Eerste-Kamerleden pleitten voor
aandelenbezit bij werknemers
KLANKBORD
NED. FRUITTELERS ZIJN VOOR
HANDHAVING „VEILPLICHT"
JHR. MR. BEELAERTS VAN BLOKLAND OVERLEDEN
D
WOENSDAG 28 MAART 1956
PROVINCIALE ZEETJW SE COURANT
3
GEDACHTENW1SSELING OVER LOONPOLITIEK
Prof. Molenaar over de trillende
spiraal van lonen en prijzen
(Van onze parlementaire redacteur).
Zoals verwacht kon worden hebben de leden van de Eerste Kamer
dinsdag de behandeling van de begroting van economische zaken voor
1956 aangegrepen om him oordeel te geven over de loonmaatregelen,
waaraan de regering dezer dagen haar goedkeuring heeft gehecht.
Een opvallend en in het kader van wat men van socialistische zij
de gewend is te horen ook afwijkend geluld liet de heer Kapteijn
van de P.v.d.A. horen. Hij was namelijk van oordeel, dat wij in ons
land op de lange duur zeker de kant op moeten van de winstdeling en
van de vorming by de werknemers van aandelenbezit in de onderne
mingen waar zij werken. Zelfs vroeg hij of het niet beter geweest was
om nu al in plaats van de loonsverhoging certificaten van aandelen
aan de werknemers te verstrekken.
Als voordeel zag de socialistische
afgevaardigde de handhaving van
stabiele prijzen, omdat- in de tijd na
de superconjunctuur van thans de
aan de arbeiders uit te keren aande
len in de winst geringer kunnen zijn.
De lonen behoeven in een dergelijk
systeem dus niet zo'n grote invloed
op de kosten te hebben. De heer Kap.
teijn voer met deze opvatting in het
zelfde schuitje als de heer Teulings
van de K.V.P. en vooral van de heer
Vixseboxse van de C.H.U. Laatstge
noemde pleitte eveneens voor winst
deling in plaats van loonsverhoging,
vooral in een tijd van langdurige
hausse en wel om de kostprns laag
te houden.
Deze afgevaardigde meende even
eens, dat als de werknemer aandeel
houder wordt in zijn eigen bedrijf de
kans op arbeidsconflicten vermin
dert. Voor liet overige beweerden en
kele afgevaardigden, dat de loon- en
prijsstabilisatie, waarvan de minis
ter van economische zaken, prof. Zjjl-
stra, een sterke voorstander is, door
de mogelijkheid om drie procent
loonsverhoging in de prijzen door te
berekenen, een deukje gekregen
heeft.
Trillende spiraal
Professor Molenaar (V.V.D.) con
stateerde, dat de vraa- naar goede
ren sterker stijgt dan de proauktie,
dat er dus van overbesteding sprake
is en dat de loon- en prijsspiraal „op
angstige wijze staat te trillen". Hij
beval enkele middelen aan om tot 'n
betere consumptiebeperking te ko-
Twaalf jaar geëist wegens
roofmoord te Rotterdam
Verdediger „Deze patiënt moet
worden genezen"
Twaalf jaar gevangenisstraf met
aftrek heeft gistermorgen de officier
van justitie bij de Rotterdamse recht
bank, mr. F. A. Grocninx van Zoelen,
geëist tegen de 25-jarige werkloze G.
S. uit Rotterdam. De officier achtte
bewezen, dat hij willens en wetens de
dood heeft veroorzaakt van de 66-ja-
rïge G. van S. uit Rotterdam, om hem
daarna te kunnen beroven.
Verdachte bekende. In de nacht van
19 juni 1955 had hij Van S., die hij niet
kende, op Katendrecht aangesproken,
zo bleek uit het verhoor op de zitting,
met de bedoeling hem geld afhandig
te maken. Hij troonde hem mee naar
een houtopslagplaats, waar hij zijn
slachtoffer had gedood door hem in
het gezicht te slaan. 1
De portemonnaie, die hij vervolgens
roofde, bleek leeg te zijnTeleur
gesteld was hij weer naar een café ge
gaan en daar had hij de 48-jarige bank
werker T. J. R. aangesproken. Ook
deze man had hij meegelokt maar al
bij de tweede stomp ging R. er van
door en waarschuwde de politie.
