Een luchtige leerschool voor een
luchthartige vakantie
Het meest bizarre café van het continent
HEUSECHTE ZWARTE TULP
BESTAAT NIET....
WOENSDAG 25 APRIL 1956
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
A.N.W.B,-OEFEN KAMPEN ZIJN
Tussen „Kali" en „Rocky Mountains"
En toen zaten wij met z'n allen in die ene grote tent met
Sondom onsde wolvenèn een gegrom, èn een gehuil
Je werd er akelig van. Wat te doen?Enfin, wij pakten eerst
alle pannen die er in de tent te vinden waren om er een ketelconcert
mee te beginnen en de wolven te verdryven. Maar ze gingen niet
weg hoorNiks d'r van. En toenja, toen konden wij nog maar
één ding doen om ons leven te redden en dat was het was wel
heel erg, maar de enige uitkomst die er nog restte één van ons
de tent uit en voor de wolven te gooien.
Maar wie? Dat was de grote vraag. Niemand van ons had natuur
lijk zin zijn leven voor de anderen op te offeren en daarom besloten
wij maar om mét een aftelversje „Iene miene mutte, tien pond grutte"
het slachtoffer aan te wijzen.
Het was heel erg, toen tenslotte i helpen, maar ook: het jezelf zo ge-
w »n rtii,!,» wffwMHir o* i makkelijk mogelijk maken. Er moet
veel worden aangeleerd, meer nog
worden afgeleerd.
Het moeilijkst hebben het de huis
vrouwen, die plotseling niet meer in
de gelegenheid blijken te zijn te ko
ken met een batterij van 36 pannen
op 4 gasfornuizen, maar met 3 pan
nen op één pitje moeten zien klaar te
komen.
Koffiedik en aardappelschillen
kunnen niet meer in de vuilnisbak ge
deponeerd worden en dus moet je 'n
putje graven. Maar hoe moet zo'n
putje er eigenlijk uitzien? Moet het
een putje ,,an sich" zijn, of dient het
gecombineerd te worden met een „af-
gietdeksel". En hoe en waarvan
maak je dan zulk een deksel?
Wat doe je als het regent? Loop
je dan met jas en al de tent binnen,
of vouw je je mantel nog vóór het
binnenkomen op om hem dan buiten
onder een afdakje te leggen En
waarom dat alles niet „zus", maar
wel „zo"?. Waarom gooi je de luci
fers niet zo maar neer, maar steek
nog een dikke, oude juffrouw niet af
geteld bleek te zijn. Zy had nog zo
graag een poosje willen leven. Maar
ja, d'r zat niets anders op. Ze zag 't
zelf ook wel in en toen..., toen heb
ben wij héér eruit gesmeten!
Wij hoorden haar nog even gillen
en daarna nog wat bottengekluif en
toen was het afgelopen. De wolven'
waren tevreden gesteld, dropen af en
wij... wij waren gered.
Het kampvuur flakkert hoog op
en tien twintig paar kinderogen
staren in opperste spanning naar de
verteller van deze avond, de grote
held, die „oom Kees" heet en die zo
juist een verhaal verteld heeft dat
toch „lekker niet echt gebeurd is".
Maar oom Kees kent nog een heleboel
verhalen die wèl echt gebeurd zijn.
Wie is die „oom Kees" eigenlyk?
Kan hij alleen maar spannende kamp-
vuurverhalen vertellen en verder niks
of doet hij ook nog iets anders voor
de kost?
Het antwoord luidt bevestigend.
Oom Kees, alias J. C. Lichtvoet, oud
bestuursambtenaar uit het voormali-
fe Nederlands Oost-Indië heeft, toen
ij na de oorlog met zoveel ander
„oud roest" op de „grote hoop" ge
smeten werd (om zijn eigen woorden
te gebruiken) het B.B.-stof van zijn
schoenen geschud en is A.N.W.B.-
man geworden. En met zijn 24 jaar
tropen- en kampeerervaring is hij de
aangewezen man gebleken om zijn
„opgezouten ervaringen" op dit ge
bied aan Nederlandse kampeerders
mee te delen. Niet alleen organiseert
hij nu A.N.W.B.-tentoonstellingen, zo
als de expositie „Goed Kamp", die
onlangs weer zoveel bekyks trok,
maar ook leidt hij ieder jaar de oe
fenkampen, die in het werk van de
A.N.W.B. zulk een belangryke plaats
zijn. gaan innemen. Wij hebben aan
éen van deze kampen eens een be
zoek gebracht.
