten van afbetalings
overeenkomsten betreffende door hem aan te wijzen goederen voor
schriften kunnen geven en wel omtrent: le Het betalen van een ge
deelte van de koopsom bij het sluiten van de overeenkomst en de om
vang van dat gedeelte, 2. Het afbetalingsplan voor het resterende ge
deelte van de koopprijs.
De staatssecretaris van economische
zaken, de heer Veldkamp, verwees
voor wat het conjunctuurvraagstuk
aangaat naar de rede. welke minis
ter Zijl tra onlangs in de Eerste
Kamer heeft gehouden. Hij wilde zich
beperken tot een der instrumenten,
dat de regering in de huidige con
junctuurfase meent nodig te hebben
en dat in het onderhavige ontwerp
is neergelegd.
Hij merkte voorts op. dat de voor
gestelde maatregel niet op zichzelf
staat, er is een gamma van maat
regelen. Verscheidene behoeven ech
ter geen wettelijke regeling.
Een en ander zal thans neerko
men op verhoging van de zogenaam
de eerste afbetaling en de vermin
dering van het aantal termijnen,
waarin de rest van de koopsom kan
worden voldaan.
De heer Van Eijsden (a.r.) vestig
de er de aandacht op, dat verschil
lende vormen van krediet zich aan
de wet onttrekken en dat er van de
wet een discriminerende werking
op de afbetaling zal uitgaan. Maar
de staatssecretaris achtte deze be
zwaren niet van belang. De heer Van
de Wetering (c.h.) drong op spoedi-
fe regeling door de minister aan. Hij
etreurde mèt enkele andere leden,
o.a. de heer Peschar (p. v.-d. a.),
dat het probleem van de afbetaling
tot nu toe nog niet principieel be
handeld kon worden. Wat dit laat
ste betreft zegde de staatssecreta
ris toe, dat hij bii de S. E. R. tot
bespoediging van het advies over
deze materie zou aandringen.
De heer Van Leeuwen (v.v.d.) was
meer voorstander van het wetsont
werp om sociale dan om conjunc
turele redenen. Van de minister van
economische zaken verlangde hij een
behoedzame hantering van de ge
vraagde machtiging en een gedegen
overleg met de belanghebbenden.
Alleen de heer Gortzak stemde te
gen het ontwerp, omdat het het ko
pen op afbetaling bemoeilijkt en om
dat het het gevaar schept dat men
sen, die de eerste storting niet bij
elkaar kunnen krijgen, in handen
vallen van woekeraars. Zijn tegen
stand baatte niet; de Kamer nam
zoals gezegd bet wetsontwerp aan.
Het Wereldgebeuren.
Andere lucht
De Parijse lucht ls niet goed
voor mijn jongens", heeft Pier
re Poujade woensdag na af
loop van het congres van zijn bewe
ging gezegd. Zo motiveerde hij het
besluit, om alle partijbureaus uit Pa
rijs over te brengen naar Saint Céré,
waar de functionarissen van de Be
weging van Winkeliers en Ambachts
lieden niet zoveel in contact kunnen
komen met andere politici.
Saint Céré is de meeste partij
functionarissen niet onbekend. Daar,
in de geboorteplaats van de leider der
beweging, hebben honderden Pouja-
disten vóór de verkiezingen van janu
ari trainingscursussen gevolgd. In
een hotel van dertig kamers, dat
Poujade voor dit doei had gehuurd,
werden zij in tien dagen voorbereid
op de taak. die hun wachtte en waar
van een belangrijk onderdeel was: de
bijeenkomsten van andere partijen te
verstoren door met bedorven fruit te
gooien en onvriendelijke interrupties
te slaken. En ongetwijfeld zullen de
oude en wijze inwoners van het dorp,
die Poujade de laatste tijd niet meer
Pierre maar Pierrot noemden, op die
manier onder de indruk gebracht
kunnen worden van de macht, die de
zoon van een arme aannemer als
volksmenner heeft weten te verove
ren. Het nieuwe hoofdkwartier van
de beweging zal Poujade's aanzien
meer goed doen, dan de handel in
kantoorbehoeften, die hij had opge
richt toen het reizen „in boeken" geen
succes opleverde. Een onaanzienlijk
kantoorboekhandeltje is het. Het
voornaamste artikel zijn de prent
briefkaarten, welke zijn vrouw ver
koopt aan de toeristen, die de ver
gane glorie van Saint Céré komen be
wonderen.