Het psychiatrisch rapport noemde
verdachte een ernstige psychopaat, wie
het feit in sterk verminderde mate kan
worden toegerekend. Het adviseerde
onvoorwaardelijke terbeschikkingstel
ling van de regering.
Mr. D. D. van Waardenburg, de
raadsman, zag in de door de officier
geëiste twaalf jaar gevangenisstraf
geen baat. Hij meende, dat „deze pa
tiënt moet worden genezen". Bij de
keuring voor militaire dienst was hij
al een ernstige psychopaat genoemd.
Toen liad men er al werk van moeten
maken, aldus de verdediger.
Uitspraak over veertien dagen.
BEWIJSEen Engelse automobi
list, beschuldigd van het besturen van
een auto tijdens dronkenschap, ver
zocht in Nottingham de politiedokter,
de proeven, waaraan hij, verdachte,
onderworpen had, op zichzelf te de
monstreren.
Met gesloten ogen moest de dokter
met één vinger de punt van zijn neus
aanraken. Dat lukte niet. Daarop
moest hij, met gesloten ogen, de top
pen van een vinger van elke hand op
elkaar plaatsen. Dat lukte ook niet.
Toen werd de verdachte vrijgespro
ken.
ONMOGELIJK. Alfred Frank Fleet,
een Londenaar, heeft echtscheiding
van zijn vrouw Elizabeth verkregen
op grond van wreedheid van haar
kant.
Zij had namelijk boter op de muren
van de slaapkamer gesmeerd nadat hij
die pas had behangen, en hem ge
zegd: „opnieuw behangen". Voorts
had zij hem op een keer verhinderd
naar bed te gaan door hem met een
mes te bedreigen. Zij belde hem tien
tot vijftien maal per dag op als hij op
kantoor zat, was er de oorzaak van dat
hij betrekking op betrekking verloor,
doordai zij op kantoor scenes maakte,
dwong hem een geheime naam aan te
nemen en zijn adres zelfs voor zijn
werkgevers geheim te houden.
men. Wjj moeten een nieuwe staats
lening uitgeven op zodanige voor
waarden, dat zij slaagt, zo zeide hij.
Hij pleitte voor een belastingvrije
conjunctuurreserve bij de ontheem
den, hoewei de minister Van de Kieft
deze gedachte al heeft afgewimpeld.
De rente van de rijkspostspaar
bank dient verhoogd te worden.
Een deel van de loonsverhoging
behoort te worden beleed in aan
delen van de onderneming, uiter
aard op volkomen vrijwillige ba
sis. De regering voerde de motie
Lukas uit, die vroeg om beperking
van de overheidsinvesteringen.
Hiermee leverde prof. Molenaar
een positieve bijdrage tot de op
lossing van de moeilijkheden,
waarin de sterk gestegen wel
vaart ons land gebracht heeft.
Deze afgevaardigde was voorts
van oordeel, dat ons land geen be
hoefte heeft aan een aparte minis
ter voor de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie.
Gemeenschappelijke markt
De heer Vixseboxse (C.H.) was
van mening, dat een gemeenschap
pelijke markt een gemakkelijke fac
tor zou zijn voor de conjunctuurbe-
heersing. Op 18 april zou de raad
van ministers over de gemeenschap
pelijke markt oordelen. De Franse
minister vindt weerstand in het par
lement en daarop zou de gemeen
schappelijke markt oordelen. De
Franse minister vindt weerstand in
het parlement en daarop zou de ge
meenschappelijke markt dus wel eens
kunnen afspringen. Het was om deze
reden, dat de heer Vixseboxse de ge
dachte opperde Benelux zich tot een
gemeenschappelijke markt te laten
uitbreiden.