Aan Ommen, waar het kamp ge
houden werd en daar hadden we onze
eei'ste positieve ervaring. Daar bleek
ons namelijk, dat het kamp was op
gebroken en dat de levende have zich
op trektocht naar elders verplaatst
had. Hé vonden wij toch anders
dan wy gedacht hadden. Toen snoven
wij de lucht op, bukten ons om een
spoor te vinden, volgden dit als er
varen woudlopers door de bossen
rondom Ommen en kwamen toen te
recht in de buurt van Hardenberg.
Het waren niet de „Rocky Moun
tains", waar de „troep" zich bleek
neergelaten te hebben, maar wel „De
kleine Belties" bij Heemse en toen
wij eenmaal met een meneer Drenth,
gemeente-ontvanger uit een Gronings
f'laatsje, met mijnheer Lichtvoet en
enslotte met nog zoveel anderen een
praatje hadden gemaakt, toén moes
ten wij tot onze schaamte bekennen,
dat wy over dit prachtige stukje so
ciaal toerisme veel te „min" hadden
gedacht.
Aanleren en afleren
Twaalf dagen lang biedt de A.N.
W.B. tegen een vergoeding, die aan
zienlijk beneden de kostprijs ligt, on
ervaren mensen de gelegenheid om
door middel van het kamperen een
volkomen geestelijke ontspanning te
vinden. Dat dit, vooral in het begin,
met enige instructie gepaard gaat,
doet hier niets aan af, maar blijkt
reeds na twee, drie dagen een welko
me steun te zijn.
Want kamperen betekent jezelf
je ze in de grond, waarom kook je
nooit vóór, maar wel naast of achter
de tent, waarom slaap je beter op 'n
schuimrubbermat dan op een lucht
matras
Het zijn allemaal zaken waarop je
niet zo gauw een antwoord kunt vin
den, een groot aantal „o ja's" als je.
ze allemaal weet. één grote mand
met „eieren van Columbus".
Leren lopen
Om één ding moet „Apache" Licht
voet steeds weer lachen en dat is
wanneer hij zijn kampeervrienden
leertlopen. Legio mensen, die in
het „oefenkamp" verzeild geraken,
kunnen dit niet meer. De arts, die in
14 jaar niet met vakantie is geweest,
kan alleen nog maar autorijden. De
manager van fabriek X te Y rijdt
eveneens alleen nog auto, de textiel-
man uit Twente loopt alleen nog
maar tussen zijn weefgetouwen door,
de huisvrouw met haar gezin van 5
kinderen kan alleen nog maar fiet
sen. Maar lopen, écht wandelen en
genieten, dat moeten velen weer op
nieuw gaan beleven. En groot is dan
ook dé verbazing, soms ook de weer
zin," als de „grote speurder naar ver
loren gegane eigenschappen" zijn
mensen voor een flinke wandeling
uitnodigt. Maar het beschryven van
de opgetogenheid als de „leerlingen"
van zulk een wandeling terugkomen,
is in vele gevallen nauwelijks moge
lijk.
In een A.N.W.B.-oefenkamp
Russen bouwen vliegtuig
voor 150 personen
De Sowjet-Unie is bezig met de bouw
van een viermotorig turbine-schroef-,
vliegtuig, dat 150 personen kan ver
voeren en hoopt het tegen het voor
jaar van 1957 in dienst te kunnen
stellen. Dit heeft volgens de voorzit
ter van de B.O.A., sir Miles Thomas,
de Russische vliegtuigontwerper Toe-
polew maandag gezegd, nadat, hij de
met vier straalmotoren uitgeruste
Britannia die 120 passagiers kan be
vatten op London Airport had bezich
tigd.