Er zijn op het congres dat in
Parijs werd gehouden harde
klappen gevallen. Officieel was
het doel, de richtlijnen van de bewe
ging onder de loep te nemen, en een
boom op te zetten over de parlemen
taire politiek. Maar de werkelijke op
zet was, om de macht van Poujade te
bevestigen en eventuele mededingers
uit te sluiten. Inderdaad waren er een
paar heren, die meenden, ook over
voldoende leiderscapaciteiten te be
schikken om de scepter te zwaaien
over het miljoen volgelingen. De stoe
re Jean-Marie le Pen bijvoorbeeld, die
als Poujadist de benjamin van de Na
tionale Vergadering is, en die eer
behaalde als officier bij de parachu
tisten, had zo zijn eigen ideeën, die
gepaard gingen met zijn eigen aspi
raties. Hij wilde van de beweging
meer een rechtse politieke partij ma
ken. Het lag hem een beetje zwaar
op de maag, dat men hem niet had
benoemd tot voorzitter van de fractie
in de Assemblée. Men zegt, dat hij
in de geheime zitting van het congres
door Poujade tot de orde is geroe
pen. Hij moet «in de pas lopen". En
als hij dat niet doet, kan hij beter be
danken.
Een tweede met wie het kwaad
kersen eten was, is Léon Dupont, die
zich specialiseerde op agrarische aan
gelegenheden. Velen vonden hem „te
antisemitisch". Bovendien was hg
voorstander van een manier van kri
tiseren. zo ongezouten, dat zelfs Pou
jade, die niet voor een kleintje ver
vaard ls, er voor terugdeinsde. Zijn
lot als Poujadist is bezegeld: Hij
heeft officieel bedankt.
Poujade is dus weer als de grote
man uit de machtsstrijd naar vo
ren gekomen. Maar wat de bui
tenstaanders het meeste interesseer
de, is nog een groot geheim. Dat is
de vraag, hoe de Poujadisten verder
te werk zullen gaan, nu zij een flink
aantal zetels hebben veroverd in de
Assemblée. Het voortdurende ge
scheld op de volksvertegenwoordigers
in de verkiezingsstrijd kan niet altijd
doorgaan. Het ideaal, het bijeenroe
pen van een soort „Staten-Generaal"
zoals men die vroeger in Frankrijk
kende zal voorlopig niet worden ver
wezenlijkt. In plaats van belasting-
stakingen af te kondigen, moet men
helpen om Frankrijk uit het moeras
te helpen. En steeds wegblijven uit de
Nationale Vergadering wanneer daar
iets bijzonders gebeurt, zal bij de
stemmers ook niet in de smaak val
len. In Parijs heeft men waarschijn
lijk geen koers kunnen vinden. Mis
schien dat de lucht in Saint Céré
meer inspireert. Daar werd immers
de eerste belastingstaking uitgevon
den, en dat was het wapenfeit, waar
door de redenaar Poujade op zo'n
speciale manier naam heeft gemaakt.
PIERRE POUJADE
mjjn jongens uit Parys
Salariskwestie Indische
burgerambtenaren.
De procureur-generaal bij de Hoge
Raad der Nederlanden heeft donder
dag conclusie genomen in het proef
proces van de voormalige mulo-on
derwijzer Jan Poldermans tegen de
Staat der Nederlanden in verband
met de aanspraken der vroegere Ne
derlands-Indische burgerambtena
ren op betaling van salaris over de
periode, die zij in Japanse krijgsge
vangenschap hebben doorgebracht.
De procureur-generaal conclu
deerde tot verwerping van het be-
roeP tegen de beslissing van het ge
rechtshof, waarbij deze aanspraken
werden afgewezen, en tot. veroorde
ling van de eiser in de kosten. Arrest
op 15 juni a.s.