Outcasts
De heei*Hellema (A.R.) verklaar
de zich met het beleid ten aan
zien van de lonen en prijzen te
kunnen verenigen. Een teleurstel
ling achtte hij dat er nu een loons
verhoging is gekomen, zonder dat
de regering iets doet aan de hu
ren. Dat is, zo sprak hij, een grie
vend onrecht jecens de huiseige
naren, die langzamerhand de out
casts worden.
Waardering voor minister De
Bruyn (publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie) uitte de heer Middelhuis
(K.V.P.). Hij prees diens toewijding
en jjver. Met zorg en waakzaamheid
moet volgens deze spreker verdere
ontwikkeling van de P.B.O. worden
gevolgd.
Dinsdag is te Utrecht de 10e jaarver
gadering van de Nederlandse Fruitte
lers Organisatie geopend door de voor
zitter, de heer C. Boudewijn.
Het was de tiende maal dat de N.F.
O., die op 14 februari j.l. tien jaar be
stond, onder zijn leiding in jaarverga
dering bijeen kwam.
Ir. J. J. van Hennink, rijkstuïnbouw-
consulent te Goes sprak over: „Ra
tionalisatie in dc fruitteelt mede in
verband met de herverkaveling". (Zie
pag. 12).
De vergadering ging akkoord met
het pre-advies van. het hoofdbestuu.rj
Het hoofdbestuur stelt zich hierbij
op. het standpunt, dat de conclusies
van het rapport, samengesteld door de
commissie ter bestudering van de af
zet van het „ondereind" van onze
fruitoogst, in 'n jaar met een normale
oogst noodzakelijk tot uitvoering die
nen te worden gebracht als een bijdra
ge tot de verwijdering van het min
derwaardig fruit van de markt van het
voor verse consumptie bestemde Ne
derlandse fruit.
Record-winst bij Ford.
De Ford Motor Company of Ame
rica heeft in het eerste openbaar
gemaakt jaarverslag bekendgeaakt,
dat zij over het afgelopen jaar een
recordwinst van 437 miljoen dollar
heeft gemaakt.
De maatschappij deelde verder
mede, dat de recordverkopen en -in
komsten van het vorige jaar groten
deels mogelijk werden gemaakt door
een programma op lange termijn,
waarmede in 1946, in welk jaar de
maatschappij een netto verlies leed,
begonnen werd.
Volgens het jaarveslag zijn In de
afgelopen 10 jaren de geconsolideer
de nettoverkopen van de maat
schappij toegenomen van 895 mil
joen tot 5.594 miljoen dollar.
Verleden jaar beliepen de fa-
brieksverkopen der maatschappij
2.618.195 personen- en vrachtauto's.
Op de buitenlandse markten ves
tigden de maatschappij en haar
dochtermaatschappijen in 1955 een
nieuw record voor de verkopen van
1.275 miljoen dollar, waarmede het
totaal van het voorafgaande jaar
met 265 miljoen dollar werd over
troffen.
Een lijk van vermist
Amsterdams echtpaar
gevonden.
Het stoffelijk overschot van de
59-jarige mevrouw H. uit de hoofd
stad, die op 16 februari j.l! met
haar echtgenoot niet terugkeerde
van een wandeling in het Amster
damse bos, is dinsdagmorgen door
een zandschipper in de Nieuwe
Meer drijvende gevonden. Dagen
lang werd destijds in het besneeuw
de bos en op de toegevroren Nieu
we Meer naar sporen gezocht. Vlak
bij de plaats waar de politie op- het
ijs voetafdrukken vond, is het lijk
aangetroffen. Reeds kort na de ver
missing werd aangenomep, dat het
echtpaar over het ijs naar de stad
had willen wandelen en daarbij door
het ijs was gezakt en verdronken.
Er zijn volgens mededeling van de
politie geen aanwijzingen voor mis
drijf.
9 De vele buitenlandse bezoekers die
tegen het einde van dit jaar in Australië
zullen verblijven, moeten hun dorst voor
zes nur 's-avonds zien te lessen. De bevol
king van de staat Victoria (waarin Mel
bourne gelegen is) heeft met overweldi
gende meerderheid een voorstel verwor
pen om de cafe's tot tien uur 's-avonds
open te laten.