Fantasierijk „schrijver" in arrest
De Haagse politie heeft de 22-jarige R. R. H., zonder beroep, aangehou
den. H. zocht contact met Haagse dames, die hy allerlei verhalen vertelde,
onder andere: dat hy huizen in Frankrijk had, dat hy een Amerikaanse
schrijver en vlieger was, dat hij een rijke tante aan de Rivièra had wo
nen en dat hij verscheidene debiteuren had die hem niet direkt konden be
talen. Het eindigde er altyd mee, dat hy enig geld te leen vroeg. Zo is
thans by de politie aangifte binnengekomen van een dame die H. in het
tijdvak van november 1955 tot februari 1956 voor 800 moet hebben opge
licht. Voor die tijd zou II. op deze wijze 3.000 in bezit hebben weten te
krijgen. Bovendien zijn er aangiften binnengekomen van winkeliers, waar
hij inkopen deed zonder te betalen. Op deze wijze wist hy o.a. een film
camera in de wacht te slepen. H. is gehuwd.
Een hoekje van restaurant Stutten burgh in Monnikendam.
Landbouw in n.-o. Nederland
klaagt over landbouwbeleid
„Prijsgrenzen van een
crisispolitiek"
Het Drents Landbouwgenootschap,
de Groninger Maatschappij van Land
bouw eii de Veenkoloniale Boeren
bond hebben besloten in een adres aan
de Tweede Kamer uiting te geven
over hun ongerustheid en ongenoe
gen over het gedurende de laatste ja
ren gevoerde landbouwbeleid.
„Het is ons ten enen male onduide-
delyk, zo schryft men onder meer
„waarom wy als boeren genoegen
dienen te nemen met de prysgrenzen
van een crisispolitiek, terwyl de rest
van het nationale bedrijfsleven zich
in het klimaat van een hoogconjunc
tuur bevindt. Wij menen, dat het
agrarische bedrijf "let buiten dit kli
maat mag en kan worden gesloten".
Naar het gevoelen van de adres
santen wordt hiermede een onrecht
vaardigheid bedreven, die in onze de
mocratische samenleving niet past, in
welk gevoelen men nog temeer ge
sterkt wordt door. de wetenschap te
produceren op een Europees verant
woord peil, ja zelfs leidinggevend te
zijn in dit vak.
Tot de verlangens behoort o.a. dat
voor de oogst 1956 van fabrieksaard
appelen een garantieprijs tot stand
zal komen.
Wapens van neo-fascisten
gevonden nabij Rome
Dertig jeugdige leiders van
hun bed gelicht
Een afdeling van de Italiaanse po
litieke politie heeft een inval gedaan
in een kantoor van de Italiaanse neo-
fascistische beweging, de M.S.I., in
de Romeinse voorstad Prenestina.
De politie doorzocht het gebouw en
vond een krachtige, zelfgemaakte
bom. een aantal pistolen en „andere
wapens".
Naar aanleiding van deze vondst
werden 30 jeugdige leiders van de
beweging in de loop van de nacht
door de politie van hun bed gelicht
en naar het hoofdbureau van politie
overgebracht om ondervraagd te
worden.
In politiekringen gelooft men, dat
in het plaatselijk hoofdkwartier ge
vonden wapens bestemd waren voor
een terroristische aanval of demon
stratie op 28 april, de dag, waarop
elf jaar geleden Benito Mussolini
door partisanen doodgeschoten werd.
DESKUNDIGEN ZEGGEN
Maar Canadese kweker
rekent op 100.000 dollar
Er is een verhaal in de wereld
over een Nederlandse bollenkweker,
die 100.000 dollar (380.000 gulden)
betaalt voor de bol van een echte
zwarte tulp. Wat daar van waar is,
onthult dit verhaal, dat wel geschre
ven ljjkt te zijn voor de Canadese
amateur-tuinier Ray Fahlman, die er
in is geslaagd (dat zegt hij), een
zwarte tulp te kweken „aie zo zwart
is als de nacht bij nieuwe maan...."