Daarnaast is het hoofdbestuur van
mening, dat de publiekrechtelijke veil
plicht niet is te beschouwen als een
prettige en gemakkelijke ruggesteun
voor de veilingen, doch' als een admi
nistratieve maatregel, die in de voor
bije jaren de afzet van het Neder
landse fruit zeer ten nutte is geweest,
en daardoor vóór allen, die bij de af
zet van het Nederlandse fruit zijn be
trokken, van wezenlijke betekenis.
Het is niet in het minst aan deze pu
bliekrechtelijke veilplicht te danken,
dat een stelsel van minimum export
prijzen, alsmede van sorterings-, kwa-
liteits- en exporteisen kon worden ver
wezenlijkt, waardoor Nederland zich
van een fruitimporterend land kon
■ontwikkelen tot een van de grootste
fruitexporterende landen in West-
Europa.
Het hoofdbestuur zal namens de Ne
derlandse fruittelers, bij de bevoegde
instanties er met klem op aandringen,
een zodanig beleid te voeren, dat een
afzetbevorderende regeling als de pu
bliekrechtelijke veilplicht zal worden
gehandhaafd.
ee Na de officiële opening van
M het F.I.D.É.-kandidatenschaalc- j|
toernooi te Amsterdam hebben
de deelnemende meesters in §j
ee het Vossius-gymnasium, waar
M deze plechtigheid zich afspeel-
de, geloot voor het toernooi.
ee Op de bovenste foto vijf van
ff de tien deelnemers aan het
m schaalduel. V.l.n.r. Panno (Ar-
gentinië), Pilnik (Argentinië)m
Spasskyde Russische wereld-
H kampioen jewdschaken, Szabo
s (Hongarije) en dr. Philip van m
ee Tsjecho-Slowakije. De onderste
ee foto toont de Russische deelne-
ee mers aan het toernooi, v.l.n.r.: s
Bronstein Keres, Geiler, Pe. m
trosian en Smislov.
Ex-hoofdboekhouder tot
twee en een half jaar
veroordeeld.
De Amsterdamse rechtbank heeft
de 42-jarige ex-hoofdboekhouder
van de algemene nederlandse bouw-
bedrijfsbond, behorende tot het N.
V.V., G. M. R. B. uit Ede, wegens
verduistering meermalen gepleegd,
veroordeeld tot twee jaar en zes
maanden gevangenisstraf met af
trek. Tegen hem was drie jaar ge
vangenisstraf geëist.
De verdachte heeft bekend, in
vier jaar tijds 124.914,41 ten na
dele van genoemde bond te hebben
verduisterd om te bunnen voldoen
aan zijn drankzucht.
Luchtramp ternauwernood vermeden
De piloot van een Elizabethan van de British European Airways met 23
passagiers aan boord op weg van Belfast naar Londen, heeft door een steile
duik nog maar juist een botsing met een Vampire straaljager kunnen ver
mijden. De passagiers werden door de onverwachte manoeuvre uit hun
stoelen geworpen en losse voorwerpen vlogen door het toestel. Bij aankomst
in Londen bleek dat verscheidene passagiers en de beide stewardessen eerste
hulp nodig hadden. Volgens inzittenden van het vliegtuig was de Vampire
na eerste evenwijdig met de Elizabethan gevlogen te hebben, plotseling op
het passagierstoestel afgekomen. Er wordt een onderzoek ingesteld.
Bouwondernemers willen
huurwoningen fabriceren.
Daarop dient subsidiëring
fe worden gericht.
De voorzitter van de Nederlandse
Bond van Bouwondernemers, de heer
C. van Gelderen, heeft op een giste
ren te Utrecht gehouden bondsverga
dering betoogd, dat de particuliere
bouwondernemers finaal wensen te
breken met de gevolgde en aarzelen
de huurpolitiek, doch daarin een vas
te koers willen zeilen, die vertrou
wen geeft.
De subsidiëring van de nieuwbouw
dient erop gericht te worden, dat de
particuliere ondernemer weer voor de
grootste groepen van de bevolking
huurwoningen kan fabriceren die voor
beleggers een volwaardig beleggings
object betekenen.
De particuliere woningbouw, op de
ze wijze in staat gesteld tot bouwen
over te gaan, dient volgens de heer
Van Gelderen los gemaakt te worden
van enige contingentering en ook niet
gebonden te zijn aan een budgetair
kwantum.
Dit zou volgens hem gedurende drie
jaar mogelijk moeten zijn, desnoods
met een jaar op proef.
België voor Euratom
De Belgische Kamer heeft zich gis
teren met een overweldigende meer
derheid uitgesproken ten gunste van
de Euratom en de gemeenschappelijke
markt.
Het voorstel werd aangenomen met
134 stemmen voor en geen tegenstem
mers. Er waren 28 onthoudingen,
voornamelijk omdat de tekst van de
uiteindelijke motie met aan de gede
puteerden verstrekt was maar opge
iezen werd door de president van de
Kamer, Camille Huysmans, in een po
ging om tijd te winnen en de Kamer
gelegenheid te geven, met paasreces
te gaan.
Grote dagen.
In het hoofdartikel, dat de P.Z.C.
gisteren bracht, is een fout geslopen
door het wegvallen van een nul. De
loonberekening ging uit van een
dikke- 10 miljard aan salarissen en
lonen per jaar.
Trouw dienaar van
Kroon en Staat
Op 84-jarige leeftijd is in de
nacht van maandag op dinsdag te
zijnen huize te Den Haag overleden
jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland,
minister van staat, vice-president
van de Baad van State.
Met hem is een der meest mar
kante figuren in Nederland heen
gegaan. Het vaderland heeft hij in
tal van belangrijke functies ge
diend en tot op zeer hoge leeftijd
vervulde hij 't vice-presidentschap
van ons hoogste staatscollege.,
Jhr. Frans Beelaerts van Blokland
werd op 21 januari 1872 te Den Haag.
geboren. Na het gymnasium in zijn
geboortestad te hebben doorlopen,
studeerde hij rechten in Leiden. Hij
promoveerde in 395 op een proef
schrift, getiteld „enige beschouwin
gen over et tot stand komen en de
rechtskracht van verdragen". In 1S97
aanvaardde bij de benoeming van
ambtenaar bij het hoofdbestuur van
de P.T.T. Toen Ie Boerenoorlog uit
brak werden in Nederland commis
sies in het leven geroepen, die zich
ten doel stelden steun te verlenen
aan de bevolking van Zuid-Afrika.
Jhr. Beelaerts van Blokland had hier
in een actief aandeel. In 1903 werd
hij commies-griffier van de Tweede
Kamer, welke functie hjj tot 1909
vervulde. In dat jaar vertrok hij naar
China als gezant van Nederland, met
standplaats Peking. Na zijn terug
keer in 1919 werd hij hoofd van ae
diplomatieke afdeling van het minis
terie van buitenlandse zaken.
In november 1923 werd hij belast
met de samenstelling van een extra
parlementair kabinet. Hij slaagde
hierin niet en het tweede ministerie
Ruys de Beerenbrouck bleef toen met
enige wijzigingen aan het bewind.
Ruim drie jaar later werd jhr. Bee
laerts benoemd tot gezant in Brus
sel.
Hjj trad echter niet in functie, daar
hij op 31 maart 1927 als opvolger van
jhr. Van Karnebeek de portefeuille
van buitenlandse zaken aanvaardde.
Hij beijverde zich om de betrekkin
gen met België, die tengevolge van
de verwerping van het Moerdijk-ver
drag door de Eerste Kamer geleden
hadden, te verbeteren.
In het hierop volgende derde kabi-
net-Ruys de Beerenbrouck bleef jhr.
Beelaerts belast met de portefeuille
van buitenlandse zaken. Hij bekleed
de het ministerambt totdat hij in
april 1933 vice-president van de Raad
van State werd. In 1936 werd jhr.