Mr. Fahlman vertélt er bij, dat hij al
zes jaar lang zwarte tulpen in zijn
tuintje heeft. Hij wil nu nog wat ver
der kweken en in het volgend voor
jaar contact opnemen met die Neder
landse collega
Het lijkt een hopeloze opgave, in
Nederland op zoek te gaan naar een
bollenkweker die honderdduizend dol
lar wil geven voor de bol van een
echte zwarte tulp. Maar wij waren
sneller terecht dan wij hadden durven
hopen. Bij het Centraal Bloembollen
Comité te Haarlem glimlachte men
begrijpend en bevestigde men ons,
dat er inderdaad een Nederlandse
Nieuw werk van
Churchill
„Geschiedenis van Engels
sprekende volken"
De eerste editie van het eerste deel
van sir Winston Churchill's „Geschie
denis van de Engels sprekende vol
ken" kwam maandag uit. De Engelse
uitgevers, Cassells, verwachten an
derhalf miljoen exemplaren van de
vier delen te zullen verkopen. De
Amerikaanse en Canadese uitgevers,
Dodd Mead Co., verwachten er nog
eens vier miljoen te zullen kwjjtra-
ken. Churchill zal er waarschijnlijk
een slordige elf miljoen gulden aan
verdienen.
Het eerste plan voor dit werk da
teert van 1939, maar door de oorlog
werd het aanzienlijk vertraagd. Een
speciaal daarvoor aangestelde staf
verzamelde gegevens, die aan Chur
chill werden voorgelegd en die ze
verwerkte. Sir Winston verklaarde,
dat het werk niet bedoeld is om ge
schiedkundige werken van academi
sche aard te vervangen. De pers is
over het algemeen gunstig: van voor
aanstaande geschiedkundigen is ech
ter nog weinig reactie binnengeko
men.
Wat voor de fantast Oosterbaan
eerst was: muziek voor zijn café,
is nu zijn liefhebberij geworden.
Speeldoosjes en speeldozen t?t alle
soorten en maten.
Als het Oudhollandse deurtje
onder mijn handdruk geweken is,
en het daaraan bevestigde koebel
letje nog schor en ongemakkelijk
hangt na te kleppen, sta ik oog in
oog met een uitdragerswinkel vol,
stampvol van de grootste verza
meling antiek, die ik ooit aan
schouwd heb. Uit een achterdeur,
verhuld door ouderwetse kasten,
een spinet en een overvloed van
bibelotjes, duikt een kleine, stille
kellner op, de ogen wat bijziende
achter'de dikke bril. Hij rent langs
vier speeldozen, windt ze op, zodat
de klokkeklankjes over en door
elkaar buitelen, steekt een paar
olielampjes en -kaarsenluchtertjes
aan, en staat dan voor mij. „Me
neer, U wenst?"
En dat is mijn entree in het
meest bizarre café van het conti
nent naar mijn vaste overtui
ging, en wel het café-restaurant
Stuttenburgh, waarheen vele weg
wijzende pijlen mij in Monniken
dam hebben gelokt.
Ik bestel mijn kleintje koffie, maar
loop eerst wat rond. Mijn verbazing
wordt paniek. Ik tel 12 speeldozen,
twee miniatuur draaiorgeltjes, acht
auto-piano's, waarvan er een ne
gentig jaar oud! volautomatisch
en de eerste jukebox ter wereld is,
ik zie een oude Edisongrammofoon
met originele wasrollen uit 1886, een
automatische en een half-automati
sche citer, een tachtig jaar oude dia
tonische schippersharmonica, en ik
zie een 127 jaar oude Franse tingel
tangelpiano, een platte piano en een
spinet, een oud Amerikaans dans-
orgeltje en ik raak verward in een
Speelgoed voor
de toerist in
Monnikendam
a-»***-*****
overstelpende hoeveelheid beeldjes,
potjes en pannetjes, lampjes, klokjes
en siervoorwerpjes, alles onder een
laag balkendak rond een prachtige
Oudhollandse smeedijzeren haard.