Beelaerts benoemd tot minister van
staat. Bij de huwelijksvoltrekking
van prinses Juliana en prins Bern-
hard op 7 januari 1937 was jhr. Bee
laerts een der getuigen.
NAAR LONDEN
Gedurende de tweede wereldoorlog
vertoefde hij te Londen, waar hij ad
viseur was van H.M. koningin Wil-
helmina. In Nederland teruggekeerd
aanvaardde h\j het voorzitterschap
van het Nederlandse bureau van het
comité voor Benelux-samenwerking.
Op 8 maart 1946 was hjj leider van
de Nederlandse delegatie op de laat
ste volkenbondsvergadering in Genè-
ve. Tal van andere functies heeft jhr.
Beelaerts bekleed, o.a. voorzitter van
de N.V. het Concertgebouw te Am
sterdam, voorzitter van de Hoge
Raad van Adel enz.
Koningin Wilhelmina benoemde
hem in 1926 tot haar kamerheer in
buitengewone dienst. Jhr. Beelaerts
van Blokland was drager van de
hoogste Nederlandse onderscheiding,
het Grootkruis van de Nederlandse
Leeuw en hij was ook Groot-Officier
Oranje Nassau. Jhr. Beelaerts bezat
voorts talrijke andere buitenlandse
onderscheidingen.
Jhr. Beelaerts van Blokland werd
dinsdag herdacht in de gewone we
kelijkse vergadering van de Raad van
State door het oudste lid, dr. A. A.
L. Rutgers, die het leven schetste
van de thans ovei'leden vice-president
van de Raad.
Ook in de Eerste Kamer is jhr.
Beelaerts herdacht in een rede van
de voorzitter, de heer Jonkman, die
hem een trouw en toegewjid dienaar
van kroon en staat noemde. De mi
nister van binnenlandse zaken prof.
Beel, sloot zich namens de regering
bij deze woorden van herdenking
aan.
De begrafenis van het stoffelijk
overschot van jhr. mr. Beelaerts van
Blokland is bepaald op zaterdag 31
maart om 11 uur op Oud Eik en Dui
nen in Den Haag.
Het Wereldgebeuren.
Jaknikkers
it gesprek moet zich hebben af
gespeeld tjjdens het onlangs in
Moskou gehouden congres van
de Russische communistische party,
dat werd bijgewoond door bonzen uit
de buitenwereld:
Zeg, Nikita, vroegen de Italiaan
Palmiro Togliatti en de Fransman
Maurice Thorez aan eerste secretaris
Kroesjtsjew, is het nu werkelijk wel
nodig, om wjjlen Stalin zo plotseling
vap zjjn voetstuk te stoten? Kunnen
we hem niet beter zo nu en dan een
zacht klapje geven, zodat hjj tenslot
te vanzelf omvalt?
Komt niets van in. was Kroesjt-
sjews antwoord. Wjj hebben er hier
op het Kremlin lang en breed over
gepraat, maar dat moet nu ineens ge
beuren. Wij hebben deze schok noaig
voor de Russische politiek. Deze nieu
we koers kunnen we niet omzeilen, al
zullen de andere communistische par
tijen daarvan misschièn een tegen
slag ondervinden.
Bedremmeld bleven Togliatti en
Thorez staan. Zij hadden in het ver
leden altjjd netjes of onnetjes, zoals
het uitkwam, gedaan wat Stalin had
voorgeschreven. Er zat niets anders
op, dan nu de wil van de nieuwe
machthebbers uit te voeren. Die kon
den het beste weten, wat goed was
voor de ontwikkeling van het com
munisme over de hele wereld. Als ze
zich tenminste niet vergisten. Want,
sjonge, jonge, het bleek nu dat zelfs
Stalm maar een feilbare jongen was
geweest.
Toen zij in het vliegtuig stapten
voor de terugreis naar de gebie
den, die nog altjjd hun vader
land heten, maar die zjj het liefst
zagen opgenomen in een communis
tische heilstaat, wisten zjj van te vo
ren, dat het niet zou meevallen om de
partijgenoten daar de nieuwe koers
aan te praten. Zjj waren immers zelf
voorgegaan in de verering van Jozef
Stalin en men had hen geloofd, om
dat zij de dictator van nabjj hadden
meegemaakt. Togliatti, die na studie
in rechten en theologie, journalist en
vervolgens communist was gewor
den, vluchtte in 1926 uit Italië voor
het fascisme. De vluchtrichting was
niet aan twijfel onderhevig: oost. En
in Moskou hield hij zich niet alleen
bezig met rondflaneren tussen de al
te tierelantjjnerige gevels van reus
achtige gebouwen. Op zijn manier
maakte hij er zich verdienstelijk als
een der secretarissen van de Komin
tern. Toen hjj in 1944 terugkwam in
Italië om er diverse ministersfunc
ties te bekleden tot hjj en de zjjnen
in 1947 uit de regering werden gesto
ten, sprak hij een aardig woordje
Russisch.
Hij had in Moskou geleefd in de
gloriedagen van Stalin, die tegelijk
donkere dagen voor de menselijkheid
waren. Toch was hij een vereerder
van Stalin gebleven en hjj had ge
daan, alsof de anti-communistische
critici de wrede verhalen over Stalin
uit hun duim zogen. Ongetwijfeld
vond Togliatti, dat het doel de mid
delen heiligde. En hij voelde tjjdens
het jongste congres in Moskou, dat
de communistische aanvallen op Sta
lin als een boemerang zouden wer
ken voor hemzelf en zjjn collega-
ja-knikkers.
De communistische leiders, die
Stalins handlangers waren geweest,
zouden immers ook zelf door deze
kritiek in aanzien kunnen dalen en
misschien zelfs een deel van hun aan
hang verliezen.
Door het hoofd van Thorez, die van
1939 tot 1944 in Moskou woonde,
moeten dergelijke gedachten hebben
gespeeld.
Inmiddels hebben de partjjen van
Togliatti en van Thorez verga
derd en uit de schaarse berich
ten over deze geheime besprekingen
blijkt wel, dat de heren het vuur
urenlang na aan de schenen is gelegd.
Maar volgens de slotcommuniqués
was men het tenslotte er mee eens,
dat de verering van Stalin meer
kwaad dan goed kon doen voor de
communistische zaak.
Opvallend was het, dat men
niet zjjn afschuw uitte over de
methodes, die de dictator had toege
past, maar dat vooral het nuttig
heidselement tot de verbeelding
sprak: het was voordeliger voor de
communistische partij, qm er, wat de
verdiensten van Stalin betreft, maar
verder het zwijgen toe te doen.
Bjj dit algemene oordeel heeft
klaarblijkelijk niet iedereen zich neer
gelegd. De „links-socialisten" van
Nenni, die de gevallen Stalin bij wijze
van troost een kransje lentebloemen
om het hoofd hebben gedrukt, wil
len er zijde bij spinnen: zij hopen dat
degenen, die teleurgesteld in nun ou
de afgod de communistische gelede
ren verlaten, in Nenni's links-socia
listische gelederen zullen voortgaan
met de strijd voor hetzelfde revolu
tionaire doel van vroeger. Méér velen
geven er helemaal de brui aan. De
communisten hopen intussen, dat op
deze terugslag in het ledental later
wat winst zal volgen. Men houdt dan
het oog gericht op kringen, waarvan
men denkt dat ze zullen toehappen
nu de communistische partjj zich
heeft „bevrijd" van de boze Stalin.
Maar dat zullen geen wjjze mensen
zijn. Stalin en rijn (vroegere) ver
eerders Togliatti, Thorez enz., dat is
immers allemaal één pot nat. En de
arrestaties aan de universiteit van
Tiflis in Georgië leren, dat ook het
tegenwoordige machthebbersteam in
Moskou, dat Stalins methodes zo
verguist, hard ingrijpt wanneer er
iemand durft tegenspreken.
PALMIRO TOGLIATTI
..Nikita, moet het heus?...