En als die onhoorbaar naderbij
tredende kellner me dan vertelt dat
ik al dat speelgoed zelf gerust eens
graaf met zachte dwang
straat, waar hij op het geveltje van
Stuttenburgh juist het kleurenplaat
je van zijn leven staat te maken, en
dan rennen we een uurtje of wat ge
tweeën door deze super uitdragers
winkel, door deze wensdroom van al
le verzamelaars, speeldozen opwin
dend, kiezend tussen La Fille du Re
giment en Sur le Pont d'Avignon
net zo lang tot we achter in deze
droomzaak op de eigenaar stuiten,
de Monnikendammer D. Oosterbaan,
in een lusteren jasje gehuld, de ar
men geheven in een gebaar van:
..Rustig, jongens, je hebt immers alle
tijd
Alle speeldozen klingelen nog. als
we met nem aan een tafeltje bij de
schouw gaan zitten, om de koud ge
worden koffie uit gebloemde kopjes
door de dorstige kelen te laten glij
den. En de grote fantast Oosterb.aan
moet hard praten om boven al zijn
speeldozen uit te komen.
Idee
„Twee jaar geleden ..wam ik op
dit idee", zegt hij. „Toen was dit hier
een gewone pahngschuur. Maar ik
zag dat al die toeristen, die naar
Marken wilden of er vandaan kwa
men. in Monnikendam gauw waren
uitgekeken, en toen dacht ik: die
moet je iets laten zien.
Ik begon hier ihyn café-restaurant
en ik wist niets van het vak, want ik
was visroker en exporteur van ge
rookte bokking en paling. Maar één
ding stond me wel voor ogen, het
moest een zaak met veel antiek wor
den. Ik begon met een oude varen
vaas van myn grootmoeder, maar
scharrelde daar al gauw hier en daar
In de buurt van alles bij: stoelen van
grootmoeders, kasten, tafels, pluchen
kleden met balletjes-franje, vaasjes,
lampjes, kroontjes, beeldjes, klokjes
In een café hoort muziek, dacht ik,
maar noch mijn radio, noch mijn
platenwisselaar vielen bij mijn klan
ten in de smaak. „Zet dat ding af!"
hoorde ik de hele dag.
Dat was het
Op een dag was ik in Amsterdam
bij een uitdrager, op zoek naar nog
meer oud spul. Ik wring me door
een nauw gangetje, stoot wat ruw
tegen een oude kast en daar
klinkt me uit het binnenste daarvan
ineens de ouverture „Die lustige Wit-
we" tegemoet, compleet met belletjes
en orgeltoontjes. Een autopiano, een
soort superspeeldoos met een grote
blikken schijf in plaats van een rol.
Dat was het! Ik kocht het ding
gelijk, en toen is voor mij een rage
begonnen.
Nu heb ik acht van die auto
piano's. en het pronkstuk is deze,
die automatisch is. Je stopt er een
2 Vu centstuk in, met dit handle kan
je je „plaat" kiezen enenfin
hoort u maar. Met een stuiver gaat
het ook."
Ik kies mijn plaat ,.La Fille du
Regiment" en ik heb goed geko
zen, want de kast trekt alle registers
open. Niet alleen de ping"'
muziek van de speeldoos-tongetje..,
maar ook belletjes, een trommeltje
enfin zo mooi, zo schitterend, dat
je alleen maar kan staan grijnzen
van plezier.
Even later zitten we weer aan de
koffie en de heer Oosterbaan vertelt
weer. „U snapt wel, het toverwoord
hier is: Amerikanen, ofschoon we
heel goed weten, dat ook Duitsers en
Fransen, Scandinaviërs en Aziaten
hier niet hun oren staan te klappe
ren. Meneer, dit is uniek, en er is
een heleboel kitsch bij, dat weet ik.
maar het is ouderwets en het is zo
Hollands als het maar kan. En dat
trekt."
Die meneer Oosterbaan, daar aan
het haventje van Monnikendam,
weet overigens tóch wel, wat trekt.
Dat bewezen de 80.000 bezoekers,
die naar zijn droomcafé kwamen kij
ken in die twee jaarHij biedt
dan ook niet alleen het speeldozen-
paleis, maar ook een kaboutertuin,
een zonneterras, een koepelzaal met
een bassin met levende paling, een
tuin met arresleden, boerenwagen (in
de zomer als het ware „bekleed"),
het bokkewagentje van koningin
Juliana, een hek, waarop vele Ame
rikaanse toeristen hun oude auto
nummerplaten hebben vastgespij
kerd, en hij biedt binnenkort in zijn
oude rokery'schuur aan de overkant
ook een „Gropt Spektakel", waar
men m een Zuiderzeediorama de vis
kweker is die dit aanbod wereldkun
dig heeft gemaakt.
BS
ver 1
daar wel 100.000 dollar voor zou wil
len geven, wantde zwarte tulp be
staat niet....
De bollenkwekerij is voor de groot
ste ingewijde toch nog steeds een vak
met verrassingen, want de klem-va
riaties in verband met de erfelijk
heid maken soms rare en onverwach
te sprongen.
Nu moest het Bioemenbollen Comi
té wel direct vertellen, dat alleen de
échte (met nadruk op dit woord)
zwarte tulp niet bestaat. „Er zijn
zwarte tulpen en wel twee soorten:
De Queen of Night (de nachtkohin-
gin) en La Tulipe Noire (Frans voor
zwarte tulp), maar die zijn niet ge
heel zwart. Er zit bij beide 'n bruine
gloed in de bloem, die de bron van
veel zorgen is voor de kwekers.
Neemt U maar aan, dat er naar de
échte zwarte tulp koortsachtig ge
zocht wordt.
Iets anders is, of men in vakkrin
gen aanneemt, dat er waar ook ter
wereld eens, wellicht per ongeluk
een zwarte, een échte, geheel zwarte
tulp zou kunnen worden gekweekt.
Wel, die mogelijkheid acht men niet
uitgesloten, maar de kweker, die nu
met zo'n koninklijk gebaar een ton
heeft geboden voor een bol, zal de
laatste zijn om van die ontdekking te
schrikken. Want met die bol en zijn
nazaten valt nog wel wat meer geld
te verdienen dan 100.000 dollar... „Ze
ker is, dat als meneer Fahlman in
Canada gelijk heeft en hy erin ge
slaagd is, een werkelijk geheel zwar
te tulp te kwken en hij ermee naar
Nederland komt, er een hele opschud
ding in de bollenwereld zal ontstaan.
Iedereen zal zich van de waarheid van
dit wereldwonder willen overtuigen.
Voor een kweker is zo'n zwarte tulp
wel een angstig bezit, want de kans
is niet uitgesloten dat als hij met die
bol gaat kweken, hij ineens weer op
rode tulpen uitkomt...."
Ja, een wisselvallig vak maar
zeker is, dat de koper van zo'n zwar
te tulp, heus geen strop zal heb
benI
Wie kweekt de zwarte tulp?
kan zien zwemmen en gevangen wor
den, waar men een klompenmakerij,
een visrokerij in bedrijf kan zien, en
waar een miniatuur „waterorgel"
door de bezoekers zelf bespeeld kan
worden. Verder komt daar: de slag
op de Zuiderzee van 1572, waar Bos-
su tegen admiraal Cornelis Dirks
vocht en vele andere attracties, die
nog in de smaak zijn.
Automatische conducteurs in Italië
Het Italiaanse mi
nisterie van verkeer
houdt zich op 't ogen.
blik bezig met een uit
vinding, die op de jaar.
beurs te Milaan reeds
de aandacht heeft ge
trokken en die kan bij
dragen tot veraange
naming van de trein
reis.
Dit is de „automati
sche conducteur", die
dan de soms ietwat on
vriendelijke piet-auto
matische conducteur
moet vervangen bij het
geven van inlichtingen
aan treinpassagiers.
De techniek is nog
niet zover voortge
schreden, dat zij ook
een automatische
treinpassagier" heeft
bedacht, die alleen
maar intelligente vra
gen stelt, maar de au
tomatische conducteur
is er, en heeft het voor
deel, zijn geduld niet te
verliezen, hoe dom de
vragen ook zijn, hoe
slecht het weer, hoe
haastig het ontbijt
De automatische con
ducteur is verpakt in
een plexiglas doos, ter
grootte van een schoe
nendoos. Het apparaat
moet opgewonden wor
den, doch werkt dan
vanzelf gedurende een
rit van 5506 kilometer.
In twee talen vertélt
het, waar en wanneer
de trein stopt, welke
bezienswaardigheden
men passeert en vrijwel
alles wat men wil we
ten. Tien minuten voor
aankomst waarschuwt
de automaat de passa
giers. Desverlangd kan
men er zich zelfs door
laten wekken.